Nederlandse Mededingingsautoriteit

Transcriptie

1 Minute Besluit Nederlandse Mededingingsautoriteit Auteur Interne termijn Externe termijn Medeparaaf en datum Youri van der Drift Datum Informatiekopie aan Prismanummer Nummer / Betreft zaak: programmaverantwoordelijkheid direct aangeslotenen Besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 12f van de Gaswet. I Inleiding 1. Bij brief van 4 november 2011 (kenmerk N ) heeft de Vereniging van Energienetbeheerders in Nederland (hierna: de gezamenlijke netbeheerders) een codewijzigingsvoorstel inzake de programmaverantwoordelijkheid direct aangeslotenen (hierna: het voorstel) gezonden aan de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (hierna: de Raad). Het voorstel beoogt de voorwaarden, bedoeld in artikel 12b, eerste lid, onderdeel a, van de Gaswet te wijzigen. De voorgestelde wijzigingen bevinden zich uitsluitend in de Transportvoorwaarden Gas LNB. 2. De gezamenlijke netbeheerders geven aan het voorstel aan de representatieve organisaties te hebben voorgelegd en met hen te hebben besproken op een overleg als bedoeld in artikel 12d, eerste lid, van de Gaswet. Bedoeld overleg is gehouden op 10 oktober Het verslag ten aanzien van de ingediende commentaren op het voorstel van de gezamenlijke netbeheerders, alsmede de gevolgtrekkingen die de gezamenlijke netbeheerders hieraan hebben verbonden, is bij het voorstel gevoegd. 1

2 II Voorgeschiedenis en aanleiding van het voorstel 3. Aan het onderhavige voorstel ligt het volgende ten grondslag. CBb uitspraak inzake het shippersmodel 4. De Raad heeft bij besluit van 27 juni 2006 op grond van artikel 12f van de Gaswet de Begrippenlijst Gas, de Transportvoorwaarden Gas- LNB (hierna ook: de TV), de Wettelijke taken LNB van algemeen belang, de Allocatievoorwaarden Gas en de Samenwerkingsregeling netbeheerders gas vastgesteld. 1 Tegen dit besluit is door de Vereniging voor Energie, Milieu en Water (hierna: VEMW) en Gas Transport Services B.V. (hierna: GTS) bezwaar ingediend. Vervolgens heeft de Raad op 29 oktober 2007 een beslissing op bezwaar genomen VEMW en GTS hebben beroep aangetekend tegen bovengenoemde beslissing op bezwaar. VEMW heeft in haar beroep aangevoerd dat uit artikel van de TV ten onrechte voortvloeit dat uitsluitend shippers transportcapaciteit kunnen contracteren bij de netbeheerder van het landelijk gastransportnet. De voorwaarden in paragraaf 3.1 van de TV om de status van shipper te krijgen zijn aldus VEMW zodanig geformuleerd dat in de praktijk geen enkele afnemer in staat is aan deze eisen te voldoen. 6. Het College van Beroep voor het bedrijfsleven (hierna: het CBb) heeft op 10 november 2010 uitspraak gedaan in het kader van de beroepen van VEMW en GTS tegen het besluit van de Raad van 29 oktober 2007 (hierna ook: de Uitspraak) Het CBb oordeelt in de Uitspraak dat het bestreden besluit wegens strijd met artikel 12b, lid 2a, van de Gaswet dient te worden vernietigd, voor zover artikel en paragraaf 3.1 van de TV, zoals vastgesteld bij besluit van 27 juni 2006, in stand zijn gehouden. Met artikel 12b, lid 2a, onderdeel a, van de Gaswet is beoogd dat afnemers met een aansluiting op het landelijk gastransportnet naast netgebruikers, zoals shippers, met GTS kunnen contracteren. Het CBb heeft tevens aanleiding gezien deze voorwaarden te herroepen. 4 Dit betekent dat deze bepalingen van de TV zijn komen te vervallen. CBb uitspraak inzake de anti- gijzelingsclausule 8. Voorts heeft de Raad bij besluit van 27 juni 2006 een zogeheten anti- gijzelingsclausule vastgesteld (artikel 2.1.2a van de TV). Deze clausule bewerkstelligt dat de afnemer altijd 1 Kenmerk /49. 2 Kenmerken /_1/52, _2/13, _3/25 en _5/23. 3 CBb, 10 november 2010, AWB 07/965 en 07/ Rechtsoverweging van de Uitspraak. 2

