Jaarverslag 2012 STICHTING DE PIETERSBERG TE OOSTERBEEK

Jaarverslag 2012 STICHTING DE PIETERSBERG TE OOSTERBEEK

Algemene informatie Stichting De Pietersberg Statutaire naam Naam van de activiteit Statutaire vestigingsplaats Feitelijke vestigingsplaats Stichting De Pietersberg Pastoraal Diaconaal Centrum de Herberg Oosterbeek, gemeente Renkum Pietersbergseweg 19, 6862 BT Oosterbeek Kamer van Koophandel 09064638 ANBI Beschikking 17155 van 7 december 2007 Doelstelling Het doel van de stichting is in artikel 3 van de statuten als volgt omschreven: aan mensen in geestelijke en psychische nood tijdelijk opvang en begeleiding te bieden om zo tot innerlijke rust en genezing te kunnen komen; een conferentieoord in stand te houden in het bijzonder ter bevordering van een beter begrip tussen mensen onderling. Visie, beleid en strategie Het Pastoraal Diaconaal Centrum de Herberg wil als verlengstuk van de plaatselijke kerkelijke gemeente een tijdelijk huis en geestelijke begeleiding bieden aan individuele gemeenteleden die, om wat voor reden dan ook, even afstand willen nemen van hun woon/ werksituatie en zich willen bezinnen op levensvragen. Daarbij kunnen psycho-sociale problemen een rol spelen. De Herberg is evenwel geen therapeutisch centrum. De stichting tracht haar doel te bereiken door het bieden van: een christelijke leefgemeenschap; individuele geestelijke begeleiding door professionele begeleiders; een beperkt dagprogramma, rust en ruimte; advies met betrekking tot nazorg en informatie en advies aan de plaatselijke gemeente. Doelgroep De doelgroep bestaat uit mensen die afstand willen nemen van de thuissituatie om ingrijpende gebeurtenissen te verwerken. Te denken valt aan mensen die uit hun evenwicht zijn geraakt vanwege overbelasting, problemen bij verwerken van verlies, gevoelens van somberheid, negatief zelfbeeld, relatieproblemen (ook ouder-kind), problemen rond het werk e.d. Vaak spelen ook zingevingsvragen een belangrijk rol bij een keuze voor de Herberg. Binnen de doelgroep wordt onderscheid gemaakt tussen: Herberggasten, die een dagprogramma binnen een groep volgen en ten minste drie, veelal zes weken aanwezig zijn. Retraitegasten, die een individueel programma volgen, waarbij het grootste gedeelte van de tijd zelfstandig wordt ingevuld. Retraitegasten zijn een midweek aanwezig. Het Koetshuis Koetshuiszaal In het Koetshuis zijn mogelijkheden voor dagconferenties. Koetshuiskamers De kamers in het Koetshuis worden voor een deel gebruikt door vrijwilligers die werkzaam zijn in de Herberg. Vier kamers zijn beschikbaar voor retraitegasten of Herberggasten. JAARVERSLAG STICHTING DE PIETERSBERG TE OOSTERBEEK 2012

Juridische structuur Pastoraal Diaconaal Centrum de Herberg wordt geëxploiteerd door een stichting: Stichting De Pietersberg. Bestuur Het bestuur telt minimaal 7 leden. Bestuursleden worden benoemd door het bestuur van Stichting De Pietersberg. Voor twee van deze bestuursleden is een bindende voordracht voorgeschreven, respectievelijk van de landelijke Protestantse Kerk in Nederland en van de IZB, vereniging voor zending in Nederland. Bestuursleden worden benoemd voor een periode van 3 jaar en zijn 3 maal terstond herkiesbaar. De bestuursleden werden benoemd op grond van specifieke deskundigheden en achtergrond, waaronder pastoraat, financiën, zorg en/of welzijn. Directie In 2012 is de directie gevoerd door de heer P.J. Oudshoorn. Relevante nevenfuncties van de heer P.J. Oudshoorn zijn: directeur van Oudshoorn Consultants en Corporate Finance Support, bestuurslid van de GZB en van de Gemeenschap van Zendingsdiaconessen. Taak en werkwijze van bestuur en directie Stichting De Pietersberg wordt bestuurd door het bestuur. Het bestuur heeft het besturen gemandateerd aan de directeur, die de dagelijkse leiding over de stichting heeft binnen de kaders van de bestuursbesluiten. Het bestuur houdt toezicht vooraf en achteraf op de directie en de werkorganisatie. Het bestuur vergaderde vier maal in 2012. De directeur was bij deze vergaderingen aanwezig. Per 31 december 2012 is het bestuur als volgt samengesteld: NAAM FUNCTIE ZITTINGSDUUR RELEVANTE NEVENFUNCTIES mw. mr. D.E. de Bruijn lid 2007-2019 - mw. K.F.C. Bulten - van Dijk lid 2009-2021 P&O adviseur ds. H.G. de Graaff lid 2009-2020 gemeentepredikant dhr. J. de Kluijver secretaris 2009-2019 diaconaal consulent dhr. D.G. Schutte penningmeester 2010-2021 bestuurder ds. D. van de Streek voorzitter 2005-2017 gemeentepredikant mw. J.E. van Velzen - Vermaas lid 2007-2019 preventiewerker GGZ drs. J. van der Wolf lid 2009-2020 pastor/jeugdhulpverlening

