Protocol tbv. de omgang en verzorging van de dieren op het dagverblijf. KINDERDAGEVERBLIJF MENEER KOEKEPEER MEERSSEN 2016 Mijke Hoofs
INHOUDSOPGAVE Inleiding... 2 Het benaderen van de dieren... 3 De cavia s... 3 Het konijn... 3 De geiten... 3 Hygiëne... 4 Verzorging... 4 Verzorging van de cavia s... 4 Verzorging van het konijn... 5 Verzorging van de geiten... 5 Voeding... 6 De voeding van cavia s... 6 De voeding van het konijn... 8 De voeding van Geiten... 9 Beweging... 10 Cavia s en beweging... 10 Het konijn en beweging... 10 Geiten en beweging... 10 Nagels en hoeven... 11 De nagels van de cavia s... 11 De nagels van het konijn... 11 De hoeven van de geiten... 11 Tanden... 11 De tanden van de cavia s... 11 De tanden van het konijn... 12 De tanden van de geiten... 12 De vacht... 12 De vacht van de cavia s... 12 De vacht van het konijn... 12 De vacht van de geiten... 13 1
INLEIDING Kinderdagverblijf Meneer Koekepeer wil kinderen zo dicht mogelijk bij de natuur brengen. Ook het contact met dieren hoort hier bij. Het kinderdagverblijf houdt sinds enige tijd dieren buiten in de groene tuin. We hebben geiten, cavia s en een konijn. Het omgaan met dieren heeft voor kinderen verschillende voordelen. De manier waarop omgegaan wordt met de dieren, door zowel de kinderen als volwassenen binnen het kinderdagverblijf, staat beschreven in dit protocol evenals de wijze waarop de dieren verzorgd worden. 2
HET BENADEREN VAN DE DIEREN De cavia s Cavia s zijn erg gevoelig voor geluiden en onverwachte bewegingen. Het is daarom ook erg belangrijk om de kinderen er bewust van te maken, dat cavia s hier van kunnen schrikken. Omdat cavia s snel bang zijn is het van belang om ze goed te laten wennen. Dit wennen zal betrekking hebben op zowel de cavia s zelf als op de kinderen. Het is daarom de bedoeling om in kleine groepjes kennis te maken met de cavia s. Ga met de kinderen op ruime afstand van de kooi zitten en probeer om zo min mogelijk geluid te maken. Wanneer er gepraat wordt tegen de cavia kan dit op een rustige toon, zodat de cavia s aan de stem kunnen wennen. Wanneer er gemerkt wordt dat de cavia s niet meteen wegrennen, en rustig blijven staan of liggen kan een pedagogisch medewerker rustig met haar hand naar de kooi, en zo de cavia s aan haar hand laten snuffelen. Wanneer de cavia s rustig zijn kan een leidster een cavia voorzichtig oppakken en aaien. Voor de veiligheid van zowel de kinderen als de cavia s is het beter om tijdens het wennen de kinderen op afstand te houden. Wanneer zowel de kinderen als de cavia s een beetje gewend zijn kunnen de kinderen beter kennis maken met de cavia s door ze om de beurt te aaien op de hand van een leidster. Het is belangrijk om ze om de beurt te aaien, zodat de rust voor de cavia bewaard wordt. Kinderen vanaf 2 jaar mogen wanneer ze dat durven onder leiding van een leidster de cavia vastpakken. Dit gebeurt altijd met 2 handen. De cavia s worden maximaal een half uur tot een uur per keer uit de kooi gehaald. Wanneer de cavia s loslopen moet de kooi altijd op de grond staan zodat ze meteen terug in hun kooi kunnen wanneer ze dat willen( bang zijn etc.). Het konijn Het konijn dat bij Meneer Koekepeer woont is een rustig konijn dat aandacht heerlijk vindt. De omgang met het konijn komt overeen met de omgang met de cavia s. Kinderen mogen onder begeleiding naar het konijn toe. Het konijn zit in een groot hok met een nachthok en een groot dagverblijf. Het