3 beschikking heeft over de capaciteit op zijn aansluiting op het landelijk gastransportnet. In de beslissing op bezwaar van 29 oktober 2007 heeft de Raad op basis van eigen onderzoek besloten artikel 2.1.2a van de TV te herroepen. Uit dit onderzoek is gebleken dat de antigijzelingsclausule geen directe noodzaak heeft. Op 13 december 2006, derhalve na de vaststelling van voornoemd besluit op 27 juni 2006, is artikel 12 lid 2a, onderdeel d, van de Gaswet in werking getreden. 9. VEMW heeft in haar beroep aangevoerd dat de Raad artikel 2.1.2a van de TV ten onrechte heeft herroepen. Het CBb heeft in de Uitspraak VEMW op dit punt in het ongelijk gesteld en het beroep van VEMW ongegrond verklaard. 10. Het CBb overwoog in de Uitspraak dat artikel 12 lid 2a, onderdeel d, van de Gaswet in werking is getreden nadat het voorstel was ingediend en nadat door de NMa in het primaire besluit op dat voorstel was beslist. Reeds om die reden kon het in het voorstel opgenomen artikel 2.1.2a TV geen invulling vormen van artikel 12 lid 2a, onderdeel d, van de Gaswet. De Gaswet, noch de Awb bieden, aldus het CBb, aanknopingspunten om in de beslissing op bezwaar over te gaan tot het vaststellen van de voorwaarden ter implementatie van artikel 12b, lid 2a, onderdeel d, van de Gaswet. Daarmee faalt naar het oordeel van het CBb de beroepsgrond van VEMW dat de Raad artikel 2.1.2a ten onrechte heeft herroepen. 5 Verzoek tot indiening codewijzigingsvoorstel 11. Zoals hiervoor reeds vermeld, is artikel 12b, lid 2a, onderdeel d, van de Gaswet op 13 december 2006 in werking getreden. Aan dit voorschrift dient invulling te worden gegeven in een codewijzigingsvoorstel van de gezamenlijke netbeheerders. 12. De Raad heeft daarom bij brief van 9 maart 2011 de gezamenlijke netbeheerders verzocht een voorstel in te dienen om in de technische voorwaarden invulling te geven aan artikel 12b, lid 2a, van de Gaswet. 6 Dit houdt in dat er voorwaarden dienen te komen voor afnemers die transportcapaciteit willen contracteren (aanpassing shippersmodel) én dat afnemers voorrang krijgen bij het contracteren van capaciteit op hun aansluiting (antigijzelingsclausule). 13. De gezamenlijke netbeheerders hebben invulling gegeven aan dit verzoek door middel van onderhavig voorstel. 5 Rechtsoverweging van de Uitspraak. 6 Kenmerk /10. 3

