FTP Kennisbrief 16 Miljoenennota Special voor intermediairs Met deze special van de FTP Kennisbrief biedt FTP Communicatie u een overzicht per onderwerp van de maatregelen uit de Miljoenennota 2010. Eventuele aanpassingen van de kabinetsmaatregelen, bijvoorbeeld als gevolg van de Algemene Beschouwingen of als gevolg van het SER advies, kunt u uiteraard lezen in de reguliere Kennisbrieven van FTP Communicatie. - De Miljoenennota - Begroting uit balans - Wonen - Werk - Pensioen - Gezondheid en zorg - Auto (van de zaak) - Gezin - Bedrijven en ondernemers De Miljoenennota 2010 Dinsdag sprak koningin Beatrix voor het 29 ste jaar op rij de troonrede uit. Het was al weer de achtste rijksbegroting onder verantwoordelijkheid van minister president Balkenende, de derde Miljoenennota van het kabinet CDA PvdA CU. Van het optimisme van vorig jaar is niets meer over. De regering schetst een somber beeld van de financiële situatie van het land en benadrukt haar zorg over de oplopende staatsschuld. De zorg wordt verder gevoed door de snel oplopende wekloosheid en de economische krimp dit jaar. Toch heeft de crisis slechts een beperkt effect op de koopkracht van de Nederlander. Dit jaar stijgt de koopkracht nog iets en pas in 2010 gaat iedereen er een fractie op achteruit, variërend van 0,25 tot 1 procent. De kabinetsplannen voor volgend jaar vallen kort samen te vatten. De regering gaat op de oude voet verder en zet in de tussentijd ambtenaren aan het werk om op 20 beleidsterreinen bezuinigingen te realiseren van 35 tot 40 miljard euro per jaar. Deze plannen moeten dan in het voorjaar van 2010 gepresenteerd worden. Dit alles om het fors toenemende overheidstekort te reduceren dat zelfs bij een economische groei tot 2 procent met 36 miljard euro per jaar toeneemt. We moeten dus tot volgend jaar wachten welke grote thema s het kabinet wil aanpakken en welke bezuinigingsoperaties we kunnen verwachten.
Begroting uit balans Het begrotingstekort voor dit jaar wordt geraamd op 4,6 procent van het bruto binnenlands product (BBP) waar er vorig jaar nog uitgegaan werd van een overschot van 1,2 procent. Het begrotingstekort loopt in 2010 op tot 6,2 procent van het BBP en bedraagt dan 36,5 miljard euro. De regering geeft volgend jaar 272,1 miljard euro uit en krijgt 239,8 miljard binnen. De staatsschuld groeit volgend jaar tot 328 miljard euro ofwel 56,6 procent van het BBP. De Emuschuld (staatsschuld inclusief de leningen van de sociale fondsen en van de lokale overheden) stijgt van 343 miljard euro dit jaar naar 381 miljard euro in 2010. Dat is 66 procent van het BBP. De rente over de staatsschuld stijgt van 10,9 miljard dit jaar naar 11,1 miljard euro volgend jaar. Wonen Voor woningeigenaren bevat de Miljoenennota weinig nieuws. De woningmarkt zit op slot en starters hebben nauwelijks toegang tot een eigen woning. Om met het Centraal Planbureau te spreken: het vooruitzicht voor de woningbouw is verre van rooskleurig. Wel heeft het kabinet bekend gemaakt dat ook de hypotheekrenteaftrek meegenomen wordt in de zogenaamde brede heroverwegingen. Dat betekent dat er vanaf volgend voorjaar geen taboe meer rust op dit heilige huisje. Huiseigenaren die hun oude woning verhuren hebben na de tijdelijke verhuur weer recht op hypotheekrenteaftrek voor deze woning. De hypotheekrente kan dan nog tot maximaal 2 jaar na het kalenderjaar waarin de woning is verlaten worden afgetrokken. De maatregel geldt voor 2010 en 2011 en geldt ook als de woning in 2008 of 2009 is verhuurd. De bijleenregeling wordt per 2010 op 3 punten vereenvoudigd: o Vanaf 2010 mogen ook doorstromers de rente aftrekken over de lening die is aangegaan om bepaalde kosten te betalen die samenhangen