Bijlage 18 Samenvatting Aanvraag Doelmatigheid masteropleiding Interdisciplinary Business Professional Bijlage bij aanvraag Doelmatigheidstoets masteropleiding Interdisciplinary Business Professional Hanzehogeschool Groningen
2017 Hanzehogeschool Groningen Instituut voor Marketing Management masteropleiding Interdisciplinary Business Professional Groningen, mei 2017
Samenvatting aanvraag doelmatigheid voor de masteropleiding Interdisciplinary Business Professional Algemeen Soort aanvraag (kruis aan wat van toepassing is): X Nieuwe opleiding Nieuw Ad programma Nieuwe joint degree1 Verplaatsing bestaande opleiding Nevenvestiging bestaande opleiding Naam instelling Hanzehogeschool Groningen Contactpersoon/contactpersonen Drs. P.N. (Paul) Ganzeboom Contactgegevens Instituut voor Marketing Management Zernikeplein 7 9747 AS Groningen Tel. 050-5952903 Mail. p.n.ganzeboom@pl.hanze.nl Opleiding Naam (Nederlands en evt. Engels) In geval van een Ad: van welke bacheloropleiding maakt het Ad programma deel uit In geval van een Ad, indien van toepassing: welke bve-instelling verzorgt mede het programma Graad Inhoud (korte beschrijving programma) Interdisciplinary Business Professional n.v.t. n.v.t. MSc De praktijkgerichte masteropleiding Interdisciplinary Business Professional (IBP) is een voltijds, eenjarig en Engelstalig programma met een totale studielast van 60EC. Deze nieuwe master is een gezamenlijk initiatief en samenwerking tussen de volgende instituten (schools) van de Hanzehogeschool Groningen (HG): - Instituut voor Marketing Management (IMM) - Instituut voor Financieel Economisch Management (FEM) - Instituut voor Bedrijfskunde (IBK) - Instituut voor Communicatie, Media & IT (CMI) Deze schools werken bij hun praktijkgerichte onderzoek samen binnen het Marian van Os Centrum voor Ondernemerschap (MvO CvO), waar de lectoren een direct samenwerkingsverband hebben voor het onderwijs en het onderzoek binnen deze master. 1 Een Ad programma kan niet in de vorm van een joint degree worden aangeboden 1
De masteropleiding stelt zich ten doel om professionals op te leiden die hun eigen ondernemerschap als zogeheten intrapreneurs vormgeven binnen de bedrijven/organisaties waarin ze werkzaam zijn. Ze leren daarbij op masterniveau interdisciplinair samen te werken met andere professionals om in gezamenlijkheid innovaties vorm te geven. De masteropleiding Interdisciplinary Business Professional sluit aan op Europees en Nederlands beleid, de Sectorale Verkenning Hoger Economisch Onderwijs van de Vereniging Hogescholen, het Sectorplan HBO Noord-Nederland 2010-2015 en de Noordelijke Innovatie Agenda. En de master past bij het speerpunt Ondernemerschap van de Hanzehogeschool Groningen. In deze context zien de vier betrokken instituten (schools) van de HG het als hun maatschappelijke verantwoordelijkheid om recent afgestudeerde HBO ers met een economische achtergrond direct door te laten stromen naar een masteropleiding die hen voorbereidt op sleutelfuncties in bedrijven en andere organisaties om duurzame vernieuwingen in een steeds en sneller veranderende werkomgeving te kunnen bewerkstelligen. Zoals gebleken uit marktonderzoek en vanwege de regiofunctie die het HBO heeft, verwachten wij met deze opleiding een grote bijdrage te kunnen leveren aan het professionaliseren en innoveren van het functionele management in het Noord-Nederlandse MKB. De masteropleiding is erop gericht om jonge professionals op te leiden die binnen hun bedrijf/organisatie en meestal vanuit eigen initiatief en kennisbasis het voortouw nemen bij complexe veranderingen, en zodoende hun ondernemerstalent