SCHRIFTELIJKE PROEF 5 MAART 2011 DEEL 1. Er zijn 2 delen voorzien voor deze schriftelijke proef :

PRAKTISCH BEKWAAMHEIDSEXAMEN VOOR ERKENDE BOEKHOUDERS EN ERKENDE BOEKHOUDERS FISCALISTEN BIBF KB van 20 januari 2003 (B.S. 12/02/2003), gewijzigd bij KB van 10/08/2005 SCHRIFTELIJKE PROEF 5 MAART 2011 DEEL 1 Algemene Instructies Er zijn 2 delen voorzien voor deze schriftelijke proef : - het eerste deel zal plaatsvinden van 09u00 tot 12u00 u. (betreft vragen A tot E : boekhouding en deontologie ) - het tweede deel van 13u30 tot 16u00 u (betreft vragen F tot K : belastingen en recht) Gelieve op ELK blad van deze examenreeks uw naam, voornaam en lidnummer (zie oproepingsbrief) te vermelden Het gebruik van een rekenmachine, een rekeningenstelsel en de Codex BIBF is toegelaten voor zover er geen persoonlijke notities in werden opgenomen. Dit examen bestaat een reeks vragen, gegroepeerd in 3 deeldomeinen : Boekhouding (40 punten), Fiscaliteit (35 punten), Vennootschapsrecht en andere rechtstakken (25 punten) De resultaten worden toegestuurd van zodra de correctoren alle exemplaren hebben verbeterd. Deze vragenlijst (MET modelantwoorden) zal uiterlijk 15 dagen na dit examen op de website worden gepubliceerd. Om toegelaten te worden tot het mondeling gedeelte voor het bekomen van de titel van erkend boekhouder BIBF, dient de kandidaat minstens 50% van de punten op het schriftelijk gedeelte te behalen en bovendien minstens 60 % van de punten op deeldomein boekhouden en 50% op het vak deontologie. De kandidaten erkend boekhouder fiscalist dienen bovendien minstens 60 % te behalen op het deeldomein inzake fiscaliteit (= 21 op 35 punten op deeldomein II). VEEL SUCCES!!!!!! 1

DEELDOMEIN BOEKHOUDING /40 A. ALGEMENE BOEKHOUDING /15 Alle vragen werden opgesteld voor een kleine vennootschap (in de zin van het Wetboek Vennootschappen) BVBA die haar jaarrekening afsluit op 31 december en waarbij het boekjaar samenvalt met het kalenderjaar. Alle boekingen moeten gedateerd en duidelijk omschreven worden. Lees aandachtig de opgave van elke vraag vooraleer U uw antwoord formuleert! A.1 Boek de volgende verrichtingen voor het jaar N en voor het jaar N+1 /./4 Het boekjaar N wordt afgesloten met een winst van 140.000. Het overgedragen verlies van het boekjaar N-1 bedraagt 50.000 Geen enkel bedrag werd ingeschreven bij de «Wettelijke reserve», het maatschappelijk kapitaal van de vennootschap,opgericht in 1992, bedraagt 20.000 waarvan 12.400 werd volgestort. Er zijn geen oprichtingskosten noch kosten voor onderzoek en ontwikkeling. De algemene vergadering van de vennootschap die gehouden wordt op 15 april N+1, neemt volgende beslissingen : - Toekenning aan de wettelijke reserve ten belope van het wettelijk minimum (zoals voorzien door het Wetboek vennootschappen), - Uitkering van een dividend van 30.000. Betaalbaar per bank 30/4 N+ 1 - Het saldo wordt overgedragen. 2

A.2 De vennootschap koopt handelsgoederen aan op 15 september N voor een bedrag van 90.000 USD. Dit is de enige transactie in vreemde munten. Deze handelsgoederen zijn nog niet doorverkocht op 31 december N. De betaling van de factuur wordt uitgevoerd op 31 januari N+1. De wisselkoersen van de USD zijn respectievelijk : o Op 15 september N : 1 = 1,20 USD o Op 31 december N : 1 = 1,25 USD (slotkoers) o Op 31 januari N+1 : 1 = 1,30 USD Boek alle boekhoudkundige verwerkingen van het jaar N en het jaar N+1 zonder rekening te houden met de BTW (invoer, de douane zal later de betaling hiervan vorderen) en mits inachtneming van het boekhoudkundig voorzichtigheidsprincipe..../8 3

A.3. De vennootschap XYZ ontvangt op 30 januari 2011 de factuur voor mobiele telefonie voor een bedrag van 121, 00 (BTW inbegrepen). De GSM wordt voor 70% beroepsmatig gebruikt. Geef de boekhoudkundige verwerking in het aankoopdagboek./3 4

