Verdieping leges Omgevingsvergunning

Vergelijkbare documenten
Kengetallen voor kosten overheidstransacties

Beroepenveldcommissies voor de bouwsector in het mbo en hbo

PDV/GDV cluster Eijsden (Gronsveld)

Kansen voor topsector HTSM:

Draagvlak onderzoek Parkeerbeleid

Leges en. aan de vermindering. die binnen de

Inleiding. 1.1 Wat is de omgevingsvergunning?

Parkeeronderzoek Internationale school A.J. Ernstraat

Parkeeronderzoek Nijmegen rondom Opusgebouw

SAMENVATTING RAADSVOORSTEL 10G / B.W.M. Nijboer GBT El. 2 e Wijziging legesverordening i.v.m. invoering Wabo.

Parkeerenquêteonderzoek de Biezen

Managementsymposium 16 april Impactanalyse

Samenvatting: Voorgesteld wordt de Legesverordening met de bijbehorende tarieventabel vast te stellen

Maatschappelijke visitatie Rijnhart Wonen

Raadsvoorstel *BR *

gemeente Eindhoven 1) Is het college op de hoogte van het onderzoek van Vereniging Eigen Huis omtrent de stijging van de bouwleges?

1822 Project Kloosterpark M.C.J. Antonis

MKBA verlenging kwalificatieplicht

gemeente Eindhoven Onderwerp: Intentieverklaring met Woonbedrijf over de private kwaliteitsborging van de bouwtechnische toets

Dekkeren in Den Haag en Eindhoven. Bregje Kerssemakers en Marlijn Rekveldt

Parkeeronderzoek Nijmegen rondom Opusgebouw

DOORBRAAK IN DIENSTVERLENING

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Bron: Heerlen evenementenmonitor Uitgevoerd door Dimensus Raboronde 1/10

Voorstel De Verordening tot eerste wijziging van de Legesverordening 2007 als volgt vast te stellen:

Beschrijving Gevolgklassen en definitie Gevolgklasse 1

Rotterdam, 19 oktober 2012.

De burgemeester, Mr. J.H.C. van Zanen

Kwaliteitsborging bij verbouw

MEMO. Geachte heren Snels en Van Weyenberg,

Kwaliteitsborging: 100% verantwoordelijk voor wat je doet! Harry Nieman Kwartiermaker/docent 8 februari 2018

Wet Kwaliteitsborging in de bouw

Toelichting BenW-adviesnota

Leden Stuurgroep Kwaliteitsborging, leden OPB. Discussienotitie risicoklassen

Verbetering kwaliteitsborging

Verordening tot 1e wijziging van de Verordening op de heffing en invordering van leges 2018 gemeente Zeist

De klok tikt! U heeft nog een jaar voor Kwaliteitsborging

De Wet Kwaliteitsborging en de gevolgen voor de bouwsector. Bob Gieskens, Douglas Consultancy

Aanleiding voor het wetsvoorstel. Aan de Minister voor Wonen en Rijksdienst De heer drs. S.A. Blok Postbus EA DEN HAAG. Geachte heer Blok,

Kwaliteitsborging voor het bouwen

Onderzoek alternatieven voor financiering omgevingsvergunningen en toezicht, activiteit bouwen

Adviesnota aan gemeenteraad

Na overleg met de gerechten, adviseert de Raad als volgt. 1

Onderzoek leges omgevingsvergunningen

De kansen en bedreigingen van kwaliteitsborging

K E N N I S G E V I N G

Kwaliteitsborging voor het bouwen

INSTITUUT voor BOUWKWALITEIT

Privaat wat moet, publiek wat onvermijdelijk is Vereniging BWT Nederland

De Wet Kwaliteitsborging en de gevolgen voor de bouwsector

OMGEVINGSVERGUNNING VOORBLAD

Protonentherapie een afgewogen keuze van de zorginkoop

Transponeringstabel, behorende bij 2 e wijziging legesverordening Titel 2 Vergunningen, ontheffingen en meldingen

Onze bijdrage als gemeente aan de Stroomversnelling

Voorstel van het college tot vaststelling van de Verordening tot wijziging van de Legesverordening omgevingsvergunning 2013.

1. Kent u het bericht "Haarlem vraagt lukraak leges "?

Raadsvoorstel Reg. nr : Ag nr. : Datum :

Betreft achtste serie wijzigingen van de Bouwverordening gemeente Stein 1999

Minima Het college merkt op, dat een en ander geen consequenties heeft voor de financiële positie van de minima.

AGENDAPUNT voor burgemeester en wethouders

GEMEENTE OLDEBROEK. Te nemen besluit Vaststellen van de Legesverordening 2015 en de Verordening marktgeld 2015.