De Herberg een huis voor onderweg Wellicht roept de titel van dit stukje herkenning op. Bij de start van de Herberg werd door ds. A.F. Troost een lied gemaakt, waarin de Herberg als een huis voor onderweg wordt bezongen. Niet zonder reden. Dat was toen en is nog steeds de kern van het werk: mensen, die dwalen in het leven rust en ruimte geven. Waar mogelijk met olie en wijn de wonden verbinden. Een prachtige symboliek van wat het huis nog steeds is. En wat we -getuige de reacties- nog steeds voor mensen zijn. Uit diverse achtergronden en uit vele plaatsen in Nederland komen mensen een periode naar de Herberg omdat ze er even tussen uit moeten. Vaak getipt of verwezen door predikanten of hulpverleners de Herberg wil daarmee een verlengstuk van de plaatselijke christelijke gemeente zijn. Soms is het goed als iemand even elders op adem kan komen, maar dat is niet de blijvende oplossing. Het is onze wens dat mensen weer nieuwe krachten vinden en dat de eigen situatie en de christelijke gemeente samen daarna weer een plek is waar het leven hervonden wordt. Het jaarverslag geeft u een overzicht van het afgelopen jaar. Directie en medewerkers zijn dagelijks betrokken bij het uit- voerend werk. Ze trekken op met de gasten, die even bijkomen in de oase van rust. Daar beleeft men mooie momenten, bij de dagopening, bij de Bijbelstudie, de creatieve activiteiten of begeleidingsgesprekken. Wel is de bezetting het afgelopen jaar iets minder geweest dan in voorgaande jaren. Dat is jammer. Enerzijds voor de doelstelling: we willen er voluit zijn voor mensen uit de christelijke gemeente, die even op adem willen komen. Daar ligt voor ons een aandachtspunt. Als de gemeente en verwijzers van de Herberg kennen, dan biedt dat kansen voor mensen. Anderzijds voor ons omdat het minder inkomsten betekent. JAARVERSLAG STICHTING DE PIETERSBERG TE OOSTERBEEK 2012

Als bestuur hebben we op afstand zicht op de uitvoerende zaken. Het bestuur faciliteert het geheel. Dat heeft onze aandacht en het afgelopen jaar op financieel terrein onze hoge aandacht. Nu we een zelfstandige stichting zijn, is een gezond financieel beleid hard nodig. Het is ons beleid een betaalbare (en daarom niet -kostendekkende) eigen bijdrage aan de gasten te berekenen. Daarvoor is steun uit de diaconieën van onze gemeenten meer dan nodig. Uit de financiële verantwoording kunt u opmaken dat we juist door de geregelde steun van diaconieën kunnen bestaan. En u mag van het bestuur wel weten: voor een meerjarige gezonde begroting is meer geld nodig dan tot nu toe uit de achterban ontvangen wordt. We vertrouwen erop dat de gemeenten geloven in het nut van de Herberg, maar hopen ook dat zij waar mogelijk willen helpen de doelstelling van de Herberg te realiseren. In de bestuursvergaderingen komen veel dingen aan de orde. Een paar punten: In 2012 heeft Peter Oudshoorn zijn eerste hele jaar als directeur gefunctioneerd. We weten ons gezegend met een zeer gemotiveerd team van medewerkers, die dagelijks de taken in de Herberg oppakken. Het bestuur is onder de indruk van het vele vrijwilligerswerk, waar de Herberg op steunt. Een geweldige inzet van velen geeft zoveel persoonlijks en hartelijkheid aan het werk. De vrijwilligers werken pro Deo, wat voor ons resulteert in een enorme besparing van de kosten. Er waren goede gesprekken met de Christelijke Gereformeerde Kerken. Dat heeft geresulteerd in het feit dat ds. M. Visser uit Nunspeet in het comité van aanbeveling is gekomen. Om het netwerk rondom de Herberg te verbreden kijken we als bestuur met de directeur ook naar andere partners om het draagvlak te versterken. Als bestuur zijn we blij met het werk van de Herberg. Er zíjn voor de gasten - gedragen door van harte gemotiveerde vrijwilligers en medewerkers - dat is onze kerntaak. Daarnaast zal het bestuur zich blijven inzetten voor een financieel gezonde organisatie. Maar daarvoor hebben we echt meer steun van uit de achterban / de gemeenten nodig. En dat beroep doen we dan ook op de achterban. Een huis-voor-onderweg bestaat alleen als het door anderen mede mogelijk gemaakt wordt. We hopen u met dit jaarverslag een goed beeld van het werk te geven. Als u vragen hebt, dan horen we dat graag van u. Mocht u met een presentatie in uw gemeente meer bekendheid aan het werk willen geven, dan stellen we dat zeer op prijs. We hopen van harte dat ook 2013 een gezegend jaar zal worden, denkend aan een regel uit het herberg-lied : dit huis, waarin men smarten deelt, weet hoe Gods liefde harten heelt. Oosterbeek, 5 februari 2013, Jan de Kluijver, secretaris van het bestuur Peter Oudshoorn, directeur

Verantwoordingsverklaring 2012 Principes van goed bestuur Het bestuur van Stichting De Pietersberg streeft er naar de voor fondsenwervende instellingen geldende principes voor goed bestuur in acht te nemen. Het betreft de volgende principes: Onderscheid functies toezicht houden, besturen en uitvoeren Optimaliseer de effectiviteit en efficiency van de bestedingen Optimaliseer de omgang met belanghebbenden Onderscheid functies toezicht houden, besturen en uitvoeren De instelling wordt bestuurd door het bestuur, bestaande uit tenminste zeven natuurlijke personen. De dagelijkse leiding van de activiteiten berust bij een directeur. De directeur opereert met inachtneming van de statuten, bestuursbesluiten en de voor hem opgestelde taakomschrijving. In het Handboek Organisatie van de instelling zijn de onderscheiden verantwoordelijkheden van bestuur en directeur vastgelegd. De directeur opereert binnen de door het bestuur vastgestelde begroting. De instelling heeft geen afzonderlijk toezichthoudend orgaan. De functie toezicht houden wordt vervuld door het bestuur. Het bestuur heeft deze functie voor wat betreft het toezicht op de bestedingen en de effectiviteit daarvan gedelegeerd aan de Commissie Financiën, Personeel en Organisatie, die bestaat uit twee bestuursleden en drie externe leden. De directeur woont de vergaderingen bij, maar is geen lid van deze commissie. De rol van de commissie is vergelijkbaar met die van een financiële auditcommissie in een organisatie met een eenhoofdige directie en een toezichthoudend orgaan. Optimaliseer de effectiviteit en efficiency van de bestedingen De organisatie is zich ervan bewust, dat de noodzakelijke middelen door collecten en giften bijeengebracht worden. Het beleid is daarom gericht op effectiviteit en efficiency van de bestedingen. Belangrijke kostencategorieën zijn de personeelskosten en de kosten van onderhoud van de locatie, het landgoed De Pietersberg. De onderhoudskosten van de beide monumentale gebouwen zijn hoog. De optimale besteding van de ter beschikking gestelde middelen op deze deelgebieden wordt als volgt bereikt: Er is sprake van een relatief beperkte professionele staf, welke is aangevuld met ruim 150 vrijwilligers, die door twee coördinatoren (eveneens vrijwilligers) worden aangestuurd. De kosten van de locatie worden beheerst door de onderhoudscommissie, bestaande uit deskundigen op het gebied van bouw en technische installatie, de directeur en de coördinator van het onderhoud (vrijwilliger). Deze commissie is belast met het opstellen en uitvoeren van een meerjarenonderhoudsplan en op het uitvoeren van het dagelijks onderhoud. Ook bij de uitvoering daarvan worden waar mogelijk vrijwilligers ingezet. Zowel de bestuursleden als de leden van bestuurscommissies en commissies die de werkorganisatie ondersteunen ontvangen geen bezoldiging, uitsluitend een reiskostenvergoeding. Optimaliseer de omgang met belanghebbenden Zowel met betrekking tot de inkomsten als de toestroom van gasten is de omgang met belanghebbenden van belang. De inhoud van de verstrekte informatie wordt afgestemd op de desbetreffende groep belanghebbenden. Gasten worden geïnformeerd over het aangeboden programma. Personeelsleden en vrijwilligers worden geïnformeerd over het beleid. Kerkelijke gemeenten worden geïnformeerd over de inhoud van het werk JAARVERSLAG STICHTING DE PIETERSBERG TE OOSTERBEEK 2012

