Actieplan 2015-2018 Integrale Veiligheid Gemeenten Weert Nederweert-Leudal Colofon Versie : 0.1 Datum : 21 april 2015 Organisatie : Gemeenten Weert Nederweert - Leudal Opdrachtgever : RBT Opdrachtnemer : Beleidsmedewerkers integrale veiligheid Weert, Nederweert, Leudal 1
Inhoudsopgave Inleiding Bladzijde 3 Deel 1 Prioriteiten bladzijde 4 Gezamenlijk vertrekpunt Vernieuwde werkwijze Schematisch overzicht Meetbare doelen Prioriteit 1: Woninginbraken bladzijde 7 Prioriteit 2: Burgerparticipatie bladzijde 9 Prioriteit 3: Veilige woon- en leefomgeving bladzijde 10 Prioriteit 4: Jeugd en veiligheid bladzijde 10 Prioriteit 5: incidenten met impact op de openbare orde en veiligheid bladzijde 12 Deel 2 Dashboard bladzijde 13 2
Inleiding In december 2014 hebben de gemeentebesturen het Integraal Veiligheidsbeleidsplan 2015-2018 gemeenten Weert-Nederweert-Leudal vastgesteld. Het beleidsplan 2015-2018 bevat de visie, doelstellingen, ambities en prioriteiten op het gebied van integrale veiligheid en gaat in op de kracht van samenwerking en de visie van enkele belangrijke externe partners. Ook nieuwe ontwikkelingen in relatie tot het veiligheidsdomein worden genoemd. De veranderingen in het sociaal domein hangen nauw samen met het veiligheidsdomein. De centrale doelstelling van het integrale veiligheidsbeleid 2015-2018 is: het waarborgen van een zo veilig mogelijke gemeente door een integrale gebiedsgerichte aanpak, in samenwerking met alle partners waarbij burgerinitiatieven worden ondersteund. Integrale veiligheid betekent samen werken aan de verbetering van de lokale veiligheid, met een samenhangend pakket van activiteiten of maatregelen. Hierbij werken private partijen (inwoners, ondernemers, woningbouwcorporaties, verenigingen) en publieke partijen (gemeenten, politie, brandweer, hulpverleningsinstanties, scholen) samen aan het verbeteren van de veiligheid. De gemeente is regisseur op het gebied van integrale veiligheid. Dit betekent dat de gemeente signaleert en analyseert, partners bij elkaar brengt, afspraken en activiteiten inventariseert en de effecten daarvan evalueert. Het actieplan bevat een beschrijving van veiligheidsprojecten en -activiteiten die worden uitgevoerd op het niveau van het robuuste basisteam politie Weert-Nederweert-Leudal (RBT) en zijn daarmee voor alle drie de gemeenten gelijk. Daar waar nodig zal in dit actieplan ook ruimte zijn voor lokale veiligheidsthema s. Veiligheidsthema s Bij veiligheid gaat het zowel om sociale veiligheid als om fysieke veiligheid. Het onderstaande schema bevat het totale veiligheidsterrein, bestaande uit vijf veiligheidsvelden met ieder hun eigen veiligheidsthema s. In de laatste kolom zijn de ambities per veiligheidsveld weergegeven op RBT-niveau. Veiligheidsvelden Veilige woon- en leefomgeving Bedrijvigheid en veiligheid Jeugd en veiligheid Fysieke veiligheid Integriteit en veiligheid Veiligheidsthema s Sociale kwaliteit Fysieke kwaliteit Objectieve veiligheid/veelvoorkomende en high impact -criminaliteit Subjectieve veiligheid (veiligheidsbeleving) Veilig winkelgebied Veilige bedrijventerreinen Veilig uitgaan Veilige evenementen Veilig toerisme Jeugdoverlast Jeugdcriminaliteit/individuele probleemjongeren Jeugd, alcohol en drugs Veilig in en om de school Verkeersveiligheid Brandveiligheid Externe veiligheid Rampenbestrijding en crisisbeheersing Polarisatie en radicalisering Georganiseerde criminaliteit Veilige Publieke Taak Informatieveiligheid Ambtelijke en bestuurlijke integriteit Gezamenlijke ambities RBT Weert-Nederweert-Leudal Woninginbraken verminderen Betrekken bewoners bij veiligheid en leefbaarheid Sociale kwaliteit in wijk/kern behouden of verbeteren Fysieke kwaliteit in wijk/kern behouden of verbeteren De veiligheid op bedrijventerreinen en winkelgebieden behouden of bevorderen Overlastgevende jeugd verminderen Verkeersveiligheid op niveau nulmeting behouden Brandveiligheid op niveau nulmeting behouden Op peil houden team Bevolkingszorg (rampenbestrijding) Voorkomen dat criminelen misbruik maken van gemeentelijke beschikkingen Optimaliseren van de weerbaarheid van de gemeentelijke digitale dienstverlening/digitale processen 3
