NBA Opleidingen Najaar 2014 Omdat kennis telt Intern accountants en overheidsaccountants Permanente educatie voor RA s en AA s nbaopleidingen.nl
sopgave Voorwoord 3 Overzicht per kennisgebied najaar 2014 4 Chronologisch overzicht najaar 2014 6 Praktische informatie 8 Ledenprofiel 12 Incompany 13 Kennisgebieden: Online learning 14 Verplicht onderwerp 17 Specials 19 Algemeen & strategisch management 32 Ethiek & regelgeving 36 Externe verslaggeving 41 Finance 51 Fiscaal & recht 58 Governance & assurance 67 IT & assurance 73 Management accounting & control 82 Persoonlijke vaardigheden 88 Risicomanagement 98 Interviews: prof. dr. Peter Diekman RA & Natascha Budel 16 drs. Stefan Betting RA 18 Gert Romme 31 prof. dr. mr. Marcel Pheijffer RA 35 Ronald Smittenberg 40 drs. Pieter Veuger RA 50 mr. Hans Zwagemaker 57 Marty van den Nieuwelaar 66 Ronald de Korte Ra, RE, RO CIA 72 prof. Luc Keuleneer MBA 81 Peter van Loevezijn 87 drs. Eva van Wijngaarden 97 Samenwerking Dit cursusaanbod is ontwikkeld door NBA Opleidingen en NBA- VRC Opleidingen. NBA Opleidingen en NBA-VRC Opleidingen zijn CEDEO-erkend. Meer weten/aanmelden? Kijk voor de meest actuele informatie, uitgebreidere cursusomschrijvingen en beschikbare plaatsen op nbaopleidingen.nl of nbavrc.nl. Wilt u persoonlijk contact of een advies: Telefoon: 020-301 03 30 E-mail: opleidingen@nba.nl of opleidingen@nbavrc.nl Fotografie: Interviews: Opmaak: Druk: Marja Brouwer Annemarie Oord (Tekstkracht) Madeggs Jurriaans Lindenbaum Grafimedia (Wets)wijzigingen en zetfouten voorbehouden. Cursusaanbod openbaar accountants, accountants in business en registercontrollers 101 Aanmeldingsformulier 105 Algemene voorwaarden 106
Voorwoord Maatschappelijke ontwikkelingen in Nederland en internationaal gaan steeds sneller. Ondernemingen en organisaties worden kwetsbaarder. Het vertrouwen van stakeholders wordt regelmatig op de proef gesteld en de waarde van gevestigde reputaties blijkt zeer betrekkelijk te zijn. Het belang van goede governance wordt algemeen onderkend. Intern en overheidsaccountant vervullen daar een belangrijke rol in. Besturen en raden van commissarissen/ toezichthouders hechten veel waarde aan een deskundige en vooral kritische accountant. Ook de externe toezichthouders en aandeelhouders beseffen in toenemende mate dat een interne audit functie vrijwel onmisbaar is voor een goed systeem van checks and balances. De regelgever voor accountants stelt hoge eisen aan interne auditors. De omgeving verandert voortdurend en vereist van internal auditors dat zij zich richten op het brede vlak van interne beheersing en governance. Dat alles betekent dat er steeds hogere eisen worden gesteld aan uw functioneren. U kunt daarom niet volstaan met de kennis opgedaan in uw accountantsopleiding. Het is van groot belang dat u continu investeert in uw kennis en vaardigheden. De maatschappelijke aandacht voor soft controls en daar binnen de Toon aan de Top biedt kansen voor u om uw relevantie te vergroten. Dit najaarsaanbod van NBA Opleidingen bevat een keur aan trainingen en cursussen die hier aan bij kunnen dragen. De samenwerking tussen NBA Opleidingen en NBA-VRC Opleidingen is verder geïntensiveerd. In deze cursusgids vindt u dan ook een groot aantal interessante cursussen uit het aanbod van NBA-VRC Opleidingen. Laat u inspireren door dit aanbod en kijk voor actuele informatie op www.nbaopleidingen.nl. Ik wens u veel leergenoegen! Namens NBA Opleidingen Ingrid Doerga, Voorzitter NBA Ledengroep Intern en Overheidsaccountants (LIO) Blijf op de hoogte van cursussen die specifiek voor u relevant zijn. Ga naar www.nba.nl en pas uw profiel aan in mijn gegevens. 3
Kennisgebieden Titel Data 2014 Niveau PE Pagina Online learning De WWFT online learning fundamental 2 14 FinanceMentor / Ementor online learning fundamental 15 15 Verplicht onderwerp Zeg wat je ziet diverse data fundamental 8 17 Specials Mastercourse controlling publieke sector 17-19 november advanced 20 19 Mastercourse publieke sector: good governance 29-31 oktober advanced 20 20 Summercourse NBA Opleidingen 2014 VERNIEUWD juli / augustus advanced 26 21 Summer School 2014 NIEUW 20-22 augustus of 27-29 augustus advanced 20 22 Mastercourse voor financieel managers 2014 1-3 oktober advanced 20 24 One week controlling voor accountants 3-7 november fundamental 36 25 Masterclass fusie & overname 1 en 2 december advanced 15 26 Actualiteiten gezondheidszorg VERNIEUWD 1 december advanced 4 27 Actualiteiten onderwijs NIEUW 18 november advanced 4 28 Actualiteiten woningbouwcorporaties VERNIEUWD 11 november advanced 6 29 Masterclass vastgoedmanagement 12 en 13 november advanced 13 30 Algemeen en strategisch management General management and leadership 17-21 november expert 36 32 Strategie en implementatie 13 en 14 november advanced 13 33 Doorbraakdenken: anders kijken, denken en doen 8 oktober fundamental 6 34 Ethiek & Regelgeving De psychologie van het frauderen NIEUW 6 november advanced 3 36 Morele moed 10 november advanced 7 37 Tone at the top; integriteitsmanagement 11 en 25 november advanced 14 38 Toezien op integriteit 1 december expert 7 39 Externe verslaggeving Update IFRS 2014 4 november advanced 7 41 Basisgebinselen IFRS 10 en 11 september fundamental 