4 Samenhang met het besluit inzake het nieuwe balanceringsregime en marktmodel gas 14. Bij besluit van 15 maart 2011 heeft de Raad codevoorschriften vastgesteld inzake het nieuwe balanceringsregime en marktmodel gas. 7 VEMW heeft tegen dat besluit bezwaar gemaakt, voor zover daarbij artikel van de TV was vastgesteld. In de toelichting bij het onderhavige voorstel geeft VEMW aan dat zowel dit bezwaar als bovengenoemd beroep tegen de beslissing op bezwaar van 29 oktober 2007 betrekking hebben op hetzelfde onderwerp. Met artikel van de TV worden afnemers, aangesloten op het landelijk gastransportnet, praktisch niet in staat gesteld om entry- en exitcapaciteit te contracteren, aldus VEMW. Het gaat VEMW er in beide procedures om dat het voor een aangeslotene op het landelijk gastransportnet niet mogelijk is te voldoen aan de eisen die GTS stelt aan een erkende programmaverantwoordelijke. Dit begrip heeft met de inwerkingtreding van het wetsvoorstel Verzamelwet 8 de term shipper vervangen. Hierna wordt de term shipper derhalve verder aangeduid als (erkende) programmaverantwoordelijke. 15. Onderhavig voorstel past de eisen uit artikel van de TV aan. Op 22 februari 2012 is op de bezwaren tegen het besluit van de Raad van 15 maart 2011 beslist 9, maar de beslissing op het bezwaar van VEMW is daarbij aangehouden in afwachting van het verloop van de onderhavige procedure over de aanpassing van artikel van de TV. III Wettelijk kader en procedure 16. Op basis van artikel 3:10 van de Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb) beslist de Raad dat het besluit op het voorstel van de gezamenlijk netbeheerders van 4 november 2011 wordt voorbereid met toepassing van de uniforme openbare voorbereidingsprocedure zoals bedoeld in afdeling 3.4 van de Awb. Deze procedure houdt het volgende in. 17. De Raad stelt een ontwerpbesluit op. Overeenkomstig artikel 3:11, gelezen in samenhang met artikel 3:16, eerste lid, van de Awb wordt dit ontwerpbesluit gedurende een periode van zes weken ter inzage gelegd. Gedurende diezelfde termijn kunnen belanghebbenden schriftelijk en/of mondeling hun zienswijze over het ontwerp naar voren brengen. 10 Voorafgaand aan de terinzagelegging geeft de Raad kennis van het ontwerp in de Staatscourant Kenmerk _3/9. 8 Kamerstukken II, 2008/09, Kenmerken _1/43; _2/30; _4/37; _5/41; _6/ Artikelen 3:15 en 3:16 van de Awb. 11 Artikel 3:12 van de Awb. 4

5 18. De Raad betrekt de ingebrachte zienswijzen bij de beoordeling van het voorstel. Indien de Raad van oordeel is dat het voorstel in overeenstemming is met de wet, zal de Raad vervolgens overgaan tot het vaststellen van het definitieve besluit. 19. Tegen een besluit dat met toepassing van de uniforme openbare voorbereidingsprocedure is genomen, staat ingevolge artikel 7:1, eerste lid, onderdeel d, van de Awb niet de mogelijkheid van bezwaar open. Wel kan tegen het besluit beroep worden ingesteld bij het CBb. Daarbij geldt ingevolge artikel 6:13 van de Awb de beperking dat geen beroep kan worden ingesteld door een belanghebbende aan wie redelijkerwijs kan worden verweten dat hij geen zienswijzen naar voren heeft gebracht. 20. Met medeneming van de uitkomsten van het overleg tussen de representatieve organisaties en de gezamenlijke netbeheerders (zoals in het GEN-verslag opgenomen ter voldoening van artikel 12d van de Gaswet) heeft de Raad het voorstel van de gezamenlijke netbeheerders getoetst aan de belangen, regels en eisen genoemd in artikel 12f, eerste en tweede lid, van de Gaswet. 21. Op grond van artikel 12f, tweede lid, van de Gaswet dient de Raad, voordat de voorwaarden kunnen worden vastgesteld, deze ter notificatie aan te bieden aan de Europese Commissie, indien de voorwaarden zogenaamde technische voorschriften bevatten. Deze verplichting is gebaseerd op de Europese richtlijnen 98/34/EG en 98/48/EG. 22. Onder technische voorschriften vallen onder meer voorschriften die direct of indirect aan een product worden gesteld (bijvoorbeeld technische eisen aan een meetinrichting), maar ook eisen aan diensten van de informatiemaatschappij. Bij dit laatste gaat het om diensten die gewoonlijk tegen vergoeding, langs elektronische weg, op afstand (dus zonder dat partijen fysiek en gelijktijdig aanwezig zijn) en op individueel verzoek van een afnemer worden verricht (bijvoorbeeld een verplichting om meetgegevens op elektronische wijze te verzamelen). 23. Het voorstel dat met dit besluit wordt vastgesteld, bevat geen voorwaarden die technische voorschriften inhouden. Om deze reden is notificatie bij de Europese Commissie niet nodig. 5