Toelichting Beleidsnotie voor bedrijvigheid aan huis Pekela 2013

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

gelet op het voorstel van het college van burgemeester en wethouders van 24 september 2014, met kenmerk APO20, raadsstuk 13GR2612R;

Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag

Raadsvoorstel 2004/30

288,- bouwactiviteit wordt niet in uitvoering gebracht door weigering:

gelezen het voorstel van het college van burgemeester en wethouders van 27 september 2016, registratienummer 16bb7175; raadsstuk 16bb8668;

COBc-dag 5 november Private Kwaliteitsborging

8 juli 2014 Mevrouw B. Bartelds mei 2013 Projectomgevingsvergunning

Samenvatting. A. van Leeuwenhoeklaan MA Bilthoven Postbus BA Bilthoven KvK Utrecht T

Duurzaamheid: ambities en realisatie

PRIVATE KWALITEITSBORGING Projectfolder PILOT PRIVATE KWALITEITSBORGING IN DE GEMEENTE KAAG EN BRAASSEM 2016

Wijzigingsverordening tot 10 e wijziging van de Verordening op de heffing en de invordering van leges 2000

gelezen het voorstel van het college van burgemeester en wethouders van 10 november 2015, registratienummer

31 mei 2012 B. Bartelds (0595) juli 2011 Project-

ONDERZOEK KOSTENDEKKENDHEID LEGES 2017

De kansen en bedreigingen van kwaliteitsborging

Voorstel besluit Vastgesteld wordt de "verordening tot wijziging van de legesverordening Steenwijkerland 2003" (1-e wijziging)

Jaarverslag Welstandstoezicht 2010

L I G T H A R T A D V I E S 1

ONTSLAGSTATISTIEK. Jaarapportage 2008

Ontwerpbesluit omgevingsvergunning voor de activiteiten planologische afwijking van het bestemmingsplan en bouwen

Gelezen het voorstel van het college van burgemeester en wethouders van 23 september 2014, met kenmerk AP020, raadsstuk 14bb4458;

Eerste Kamer der Staten-Generaal

ONTWERP OMGEVINGSVERGUNNING LET OP! Dit is nog geen omgevingsvergunning. Hiermee kunt u nog niet starten met de werkzaamheden.

Subsidieverordening Groene leges De Ronde Venen 2019 en Gelezen het voorstel van het college van burgemeester en wethouders;

Let wel: deze nota betreft alleen de toetsing en het toezicht aan het Bouwbesluit.

Studentenhuisvesting Feiten en trends 2010

Pilotproject Verbetering kwaliteitsborging in de bouw (toetsing & toezicht): Bohemen, Woningborg, KYP en Gemeente Leiderdorp / 22 april 2014

Z/16/ ONTWERPBESLUIT

Gelet op hoofdstuk 3 van het Besluit omgevingsrecht (Bor) zijn wij bevoegd om op deze aanvraag te beslissen.

RAADSVOORSTEL. Agendanummer: p.h.: Onderwerp: Bijlage(n): Vergadering de dato: 14 december Belastingverordeningen

Onderwerp Nieuwe Bouwverordening gemeente Noordenveld, 13e serie van wijzigingen

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag

Tweede Kamer der Staten-Generaal

MKBA Privatisering van kwaliteitsborging in de bouw

D *D * Besluit op aangevraagde omgevingsvergunning (geweigerd)

Onderzoeksvraag zoals geformuleerd door SZW

Omgevingsvergunning HZ

Transcriptie:

Verdieping leges Omgevingsvergunning Een verkenning naar effecten Opdrachtgever: Ministerie BZK Rotterdam, 20 februari 2015

Verdieping leges Omgevingsvergunning Een verkenning naar effecten Opdrachtgever: Ministerie BZK Michel Hek Rotterdam, 20 februari 2015