konijn kan zich zelf vrij bewegen tussen het nachthok en dagverblijf. Wanneer het konijn teruggetrokken is in het nachthok laten we het met rust. De leidster kan het konijn uit het hok halen en wanneer het konijn rustig is mogen de kinderen het konijn aaien en vastpakken. Omdat het konijn sneller is dan de cavia s zal de leidster nog beter moeten opletten wanneer een kind het konijn op schoot heeft. De geiten De geiten zijn dwerggeiten, een bewuste keuze om ervoor te zorgen dat de lopende kinderen groter zijn dan de geiten. De geiten hebben een binnen verblijf en een buitenverblijf. Geiten kunnen schrikken van onverwachte bewegingen of harde geluiden. Met de kinderen wordt afgesproken dat altijd rustig omgegaan wordt met de geiten. De kinderen mogen niet in het binnen verblijf van de geiten komen. Wanneer een geit in het binnen verblijf zou zitten en een kind gaat erbij, kan de geit zich in het nauw gedreven voelen. De geiten worden alleen in het buitenverblijf bezocht, en ALTIJD onder begeleiding van een volwassene. Kinderen mogen de geiten voeren, en aaien. Aaien gebeurt op een rustige manier, waarbij ook de geit rustig staat en het aaien vrijwillig toelaat. 3
HYGIËNE Na het bezoeken van de dieren wordt altijd de handen gewassen met stromend water en zeep. Dit kan bij zowel de buitenkranen als in de groepen. Leidsters zien er op toe dat kinderen tussen het contact met de dieren en het handen wassen, geen speelgoed wordt vastgepakt, of handjes in de mond gestopt worden. VERZORGING Verzorging van de cavia s Het is belangrijk dat het hok van de cavia s groot genoeg is zodat ze rond kunnen rennen en genoeg beweging kunnen krijgen. Voor twee cavia s moet het hok minimaal 50x100 cm groot zijn. Ook is de plek van het hok een belangrijk punt: Hok binnen: - wanneer het hok binnen geplaatst wordt, moet het op een lichte plek geplaatst worden, bij voorkeur in de buurt van een raam zodat ze naar buiten kunnen kijken. - er moet minimaal een goede schaduwplek in het hok zijn. - in de winter mag het hok niet vlak naast een verwarming staan - Het hok mag niet op een tochtige plek staan - Het hok moet zich het liefste op een relatief rustige plek bevinden waar er niet te veel doorloop is. Bijvoorbeeld in een hoek tegen de muur aan. Hok buiten: - Buiten is het belangrijk dat het hok over voldoende schaduw en schuilplekken beschikt - Wanneer het hok buiten staat moeten de cavia s eerst aan de kou wennen daarom kunnen ze niet midden in de winter buitengeplaatst worden. Het is beter om de cavia s rond het voorjaar buiten te zetten. - Bij strenge kou kunnen de cavia s het beste in een schuur of bijkeuken geplaatst worden. - Het caviahok mag niet in de wind of op een tochtige plek buiten staan. Het hok zelf moet de cavia s ook genoeg bescherming bieden tegen de wind. De bodem van de kooi kan bedekt worden met kranten en daarbovenop zaagsel om onder andere de urine te absorberen. Ook wat betreft de inrichting van het hok is het vooral belangrijk dat onderstaande onderdelen aanwezig zijn deze kunnen naar eigen inbreng eventueel aangevuld worden: - Een drinkflesje of waterbakje - Een voerbakje - Een schuilhuisje of nachthok Verder moet het hok goed en regelmatig verschoond worden: 4