aan en binnen het bedrijf/de organisatie waar ze werkzaam zijn ten goede laten komen. Het zijn professionals die vanuit een bedrijfskundige invalshoek en met de juiste -en goed ontwikkelde- professional skills, en met analytisch, kritisch en onderzoekend vermogen de impact van bedrijfsvraagstukken en oplossingen vanuit meerdere perspectieven kunnen bezien. Zoals blijkt uit zowel ons instroomonderzoek (de studentvraag) als uit ons uitstroomonderzoek (de arbeidsmarktvraag van de werkgevers): de nieuwe masteropleiding Interdisciplinary Business Professional is voor zowel de studenten zelf als voor de organisaties waar ze gaan werken een doelmatige en effectieve manier om dit doel te bereiken. 2
De volgende vier lectoraten zijn nauw betrokken bij de ontwikkeling van de master en de betreffende lectoren zijn als inhoudelijk verantwoordelijken ook de boegbeelden voor deze master, te weten: - Marketing en Ondernemen (IMM): Dr. K.J. (Karel Jan) Alsem - Duurzaam Financieel Management (FEM): Dr. M.F. (Margreet) Boersma - Human Capital (IBK): Dr. H.A.M. (Harm) van Lieshout - New Business & ICT (CMI): Dr. H. (Hugo) Velthuijsen Deze lectoraten en lectoren komen voort uit de 4 betrokken instituten (schools) en zijn verenigd binnen het betreffende kenniscentrum: het Marian van Os Centrum voor Ondernemerschap van de Hanzehogeschool Groningen. De masteropleiding Interdisciplinary Business Professional op hoofdlijnen De opleiding betreft een doorstroommaster, die direct toegang geeft na het afronden van een bacheloropleiding binnen het economische domein. Deze Engelstalige opleiding duurt een academisch jaar (60EC) en geeft afgestudeerden de graadtoevoeging MSc. Studenten verbreden hun kennis en inzichten binnen en op het snijvlak van de vier disciplines: Marketing, Finance, HRM en Business & IT. De disciplines staan ten dienste van het uitvoeren van de opdrachten en bestaan uit concepten, theorieën, modellen en literatuur (aanbevolen literatuurlijst). De student staat daarbij aan het roer van zijn eigen leerproces. Dit biedt de studenten meer keuzevrijheid en daarmee een grotere flexibiliteit al naar gelang hun behoefte en interesse, hetgeen hun motivatie en het leerresultaat van de opleiding bijzonder ten goede komt. De opleiding kent drie hoofd-leerlijnen waarbinnen studenten zich ontwikkelen: - Onderzoekend vermogen - Interdisciplinaire (onderzoeks) opdrachten - Professionele vaardigheden Zie Figuur 1 op de volgende pagina. 3
Figuur 1: de hoofd-leerlijnen van de masteropleiding Interdisciplinary Business Professional Deze hoofd-leerlijnen worden hieronder nader toegelicht: Leerlijn 1: Onderzoekend vermogen, Praktijkgericht Onderzoek op masterniveau Het onderzoekend en analytisch vermogen en daarmee het onderzoekend vermogen op masterniveau krijgt vorm doordat de studenten leren om (toegepast-)wetenschappelijke literatuur te gebruiken, en doordat binnen deze opleiding onderzoek vanaf dag 1 tot en met de afronding een belangrijke component zal zijn. Het gaat hierbij om praktijkgericht onderzoek, oftewel Practice-based Research of Evidence-based Research, waarbij de studenten vanuit een stevige kennisbasis met feitelijke problemen uit de bedrijfspraktijk aan de slag gaan. Deze kennisbasis wordt bij studenten gevormd door gebruik van de genoemde (toegepast-) wetenschappelijke literatuur vanuit de relevante disciplines en door het verrichten van het praktijkgerichte onderzoek zelf. Het onderzoek vindt plaats vanuit beproefde en kenmerkende 4