Over Ecorys Met ons werk willen we een zinvolle bijdrage leveren aan maatschappelijke thema s. Wij bieden wereldwijd onderzoek, advies en projectmanagement en zijn gespecialiseerd in economische, maatschappelijke en ruimtelijke ontwikkeling. We richten ons met name op complexe markt-, beleids- en managementvraagstukken en bieden opdrachtgevers in de publieke, private en not-forprofitsectoren een uniek perspectief en hoogwaardige oplossingen. We zijn trots op onze 85-jarige bedrijfsgeschiedenis. Onze belangrijkste werkgebieden zijn: economie en concurrentiekracht; regio s, steden en vastgoed; energie en water; transport en mobiliteit; sociaal beleid, bestuur, onderwijs, en gezondheidszorg. Wij hechten grote waarde aan onze onafhankelijkheid, integriteit en samenwerkingspartners. Ecorys-medewerkers zijn betrokken experts met ruime ervaring in de academische wereld en adviespraktijk, die hun kennis en best practices binnen het bedrijf en met internationale samenwerkingspartners delen. Ecorys voert in Nederland een actief MVO-beleid en heeft een ISO14001-certificaat, de internationale standaard voor milieumanagementsystemen. Onze doelen op het gebied van duurzame bedrijfsvoering zijn vertaald in ons bedrijfsbeleid en in praktische maatregelen gericht op mensen, milieu en opbrengst. Zo gebruiken we 100% groene stroom, kopen we onze CO₂-uitstoot af, stimuleren we het ov-gebruik onder onze medewerkers, en printen we onze documenten op FSC- of PEFC-gecertificeerd papier. Door deze acties is onze CO₂-voetafdruk sinds 2007 met ca. 80% afgenomen. ECORYS Nederland B.V. Watermanweg 44 3067 GG Rotterdam Postbus 4175 3006 AD Rotterdam Nederland T 010 453 88 00 F 010 453 07 68 E netherlands@ecorys.com K.v.K. nr. 24316726 W www.ecorys.nl HEK/EV NL222-29955rap 2

Inhoudsopgave 1 Inleiding 4 1.1 Introductie op Leges 4 1.2 Aantallen vergunningaanvragen 5 1.3 Leges 5 2 Analyse leges (huidig stelsel) 6 2.1 Aantal aanvragen 6 2.2 Tijdsbesteding per aanvraag 7 2.3 Tijdsbesteding versus projectgrootte 11 2.4 Aandeel privatisering bij CC1 12 3 Effecten Privatisering kwaliteitsborging 13 3.1 Invoering gevolgklasse 1 13 3.2 Invoering volledige overgang 14 3

1 Inleiding Het Ministerie van BZK heeft behoefte aan een verdiepingsslag van de eerder door Ecorys, icm met Senze, uitgebrachte rapportage Alternatieven voor financiering omgevingsvergunningen en toezicht, activiteit bouwen. Hierin werd het onderwerp kruissubsidiering aangestipt en met cijfermateriaal onderbouwd. U wilt op specifieke onderdelen een verdiepingsslag en verduidelijking van het cijfermateriaal. 1.1 Introductie op Leges Essentie van het kostenverhaal bij de omgevingsvergunning is dat de gemeente een dienst verleend en de kosten van de dienstverlening in rekening kan brengen diegenen die een dienst vragen. De dienst bestaat uit het in behandeling nemen van een aanvraag tot het verkrijgen van de vergunning. Het al dan niet krijgen van de vergunning is niet van invloed op de vraag of er sprake is van dienstverlening. De voorwaarden die gesteld zijn om leges te vragen bevatten twee kernelementen. Die elementen zijn: 1. de dienst moet op verzoek en in het eigen belang van de aanvrager zijn en 2. de dienst moet voor de aanvrager iets mogelijk maken wat zonder de dienst niet mag. De Nederlandse wetgeving verbiedt bouwen. Daarop zijn twee uitzonderingen. Er mogen sommige dingen wel worden gebouwd (vrijstellingen). En er mag worden gebouwd indien de gemeente een vergunning heeft gegeven voor het bouwwerk. Op basis van bovenstaande criteria kan voor bouwwerken een driedeling worden gemaakt. 1 Voor het bouwwerk is geen vergunning nodig, er is ook geen meldingsplicht. Er zijn geen leges verschuldigd, de gemeente verleent geen dienst. Voor het bouwwerk is geen vergunning nodig, er is wel een meldingsplicht voor het bouwwerk. Er zijn geen leges verschuldigd, het oprichten van het bouwwerk is toegestaan en de melding is niet in het eigen belang van de bouwer. Voor het bouwwerk is een vergunning vereist. Er zijn leges verschuldigd, de aanvrager krijgt een beslissing of hij iets mag wat hij zonder de vergunning niet zou mogen. Gemeenten In de meeste gemeenten wordt een bepaald percentage van de bouwkosten gerekend voor het vaststellen van de hoogte van de leges (al dan niet gestaffeld). Hierbij geldt een belangrijk element dat gemeenten met leges geen winst mogen maken op de geleverde diensten (artikel 229b Gemeentewet). In de praktijk verschillen de legestarieven door verschillen in beleid, maar kunnen ook uiteenlopende andere factoren van invloed zijn op de kosten voor de dienstverlening zoals organisatorische aspecten als de salarisschalen van personeel, de verschillen in openingstijden van het loket, de snelheid en kwaliteit van de dienstverlening en de huisvestingskosten. 1 Bron: Model kostenonderbouwing leges omgevingsvergunning - VNG 4