6 III Beoordeling van het voorstel III.1 Algemeen 24. In het voorstel van de gezamenlijke netbeheerders wordt een aantal wijzigingen voorgesteld, die door de Raad in dit besluit worden beoordeeld. Daarbij wordt het voorstel door de Raad getoetst aan de belangen, regels en eisen als bedoeld in artikel 12f, eerste en tweede lid, van de Gaswet. 25. Het voorstel beoogt aan twee onderdelen invulling te geven. 26. Het eerste onderdeel beoogt te regelen dat aangeslotenen op het landelijk gastransportnet kunnen voldoen aan de eisen van een erkende programmaverantwoordelijke en daardoor een reële afweging kunnen maken om wel of geen erkenning aan te vragen. Als erkend programmaverantwoordelijke kunnen zij transportcapaciteit contracteren bij GTS. Dit onderdeel wordt aangeduid als aanpassing van het shippersmodel. 27. Het tweede onderdeel houdt een zogeheten anti-gijzelingsclausule in. Deze clausule bewerkstelligt dat direct aangeslotenen altijd de beschikking kunnen hebben over de capaciteit op hun aansluitpunt. 28. Hieronder volgt per onderdeel een korte en zakelijke weergave van het voorstel en daarna een beoordeling van de Raad. III.2 II.2 Aanpassing shippersmodel Voorstel tot aanpassing shippersmodel 29. VEMW is van mening dat het voor een aangeslotene op het landelijk gastransportnet niet mogelijk is te voldoen aan de eisen die GTS stelt aan een erkende programmaverantwoordelijke. In het besluit van de Raad van 15 maart 2011 inzake het nieuwe balanceringsregime en marktmodel gas zijn deze eisen opgenomen in artikel van de TV. 30. Tijdens een overleg tussen GTS en VEMW heeft VEMW aangegeven dat het niet kunnen voldoen aan de eisen die GTS stelt aan een erkende programmaverantwoordelijke wordt veroorzaakt door de derde eis (c) in artikel van de TV. Deze eis luidt als volgt: De netbeheerder van het landelijk gastransportnet accepteert een ieder als erkende programmaverantwoordelijke die in alle opzichten uiting geeft te beschikken over de 6

7 deskundigheid en zorgvuldigheid en over de technische, administratieve en organisatorische faciliteiten, die vereist zijn om deelnemer aan het gastransport in het landelijk gastransportnet te kunnen zijn en zich in overeenstemming daarmee gedraagt. 31. Een zowel voor VEMW als voor de gezamenlijke netbeheerders acceptabele oplossing hiervoor is dat, analoog aan hetgeen is opgenomen in artikel voor de tweede eis (b), in artikel wordt opgenomen dat een erkende programmaverantwoordelijke niet zelf aan de derde eis (c) behoeft te voldoen, maar dat de desbetreffende aangeslotene de taken verbonden met deze eis kan uitbesteden aan een derde partij. 32. Door deze wijziging hebben, aldus de gezamenlijke netbeheerders, zij voldaan aan de wens van VEMW. Aangeslotenen op het landelijk gastransportnet kunnen door deze wijziging voldoen aan de eisen van een erkende programmaverantwoordelijke. Daardoor kunnen zij een reële afweging maken om wel of geen erkenning aan te vragen. Oordeel van de Raad over de aanpassing van het shippersmodel 33. De Raad oordeelt dat de door de gezamenlijke netbeheerders voorgestelde aanpassing op volledige wijze invulling geeft aan de Uitspraak. Het CBb heeft immers geoordeeld dat uit artikel 12b, lid 2a, onder a, van de Gaswet volgt dat in de voorwaarden dient te worden vastgelegd dat niet alleen netgebruikers, waaronder programmaverantwoordelijken moeten worden verstaan, maar ook afnemers met een aansluiting op het landelijk gastransportnet transportcapaciteit moeten kunnen contracteren. 34. Daarnaast kan artikel van de TV, waarin staat dat alleen erkende programmaverantwoordelijken entry- of exitcapaciteit kunnen boeken, volgens de Raad van kracht blijven, omdat door bovengenoemde aanpassing afnemers in staat zijn om erkende programmaverantwoordelijke te worden. 35. De Raad concludeert dat met wijziging van artikel van de TV invulling wordt gegeven aan artikel 12b, lid 2a, onderdeel a, van de Gaswet. De Raad ziet op dit onderdeel geen strijdigheid van het voorstel met de belangen, regels en eisen genoemd in artikel 12f, eerste en tweede lid, van de Gaswet. III.3 II.3 Anti nti-gijzelingsclausule Voorstel voor het opnemen van de anti-gijzelingsclausule 36. De gezamenlijke netbeheerders beogen invulling te geven aan artikel 12b, lid 2a, onderdeel d, van de Gaswet door in artikel van de TV een anti-gijzelingsclausule op te nemen. 7