van Stichting De Pietersberg. De externe communicatie is voornamelijk gericht op de plaatselijke kerkelijke gemeenten binnen de Protestantse Kerk in Nederland en hun leden. Daarnaast vindt communicatie plaats met andere kerkgenootschappen, particulieren en overige donoren. Belangrijke externe communicatie-uitingen zijn: het blad Uit de Herberg, dat 3 maal per jaar verschijnt en verspreid wordt onder verwijzers (ambtsdragers, pastorale teams), diaconieën en individuele belangstellenden en begunstigers; mailings aan diaconieën, die de stichting structureel steunen; de website www.pdcdeherberg.nl; foldermateriaal en brochures via kerkelijke gemeenten en op aanvraag; persberichten in (kerk)bladen; bezoeken aan gemeenten (voorlichtingsbijeenkomsten). De verantwoordelijkheid hiervoor berust bij de directie, die daarvoor wordt bijgestaan door de commissie externe contacten, de commissie publiciteit en fondsenwerving. Voorts wordt het werk van de stichting onder de aandacht gebracht door: concerten voor belangstellenden in het Koetshuis; één maal per 5 jaar een open dag/ jubileumdag. Belangrijke interne communicatie-uitingen zijn: Huisnieuws team; Huisnieuws vrijwilligers; Vrijwilligersdagen; Stafvervangersdagen. Oosterbeek, 28 november 2012 D. van de Streek, voorzitter, J. de Kluijver, secretaris, P.J. Oudshoorn, directeur. Herbergdag Zaterdag 10 maart 2012 was er de jaarlijkse Herbergdag voor predikanten, ambtsdragers, pastoraal werkenden en geïnteresseerde gemeenteleden. Ds. L. Smelt uit Bodegraven hield een referaat over Pastoraat rond relaties. Na een bespreking met de belangstellenden werd de morgen met een lunch afgesloten. De zaal was met bijna honderd deelnemers uit heel het land geheel gevuld.

Retraite in de Herberg Naast het bestaande groepsprogramma bieden we sinds een paar jaar ook de mogelijkheid om individueel naar de Herberg te komen. Terugtrekken uit het gewone leven staat in zo n retraite centraal. Je volgt daarbij in een midweek, in veel stilte, je eigen programma, gericht op bezinning en verdieping en verblijft in het Koetshuis, dat ook wat meer garantie biedt voor stilte. We richten ons met deze mogelijkheid op mensen in wie een verlangen leeft naar een ander leven of: hetzelfde leven, maar dan anders. Dat verlangen is vaak niet zo concreet en het is lastig om er woorden aan te geven. Kennen we ons diepste verlangen wel? En welke plaats heeft het Evangelie daarin? En waar stellen we ons vertrouwen op? Ik denk dat het God is die vaak voor onrust in ons leven zorgt, die ons in beweging brengt, op zoek doet gaan, verlangen in ons wakker maakt. Het kan goed zijn om daar bewust aandacht aan te geven. Het gaat dus om een doorbreking van en bezinning op de levensweg. Alles wat daarmee te maken heeft kan aan de orde komen: werk, relaties, vrije tijd, crises, dromen, teleurstellingen. Tijdens een retraite bieden we deze gasten ook enkele begeleidingsgesprekken aan. JAARVERSLAG STICHTING DE PIETERSBERG TE OOSTERBEEK 2012

In 2012 hebben we op deze manier 29 retraitegasten ontvangen. Die komen op allerlei manieren bij ons terecht. De meerderheid van hen via de kanalen die het werk van de Herberg al kennen. Terugblikkend op 2012 als retraitejaar vallen een aantal dingen op: Opvallend is ook dat bij een behoorlijk aantal van hen het werk (einde, knak of nieuwe baan) een rol speelde in de achtergrond van hun verblijf en in de gesprekken. Soms willen deze gasten ook graag meedoen met onderdelen van het programma van de Herberggasten. We experimenteren daar nu wat mee. Het doet een beroep op onze flexibiliteit. De aanleiding voor de meeste retraitegasten is toch ook een vertrekpunt vanuit een behoorlijk problematische achtergrond; al lijkt die minder hevig en/of hebben de mensen zelf nog meer (veer)kracht. Jan Venderbos