1.2 Aantallen vergunningaanvragen Het totaal aantal bouwprojecten waarvoor een omgevingsvergunning voor de activiteit bouwen is aangevraagd bedraagt voor het jaar 2013: 76.629. Dit aantal is gebaseerd op de beschikbare cijfers van het CBS (16.092) en een schatting van het aantal bouwprojecten onder de 50.000 (60.537) gebaseerd op een rondgang langs diverse gemeenten, waarbij is aangegeven dat gemiddeld 79% van het totaal aantal bouwvergunning aanvragen lager dan 50.000 aan bouwkosten bedraagt. 1.3 Leges Kijkend naar alle bouwprojecten en de binnengekomen leges bedraagt het gemiddelde legesaandeel 2,54% van de ingediende bouwkosten. Met een opgegeven bouwsom van 14,5 mrd. zijn de totale legesinkomsten in Nederland geschat op 369 mln. Met name de kleinste bouwprojecten (tot 5.000) betalen procentueel de meeste leges afgezet tegen de bouwkosten. Figuur 1.1 Aandeel leges 5

2 Analyse leges (huidig stelsel) 2.1 Aantal aanvragen Aantal aanvragen vs legesinkomsten Kijkend naar alle bouwaanvragen van 2013, dan geldt voor alle bouwprojecten waarvoor een bouw/ omgevingsvergunning is aangevraagd dat 93% van alle vergunningaanvragen bouwwerken betreft met een bouwsom tot 400.000 (in deze rapportage aangeduid als de risicoklasse CC1 bouwwerken) 2. Deze 93% van de aanvragen verzorgt 21% van de totale legesinkomsten voor de activiteit bouwen van gemeenten. De resterende 7% van alle aanvragen, met een bouwsom hoger dan 400.000 genereert 79% van de legesinkomsten van gemeenten voor de activiteit bouwen. Tabel 2.1 Aantal aanvragen vs. legesopbrengsten Aantal aanvragen Leges totaal lager dan 5.000 10.728 1.350.807 tussen 5.000 en 50.000 49.809 32.025.725 tussen 50.000 en 100.000 5.364 10.851.122 tussen 100.000 en 400.000 5.364 33.331.735 Bouwkosten tot 400.000 71.265 93% 77.559.389 21% tussen 400.000 en 1.000.000 2.299 41.327.182 tussen 1.000.000 en 2.000.000 766 29.959.214 tussen 2.000.000 en 5.000.000 1.533 120.121.957 meer dan 5.000.000 766 100.142.882 Bouwkosten 400.000 en hoger 5.364 7% 291.554.618 79% Totaal 76.629 369.114.007 2 Het aantal verleende vergunningen hoeft niet overeen te komen met het aantal objecten. Bijvoorbeeld: één vergunning kan verleend zijn voor 1 of meerdere woningen.bron: CBS 6

2.2 Tijdsbesteding per aanvraag Aantal aanvragen vs tijdsbesteding De aanvragen vallend onder risicoklasse CC1 (projecten tot 400.000) bedragen 93% van het totaal aantal aanvragen en vertegenwoordigt 65% van het totaal aantal werkelijk gemaakte uren voor de vergunningafhandeling bij gemeenten. Voor het verzamelen van informatie over de hoeveelheid tijd die gemeenten besteden aan het bouwbesluit bij toetsing en toezicht is een beroep gedaan op veel gemeenten. De meeste gemeenten registreren de tijdsbesteding echter niet of heel globaal. Daardoor zijn er weinig bronnen beschikbaar voor de kwantitatieve analyse en onderbouwing. Belangrijkste bronnen zijn de gemeente Eindhoven met een nauwkeurige registratie, een regionale uitvoeringsdienst en 14 gemeenten die een inschatting hebben gemaakt. De gegevens van de gemeente Eindhoven zijn het meest gedetailleerd en deze zijn daarom als basis gebruikt. Vervolgens zijn deze gegevens op basis van de overige bronnen aangevuld en bijgeschat.. Daarbij is er vanuit gegaan dat de urenregistratie ook de uren zijn die daadwerkelijk aan de dossiers zijn besteed. Er is niet onderzocht of dat klopt. Daarnaast geldt dat 65% van het totaal aantal werkelijk gemaakte uren vergoed wordt met 21% van de legesinkomsten. 3 Of uitgedrukt in euro s: voor risicoklasse 1 worden voor 167 mln. aan kosten gemaakt door gemeenten, terwijl hier 77 mln. aan leges tegenover staan. (65% van alle tijd wordt gebruikt, gefinancierd door 21% van alle legesopbrengsten) Voor de grote bouwprojecten is het omgekeerde het geval: voor bouwprojecten vanaf 400.000 aan bouwkosten wordt er 291,5 mln. aan leges ontvangen, terwijl hier 90,7 aan kosten tegenover staan. (35% van alle tijd wordt gebruikt, gefinancierd door 79% van alle legesopbrengsten) Tabel 2.2 Inkomsten leges vs. Gemaakte uren Aanvragen - bouwkosten Leges totaal Uren besteding Kosten besteding lager dan 5.000 1.350.807 166.284 14.965.560 tussen 5.000 en 50.000 32.025.725 1.021.076 91.896.814 tussen 50.000 en 100.000 10.851.122 270.882 24.379.380 tussen 100.000 en 400.000 33.331.735 396.936 35.724.240 Bouwkosten tot 400.000 77.559.389 21% 1.855.178 65% 166.965.994 tussen 400.000 en 1.000.000 41.327.182 273.564 24.620.760 tussen 1,000,000 en 2.000.000 29.959.214 142.529 12.827.623 tussen 2.000.000 en 5.000.000 120.121.957 285.058 25.655.246 meer dan 5.000.000 100.142.882 306.514 27.586.286 Bouwkosten 400.000 en hoger 291.551.235 79% 1.007.666 35% 90.689.914 Totaal 369.110.623 2.862.843 257.655.909 3 Gemeenten mogen ook kosten buiten de bouwvergunningplichtige aanvragen onderdeel laten zijn van de legesheffing. Hiervan is geen goede registratie bij gemeenten van de uren en/ of kosten. Deze additionele kosten (zoals toetsing vergunningvrij, beroep en bezwaar op vergunningen) en vormen van kruissubsidiëring zijn niet meegenomen in de berekeningen. 7