14 42 Verdieping IFRS 20 en 21 november advanced 14 43 Visual Analytics with BI dashboards new 27 en 28 oktober advanced 14 44 Integrated, interactive & intelligent Excel Models (i3bar) 29-31 oktober advanced 21 45 Basel III 3 november fundamental 6 46 Voorkom fouten in de jaarrekening NIEUW 3 december fundamental 3 47 Actualiteiten externe verslaggeving 9 december fundamental 5 48 Leergang deelnemingen en consolidatie NIEUW 13, 20 november en 4 december fundamental 18 49 Finance Strategic finance 2 en 3 december advanced 13 51 Rentederivaten: productkennis en zorgplicht 19 en 20 november advanced 13 52 Financiële instrumenten derivaten 17 en 18 december fundamental 14 53 Treasury en derivaten 28 en 29 oktober advanced 12 54 Investeringsbeoordeling en bedrijfswaardering: de DCF methode 16 december fundamental 6 55 Crowdfunding NIEUW 17 september fundamental 3 56 Fiscaal & recht Actualiteiten ondernemingsrecht NIEUW 6 november advanced 5 58 Corporate recovery 9 oktober fundamental 8 59 Due dilligence 3 december advanced 9 60 4
Titel Data 2014 Niveau PE Pagina Actualiteiten loonheffing 20 november advanced 4 61 Fiscaal voordeel met transferpricing / innovatiebox 12 november fundamental 5 62 Actualiteiten pensioenen NIEUW 7 oktober fundamental 4 63 Leergang VpB voor accountants: 9 en 24 september en 9 oktober advanced 20 64 Insolventie: financiering, faillissement en doorstart 16 december advanced 5 65 Governance & Assurance Boardroom dynamics; (persoonlijke) aansprakelijkheid van de top NIEUW 8 oktober expert 4 67 Masterclass internal control 27 november advanced 7 68 Actualiteiten corporate governance VERNIEUWD 11 november advanced 6 69 Audit van soft controls; wat is de beste manier? 29 en 30 september advanced 14 70 Governance, risk and compliance 11 december advanced 6 71 IT & assurance Van operational naar management control audit 9-11 december fundamental 22 73 AO nieuwe stijl 7 oktober advanced 6 74 Leergang evaluatie AO NIEUW 24 september, 8, 29 oktober en 12 november advanced 16 75 Data management 4 november advanced 7 76 Auditen van internal environment 23 september fundamental 6 77 Continuous monitoring and continuous auditing met big data NIEUW 30 oktober fundamental 4 78 Update on ICT & Control: IT-Risk en Compliance 12 en 13 november advanced 9 79 IT-aspecten in de accountantscontrole: IB & IT 18 en 19 november fundamental 14 80 Management accounting & control Lean management 28 oktober fundamental 6 82 Lean accounting 29 oktober advanced 6 83 In control bij een ERP-implementatie 31 oktober fundamental 6 84 Management control in winstgerichte organisaties 9 en 10 december advanced 14 85 Next generation Shared Services NIEUW 1 oktober advanced 4 86 Persoonlijke vaardigheden Business / personal coaching op aanvraag advanced / expert 13 88 Financial excel 2010 voor accountants 6 en 7 november advanced 14 89 Communicatieve vaardigheden voor accountants diverse data fundamental 20 90 Het herkennen van fraudesignalen 20 november advanced 3 91 Snellezen en mindmapping 26 september fundamental 7 92 Actief luisteren als leiderschapstool 9 oktober fundamental 4 93 Inzicht in en invloed op krachtenvelden 24 en 25 november fundamental 14 94 Effectief onderhandelen 18 en 19 november fundamental 12 95 Presenteer uw cijfers met impact 30 oktober advanced 4 96 Risicomanagement Professionalisering risicomanagement in de publieke organisatie 15 december advanced 6 98 Vastgoedfraude 25 september advanced 3 99 Branchekennis en risicoanalyse NIEUW 9 oktober fundamental 6 100 Specifiek voor de publieke sector Mastercourse controlling publieke sector 17-19 november advanced 20 19 Mastercourse publieke sector: good governance 29-31 oktober advanced 20 20 Professionalisering risicomanagement in de publieke organisatie 15 december advanced 6 98 5
Chronologisch overzicht Data 2014 Titel Niveau PE Pagina online learning online learning diverse data op aanvraag diverse data juli / augustus 20-22 augustus 27-29 augustus 9 en 24 september en 9 oktober 10 en 11 september 17 september 23 september 24 september, 8 oktober, 29 oktober en 12 november 25 september 26 september 29 en 30 september 1-3 oktober 1 oktober 7 oktober 7 oktober 8 oktober 8 oktober 9 oktober 9 oktober 9 oktober 27 en 28 oktober 28 en 29 oktober 28 oktober 29-31 oktober 29-31 oktober 29 oktober 30 oktober 30 oktober 31 oktober 3-7 november 3 november 4 november 4 november 6 november 6 november De WWFT FinanceMentor / Ementor Zeg wat je ziet Business / personal coaching Communicatieve vaardigheden voor accountants Summercourse NBA Opleidingen 2014 VERNIEUWD Summer School 2014 NIEUW Summer School 2014 NIEUW Leergang VpB voor accountants: Basisgebinselen IFRS Crowdfunding NIEUW Auditen van internal environment Leergang evaluatie AO NIEUW Vastgoedfraude Snellezen en mindmapping Audit van soft controls; wat is de beste manier? Mastercourse voor financieel managers 2014 Next generation Shared Services NIEUW Actualiteiten pensioenen NIEUW AO nieuwe stijl Doorbraakdenken: anders kijken, denken en doen Boardroom dynamics; (persoonlijke) aansprakelijkheid van de top NIEUW Corporate recovery Actief luisteren als leiderschapstool Branchekennis en risicoanalyse NIEUW Visual Analytics