Deel 1 Prioriteiten Gezamenlijk vertrekpunt Een integrale aanpak van veiligheid betekent een aanpak door de verschillende disciplines en afdelingen heen. Het is echter niet mogelijk om aan alle veiligheidsgebieden evenveel aandacht te schenken in een bepaalde beleidsperiode. Daarom zijn er door de drie gemeentebesturen prioriteiten gesteld voor de periode 2015-2018. De prioriteitstelling heeft plaatsgevonden aan de hand van de raads- en collegedoelstellingen voor de periode 2015-2018, de veiligheidsanalyse, de huidige situatie, de regionale- en landelijke speerpunten en het beleid van de belangrijkste veiligheidspartners waaronder de politie, brandweer/veiligheidsregio, Openbaar Ministerie, Veiligheidshuis, dorps- en wijkraden en punt Welzijn. De vijf gezamenlijke prioriteiten voor de periode 2015-2018 zijn: 1. Woninginbraken 2. Burgerparticipatie 3. Veilige woon- en leefomgeving 4. Jeugd en veiligheid 5. Incidenten met impact op de openbare orde en veiligheid Voor de komende beleidsperiode wordt gekozen voor een nieuwe werkwijze die vooral pragmatisch en doelgericht is. Het is van belang dat alle beschikbare informatie wordt gebundeld en specifieke, doelgerichte acties worden ingezet. Bij deze acties zal burgerparticipatie en preventie steeds worden meegenomen. Met behulp van het SARA-model (zie uitleg en schema volgende bladzijde) kan het informatie- en probleemgestuurde veiligheidsbeleid aan die voorwaarden voldoen en worden uitgevoerd. Via dat model wordt er op drie niveaus (strategisch, tactisch en operationeel) gestuurd bij de aanpak van veiligheidsproblemen. Er zal daarnaast steeds prioriteit worden gegeven aan incidenten of veiligheidsproblemen (in de afzonderlijke gemeente) die een grote impact hebben op de openbare orde en veiligheid. Dit actieplan biedt hier de ruimte voor. In het algemeen zal de nadruk de komende jaren gelegd worden op het op peil houden van een hoge standaard van fysieke veiligheid en het tot stand brengen van een mate van sociale veiligheid, die past bij de ontwikkeling van de drie gemeenten. Vernieuwde werkwijze De gemeenten kunnen het bevorderen van de veiligheid niet alleen. Wij zijn voor de realisatie van ons actieplan 2015-2018 aangewezen op een groot aantal externe partners. Dat kunnen andere overheden zijn zoals politie en justitie, maar ook de brandweer, particuliere organisaties, bedrijven, instellingen en zeker ook de burger. Samenwerking staat voorop, niet alleen voor het verwerven van informatie maar ook voor het daadwerkelijk uitvoeren van acties en projecten. Dat vereist een goede afstemming van elkaars activiteiten. Van belang bij deze prioriteitstelling is op te merken dat veel zaken te maken hebben met houding en gedrag van mensen: van verkeersgedrag tot huiselijk geweld en van drankmisbruik tot last van buren of hanggroepen. Als dat gedrag niet verandert, zijn de voorgestelde maatregelen en acties zoals benoemd in dit actieplan, letterlijk dweilen met de kraan open. De burger is medeverantwoordelijk en krijgt, voor zover mogelijk, een rol bij lopende veiligheidsacties. De komende jaren wordt sterk ingezet op burgerparticipatie. Het is belangrijk dat de veiligheidspartners het gesignaleerde probleem herkennen en erkennen en op maat gericht acties gaan inzetten. Dit betekent ook dat veiligheidsprojecten en veiligheidsactiviteiten, anders dan voorheen, niet meer (vooraf) volledig worden ingekaderd maar er ruimte moet zijn om doelgericht te handelen. Deze gezamenlijke aanpak waar burgerparticipatie deel van uitmaakt, vergroot het vertrouwen van burgers in de gemeente en politie. 4
Plan van aanpak RBT Weert, Nederweert en Leudal Schematisch overzicht SAMENWERKEN binnen het gebied RBT Weert BEWONERS PARTICIPATIE DOMEIN AANPAK Wijk-buurt-woning SLACHTOFFER AANPAK In hotspot DADER AANPAK Politie-OM 5