Aandeel bouwbesluittoets Het aandeel van de totale tijdsbesteding van een vergunningaanvraag dat betrekking heeft op de technische toetsing van het Bouwbesluit bedraagt gemiddeld 35%. 4 Hierbij is wel een groot onderscheid dat voor de bouwprojecten tot 400.000 aan bouwkosten het aandeel bouwtechnische toetsing 20% bedraagt en voor projecten boven de 400.000 aan bouwkosten 62%. 5 Tabel 2.3 Aandeel bouwbesluit toets Aanvragen - bouwkosten Uren bouwbesluit toets Uren totaal Aandeel bouwbesluit lager dan 5.000 * 166.284 0% tussen 5.000 en 50.000 81.489 1.021.076 8% tussen 50.000 en 100.000 100.920 270.882 37% tussen 100.000 en 400.000 195.259 396.936 49% Bouwkosten tot 400.000 377.668 1.855.178 20% tussen 400.000 en 1.000.000 146.679 273.564 54% tussen 1.000.000 en 2.000.000 87.757 142.529 62% tussen 2.000.000 en 5.000.000 175.514 285.058 62% meer dan 5.000.000 214.377 306.514 70% Bouwkosten 400.000 en hoger 624.327 1.007.666 62% Totaal 1.001.995 2.862.843 35% *In de praktijk worden voor de categorie bouwwerken < 5.000 euro (bv dakkappel aan voorzijde woning) geen bouwbesluittechnische toetsingen uitgevoerd. Uren overig = resterende taak gemeenten Het aantal uren dat besteed wordt door gemeenten aan een vergunningaanvraag kan opgedeeld worden in de Bouwtechnische toetsing en Overig (ook wel ruimtelijke toets genoemd). Overig heeft betrekking op de resterende taken van gemeenten als het gaat om planologische goedkeuring en bv. welstandsgoedkeuring. Het aandeel overig is gemiddeld over alle projecten 65%. Voor wat betreft de projecten < 400.000 (ofwel risicoklasse CC1) bedraagt 80%. Tabel 2.4 Aandeel Overig Aanvragen - bouwkosten Uren Overig Uren totaal Aandeel Overig lager dan 5.000 166.284 166.284 100% tussen 5.000 en 50.000 939.587 1.021.076 92% tussen 50.000 en 100.000 169.962 270.882 63% tussen 100.000 en 400.000 201.677 396.936 51% Bouwkosten tot 400.000 1.477.510 1.855.178 80% tussen 400.000 en 1.000.000 126.885 273.564 46% tussen 1.000.000 en 2.000.000 54.772 142.529 38% tussen 2.000.000 en 5.000.000 109.545 285.058 38% meer dan 5.000.000 92.137 306.514 30% Bouwkosten 400.000 en hoger 383.338 1.007.666 38% Totaal 1.860.848 2.862.843 65% 4 Belangrijkste bronnen zijn de gemeente Eindhoven met een nauwkeurige registratie, een regionale uitvoeringsdienst en 14 gemeenten die een inschatting hebben gemaakt. 5 Hierbij kan het voorkomen dat in gemeenten met veel grote projecten het aandeel bouwbesluit hoger, en in gemeenten met veel kleine projecten lager uitvalt dan het gemiddelde. Daarnaast kunnen beleidsmatige keuzes over diepgang van toetsing ook van grote invloed zijn om de urenbesteding aan de bouwbesluittoets. 8