Medewerkers per 31-12-2012 de heer de heer de heer mevrouw de heer G.J. Budding A.A. Grobbe A. Hansman M.J. Korevaar P.J Oudshoorn (Gertjan) (Arjen) (Bert) (Marja) (Peter) coördinator gastenbegeleiding coördinator creativiteit en directeur vrijwilligers vrijwilligers publiciteit mevrouw de heer mevrouw mevrouw mevrouw A.A. Snitselaar J.A. Venderbos H.N.J. van Voorthuijsen N. Westeneng - I.I. Westerhof - (Alide) (Jan) (Jansje) Gijsbertsen van Pelt gastenbegeleiding hoofd gastenbegeleiding (Nelise) (Idelette) gastenbegeleiding keuken, hoofd facilitaire Coördinator Koetshuis zaken JAARVERSLAG STICHTING DE PIETERSBERG TE OOSTERBEEK 2012

Mijn 1 e jaar in de Herberg: hollen of stilstaan, met tussendoor een wandeling In december 2011 ben ik in de Herberg gaan werken als gastenbegeleider. Inmiddels heb ik er al weer ruim een jaar op zitten. Ook hier geldt: wat gaat de tijd toch snel! Gasten zijn gekomen en gasten zijn gegaan en zo heb ik veel en onderling heel verschillende mensen mogen ontmoeten. Je trekt een tijdje met mensen op en daarna gaat hun levensweg weer verder. Vaak is dat terug naar huis, al dan niet met een grote omweg. Terug naar het gewone leven - dat soms helemaal niet gewoon is. Soms gaat die weg een heel andere kant op en blijkt de Herberg op een kruispunt in iemands leven te hebben gestaan. Zoals ook elders in dit verslag te lezen valt, is de Herberg niet vol geweest in het afgelopen jaar. Gelukkig was de groep gasten wel regelmatig nog vrij groot. Alles bij elkaar genomen - individuele gesprekken; rapportage; voorbereiden en geven van Bijbelbesprekingen; overleg met collega s - is het dan hard werken. Zeker wanneer er dan in een week ook nog een retraitegast is, waar je twee keer in die (mid)week een gesprek mee hebt. En retraitegasten zijn er het afgelopen jaar regelmatig geweest. Maar er waren ook rustige periodes, waarin het aantal gasten laag was. Dan heb je als gastenbegeleider tijd voor dingen die tijdens de gewone gang van zaken al snel blijven liggen, zoals een stukje studie of bezinning op de Bijbelbesprekingen. Of je maakt het contact met de aanwezige gasten wat intensiever, door hen een keer extra te spreken. Regelmatig krijg ik het verzoek om een extra gesprek. Bovendien vinden er heel wat spontane gesprekken plaats in de wandelgangen! De Herberg staat aan de rand van het bos. Omgeving die uitnodigt om te wandelen. Veel gasten (en ikzelf ook) vinden het prettig om al wandelend te praten. Dat maakt het soms gemakkelijker om over dingen te praten. Of we wandelen een tijdje in stilte, terwijl de emoties de vrije loop krijgen. Al wandelend kan er soms heel wat los komen, geestelijk en lichamelijk. Werken in de Herberg is heel bijzonder. Door de verscheidenheid aan mensen die je ontmoet. Door de verhalen die je hoort. Door de nieuwe hoop die er soms gaat gloren in de duisternis van mensenlevens. Maar vooral doordat de Here God er aanwezig is en door alles heen Zijn eigen ongekende weg gaat met mensen. Wat is het mooi als Hij daarbij ook van mij gebruik wil maken! Arjen Grobbe, gastenbegeleider

Vrijwilligerswerk Ook in het jaar 2012 is er weer ontzettend veel en hard gewerkt door onze vrijwilligers. Dat gold dit jaar zeker voor al onze onderhoudsvrijwilligers, zowel wat betreft de commissie als alle uitvoerenden! Er is veel werk door hen verzet op allerlei terrein zoals: vernieuwen van kamers, brandveiligheid, vervanging cv-ketel en straatwerk. Maar ook vrouwengroepen willen we noemen, die door alle bouw- en breekwerk heel veel stof hebben opgeruimd.. We zijn dankbaar voor het constante aantal vrijwilligers die ook dit jaar in ons midden waren. Met alle veranderingen die er waren in de Herberg is er wat betreft de organisatie van de vrijwilligers niet iets wezenlijks gewijzigd. De vrijwilligers zijn verdeeld in groepen. De groepen zijn verdeeld over twee coördinatoren: Bert Hansman en Gertjan Budding, die zelf ook vrijwilligers zijn. We hebben de volgende groepen vrijwilligers: administratie algemeen / huishouding begeleiding creatief werk gastvrouwen keuken Koetshuis -activiteiten (tuin-)onderhoud receptie stafvervanging vrouwengroepen voor grote schoonmaakbeurten fulltime diaconaal medewerker stagiair (inclusief maatschappelijke stage) vakantievrijwilliger Het verloop in 2012 vertoonde een rustig beeld. Mooi om te zien dat vrijwel alle mensen die afscheid hebben genomen in contact blijven met de Herberg door middel van de nieuwsbrief en lidmaatschap van de zogeheten oud-vrijwilligerskring. De ontstane vacatures werden in veel gevallen spontaan opgevuld door nieuwe vrijwilligers. Dat blijft telkens bijzonder om weer mee te maken en we hechten eraan om te zeggen dat we dit als Gods liefdevolle leiding ervaren. Ook hierin is Hij Hoorder van gebeden. We hebben met elkaar meegeleefd in goede en minder goede dagen en telkens weer blijkt dit van grote waarde te zijn voor de betrokkenen. Ook kwamen de vrijwilligers bijeen op de vrijwilligers- en stafvervangersdagen om elkaar te ontmoeten en bijgepraat te worden op nieuwe ontwikkelingen binnen de Herberg, waarbij de BHV en brandveiligheid extra aandacht kregen. Gertjan Budding, coördinator. JAARVERSLAG STICHTING DE PIETERSBERG TE OOSTERBEEK 2012