met de hypotheek, zoals afsluitprovisie, notariskosten en taxatiekosten. o De goedkoperwonenregeling wordt afgeschaft. Ook bij goedkoper wonen geldt dus de hoofdregel dat voor het nieuwe huis geen renteaftrek mogelijk is tot het bedrag van de overwaarde die is behaald bij de verkoop van het oude huis. o De termijn voor de eigenwoningreserve gaat van 5 naar 3 jaar. De geplande productie van 80.000 tot 83.000 woningen per jaar wordt lang niet gehaald. Dit jaar blijft de woningproductie steken op 77.000 en in 2010 worden er slechts 67.000 nieuwe woningen opgeleverd. Het aantal bouwvergunningen daalt van 87.000 in 2008 naar 53.000 dit jaar. De huren stijgen volgend jaar met de inflatie (geraamd op 1 procent). De eigen bijdrage in de huurtoeslag wordt verhoogd met 1,25 euro per maand in 2010, oplopend tot 2,84 euro per maand in 2012. Deze maatregel is onder voorbehoud omdat een meerderheid in de Tweede Kamer tegen de verhoging is. Voor schilder en stucwerk bij huizen van 2 jaar en ouder geldt sinds 15 september 2009 het lage BTW tarief van 6 procent (gold tot nu toe alleen voor huizen van 15 jaar en ouder). Sinds 1 juli 2009 geldt het verlaagde BTW tarief al voor isolatiewerkzaamheden aan woningen.
Werk Sociale Zaken zet volledig in op de verhoging van de AOW leeftijd naar 67 jaar. Of deze maatregel ingaat, hangt af of de SER voor 1 oktober met alternatieve bezuinigingen kan komen. Hoe de maatregel uitwerkt en welke gevolgen die heeft voor de pensioenrechten, is nog onbekend. Een ander probleem is de fors oplopende werkloosheid. In 2010 komt de werkloosheid uit op 615.000 of wel 8 procent van de beroepsbevolking. De kosten voor de WW uitkeringen lopen op van 4,2 miljard euro in dit jaar naar 5,8 miljard euro in 2010. Gezonde bedrijven kunnen ook in 2010 gebruikmaken van de deeltijd WW. Hiervoor wordt tot 2011 ongeveer 1 miljard euro uitgetrokken. In 2010 wordt 416 miljoen euro geïnvesteerd in onder meer scholing van werknemers, het bestrijden van de jeugdwerkloosheid en schulden. Er wordt 75 miljoen euro gekort op de reïntegratie van werklozen. Werkgevers krijgen meer tijd om de WW fondsen aan te vullen om te voorkomen dat ze nu veel meer premie moeten betalen door de stijgende werkloosheid. Per 1 januari 2010 worden Wajongers zoveel mogelijk aan het werk geholpen via de Werkregeling Wajong. Werkgevers zullen actief worden benaderd om Wajongers in dienst te nemen. Het kabinet stelt hiervoor 125 miljoen euro beschikbaar. De loonstrookjes worden korter en overzichtelijker doordat er met ingang van volgend jaar nog maar één loonbegrip is, waaronder loonbelasting, inkomensafhankelijke zorgpremie en premies volksverzekeringen vallen en door het schrappen van het werknemersdeel voor de WW premie. Deeltijdondernemen of ondernemen naast een baan wordt gestimuleerd door het urencriterium van 1225 uur per jaar los te laten. Zieke werklozen in de WW krijgen geen Ziektewetuitkering meer. Tot nu werd het recht op de werkloosheidsuitkering verlengd met de periode van ziekte. Gedurende de crisis kan een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd bij jongeren tot 27 jaar vaker worden verlengd. Hierdoor ontstaat pas na 4 jaar of bij een 5de opeenvolgende arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd recht op een vaste arbeidsovereenkomst. Werkgevers die jongeren onder 23 jaar aannemen worden vrijgesteld van premiebetaling en loonbelasting bij werkzaamheden van geringe omvang. Werkgevers die elders met ontslag bedreigde werknemers aannemen kunnen hiervoor een omscholingsbonus krijgen van maximaal 2.500 euro als zij er zelf minimaal hetzelfde bedrag bijleggen. Werknemers ouder dan 61 jaar die met geld uit de levensloopregeling