Voor de hygiëne is het belangrijk dat het hok uitsluitend door of onder leiding van een pedagogisch medewerker/stagiaire verschoond wordt. Het verschonen houdt in: 2 keer per week wordt het zaagsel met uitwerpselen en urine uit het hok geschept. Eventueel worden de onderliggende kranten vervangen. Daarna wordt er nieuw zaagsel in het hok gestrooid. Elke dag worden het waterbakje/flesje en het voerbakje vernieuwd met vers water/ voer. Verzorging van het konijn Het hok van het konijn verschilt in wezen niets van het hok van de cavia s. Echter waar de cavia s bij lage temperaturen naar een binnen hok gaan, blijft het konijn in het buitenhok. Het konijn is gewend de winters buiten door te brengen en zal daardoor een wintervacht krijgen wanneer het kouder wordt buiten. Wat betreft de verzorging worden de volgende maatregelen getroffen wanneer het winter wordt en de temperatuur erg laag (vriezen) wordt: - extra hooi in het hok zodat het konijn zich lekker warm in het hok kan verstoppen. - de waterfles wordt verpakt zodat het water niet kan bevriezen, daarnaast wordt meerdere malen per dag de fles gecontroleerd om bevriezing te voorkomen. - Het open gedeelte van het nachthok wordt afgeplakt om het konijn te beschermen tegen koude wind. - Het hok wordt regelmatig beoordeeld. Wanneer er teveel urine in het hooi terecht komt zal dit bevriezen. Vies hooi wordt regelmatig verwijderd. Verzorging van de geiten Geiten komen van nature uit Afrika, en zijn dus van nature dieren die van warmte houden. Niet vreemd dus dat Geiten niet van onze koude natte winters houden. Voor de geiten is het belangrijk dat ze op koude dagen in een warm hok kunnen verblijven. Het hok van de geiten moet droog en tochtvrij zijn. Het hok voor de geiten is afsluitbaar zodat de geiten beschut zitten tegen de kou en regen. Hok binnen - Het hok binnen is de plek waar de geiten schuilen bij regen en waar ze slapen. Dit hok wordt iedere week voorzien van een nieuwe schone stro laag. Deze laag absorbeert de urine en zorgt voor een zachte ondergrond. Elke maand wordt al het stro vernieuwd. - Het hok moet dicht te maken zijn om zo tocht tegen te gaan - Het hok moet s winters de kou weren en de geiten warm houden. Buiten verblijf - Geiten hebben graag veel ruimte tot hun beschikking. Een grasveld of weiland waar ze vrij kunnen rondlopen is voor de dieren noodzakelijk en aanwezig - Bomen zorgen voor schuilmogelijkheden in de felle zon - Geiten klimmen en klauteren graag, hiervoor zijn klimmogelijkheden gecreëerd. 5
VOEDING - Geiten zijn meesters in het uitbreken, de omheining heeft daarom extra aandacht nodig. De mazen van de omheining zijn niet te groot zodat de hoorns niet vast komen te zitten wanneer ze hun kop door het gaas zouden steken. - Het loophekje van de omheining is altijd op slot en gaat alleen van het slot wanneer het buitenverblijf bezocht of verlaten wordt. De voeding van cavia s Het is erg belangrijk dat de cavia s genoeg en voldoende voeding binnen krijgen. Cavia s zijn planteneters (herbivoren), dit betekent dat zij de hele dag door eten. Het is dus van belang dat er de hele dag door eten aanwezig is. De 2 voedselbestanddelen die cavia s absoluut nodig hebben zij: vezels en vitamine c. Hooi Hooi bevat erg veel vezels, dit is erg gezond voor de cavia en het bevat ruw vezel dit stimuleert de spijsvertering van de cavia. Daarom is het belangrijk dat er voldoende hooi aanwezig is. Het hooi kan het beste aangeboden worden in een ruif. Dit is een soort van bakje aan de binnenkant van de kooi, of een balletje in de kaai waardoor ze het hooi kunnen eten. Een ruif is beter voor de cavia s dan dat het hooi op de grond ligt omdat dit