8 37. In het voorstel verwijzen de gezamenlijke netbeheerders naar het amendement Hessels van 4 oktober Artikel 12b, lid 2a, onderdeel d, van de Gaswet is opgenomen naar aanleiding van dit amendement. In de toelichting van dit amendement is aangegeven dat onderdeel d een waarborg is tegen «gijzeling» van de afnemer door derden. Oordeel van de Raad over de anti-gijzelingsclausule 38. Voorafgaand aan de beoordeling van het door de gezamenlijke netbeheerders voorgestelde artikel van de TV, volgt hieronder een weergave van artikel 12b, lid 2a, onderdeel d, van de Gaswet en de totstandkoming van dit artikel. Artikel 12b, lid 2a, onderdeel d, van de Gaswet 39. Artikel 12b, lid 2a, onderdeel d, van de Gaswet bepaalt dat in de voorwaarden als bedoeld in het eerste lid, onderdeel a, Gaswet in ieder geval wordt vastgelegd dat de capaciteit op een exitpunt bij voorrang kan worden gecontracteerd door een afnemer die een aansluiting heeft op het landelijk gastransportnet die is gekoppeld aan het desbetreffende exitpunt. 40. Dit artikel is toegevoegd door het amendement Hessels. In de toelichting bij dit amendement staat dat: ( ) Met de toekenning van dit recht wordt voorkomen dat de eindafnemer voor zijn gastoevoer geheel of gedeeltelijk afhankelijk wordt van een derde (handelaar / leverancier) die transportcapaciteit op het exitpunt van deze eindafnemer heeft gecontracteerd. Het voorgestelde recht is een waarborg tegen «gijzeling» van de afnemer door derden ( ). 41. Voorts wijst de Raad in dit verband op de behandeling van bovengenoemd amendement in het kader van de Wijziging van de Gaswet in verband met de maatregelen die nodig zijn ter uitvoering van Verordening (EG) nr. 1775/2005 in de Tweede Kamer. In het kader van deze behandeling merkt Hessels ter toelichting op dit amendement op dat: ( ) [w]ij [vaak] zien [ ] dat handelaren ook op een exitpunt waar zij eigenlijk niets te zoeken hebben capaciteit claimen en het daardoor onmogelijk maken voor een bedrijf dat daar gevestigd is om die capaciteit nogmaals te claimen, terwijl dat bedrijf het gas wel nodig heeft. Deze handelaren kunnen dus tegen woekerprijzen de capaciteit doorverkopen aan degene die daar een aansluiting heeft ( ) In de voortzetting van deze behandeling benadrukt Hessels verder nog dat:( ) [e]r [gewoon] staat [ ] dat in ieder geval voor de binnenlandse afnemers voldoende 12 Kamerstukken II, 2006/07, , nr. 9. Dit amendement is nader gewijzigd (Kamerstukken II, 2006/07, , nr. 12) en bij algemene stemmen is aangenomen (Handelingen II, 2006/07, , nr. 13) 13 Handelingen II, 2005/06, , nr