V.l.n.r.: Elselijn Hoogendam, Dianne de Vries, Suzanne van Bart en Eline Annot Eind augustus 2012 zijn wij, de nieuwe dia s, gestart in De Herberg. Wie zijn wij? De eerste die zich aanmeldde voor een diaconaal jaar, was Eline Annot (inmiddels 19 jaar, uit Ede). Zij had al meerdere jaren vakantiewerk gedaan in De Herberg en wist niet wat ze moest gaan studeren. Erg leuk natuurlijk om dan eerst een jaartje in De Herberg te gaan bivakkeren! Eline is een lieve, ijverige meid, verzot op lezen, klassieke muziek en chocola. Ook Dianne de Vries (20 jaar, uit Stolwijk) kwam in De Herberg terecht. Dianne had de opleiding MWD gedaan, maar had nog geen werk gevonden dat helemaal bij haar pastte. Ook zij sloot zich aan bij de dia s 2012-2013. Het leuke aan Dianne is, dat ze soms opeens heel droog uit de hoek kan komen en je verschrikkelijk laat lachen. En niet te vergeten: waar Dianne is, is kaas en panfluitmuziek! Elselijn Hoogendam (18 jaar, uit Veenendaal), meldde zich op de valreep ook nog aan. Ook zij wist echt niet wat ze moest gaan studeren en wilde een zinvol tussenjaar doen. Een hele stap voor een leergierig persoon. Elselijn is heel sociaal, heeft vaak last van melige buien, lachsalvo s dwarrelen om haar heen, maar ze kan ook heel serieus zijn en goed luisteren. Ergens tussendoor heb ook ik me aangemeld als dia, Suzanne van Bart (18 jaar, uit Wierden). In tegenstelling tot de anderen weet ik al wel een poosje dat ik theologie wil gaan studeren. Maar ook ik koos voor een zinvolle break, alvorens aan een pittige studie te beginnen. Als ik niet aan het werk ben, zit ik graag met mijn neus in de boeken of maak/luister ik muziek. Vier heel verschillende meiden, met hetzelfde doel: een jaar geven voor de Herberg. Dat gezamenlijke doel maakte dat we vanaf het eerste begin goed met elkaar konden opschieten en we zien het helemaal zitten tot het eind van het jaar! Suzanne van Bart, diaconaal medewerker

Gastvrouw, zo gewoon en toch bijzonder Het dagelijks leven gaat zijn gang. Voor half acht rijd ik het terrein van de Herberg op. Even later klinkt de bel: opstaan. Enkele gasten lopen al buiten, ze kunnen niet of niet meer slapen. Anderen komen na 3 kwartier half wakker aan tafel. Een nieuwe dag is aangebroken. Na het ontbijt loop ik met alle gasten en anderen naar de kapel. Er volgt een moment met God: de dag met wat komen gaat, wordt in Zijn handen gelegd. Er is corvee, dat ik begeleid en al het andere werk gaat door. Er zijn gesprekken tussen gasten en hun begeleiders, of het is een dag met een Bijbelstudie of een themabespreking. Ik vang diegenen op, die het nadien even niet aankunnen en die het thema op een of andere manier raakt. Meestal ben ik er op dinsdag, die dag staat in het teken van afscheid. Er vertrekken gasten, die 3 tot 8 weken hun verblijf hebben gevonden in de Herberg. Het is mooi te zien wat de rust van het huis, de natuurlijke omgeving, de structuur van de dag, de regelmaat van de maaltijden, de begeleidende gesprekken en het onderlinge contact met hen doet. Het gewone is zo bijzonder dat gasten veranderen en zij meestal het leven thuis weer kunnen oppakken. Overdag is er koffie, thee en een warme maaltijd en ik observeer of alle gasten er zijn, of ik zorg dat ik weet wat er speelt als iemand afwezig is. Ik heb mijn ogen en oren open om signalen op te vangen en in te schatten waar de behoeften liggen. Soms is een bemoediging nodig, een arm over de schouder, maar ook vindt er weleens een correctie plaats. De deur van de gastvrouwenkamer staat open; als er behoefte is om dingen te bespreken, kan hij of zij binnenkomen. De deur gaat dicht en er wordt ruimte gemaakt voor een gesprek en soms een gebed. Rond 16.00 uur rijd ik van het terrein, in stilte overdenk ik wat gepasseerd is en leg het in Gods handen. Ria Leurdijk JAARVERSLAG STICHTING DE PIETERSBERG TE OOSTERBEEK 2012

Koetshuisconcerten 2012 De prachtige muziek van Marjolein de Wit op fluit en Martin Zonnenberg aan de vleugel, vult op 17 maart het Koetshuis. Een echt lenteconcert, schrijft een verslaggever enkele dagen later in een plaatselijke krant; met huppelende dansachtige melodieën en muzikale romantiek. Het publiek geniet met volle teugen. Het concert biedt echte ontspanning na een bezoek aan de Airborne begraafplaats eerder die dag; een plaats die door zijn geschiedenis en zijn lange rijen met graven veel indruk maakt op de deelnemers. In de herfst bestaat het najaarsarrangement ook uit twee delen. Zaterdag 10 november beginnen de liefhebbers met een stevige wandeling met schitterende vergezichten en bezienswaardigheden in en rond Heveadorp. Het concert s middags is het hoogtepunt. Dit keer verzorgd door de ons inmiddels vertrouwde André van Vliet aan de vleugel, samen met de jonge veelbelovende pianist Matteo Mijderwijk en de ontroerend mooi zingende jonge sopraan Mirjam Feijer. Het verrassende programma is de muzikanten als op het lijf geschreven en het kost het enthousiaste publiek na afloop dan ook moeite om afscheid te nemen. Tenslotte dient met dank vermeld dat de professionele musici aan zowel voor- als najaarsconcert belangeloos hun medewerking hebben verleend.

