Overzicht ramingen gas uit kleine velden december 2005
Overzicht ramingen gas uit kleine velden Aanleiding In artikel 54a en 54b van de Gaswet staan de verplichtingen die de Landelijk Netbeheerder (LNB) heeft op het gebied van het kleineveldenbeleid. Doel van deze rapportage is om aan te geven hoe Gas Transport Services B.V. (GTS) als LNB invulling geeft aan deze verplichtingen. erkwijze GTS heeft de bij GEPA (Netherlands Oil and Gas Exploration and Production Association) aangesloten producenten verzocht een opgave te verstrekken van de verwachte hoeveelheden te produceren gas uit kleine velden in de komende 20 jaren. Alle producenten (zie bijlage 1) hebben aan dit verzoek gehoor gegeven. Voor kleine velden die het eigendom zijn van meerdere producenten is de operator benaderd. Deze heeft opgaven verstrekt voor de gehele velden, dus ook voor die delen waarover hij geen zeggenschap heeft. Dit voorbehoud is in de opgaven aan GTS gemeld. GTS heeft desalniettemin geoordeeld deze opgaven te beschouwen als een voldoende betrouwbare basis voor haar planningswerkzaamheden en rapportage. GTS heeft T (voormalig NITG; het Nederlands Instituut voor Toegepaste Geowetenschappen) verzocht gegevens te verstrekken over zijn verwachtingen ten aanzien van gasproductie uit kleine velden om deze in de prognoses op te kunnen nemen. T heeft in eerste instantie laten weten niet aan dit verzoek te kunnen voldoen, tenzij het instituut toestemming zou krijgen van de minister van Economische Zaken om het gewenste cijfermateriaal aan GTS ter beschikking te stellen. De minister heeft op verzoek van GTS aan T deze toestemming verleend. De ervaring van GTS leert dat prognoses van producenten een overschatting zijn van de daadwerkelijk aangeboden hoeveelheden gas op de entrypunten van GTS. Dit geldt voor zowel de jaarvolumes als de uurhoeveelheden. Het gewogen gemiddelde van de overschatting van de uurhoeveelheden over alle entrypunten bedraagt circa 15%. Dat betekent dat van de geprognosticeerde maximum uurhoeveelheden in de praktijk 15% niet daadwerkelijk het net van GTS zal binnenstromen. GTS is in haar analyses van de gereduceerde hoeveelheden uitgegaan. GTS benadrukt dat ook een investering voor de ontwikkeling van een nieuw entrypunt of het oplossen van een knelpunt voor de inname van gas uit kleine velden aan economische criteria zal moeten voldoen. Analyse De volgens bovenstaande werkwijze verkregen prognoses zijn gegroepeerd per entrypunt. Voor elk entrypunt is de capaciteit en de kwaliteit van het gasaanbod voor de komende jaren onderzocht. De ontwikkeling van de calorische waarde, de obbe index en het kooldioxide- en methaangehalte zijn in de analyses meegenomen. Dit zijn enkele kwaliteitsparameters die aan exitzijde een belangrijke rol spelen in de diverse leveringscontracten. In de analyses zijn aannames gedaan voor de combinaties van aanbod uit diverse velden, aannames voor de import van gas uit het buitenland en aannames voor de marktvraag in binnen- en buitenland. De shippers - 1 -
bepalen zelf welke entries en exits zij zullen gebruiken. GTS heeft als netbeheerder geen invloed op de gekozen combinaties maar zal moeten afgaan op haar eigen inschatting van de marktvraag (Normal System Demand, NSD) en aanbod (Normal System Supply, NSS). Deze inschatting is gebaseerd op ervaring die echter in de relatief nieuwe geliberaliseerde (gesplitste) omgeving nog slechts kortstondig is. Benadrukt wordt dat patronen die afwijken van deze inschatting kunnen leiden tot het tijdelijk niet volledig kunnen voldoen aan de combinatie van entry- en exitpunten die de shipper wenst. - 2 -