Meetbare doelen Meetbare doelen RBT-niveau Hoe? Nulmeting (2013) Doel 2015 Doel 2016 Doel 2017 Doel 2018 Prioriteiten Woninginbraken Burgerpar ticipatie Veilige woon- en leefomgeving Woninginbraken verminderen (aantal aangiften; nulmeting 2013, bron politiecijfers) Betrekken bewoners bij veiligheid en leefbaarheid (gemiddeld rapportcijfer veiligheidsbeleving minimaal 7, bron veiligheidsmonitor of burgerpeiling) Sociale kwaliteit in wijk/kern behouden of verbeteren (aantal; nulmeting 2013, bron politiecijfers,woonoverlast,burenger ucht, relatieproblemen,gestoorde, overspannenpersonen, drugsoverlast, zwervers. Fysieke kwaliteit in wijk/kern behouden of verbeteren (aantal; nulmeting 2013, bron politiecijfers diefstal. Inbraak, mishandeling, bedreiging, ruzie, zeden, en overige criminaliteit. Formeren operationele werkgroep met taak het maken van integrale afspraken gericht op aanpak woninginbraken en deze afspraken uitvoeren Enerzijds voortouw nemen bij betrekken van bewoners bij veiligheid en leefbaarheid. Anderzijds faciliterend zijn bij burgerinitiatieven (Bijv. wijk/dorpsraden, buurtpreventie, Burgernet) Inzet op de kwaliteit van sociale netwerken in wijken/kernen en inzet op woonoverlast (bijv. sociale wijkteams, buurtbemiddeling, - aanpak huiselijk geweld/huisverbod) Onderhoud openbare ruimte en aanpak verloedering zoals zwerfvuil, graffiti, vernielingen 638 <587 <537 <489 <440 7,6 >7 >7 >7 >7 1234 <1209 <1184 <1148 <1102 <3285 3420 <3352 <3186 <3059 Jeugd en Veiligheid Overlastgevende jeugd verminderen (aantal; nulmeting 2013, bron politiecijfers) Inzet op aanpak overlast jeugd, probleemjongeren, drugs- en alcoholgebruik en veiligheid in en om de school 283 <277 <271 <263 <252 Bestaande acties Bedrijvigheid en veiligheid De veiligheid op bedrijventerreinen en winkelgebieden behouden of bevorderen (aantallen bedrijventerreinen en winkelgebied; nulmeting 2013, bron politiecijfers) Stimuleren en faciliteren dat ondernemers een actieve rol hebben bij aanpak criminaliteit en overlast in de openbare ruimte op bedrijventerreinen en winkelgebieden 375 <375 <375 <375 <375 Fysieke veiligheid Integriteit en veiligheid Verkeersveiligheid minimaal op niveau nulmeting behouden (aantal; nulmeting 2013, bron politiecijfers) Brandveiligheid minimaal op niveau nulmeting behouden (aantal; nulmeting 2013, bron politiecijfers) Op peil houden team Bevolkingszorg (rampenbestrijding) Voorkomen dat criminelen misbruik maken van gemeentelijke beschikkingen Optimaliseren van de weerbaarheid van de gemeentelijke digitale dienstverlening/digitale processen Op peil houden van veiligheid op en rond het gemeentelijk wegennet 2838 <2838 <2838 <2838 <2838 Regie voeren op totaalpakket van preventie en repressie ten aanzien van brandveiligheid Inrichten team Bevolkingszorg + opleiden en oefenen functionarissen Bij vergunningverlening, aanbestedingen en subsidies kritisch te werk gaan, conform de wet BIBOB en de lokale beleidslijn BIBOB, lokaal overleg bestuurlijke aanpak Opbouwen en onderhouden van bewustzijn als het gaat om informatieveiligheid en dit borgen binnen de gemeentelijke organisatie 164 <164 <164 <164 <164 90% van de functionarissen opgeleid en geoefend hebben Vastgesteld BIBOB-beleid en functionerend lokaal overleg bestuurlijke aanpak Vastgesteld informatie beveiligingsplan * De prioriteit incidenten met impact Korte op de beschrijving openbare orde en veiligheid, per prioriteit bijvoorbeeld autobranden, zedenzaak hebben geen meetbaar doel. Deze incidenten dienen direct opgepakt te worden met als doel de impact op de openbare orde en veiligheid zoveel mogelijk te beperken. 6
Prioriteit 1: Woninginbraken Kerngedachte: Elke woninginbraak is er nog altijd één te veel. Gezien de impact van een woninginbraak is het belangrijk dat gemeente, politie, Openbaar Ministerie, maatschappelijke organisaties en inwoners een vuist maken tegen woninginbraken. Binnen het robuuste basisteam Weert, Nederweert, Leudal (RBT) is het inbraakrisico hoger dan de landelijke norm. Woninginbraken veroorzaken niet alleen materiële, maar ook grote immateriële schade bij de slachtoffers hiervan. Het urgentiebesef om woninginbraken terug te dringen is bij alle partners groot. In het gezamenlijk integraal veiligheidsbeleid 2015-2018 van de gemeenten Weert, Nederweert en Leudal is het terugdringen van woninginbraken dan ook als prioriteit benoemd. Het RBT heeft de opdracht gegeven om een operationele werkgroep waak voor inbraak in het leven te roepen. Deze werkgroep is begin 2014 van start gegaan. Operationele werkgroep Waak voor inbraak De operationele werkgroep heeft als taak om integrale afspraken te maken en uit te voeren die er op zijn gericht om (structureel) het aantal woninginbraken terug te dringen. Deze werkgroep kent de volgende deelnemers met de volgende taken. 