Klimaatadaptatieplan Gent

Klimaatadaptatieplan Gent Greet Steeman, beleidsmedewerker Dienst Milieu en Klimaat, Stad Gent Netwerk- en inspiratiemoment Provincie Vlaams-Brabant 19 juni 2017

INHOUD A. Procesverloop B. Klimaatadaptatieplan C. Maatregelen/acties

EU project Cities Adapt 2012-2013 Adaptation strategies for European cities www.eucities-adapt.eu

Eerste aanpak klimaatadaptatie 1. Kwetsbaarheidsanalyse 2. Kennisopbouw adaptatiemaatregelen 3. Implementatie van no-regret maatregelen waterbeleid groenvoorzieningen verminderen van verharding 4. Communicatie en sensibilisering Linken met andere diensten en projecten!

Werkgroep klimaatadaptatie Ontstaan uit EU-project Klimaatadaptatie = diensten departementsoverschrijdend verhaal Ook Groendienst, Stedenbouw en Wegendienst (implementatie!) Dienst Milieu en Klimaat = regierol Bepalen ambitie klimaatadaptatie + opmaak strategie Voorbereiding nieuwe legislatuur 2013-2019

Klimaatambitie in Gent Gent weerbaar maken tegen de gevolgen van de klimaatverandering door de uitbouw van een klimaatrobuuste stad tegen 2030 Missie: het is aangenaam, gezond en veilig wonen, werken en bezoeken in Gent

Klimaatdoelstellingen in Gent Tegen 2019 willen we een zo nauwkeurig mogelijk beeld van de te verwachten klimaatverandering voor Gent moet klimaatadaptatie verankerd liggen in de werking van de stadsdiensten moet stadsontwikkeling een toekomstbestendige investering zijn voor een leefbare stad tonen we de realisatie van een klimaatrobuuste stad met een aantal voorbeeldprojecten vergroten we het bewustzijn en draagvlak voor klimaatadaptatie

door Stad Gent ondertekend op 16 oktober 2014 www.mayorsadapt.eu

Werken aan een draagvlak INTERN Vorming voor stadspersoneel Filmpje op nieuwjaarsreceptie voor personeel

Werken aan een draagvlak INTERN Hittestudie Gent door VITO en Ugent (2012) Klimaatrapport 2015

Werken aan een draagvlak EXTERN Beeldcampagne Filmpje Website Klimaatstad Gent www.klimaatstad.gent/aanpassen Facebook www.facebook.com/klimaatstadgent

Opmaak klimaatadaptatieplan = strategie + actieplan Volgens Mayors Adapt: Door Werkgroep Externe stakeholders: Farys, W&Z, Ugent Adviesraden: GECORO en MINA Goedkeuring Gemeenteraad september 2016

Gents Klimaatadaptatieplan 2016-2019 1 2 3 4 5 GENTSE KLIMAATADAPTATIESTRATEGIE Internationale en Vlaamse context 1 De Gentse ambitie 4 De Gentse klimaatadaptatiestrategie 6 WAT BETEKENT DE KLIMAATVERANDERING VOOR GENT? MIRA Klimaatrapport 2015 8 Gevolgen van de klimaatverandering voor Gent 12 Kwetsbaarheidsanalyse hittestress 15 Kwetsbaarheidsanalyse wateroverlast 21 GENT KLIMAATROBUUST Ontwerpprincipes openbaar domein 27 Ontwerpprincipes private ontwikkelingen 30 Voorbeeldfunctie stadspatrimonium 31 Klimaatadaptatie Kort en Krachtig 34 GENTSE KLIMAATADAPTATIEPLAN: AANPAK PER PIJLER 36-94 BIJLAGEN BIJLAGE 1 Overzicht van de acties 95

Gents Klimaatadaptatieplan 2016-2019 www.stad.gent > Klimaatadaptatieplan

Pijlers Gentse klimaatadaptatiestrategie 1. Politiek draagvlak en verbreding binnen de stadsorganisatie 2. Kennisopbouw klimaateffecten en kwetsbaarheden 3. Kennisopbouw adaptatiemaatregelen 4. Integratie in beleidsplannen, instrumenten, processen 5. Implementatie aan de hand van voorbeeldprojecten 6. Communicatie en sensibilisering 7. Netwerk en partnerschappen 8. Monitoring en evaluatie

Huidige aanpak klimaatadaptatie Focus op 2 prioritaire thema s hitte watersystemen (wateroverlast + droogte) Focus op ruimtelijk-structurele aspecten en bewustwording klimaatextremen rampenplanning adaptatiecapaciteit verhogen door sociale maatregelen en communicatie adaptatiecapaciteit verhogen door ruimtelijke ingrepen klimaatrobuust klimaatadaptatie adaptatiecapaciteit