9 transportcapaciteit beschikbaar moet zijn ( ). Er moet simpelweg voor worden gezorgd dat mensen in Nederland die gas contracteren dat kunnen krijgen waar zij het willen hebben.( ) Uit voorgaande parlementaire geschiedenis volgt dat de wetgever met artikel 12b, lid 2a, onderdeel d, van de Gaswet nadrukkelijk heeft beoogd de direct aangeslotene te beschermen tegen de situatie waarbij een derde reeds capaciteit op zijn aansluiting heeft gecontracteerd, waardoor de direct aangeslotene voor de mogelijkheid om gas over die aansluiting te transporteren afhankelijk wordt gesteld van deze derde. 44. De Raad meent dientengevolge dat artikel 12b, lid 2a, onderdeel d, van de Gaswet in het licht van de bedoeling van de wetgever moet worden uitgelegd, in die zin dat gewaarborgd moet worden dat gijzeling van de direct aangeslotene door een derde niet (langer) mogelijk is. Artikel van de Transportvoorwaarden Gas-LNB 45. De Raad is van oordeel dat de gezamenlijke netbeheerders met artikel van de TV uitwerking geven aan artikel 12b, lid 2a, onderdeel d, van de Gaswet. Daartoe volgt hieronder een motivering. 46. De Raad is van oordeel dat met het voorstel voor artikel van de TV wordt bereikt dat gijzeling van de direct aangeslotene door een derde niet (langer) mogelijk is. Dit licht de Raad als volgt toe. 47. Een direct aangeslotene dient bij GTS capaciteit op zijn exitpunt (aansluiting) te contracteren om gas over dat punt te transporteren. Indien de direct aangeslotene geen beschikking heeft over de capaciteit op zijn exitpunt, dan kan hij niet zelfstandig gas afnemen. 48. Op basis van het vigerende artikel van de TV heeft een ieder het recht om capaciteit te contracteren op een exitpunt. Volgens dit artikel wordt entry- en exitcapaciteit gecontracteerd en toegewezen volgens het first come first served principe. Dit betekent dat exitcapaciteit wordt verkocht aan de eerste partij die capaciteit boekt. 49. Gijzeling van een direct aangeslotene kan zich op basis van de vigerende gasvoorwaarden (in theorie) voordoen in de situatie dat een derde partij (erkende programmaverantwoordelijke) als eerste alle capaciteit contracteert op het exitpunt van de direct aangeslotene. Alle capaciteit wordt dan op basis van het first come first served principe aan die derde partij (erkende programmaverantwoordelijke) toegewezen. De direct 14 Handelingen II, 2006/07, , nr

10 aangeslotene op dat exitpunt kan daardoor alleen gas afnemen als hij met die derde partij overeenstemming bereikt over het gebruik van de transportcapaciteit op het exitpunt. De direct aangeslotene heeft dan geen andere keus dan een overeenkomst af te sluiten met deze derde partij (erkende programmaverantwoordelijke) voor het gebruik van de reeds door de derde geboekte capaciteit. 50. Het door de gezamenlijke netbeheerders voorgestelde artikel van de TV maakt het mogelijk dat meerdere partijen capaciteit kunnen contracteren op één exitpunt dat gekoppeld is aan de aansluiting van een directe aangeslotene op het landelijk gastransportnet. Daarbij geldt de beperking dat elke partij afzonderlijk niet meer kan contracteren dan de maximale capaciteit op een exitpunt. Het totaal van de gecontracteerde exitcapaciteit van een direct aangeslotene en een derde partij kan echter wel hoger zijn dan deze maximale capaciteit op een exitpunt. Verder dient de direct aangeslotene (verbruiker) schriftelijk te verklaren dat de maximale afname op het betreffende aansluitpunt nimmer de totaal beschikbare exitcapaciteit zal overschrijden. 51. Met behulp van het volgende voorbeeld licht de Raad toe dat het voorgestelde artikel van de TV bewerkstelligt dat gijzeling van de direct aangeslotene door een derde niet (langer) mogelijk is. In onderhavig voorbeeld is de capaciteit op een aansluitpunt 100 m3/h. Een derde contracteert deze 100 m3/h bij GTS, vóórdat de direct aangeslotene kans heeft gehad om zelf te contracteren. Met het voorgestelde artikel van de TV kan, nadat een derde reeds capaciteit heeft geboekt, óók de direct aangeslotene 100 m3/h bij GTS contracteren. De direct aangeslotene beschikt daarmee over de capaciteit op dat punt en kan, onafhankelijk van een derde, gas afnemen. Hij dient in dat geval op basis van het voorgestelde artikel van de TV aan GTS enkel schriftelijk te bevestigen dat hij de totaal beschikbare exitcapaciteit van 100 m3/h niet zal overschrijden. Dit betreft immers de fysieke limiet van het exitpunt. De direct aangeslotene is hierdoor niet (meer) geheel of gedeeltelijk afhankelijk van een derde partij. Hij is daardoor niet gedwongen om met een derde een overeenkomst te sluiten over het gebruik van de transportcapaciteit op zijn aansluiting. Hij heeft immers zelfstandig het recht om op zijn exitpunt capaciteit te contracteren. 52. Het voorgestelde artikel van de TV bewerkstelligt dat een direct aangeslotene in toekomstige situaties zelf gebruik kan maken van de capaciteit op zijn exitpunt, zonder geheel of gedeeltelijk afhankelijk te zijn van een erkende programmaverantwoordelijke die voor dezelfde aansluiting capaciteit heeft geboekt. Direct aangeslotenen kunnen immers door onderhavige codewijziging desgewenst te allen tijde capaciteit contracteren en van die capaciteit gebruik maken. Zij zijn daarbij niet afhankelijk van derden. Ook beschermt het voorgestelde artikel van de TV de direct aangeslotene in bestaande situaties, waarin een direct aangeslotene geen capaciteit kan contracteren op zijn aansluiting omdat een 10

