Aan : MT en medewerkers CJG Van : Sylvia van Roon, Yvon van der Laan, Gemeente Winsum Betreft : beantwoording van vragen van medewerkers n.a.v. bespreking werkproces herindicatie PGB Datum : 8 juli 2015 Aanleiding Op 30 juni 2015 is met casemanagers van het CJG het aangescherpte werkproces rond de herindicatie pgb besproken. De casemanagers hebben niet alleen tot taak vast te stellen of een voorziening nodig is (en zo ja welke en in welke mate), maar ook om ouders te informeren en het plan te beoordelen dat ouders indienen( format Ondersteuning en budgetplan). Aan de hand van dat plan bekijkt de casemanager ook of het tarief voldoende is. Naar aanleiding van de vragen in de bijeenkomsten, geven we hierna nog aanvullende informatie. 1. Ingangsdatum werkproces herindicatie PGB Het werkproces gaat in per onmiddellijk, d.w.z. zodra de medewerkers van Popko Hooiveld namens het MT/CJG het definitieve werkproces en formulieren set ontvangen. Onderaan het beschreven werkproces staan de huidige afspraken over tarieven genoemd. Deze gelden vanaf 1 augustus tot nader bericht van de gemeenten, bij monde van Sylvia van Roon. 2. Definities familiegroepsplan: hulpverleningsplan of plan van aanpak opgesteld door de ouders, samen met bloedverwanten, aanverwanten of anderen die tot de sociale omgeving van de jeugdige behoren; algemene voorziening Algemene jeugdvoorzieningen zoals de kinderopvang, de jeugdgezondheidszorg, scholen, sportclubs, buurthuizen, jongerenwerk en vrijwillige inzet dragen bij aan een positief opgroei- en opvoedklimaat. andere voorziening: voorziening anders dan in het kader van de Jeugdwet, op het gebied van zorg, onderwijs, maatschappelijke ondersteuning of werk en inkomen; overige voorziening: Overige voorzieningen zijn vrij toegankelijke voorzieningen voor jeugdhulp, gericht op het versterken sociale context, voorzieningen voor basisondersteuning individuele maatwerkvoorziening: flexibele ondersteuning en intensieve ondersteuning;. Voor flexibele ondersteuning is geen verleningsbeschikking nodig. Indien de klant er om vraagt kan deze wel afgegeven worden. Voor de specialistische intensieve ondersteuning is wel een beschikking nodig. 3. Wat is het familiegroepsplan? Even terug naar de Jeugdwet, wat is het familiegroepsplan nu precies? Het familiegroepsplan is bij amendement van Tweede Kamerleden Voordewind (CU) en Ypma (PvdA) toegevoegd aan de Jeugdwet. De wet definieert het als een hulpverleningsplan of plan van aanpak dat de ouders van de jeugdige samen met (bloed)verwanten en andere personen uit het sociale netwerk opstellen. De bedoeling daarvan is dat ouders, familieleden en andere betrokkenen de mogelijkheid krijgen mee te denken en te helpen aan een oplossing voor de problematiek. Gaat het om jeugdhulp dan spreken we van een 'hulpverleningsplan'. Bij de uitvoering van kinderbeschermingsmaatregelen of jeugdreclassering wordt gesproken van een 'plan van aanpak'.
