Herstel en verwerking na borstkanker
HERSTEL EN VERWERKING NA BORSTKANKER Wanneer u bent geopereerd voor borstkanker maakt u in een betrekkelijk korte tijd veel mee. Deze folder beschrijft de mogelijkheden van nazorg in de periode na de borstoperatie waarin herstel en verwerking een belangrijke rol spelen. Wanneer u te maken heeft met aanvullende therapie (radio-, chemo- en hormoontherapie), betekent dit een enerverende periode voor u en uw naaste omgeving. Het is voor iedereen verschillend hoe lang het duurt voordat het gewone levensritme weer kan worden opgepakt. Als u er thuis of in uw eigen omgeving niet uit komt, kunt u gebruikmaken van de verschillende voorzieningen die er in de regio zijn voor mensen die kanker hebben of hebben gehad. De mammacareverpleegkundige is speciaal opgeleid om met u uw klachten te bespreken. Zij kan u informeren, adviseren en begeleiden in de verwerking of u zo nodig doorverwijzen. In de periode van nacontrole op de mammapoli zal de arts u regelmatig onderzoeken en informeren hoe u het maakt. Afhankelijk van de aard van de borstkanker, komt u vervolgens nog enkele jaren op de poli chirurgie voor controle. Naast het lichamelijk onderzoek, is de eerste jaren vaak een mammografie noodzakelijk. Soms wordt ook bloedonderzoek gedaan. Opnieuw wordt u dan geconfronteerd met het wachten op de uitslagen van onderzoeken en de bevindingen van de arts. Het is dan ook volstrekt normaal dat deze situaties zo nu en dan weer angst en spanningen bij u oproepen. Praktische informatie Op de volgende pagina s volgt praktische informatie inzake het herstel en de verwerking na de borstoperatie. Achtereenvolgens worden beschreven: lotgenotencontact, borstprotheses, en adressen van hulpverleningsinstanties. 1
Lotgenotencontact Een aantal patiënten heeft behoefte aan contact met lotgenoten. Het uitwisselen van ervaringen op praktisch en emotioneel gebied kan ertoe bijdragen dat u zich in deze situatie minder onzeker voelt. Wilt u in contact komen met een lotgenote, belt u dan de mammacareverpleegkundige, telefoon (023) 545 3575. De begeleidingsgroep borstkanker van de Borstkanker Vereniging Nederland organiseert samen met het KG iedere maand inloopochtenden voor borstkankerpatiënten, met als doel informatie en ervaringen uit te wisselen. In de locatie zuid zijn de inloopochtenden iedere eerste donderdag van de maand van 10.00 tot 11.30 uur. In de locatie noord worden deze ochtenden op iedere laatste woensdag van de maand gehouden van 10.00 tot 11.30 uur. U kunt hier zonder afspraak naar toe. De begeleidsters van deze lotgenotengroep bieden tevens de mogelijkheid voor een persoonlijk gesprek. In de regio organiseren de ziekenhuizen, in samenwerking met organisaties die zich bezighouden met kankervoorlichting, zo nu en dan themabijeenkomsten. Deze worden aangekondigd in de regionale dag- en weekbladen en via de website van het KG. Revalidatie Herstel & Balans is een programma voor gezondheidsbevordering en revalidatie voor kankerpatiënten. Het biedt een combinatie van lichaamstraining en psychosociale begeleiding en duurt drie maanden; er zijn twee à drie bijeenkomsten per week in een groep van acht tot zestien deelnemers. Borstprotheses Voorlopige prothese Het KG biedt vrouwen na een borstamputatie een voorlopige borstprothese aan. Deze lichtgewicht watten - prothese past in de eigen beha en heeft een cosmetisch corrigerend effect. Geen prothese Het komt tegenwoordig vaker voor dat vrouwen ervoor 2
kiezen om na een borstamputatie geen prothese te dragen. De firma Lobstar heeft een kledinglijn ontworpen voor vrouwen die geen borstprothese willen dragen. Dit kan meestal prima, hoewel vrouwen met een grotere cupmaat spierproblemen kunnen ervaren door het gemis van gewicht aan één kant van het lichaam. Definitieve prothese Over het algemeen duurt het herstel van het operatiegebied zes tot twaalf weken. Daarna kan een definitieve prothese gedragen worden. Indien nabehandeling met radiotherapie plaatsvindt, kan pas een aantal weken na het beëindigen van de radiotherapie, afhankelijk van de situatie van de huid, een definitieve prothese