1. De politie: opsporing, handhaving, toezicht en preventie en voorlichting. 2. De drie gemeenten: voorzitter, preventie, voorlichting en persoonsgerichte aanpak binnen het Veiligheidshuis Midden-Limburg. 3. Vertegenwoordigers van de wooncorporaties die binnen het werkgebied van het RBT woningen bezitten: verantwoording voor veilige woningen, voorlichting en preventie. 4. Openbaar Ministerie: repressie. 5. Projectleider (externe inhuur): inbreng van deskundigheid en acties uitvoeren. Daarnaast zijn er contacten met de verzekeraar Interpolis en het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (het CCV). Fenomeenverkenning / Speelveldconcept Woninginbraken Het veiligheidsvraagstuk aanpak Woninginbraken - en daarmee het gewenste maatschappelijk effect - staat centraal en vormt het vertrekpunt. Een goede gemeenschappelijke probleemverkenning is van essentieel belang om het gewenste effect buiten te bepalen en vervolgens te kijken welke interventies nodig zijn. Feitelijk zijn er geen vaste spelers: de inzet is op basis van de capaciteit en competenties die op dat moment nodig zijn voor de aanpak. Er worden verbindingen gelegd met ketenpartners om aanvullende acties op maat te bepalen. Mogelijke instrumenten/acties die ingezet kunnen worden, zijn: Bij de uitvoering van dit plan van aanpak maakt de werkgroep inbraakpreventie gebruik van een aantal instrumenten. Het grootste deel is gericht op preventie van woninginbraak. Een klein maar niet te veronachtzamen deel is gericht op het vergroten van de heterdaadkracht door een betere samenwerking met de burger. Per actie is bepaald welke partij verantwoordelijk is. Politie Het inzetten van FO (Forensisch Onderzoek) na een woninginbraak. Het houden van een buurtonderzoek. De kwaliteit van de aangiften verhogen (o.a. door het gebruiken van een woninginbrakenmap). Inzetten van het WIT (woninginbrakenteam). Versterken van de heterdaadkracht. Donkere Dagen Offensief (DDO), witte voetenactie. Extra surveillance. 7
Stopgesprekken met (mogelijke) inbrekers. Politie en OM Focus op de veelpleger. Het voorgeleiden van verdachten en daar waar mogelijk koppelen van zaken. Het koppelen van OM aan het WIT. Aandacht voor het afpakken tbv schadeloosstelling slachtoffer. Gemeente Berichten op de gemeentelijke website. Inzet van beroepsgroepen (taxichauffeurs, buitendienstmedewerkers, slotenmakers). Inzet bureau Slachtofferhulp. Het inzetten van een projectleider. Gemeente en Politie Procesmanager High Impact Crimes (HIC) van het Veiligheidshuis Midden-Limburg. Persoonsgerichte aanpak (PGA). Lokale media, themakrant. Meldpunt Misdaad Anoniem. Burgerrechercheurs inschakelen. Aanpak heling, inzet Digitaal Opkoop Register. Burger Website van de wijk- en dorpsraden, buurtkrantjes. Gemeente en Burger Project plaatsing kierstandhouders ivm babbeltrucs en woningovervallen. Wijk- en dorpsraden betrekken via de leefbaarheidsagenda s. Gemeente, Burger en Woningcorporaties. Cursus Ouderen en Veiligheid bijv. ivm Babbeltruc. Inzetten van de cursisten van de cursus Ouderen en Veiligheid. Gemeente, Politie en Burger Project hondenbezitters Waaks. Het doel is versterken heterdaadkracht. Burgernet, doel is o.a. het versterken van de heterdaadkracht. WhatsAPP groep, telefonisch buurtcontact. Ook hier is het doel om de heterdaad te vergroten. De evenementenkalender bijhouden en bekijken of er tijdens het evenement acties uitvoerbaar zijn. Gemeente, Politie, Burger en Woningcorporaties Organisatie wijkschouw en uitvoering met buurtbewoners. Politie Keurmerk Veilig Wonen, woningkeuring op verzoek. Sociale media (oa. Bewonersbrief, flyer, posters, matrixborden). Het trainen, informeren van netwerkpartners over inbraakpreventie (de huismeesters van de woningstichtingen, de WMO-consulenten, etc). Preventieve