B. WETGEVING OP DE BOEKHOUDING EN DE JAARREKENING VAN DE ONDERNEMING + OPSTELLEN, ANALYSE EN KRITISCHE BEOORDELING VAN DE JAARREKENING /15 B.1./6 B.1.1. Gegevens voor BVBA XYZ boekjaar N./3 Gemiddeld personeelsbestand: 45 voltijdse equivalenten Boekjaar loopt van 01/01 tot 31/12 Balanstotaal: 3.750.000,00 Omzet: informatie uit de proef- en saldibalans Bedragen in - Omzet 3.300.000,00 - Andere bedrijfsopbrengsten 1.000.000,00 - Financiële opbrengsten 3.100.000,00 - Uitzonderlijke opbrengsten 1.050.000,00 Gevraagd: Wordt deze vennootschap voor boekjaar N als klein of groot aangemerkt? Motiveer uw antwoord. 5

B.1.2. Vul aan in onderstaande tabel aan of de betrokken vennootschap KLEIN of GROOT is voor de betrokken boekjaren /3 BOEKJAAR 1 2 3 4 5 6 7 Meer dan 1 criteria overschreden? (1) NEE NEE NEE JA NEE NEE JA Grootte vennootschap (1) het jaargemiddelde van het personeelsbestand bedraagt in alle gevallen niet meer dan 100 Stel dat alleen in boekjaar 2 de onderneming gemiddeld 105 werknemers heeft. Welke schema van jaarrekening dient zij voor dat boekjaar op te maken? Stel dat de vennootschap voor boekjaar 1 een genoteerde vennootschap is, welke zijn de vennootschapsrechtelijke gevolgen op het vlak van het jaarverslag en de benoeming van een commissaris? B.2 Een schuld ten bedrage van100.000,00 tegenover een kredietinstelling (terugbetaalbaar op 20 jaar met vaste kapitaalsaflossingen) is gewaarborgd door een hypothecaire inschrijving voor hetzelfde bedrag op een industrieel gebouw door die onderneming aangekocht werd in N-4. De aanschaffingsprijs van het onroerend goed bedraagt 200.000,00 en de afschrijvingen ten belope van 50.000 (met inbegrip van het jaar N) zijn opgenomen in de balans. Vervolledig de toelichtingen VKT 5.1.2., 5.5. en 5.7. voor het boekjaar N. /4 6

Nr. VKT 5.1.2 Codes Boekjaar Vorig boekjaar MATERIËLE VASTE ACTIVA Aanschaffingswaarde per einde van het boekjaar...8199p xxxxxxxx xxxxxxx. Mutaties tijdens het boekjaar Aanschaffingen, met inbegrip van de geproduceerde vaste activa...8169... Overdrachten en buitengebruikstellingen...8179... Overboekingen van een post naar een andere...(+)/( 8189... Aanschaffingswaarde per einde van het boekjaar...8199. Meerwaarden per einde van het boekjaar... 8259P xxxxxxxx xxxxxxx... Mutaties tijdens het boekjaar Geboekt...8219... Verworven van derden...8229... Afgeboekt...8239... Overgeboekt van een post naar een andere...(+)/( 8249... Meerwaarden per einde van het boekjaar... 8259... Afschrijvingen en waardeverminderingen per einde van het boekjaar...8329p xxxxxxxx xxxxxxx. Mutaties tijdens het boekjaar Geboekt...8279 Teruggenomen...8289... Verworven van derden...8299... Afgeboekt na overdrachten en buitengebruikstellingen...8309... Overgeboekt van een post naar een andere...(+)/( 8319... Afschrijvingen en waardeverminderingen per einde van het boekjaar...8329. NETTOBOEKWAARDE PER EINDE VAN HET BOEKJAAR... (22/27) 7

Nr. VKT 5.5 STAAT VAN DE SCHULDEN Codes Boekjaar UITSPLITSING VAN DE SCHULDEN MET EEN OORSPRONKELIJKE LOOPTIJD VAN MEER DAN ÉÉN JAAR, NAARGELANG HUN RESTERENDE LOOPTIJD Totaal der schulden op meer dan één jaar die binnen het jaar vervallen... (42)... Totaal der schulden met een resterende looptijd van meer dan één jaar doch hoogstens 5 jaar... 8912... Totaal der schulden met een resterende looptijd van meer dan 5 jaar... 8913... GEWAARBORGDE SCHULDEN (begrepen in de posten 17 en 42/48 van de passiva) Door Belgische overheidsinstellingen gewaarborgde schulden Financiële schulden... 8921... Kredietinstellingen, leasingschulden en soortgelijke schulden... 891... Overige leningen... 901... Handelsschulden...8981... Leveranciers...8991... Te betalen wissels... 9001... Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen... 9011... Schulden met betrekking tot bezoldigingen en sociale lasten... 9021... Overige schulden...9051... Totaal van de door Belgische overheidsinstellingen gewaarborgde schulden... 9061... Schulden gewaarborgd door zakelijke zekerheden gesteld of onherroepelijk beloofd op activa van de onderneming Financiële schulden... 8922... Kredietinstellingen, leasingschulden en soortgelijke schulden... 892... Overige leningen... 902... Handelsschulden...8982... Leveranciers...8992... Te betalen wissels... 9002... Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen... 9012... Schulden met betrekking tot belastingen, bezoldigingen en sociale lasten... 9022... Belastingen... 9032... Bezoldigingen en sociale lasten... 9042... Overige schulden...9052... Totaal der schulden gewaarborgd door zakelijke zekerheden gesteld of onherroepelijk beloofd op activa van de onderneming...9062... SCHULDEN MET BETREKKING TOT BELASTINGEN, BEZOLDIGINGEN EN SOCIALE LASTEN (post 45 van de passiva) Vervallen belastingschulden... 9072... Vervallen schulden ten aanzien van de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid... 9076... 8