gedragen worden. Borstprotheses zijn er in verschillende vormen, maten en kleuren, met of zonder plakrand, met of zonder tepel. Een prothese wordt in de beha gedragen en kan in een hoesje gedaan worden. Er zijn speciale beha's met ingenaaide hoesjes te koop, maar u kunt ook in uw eigen beha een hoesje (laten) naaien. Sommige vrouwen dragen de prothese op de huid. Onafhankelijk advies over protheses kunt u krijgen bij de begeleidsters van de lotgenotengroep in het KG. Een borstprothese koopt u bij een prothesespecialist. Om een goede keuze te maken, is het raadzaam uw eigen beha s, badkleding en een nauwsluitend T-shirt of hemd mee te nemen. Maakt u van tevoren een afspraak zodat men weet dat u voor een borstprothese komt. Deelprothese Voor patiënten die een borstsparende behandeling hebben ondergaan, zijn er deelprotheses. Een deelprothese vult de holte op die soms ontstaat na een borstsparende operatie. Zwemprothese Zwemmen is een goede sport voor vrouwen die een borst missen omdat het de schouders en borst- en armspieren sterker maakt. Er zijn tegenwoordig mooie aangepaste badpakken en bikini's. Om te zwemmen, zijn er speciale protheses, die wat lichter zijn dan gewone protheses. Het is ook mogelijk een hoesje te 3
naaien in een voorgevormde beha en het hoesje op te vullen met aquariumwatten. U kunt ook een tijdelijke prothese gebruiken als zwemprothese. Maatprothese Wanneer een confectieprothese niet voldoet, kunt u uw specialist om een verwijsbrief vragen voor een maatprothese. Deze borstprothese wordt voor u op maat gemaakt. Kosten al of niet vergoed De ziektekostenverzekeraar vergoedt eenmaal per jaar een nieuwe prothese. Een individueel aangemeten prothese wordt eenmaal per vier jaar vergoed. Hoeveel vergoed wordt, hangt vaak af van de soort verzekering. Het is raadzaam hierover contact op te nemen met uw ziektekostenverzekeraar. Adressen Bij onderstaande speciaalzaken in de regio Haarlem kan men u adviseren over de aanschaf van een borstprothese. Het is aan te raden om van tevoren een afspraak te maken. - Jolie Lingerie en Foundation Anegang 44 A, 2011 HS Haarlem, telefoon (023) 532 3833 - Livera Albus-de Groot Rivièradreef 8, 2037 AG Haarlem, telefoon (023) 533 4269 - Koning Lingerie Zeestraat 7, 1941 AJ Beverwijk, telefoon (0251) 223736 - Mathot Medische Speciaalzaak Pieter Goedkoopweg 12, 2031 EL Haarlem, telefoon (023) 531 9043 Een prothese op maat kunt u laten maken bij: - P.A. van de Borne Leenderweg 331, 5643 AL Eindhoven, telefoon (040) 211 8625 - Prevoo Maatwerk & Advies Kapolder 21, 6321 PT Wijlre, telefoon (043) 407 0162 4
Meer informatie Integraal Kankercentrum Amsterdam (IKA) Het IKA biedt ondersteuning aan hulpverleners en patiëntenorganisaties en organiseert ook activiteiten voor patiënten. Informatie over activiteiten is beschikbaar via www. ikcnet.nl/ika. Voorlichtingscentrum van de Nederlandse Kankerbestrijding Hier kunt u terecht voor documentatie, brochures, tijdschriften en video s. Sophialaan 8, 1075 BR Amsterdam. U kunt uw vragen ook stellen via de hulp-en informatielijn. Telefoon 0800 022 66 22 (gratis) www.kanker.info. Borstkanker Vereniging Nederland Het doel van Borstkanker Vereniging Nederland is vanuit patiëntenperspectief het welzijn te bevorderen van (ex-) borstkankerpatiënten door: - het bieden van lotgenotencontact; - informatieverstrekking; - belangenbehartiging. Postadres: BVN, Postbus 8065, 3503 RB Utrecht. Telefoon (030) 291 7222 www.kankerpatient.nl/bvn e-mail: databank@bvn.nfkpv.nl. Contactpunt voor jonge vrouwen Telefoon (030) 291 7227 De Amazones Jonge Vrouwen met borstkanker www.de-amazones.nl. 5
Patiëntenservice Wilt u aanvullende informatie zoals een adres van een patiëntenvereniging, een artikel of een boek, dan kunt u van 9.00-16.00 uur terecht bij een van de patiëntenservicebureau s van het KG. Locatie noord, telefoon (023) 545 4138. Locatie zuid, telefoon (023) 545 3138. U kunt ook mailen via info@kg.nl. 6
1039501-10-2006 www.kg.nl Locatie noord Vondelweg 999 Haarlem Locatie zuid Boerhaavelaan 22 Haarlem Postadres Postbus 417 2000 AK Haarlem Telefoon: (023) 545 35 45 e-mail: info@kg.nl