snel vies wordt. Wel kan er extra hooi in de kooi gelegd worden dat niet per se bedoeld is om op te eten. Ze vinden het vaak lekker om hier op te liggen of ermee te spelen. Verder is hooi erg goed voor de tandjes van de cavia s. de tanden groeien namelijk steeds door en wanneer ze kauwen op vezelrijk voedsel zoals hooi kunnen de tandjes geleidelijk langs elkaar afslijten. Er mag zoveel mogelijk hooi gegeven worden als wenselijk, cavia s worden hier niet dik van. Vitamine c Verder dienen cavia s aan voldoende vitamine c te komen. Een cavia kan zelf geen vitamine c aanmaken, vandaar dat hier extra aandacht aan besteed moet worden zodat de cavia dit voedselbestanddeel toch binnenkrijgt. Dit kan in de vorm van druppeltjes of tabletjes. Ook kan er elke dag wat vers fruit of groente gegeven worden waar deze vitamine c in zitten. (bij voorkeur geen sla of kool). Denk hier ook aan hardvoer met extra vitamine c. Hardvoer Bij de voeding van de cavia s kan er zowel gekozen worden voor gemengd hardvoer als voor korrels. Zorg ervoor dat het hardvoer specifiek voor cavia s is, en om de cavia s te kunnen voorzien van extra vitamine c kan er gedacht worden aan hardvoer met extra vitamine c. Het voordeel van korrels is dat de korrels allemaal hetzelfde zijn waardoor de lekkerste stukjes er niet tussen uit gegeten worden, zo krijgen de cavia s toch alle voedingsstoffen binnen. Maar meestal wordt er gemengd hardvoer gegeven. Normaal gesproken is 60 gram voer genoeg voor een cavia. Per twee cavia s kan er 2 of 3 keer per dag een flinke hand voer gegeven worden. Zo zorg je ervoor dat er meestal alles 6
opgegeten wordt. Je kunt ook spreken van 10 tot 20 gram krachtvoer per kilo lichaamsgewicht van de cavia. Groenvoer Bij groenvoer is het belangrijk dat er variatie in aangebracht wordt. Over het algemeen mogen de cavia s alle verschillende groente en fruit soorten hebben zolang het maar varieert. Het beste is om de cavia s niet te veel sla en koolsoorten te geven omdat er dan bij de cavia s gasvorming kan ontstaan. De cavia s mogen geen gekookte groentes en aardappel hebben. Wel zijn de cavia s buiten groente en fruit gek op gras, dit gras mag geen gemaaid gras zijn. Ook zijn ze dol op bepaalde kruiden zoals peterselie, citroenmelisse, weegbree, paardenbloem en het blad daarvan. Hieronder een overzicht met de belangrijkste groente en fruitsoorten voor cavia s. er kunnen ook andere groente- en fruitsoorten gegeven worden maar dan is het belangrijk dat er eerst nagegaan wordt of dit goed is voor de cavia, is het niet zeker geef het dan met mate. Zorg vooral voor voldoende variatie. Groente Alfalfa Andijvie Artisjok Bleekselderij Bloemkool(geheel) Boerenkool Broccoli Chinese kool (met mate) Komkommer maïs Paksoi Paprika Radijsjes( inclusief de blaadjes) Sla (met mate) Fruit Aardbei Abrikoos Appel Banaan Citroen Druiven Grapefruit Kiwi Mandarijntjes Mango Meloen Nectarines Perzik Sinaasappels Spinazie Spruitjes Taugé Tomaat Witlof en Wortel 7