Nr. VKT 5.7 NIET IN DE BALANS OPGENOMEN RECHTEN EN VERPLICHTINGEN Codes Boekjaar DOOR DE ONDERNEMING GESTELDE OF ONHERROEPELIJK BELOOFDE PERSOONLIJKE ZEKERHEDEN ALS WAARBORG VOOR SCHULDEN OF VERPLICHTINGEN VAN DERDEN...9149... Waarvan Door de onderneming geëndosseerde handelseffecten in omloop...9150... ZAKELIJKE ZEKERHEDEN Zakelijke zekerheden die door de onderneming op haar eigen activa werden gesteld of onherroepelijk beloofd als waarborg voor schulden en verplichtingen van de onderneming Hypotheken Boekwaarde van de bezwaarde activa...9161... Bedrag van de inschrijving...9171... Pand op het handelsfonds - Bedrag van de inschrijving...9181... Pand op andere activa - Boekwaarde van de in pand gegeven activa...9191... Zekerheden op de nog door de onderneming te verwerven activa - Bedrag van de betrokken activa... 9201... Zakelijke zekerheden die door de onderneming op haar eigen activa werden gesteld of onherroepelijk beloofd als waarborg voor schulden en verplichtingen van derden Hypotheken Boekwaarde van de bezwaarde activa...9162... Bedrag van de inschrijving...9172... Pand op het handelsfonds - Bedrag van de inschrijving...9182... Pand op andere activa - Boekwaarde van de in pand gegeven activa...9192... Zekerheden op de nog door de onderneming te verwerven activa - Bedrag van de betrokken activa... 9202... 9

B.3 De enige zaakvoerder van de vennootschap wenst het vruchtgebruik van zijn woning in te brengen in deze vennootschap onder de vorm van een converteerbare achtergestelde lening. Realia: de woning is eigendom van de enige zaakvoerder de vennootschap is een BVBA met twee aandeelhouders, de enige zaakvoerder en zijn vrouw, gehuwd onder het wettelijk stelsel. Elk heeft 50 % van de aandelen. de vennootschap is klein volgens art 15 W Venn. Er werd geen commissaris benoemd. Een beëidigd schatter schat de waarde van het vruchtgebruik op 200.000 er wordt in deze case abstractie gemaakt van een rentevergoeding op de lening./5 1. Geef de boeking 2. Welke verslagen moeten er worden opgesteld? 3. Wat is de invloed van deze inbreng (vóór conversie) op uw financiële analyse? 10

C. ALGEMENE BEGINSELEN VAN HET FINANCIEEL BEHEER /5 C.1 Hoe gezond is deze onderneming (waarvan U hieronder de jaarrekening ziet)? Bereken en leg uit aan de hand van : Solvabiliteitsratio s : bereken de graad van financiële onafhankelijkheid en algemene schuldgraad 11

12

13

14

D. ORGANISATIE VAN DE BOEKHOUDING EN DE ADMINISTRATIEVE DIENSTEN VAN DE ONDERNEMING. /5 U krijgt als zelfstandig boekhouder-fiscalist een nieuwe cliënt op bezoek. Deze cliënt wenst als natuurlijke persoon het handelsfonds alsook de handelshuur van een bloemenwinkel (kleinhandel) over te nemen. o Waar gaat u nazien in hoofde van uw cliënt, met betrekking tot de overnameovereenkomst en hadelshuurovereenkomst? o Welke documenten gaat u opvragen bij de overlater o Welke handelingen moeten gesteld worden opdat uw cliënt de activiteit kan opstarten en dit in alle wettelijkheid en juridische zekerheid? 15