Aanspraak op familiegroepsplan geborgd in de wet De mogelijkheid een familiegroepsplan op te stellen is geborgd in de Jeugdwet. Jeugdhulpaanbieders en gecertificeerde instellingen (Jeugdreclassering en Jeugdbescherming) zijn wettelijk verplicht bij het starten van de hulpverlening de mogelijkheid te bieden een familiegroepsplan op te stellen. Uitzonderingen gelden voor de situatie dat sprake is van voogdij door de gecertificeerde instelling of wanneer het gaat om de uitvoering van jeugdreclassering. De gecertificeerde instelling hoeft dan geen familiegroepsplan aan te bieden. Los van de rechtstreekse verplichting voor aanbieders en gecertificeerde instellingen, draagt de wet ook de gemeente op ervoor te zorgen dat hulp verleend wordt op basis van familiegroepsplannen. Daarmee heeft het familiegroepsplan dus een stevige wettelijke basis. Belanghebbenden kunnen zich hier op beroepen. Wordt geen familiegroepsplan aangeboden, dan handelen de zorgverleners in strijd met de wet. Dus: Bij hulp bij vroege signalering van problemen, bij verlening van jeugdhulp en bij de uitvoering van jeugdbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering wordt gewerkt op basis van een hulpverleningsplan. Dat kan het familiegroepsplan zijn. Er zijn drie situaties waarin ouders geen gelegenheid krijgen een familiegroepsplan op te stellen: 1. een gecertificeerde instelling voert jeugdreclassering uit; 2. een gecertificeerde instelling voert de voogdij uit nadat het gezag van de ouders is beëindigd; 3. het opstellen van een familiegroepsplan schaadt de belangen van de jeugdige. Wanneer een gecertificeerde instelling de ondertoezichtstelling uitvoert en er in het vrijwillige kader al een familiegroepsplan is gemaakt, hoeft er niet opnieuw een plan gemaakt te worden. Het familiegroepsplan is vormvrij en er is ook niet voorgeschreven hoe vaak een plan moet worden opgesteld. 4. Ouderbijdrage Er is een ouderbijdrage verplicht als: 1. de jeugdhulp verblijf buiten het gezin inhoudt; 2. de ouder onderhoudsplichtig is; 3. iemand anders dan de ouder samen met de ouder het gezag uitoefent over de jeugdige. met uitzondering van: a. adoptie; b. de ouders zijn van het gezag ontheven of ontzet; c. acute noodsituatie met verblijf van maximaal 6 weken. Het Burgerlijk Wetboek bepaalt wie onderhoudsplichtig zijn (boek 1, titel 17). Dat zijn: 1. ouders moeder: de vrouw uit wie het kind is geboren of die het kind heeft geadopteerd (1:198 BW) vader: gehuwd met de moeder op het tijdstip van de geboorte ( met een uitzonderingsmogelijkheid als hij binnen 306 dagen voor de geboorte is overleden), het kind heeft erkend, wiens vaderschap gerechtelijk is vastgesteld of die het kind heeft geadopteerd. Het vaderschap kan worden ontkend. 2. de verwekker van het kind of daarmee gelijk te stellen man een door de rechter toegewezen vaderschapsactie maakt de verwekker of daarmee gelijk te stellen man onderhoudsplichtig.
3. stiefouders gedurende het huwelijk of geregistreerd partnerschap met de ouder en, indien zij gescheiden zijn, in de situatie zoals bedoeld in artikel 8.2.2 Jeugdwet. 4. een ander die met de ouder gezamenlijk het gezag uitoefent (art. 1:253w). Het college stelt in de beschikking vast of een ouderbijdrage verplicht is. Dat is dus afhankelijk van twee factoren: - geldt voor de voorziening een ouderbijdrage (Dit is ook na te kijken in de RIGG lijst met zorgproducten)? - is de ouder onderhoudsplichtig of is sprake van een uitzondering? Het CJG gaat dat in het onderzoek feitelijk na. De gegevens worden door de gemeente doorgegeven aan het CAK. Het CAK stelt de ouderbijdrage vervolgens vast. 5. Wat te doen als er geen voorziening in natura is ingekocht? Dan kan de jeugdige of zijn ouders motiveren dat de individuele voorziening die wordt geleverd door een aanbieder niet passend is: het wordt immers niet geleverd door een gecontracteerde aanbieder. Aan de twee andere voorwaarden (de jeugdige of zijn ouders moeten pgb-verplichtingen kunnen nakomen en de kwaliteit moet geborgd zijn) moet nog steeds worden voldaan. Als een klant niet in staat is om zelf de regie op het pgb te voeren en er