Als het totaal aantal uren overig/ per aanvraag wordt bekeken zien we een toename naarmate de bouwkosten stijgen. Dat lijkt logisch omdat complexere projecten ook meer toetsing/ onderzoek verlangd. Figuur 2.1 Uren overig per aanvraag Tabel 2.5 Uren overig per aanvraag Aanvragen - bouwkosten Aantal aanvragen uren overig Uren overig/ aanvraag lager dan 5.000 10.728 166.284 16 tussen 5.000 en 50.000 49.809 939.587 19 tussen 50.000 en 100.000 5.364 169.962 32 tussen 100.000 en 400.000 5.364 201.677 38 Bouwkosten tot 400.000 71.265 1.477.510 21 tussen 400.000 en 1.000.000 2.299 126.885 55 tussen 1,000,000 en 2.000.000 766 54.772 71 tussen 2.000.000 en 5.000.000 1.533 109.545 71 meer dan 5.000.000 766 92.137 120 Bouwkosten 400.000 en hoger 5.364 383.338 71 Totaal 76.629 1.860.848 24 9

Kijken we naar de kosten voor de activiteit ruimtelijke toets ofwel kosten overig afgezet tegen de bouwkosten van het betreffende project dan constateren we dat voor de bouwprojecten < 5.000 de kosten voor de ruimtelijke toets bijna even hoog zijn als de realisatie van het werk. Met het duurder worden van de bouwprojecten nemen de kosten voor het aandeel overig (bijna) evenredig af. Tabel 2.6 laat dit goed zien. Figuur 2.2 Aandeel kosten overig per aanvraag Tabel 2.6 Aandeel kosten overig per aanvraag Aanvragen - bouwkosten Aantal aanvragen Kosten overig/ aanvraag Bouwsom/ aanvraag Aandeel kosten overig lager dan 5.000 10.728 1.395 1.667 83,70% tussen 5.000 en 50.000 49.809 1.698 20.000 8,49% tussen 50.000 en 100.000 5.364 2.852 66.667 4,28% tussen 100.000 en 400.000 5.364 3.384 200.000 1,69% Bouwkosten tot 400.000 71.265 1.866 34.301 5,44% tussen 400.000 en 1.000.000 2.299 4.968 600.000 0,83% tussen 1,000,000 en 2.000.000 766 6.433 1.333.333 0,48% tussen 2.000.000 en 5.000.000 1.533 6.433 3.000.000 0,21% meer dan 5.000.000 766 10.821 6.666.667 0,16% Bouwkosten 400.000 en hoger 5.364 6.432 2.257.143 0,28% Totaal 76.629 2.186 189.900 1,15% 10

2.3 Tijdsbesteding versus projectgrootte Het gemiddeld aantal uren dat nodig is voor de laagste risicoklasse CC1 (bouwkosten tot 400.000) bedraagt (circa 14%) van de uren benodigd voor de aanvragen voor bouwkosten > 400.000. De gemiddelde bouwsom voor de laagste risicoklasse CC1 (bouwkosten tot 400.000) bedraagt (circa 1,5%) van de bouwsom voor bouwkosten > 400.000. Dit wekt (op papier) de indruk dat grote bouwprojecten sneller getoetst kunnen worden, dan kleine projecten. Hiervoor zijn dan ook een aantal objectieve feiten aan te dragen die dit beeld ondersteunen: - woonwijken kunnen (als voorbeeld) als 1 aanvraag beschouwd worden (repeterende hoeveelheden) - er dient een basis toetsing (ruimtelijke toets) gemaakt te worden ongeacht de bouwsom/ object grootte - er is in de praktijk geen directe relatie tussen bouwsom, risico/ complexiteit en toetsingstijd. Een duurder gebouw heeft niet per definitie meer tijd nodig om getoetst te worden. Tabel 2.7 Besteedde uren vs. bouwsom Aanvragen - bouwkosten Aantal aanvragen uren totaal Uren/ aanvraag Bouwsom Bouwsom/ aanvraag lager dan 5.000 10.728 166.284 16 17.880.000 1.667 tussen 5.000 en 50.000 49.809 1.021.076 21 996.171.429 20.000 tussen 50.000 en 100.000 5.364 270.882 51 357.600.000 66.667 tussen 100.000 en 400.000 5.364 396.936 74 1.072.800.000 200.000 Bouwkosten tot 400.000 71.265 1.855.178 26 14% 2.444.451.429 34.301 1,5% tussen 400.000 en 1.000.000 2.299 273.564 119 1.379.314.286 600.000 tussen 1.000.000 en 2.000.000 766 142.529 186 1.021.714.286 1.333.333 tussen 2.000.000 en 5.000.000 1.533 285.058 186 4.597.714.286 3.000.000 meer dan 5.000.000 766 306.514 400 5.108.571.429 6.666.667 Bouwkosten 400.000 en hoger 5.364 1.007.666 188 86% 12.107.314.286 2.257.143 98,5% Totaal 76.629 2.862.843 37 14.551.765.714 189.900 11

