Studie Jongeren en Gezondheid Een Vlaamse en internationale studie
Overzicht studie Internationaal netwerk van onderzoekers Gefinancierd door Vlaamse gemeenschap Samenwerking Wereldgezondheidsorganisatie
Overzicht studie Internationale scholierenbevraging: 44 landen en regio's binnen Europa en Noord-Amerika Internationaal: 11, 13 en 15 jaar In Vlaanderen 5 de leerjaar 7 de jaar secundair Elke 4 jaar: 1989/1990 1993/94 1997/98 2001/02 2005/06 2009/10 2013/14 ****
Thema s Gezondheid en mentale gezondheid Middelengebruik Voedingsgedrag en lichaamsbeeld Ongevallen Pesten en vechten Fysieke activiteit en sedentair gedrag School en schoolomgeving Relaties met familie en vrienden Seksueel gedrag De socio-economische omgeving
Methodologie School survey met zelf-gerapporteerde vragenlijst afgenomen in de klas Internationaal onderzoeksprotocol wordt opgesteld Vragenlijst Wetenschappelijke rationale voor de vragen Technische uitleg voor dataverzameling en datamanagement Goedgekeurd door ethisch comité Universitair Ziekenhuis Gent
Opbouw vragenlijst: Mandatory: vaste vragen die worden opgenomen in elk land Optional: pakketten die internationaal worden aangeleverd maar de landen zijn vrij om ze op te nemen of niet Vlaamse vragen: stakeholders worden aangeschreven om de vragen te bekijken en eventueel aan te vullen (Agentschap Zorg en Gezondheid, VIGeZ, VAD, SENSOA, Departement onderwijs, )
Vragen waarop de studie een antwoord wil bieden: Gezondheidsgedrag: universeel of regionaal verschillend?
Vragen waarop de studie een antwoord wil bieden: Is er een positieve of negatieve trend in gezondheidsgedrag?
Vragen waarop de studie een antwoord wil bieden: Zijn er risicogroepen?
Vragen waarop de studie een antwoord wil bieden: Zijn er verklaringen voor het gezondheidsgedrag van jongeren?
Sterktes Grote groepen jongeren worden bevraagd Veel thema s Internationale vergelijking mogelijk Trends over de tijd Basis voor verder onderzoek, detectie pijnpunten
Zwaktes Geen causale verbanden Alleen schoolgaande jongeren (spijbelen, speciaal onderwijs, zieke kinderen, ) Monitoren maar geen details Zelf-gerapporteerde gegevens Lage response op schoolniveau
Resultaten Internationaal rapport: www.hbsc.org http://www.euro.who.int/en/publications/ Vlaamse website: www,jongeren-en-gezondheid,ugent,be
Resultaten Subjectieve gezondheid Wat vind jij van je gezondheid? Zeer goed Goed Redelijk Niet zo goed
Subjectieve gezondheid (risicogroepen) 100 90 80 1,9 2 1,8 3,5 1,7 2,2 5,3 6,7 8,5 11,3 12,7 11,7 17,4 17,4 24,6 24,8 70 60 50 40 30 20 10 51,2 42,6 36,8 28,9 43,4 26 17,5 15,3 0 11-12 13-14 15-16 17-18 11-12 13-14 15-16 17-18 Jongens Meisjes zeer goed goed redelijk niet zo goed Percentage zelf-gerapporteerde gezondheid naar leeftijd en geslacht
Subjectieve gezondheid (risicogroepen) 100 90 80 70 1,8 3,1 4,5 4 12,7 16,3 18,3 19,5 9,4 6,4 28,8 33,3 60 50 48,6 50,4 46,4 56,9 40 48,9 46,3 30 20 10 0 36,9 30,2 30,8 19,5 12,9 14 ASO TSO BSO ASO TSO BSO Jongens Meisjes zeer goed goed redelijk niet zo goed Percentage zelf-gerapporteerde gezondheid naar opleiding en geslacht
Subjectieve gezondheid (evolutie) 10 9 8 7 6,7 6 5 4 4,4 3,7 3,5 3,4 3,9 4,2 5,3 3,7 3,4 2006 2010 2014 3 2 2,7 2,6 2,3 2,2 1,9 2 2,6 1,8 2,2 2,5 1,7 2,2 2,6 1 0,8 0 11-12 13-14 15-16 17-18 11-12 13-14 15-16 17-18 Jongens Meisjes Percentage slechte gezondheid naar leeftijd en geslacht
Resultaten Subjectieve gezondheid en welbevinden (KIDSCREEN) Schaal op basis van 10 vragen Verdrietig zijn Zich vol energie voelen Eigen ding doen in vrije tijd Plezier met vrienden Zich fit voelen Zich eenzaam voelen Voldoende tijd voor zichzelf Eerlijk behandeld door ouders Goed kunnen opletten Goed gegaan op school
Subjectieve gezondheid en welbevinden (KIDSCREEN) 30 25 2006 2010 2014 20 20 22 15 15 15 15 10 5 4 4 6 8 7 9 9 9 6 10 11 4 6 6 9 11 11 12 2 0 11-12 13-14 15-16 17-18 11-12 13-14 15-16 17-18 Jongens Meisjes Percentage slecht welbevinden naar leeftijd en geslacht
Subjectieve gezondheid en welbevinden (KIDSCREEN) 30 25 2006 2010 2014 26 22 20 17 17 18 20 15 10 9 8 7 12 12 10 9 8 13 8 12 12 5 0 jongens Meisjes jongens meisjes jongens meisjes ASO TSO BSO Percentage slecht welbevinden naar opleiding en geslacht