eerder stoppen met werken, komen in 2010 niet langer in aanmerking voor de zogeheten doorwerkbonus. Pensioen Het kabinet zet in op de verhoogde AOW leeftijd. Van fiscalisering van de AOW, waar vorig jaar nog sprake was, is weinig meer vernomen. De AOW partnertoeslag wordt afgeschaft voor gepensioneerden met een niet werkende partner jonger dan 55 jaar. De maatregel loopt vooruit op de afschaffing van de AOWpartnertoeslag in 2015. Er ligt een wetsvoorstel bij de Tweede Kamer om de pensioenleeftijd flexibel te maken. Verder worden arbeidsrechtelijke belemmeringen door het kabinet weggenomen, die het moeilijk maken om langer door te werken.
Gepensioneerden met een onvolledig AOW pensioen die een inkomen beneden het sociaal minimum hebben, krijgen vanaf 1 januari 2010 van de SVB hun AOW én de aanvulling uitbetaald. De tegemoetkomingen voor AOW gerechtigden, Anw gerechtigden en arbeidsongeschikten stijgen niet mee met de inflatie. De AOW partnertoeslag wordt met 6 procent verlaagd, waarbij een inkomensgrens de waarborg biedt dat mensen hierdoor niet onder bijstandsniveau komen. De AOW tegemoetkoming wordt verlaagd met een bedrag van 26 euro per jaar. De ouderenkorting wordt verhoogd met 10 euro. Met betrekking tot lijfrenten: o De terugwentelingsmogelijkheid komt te vervallen omdat deze inmiddels niet meer noodzakelijk is. Sinds 2004 wordt voor de ruimteberekening uitgegaan van de premiegrondslag en de pensioenaangroei van het voorafgaande jaar waardoor de gegevens voor de berekening van de aftrekruimte ruim op tijd beschikbaar zijn. o Er wordt een wettelijke termijn ingevoerd voor de bepaling van de omvang van de lijfrentetermijnen, welke termijn ruimer is dan de termijn die op dit moment in de beleidssfeer geldt. Bovendien wordt het heffingstijdstip verlegd naar het moment van overschrijding van de wettelijke termijn. Wel zal een uitzondering mogelijk blijven voor de situatie dat redelijkerwijs niet kan worden voldaan aan de wettelijke termijn. o De pré brede herwaarderinglijfrenten worden voortaan integraal in box 1 in aanmerking genomen ongeacht de hoogte van de premiebetalingen die vanaf 2001 zijn gedaan. Fiscaal gefaciliteerd banksparen is vanaf 1 januari 2010 ook mogelijk als alternatief voor verzekeringsproducten die bedoeld zijn voor de stamrechtvrijstelling (voor ontslagvergoedingen) of de vrijstelling in box 3 van overlijdensrisicoverzekeringen met een waarde tot 6.703 euro (zoals de uitvaartverzekering). Gezondheid en zorg De uitgaven voor de zorg groeien met 2 miljard euro naar 60 miljard euro in 2010. Om een overschrijding van 1 miljard te voorkomen, kort VWS bij de medisch specialisten en de geestelijke gezondheidszorg. Er komt geen verhoging van het eigen risico en VWS voorkomt onnodige verkleining van het basispakket. De prijzen van de psychotherapeuten gaan omlaag voor een totaalbedrag van 119 miljoen euro. De tarieven van verloskundigen en tandartsen worden bevroren voor een bedrag van 57 miljoen euro. Patiënten worden beperkt in hun gang naar de spoedeisende hulp in een ziekenhuis. Er wordt een rem gezet op de groei van de persoonsgebonden budgetten. Het kabinet wil het aantal onverzekerden en wanbetalers sterk verminderen. Zorgverzekeraars krijgen de mogelijkheid wanbetalers een betalingsregeling te bieden, over te gaan tot automatische incasso of te wijzen op schuldhulpverlening. Degenen die hier niet op ingaan en hun premies niet voldoen, moeten een premietoeslag betalen van 30 procent. De premie voor de zorgverzekering gaat met ongeveer 20 euro omhoog. Gemiddeld komt de premie voor de basisverzekering daarmee op 1.085 euro per jaar, maar uiteraard bepalen de zorgverzekeraars zelf de daadwerkelijke premie.