De voeding van het konijn Konijnen zijn pure planteneters, ofwel herbivoren. Hun lange darmstelsel is gemaakt om grote hoeveelheden vezelig voedsel te verteren. Voedsel voor konijnen bestaat uit een verteerbaar en een onverteerbaar deel. Verteerbaar voedsel bevat alle nodige voedingsstoffen. Het gaat langzaam door het spijsverteringsstelsel zodat de voedingsstoffen kunnen worden opgenomen. Het andere deel bestaat uit grote hoeveelheden onverteerbare vezels, die zorgen voor een snelle darmbeweging. Eet een konijn te weinig vezels dan zal de darmwerking trager gaan, waardoor het verteerbare voedsel niet goed verteerd wordt en darmproblemen kunnen ontstaan. Voedsel met zoveel mogelijk vezels is dus het belangrijkste onderdeel van de dagelijkse voeding van een konijn. Hooi Het basisvoedsel van konijnen is hooi, hooi moet er altijd zijn. Wanneer er geen hooi meer aanwezig is in het hok moet dit direct aangevuld worden. Wat betreft hooi bij konijnen mag er nooit zuinig mee omgegaan worden. Hooi is om verschillende redenen het belangrijkste voedsel voor een konijn: o Het bevat vrijwel alle voedingsstoffen die een konijn nodig heeft en zorgt voor een gezonde darmflora. o Hooi wordt snel door de darmen gevoerd, dat is belangrijk voor een konijn want hierdoor krijgt hij een goede darmwerking, met weinig kans op verstoppingen. o Doordat een konijn de hele dag op hooi kauwt, slijten de kiezen goed af en is er minder kans op haken aan de kiezen. Doordat de kiezen goed afslijten, slijten ook de voortanden goed af. o Het kauwen op hooi geeft een konijn wat te doen. Ook stress reageert een konijn af door op hooi te kauwen. Water Konijnen hebben water nodig. Hoeveel hangt af van het konijn en van de hoeveelheid groenvoer dat het konijn eet. Wanneer het konijn veel vers gras eet zal het hierdoor veel vocht binnen krijgen. Een konijn moet altijd de beschikking hebben over een fles met fris schoon drinkwater. Droogvoer Droogvoer voor konijnen is tegenwoordig al beter aangepast op de behoefte van de konijnen. Echter blijft het beste dieet voor een konijn, veel hooi met weinig droogvoer. Wanneer het konijn droogvoer krijgt kan het beste gekozen worden voor een droge korrel in plaats van gemengd voer. Konijnen kiezen bij gemengd voer liever voor de mooi gekleurde korrels en laten de droge korrels liggen. Daar zitten echter de meeste voedingsstoffen in. De hoeveelheid droogvoer voor een konijn is maximaal 25 gr. voer voor iedere kilo lichaamsgewicht. Groenvoer Voorbeelden van goede groenten om te geven zijn: andijvie, broccoli, venkel(heel weinig), bleekselderij(3 cm), selderieknol, koolrabi, witlof, veldsla, waterkers, boerenkool, paksoy, mosterdblaadjes, frambozenblaadjes, paardebloemblad, wortel en het loof van wortelen. Voor erbij een 8
takje peterselie, takje selderie. Er zijn in de natuur nog veel meer kruiden en planten die goed zijn voor konijnen. Jonge toppen van brandnetels bijvoorbeeld, een dag laten liggen om de brand eruit te laten gaan, zijn heel erg gezond voor konijnen. Wilde achillea is heel goed voor de spijsvertering, ook voor stoornissen. Wat wilde achillea iedere dag bij het groenvoer is geen slechte zaak. Weegbree kan met mate toegevoegd worden, (is erg eiwitrijk) omdat dit plantje een goede uitwerking heeft op de darmbeweging. Brandnetels zijn ook geschikt om gedroogd als hooi te geven, gemengd door het gewone hooi. Hoewel de verhaaltjes anders doen lijken is teveel wortel niet goed voor konijnen. In wortels zitten veel suikers waardoor het konijn diarree kan krijgen. Groenten die niet gegeven mogen worden: prei, ui, bieslook, bonen, erwten, mais, vaste kool, spruitjes. Veel klaver geeft ook problemen, net zoals veel nat gras. Met de grasmaaier afgemaaid gras mag nooit gegeven worden in verband met gistingsgevaar (trommelzucht), geplukt, met de hand gesneden of geknipt lang gras mag wel gegeven worden. Voorzichtig met kool! Met koolsoorten