E. PLICHTENLEER./10 Geef steeds een korte toelichting bij uw antwoord en bevestig dit door de vermelding van het artikel/de artikelen die van toepassing zijn /4 E. 1 De heer B. is net begonnen als stagiair boekhouder BIBF onder de vorm van een éénmanszaak (natuurlijke persoon). Zijn toekomstige schoonvader is extern belastingconsulent en zijn toekomstige schoonzus extern accountant. De schoonvader zou graag met de heer B. een professionele samenwerking een concrete juridische vorm willen geven en onder de vorm van een BVBA te erkennen door het BIBF. De heer B. is nog niet zo vertrouwd met de regels van het beroep en stelt u, als ervaren stagiair, volgende vragen met het oog op erkenning door het BIBF. V.1. Mag ik als stagiair wel werken via een vennootschap? V.2. Hoeveel aandelen mogen de schoonvader en schoonzus hebben? V.3. Mag de schoonvader zaakvoerder zijn in de BIBF-vennootschap? V.4. Mag de vennootschap onmiddellijk na de oprichting bij de notaris prestaties doen en factureren? 16

/2 E.2. U bent er in geslaagd om samen met een collega stagiair BIBF op korte tijd een kantoor uit te bouwen met cliënteel actief in zeer diverse sectoren. Onder deze cliënten zitten nogal wat startende ondernemers die u regelmatig ook vragen stellen met betrekking tot o.a. aanvullende pensioenregelingen en dergelijke. De groei van uw kantoor gaat niet onopgemerkt voorbij en op een bepaalde dag ontvangt u een schrijven een verzekeringsmakelaar waarin hij u voorstelt om in ruil voor een % (zowel per dossier en nog een getrouwheidspremie per jaar) van zijn commissie dat u steeds al uw cliënten die dergelijke zaken zouden willen systematisch doorverwijst naar zijn agentschap. Mag u dit doen? /2 E.3. U werkt samen met een collega stagiair BIBF en een extern accountant in één vennootschap. Deze vennootschap wil een website opzetten. a) Wat gaat u aan de webontwikkelaar meedelen betreffende gegevens die er zeker moeten opkomen? b) De webontwikkelaar stelt voor om een aparte rubriek klanten te voorzien waarin u de lijst van de klanten van het kantoor en de links naar hun websites kan opnemen. Kan dit? 17

E.4 U verricht al sinds het begin van de stage boekhoudkundige en fiscale prestaties voor cliënt X. Deze vraagt de documenten voor overdracht aan een nieuwe boekhouder. Uw laatste factuur is onbetaald. a) U wil de stukken bijhouden tot als u betaling bekomen heeft. Wat kan de cliënt doen t.a.v. het BIBF? b) Waar gaat u op letten als u de stukken toch overdraagt /2 18

PRAKTISCH BEKWAAMHEIDSEXAMEN VOOR ERKENDE BOEKHOUDERS EN ERKENDE BOEKHOUDERS FISCALISTEN BIBF KB van 20 januari 2003 (B.S. 12/02/2003), gewijzigd bij KB van 10/08/2005 SCHRIFTELIJKE PROEF 5 MAART 2011 DEEL 2 Algemene Instructies Er zijn 2 delen voorzien voor deze schriftelijke proef : - het eerste deel zal plaatsvinden van 09u00 tot 12u00 u. (betreft vragen A tot E : boekhouding en deontologie ) - het tweede deel van 13u30 tot 16u00 u (betreft vragen F tot K : belastingen en recht) Gelieve op ELK blad van deze examenreeks uw naam, voornaam en lidnummer (zie oproepingsbrief) te vermelden Het gebruik van een rekenmachine, een rekeningenstelsel en de Codex BIBF is toegelaten voor zover er geen persoonlijke notities in werden opgenomen. Dit examen bestaat een reeks vragen, gegroepeerd in 3 deeldomeinen : Boekhouding (40 punten), Fiscaliteit (35 punten), Vennootschapsrecht en andere rechtstakken (25 punten) De resultaten worden toegestuurd van zodra de correctoren alle exemplaren hebben verbeterd. Deze vragenlijst (MET modelantwoorden) zal uiterlijk 15 dagen na dit examen op de website worden gepubliceerd. Om toegelaten te worden tot het mondeling gedeelte voor het bekomen van de titel van erkend boekhouder BIBF, dient de kandidaat minstens 50% van de punten op het schriftelijk gedeelte te behalen en bovendien minstens 60 % van de punten op deeldomein boekhouden en 50% op het vak deontologie. De kandidaten erkend boekhouder fiscalist dienen bovendien minstens 60 % te behalen op het deeldomein inzake fiscaliteit (= 21 op 35 punten op deeldomein II). VEEL SUCCES!!!!!! 19