with BI dashboards new Treasury en derivaten Lean management Mastercourse publieke sector: good governance Integrated, interactive & intelligent Excel Models (i3bar) Lean accounting Continuous monitoring and continuous auditing met big data NIEUW Presenteer uw cijfers met impact In control bij een ERP-implementatie One week controlling voor accountants Basel III Update IFRS 2014 Data management De psychologie van het frauderen NIEUW Actualiteiten ondernemingsrecht NIEUW Fundamental Fundamental Fundamental Advanced/Expert Fundamental Advanced Advanced Advanced Fundamental Fundamental Fundamental Advanced Advanced Fundamental Advanced Advanced Advanced Fundamental Advanced Fundamental Expert Fundamental Fundamental Fundamental Advanced Advanced Fundamental Advanced Advanced Advanced Fundamental Advanced Fundamental Fundamental Fundamental Advanced Advanced Advanced Advanced 2 15 8 13 20 26 20 20 14 3 6 16 3 7 14 20 4 4 6 6 4 8 4 6 14 12 6 20 21 6 4 4 6 36 6 7 7 3 5 14 15 17 88 90 21 22 64 42 56 77 75 99 92 70 24 86 63 74 34 67 59 93 100 44 54 82 20 45 83 78 96 84 25 46 41 76 36 58 6
Data 2014 Titel Niveau PE Pagina 6 en 7 november 10 november 11 november 11 en 25 november 11 november 12 en 13 november 12 november 12 en 13 november 13 en 14 november 13, 20 november en 4 december 17-19 november 17-21 november 18 november 18 en 19 november 18 en 19 november 19 en 20 november 20 en 21 november 20 november 20 november 24 en 25 november 27 november 1 en 2 december 1 december 1 december 2 en 3 december 3 december 3 december 9 december 9-11 december 9 en 10 december 11 december 15 december 16 december 16 december 17 en 18 december Financial excel 2010 voor accountants Morele moed Actualiteiten woningbouwcorporaties VERNIEUWD Tone at the top; integriteitsmanagement Actualiteiten corporate governance VERNIEUWD Masterclass vastgoedmanagement Fiscaal voordeel met transferpricing / innovatiebox Update on ICT & Control: IT-Risk en Compliance Strategie en implementatie Leergang deelnemingen en consolidatie NIEUW Mastercourse controlling publieke sector General management and leadership Actualiteiten onderwijs NIEUW IT-aspecten in de accountantscontrole: IB & IT Effectief onderhandelen Rentederivaten: productkennis en zorgplicht Verdieping IFRS Actualiteiten loonheffing Het herkennen van fraudesignalen Inzicht in en invloed op krachtenvelden Masterclass internal control Masterclass fusie & overname Actualiteiten gezondheidszorg VERNIEUWD Toezien op integriteit Strategic finance Voorkom fouten in de jaarrekening NIEUW Due dilligence Actualiteiten externe verslaggeving Van operational naar management control audit Management control in winstgerichte organisaties Governance, risk and compliance Professionalisering risicomanagement in de publieke organisatie Investeringsbeoordeling en bedrijfswaardering: de DCF methode Insolventie: financiering, faillissement en doorstart Financiële instrumenten derivaten Advanced Advanced Advanced Advanced Advanced Advanced Fundamental Advanced Advanced Fundamental Advanced Expert Advanced Fundamental Fundamental Advanced Advanced Advanced Advanced Fundamental Advanced Advanced Advanced Expert Advanced Fundamental Advanced Fundamental Fundamental Advanced Advanced Advanced Fundamental Advanced Fundamental 14 7 6 14 6 13 5 9 13 18 20 36 4 14 12 13 14 4 3 14 7 15 4 7 13 3 9 5 22 14 6 6 6 5 14 89 37 29 38 69 30 62 79 33 49 19 32 28 80 95 52 43 61 91 94 68 26 27 39 51 47 60 48 73 85 71 98 55 65 53 7
Praktische informatie NBA De Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA) is de beroepsorganisatie van de accountants in Nederland. NBA Opleidingen NBA Opleidingen ontwikkelt het cursusaanbod voor openbaar accountants, intern accountants en overheidsaccountants. NBA-VRC Opleidingen ontwikkelt het cursusaanbod voor accountants in business en registercontrollers. De twee organisaties werken nauw met elkaar samen en bieden ook gezamenlijk cursussen aan. Het cursusaanbod voor alle accountants en registercontrollers staat op www.nbaopleidingen.nl Het totale cursusaanbod is verdeeld over drie cursusgidsen: openbaar accountants (NBA Opleidingen) intern & overheidsaccountants (NBA Opleidingen en NBA-VRC Opleidingen) accountants in business & registercontrollers (NBA-VRC Opleidingen) Voor u ligt het cursusaanbod voor intern accountants en overheidsaccountants. Wilt u het cursusaanbod van een andere beroepsgroep ook ontvangen, dan kunt u dit bestellen via www.nbaopleidingen.nl. U kunt ook bellen: 020-301 03 30 of mailen: opleidingen@nba.nl Regeling Permanente Educatie Als accountant bent u, volgens de regeling permanente educatie van de NBA verplicht uw basiskennis te onderhouden en te ontwikkelen binnen uw eigen vakgebied. NBA Opleidingen biedt een uitgebreid aanbod waarmee u ruimschoots aan uw verplichting kunt voldoen. PE-uren Ieder uur inhoudelijk besteed aan onze cursussen staat in principe gelijk aan 1 PE-uur. Als deelnemer krijgt u na afloop een bewijs van deelname. Daarmee kunt u uw PE-activiteiten registreren. Meer informatie over de PE-regeling vindt u op www.nba.nl/voor-leden/permanente-educatie. 8