moet je altijd voorzichtig zijn, daar kan een konijn heel snel gasvorming van krijgen. Dus van de koolsoorten beter alleen broccoli (heel weinig!), bloemkool (heel weinig!) en 's winters boerenkool geven. Op boerenkool zijn de meeste konijnen erg gek. Nogmaals: zoveel mogelijk gevarieerde groenten tegelijk geven, dus boerenkool enz. erbij en niet alléén maar. Fruit mag alleen zeer matig gegeven worden i.v.m. met de suikers die het bevat. Teveel suiker kan grote darmproblemen geven. Dus per dag niet meer dan 1 aardbei of 1 kers, een partje appel enz. Fruit moet op dezelfde manier opgebouwd worden als groente. Een konijn mag appel, peer, banaan, aardbei, enz., eigenlijk alles wat hij lust, met schil en al. Maar met een klein stukje beginnen de eerste dag! Geen appelpitjes, die zijn giftig. Banaan bevat veel kalium, een overmaat aan kalium kan hartproblemen geven. Slechts een paar keer per week een plakje banaan is dan ook meer dan genoeg. De voeding van Geiten Geiten en schapen zijn herkauwers. Ze kauwen het voer heel kort en slikken het door. Als ze genoeg hebben gegeten en zich veilig voelen, gaan ze ergens rustig liggen herkauwen. Alles wat het dier eet komt eerst in de pens. Pas daarna slikt hij het voer echt door en komt het in een andere maag terecht, waar het volledig wordt verteerd. Ze hebben in totaal vier magen: pens, netmaag, boekmaag en lebmaag. Een geit eet graag lopend. Tijdens het lopen pikken ze graag wat twijgjes, bladeren, takken en houtschors mee. De geiten knabbelen liever dan dat ze echt eten. Geiten eten graag grofvezelig ruwvoer, dus bijvoorbeeld gras, maar dan niet het vers gemaaide korte sappige gras, maar het gras dat even heeft kunnen doorgroeien. Hooi heeft een geit ook nodig. Hierbij moet opgelet worden dat er geen jacobskruiskruid in 9
het hooi zit, dit is voor geiten giftig. Takken en loof is gezond voor geiten, maar let wel op dat de planten niet giftig zijn voor geiten. Geiten mogen geitenbrokjes, brood, wortelen of groente hebben, maar let op dat ze niet te dik worden. Te dik is ongezonder dan te mager. Geiten moeten altijd vers schoon drinkwater hebben. BEWEGING Cavia s en beweging De randvoorwaarden voor voldoende beweging van een cavia zijn onder andere een ruim hok. Ze moeten in dit hok rond kunnen rennen zodat ze aan hun beweging komen. Ook is het goed om variatie aan te brengen in hun omgeving. Zo kunnen ze bijvoorbeeld ook binnen of buiten op het gras lopen in een buitenkooi of ren. Zo kunnen ze lekker loslopen waardoor ze beter in beweging blijven dit is tevens goed voor hun conditie. Denk bij het loslopen binnen aan dingen waar ze aan kunnen knagen. Zorg dat ze bijvoorbeeld uit het bereik blijven van kabels en meubels. Dit kun je voorkomen door een deel van de kamer af te schermen door middel van een stuk gaas. Ook kun je kant en klare rennen kopen. Verder moet er bij het buiten loslopen in de ren aandacht besteed worden aan de ren zelf. Het is belangrijk dat de ren van boven gesloten is, dit om roofdieren weg te houden van de cavia s. Wel is het beter om toch in de buurt te blijven wanneer de cavia s buiten lopen. Zorg wel voor voldoende schaduw en een rustige plek waar niet te veel mensen langslopen. Het konijn en beweging Het konijn moet zich goed kunnen bewegen. De mate waarin dat nodig is ligt aan het konijn en zijn aanleg. Ieder konijn heeft een andere bewegingsbehoefte. Wanneer een konijn alleen is zal het rustiger zijn dan