ook geen ZIN is, kan de klant het Pgb voeren met behulp van: sociale netwerk, curator, bewindvoerder, mentor, gemachtigde, gecertificeerde instelling of aanbieder van gesloten jeugdhulp. Mentor: Er zijn verschillende vormen van mentorschap. Zo is er een juridische vorm waarbij de rechter mentorschap vaststelt. De mentor vertegenwoordigt de betrokkene dan en neemt beslissingen. De betrokkene betaalt de mentor. Maar er is ook een niet juridische vorm. Mentoren zijn ook betrouwbare, verantwoordelijke volwassenen die door ondersteuning en/of begeleiding van een jongere, een positieve bijdrage leveren in het leven van deze jongere. Er kunnen twee typen mentoring worden onderscheiden, namelijk natuurlijke mentoring en geplande mentoring. Natuurlijke mentoring vindt plaats in de omgeving van de jongere. Natuurlijke mentoren kunnen een belangrijke rol in het leven van adolescenten spelen. (een oom of tante, grootouder, leerkracht e.d.). Geplande mentoring vindt plaats in gestructureerde (jeugdhulp) programma s waarin een volwassene en een jeugdige geselecteerd en gekoppeld worden. Een belangrijk voordeel van geplande mentoring is dat dit de mogelijkheid biedt tot gerichte beïnvloeding, onder meer middels selectie van mentoren en jongeren, een weloverwogen matching en begeleiding van het contact. 6. Mogen mensen met budgetten schuiven? Nee, dat mag niet. Het schuiven van budgetten houdt in dat een toegekende voorziening en/of budget voor een ander doel wordt gebruikt dan waarvoor het is verstrekt. Het is ten onrechte ontvangen en dat moet worden bestreden (artikel 2.9 Jeugdwet). Als het budget niet toereikend is, zijn er drie opties: 1. Er sprake van een zeer unieke situatie waardoor het is gerechtvaardigd in dit unieke geval een
uitzondering op het standaardtarief te maken zodat er toch voldoende budget is (dit unieke karakter moet betrekking hebben op de hulpvraag en/of het beoogde resultaat); 2. De ouders vullen het tekort aan met een vrijwillige bijdrage; 3. De voorziening wordt niet in de vorm van een pgb, maar in de vorm van zorg in natura getroffen. 7. Kan een ouder als zzp-er ingezet worden? Nee, een ouder behoort tot het sociaal netwerk. Het sociaal netwerk zijn volgens de Verordening jeugdhulp personen uit de huiselijke kring of andere personen met wie de cliënt een sociale relatie onderhoudt (artikel 1 Verordening jeugdhulp). Het tarief hiervoor is vastgesteld in de nadere regels en is het minimumloon. Als een ouder als zzp-er hulp wil bieden, speelt ook nog een andere kwestie mee: is het integer en/of wenselijk om als ouder je eigen kind professionele hulp te bieden? Dit lijkt mij om meerdere redenen niet wenselijk en/of integer. Er ontstaat in ieder geval twijfel over de objectiviteit van de zorgaanbieder. Dat is anders als de ouder als ouder de zorg aanbiedt. 8. Vervoer medische problemen In de Jeugdwet is bepaald dat het vervoer van de jeugdige van en naar de locatie waar de jeugdhulp wordt geboden ook tot de voorzieningen kan horen (artikel 2.3, lid 2 Jeugdwet). Het college moet oordelen of dit noodzakelijk is in verband met een medische noodzaak of beperkingen in de zelfredzaamheid. De toelichting van de wetgever op deze bepaling luidt: Als een jeugdige op grond van deze wet jeugdhulp ontvangt en in verband met een medische noodzaak of zijn gebrek aan zelfredzaamheid niet in staat is om zelfstandig van en naar de locatie te komen waar de jeugdhulp wordt gegeven, behoort tot de door het college te treffen voorziening, indien naar het oordeel van het college noodzakelijk, tevens het vervoer naar en van de locatie waar de jeugdhulp gegeven wordt, binnen of buiten de gemeentegrenzen. Het criterium van de medische noodzaak zoals dit in de AWBZ gold, is hierbij aangevuld met het criterium van (gebrek aan) zelfredzaamheid, nu dit ook één van de centrale criteria is voor het ontvangen van jeugdhulp. Bij jeugdigen jonger dan 12 jaar werd onder de AWBZ altijd verondersteld dat deze niet over voldoende zelfredzaamheid beschikken om zelfstandig van vervoer gebruik te maken, zij kwamen dan ook altijd in aanmerking voor deze vervoersvoorziening. Onder