Resultaten Vragen omtrent school Wat denk je momenteel over school? Leuk Redelijk leuk Niet zo leuk Helemaal niet leuk Hoe erg voel je je onder druk staan door het schoolwerk dat je moet doen? Helemaal niet Een beetje Nogal Veel Wat denkt je klasleraar over je schoolresultaten in vergelijking met je klasgenoten? Hij/zij denkt dat ik Een zeer goede leerling ben Een goede leerling ben Een gemiddelde leerling ben Onder het gemiddelde zit
Schoolgerelateerde vragen Vraag % negatief Risicogroepen? Internationaal Evolutie Jongens Meisjes Leeftijd Type Vindt school leuk 31,2 26,1 + Nee Onder gemiddelde Schooldruk 31,6 37,4 + Ja (ASO) Onder gemiddelde Prestatie 11,8 6,0 + Nee Onder gemiddelde School aangenaam 15,4 11,9 - Nee / / School thuis 19,0 15,7 - Ja (BSO) / / School Veilig 10,8 9,7 - Ja (BSO) / / + - Nee
Resultaten Vragen omtrent medeleerlingen en In welke mate ben je het eens met volgende uitspraak? Helemaal niet eens Niet mee eens Geen mening Mee eens Helemaal mee eens
Vragen medeleerlingen Vraag % negatief Risicogroepen? Internationaal Evolutie Jongens Meisjes Leeftijd Type Klasgenoten zijn graag samen Klasgenoten vriendelijk Klasgenoten aanvaarden 7,0 10,1 - Ja (BSO) / Nee 9,7 10,0 - Ja (BSO) Boven gemiddelde Nee 6,9 8,6 Nee Ja (BSO) / Nee
Resultaten Pestgedrag Hoe vaak heb jij meegedaan aan het pesten van andere leerlingen op school gedurende de laatste maanden? Niet Één- of tweemaal 2-3 keer per maand 1 keer per week Verschillende keren per week
Pestgedrag - In 2014: Jongens Meisjes 75,7% pestte niet 82,3% pestte niet 5,9% pestte meermaals 4,6% pestte meermaals Positieve trend Positieve trend
Pestgedrag (risicogroepen) 50 45 40 35 30 25 2006 20 15 10 5 8,4 9,7 5 9,9 12,5 15 13,2 6 6,1 17,7 13,9 7,7 3 4,2 1,9 6,7 5,8 4,9 5,3 4,8 3,7 2,8 1,9 2,5 2010 2014 0 11-12 13-14 15-16 17-18 11-12 13-14 15-16 17-18 Jongens Meisjes Percentage pestgedrag naar leeftijd en geslacht
Pestgedrag (risicogroepen) 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 10,3 20,8 19,5 16 14 11 11,8 9 8,5 6,6 6,8 5,7 4,5 3,3 3 2,3 0,8 ASO TSO BSO ASO TSO BSO 4,9 2006 2010 2014 Jongens Meisjes Percentage pestgedrag naar opleiding en geslacht
Resultaten Gepest worden Hoe vaak ben jij de laatste maanden gepest op school? Niet Één- of tweemaal 2-3 keer per maand 1 keer per week Verschillende keren per week
Gepest worden - In 2014: Jongens Meisjes 80,1% werd niet gepest 81,4% werd niet gepest 8,8% werd meermaals gepest 7,9% werd meermaals gepest Positieve trend Positieve trend
Gepest worden (risicogroepen) 50 45 40 35 30 25 2006 20 15 10 5 16,8 11,5 10,6 10,1 10,7 9,2 8,9 7,7 6,3 7,1 6,6 6,3 11,7 14,8 11,7 8,7 8,4 6,7 7,4 5,4 6,1 3,9 3,9 5,2 2010 2014 0 11-12 13-14 15-16 17-18 11-12 13-14 15-16 17-18 Jongens Meisjes Percentage gepest naar leeftijd en geslacht
Gepest worden (risicogroepen) 50 45 40 35 30 25 20 2006 2010 2014 15 10 5 6,7 6,2 4,3 8,6 7,9 7,1 12,4 12,4 11,4 5,3 5,4 4 2,7 6,5 7,8 9,5 10,3 11,9 0 ASO TSO BSO ASO TSO BSO Jongens Meisjes Percentage gepest naar opleiding en geslacht
Resultaten Cyberpesten Iemand stuurt gemene berichten, wall posts, emails, sms, of maakte een website om mij belachelijk te maken. Iemand nam zonder toestemming lelijke of ongepaste foto s van mij en zette die online. Niet 1 of 2 keer 2 of 3 keer per maand ongeveer 1 keer per week meerdere keren per week O O O O O O O O O O
Cyberbullying - In 2014: Berichten Foto s Jongens 93,6% werd niet gepest 1,5% werd meermaals gepest 94,3% werd niet gepest 1,7% werd meermaals gepest Meisjes 87,4% werd niet gepest 2,9% werd meermaals gepest 93,3% werd niet gepest 1,2% werd meermaals gepest
Cyberbullying (risicogroepen) 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 1,4 0,9 1,7 1,5 1,3 1,3 1,4 1,3 2,1 0,7 3,1 1 3,8 1,8 2,7 0,9 Berichten Foto's 0 11-12 13-14 15-16 17-18 11-12 13-14 15-16 17-18 Jongens Meisjes Percentage cyberbullied naar leeftijd en geslacht
Cyberbullying (risicogroepen) 10 9 8 7 6 5 4 3 3,4 Berichten Foto's 2 1 1 1,7 1 1,6 1,6 0 ASO TSO BSO ASO TSO BSO Jongens Meisjes Percentage cyberbullied naar opleiding en geslacht