onderzoeksmethoden en technieken, zoals bijvoorbeeld de in gedragsdisciplines gebruikelijke empirische cyclus van hypothesevorming, empirische statistische toetsing en advisering op basis van bevindingen. Gezien het grote belang van innovatie en wendbaarheid en van een strakke aansluiting bij de beroepspraktijk en de noodzaak tot co-creatie (bijvoorbeeld in Innovatiewerkplaatsen) worden in deze master echter uitdrukkelijk ook methoden vanuit design science toegepast. Doordat de studenten deze empirische en designgerichte onderzoeksmethoden (leren) gebruiken bij het realiseren van hun praktijkgerichte aanbevelingen, worden studenten opgeleid tot professionals die evidence-based (hebben) leren werken, en in co-creatie met het werkveld. Met deze aanpak sluiten we aan bij de kwaliteitsopvattingen van de Vereniging Hogescholen over praktijkgerichte onderzoek. Leerlijn 2: Interdisciplinaire (onderzoeks) opdrachten Studenten werken gedurende de opleiding vanuit een interdisciplinaire context aan twee complexe (onderzoeks) opdrachten. Bij de keuze van de opdrachten staan twee uitgangspunten centraal: 1) De opdrachten hebben een complex karakter, waarvoor een interdisciplinaire benadering noodzakelijk is 2) Er vindt onderzoek plaats dat aansluit bij een van de innovatiewerkplaatsen van de Hanzehogeschool en daarmee dus ook bij de thema s van de aangesloten lectoraten. De eerste opdracht waar studenten aan werken betreft een vraagstuk (Professioneel dilemma) geschreven vanuit de vier betrokken lectoraten waar een alumnus van de masteropleiding Interdisciplinary Business Professional in de praktijk mee te maken krijgt. De tweede opdracht betreft de Innovatie Praktijkopdracht, een concreet innovatievraagstuk waarbij studenten dienen te komen tot innovatieve businessmodellen, producten, diensten of processen. Bij de keuze van de thema s van de opdrachten staan twee uitgangspunten centraal. Ten eerste dat de student in aanraking komt met onderwerpen die aansluiten bij de people, planet, profit -benadering die ondernemingen in toenemende mate volgen: de meeste moderne ondernemingen zijn 5
tegenwoordig aanspreekbaar op het nemen van hun maatschappelijke verantwoordelijkheid. De Sectorale Verkenning van het Hoger Economisch Onderwijs geldt voor de onderhavige opleiding hierbij als een leidraad. Het tweede uitgangspunt is dat er onderzoek plaatsvindt dat aansluit bij een van de innovatiewerkplaatsen (IWP s) van de Hanzehogeschool en dus ook bij de thema s van lectoraten; zie voor meer informatie over IWP s de beschrijving hieronder bij Curriculum Interdisciplinary Business Professional. Dit wordt vormgegeven in de master thesis fase waarin studenten in afstemming met lectoren tot een keuze van afstudeeronderzoeken komen. Leerlijn 3: Professionele vaardigheden Naast de ontwikkeling van een stevige theoretische basis en kennis van praktijkgericht onderzoek binnen de bovengenoemde lijnen, wordt binnen de opleiding ingezet op de ontwikkeling van professionele vaardigheden, waarbij het vermogen tot zelfkennis en zelfbewustzijn centraal staan. Het uitgangspunt hierbij is dat de toekomstige Interdisciplinaire Business Professional -binnen zijn sociale context- invloed uitoefent, reageert en handelt vanuit zijn eigen authenticiteit. De volgende competenties op masterniveau komen hierbij o.a. aan bod: besluitvorming, communiceren, analyseren en het omgaan met complexe ethische dilemma s. Curriculum Interdisciplinary Business Professional Vanuit de Onderwijsvisie van de Hanzehogeschool (2015-2020) wordt onze masteropleiding georganiseerd volgens het model van de Innovatiewerkplaatsen (IWP s), waar de 3 cirkels van onderwijs, bedrijfsleven (beroepspraktijk) en onderzoek elkaar in het