Contacten met kerkelijke gemeenten Ook dit jaar zijn we vele keren het land ingetrokken om (groepen uit) gemeenten te informeren over het werk van de Herberg of een themabespreking te leiden over een pastoraal onderwerp. We waren aanwezig op gemeenteavonden, bij kerkenraden en bij vrouwengroepen. In totaal waren er 39 bijeenkomsten. De groepsgrootte varieerde van 10 tot 250 deelnemers, in totaal hebben we op deze wijze bijna 2000 mensen bereikt. Naast informatie over de Herberg, zijn er bijeenkomsten rond pastorale thema s als vergeven, rouwen en troosten, eenzaamheid en huisbezoek geweest. Ook waren we als Herberg present op o.a. een vrouwendag, rommelmarkt, Opwekking en GZB zendingsdag. Een aantal kerkenraden en vrouwengroepen kwamen naar het Koetshuis van de Herberg en ontvingen hier informatie over de Herberg. Soms aangevuld met een pastoraal onderwerp. Steun vanuit het land voor de Herberg In 2012 zijn er op diverse plaatsen acties gevoerd voor de Herberg. Een greep uit de vele activiteiten: Lentemarkt Een enthousiast lid van de vrouwengroep uit Kamerik mobiliseerde de kerkelijke gemeente. Met een aantal gemeenteleden werd een lentemarkt georganiseerd. Zij haalden 3.795 op voor de Herberg. Richt je blik op De heer Klaas Maat (77) richtte dit voorjaar zijn blik op PDC de Herberg. De heer Maat verzamelt blik, ijzer en andere metalen in. We mochten 500 ontvangen. Steppen Jaarlijks kiezen jongeren van Pro Christo uit Veenendaal een diaconaal doel om voor te sparen. Na enkele jaren voor projecten wereldwijd te hebben gespaard, zochten zij het dit keer dichterbij. Op 5 mei was het zover; 21 enthousiaste leden kwamen op de step van Veenendaal naar Oosterbeek. De deelnemers werden enthousiast onthaald door gasten en medewerkers op de Herberg. De totale lengte van de step-tocht was zo n 50 kilometer. Er is 3.000 bij elkaar gestept. Kringloop Kringloop de Cirkel uit Hardinxveld is een warenhuis vol kleding en goederen die toe zijn aan een volgend leven. Door de aankoop van deze goederen wordt bijgedragen aan een beter milieu en aan goede doelen. De Herberg mocht 4.500 ontvangen voor de aanpassing van de brandmeldinstallatie. Een andere kringloopwinkel, De Snuffelshop in Veenendaal, schonk ons 3.700 voor de aankoop van een nieuwe vrieskist. Rommelmarkt Op de eerste zaterdag van september was de jaarlijkse rommelmarkt van de PKN gemeente in Boven - Hardinxveld. Een kwart van de dagopbrengst werd bestemd voor PDC de Herberg. We werden stil van het fantastische bedrag ter grootte van 5.050 dat we mochten ontvangen. Verkoopdag vrouwengroep Bid en Werk Papendrecht Zaterdag 3 november was de jaarlijkse verkoopdag van de vrouwengroep Bidt en Werkt in Papendrecht. Een aantal van de leden is tevens vrijwilliger in de Herberg (geweest). Twintig procent van de opbrengst ( 800) was voor de Herberg bestemd. Bijbelkring Zomaar een vrijdag middag. Twee dames uit Den Ham komen koken. En dat niet alleen. Zij brengen de opbrengst van de collecte van de Bijbelkring van het seizoen mee. JAARVERSLAG STICHTING DE PIETERSBERG TE OOSTERBEEK 2012

Statistieken Bezetting gasten in dagen Resultaten intake gasten JAARVERSLAG STICHTING DE PIETERSBERG TE OOSTERBEEK 2012

Verwijzers naar de Herberg 60% 50% 40% 30% Kerkelijke gemeente Hulpverlener 20% 10% 0% 2008 2009 2010 2011 2012 Verdeling gasten naar hulpvraag (per gast wordt meer dan één hulpvraag aangegeven) 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% tot rust komen structuur identiteit geloofsvragen verwerking relatie afstand nemen overige 0% 2008 2009 2010 2011 2012

Verdeling gasten naar kerkelijke achtergrond Verdeling gasten naar geslacht 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% PKN HHK Ger.Gem. CGK, GKV, NGK Evangelisch Overig 0% 2008 2009 2010 2011 2012 Verdeling gasten naar leeftijd 60% 50% 40% 30% 20% leeftijd 20-40 leeftijd 40-60 leeftijd > 60 10% 0% 2008 2009 2010 2011 2012 Gemiddelde verblijfsduur in dagen JAARVERSLAG STICHTING DE PIETERSBERG TE OOSTERBEEK 2012

Jaarcijfers 2012 Jaarrekening 2012 De op de volgende bladzijden opgenomen balans, staat van baten en lasten en kostenverdeelstaat zijn ontleend aan de jaarrekening 2012, waarbij door de accountant een goedkeurende controleverklaring is verstrekt. Voor een volledig beeld van de cijfers verwijzen wij naar de jaarrekening 2012, die te raadplegen is op onze website www.pdcdeherberg.nl en die op verzoek verkrijgbaar is. Exploitatietekort 2012 Het jaar 2012 is afgesloten met een tekort van 22.500. Er was een tekort begroot van 78.000. De belangrijkste afwijkingen van de begroting zijn: Hogere inkomsten uit eigen fondsenwerving (groei van 58.500, dat is een stijging van 18%). De bijdragen uit gemeenten behorende tot de Protestantse Kerk in Nederland groeiden licht, terwijl de overige categorieën inkomsten (bijdragen van overige kerkgenootschappen, giften van particulieren, bedrijven, vermogensfondsen en overige) aanzienlijk toe genomen zijn. Door een lagere bezetting dan begroot, is de van de gasten ontvangen dagvergoeding, ongeveer 38.500 lager dan begroot. Vermogen per 31 december 2012 De exploitatierekening van de Herberg wordt al jaren lang met een fors tekort afgesloten. Bij de verzelfstandiging per 1 januari 2009 is een aanzienlijk eigen vermogen ingebracht door IZB, vereniging voor zending in Nederland. Er wordt langzaam maar zeker ingeteerd op dit vermogen (continuïteitsreserve). De continuïteitsreserve heeft een gewenste bandbreedte van 50% - 100% van de begrote exploitatiekosten van het volgende jaar (vóór eigen bijdragen). De continuïteits- reserve per 31 december 2012 bedraagt 597.000, dat is 80% van deze kosten (per 31 december 2011: circa 86%). Hierbij dient bedacht te worden dat de continuïteitsreserve voor een belangrijk deel, te weten 368.500, belegd is in de onroerende zaken, waarin de activiteiten worden uitgeoefend. Dit deel van de reserve is niet beschikbaar voor de financiering van de activiteiten. Het restant van de reserve bedraagt 228.500 en is in contanten aanwezig. Deze contanten zullen in de komende jaren, waarin toegewerkt wordt naar een sluitende exploitatie, nodig zijn om de tekorten te dekken. Op de kosten is bespaard ten opzichte van de begroting. Het resultaat is in positieve zin beïnvloed door bestemmingsgiften voor investeringen, die ruim 20.000 hoger waren dan de aan 2012 toegerekende afschrijvingen van die investeringen. Het resultaat is in positieve zin beïnvloed door een bijdrage ten behoeve van een diaconaal fonds, die hoger was dan de onttrekkingen aan het fonds in 2012. Voor het verschil is een bestemmingsfonds gevormd ten bedrage van 6.700.