wanneer het met meerdere konijnen bij elkaar zit. Een konijn is een prooidier, dit zorgt ervoor dat het heel schuw is. Vrij rond laten lopen bij kinderen is voor een konijn niet fijn. Het zal voelen dat het wordt opgejaagd en dat het laatste uur heeft geslagen. Een voorwaarde voor het kunnen bewegen is dat het beschut is. Een konijn moet zich veilig kunnen voelen, er mag geen gevaar van roofdieren zijn. Geiten en beweging De geiten houden van bewegen. Ze klimmen, klauteren en rennen graag. Hiervoor is veel ruimte nodig. Omdat de geiten van klimmen houden is het leuk voor ze als ze mogelijkheden hebben om te klimmen. Geiten zijn heel behendig, hier moet rekening mee gehouden worden bij het inrichten van de buiten ruimte. Geiten zullen klimmen op alles wat zij daarvoor geschikt vinden. Let dus op dat er geen opstapjes staan voor de omheining zodat ze hier overheen kunnen springen. Let ook op dat geiten door hun klimmen niet bekneld kunnen raken of zich kunnen bezeren aan scherpe voorwerpen. 10
NAGELS EN HOEVEN De nagels van de cavia s De nagels van een cavia blijven doorgroeien, vooral wanneer het veel op zachte oppervlakken loopt want dan slijten de nagels minder snel. Het is daarom goed om de nagels regelmatig bij te knippen, dit kan bij de dierenarts maar het kan ook zelf gedaan worden. Je kunt het beste een nagelknippertje gebruiken, dit kan een zijn die normaliter voor de eigen nagels gebruikt worden alleen dan moet er op gelet worden dat het niet te groot is omdat dan de kans dat de nageltjes splijten groter is. Ook kan er een nagelknippertje bij de dierenarts of dierenwinkel gekocht worden deze geeft ook de maat aan, en zo zie je beter hoeveel je mag knippen. Bij cavia s met lichte nageltjes zie je de bloedader precies lopen, zo weet je tot hoever je kunt knippen. Wanneer een cavia zwarte nagels heeft moet je het zelf proberen in te schatten. Cavia s zijn vaak onrustig en vinden het niet fijn om geknipt te worden, ze kunnen gaan spartelen. Zorg daarom dat je de cavia goed vastpakt. Wanneer de nagels van een cavia nog nooit geknipt zijn laat de cavia dan eerst even wennen door af en toe eens een pootje vast te pakken. Na het knippen van de nagels kun je de cavia s verwennen door het geven van een stukje groente of fruit. De nagels van het konijn Ook de nagels van het konijn moeten regelmatig geknipt worden. Alleen bij konijnen die regelmatig kunnen graven in de aarde is dit niet het geval. De nagels moeten ongeveer iedere 3 maanden geknipt worden. Een goede lengte om aan te houden is de haartjes rondom de nagels. Wanneer de nagels langer worden dan de haren dan moeten ze geknipt worden. Door altijd de lengte van de haartjes aan te houden kan niet in het leven geknipt worden. De hoeven van de geiten Doordat de geiten voornamelijk op hooi en gras lopen groeien de hoeven vaak te ver door. Om het doorgroeien te voorkomen moet dit regelmatig bijgehouden worden. Het verstandigste is om met de hoefjes naar een ervaren geitenhoeder te gaan en daar het kappen van de hoefjes te leren. Verkeerd gekapte hoefjes kunnen ervoor zorgen dat de geiten moeilijker lopen. TANDEN De tanden van de cavia s De tanden van een cavia blijven net zoals de nagels doorgroeien, daarom is het van belang om voldoende vezelrijk voedsel zoals hooi te geven. Ook is het belangrijk dat de cavia s iets hebben om op te knagen. Hierbij kun je denken aan knaagstokjes, deze kun je kopen bij een dierenwinkel. Ook kunnen er zelf onbewerkte houten stokjes gegeven worden om aan te knagen, zorg er hierbij altijd voor dat het stokje van een boom is en dat het stokje schoon is. ( geen vogelpoep etc.) Om vergroeiingen in de tanden te voorkomen is het belangrijk dat de tanden gecontroleerd worden. Dit kan zelf gedaan worden door er 11