acties aan scholen waarbij ouders worden aangesproken. Woningcorporaties en andere woningverhuurders Informeren huurders over preventie beleid Ondersteunen huurders die hun woonveiligheid willen verbeteren Preventiebijeenkomsten. Attenderen huurders op risico s zoals de babbeltruc. Participeren bij wijkschouw. Het overzicht is een opsomming van incidentele en structurele acties, gericht op effect op korte en lange termijn. Sommige acties worden één keer per maand uitgevoerd, anderen worden beleidsmatig in de bedrijfsvoering van de betreffende organisatie opgepakt. De operationele werkgroep Waak voor inbraak heeft voor de periode 2015-2018 deze taken verdeeld onder de deelnemende partners en domeinen. Tijdens de bijeenkomsten van de werkgroep (één keer per drie maanden) wordt er evaluatief teruggekeken op de uitgevoerde acties en worden er nieuwe acties afgesproken voor de volgende periode. 8
Prioriteit 2: Burgerparticipatie Kerngedachte: Veiligheid is een gezamenlijke verantwoordelijkheid.deze prioriteit is er op gericht om de burger op een integrale, vraaggerichte manier te benaderen met als doel om ze te laten participeren bij veiligheidsthema s. Hierdoor zullen ook subjectieve gevoelens van onveiligheid of overlastbeleving verminderen. Hierbij moet er oog zijn voor het verbinden van interne en externe structuren en processen, zodat deze inzichtelijk worden voor de participerende burger. Burgerparticipatie is op meerdere fronten van belang. In het opsporingsproces zijn politie en justitie voor een groot deel afhankelijk van de informatie van burgers. Burgernet is een goed voorbeeld van een samenwerking tussen burgers, gemeenten en politie om de veiligheid in de woon- en leefomgeving te bevorderen. Participatie van de burgers is daarom een belangrijk uitgangspunt van het veiligheidsbeleid. De burger is een deskundige van zijn eigen buurt en neemt daarom een belangrijke plaats in in het integrale veiligheidsbeleid. De bewoners van de verschillende kernen van de gemeenten Weert, Nederweert en Leudal kennen de problematiek immers vaak van heel dichtbij. Zij hebben een signaleringsfunctie en vervullen in veel gevallen een essentiële rol om te komen tot oplossingen voor problematiek op het gebied van veiligheid en leefbaarheid. De sociale controle in een buurt, waarmee de bindingen, betrokkenheid en het aanspreken op elkaars gedrag wordt bedoeld, is van wezenlijk belang voor de mate van veiligheid en leefbaarheid. Een grote diversiteit van het verenigingsleven draagt hieraan bij, denk hierbij aan ouderenbonden maar ook aan sport- en muziekverenigingen. Dorps- of wijkraden vormen een vertegenwoordiging van een bepaald deel van de gemeente en kunnen een bijdrage leveren aan de inbreng van burgers bij veiligheidsthema s. Andersom kunnen zij een belangrijke sleutel vormen om het beleid en uitvoering daarvan bij de bewoners van hun dorp- of wijk onder de aandacht te brengen. Deze wisselwerking ( actieve wederkerigheid ) vergroot de participatie van de burger. Het is belangrijk dat er een goede afstemming aanwezig is met de bewoners en dat er aandacht is voor de problemen die in hun kern spelen. De burgers worden, afhankelijk van het onderwerp, actief betrokken bij de beleidsvorming of bij de uitvoering van vastgesteld beleid. Goede communicatie speelt een belangrijke rol bij het vergroten van het vertrouwen van de burger in de overheid. Sturen op burgerschap Burgerschap betekent dat inwoners meewerken aan een mooiere en betere woon- en leefomgeving. Mensen voelen zich betrokken en dragen bij aan het verbeteren van het sociale klimaat en nemen verantwoordelijkheid voor hun sociale omgeving. Een burger voelt zich mede-eigenaar van zijn straat of buurt. Samen met burgers de belangrijkste veiligheidsproblemen aanpakken past heel goed bij het wijkgericht werken en bij de kanteling in het kader van de WMO. Door wijkgericht te werken ontstaat een goed inzicht in de belangrijkste specifieke problemen die er spelen en krijgen burgers de ruimte om zelf de oplossingen te kiezen die bij hun passen. Zo voeren zij regie over hun eigen buurt en zijn/worden ze zelfredzaam. Een actieve burger helpt om beter te kunnen handelen bij structurele veiligheidsproblemen en acute veiligheidsproblemen sneller beheersbaar te maken. Mogelijke acties/instrumenten die ingezet kunnen worden, zijn: Aantal deelnemers Burgernet uitbreiden en deelnemers via burgernet informeren. De Burgerrechercheurs benaderen en inzetten. WhatsAPP groepen formeren rondom thema s. 9
