Inzicht Jeugdgezondheidszorg 2016 Gemeente Venlo Inleiding De GGD, onderdeel van de Veiligheidsregio Limburg-Noord, helpt gemeenten bij de uitvoering van de wettelijke taken op het gebied van publieke gezondheidszorg. Binnen gemeenten bestaat de vraag naar meer gedetailleerde gegevens over de verrichtingen van de GGD jeugdgezondheidszorg. Het is onze bedoeling om per werkveld inzicht te geven in de inhoud van het werk en de verrichtingen die in 2012 2016 behaald zijn. Per werkveld worden cijfers getoond met daarbij een korte duiding van inhoud en trend. Jeugdgezondheidszorg In het wettelijk vastgelegde Basistakenpakket Jeugdgezondheidszorg (JGZ) 0-18 staat welke zorg er op welk moment aan kinderen in Nederland moet worden geboden. Jeugdgezondheidszorg biedt deze basiszorg. JGZ richt zich op het bevorderen van een gezonde groei en ontwikkeling van kinderen in de leeftijd tot 18. Naast het kind staat de opvoeder centraal. Ook wordt rekening gehouden met de omgeving waarin het opgroeit. Extra aandacht gaat uit naar kinderen en gezinnen waar gezond en veilig opgroeien niet vanzelfsprekend is. Vragen? Voor vragen hierover kunt u terecht bij Brenda Pieters, onderzoeker GGD Limburg-Noord. E-mail: b.pieters@vrln.nl Telefoon: +31 (0)88 11 91345
Borstvoeding/Deelname voorschoolse voorzieningen 6 5 4 3 2 Borstvoeding 4 5 5 43% 3 3 33% 33% 19% 2 2 2 2013 2014 2015 2016 4 weken 3 maanden 6 maanden Borstvoeding Betreft het percentage kinderen dat op diverse leeftijden geheel of gedeeltelijk gevoed wordt met borstvoeding. De borstvoedingscijfers zijn van belang omdat borstvoeding de gezondheid en ontwikkeling van een kind bevordert. Vanuit de JGZ is er veel aandacht voor het stimuleren van de borstvoeding in de eerste 6 maanden, aangezien kinderen in het eerste half geheel of grotendeels afhankelijk zijn van melkvoeding. Daarnaast is er actieve samenwerking met verloskundigen, kraamzorg en lactatie-kundigen om een gezamenlijk beleid uit te dragen. De gegevens laten hierdoor vanaf 2014 in vrijwel alle gemeenten een kleine, maar consistente stijging zien van het geven van borstvoeding in de eerste 6 maanden. Deelname voorschoolse voorzieningen Betreft het percentage kinderen dat op de leeftijd van 3 deelneemt aan een formele voorschoolse voorziening (kinderdagverblijf en/of peuterspeelzaal en/of formele gastouder). De gegevens laten zien dat het overgrote gedeelte van de kinderen naar een voorschoolse voorziening gaat. De JGZ is actief in het toeleiden, omdat het kinderen helpt om beter toegerust te zijn bij de start op de basisschool, zowel wat betreft de sociale vaardigheden, spraaktaalontwikkeling en cognitieve ontwikkeling. Alhoewel er verschillen zijn tussen gemeenten, laat de trend over het algemeen een stabilisatie dan wel een stijging zien. In het kader van de harmonisatie kinderopvang (per 2018) is de JGZ in 2017 overgegaan op een andere registratiemethodiek die nog beter aansluit bij de door de gemeenten gewenste gegevens. De gegevens hiervan komen in 2018 beschikbaar. 95% 9 93% 9 91% Deelname voorschoolse voorzieningen 93% 93% 93% 93% 9 2013 2014 2015 2016
Neonatale gehoorscreening Neonatale screeningen Deze screening wordt in onze opdracht uitgevoerd door de Kraamzorg van Geboortezorg Limburg. Bereik neonatale gehoorscreening (min 9) 2 4 6 8 2013 2014 2015 1e screening 2e screening 3e screening 2016 5 45% 4 35% 3 25% 2 15% 5% 3 Resultaat neonatale gehoorscreening 43% 3% 2 5% 1% 2013 2014 2015 2016 Onvoldoende 1e screening (max 7%) Onvoldoende 2e screening (max 4) Doorverwijzing audiologisch centrum (max 0,5%) Gehoorscreening Zowel qua bereik als qua tijdigheid behoort onze GGD tot de top van alle GGD regio's.