Balans per 31 december 2012 (bedragen in ) ACTIVA 31-12-2012 31-12-2011 Vaste activa Materiële vaste activa Onroerende zaken 368.576 342.164 Inventaris 16.837 17.010 Software 3.362 4.641 Vlottende activa 388.775 363.815 Voorraden 2.800 2.800 Vorderingen Debiteuren 12.329 20.787 Belastingen en premies sociale verzekeringen 3.587 7.019 Overige vorderingen en overlopende activa 26.100 41.415 42.016 69.221 Liquide middelen 334.871 385.605 Totaal 768.462 821.441 PASSIVA Eigen vermogen Reserves en fondsen Continuïteitsreserve 597.050 626.172 Bestemmingsfondsen 6.697 0 603.747 626.172 Voorzieningen Voorziening groot onderhoud 106.715 125.723 Kortlopende schulden Crediteuren 4.425 12.267 Belastingen en premies sociale verzekeringen 20.651 18.827 Overige schulden en overlopende passiva 32.924 38.452 58.000 69.546 Totaal 768.462 821.441 JAARVERSLAG STICHTING DE PIETERSBERG TE OOSTERBEEK 2012

Staat van baten en lasten over het jaar 2012 (bedragen in ) Baten Realisatie Begroting Realisatie 2012 2012 2011 Baten uit eigen fondsenwerving 385.798 337.100 327.168 Subsidies van overheden 225 200 5.525 Baten uit beleggingen 9.695 9.100 11.259 Som der baten 395.718 346.400 343.952 Lasten Besteed aan doelstellingen PDC de Herberg 309.952 311.200 323.278 Cursussen en bewustmaking 14.652 16.000 10.401 Totaal besteed aan doelstellingen 324.604 327.200 333.679 Werving baten Kosten eigen fondsenwerving 53.101 54.100 47.405 Kosten beleggingen 0 0 0 Totaal werving baten 53.101 54.100 47.405 Kosten beheer en administratie Totaal beheer en administratie 40.438 43.000 58.173 Som der lasten 418.143 424.300 439.257 Resultaat -22.425-77.900-95.305 Toevoeging / onttrekking aan: Continuïteitsreserve -29.122-77.900-95.305 Bestemmingsfonds 6.697 0 0-22.425-77.900-95.305

Specificatie en verdeling kosten naar bestemming Werving Beheer & Realisatie Doelstelling baten administratie 2012 PDC De Cursussen Eigen Herberg & bewust- fondsen- making werving Aankopen en verwervingen 51.574 0 0 0 51.574 Uitbesteed werk 2.448 0 17.061 68 19.577 Publiciteit en communicatie 12.169 1.625 16.883 0 30.677 Personeelskosten 336.164 12.209 16.891 30.386 395.650 Kosten vrijwilligers 57.452 0 0 0 57.452 Huisvestingskosten 66.787 0 475 542 67.804 Kantoor- en algemene kosten 26.221 323 510 7.399 34.453 Afschrijving en rente 33.989 495 1.281 2.043 37.808 Totaal lasten 586.804 14.652 53.101 40.438 694.995 Af: Eigen bijdrage doelgroep 276.852 0 0 0 276.852 Saldo bestedingen 309.952 14.652 53.101 40.438 418.143 Begroting 2012 612.800 16.600 54.100 43.000 726.500 301.600 600 0 0 302.200 311.200 16.000 54.100 43.000 424.300 Realisatie 2011 590.711 10.401 47.405 58.173 706.690 267.433 0 0 0 267.433 323.278 10.401 47.405 58.173 439.257 JAARVERSLAG STICHTING DE PIETERSBERG TE OOSTERBEEK 2012

Kengetallen Norm Realisatie Begroot Realisatie instelling 2012 2012 2011 Bestedingen doelstelling Totaal van de bestedingen in het kader van de doelstelling in % van het totaal van de baten 82,0% 94,5% 97,0% Totaal van de bestedingen in het kader van de doelstelling in % van het totaal van de lasten 77,6% 77,1% 76,0% Kosten eigen fondswerving Kosten van eigen fondswerving in % van de baten uit eigen fondswerving 15,0% 13,8% 16,0% 14,5% Kosten beheer en administratie Kosten beheer en administratie in % van het totaal van de lasten 13,5% 9,7% 10,1% 13,2% Medewerkers Medewerkers in loondienst (in fte) 6,1 6,2 5,9 Bezetting Bezetting Herberggasten (in dagen) 4.850 5.879 5.279 Bezetting retraitegasten (in dagen) 117 166 80