Preventiebijeenkomsten organiseren Deelname wijkschouwen. Meedoen met Donkere Dagen Offensief Hondenbezittersproject Wijk- en dorpsraden in positie brengen en activeren. Buurterras inzetten. Thema s beschrijven in wijkkranten. Leefbaarheidsagenda s gerichter invullen met leefbaarheid- en veiligheidsthema s. Politie Keurmerk Veilig Wonen promoten Aansluiting zoeken bij de Pilot wijkgericht werken sociaal wijkteams De cursus politie voor burgers promoten. Aangiftebereidheid stimuleren. Deelnemen aan buurtbemiddeling. Cursus overheid en burger. Cursus weerbaarheid voor ouderen Bezien inzet project Buurtbestuurt / Safer neighbourhoods Prioriteit 3: Veilige woon- en leefomgeving Kerngedachte: Iedereen heeft het recht om in een schone en veilige omgeving te wonen, werken en recreëren. De acties gericht op de fysieke kwaliteit en sociale kwaliteit dragen bij aan een veiligere leefomgeving en komen ten goede aan het op peil houden van de veiligheidsbeleving van burgers. In het kader van een veilige woon- en leefomgeving is er ook een rol voor de burger weggelegd. Burgerschap betekent dat inwoners meewerken aan een mooiere en betere woon- en leefomgeving. Mensen voelen zich betrokken en dragen bij aan het verbeteren van het sociale klimaat en nemen verantwoordelijkheid voor hun sociale omgeving. Een burger voelt zich mede-eigenaar van zijn straat of buurt. Samen met burgers de belangrijkste veiligheidsproblemen aanpakken past heel goed bij het wijkgericht werken en bij de kanteling in het kader van de WMO. Door wijkgericht te werken ontstaat een goed inzicht in de belangrijkste specifieke problemen die er spelen en krijgen burgers de ruimte om zelf de oplossingen te kiezen die bij hun passen. Zo voeren zij regie over hun eigen buurt en zijn/worden ze zelfredzaam. Een actieve burger helpt om beter te kunnen handelen bij structurele veiligheidsproblemen en acute veiligheidsproblemen sneller beheersbaar te maken. Burgers voelen zich veiliger. Men ervaart een gevoel van controle over de omgeving, heeft meer vertrouwen in andere bewoners of in de politie, heeft het gevoel een nuttige bijdrage te leveren aan de samenleving of aan de zelfredzaamheid van ruziënde bewoners, houdt een plezierig gevoel over aan nieuwe sociale contacten of een fraaiere openbare ruimte, of heeft een gevoel van herkenning en tevredenheid over de beleidsdoelstellingen van gemeente of politie. Mogelijke acties/instrumenten die ingezet kunnen worden, zijn: Cursus weerbaarheid voor ouderen Integrale aanpak drugs- en alcoholoverlast 10
Bestuurlijke en strafrechtelijke aanpak overlast en drugspanden/hennepteelt Zelfregiecentrum Weert Vangnetoverleg Persoons- en adresgerichte aanpak wijken Buurtbemiddeling Handhavingsuitvoeringsprogramma Melden van overlast en criminaliteit Leefbaarheidagenda per wijk/dorp Biketeam politie Cursus politie voor burgers Sociaal calamiteitenplan Communicatie over veiligheid Doorverwijzing naar Bureau Slachtofferhulp/herhaald slachtofferschap Aanpak huiselijk geweld via Veiligheidshuis Midden-Limburg Tijdelijk huisverbod daders huiselijk geweld Opsporen verdachten en aanleveren aan openbaar ministerie Veilige publieke taak: voorkomen van agressie en geweld tegen werknemers met een publieke taak Persoonsgerichte aanpak veelplegers, overlastveroorzakers en ex-gedetineerden via Veiligheidshuis Midden-Limburg Justitieel Casus Overleg (JCO) Volwassenen Aanpak fietsdiefstal en auto-inbraak Aanpak woninginbraken via project Waak voor inbraak Vergroten meldingsbereidheid buitengebied Aanpak huiselijk geweld Project vergroten meldingsbereidheid in het buitengebied Prioriteit 4: Jeugd en Veiligheid Kerngedachte: Jeugd heeft de toekomst. Het is belangrijk dat jeugd veilig opgroeit. Hierin hebben de ouders/verzorgers