Opkomstpercentage/Vaccinatiegraad 25% 2 15% 5% No-show JGZ 21% 17% 15% 9% 9% 5% No-show 0-4 No-show 4-18 2013 2014 2015 2016 Opkomstpercentage - No-show Betreft het percentage kinderen dat niet op de geplande afspraak is verschenen. De gegevens geven aan bij hoeveel kinderen een extra inspanning geleverd moet worden om de kinderen op het spreekuur te zien. Het percentage no-show bij de JGZ 0-4 vanaf 2015 is aanmerkelijk gedaald. Het starten met sms-service en de overige extra inspanningen hebben effect. Bij de JGZ 4-18 is het no-showpercentage nog onbevredigend hoog. Vanaf school 2016-2017 is gestart met een andere werkwijze om dit percentage omlaag te brengen. De voorlopige gegevens van het eerste gedeelte van dit school laten hiervan nog geen positief effect zien, zo nodig dient het beleid verder aangescherpt te worden. Vaccinatiegraad De vaccinatiegraad in de gemeenten van GGD Limburg-Noord behoort tot de landelijke top 3 (net als in voorgaande jaren). Wel kost het steeds meer tijd en energie om het gesprek over vaccinaties aan te gaan en ouders voor te lichten. Dit komt door anti-vaccinatie standpunten die gevoed worden door social media. De werkelijke vaccinatiegraad in Venlo zal hoger zijn door de aanwezigheid van een groot AZC. Hier bevindt zich een aantal kinderen die niet op de aanbevolen leeftijd volledig gevaccineerd zijn. Deze kinderen krijgen op een latere leeftijd hun inhaal-vaccinatie. Vaccinatiegraad 2 3 4 5 6 7 8 9 DKTP basisimmuun % (zuigelingen) Hib volledig afgesloten % (zuigelingen) BMR basisimmuun % (zuigelingen) Meningokokken C volledig afgesloten % (zuigelingen) Pneumokokken volledig afgesloten % (zuigelingen) Hepatitis B volledig afgesloten (zuigelingen) D(K)TP gerevaccineerd % (kleuters) D(K)TP voldoende beschermd % (kleuters) DTP volledig afgesloten % (schoolinderen) BMR volledig afgesloten % (schoolkinderen) HPV volledig afgesloten % (adolescente meisjes) 2013 2014 2015 2016
2013 2014 2 t/m 2 10 mnd 2 10 mnd t/m 3,5 2 t/m 2 10 mnd 2 10 mnd t/m 3,5 Betreft het percentage kinderen met overgewicht en obesitas die op de basiscontactmomenten zijn gezien. De grens voor overgewicht en obesitas wordt bepaald aan de hand van de BMI van het kind (verhouding lengte en gewicht) en is afhankelijk van geslacht en leeftijd. Het hebben van overgewicht of obesitas op jonge leeftijd is een grote voorspeller voor het ontwikkelen van overgewicht en comorbiditeit op latere leeftijd. Over de jaren heen blijft het percentage kinderen met overgewicht/obesitas op regionaal niveau vrijwel stabiel. Dit komt overeen met de landelijke trend waarbij we zien dat het percentage te zware kinderen gestabiliseerd is. De gegevens laten ook zien dat het percentage kinderen met overgewicht en obesitas toeneemt met de leeftijd, ook dit komt overheen met de landelijke trend. De gegevens per gemeente zijn statistisch niet altijd significant door de soms kleine aantallen. Het is nog onduidelijk of de vele initiatieven die ontplooid zijn om jongeren op een gezond gewicht te houden bijdragen aan het niet verder stijgen van de kinderen met overgewicht en obesitas. Op lokaal niveau zijn de gegevens onderwerp van gesprek. 2015 2016 2 t/m 2 10 mnd 2 10 mnd t/m 3,5 2 t/m 2 10 mnd 2 10 mnd t/m 3,5
Psychosociale problemen Psychosociale problemen De SDQ (Strengths and Difficulties Questionnaire) is een korte screeningslijst die de psychosociale problematiek en vaardigheden bij kinderen en adolescenten meet. De verschillende domeinen (emotionele problemen, gedragsproblemen en sociale problemen) worden globaal onderzocht. De scores maken duidelijk wanneer nader onderzoek nodig is. De SDQ wordt gebruikt tijdens de screeningen in het Basisonderwijs en Voortgezet Onderwijs, maar kan ook gebruikt worden op indicatie bij vermoedens van psychosociale problemen. Deze SDQ cijfers zijn afkomstig uit de JIB (Jeugd in beeld) database van het NCJ, waar de GGD lijks haar gegevens aan toevoegt. De gegevens van Limburg-Noord laten een stabiel beeld zien over de laatste 3. Op gemeentelijk niveau zijn er verschillen. Op lokaal niveau is dit onderwerp van gesprek. 9 8 7 6 5 4 3 2 Psychosociale problemen groep 2 7% 9% 7% 83% 8 8 2014 2015 2016 verhoogd gebied % probleem score in grensgebied normaal gebied Psychosociale problemen groep 7 Psychosociale problemen 2e klas 9 8 11% 9% 11% 9 8 9% 9% 11% 13% 7 6 verhoogd gebied 7 6 verhoogd gebied 5 4 3 2 79% 8 79% % probleem score in grensgebied normaal gebied 5 4 3 2 81% 77% 7 % probleem score in grensgebied normaal gebied 2014 2015 2016 2014 2015 2016