Kennisgebieden NBA Opleidingen heeft het cursusaanbod ingedeeld naar kennisgebied. Ieder kennisgebied heeft een andere kleur waardoor u snel kunt bladeren naar de kennisgebieden die voor u interessant zijn. U vindt ook dit najaar weer een aantal nieuwe en vernieuwde trainingen. Verschillende kennisniveaus en onderwijsvormen Het cursusaanbod van NBA-VRC Opleidingen bestaat uit één- en meerdaagse cursussen ingedeeld in 3 niveaus: fundamental, advanced en expert. Verdiepen Expert Verdieping voor senior financial executives (advanced +) Advanced Verdieping op specifieke onderwerpen, voor RA s, AA s en RC s die fundamentals beheersen Fundamental Cursussen op postdoctoraal niveau Verbreden & updaten Het niveau van de cursus wordt aangegeven door het aantal oranje blokjes: fundamental advanced expert Wilt u weten of het niveau van de cursus geschikt voor u is, bel voor advies met de programmamanagers van NBA Opleidingen: Wouter Bekker 06-10 16 52 36 of w.bekker@nba.nl Willem Verhoog 06-55 82 26 73 of w.verhoog@nba.nl 9
Onderwijsvormen NBA Opleidingen heeft voor u de programma s ingedeeld in verschillende onderwijsvormen. Zo weet u van tevoren goed wat u van de bijeenkomst kunt verwachten. Cursus Lesstof, bestaande uit een samenhangend geheel van onderwerpen, met veel aandacht voor het bespreken van de eigen situatie en het uitwisselen van meningen. Er is veel interactie met de docent(en) en de andere deelnemers, vaak mede aan de hand van praktijkcases. Een cursus bestaat doorgaans uit een halve dag tot drie dagen, waarvan maximaal drie aaneengesloten. Het aantal deelnemers is, afhankelijk van de cursusopzet, circa tien tot dertig personen. Seminar Dit is een bijeenkomst die doorgaans niet langer duurt dan één dag, met één of meerdere sprekers die diep ingaan op het thema. De nadruk ligt op het overbrengen van kennis en meningen. Dit type bijeenkomst is bij uitstek geschikt voor grotere groepen deelnemers. Mastercourse/class Eén of meerdere docenten presenteren lesstof die een verdieping biedt op specifieke onderwerpen, bedoeld voor deelnemers die de basiskennis beheersen: beslist geen beginnersmaterie. De mastercourse/class kan zowel een theoretisch karakter hebben, als zeer praktijkgericht zijn. Opleiding Het gaat in de regel om een serie van meer dan 5 bijeenkomsten die met tussenpozen van minimaal een week plaatsvinden. Het betreft een samenhangend geheel van onderwerpen en wordt vaak afgesloten met een diploma waarmee de deelnemer zich nadrukkelijk kan onderscheiden van personen die de opleiding niet hebben gevolgd. Training De nadruk ligt op individuele vaardigheidsoefeningen. Het maximum aantal deelnemers per groep is twintig of lager. Online learning Leren via internet op een moment dat het u uitkomt. Online learning is alleen toegankelijk voor leden. 10
Partners Het aanbod, samengesteld door NBA Opleidingen, bestaat uit een mix van één- en meerdaagse programma s verzorgd door praktijkgerichte docenten en gerenommeerde opleidingsinstituten. Partners waarmee zij onder andere samenwerken zijn : Aanmelden en Algemene voorwaarden Aanmelden kan via www.nbaopleidingen.nl of via het aanmeldingsformulier achter in deze cursusgids op pagina 105. Lees vóór inschrijving de algemene voorwaarden voor meer informatie over uw deelname aan onze cursussen, zie pagina 106 en 107. Of lees ze na op onze website. Prijzen De prijzen in dit programmaboekje gelden tot en met december 2014 en zijn vermeld onder voorbehoud van wijzigingen, zetfouten en wetswijzigingen. In de prijzen zijn de documentatie en catering inbegrepen, tenzij anders vermeld. Bij meerdaagse sessies zijn logies en ontbijt inbegrepen; bij uw aanmelding geeft u aan of u hotelaccommodatie op prijs stelt. Persoonlijke consumpties en telefoonkosten zijn voor eigen rekening. Btw vrijgesteld bij NBA Opleidingen De NBA staat definitief ingeschreven in het Register Kort Beroepsonderwijs van het Centraal Register Kort Beroepsonderwijs (CRKBO). Door de inschrijving is NBA Opleidingen aangemerkt als erkende instelling volgens de Europese btw-richtlijn. Daarom zijn de onderwijsactiviteiten vrijgesteld van btw. Kortingsregeling Leden van de NBA betalen de ledenprijs. De leden van de gelieerde organisaties NOREA en VRC ontvangen 10% korting op de niet-ledenprijs. Deze kortingsregeling geldt tenzij anders is aangegeven. CEDEO De afgelopen jaren zijn onze cursussen door de deelnemers zeer hoog gewaardeerd. NBA Opleidingen is CEDEO-erkend. 11
Het persoonlijk profiel U bepaalt over welke cursussen u geïnformeerd wordt Alleen nog cursussen en vakinhoudelijke informatie ontvangen die aansluiten bij uw interesses, dit is het doel van het persoonlijk profiel. Al onze leden en overige relaties met toegang tot MijnNBA.nl kunnen aangeven over welke interessegebieden ze geïnformeerd willen worden en welke nieuwsbrieven en post men van de NBA wilt ontvangen. U kunt in 3 stappen uw persoonlijk profiel aanpassen. Stap 1: Login op www.mijnnba.nl Stap 2: Klik op Mijn gegevens voor toegang tot uw ledenprofiel Stap 3: Geef uw voorkeuren aan in het tabblad E-mail en Post 12