Ontwerpprincipes klimaatrobuuste stad Stadspatrimonium als voorbeeld Aandacht voor hot spots Focus op openbaar domein Sturen publieke en private ontwikkeling

Ontwerpprincipes klimaatrobuuste stad Meer schaduw Meer groen Groen-blauwe netwerk Minder verharding Meer ruimte voor water

1. Voorkomen van verdere bodemafdichting op OD

1. Voorkomen van verdere bodemafdichting op OD Minimale verharding: Lijnmolenpark

1. Voorkomen van verdere bodemafdichting op OD Waterdoorlatende verharding:

1. Voorkomen van verdere bodemafdichting op OD Ontharden:

1. Voorkomen van verdere bodemafdichting op OD Ontharden: A. Braeckmanlaan

1. Voorkomen van verdere bodemafdichting op OD Maar ook op privaat terrein, in verkavelingen:

2. Maximaal inzetten op groen-blauwe netwerken vergroenen van de oevers groen-blauwe assen kleinere groen-blauwe netwerk (beken en grachten) Franse Vaart

2. Maximaal inzetten op groen-blauwe groenassen netwerken

2. Maximaal inzetten op groen-blauwe netwerken Heraanleg Koepoortkaai

3. Vergroenen van de stad Macroschaal: Belang van grote oppervlaktes groen groene lobben, groenpolen, wijkparken, buurtparken (realisatie groenstructuurplan) Zowel open groen als beschermend, toegankelijk groen nodig Belfortstraat Parkbos Visserijpark

3. Vergroenen van de stad Macroschaal: Belfortstraat Parkbos

3. Vergroenen van de stad Microschaal (groen fijnmazig netwerk) Straat- en pleinbomen - schaduwinfrastructuur Verticaal groen / slingergroen (derde dimensie in ruimtelijke planning) Groendaken

4. Ruimte voor water voorzien RWA via baangrachten Hondelee Nederschelde

4. Ruimte voor water voorzien RWA via baangrachten Beelbroekstraat Nederschelde

4. Ruimte voor water voorzien Openleggen Nederschelde - Reep

5. Sponswerking van de stad vergroten Hemelwater ter plaatse vasthouden

5. Sponswerking van de stad vergroten Inzetten op infiltratie

Ontwerpprincipes klimaatrobuuste stad 6. Verkoelende infrastructuur Vlaanderenstraat Malpertuus wijkplein

Enkele geplande acties

Ontwerpprincipes klimaatrobuuste stad Heraanleg Oostakkerdorp

3. Kennisopbouw adaptatiemaatregelen Pilootproject: Stockholm -model voor boomvakken 3.5 Case Wittemolenstraat Combinatie van boomvak met regenwaterinfiltratie: meer wortelruimte, meer waterbeschikbaarheid leidt tot kwalitatievere bomen Timing: 2016-2018

4. Integratie in stedelijke beleidsplannen, instrumenten en processen Opmaak IPOD IV Leefbare Stad 4.12 Integraal Plan Openbaar Domein IV: richtlijnen in kader van leefbaarheid Klimaatadaptatie, geluid, lucht, spel Timing: 2016-2018

5. Implementatie met voorbeeldprojecten Klimaatrobuust ontwerp voor het Kettingplein Brugse Poort 5.4 Momenteel volledig verhard Bij heraanleg aandacht voor waterberging en thermisch comfort Participatieproject Timing: 2017-2018

5. Implementatie met voorbeeldprojecten Wadi s in Van Ooteghemstraat en Noendries 5.18 Tijdelijke buffering van regenwater, met focus op infiltratie Kennisopbouw en praktijkervaring Aandacht voor beheer Timing: 2017-2019

5. Implementatie met voorbeeldprojecten Extra waterbergend groendak bij school De Klavertjes Nieuw-Gent 5.24 Hydroactief groendak: 100l/m² waterberging, gecontroleerde afvoer Monitoring Timing: 2016-2017

6. Communicatie en sensibilisering Actie rond het wegwerken van verhardingen op privaat domein 6.7 Inspirerende ontwerpen voor regenvriendelijke (stads)tuinen Grote Gentse Uitbraak actiedag Informatiecampagne naar tuinaanleggers, aannemers,. Timing: 2017-2018

8. Monitoring en evaluatie Bodemafdekkingsgraad 8.1 Kaartmateriaal AGIV obv digitale luchtfoto s www.geopunt.be Cijfermateriaal uit Gents WegenInformatieSysteem (WIS) Timing: 2016-2019

Bedankt voor uw aandacht Contact: Greet Steeman, Dienst Milieu en Klimaat - Stad Gent Greet.steeman@stad.gent 09/268.23.46