DEELDOMEIN FISCALITEIT (inclusief beginselen van registratie- en successierechten alsook de beginselen inzake douane en accijnzen) /35 F. BTW /10./3 F. 1 Gelieve in het vak voor elke vraag (eerste kolom) het verschuldigde BTW bedrag op te geven (de verrichtingen werden gedaan door een Belgische BTW belastingplichtige ten gunste van een in België gevestigde BTW belastingplichtige cliënt) 1 : 1. Verkoop van een stapel houten planken voor brutobedrag van 1000 + transport 100 2 : 2. Factuur op 19/04/2010 voor onderhoud van de verwarmingsketel van een woonhuis dat sinds meer dan 7 jaar in gebruik is voor private bewoning zoals geattesteerd door de bewoner. Het onderhoud wordt verricht door een erkende aannemer voor 200 en die hiervoor een attest aflevert. 3: 3. Een wijnhandelaar gevestigd in Brussel verkoopt transportkosten inbegrepen, aan een hotel in Antwerpen 200 flessen wijn van 0,75 l. voor de prijs van 75 per fles exclusief BTW. Omdat het over een grote bestelling gaat, geeft de wijnhandelaar daarenboven12 extra flessen wijn gratis en kent een korting toe van 10 % die zal toegekend worden op het einde van het jaar (de transportkosten van de wijn die door een zelfstandige transporteur zullen worden uitgevoerd worden aan de handelaar gefactureerd voor 50 ) 4 : 4. Verkoop van grijze garnalen voor 500 + verpakking 100 (per hypothese zal bij het terugsturen van de verpakking de leverancier 50 terugbetalen ) 5 : 5. Verkoop door A op 20 mei 2010 van 1000 flessen mineraalwater aan B. De prijs, exclusief BTW en bij vertrek uit het magazijn bedraagt 0,50 per fles. De flessen worden per 200 stuks verpakt in kartonnen dozen. Hiervoor wordt 4 per kartonnen doos aangerekend. Per hypothese stuurt B slechts twee dozen terug naar de leverancier,hetzij omdat de dozen beschadigd zijn hetzij omdat hij ze zelf wenst te gebruiken. Het transport wordt gedaan door C, C factureert aan B voor 75 BTW inclusief. De factuur wordt echter overhandigd aan A; A betaalt de transporteur en rekent het betaalde bedrag door aan C. Hij doet dit via de factuur die hij opstelt aan B, waar hij dus 75 BTW inclusief in meer factureert. 20

6 : 6. Een informatica-handelaar haalt uit zijn stock één PC, met een verkoopwaarde van 1500,00, die in Nederland werd aangekocht. De aankoopprijs bedroeg 1000,00 exclusief BTW. Deze PC is bestemd als cadeau voor zijn nichtje. /2 F. 2 Klasseer onderstaande personen volgens de hieronder vermelde modules - bankbediende; - tandarts - een vrederechter - bedrijfsrevisor ; - verzekeringsmakelaar - de RSVZ - het OCMW hospitaal van Brussel; - de apotheker BTW BELASTINGPLICHTIGE GEHOUDEN TOT PERIODIEKE AANGIFTES VRIJGESTELDE BELASTINGPLICHTIGE NIET ONDERWORPEN AAN DE BTW 21

/2 F.3 U ontvangt de inkomende facturen van uw BTW- plichtige klant (vennootschap van loodgieters gevestigd in Brussel). Bepaal het aftrekbare BTW bedrag voor volgende verrichtingen. Type verrichting Factuur van een belgische garagist voor het onderhoud van hun tweede bedrijfswagen voor een totaal bedrag van 121,00 (het voertuig wordt voor 40% beroepsmatig gebruikt) Factuur met een bedrag van 15,00 aan BTW voor de aankoop van een cadeau voor een leverancier Globale factuur (verblijfskosten en maaltijd) van een bedrijfsleider van de vennootschap die werd uitgereikt door een hotel in Aarlen (plaats waar een herstelling werd uitgevoerd in een kasteel) voor een bedrag van 200,00 (excl. BTW). De maaltijden opgenomen op deze factuur bedragen 50,00 excl. BTW. De rest (150,00 ) betreft de prijs van de kamer. Factuur voor een bedrag van 300,00 (exclusief taksen) voor de aankoop van het noodzakelijke materiaal voor de herstelling die werd uitgevoerd in Aarlen. Aftrekbare BTW /3 F.4 Kies één of meerdere goede antwoorden van onderstaande alternatieven : Een advokaat gevestigd in België is : o Een normale BTW belastingplichtige o Een forfaitaire BTW belastingplichtige o Een vrijgestelde BTW belastingplichtige o Geen aan de BTW onderworpen belastingplichtige o Ander antwoord Een boekhouder gebruikt zijn auto voor 40% beroepsmatig en voor 60% privé. Welk is zijn recht op aftrek m.b.t. een factuur van zijn garagist waarop voor 100 aan BTW wordt gefactureerd? o 40 o 20 o 50 o 0 o Ander antwoord Uw cliënt koopt een computer voor een waarde van 1000 + 210 BTW. De eventuele herzieningsperiode is : o 2 jaar o 3 jaar o 5 jaar o 15 jaar o Ander antwoord 22