Incompany programma s Voor alle accountants (RA s en AA s) en andere financiële professionals Wilt u met meerdere collega s deelnemen aan een cursus die is toegespitst op de wensen en behoeften van uw organisatie? Wij werken graag samen met u aan een incompany met een programma op maat. Het afgelopen jaar heeft NBA Opleidingen voor veel organisaties, zowel profit- als non-profit, incompany programma s verzorgd rondom diverse financiële thema s. De voordelen van incompany op een rij: Op maat Een incompany cursus is op maat gemaakt. Bij voorkeur met voorbeelden uit de dagelijkse praktijk zodat u en uw collega s het geleerde direct in uw werk kunnen toepassen. Besparing van kosten en tijd Incompany cursussen bieden aantrekkelijke kostenvoordelen. Een cursus op maat is al snel goedkoper dan deelnemers individueel een cursus te laten volgen. De programma s zijn precies zo lang als nodig is om de doelstelling te bereiken. U heeft natuurlijk ook invloed op de prijs doordat u meebeslist over de duur, cursusopzet en locatie. Daardoor kunt u ook besparen op reistijd en reiskosten. Topdocenten Wij maken graag gebruik van onze goede contacten met topdocenten en partnerorganisaties. Veel docenten combineren het hoogleraarschap met een functie in het bedrijfsleven of de publieke sector. Zij passen de cursus vaardig aan uw praktijksituatie aan. Advies nodig en/ of meer informatie? Willem Verhoog en Wouter Bekker zijn uw programmamanagers. Zij zijn bekend met de ontwikkelingen binnen uw vakgebied en kunnen u daarom adviseren over relevante vaktechnische onderwerpen en vaardigheidstrainingen. Voor meer informatie over de mogelijkheden kunt u vrijblijvend contact opnemen met Willem Verhoog 06-55 82 26 73 of w.verhoog@nba.nl en Wouter Bekker 06-10 16 52 36 of w.bekker@nba.nl Kwaliteit gewaarborgd via keurmerk; CEDEO NBA Opleidingen heeft een CEDEO-erkenning. In de laatste audit gaf meer dan 85% van onze opdrachtgevers aan tevreden tot zeer tevreden te zijn over onze dienstverlening, de samenwerking en de behaalde resultaten. Onze klanten zijn onder andere: KPN, Blömer, Foederer, Alliander, ConQuaestor, PT Finance, Crowe Horwath, Flynth, Mazars, Grant Thornton, RSM Nederland, KLM, Algemene Rekenkamer, HLB Nederland, Rabobank, ING, Rijksacademie, Nuon-Vattenfall, OCE, Leaseplan, Schuiteman, Robert Muntel en DRV Accountants. Full-service NBA Opleidingen heeft veel ervaring en pakt indien gewenst, graag de complete organisatie van incompany, team- of heidag op. Neem gerust contact op voor inspiratie en voorbeelden. 13
Online learning vernieuwd Online learning via www.nbaopleidingen.nl Prijs (vrij van btw): Leden 95 Niet-leden 95 PE-uren: 2 De WWFT Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme De Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (WWFT) is gewijzigd per 1 januari 2013. De wijzigingen raken zowel het cliëntenonderzoek als de meldplicht. Deze wet legt onder meer aan accountants en belastingadviseurs de verplichtingen op een cliëntenonderzoek uit te voeren en ongebruikelijke transacties te melden bij FIU-Nederland. Ook bevat de WWFT de bepaling dat kantoren hun medewerkers, voor zover relevant voor hun werkzaamheden, periodiek dienen op te leiden zodat zij in staat zijn een ongebruikelijke transactie te herkennen en een cliëntenonderzoek goed en volledig uit te voeren (artikel 35 WWFT). U leert de WWFT in de nu geldende vorm goed kennen. Ook ervaringen en jurisprudentie neemt u hierin mee. Naast de wetswijzigingen zijn ook nieuwe inzichten en relevante recente jurisprudentie verwerkt in deze online cursus. Naast meer algemene theorie en praktijkcases bevat de e-learning cases specifiek voor accountants en specifiek voor belastingadviseurs. Voorts wordt er antwoord gegeven op de volgende vragen: op wie en wanneer is de WWFT van toepassing? welke gegevens zijn van belang voor het cliëntenonderzoek? wat is witwassen (en terrorismefinanciering)? wanneer geldt de meldingsplicht? hoe ziet het toezicht en de handhaving van de WWFT eruit? Financiële professionals, met name accountants en belastingadviseurs, werkzaam bij instellingen waarop de WWFT van toepassing is. fundamental 14
Online learning FinanceMentor - Your Financial Update Online Een cursus volgen wanneer het u uitkomt? Bekijk dan het Engelstalig online learning programma FinanceMentor. U kunt kiezen uit ruim 80 vakinhoudelijke cursussen over internationale accounting, audit, economie, management en finance. Wij bieden u dit pakket aan in samenwerking met Smartpros. Met online learning van FinanceMentor: beschikt u iedere maand over twee of drie nieuwe cursussen, gericht op actuele onderwerpen; volgt u cursussen van hoge kwaliteit die zijn voorzien van audio, video, samenvattingen en tests; heeft u toegang tot 80 cursussen die staan voor 150 PE-punten. Een greep uit het aanbod: The cfo s role in strategic planning A new challenge: global supply chain management The ongoing revolution in cloud computing: changing the rules Geldig: 12 maanden toegang Prijs: $ 500 (let op: prijs in USD te betalen per creditcard. Ter informatie: bij een EUR/USD koers van 1,35 is de prijs 370) PE-uren: 1 tot 3 PE-uren per cursus, 150 in totaal Bijzonderheden: Alleen voor leden. Engelstalig. Ga naar nbavrc.nl/online-learning voor een gratis demo. E-mentor management & personal skills E-mentor management & personal skills is een Engelstalig online learning pakket. Met dit praktijkgerichte pakket kunt u gemakkelijk en effectief een aantal essentiële