Resultaten Capaciteit In onderstaand overzicht is aangegeven hoe de capaciteit van het aanbod zich ontwikkelt. Dit aanbod is opgedeeld in drie regio's: Noordoost Nederland (de entrypunten die zijn gelegen in de provincies Groningen, Friesland, Drenthe en Overijssel); Noordwest Nederland (de entrypunten die zijn gelegen in Noord-Holland); est-nederland (de entrypunten die zijn gelegen in Zuid-Holland en Noord-Brabant). Een volledig overzicht van de indeling is gegeven in Bijlage 2. In Bijlage 3 zijn de cijfers vermeld waarop onderstaande grafiek is gebaseerd. Aanbod uit kleine velden 6 5 Noordoost Noordwest est Totaal Nederland [mln m 3 /h GE] Capaciteit 4 3 2 1 0 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 Deze prognoses leiden tot de volgende knelpunten in de transportcapaciteit van het net van GTS: Op korte termijn kan zich tijdelijk nog een transportknelpunt manifesteren bij de inname van het aanbod in Noordwest Nederland. Dit knelpunt zal naar verwachting bij de ingebruikname van de GL (Grijpskerk orkum ieringermeer Leiding, gepland medio 2007) zijn opgelost. Eveneens doet zich in 2006 en 2007 een capaciteitsknelpunt voor bij de inname van gas uit de NGT (Noordgas Transport, Uithuizen - Noordzee). Aangezien dit knelpunt van tijdelijke aard is en bovendien binnen de termijn ligt waarin maatregelen kunnen worden gerealiseerd, wordt dit tijdelijke capaciteitsknelpunt door GTS geaccepteerd. Vanaf 2008 worden bij de inname van gas uit de NGT geen capaciteitsknelpunten meer verwacht. GTS voorziet geen verdere capaciteitsknelpunten die het directe gevolg zijn van aanbod uit kleine velden binnen de investeringshorizon. Kwaliteit De kwaliteit van het aanbod uit kleine velden is op vrijwel alle entrypunten van dien aard dat met de bestaande afspraken tussen GTS en shippers en met de door GTS veronderstelde omstandigheden (NSD en NSS) geen innameproblemen worden verwacht. Alleen op het entrypunt NGT (Uithuizen) baart de ontwikkeling van het kooldioxidegehalte van het aangeboden gas zorgen. Het gehalte neemt toe en dit leidt ertoe dat, naar huidig inzicht, over enkele jaren niet meer het volledige aanbod kan worden ingenomen. GTS zal - 3 -
trachten het probleem op te lossen of uit te stellen door afspraken te maken met shippers. Kwaliteitsconversie De beschikbare hoeveelheid kwaliteitsconversie zal door het afnemende aanbod uit kleine velden in de toekomst toereikend zijn. Hierbij is verondersteld dat de afname van het aanbod uit de kleine velden gecompenseerd wordt door een toename van de productie uit het Groningen-veld. Nieuwe entrypunten GTS zal naar verwachting een drietal nieuwe entrypunten ontwikkelen. Gesprekken hierover met shippers en producenten zijn gaande. Conclusies De door GTS vastgestelde prognoses leiden tot twee tijdelijke capaciteitsknelpunten bij het innemen van gas uit kleine velden. Daarnaast doet zich een kwaliteitsknelpunt voor op de NGT waar het kooldioxide gehalte toeneemt en waar mogelijk afspraken gemaakt moeten worden om het gas te kunnen innemen. Overleg tussen GTS en shippers hierover is gaande. - 4 -
Bijlage 1 Producenten die prognoses hebben aangeleverd (in alfabetische volgorde): 1. ATP Oil & Gas Netherlands B.V. 2. BP Nederland Energie B.V. 3. CH4 Nederland B.V. 4. Gaz de France Production Nederland B.V. 5. NAM B.V. 6. Petro-Canada Netherlands B.V. 7. Total E & P Nederland B.V. 8. Unocal Netherlands B.V. 9. Vermilion Oil & Gas Netherlands B.V. 10. intershall Noordzee B.V. - 5 -
Bijlage 2 Indeling entrypunten in regio's: Anjum Annerveen Balgzand HC Balgzand LC Balgzand GAT Barendrecht Bedum Beverwijk Blija Botlek Emmen Gaag Garijp Grijpskerk 1 Grijpskerk 2 Grootegast Harlingen Koedijk Kootstertille Maasvlakte Marum Middelie Middenmeer Monster Opende Oost Oude Pekela Rotterdam estgas Ten Arlo Uithuizen Ureterp Vries 4 aalwijk arffum esterveld N N N N N N N - 6 -
Bijlage 3 Capaciteitsontwikkeling Aanbod uit kleine velden [mln m 3 /h GE] 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Noordoost 2,60 2,36 2,42 2,54 2,33 1,95 1,74 1,58 1,44 1,33 Noordwest 2,06 2,07 2,02 1,93 1,88 1,72 1,57 1,44 1,25 1,13 est 0,68 0,61 0,55 0,48 0,41 0,36 0,34 0,30 0,26 0,20 Totaal 5,34 5,04 4,99 4,95 4,62 4,03 3,65 3,32 2,95 2,66 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 Noordoost 1,22 1,11 1,07 0,98 0,94 0,83 0,78 0,74 0,71 0,67 Noordwest 1,06 1,02 0,93 0,89 0,77 0,71 0,69 0,67 0,65 0,60 est 0,18 0,18 0,18 0,16 0,15 0,15 0,14 0,15 0,13 0,12 Totaal 2,47 2,31 2,17 2,03 1,87 1,69 1,61 1,55 1,50 1,40-7 -
Gas Transport Services B.V. Concourslaan 16 (9727 KC) Postbus 181 9700 AD Groningen Tel: 050-362 60 00 Fax: 050-362 61 00 info@gastransport.nl www.gastransportservices.nl - 8 -