G. PERSONENBELASTING /10 G.1 Bespreek de fiscale aftrekbaarheid van volgende beroepskosten. Zijn deze geheel aftrekbaar, niet aftrekbaar of beperkt aftrekbaar? In dit laatst geval, gelieve het percentage te vermelden. /3 KOSTEN NIET WEL BEPERKT 1. Terugbetaling van de taxikosten aan een personeelslid die per taxi een klant heeft bezocht. 2. Forfaitaire maaltijdvergoeding uitbetaald aan de vertegenwoordigers voor hun dienstreizen. 3. Toegangstickets voor de opera aangeboden aan klanten 4. Toegangstickets voor de opera aangeboden aan alle personeelsleden 5. Buitenlandse taxikosten 6. Restaurantkosten gemaakt door een vishandelaar die met zijn belangrijkste klant gaat eten in een Oostends visrestaurant waar hij ook zijn vis levert. 7. Relatiegeschenk gekocht in België en weggeschonken aan een buitenlands klant in het kader van een buitenlandse zakenreis. 8. Fles wijn die geschonken wordt aan een leverancier als nieuwjaarsgeschenk. 9. Een balpen die geschonken wordt aan een klant, met duidelijke vermelding van de naam van de onderneming erop. 10. De maaltijdkosten met betrekking tot een gevolgd seminarie. 11. De kostprijs van een opendeurdag 12. Een zelfstandige handelaar betaalt de premies van een individuele levensverzekering. 23

/4 G.2 FISCALE VERWERKING VAN EEN BIJKOMENDE LENING Een alleenstaande belastingplichtige met een belastbaar inkomen van 31.000 onderschrijft op 1 oktober 2004 een hypothecaire lening van 125.000 over 20 jaar tegen een tarief van 4% (annuïteit van 9.197 per jaar) voor het verwerven van enige woning onder het BTW regime. Op 1 april 2005 bewoont hij voor de eerste maal zijn woning. Het niet geïndexeerd kadastraal inkomen (KI) bedraagt 1500. Op 9 september 2010, onderschrijft hij een tweede hypothecaire lening voor een bedrag van 25.000 teneinde zijn eerder aangekocht onroerend goed verder af te werken. De tweede lening werd aangegaan voor een termijn van 10 jaar (annuïteit van 3082 - waarin begrepen de intresten van het eerste jaar ten belopen van 1000 ). Vul de aangifte in betreffende de onroerende inkomsten en bereken tevens de fiscale voordelen : 1. Indien betrokkene kiest voor de aftrek enige en eigen woning 2. Indien betrokkene kiest voor het behoud van het oude regime inzake aftrek van kapitaal en intrest (voor 2005). 24

25

G.3 GROENE LENING Duid aan welke bewering fout is (1 p) a) De overheid is bereid om 1,5 % van de intrestlast rechtstreeks ten laste te nemen b) Op de resterende intresten die de belastingplichtige betaalt, kan de belastingplichtige eveneens de 40 % belastingvermindering wegens energiebesparende investeringen krijgen c) De kapitaalsaflossingen en intrestbetalingen betreffende de groene lening kunnen niet leiden tot een aftrek van enige en eigen woning d) Er is enkel intrestbonificatie voorzien voor een eerste schijf van 15 000,00 per woning, per gezin. G.4 GESPREIDE TAXATIE VAN MEERWAARDEN (2 p) Een ondernemer heeft in 2009 een meerwaarde van 1000 gerealiseerd en conform het WIB een nuttige herbelegging van de verkoopprijs in een ander activum gedaan. De herbeleggingstermijn liep tot 31.12.2011. Wat is het gevolg van een brand die het herbeleggingsgoed verwoest op 01.04.2011? Kan belasting op het nog niet belaste deel van de meerwaarde vermeden worden? Motiveer je antwoord 26