Auto (van de zaak) Was het vorig jaar groen, groener, groenst, dit jaar kiest Verkeer en Waterstaat voor investeringen in aanleg en onderhoud van grote infraprojecten en belangrijke wegen.. Er komt een proefproject met de kilometerheffing. De sloopregeling waarbij bezitters bij sloop of inruil van hun oude personenauto 750 of 1.000 euro (benzine) en 1.000 of 1.750 euro (diesel) krijgen, gaat door tot eind 2010 of eindigt als het budget op is. De BPM korting voor zuinige auto s (benzineauto s met een uitstoot tussen de 110 en 120 g/km en dieselauto s met een uitstoot tussen de 95 en 104 g/km) gaat van 500 euro naar 700 euro. Voor zeer zuinige personenauto s hoeft geen motorrijtuigenbelasting betaald te worden. Leaserijders betalen voor elektrische auto s (nulemissieauto s ) in 2010 en 2011 geen bijtelling. Voor de jaren 2013 t/m 2015 geldt een bijtelling van 7 procent. De huidige BPM vrijstelling voor nulemissieauto s wordt verlengd tot 2018. Vanaf 2011 verstrekt het kabinet korting op de BPM bij de aanschaf van Euro 6 dieselpersonenauto s van 1.500 euro in 2011, 1.000 euro in 2012 en 500 euro in 2013. Gezin Wie een baan heeft en geen geld is kwijtgeraakt op de beurs, merkt dit jaar weinig van de economische crisis. De gemiddelde koopkracht stijgt dit jaar nog met 1,75 procent. Volgend jaar gaat iedereen er iets op achteruit. Alleenstaanden met kinderen het meest: 1 procent. De kinderbijslag gaat tot 2012 niet omhoog. Ook het inkomensafhankelijk kindgebonden budget wordt bevroren. De vergoeding voor pleegouders gaat met 200 euro omhoog. De biologische ouders van een kind dat pleegzorg krijgt, hebben geen recht meer op kinderbijslag en kindgebonden budget. Het maximum uurtarief voor de kinderopvang gaat van 6,10 euro naar 5,82 euro voor buitenschoolse opvang en 5 euro voor gastouderopvang. Bedrijven en ondernemers Ondernemend Nederland wordt tevreden gesteld met lastenverlichting en verlaging van de administratieve lasten. Het systeem van vrije vergoedingen en verstrekkingen aan werknemers (kerstpakketten, laptops etc.) wordt vereenvoudigd: vanaf 2010 kan een werkgever maximaal 1,5 procent van de fiscale loonsom aanwenden voor onbelaste vergoedingen en verstrekkingen. Voor enkele specifieke zaken, zoals de reiskosten, tijdelijke verblijfkosten, cursussen en studiekosten, blijven de huidige regelingen wel gelden. Kleine banen van jongeren worden per 2010 vrijgesteld van premieheffing voor de werknemersverzekeringen en van de inkomensafhankelijke Zvw bijdrage. Per 2011 wordt ook de loonheffing op 0 procent gezet. Van een kleine baan is sprake indien de werknemer jonger is dan 23 jaar en het loon lager is dan een voor die leeftijd geldende loongrens. Geen bijtelling elektrische auto van de zaak. Winst uit onderzoek of ontwikkeling wordt nog maar tegen 5 procent belast. Minder bedrijven krijgen te maken met verpakkingenbelasting. De winstvrijstelling voor bedrijven en ondernemers gaat van 10,5 naar 12 procent.