de huidige regeling wordt dit echter aan het oordeelsvermogen van het college overgelaten. Het college zal daarbij, het uitgangspunt van eigen kracht indachtig een andere afweging kunnen maken. Zo is het niet nodig een voorziening op het gebied van vervoer te regelen als ouders de jeugdige zelf gemakkelijk kunnen vervoeren, omdat er geen speciaal (medisch) vervoer nodig is. Ook bij dagbehandeling, een onderdeel van de zorg aan (licht) verstandelijk gehandicapte jeugdigen, kan vervoer noodzakelijk zijn. Dus: Als een jeugdige een beschikking voor jeugdige heeft en de voorziening op afstand ligt en de jeugdige door medische oorzaken of beperkingen in de zelfredzaamheid niet zelf bij de instelling kan komen, dienen de ouders de jeugdige te brengen. Pas als dat ook niet mogelijk is, kan er een tegemoetkoming in het vervoer aangevraagd worden. 9. Tijdelijke overgangsregeling vervoer GGZ jeugd voormalig Zvw 2015 Er zijn afspraken gemaakt in RIGG verband over vervoer naar en van een instelling voor Jeugd GGZ. 9.1. Jeugdigen met een overgangsrecht vervoer GGZ jeugd a. De gemeente wijst afdeling of functionaris(sen) aan die dit overgangsrecht vaststelt. - Dit kan een casemanager zijn, een medewerker toegang of een backofficemedewerker. b. Vaststelling van het overgangsrecht bestaat uit: het overleggen van de gegevens van 2014 van de
zorgverzekeraar. Hierin wordt de medische noodzaak van het vervoer vastgesteld en de toestemming van de verzekeraar om gebruik te maken van het taxivervoer. De kilometervergoeding voor privé is 0,18 de kilometer, ook kunnen OV kaarten gedeclareerd worden. Belangrijk is vanaf welke datum we gaan vergoeden. Sommige verzekeraars zijn gestopt per 1 januari 2015, Menzis vergoedt tot 1 maart 2015. c. Na vaststelling van het overgangsrecht zijn er twee opties: 1. De gemeente neemt het noodzaak van vervoer van de verzekeraar over, zonder zelf dit opnieuw vast te stellen en bepaalt vanaf welke datum de beschikking van kracht is en wanneer de beschikking eindigt. 2. De gemeente stel op grond van de hardheidsclausule van de verzekeraar vast dat de ouders in aanmerking komen voor vervoer en bepaalt vanaf welke datum de beschikking van kracht is en wanneer de beschikking eindigt. d. Na de beschikking kan door de ouders van de jeugdige bij de gemeente gedeclareerd worden. Het is aan de gemeente hoe dit te regelen. De gemeente kan kiezen tussen een PGB constructie of maandelijkse betaling van de ingediende facturen van het vervoer door ofwel de ouders of van het taxi/ vervoersbedrijf. Er kan een combi gemaakt worden met het al ingekochte vervoer van de gemeente. 9.2. Nieuwe aanvragen vervoer GGZ a. De gemeente wijst afdeling of functionaris(sen) aan die dit overgangsrecht vaststelt. - Dit kan een casemanager zijn, een medewerker toegang of een backofficemedewerker. b. De gemeentelijk vertegenwoordiger onderzoekt of de noodzakelijke voorziening ook dicht bij huis geboden kan worden en wat de eigen mogelijkheden van de ouders / verzorgers zijn. c. Wanneer de noodzaak van medisch vervoer is vastgesteld, bepaalt de gemeentelijk vertegenwoordiger op grond van de hardheidsclausule of de ouders in aanmerking komen voor deze vorm van vervoer. d. De gemeente stelt een beschikking op voor het medisch vervoer. e. Na de beschikking kan door de ouders van de jeugdige bij de gemeente gedeclareerd worden. Het is aan de gemeente hoe dit te regelen. De gemeente kan kiezen tussen een PGB constructie of maandelijkse betaling van de ingediende facturen van het vervoer door ofwel de ouders of van het taxi/ vervoersbedrijf. Er kan een combi gemaakt worden met het al ingekochte vervoer van de gemeente. Uitzonderingen Wanneer een jeugdige op basis van deze regeling niet voor een vervoersvergoeding in aanmerking komt maar wel afhankelijk is van bijv. taxivervoer (vervoer met openbaar vervoer is niet mogelijk) kan het toch zijn dat een vergoeding moet worden geboden. Wanneer de jeugdige niet naar de voorziening gaat omdat het gezin de kosten van vervoer niet kan betalen zal er toch een voorziening moeten worden geboden. De gemeente heeft immers een zorgplicht.