een grote rol. Maar het is ook een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Zo nodig moeten de burgers, gemeente en/of politie functioneren als een vangnet voor jeugdigen. Hierdoor zal de veiligheidsbeleving van jeugdigen verbeteren en de jeugdcriminaliteit afnemen. Per 1 januari 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk voor jeugdhulp. Het gaat hier om de jeugdzorg, de jeugdbescherming en reclassering, de jeugd-ggz en de zorg voor jeugdigen met een beperking. Hierdoor kunnen zorg en straf beter op elkaar afgestemd worden. Door de nieuwe opzet zijn professionals in veel gevallen meer in de buurt aanwezig. Hierdoor kan vroegsignalering beter ingebed worden. Meer eigen verantwoordelijkheid en vaker een beroep doen op het eigen netwerk kan ook betekenen dat mensen later in beeld komen bij instanties. Jeugd en veiligheid richt zich op het verbeteren van veiligheidsbeleving van jongeren en een afname van jeugdcriminaliteit. Het gaat over het algemeen goed met de jeugd in Nederland. Voor het begrip: met 85 procent van de jeugd gaat het prima, tien procent behoort tot een risicogroep en vijf procent kent al dan niet serieuze problemen. Deze 15 procent verdient extra aandacht, ondersteuning en soms ook correctie. In eerste instantie zijn ouders verantwoordelijk om de opvoeding goed vorm te geven. Lukt dit niet dan kunnen zij hulp zoeken. Gemeenten en politie voeren de regie over problemen met alcohol, drugs, uitgaansgeweld, jeugdgroepen en jeugdcriminaliteit. Hierbij is hulp van bewoners en externe partijen noodzakelijk. Mogelijke acties/instrumenten die ingezet kunnen worden, zijn: (ambulant) jongerenwerk Jongerenoverleg Netwerk 12+ 11
Halt-afdoeningen Adoptietrajecten jeugdige veel- en meerplegers Integrale aanpak jeugdoverlast via Meldpunt overlast jeugd Brieven aan ouders van hinderlijke/overlastgevende (minderjarige) jongeren Alcohol- en drugsbeleid voor jongeren Outreachend preventiemedewerker VvG, GGZ, verslavingszorg Brieven aan ouders/jongeren bij overmatig alcohol-/drugsgebruik jongere Boete of kanskaart Alcoholpoli Voorlichtingsprojecten bureau Halt op scholen voor voortgezet onderwijs Convenant Veilige School Voortgezet Onderwijs Voorlichtingsprojecten bureau Halt op basisscholen Convenant Veilige School basisonderwijs Aanpak risico jeugdgroep De hierboven genoemde acties zijn mogelijke acties die ingezet kunnen worden naast het regulier gemeentelijk instrumentarium binnen het Jeugdbeleid en de transitie Jeugd. Prioriteit 5: Incidenten met impact op de openbare orde en veiligheid Kerngedachte: De afzonderlijke gemeenten behouden hun beleidsvrijheid om acuut en adequaat op te kunnen treden bij actualiteiten of incidenten met impact op de openbare orde en veiligheid. Bijvoorbeeld: autobranden, Jihadisme, radicalisering, verhogen van de aangiftebereidheid in het buitengebied. Overige veiligheidsactiviteiten en projecten De van oudsher lopende veiligheidsacties en projecten worden gecontinueerd door de drie gemeenten. In dit actieplan worden alleen de acties voor de vijf prioriteiten uitgeschreven. Dit betekent dus niet dat we de overige activiteiten niet meer uitvoeren. De acties uit dit actieplan worden op maat in iedere gemeente ingezet. Hierdoor kunnen er verschillen ontstaan. Het valt op dat veel acties die betrekking hebbende op de vijf prioriteiten, elkaar overlappen!. 12
Deel 2 Dashboard Het actieplan Integrale Veiligheid 2015-2018 van de gemeenten Weert, Nederweert en Leudal beschrijft de vijf (door de gemeenteraad) vastgestelde prioriteiten. Naast een kerngedachte wordt vervolgens aangegeven met welke instrumenten de doelstelling/ambitie kan worden bereikt. Tijdens de bijeenkomsten van het RBT Weert ( Robuust basis team) worden deze prioriteiten, acties en ambities besproken en gemonitord en, daar waar nodig, bijgesteld. Het RBT (de regionale driehoek) vergadert 4 maal per jaar. Het onderstaande document wordt daarbij als dashboard, ter monitoring, gebruikt. Ten aanzien van de behaalde resultaten en de voortgang van veiligheidsprojecten en - activiteiten uit dit actieplan, wordt jaarlijks gerapporteerd aan het bestuur (College & Raad). De jaarverantwoording vindt plaats aan de hand van het dashboard, zoals hieronder is weergegeven. 13