11 derde op basis van het first come first served principe reeds eerder capaciteit op diezelfde aansluiting heeft gecontracteerd. Conclusie 53. De Raad concludeert dat dit onderdeel van het voorstel geen strijdigheid bevat met de belangen, regels en eisen genoemd in artikel 12f, eerste en tweede lid, van de Gaswet. IV Besluit 54. De Raad stelt de Transportvoorwaarden Gas LNB vast overeenkomstig de bijlage van dit besluit. 55. Van dit besluit wordt mededeling gedaan in de Staatscourant. Ook zal dit besluit worden gepubliceerd op de internetpagina van de Energiekamer NMa. Den Haag, De Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit, Namens deze, Chris Fonteijn, Voorzitter van de Raad van Bestuur 11

12 Bijlage Transportvoorwaarden Gas LNB Voor exitpunten die gekoppeld zijn aan de aansluiting van een verbruiker op het landelijk gastransportnet zal de netbeheerder van het landelijk gastransportnet de verzoeken tot het contracteren van exitcapaciteit van twee of meer partijen, die samen de totaal beschikbare exitcapaciteit op het betreffende exitpunt overschrijden, onder de volgende voorwaarden accepteren: - de verbruiker heeft schriftelijk verklaard dat de maximale afname op het betreffende exitpunt nimmer de totaal beschikbare exitcapaciteit zal overschrijden; en - ieder van de verzoeken van een van de partijen is kleiner dan of gelijk aan de totaal beschikbare exitcapaciteit Een ieder kan bij de netbeheerder van het landelijk gastransportnet een aanvraag indienen om erkende programmaverantwoordelijke te worden, volgens een door de netbeheerder van het landelijk gastransportnet vastgesteld en via de website op te vragen model. De netbeheerder van het landelijk gastransportnet accepteert een ieder als erkende programmaverantwoordelijke die a. voldoende kredietwaardig is in relatie tot zijn beoogde verplichtingen, dat wil zeggen dat is voldaan aan de eisen met betrekking tot financiële zekerheidsstelling die past bij het kredietrisico dat volgens vastgestelde regels door de netbeheerder van het landelijk gastransportnet aan de partij is toegekend. Deze regels zijn opgenomen in Bijlage 1 bij de Transportvoorwaarden Gas - LNB; en b. voldoet aan de eisen met betrekking tot elektronisch berichtenverkeer met betrekking tot nominaties, entry- en exitprogramma s, portfolio onbalans signaal en de inzet van de biedladder; deze worden gepubliceerd op de website van de netbeheerder van het landelijk gastransportnet; en c. in alle opzichten uiting geeft te beschikken over de deskundigheid en zorgvuldigheid en over de technische, administratieve en organisatorische faciliteiten, die vereist zijn om deelnemer aan het gastransport in het landelijk gastransportnet te kunnen zijn en zich in overeenstemming daarmee gedraagt. Indien aan de hiervoor genoemde voorwaarden is voldaan, verstrekt de netbeheerder van het landelijk gastransportnet de aanvrager een 12

13 erkenning door middel van publicatie op zijn website, onder vermelding van de ingangsdatum van de erkenning. De netbeheerder van het landelijk gastransportnet verleent aan de erkende programmaverantwoordelijke toestemming om de taken verbonden aan de eisen in b en c door een derde, die niet zelf een erkende programmaverantwoordelijke is, te laten uitvoeren, mits die derde voldoet aan de eisen in b en c en er geen zwaarwegende redenen bestaan om deze toestemming niet te verlenen. De juiste en tijdige uitvoering van deze taken wordt uitsluitend verricht door of namens de erkende programmaverantwoordelijke. 13