H. VENNOOTSCHAPSBELASTING /10./5 H.1. In toepassing van de artikelen 193bis of 193ter W.I.B. 1992 zijn kapitaalsubsidies vrijgesteld in de mate dat zij belastbaar worden in toepassing van art. 362 W.I.B.. Talrijke vennootschappen verwerken de kapitaalsubsidies boekhoudkundig direct in de resultaten. Deze boekhoudkundige verwerking is niet aangewezen. Vanuit fiscaal oogpunt (in het bijzonder het vermelde art. 362 W.I.B) is het aangewezen het belastbaar bedrag te beperken in principe tot dat deel van de subsidies dat overeenstemt met de voor het belastbaar tijdperk toegestane afschrijvingen. Hoe zal, in het hierna becijferd voorbeeld, de overeenstemming gebeuren en voorgesteld worden in de vennootschapsbelastingaangife (Kader I.A.) voor de aanslagjaren 2009 en 2010 (op 31 december 2009 heeft de vennootschap een winst van 1.000,00, die zij opnieuw overdraagt)? Gegevens : Een vennootschap opgericht in 2005, die conform het wetboek vennootschappen als klein moet beschouwd worden en wiens boekjaar samenvalt met het kalenderjaar, heeft op 05 april 2008 een machine aangekocht voor 25.000,00 EUR (excl. BTW). Deze machine heeft een verwachte levensduur van 05 jaar en is bestemd voor de afdeling onderzoek en ontwikkeling van deze vennootschap. Op 18 mei 2008 ontvangt de vennootschap van de Vlaamse overheid een brief met de mededeling dat in het kader van regionale steun aan onderzoek en ontwikkeling zij een kapitaalsubsidie van 2.000,00 EUR zal krijgen. Boekhoudkundige verwerking op 18 mei 2008 : 416x Diverse vorderingen 2.000,00 aan 753 Kapitaalsubsidies 2.000,00 De winst van het boekjaar 2008 bedraagt 2.000, 00 EUR en wordt opnieuw overgedragen en aldus toegevoegd aan de op 31 december 2007 bestaande ovedraagbare winst van 3.500 EUR. De wettelijke reserve bereikt het wettelijk vereist minimum. Uw becijferd antwoord moet gegeven worden in de hieronder opgenomen kaders. 27

Aangifte Venn.B (kader I.A.) A.J. 2009 A. BELASTBARE GERESERVEERDE WINST Toestand bij het begin van het belastbaar tijdperk (01.01.2008) a) Belastbare reserves in het kapitaal en belastbare uitgiftepremies b) Belastbaar gedeelte van de herwaarderingsmeerwaarden c) Wettelijke reserve d) Onbeschikbare reserves e) Beschikbare reserves f) Overgedragen resultaat h) Andere reserves i) Onzichtbare reserves Subtotaal Positief (004) Negatief (005) j) Aanpassingen in meer van de beginstoestand der reserves - Meerwaarden op aandelen (006) Toestand op het einde van het belastbaar tijdperk (31.12.2008) - Definitieve vrijstelling tax shelter erkende audio visuele werken (008) - Vrijstelling gewestelijke premies en kapitaal-en intrestsubsidies (014) - andere (007) Totaal Positief (010) Negatief (011) Beweging van het belastbare tijdperk Aangroei (positief) (020) Opneming (negatief) (021) 28

Aangifte Venn.B (kader I.A.) A.J. 2010 A. BELASTBARE GERESERVEERDE WINST Toestand bij het begin van het belastbaar tijdperk (01.01.2009) a) Belastbare reserves in het kapitaal en belastbare uitgiftepremies b) Belastbaar gedeelte van de herwaarderingsmeerwaarden c) Wettelijke reserve d) Onbeschikbare reserves e) Beschikbare reserves f) Overgedragen resultaat h) Andere reserves i) Onzichtbare reserves Subtotaal Positief (004) Negatief (005) j) Aanpassingen in meer van de beginstoestand der reserves - Meerwaarden op aandelen (006) Toestand op het einde van het belastbaar tijdperk (31.12.2009) - Definitieve vrijstelling tax shelter erkende audio visuele werken (008) - Vrijstelling gewestelijke premies en kapitaal-en intrestsubsidies (014) - andere (007) Totaal Positief (010) Negatief (011) Beweging van het belastbare tijdperk Aangroei (positief) (020) Opneming (negatief) (021) 29

30

./5 H. 2 Een Belgische NV (BTW belastingplichtige) die haar balans afsluit per 31 december 2009, legt volgende voorzieningen aan waarvoor de nodige formulieren werden opgemaakt (204.3) : 1. Een technische installatie moet elke drie jaar een grondige onderhoudsbeurt krijgen. Voor de werken die telkens moeten uitgevoerd worden voor het einde van het derde boekjaar, werd in 2006 een offerte ingewonnen. De offerte bedroeg 75.000 en een eerste voorziening werd aangelegd. Eind 2008 verhoogde de onderneming haar voorziening aan met 4.000 tengevolge van een contractuele wijziging. In januari 2009 worden de onderhoudswerken uitgevoerd en ontvangt de vennootschap volgende factuur: Werken 88.000 BTW 21% 18.480 Totaal 106.480 2. In de loop van het boekjaar 2009 ontvangt de vennootschap, tengevolge van brandschade aan haar materiaal, een tussenkomst van haar brandverzekeraar voor een bedrag van 29.000. De vennootschap oordeelt evenwel dat de herstellingswerken 19.800 zullen kosten en legt voor dit bedrag een voorziening aan. 3. Een voorziening wordt aangelegd voor sociale voordelen aan het personeel (niet aftrekbaar als beroepskosten) : 16.800 4. Op de balans die afgesloten werd op 31/12/2007 vindt men een voorziening voor grote herstelling- en onderhoudswerken voor een bedrag van 78.300. Deze voorziening werd fiscaal aanvaard als een vrijgestelde reserve. Ze betreft schilderwerken die ten hoogste om de tien jaar worden uitgevoerd voor een bedrag van 87.000. In 2008 verhoogt de vennootschap deze voorziening met 23.500 zodat ze in totaal 101.800 bedraagt. Het overzicht 204.3 beschrijft precies de aard van deze voorziening, met name: - schilderwerken (om de 10 jaar), totale kost : 87.000 (reeds geprovisioneerd bedrag : 78.300 aanvaard door de fiscus) - uitbreiding garage : 14.800 31