2.4 Aandeel privatisering bij CC1 Indien privatisering voor risicoklasse CC1 wordt ingevoerd, zullen onderstaande werkzaamheden, met bijbehorende uren bij gemeenten blijven. Ofwel van het totaal aantal uren van 2.862.843 (zie tabel 2.2) blijft 2.485.176 uren achter bij gemeenten: ofwel 87% van de totale tijdsbesteding. Tabel 2.8 Situatie gemeente na privatisering CC1 Aanvragen - bouwkosten Uren bouwbesluit toets uren overig Uren totaal lager dan 5.000 166.284 166.284 tussen 5.000 en 50.000 939.587 939.587 tussen 50.000 en 100.000 169.962 169.962 tussen 100.000 en 400.000 201.677 201.677 Bouwkosten tot 400.000 1.477.510 1.477.510 tussen 400.000 en 1.000.000 146.679 126.885 273.564 tussen 1.000.000 en 2.000.000 87.757 54.772 142.529 tussen 2.000.000 en 5.000.000 175.514 109.545 285.058 meer dan 5.000.000 214.377 92.137 306.514 Bouwkosten 400.000 en hoger 624.327 383.338 1.007.666 Totaal 624.327 1.860.848 2.485.176 Indien privatisering voor risicoklasse CC1 wordt ingevoerd, zullen onderstaande werkzaamheden, met bijbehorende uren door private partijen uitgevoerd kunnen worden. Ofwel van het totaal aantal uren van 2.862.843 (zie tabel 2.2) wordt 377.668 uren uitgevoerd door de markt: ofwel 13% van de totale tijdsbesteding. Tabel 2.9 Situatie marktpartijen na privatisering CC1 Aanvragen - bouwkosten Uren bouwbesluit toets uren overig Uren totaal lager dan 5.000 tussen 5.000 en 50.000 81.489 81.489 tussen 50.000 en 100.000 100.920 100.920 tussen 100.000 en 400.000 195.259 195.259 Bouwkosten tot 400.000 377.668 377.668 tussen 400.000 en 1.000.000 tussen 1.000.000 en 2.000.000 tussen 2.000.000 en 5.000.000 meer dan 5.000.000 Bouwkosten 400.000 en hoger Totaal 377.668 377.668 12

3 Effecten Privatisering kwaliteitsborging 3.1 Invoering gevolgklasse 1 In het huidig voorstel van de Minister zullen allereerst de projecten die vallen onder risicoklasse CC1 deel uitmaken van projecten die geprivatiseerd worden. Dit betekent op hoofdlijnen dat alle projecten onder de 400.000 aan bouwkosten voor de bouwtechnische toetsing aan de markt worden overgelaten. Hieronder worden rekenkundige voorbeelden gegeven van de consequenties van invoering van privatisering voor risicoklasse CC1 projecten. Gevolgen voor kosten De consequenties hiervan zijn 71.265 projecten (ofwel 93% van alle aanvragen) vallen onder de regeling van projecten waarvoor privatisering geldt. De totale tijdsbesteding voor het huidig vergunningtraject gemoeid met de projecten die onder CC1 vallen bedraagt 1.855.178 uren (bouwtechnisch + overig, zie tabel 2.3) het aandeel bouwtechnische toetsing is specifiek bepaald voor de projecten < 400.000 en bedraagt 377.688 uren. (zie tabel 2.9) Dit aantal uren wordt aan de markt overgelaten (20% van de uren besteed aan het huidige vergunningentraject) De resterende taken van gemeenten is onder te verdelen in - projecten < 400.000 : 1.477.510 uren (zie tabel 2.8). - projecten > 400.000 1.007.666 uren (zie tabel 2.8). Resumerend van het totaal uren van 2.862.843, gaat 377.688 uren naar de markt, ofwel een aandeel van 13%. De totale kosten na invoering van privatisering voor gevolgklasse 1 komen voor gemeenten uit op 6 : Kosten resterende taken gemeenten (voor projecten < 400.000) 133,0 mln. Kosten resterende taken gemeenten (voor projecten > 400.000) 34,5 mln. Kosten bouwtechnische toets gemeenten (voor projecten > 400.000) 56,2 mln. Totale kosten te maken door gemeenten: 223,7 mln Gevolgen voor opbrengsten Voor de leges laten wij in dit overzicht zien wat de gevolgen zijn voor het totale stelsel, zonder aanpassing van de legescondities en/of verhaaltitel Bij invoering van privatisering voor CC1 (<400.000 euro) bestaat er een grote kans dat de verhaaltitel voor leges (in ieder geval met betrekking tot bouwbesluit technische toetsing) vervalt. Dit heeft als consequentie: dat er een ander systeem voor leges ontwikkeld moet worden indien het huidig systeem wordt voortgezet zal 80% van de leges van 77,5 mln. voor CC1 (ofwel 62 mln.) worden geïnd door gemeenten en 20% van de leges (van 77,5 mln.) door private partijen. 100% van de legesopbrengsten > 400.000 euro zal door gemeenten worden geïnd 291,5 mln. Saldo voor gemeenten - totale stelsel Indien voortgeborduurd wordt op het huidig stelsel zal er aan kosten 223,7 mln. gemaakt moeten worden. 6 Gebaseerd op aantal uren x uurtarief van 90 13