Toelichting op de jaarcijfers 2012 Richtlijn fondsenwervende instellingen De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de richtlijn voor fondsenwervende instellingen, zoals die door de Raad voor de Jaarverslaggeving is gepubliceerd (richtlijn 650). Grondslagen voor de waardering van activa en passiva De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en resultaatbepaling zijn gebaseerd op historische kosten. De onroerende zaken en de inventaris worden gewaardeerd tegen aanschaffingsprijs. De afschrijvingen zijn berekend volgens de lineaire methode op basis van de economische levensduur. De materiële vaste activa betreffen voor 373.976 activa in het kader van de doelstelling en voor 14.799 activa in het kader van de bedrijfsvoering. De voorraden worden gewaardeerd tegen verkrijgingprijs. Vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde onder aftrek van een voorziening voor oninbaarheid. De voorziening groot onderhoud wordt gevormd ter egalisatie van kosten van het periodiek groot onderhoud aan de onroerende zaken. Toerekening van de lasten In de staat van baten en lasten worden de lasten toegerekend aan de doelstellingen van de organisatie, de werving van baten en aan het beheer van de organisatie. De eigen bijdragen van personen die tot de doelgroep behoren worden in mindering gebracht op de kosten van de desbetreffende doelstelling. De grondslagen van deze toerekening worden nader uiteengezet in de jaarrekening 2012. Beloning bestuur en bezoldiging directie Bestuursleden ontvangen geen beloning voor hun werkzaamheden. Reiskosten en andere kosten worden vergoed. Deze kosten bedroegen in het verslagjaar in totaal 1.705. Het bestuur stelt de beloning van de directie vast. De laatste evaluatie van de uitgangspunten was in 2011 bij indiensttreding van een nieuwe directeur. De beloning van de directeur is in overeenstemming met de Adviesregeling Directiefuncties van de MO Groep van 17 juli 2003. Volgens deze adviesregeling worden directeuren van een instelling van minder dan 50 fte ingeschaald in schaal 11 van de CAO Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening. In 2012 bedroeg de bezoldiging, inclusief werkgeverslasten 66.463 (0,78 fte). Nadere informatie is opgenomen in jaarrekening 2012. Bestemmingsfonds In 2012 is een bestemmingsgift ontvangen om het verblijf mogelijk te maken voor gasten die het verblijf niet zelf kunnen betalen. Voor het niet in 2012 bestede bedrag is een bestemmingsfonds gevormd. Grondslagen voor resultaatbepaling De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop ze betrekking hebben, met uitzondering van giften die worden verantwoord in het jaar waarin ze worden ontvangen. Een belangrijk gedeelte van de werkzaamheden ten behoeve van het realiseren van de doelstellingen wordt verricht door vrijwilligers. Deze ontvangen uitsluitend een reis- en onkostenvergoeding. De door de vrijwilligers verrichte werkzaamheden worden niet op geld gewaardeerd en zijn niet in de staat van baten en lasten verantwoord. JAARVERSLAG STICHTING DE PIETERSBERG TE OOSTERBEEK 2012

Begroting en jaarplan 2013 / Meerjarenbeleidsplan en meerjarenraming 2014-2016 Realisatie Begroting Raming Raming Raming 2012 2013 2014 2015 2016 Baten Giften PKN-gemeenten 266.253 292.900 314.900 330.600 337.200 Giften overige kerkgenootschap- 30.122 32.500 34.900 36.600 37.300 Giften particulieren 24.820 28.400 30.500 32.000 32.600 Giften vermogensfondsen 36.540 19.000 19.000 19.000 19.000 Giften bedrijven 2.900 3.000 3.200 3.400 3.500 Giften bijeenkomsten en presen- 3.030 3.500 3.800 4.000 4.100 Giften overige donateurs 14.161 7.000 7.500 7.900 8.100 Nalatenschappen 6.396 0 0 0 0 Overige baten fondsenwerving 1.576 1.600 1.600 1.600 1.600 Baten uit eigen fondsenwerving 385.798 387.900 415.400 435.100 443.400 Subsidies overheid 225 200 10.200 200 200 Baten uit beleggingen 9.695 5.800 6.500 5.900 6.800 Som der baten 395.718 393.900 432.100 441.200 450.400 Lasten Besteed aan doelstellingen PDC de Herberg 309.952 332.600 325.900 323.800 319.300 Cursussen en bewustmaking 14.652 14.200 14.500 14.800 15.100 Totaal besteed aan doelstellingen 324.604 346.800 340.400 338.600 334.400 Werving baten Kosten eigen fondsenwerving 53.101 58.200 59.400 63.100 61.900 Kosten beheer en administratie 40.438 44.100 45.000 45.900 46.800 Som der lasten 418.143 449.100 444.800 447.600 443.100 Resultaat -22.425-55.200-12.700-6.400 7.300 Doelstelling stijging giften Gemeenten PKN 10,0% 7,5% 5,0% 2,0% Overige kerkgenootschappen 10,0% 7,5% 5,0% 2,0% Particulieren en overige 10,0% 7,5% 5,0% 2,0% Doelstelling bezetting (in dagen) Herberggasten 4.850 5.278 5.460 5.642 5.824 Retraitegasten 117 160 180 200 220 De begroting 2013 en de ramingen 2014-2016 zijn gebaseerd op het meerjarenbeleidsplan 2013-2016 "De Herberg: pleisterplaats voor kostbare mensen". Belangrijkste doelstellingen zijn het vergroten van de bezetting en het verhogen van de inkomsten tot een zodanig niveau dat aan het eind van de beleidsperiode een sluitend exploitatiesaldo bereikt is. Daartoe zal gewerkt worden aan verbreding van de achterban (diaconieën en particulieren). Het meerjarenbeleidsplan 2013-2016 en het daarop gebaseerde gedetailleerde jaarplan 2013 zijn te raadplegen op onze website www.pdcdeherberg.nl. Op verzoek worden deze documenten toegestuurd.

Comité van aanbeveling Mw. M.E. Brak Prof. dr. G. van den Brink Ds. G. de Fijter Drs. A.B.F. Hoek - van Kooten Dr. H.C. van der Meulen Dr. A.H. van Veluw Ds. M. Visser Dr. P.J. Visser Ds. L. Wüllschleger Colofon Redactie: Peter Oudshoorn/ Marja Korevaar Foto s: Marja Korevaar e.a. Pastoraal Diaconaal Centrum de Herberg Stichting De Pietersberg Pietersbergseweg 19, 6862 BT, Oosterbeek. T 026-3342225 info@pdcdeherberg.nl www.pdcdeherberg.nl Bankrekening: 3022.63.330 Kamer van Koophandel: 09064638 JAARVERSLAG STICHTING DE PIETERSBERG TE OOSTERBEEK 2012