regelmatig naar te kijken. Wanneer de tanden toch te lang zijn of wanneer er vergroeiingen zichtbaar zijn is het beter om even naar de dierenarts te gaan. De tanden van het konijn Net als bij de cavia s groeien ook de tanden van het konijn het leven lang door. Door het konijn veel hooi te geven en door te laten knagen slijten de tanden vanzelf af. Echter wanneer een konijn een verkeerde beet heeft zullen de tanden niet afsluiten. Het is dan noodzakelijk om regelmatig de tanden te laten knippen. De tanden van de geiten De tanden van geiten hebben ook aandacht nodig. Hoewel de tanden van geiten minder snel groeien dan die van de cavia s en het konijn kan ook bij geiten een vergroeiing van de tanden ontstaan. Wanneer een geit gezond is, gezond voer eet en een goede beet heeft zullen de tanden en kiezen goed afslijten. Wanneer een geit anders gaat eten, moet het gebit gecontroleerd worden. Dit kan het beste gebeuren door een dierenarts. Eventueel vergroeide tanden kunnen worden bijgevijld. DE VACHT De vacht van de cavia s Het is goed om ook aandacht te besteden aan de vacht van de cavia. Zowel de vacht van de lang- als de kortharige cavia eist voldoende verzorging. Wanneer de cavia s regelmatig gekamd worden kan er dan gekeken worden naar de vacht. De vacht van een cavia hoort te glanzen, wanneer er doffe of kale plekjes zichtbaar zijn is het goed om een bezoek aan de dierenarts te brengen. Het zou kunnen dat de cavia dan een huidziekte heeft. Een doffe vacht kan ook te maken hebben met de voeding, het zou kunnen duiden naar een gebrek aan vitamines. Bij schilfers op de huid van de cavia is het belangrijk om na te gaan of de cavia hier last van heeft. Je zou hier kunnen denken aan jeuk dan zal het beestje zich krabben. Wanneer dit niet het geval is zou u kunnen proberen of het beter is wanneer u de cavia heeft gewassen. Als het er op duidt dat de cavia zich wel veel krabt en er korstjes en plekjes ontstaan is ook dit een teken om een bezoek aan de dierenarts te brengen. De vacht van het konijn Een konijn is het overgrote deel van de dag bezig met zijn vacht te wassen en vaak ook nog die van het vriendje/vriendinnetje. Over het algemeen moet je daar weinig ingrijpen. Behalve in de rui dan en zeker bij binnenkonijnen. Die kunnen nogal eens langdurig in de rui zitten en dan kunnen ze hulp gebruiken. Plukken is dan een goede remedie. Je kan ook borstelen met een borstel met rubber noppen of kammen met een luizenkammetje. 12
De vacht van de geiten De vacht van gezonde geiten glanst mooi. Er is dan geen verzorging van mensen nodig. Geiten kunnen echter ook jeuk hebben, schuren en korsten op de huid ten gevolge van parasieten, zoals luizen en mijten. Luizen zijn over het algemeen met het blote oog te zien tussen de haren.om een beter inzicht te krijgen is microscopisch onderzoek van een haarmonster/huidafkrabsel aan te raden. Ook is een schimmelinfectie mogelijk. Dit is te bevestigen na onderzoek van een schimmelkweek van de haren. Zo'n schimmelinfectie geeft meestal minder jeukklachten. Een schimmelinfectie wordt ook wel ringworm genoemd en is overdraagbaar op de mens. 13