Indien voortgeborduurd wordt op het huidig stelsel zal er aan opbrengsten 353,5 mln. opgehaald kunnen worden door leges. Het saldo bedraagt bijna 130 mln. positief Saldo voor gemeenten risicoklasse CC1 Indien voortgeborduurd wordt op het huidig stelsel zal er aan kosten 133 mln. gemaakt moeten worden. Indien voortgeborduurd wordt op het huidig stelsel zal er aan opbrengsten 62 mln. opgehaald kunnen worden door leges. Het saldo bedraagt 71 mln. negatief 3.2 Invoering volledige overgang In aanvulling op de vorige paragraaf rekenen we nu door wat de consequenties zijn bij invoering van volledige privatisering voor alle bouwprojecten. Hieronder worden rekenkundige voorbeelden gegeven van de consequenties van invoering van privatisering voor risicoklasse CC1 projecten. Gevolgen voor kosten Indien alle bouwprojecten deel uitmaken van de privatisering, maken we geen onderscheid meer in bouwprojecten en risico categorie, maar wordt naar het totaal gekeken. Dit heeft als consequentie: Het totaal aan uren aan het huidige vergunningentraject bedraagt 2.862.843 Van het totaal aantal uren zijn 1.001.995 uren (zie tabel 2.3) geoormerkt als uren voor de bouwtechnische toetsing (ofwel 35% van de totale tijdsbededing). Dit aantal zal aan de markt overgelaten worden (vertaald in marktpotentie 90,2 mln.) 7 De resterende taak voor gemeenten bedraagt 1.860.848 uren (zie tabel 2.6). Ofwel 65% van de totale tijdsbesteding van het huidig systeem. Dit zijn de uren die bij gemeenten achterblijven, vertaald in kosten 167,5 mln. De totale kosten na invoering van privatisering komen voor gemeenten dan uit op: Kosten resterende taken gemeenten (voor projecten < 400.000) 133,0 mln. Kosten resterende taken gemeenten (voor projecten > 400.000) 34,5 mln. Totale kosten: 167,5 mln Gevolgen voor opbrengsten Voor de leges laten wij in dit overzicht zien wat de gevolgen zijn voor het totale stelsel, zonder aanpassing van de legescondities en/of verhaaltitel Bij invoering van privatisering voor alle bouwwerken bestaat er een grote kans dat de verhaaltitel voor leges (in ieder geval met betrekking tot bouwbesluit technische toetsing) vervalt. Dit heeft als consequentie: dat er een ander systeem voor leges ontwikkeld moet worden indien het huidig systeem wordt voortgezet zal 65% van de totale huidige leges van 369 mln.(ofwel 240 mln. ) worden geïnd door gemeenten en 35% van de totale huidige leges (van 369 mln.) door private partijen. Saldo voor gemeenten totale stelsel Indien voortgeborduurd wordt op het huidig stelsel zal er aan kosten 167,5 mln. gemaakt moeten worden. 7 1.001.995 uren maal gemiddeld bepaald uurtarief van 90 14

Indien voortgeborduurd wordt op het huidig stelsel zal er aan opbrengsten 240 mln. opgehaald kunnen worden door leges. Het saldo bedraagt bijna 72 mln. positief 15

Postbus 4175 3006 AD Rotterdam Nederland Watermanweg 44 3067 GG Rotterdam Nederland T 010 453 88 00 F 010 453 07 68 E netherlands@ecorys.com W www.ecorys.nl Sound analysis, inspiring ideas BELGIË BULGARIJE HONGARIJE INDIA KROATIË - NEDERLAND POLEN RUSSISCHE FEDERATIE SPANJE TURKIJE - VERENIGD KONINKRIJK