Het urencriterium van 1225 uur per jaar voor ondernemers komt te vervallen. Bedrijven mogen verliezen uit 2009 en 2010 vanaf volgend jaar 3 jaar terugwentelen in plaats van 1 jaar. De huidige voorwaartse verliesverrekening van 9 jaar wordt ingekort tot 6 jaar. De tijdelijke regeling voor versnelde afschrijving op bedrijfsmiddelen wordt verlengd tot en met 2010. Hierdoor kunnen investeringen in 2010 in twee jaar worden afgeschreven (50% in 2010 en 50% in 2011). Het maximale tarief van de kleinschaligheidsinvesteringsaftrek gaat van 25 naar 28 procent en het maximumbedrag waarover deze aftrek kan worden verleend, wordt verhoogd van 40.000 naar 300.000 euro. De doorschuiffaciliteit in de inkomstenbelasting in verband met bedrijfsopvolging wordt uitgebreid. Deze faciliteit kan straks ook worden toegepast op schenking van aanmerkelijkbelangaandelen, maar dan alleen voor het gedeelte dat betrekking heeft op de uitoefening van een onderneming en niet op het beleggingsvermogen. Verder komen enkele verbeteringen in de terbeschikkingstellingsregeling en een versoepeling in de gebruikelijkloonregeling voor een DGA met een eigen bv. De zelfstandigenaftrek kan straks alleen worden verrekend met box 1 inkomen dat afkomstig is van ondernemingswinst en niet meer met ander box 1 inkomen zoals loon uit dienstbetrekking. Wel kan het niet benutte deel van de zelfstandigenaftrek maximaal 9 jaar worden doorgeschoven. De beperking tot verrekening met de winst geldt niet voor starters. Er komt één loonbegrip voor loonbelasting/premies volksverzekeringen, premies werknemersverzekeringen en de inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet (Zvw). Dit betekent een lastenverlichting voor werkgevers die voortkomt uit diverse maatregelen. o De inkomensafhankelijke bijdrage Zvw wordt vervangen door een Zvw werkgeversheffing die geen eigen premiegrens meer kent, maar meeloopt met de premiegrens voor de werknemersverzekeringen. o Hierdoor verdwijnt ook de ingewikkelde teruggave van te veel betaalde Zvwpremie bij verschillende dienstbetrekkingen. o Het werknemersdeel van de WW premie wordt afgeschaft. o Er is geen verschil meer tussen de loonheffing en premieheffing over de bijtelling van de auto van de zaak en de levensloopinleg en opname. o De WW franchise wordt afgeschaft waardoor voor de WW premie geen aparte gegevens meer bijgehouden hoeven te worden. Voorbehoud FTP Communicatie heeft de Miljoenennota 2010 voor financieel dienstverleners opgesteld op basis van de beschikbare bronnen. De genoemde bedragen en percentages zijn uiteraard onder voorbehoud, zoals de hele Rijksbegroting onder voorbehoud is. Want tijdens de Algemene Beschouwingen kunnen er nog diverse wijzigingen plaatsvinden. De FTP Kennisbrief is een uitgave van de nieuwsredactie van FTP Communicatie. De nieuwsbrief wordt iedere maand gratis naar belangstellenden gestuurd. Bij verder gebruik van de inhoud bronvermelding. Kijk voor meer informatie op www.ftpcommunicatie.nl of www.ftpnieuws.nl. Aanmelden voor de nieuwsbrief kan via info@ftpcommunicatie.nl.