vaardigheden op het gebied van communicatie en leidinggeven verbeteren. Het pakket bevat interactieve modules met video s, scenario s en activiteiten met feedback, tussentijdse toetsen en een eindtoets. U kunt handige checklists downloaden. Wij bieden dit pakket aan in samenwerking met Reed Learning. E-mentor management & personal skills bevat de volgende thema s: Time management (5 modules, 4 PE) Listening skills (3 modules, 2 PE) Questions (4 modules, 2 PE) Negotiation skills (3 modules, 3 PE) Appraisals (4 modules, 2 PE) Coaching and delegation (2 modules, 2 PE) Geldig: Een jaar, tot uiterlijk 31 mei 2015 Prijs: 195 PE-uren: Maximaal 15 PE-uren, u ontvangt een deelnamecertificaat na afronding van ieder thema Bijzonderheden: Engelstalig Aanmelden Stuur een mail naar: elearning@nba.nl. U ontvangt binnen 2 werkdagen een mail met toegangscodes. U kunt tijdens kantooruren ook bellen: 020-301 04 05. 15
Verplicht onderwerp Interview Nataschja Budel & Peter Diekman Maatschappij wil steeds meer informatie van de accountant Nataschja Budel Het is niet nieuw dat de NBA verplichte onderwerpen aanwijst, maar dat harde vaktechnische onderwerpen hierbij worden ingeruild voor onderwerpen waar communicatie, houding en gedrag de boventoon voeren, is in zekere zin wel relatief nieuw. In 2012/2013 gebeurde dat voor het eerst met het onderwerp professioneel-kritische instelling. Het verplichte onderwerp 2014/2015 lijkt daar een logisch vervolg op. Peter Diekman en Nataschja Budel zijn beiden betrokken bij het trainingsonderdeel Zeg wat je ziet. De extra aandacht voor communicatie en gedrag vinden zij niet vreemd: De maatschappij wil immers steeds meer informatie van de accountant. Het verplichte onderwerp bestaat uit de eendaagse communicatietraining Zeg wat je ziet, een verplichte kennistoets over de COS en een onderdeel dossiermentoring. Diekman en Budel ontfermen zich samen over Zeg wat je ziet, bedoeld voor RA s en AA s, werkzaam als openbaar accountant, intern of overheidsaccountant. Diekman: We hebben op dit moment vier verschillende running cases die we voor een trainingsdag kunnen inzetten. Eén voor de controlepraktijk over de controle van een flinke onderneming. Een tweede case rond de internal audit bij een grote onderneming, waarbij we een internal auditor in een bijzondere situatie plaatsen. Voor de samenstelpraktijk is er een case waarbij de accountant naast de dga moet staan. Daarnaast hebben we recent een running case gemaakt voor rijksaccountants. Pieter Diekman Mede doordat hij als enige buitenstaander in de onderneming naar binnen kan kijken, zal hij er heel zorgvuldig over moeten rapporteren. Ervaringen De ervaringen tot nu toe met de training? Budel: Aan het begin van de dag stellen accountants zich soms nog wat weerspannig of sceptisch op, maar aan het eind van de dag gaan ze doorgaans positief gestemd weg. Ze zijn in staat de vaktechnische component te parkeren en goed over te schakelen naar communicatie- en beïnvloedingsstijlen. Als ik hen vraag om een lastig gesprek uit hun eigen praktijk, komen ze ook met serieuze voorbeelden aan. De cases blijken heel goed op de praktijk te liggen. We halen daar gesprekssituaties uit waar we nader op inzoomen en we reiken tools en inzichten aan. Maar wat neemt een deelnemer na deze trainingsdag nu concreet mee? Diekman: Het is het aloude verhaal: voor echte gedragsverandering zijn er meerdere interventies nodig, dat red je niet met een training van een dag. Budel is het met hem eens: Je kunt niet verwachten dat je die gedragsverandering in een dag realiseert. Je verandert alleen als je iets echt belangrijk vindt of de urgentie groot genoeg is. Deze dag verschaft iedereen een goede basis om zich van daaruit verder te ontwikkelen. Graag meer informatie Diekman: Onze maatschappij wil meer informatie van accountants. Daar proberen we als beroep op in te spelen. Concreet voorbeeld: de controleverklaring bij sommige beursgenoteerde ondernemingen wordt (al) uitgebreider. Betrek hier ook bij dat de accountant al enkele jaren spreekrecht heeft in de AvA. Ook interne en overheidsaccountants krijgen indringender vragen van bestuurders, commissarissen en toezichthouders. Eén ding is zeker: de accountant zal steeds transparanter moeten communiceren. Wat heeft hij gecontroleerd, waar zitten de pijnpunten in de controle, hoe is de onderneming daarmee omgegaan? Die vergrote spreekruimte van de accountant levert frictie op met de geheimhoudingsplicht, maar die piketpaaltjes zijn desondanks wel aan het verschuiven. Wil de accountant zijn geloofwaardige positie in het bedrijfsleven en de maatschappij handhaven, dan zal hij daar gevolg aan moeten geven. prof. dr. Peter Diekman RA, oud-hoogleraar Compliance & Risk Management Erasmus Universiteit Rotterdam en Nataschja Budel, Arbeid & Organisatiepsycholoog. 16