Dashboard Actieplan Veiligheid Prioriteit Ambitie Toelichting Cijfers + activiteiten, ter verantwoording aan Robuust basisteam Weert Prioriteit 1: Woninginbraken verminderen Nulmeting 2013: 638 (poging + voltooide inbraken) 2014: 613 Ambitie: 2015 daling 8%= 587 2016 daling 8%= 537 2017 daling 9%= 489 2018 daling 10%=440 Deze ambitie sluit aan bij de landelijke ambitie van de politie. Woninginbraak is onderdeel van de aanpak high impact crime. Dit betreft delicten die een hoge impact hebben op de slachtoffers, omgeving en het veiligheidsgevoel in de maatschappij. Er is een operationele werkgroep woninginbraken Weert, Nederweert, Leudal gevormd. Deze werkgroep heeft als taak om integrale afspraken te maken en uit te voeren met als doel het aantal woninginbraken te verminderen. Inzet van reguliere veiligheidsinstrumentarium zoals genoemd in het actieplan RBT 2015 26 maart: Aantal inbraken RBT Weert: 28 mei: Aantal inbraken RBT Weert: 25 september: Aantal inbraken RBT Weert: 19 november: Aantal inbraken RBT Weert: Prioriteit 2: Burgerparticipa tie Gemiddeld rapportcijfer veiligheidsbeleving: 2015 t/m 2018: >7 Nederweert en Leudal doen één keer in de vier jaar mee aan de veiligheidsmonitor. Weert heeft om de twee jaar een burgerpeiling Het bevorderen van de veiligheid en leefbaarheid in de gemeenten. Gemeente neemt enerzijds het voortouw bij het betrekken van bewoners bij veiligheid en leefbaarheid. Anderzijds is zij faciliterend bij burgerinitiatieven (Bijv. wijk/dorpsraden, buurtpreventie, Burgernet). Minimaal 8 integrale acties per jaar waar burgers actief bij zijn betrokken. RBT 2015 Beschrijving ingezette acties: 26 maart: 28 mei: 14
25 september: 19 november: Prioriteit 3: Veilige woon- leefomgeving Sociale kwaliteit Nulmeting 2013: 1234 Dit cijfer is de optelsom van de politiecijfers van het RBT mbt woonoverlast, burengerucht, relatieproblemen, gestoorde, overspannen personen, drugsoverlast, zwervers. 2014: 1143 Ambitie 2015 daling 2 % =1209 2016 daling 2 % =1184 2017 daling 3 % =1148 2018 daling 4 % =1102 Fysieke kwaliteit Nulmeting 2013= 3420 Dit cijfer is de optelsom van de politiecijfers van het RBT mbt diefstal, inbraak, mishandeling, bedreiging, ruzie, zeden en overige criminaliteit. Het behouden of verbeteren van de veiligheid in woon- en leefomgeving (sociaal en fysiek). Inzet op de kwaliteit sociale netwerken in wijken/kernen en inzet op woonoverlast. Onderhoud openbare ruimte en aanpak verloedering. Inzet van reguliere veiligheidsinstrumentarium, met daarnaast aandacht voor: - sociale wijkteams - buurtbemiddeling - aanpak huiselijk geweld/huisverbod RBT 2015 26 maart: Cijfers: 28 mei: Cijfers: 25 september: Cijfers: 19 november: Cijfers: 2014:3399 Ambitie 2015 daling 2 % = 3352 2016 daling 2 % = 3285 15
2017 daling 3 % = 3186 2018 daling 4 % = 3059 Prioriteit 4: Jeugd en Veiligheid Aanpak jeugdoverlast: Nulmeting 2013: 283 Het voorkomen, verminderen en bestrijden van overlast door jongeren in de leeftijd van 12 tot 23 jaar. 2014: 302 De aanpak van jeugdcriminaliteit in zijn algemeenheid is een landelijke prioriteit van de politie. Bij iedere melding komt de politie in actie. Het gemeentelijk jeugdbeleid is een belangrijke basis om preventieve acties te organiseren. Hierbij richt de aandacht zich op overlast van jeugd, vandalisme, baldadigheid, probleemjongeren, drugs-en alcoholgebruik en veiligheid in en om school. Inzet van reguliere veiligheidsinstrumentarium. RBT 2015 26 maart: Cijfers: 28 mei: Cijfers: Ambitie 2015 daling 2 % = 277 2016 daling 2 % = 271 2017 daling 3 % = 263 2018 daling 4 % = 252 25 september: Cijfers: 19 november: Cijfers: 16
Prioriteit 5: Incidenten met impact op de openbare orde Bij actualiteiten en/of incidenten met impact op de openbare orde kan elke afzonderlijke gemeente acuut en adequaat optreden. Hierbij valt te denken aan bijvoorbeeld autobranden, dumpen van illegaal afval, jihadisme, radicalisering, etc. Inzet van reguliere veiligheidsinstrumentarium. RBT 2015 26 maart: 28 mei: 25 september: 19 november: 17