Deze voorziening werd teruggenomen in de boekhouding van 2009 op volgende manier: 162 Voorzieningen grote 101.800,00 herstellingen en grote onderhoudswerken (VGHGO) 6361 @ Terugname VGHGO 101.800,00 611 Onderhoud en herstellingen 87.000,00 411 Te recupereren BTW P.M. 44 @ Leveranciers 87.000,00 4513 @ BTW medecontractant P.M. 611 Onderhoud en herstellingen 14.800,00 4110 BTW medecontractant P.M. 44 @ Leveranciers 14.800,00 4513 @ BTW medecontractant P.M. Men vraagt u om de fiscale gevolgen van al deze voorzieningen toe te lichten voor het aanslagjaar 2010. Geef telkens de journaalposten. 32

I. BELASTINGPROCEDURES/ REGISTRATIERECHTEN EN SUCCESSIERECHTEN /5 I.1 Er zijn drie aangifte termijnen die gelden bij aangifte van een nalatenschap. Graag deze termijnen en wanneer ze gelden? Kan er een uitstel van termijn zijn? Leg desgevallend uit hoe en aan wie U dit moet aanvragen 33

DEELDOMEIN VENNOOTSCHAPSRECHT EN ANDERE RECHTSTAKKEN /15 J. VENNOOTSCHAPSRECHT, ONDERNEMINGEN IN MOEILIJKHEDEN. /10 J.1 In welke van de onderstaande 3 situaties is voor de BVBA Hairworxx de alarmbelprocedure (artikelen 332 of 333 van het W. Venn.) van toepassing? Geef telkens een korte toelichting bij je antwoord. Situatie 1: Materiële vaste activa 6.000,00 Liquide middelen 2.000,00 Kapitaal 20.000,00 Niet opgevraagd kapitaal -12.000,00 Situatie 2: Materiële vaste activa 2.000,00 Liquide middelen 1.000,00 Kapitaal 20.000,00 Niet opgevraagd kapitaal - 5.000,00 Reserves 3.000,00 Overgedragen verlies - 8.000,00 Resultaat van de periode - 7.000,00 /6 Situatie 3: Materiële vaste activa 3.000,00 Liquide middelen 2.000,00 Kapitaal 20.000,00 Niet opgevraagd kapitaal -12.000,00 Overgedragen verlies - 3.000,00 34

/4 J. 2 Duidt in de onderstaande tabel aan : 1) welke vennootschap heeft altijd neerleggingsverplichting van haar jaarrekening bij NBB? 2) in welke vennootschap heeft de oprichter, aandeelhouder of werkend vennoot een beperkte aansprakelijkheid? 3) welke vennootschap kan worden opgericht met een onderhandse akte? 4) welke vennootschappen hebben een wettelijk verplicht minimum kapitaal? 5) welke vennootschappen dienen een financieel plan op te maken bij oprichting? 6) welke vennootschappen mogen winstbewijzen toekennen? NV BVBA Comm.VA CVBA CVOA 1) 2) 3) 4) 5) 6) V.O.F. Comm.V EBVBA 35

K. BEGINSELEN VAN HET ARBEIDS EN SOCIAAL ZEKERHEIDSRECHT../5 K. 1. U bezit 50% van de aandelen van een BVBA. Dient u aan te sluiten bij een sociale kas voor zelfstandigen?../1 K. 2. Een werknemer beconcurreert zijn werkgever tijdens de uitvoering van de arbeidsovereenkomst. Wat kan de werkgever doen?../1 K..3 Wat dient een werkgever in de praktijk te doen op het moment dat een nieuw voltijds personeelslid effectief bij hem begint te werken?../1 K..4.Welke documenten dient de werkgever steeds op de maatschappelijke zetel (of het adres waarop de werkgever geregistreerd is bij de Rijkdsdienst voor de Sociale Zekerheid) te houden mbt mogelijke controle van de sociale inspectie?../2 36