midden overlappen. De lectoren zijn verantwoordelijk voor het vorm en inhoud geven aan het praktijkgerichte onderzoek. Naast de lectoren verzorgen veelal gepromoveerde docenten het onderwijs en begeleiden studenten bij hun opdrachten vanuit de beroepspraktijk. Zo ontstaat een professionele leeromgeving, waarbij in co-creatie de onderzoeksopdrachten volledig verankerd zijn in de beroepspraktijk en geïntegreerd in het onderwijs. Het bedrijfsleven is dan ook nauw betrokken bij zowel de ontwikkeling als de uitvoering van het onderwijs en onderzoek. Daartoe werken we samen met de koepels MKB-Noord en VNO-NCW-Noord en met tientallen bedrijven die onderdeel uitmaken van het uitgebreide bedrijvennetwerk van de 6
aangesloten schools bij de masteropleiding van de Hanzehogeschool Groningen. Via de samenwerking binnen het Marian van Os Centrum voor Ondernemerschap zullen veel praktijkgerichte opdrachten kunnen worden uitgevoerd in de IWP Krachtig MKB en de IWP Digital Society Hub. Het gaat hier om samenwerkingsverbanden tussen de betreffende opleidingen met een veelvoud aan MKB-bedrijven in geheel Noord-Nederland, die zich aan deze IWP s (honderden bedrijven) en de betreffende Interdisciplinary Business Professional master (nu al tientallen bedrijven) hebben verbonden. Zie Figuur 2: Curriculum masteropleiding Interdisciplinary Business Professional Figuur 2: Curriculum masteropleiding Interdisciplinary Business Professional Studielast Vorm van de opleiding (voltijd, deeltijd, duaal) Gemeente of gemeenten waar de opleiding wordt gevestigd Doelgroep van de opleiding 60 EC Groningen Groningen Croho (sub)onderdeel en motivering Geplande startdatum opleiding September 2018 Indien nadere vooropleidingseisen n.v.t. Doorstroom bachelor afgestudeerden economische domein (als ook aanpalende disciplines) Economie 7
worden gesteld: voorstel daartoe. Indien een capaciteitsbeperking wordt ingesteld: hoogte en motivering. Korte beschrijving arbeidsmarktmogelijkheden (beroepen en branches) n.v.t. Uit onderzoek naar de arbeidsmarktmogelijkheden voor de alumni van de onderhavige masteropleiding blijkt dat zij werkzaam zijn in het brede economische domein. Ze kunnen zowel bij het MKB en grotere bedrijven als bij non-profit organisaties aan de slag, en binnen een verscheidenheid aan branches en sectoren. Hierbij valt in eerste instantie te denken aan: op innovatie ingestelde productiebedrijven, de zakelijke dienstverlening (banken, verzekeraars, accountancykantoren, HR-dienstverlening, etc.), IT-sector, de energie(transitie) sector. Maar ook het openbaar bestuur -waaronder diverse overheidsdiensten- kenmerkt zich door veranderingen en zakelijke innovaties tussen disciplines waar onze alumni hun rol goed zouden kunnen vervullen. Alumni voeren een verscheidenheid aan functies, taken en rollen uit. Mede vanuit de gesprekken met diverse stakeholders uit het werkveld zijn vooralsnog -en zeker niet limitatief de volgende functies, c.q. beroepen geselecteerd waarvoor de Interdisciplinary Business Professional masteropleiding opleidt: - Marketing Manager, Channelmanager en Retailmanager - Business Controller en Proces Controller - HR-professional en HR-Business Partner - IT-Consultant, Informatiemanager, Big Data Analist en IT-Architect Vanuit de gesprekken met verschillende stakeholders voorjaar 2017, blijkt dat de arbeidsmarktbehoefte aan interdisciplinair opgeleide business professionals wordt gedeeld. Aan de hand van Adhesieverklaringen bij deze CDHO-aanvraag van verschillende sectoren en tientallen organisaties wordt deze behoefte onderstreept. Overige informatie (indien gewenst) 8