Verplicht onderwerp Zeg wat je ziet, het communiceren van signalen Verplichte Permanente Educatie 2014/2015 Voor de controle- en samenstelpraktijk en voor intern & overheidsaccountant De NBA heeft de afgelopen periode intensief aandacht besteed aan de bewustwording rond het thema professioneel kritische instelling. Behalve bewustwording, geven goede beïnvloedings- en communicatieve vaardigheden een positieve impuls aan een professioneel-kritische houding. Rapportages van de Autoriteit Financiële Markten en de Raad voor Toezicht, maar ook signalen van accountants sturen hier op aan. De training Zeg wat je ziet beoogt de communicatieve vaardigheden van de accountant, noodzakelijk voor de verschillende fasen in het controle- of samenstelproces, te vergroten. De training richt zich op twee aspecten: de mondelinge communicatieve vaardigheden en de professionele (zelfverzekerde) houding van de accountant. Dat betekent: U kunt op een adequate wijze invloed uitoefenen in een gesprek om uw boodschap duidelijk over te brengen en informatie te achterhalen. In gesprekken met opdrachtgevers en collega s zet u stevig in op de inhoud en heeft u tegelijkertijd hart voor de relatie. U kunt een slechtnieuws gesprek zodanig voeren zodat u en in gesprek blijft met uw opdrachtgever of collega. Diverse data in 2014, zie www.nbaopleidingen.nl Diverse locaties, zie www.nbaopleidingen.nl 09.00-18.30 uur Prijs (vrij van btw): Leden 450 Niet-leden 450 PE-uren: 8 Bijzonderheden: Maximum aantal deelnemers is 10 Verplichting van 1 januari 2014 tot 1 juli 2015. De training richt zich op communicatieve situaties die als lastig worden ervaren en die zijn ontleend aan de controle- en samenstelpraktijk en aan de praktijk van internal audit en overheidsaccountancy. De training start met een kort assessment wat inzicht geeft in de preferente stijl van communiceren. Samen met de gedragstrainer bepaalt u welke gespreks- en beïnvloedingstechnieken voor u in deze training extra aandacht behoeven. Aan de hand van een aantal cases uit een fictieve organisatie gaat u aan de slag met lastige communicatieve situaties tijdens het controle- en samenstelproces. Deze situaties bespreekt u met elkaar en u relateert deze aan uw eigen praktijk. De training is doorspekt met korte filmpjes met voorbeeldgesprekken en handige tips om gesprekken effectief te voeren. In het tweede deel van de training oefent u de opgedane kennis met de trainingsacteur. Openbaar accountants, intern accountants en overheidsaccountants. Elke training wordt gegeven door een gedragstrainer en een gedragsacteur. fundamental 17
Specials Interview Stefan Betting De plussen en minnen van alternatieve financieringsvormen drs. Stefan Betting RA Het mkb heeft flinke financiële klappen gehad en ook de banken zijn nog steeds hun wonden aan het likken. Gevolg: liquiditeitskrapte bij de ondernemer en banken die veel kritischer omgaan met kredietaanvragen. In een dergelijk schraal klimaat ontstaat onvermijdelijk een vruchtbare bodem voor alternatieve financieringsvormen. Maar dat niet alleen; de behoefte aan iemand die de plussen en minnen van die financieringsvormen kan duiden, groeit mee. Stefan Betting: Typisch een tak van sport waarmee de accountant direct kan scoren bij zijn klant! Begin daarom vandaag nog je kennis hierover (verder) op te bouwen. Splits je de markt op naar klein, middelgroot en groot, dan bedraagt het aandeel klein 60 tot 70 procent. Dit betekent dat er heel veel kleine ondernemingen zijn die behoefte hebben aan relatief bescheiden financiering. Dergelijke ondernemingen kunnen een beroep doen op diverse overheidsregelingen, zoals de BMKB, WBSO, GO of de FMO. Maar er is meer mogelijk. Het is toch mooi als je je klant bij een debiteurenprobleem gemakkelijk kunt voorlichten over iets als American Factoring? Stefan Betting Met de pet rond of crowdfunding? Met name horecabedrijven hebben de pech dat banken extra streng naar hun financieringswensen kijken, geeft Stefan Betting aan. In het begin vallen deze bedrijven dan ook vaak terug op de kring van friends, fools & family. Als zij met de pet rondgaan, kunnen ze toch vaak een bedrag van zo n tien- tot vijftienduizend euro ophalen. Is het benodigde bedrag groter, dan kan crowdfunding een aardige optie zijn; op die manier steunt een grote groep mensen jou met individuele bijdragen die al beginnen bij tien euro. Een Nederlands bedrijf haalde zo in drie maanden tijd zes ton op! Wil dat nu zeggen dat crowdfunding dé alternatieve financieringsvorm bij uitstek is? Nee, wie crowdfunding goed wil organiseren, zal daar ook veel tijd en energie in moeten steken, social media optimaal moeten inzetten, enz. Bank andere plaats in de keten Het einde van een tijdperk waarin met name kleinere ondernemers altijd als eerste aanklopten bij hun bank, nadert. Soms wordt de bank helemaal losgekoppeld als schakel in de financieringsketen, soms komt de bank als schakel op een andere plek in de keten terecht. Betting: Ter illustratie: laatst sprak ik met een groep jongeren en vroeg hen hoe zij het financieel zouden aanpakken als zij een kapsalon zouden willen starten. Weet je wat zij zeiden? Eerst naar de bank? Dat is old school. Eerst bouwen we een site voor de kapsalon, vervolgens vragen we vrienden of zij er geld in willen steken. Dat geld gebruiken wij daarna weer als aanbetaling voor de bank, die daar dan financiering op geeft. Zo simpel is het. Kans voor de accountant Betting ziet de advieskansen voor accountants schitteren: Het is een welkome aanvulling op onze dienstverlening om goed te kunnen adviseren over alternatieve financieringsvormen. Wij maken toch al veel liquiditeitsbegrotingen en deze specifieke adviestak kan mooi in het verlengde hiervan meegroeien. Het zou toch mooi zijn als je je klant bij een debiteurenprobleem gemakkelijk kunt voorlichten over iets als American Factoring? Niet dat je daarvan alle ins en outs hoeft te kennen, maar wel dat je op hoofdlijnen kunt vertellen wat er mogelijk is. Een optelsommetje van de plussen en minnen. drs. Stefan Betting RA, eigenaar van PROFEDA B.V. en als docent verbonden aan Nyenrode Business Universiteit. 18
publiek Specials Mastercourse controlling publieke sector De ontwikkelingen in de publieke sector volgen elkaar in snel tempo op. Als controller werkzaam in het publieke domein wilt u graag op de hoogte blijven. In drie dagen wordt u door hoogleraren en topdocenten bijgepraat over de laatste ontwikkelingen. Na deze mastercourse bent op de hoogte van de meest actuele ontwikkelingen op het gebied van controlling in de publieke sector en non-profit sector De onderwerpen worden belicht vanuit een bestuurlijke, strategische en bedrijfseconomische invalshoek. De aanpak kenmerkt zich door veel interactie en eigen meningsvorming. De positionering van control; de controller en verandering De positie en rol van de controlfunctie en de controller zijn in beweging. Tijdens deze sessie gaat Rob Eijbergen in op de ontwikkelingen op dit gebied. Ook zal hij stilstaan bij de veranderkundige kant van control en uw rol bij ombuigingen. Public value management en maatschappelijk ondernemen Organisaties in de publieke sector hebben een maatschappelijke taak. Tijdens deze sessie gaat Kim van Eijck in op hoe deze organisaties anders om kunnen gaan met maatschappelijke vraagstukken. Een belangrijk thema daarbij is ontschotten. Transparantie en performance Verantwoording en verantwoordelijkheid zijn belangrijke begrippen binnen organisaties. Ed Vosselman zet deze begrippen tegenover elkaar en gaat in op het sturen op waarden en normen. Ontwikkelingen in risicomanagement De laatste sessie gaat in op nieuwe ontwikkelingen op het gebied van risicomanagement. Een belangrijk fenomeen is het bewustzijn van risico s in de lijn en niet alleen bij control. De docenten zullen het proces van bewustzijn, naar bereidheid, naar actie toelichten. Een laatste thema tijdens deze sessie is het beleggen van verantwoordelijkheden. Maandag 17 t/m woensdag 19 november 2014 Bilderberg Hotel de Keizerskroon, Apeldoorn 13.00-20.00 / 09.00-19.30 / 09.00-16.00 uur Prijs: (incl. logies) Leden 1.795 Niet-leden 1.895 PE-uren: 20 Bijzonderheden: EICPC-leden kunnen zich inschrijven voor de NBA-VRC Opleidingen ledenprijs Controllers en accountants in of gelieerd aan een controlfunctie in de publieke of non-profit sector. prof. dr. Rob van Eijbergen, hoogleraar organisatieverandering Rijksuniversiteit Groningen en coach en adviseur op het gebied van strategische vraagstukken en persoonlijke effectiviteit dr. Kim van Eijck, docent en onderzoeker, Vrije Universiteit Amsterdam prof. dr. Ed Vosselman, hoogleraar accounting Radboud Universiteit Nijmegen en hoogleraar management control Zijlstra Center, Vrije Universiteit Amsterdam dr. Pieter Veen CPC, docent en onderzoeker Zijlstra Center, Vrije Universiteit Amsterdam drs. Esther Spetter RC, onderzoeker Zijlstra Center en controller bij een zorginstelling prof. dr. Ed Vosselman advanced 19
Specials vernieuwd Woensdag 29, donderdag 30 en vrijdag 31 oktober 2014 Den Haag/Nootdorp 13.00-20.00 / 09.00-19.30 / 09.00-16.00 uur Prijs (vrij van btw): (incl. logies) Leden 1.825 Niet-leden 2.025 PE-uren: 20 Mastercourse publieke sector: Good governance Bestuur, toezicht en audit Tijdens deze meerdaagse multidisciplinaire mastercourse gaat u aan de slag met actualiteiten op het gebied van governance vraagstukken uit de publieke sector en frist u de voor uw beroep noodzakelijke vakkennis op. Of u nu werkt bij het Rijk, de provincie of gemeente, een woningcorporaties of in de zorg: iedere mastercourse biedt u weer een volledig nieuw programma over het brede spectrum van de publieke sector. Na deze driedaagse mastercourse kent u alle relevante ontwikkelingen op het gebied van good governance in de publieke sector en overheidsaccountancy. Rode draad binnen deze mastercourses zijn good governance vraagstukken met daarin aandacht voor bestuur, toezicht en auditaspecten. U kunt daarbij denken aan vraagstukken over Tone at the Top, Toezicht bij woningcorporaties, hogescholen en ziekenhuizen, auditontwikkelingen bij het Rijk en specifieke thema s als fraude, aanbestedingsbeleid Rijk, derivaten in het publieke domein en integrated reporting. Ook de actuele ontwikkelingen voor de publieke sector binnen de NBA komen aan bod. U krijgt ruimschoots de gelegenheid om ervaringen uit te wisselen met vakgenoten. Om het programma te laten aansluiten op de actuele praktijk, wordt er nog volop gewerkt aan de inhoudelijke invulling. Voor de zomer van 2014 wordt het programma kenbaar gemaakt op www.nbaopleidingen.nl. Overheidsaccountants, interne overheidsauditors en openbaar accountants werkzaam voor de overheid. Programmavoorzitter: Leon van den Nieuwenhuijzen RA Docenten worden nader bekendgemaakt via www.nbaopleidingen.nl Leon van den Nieuwenhuijzen RA advanced 20