MINISTERIE VAN LANDBOUW Bestuur voor Landbouwkundig Onderzoek Kommissie voor Toegepast W etenschappelijk Onderzoek in de Zeevisserij (T.W.O.Z.) (Voorzitter : F. LIEVENS, directeurgeneraal) BESTANDSOPNAME LANGSHEEN DE BELGISCHE KUST (5) R. DE CLERCK en N. CLOET Onderwerkgroep,, Biologie (I.W.O.N.L.) Mededelingen van het Rijksstation voor Zeevisserij (C.L.O. Gent) Publikatie nr. 54B/7/972
V MINISTERIE VAN LANDBOUW Bestuur voor Landbouwkundig Onderzoek Kommissie voor Toegepast W etenschappelijk Onderzoek in de Zeevisserij (T.W.O.Z.) (Voorzitter : F. LIEVENS, directeurgeneraal) A BESTANDSOPNAME LANGSHEEN DE BELGISCHE KUST (5) R. DE CLERCK en N. CLOET Onderwerkgroep Biologie (I.W.O.N.L.) Mededelingen van het Rijksstation voor Zeevisserij (C.L.O. Gent) Publikatie nr. 54B/7/972 D/972/0889/3
Inleiding. In het kader van de aktiviteiten van de werkgroep "Biologie" (Commissie T.W.O.Z. I.W.O.N.L.) werden in mei en september 970 en in mei en september 97» bestandsopnamen van de komraerciële en de nietkommerciële vissoorten, die langsheen de Belgische kust voorkomen, opgesteld. Onderhavige publikatie vermeldt de resultaten van de vijfde be standsopname, ditmaal over de periode 9 mei juni 9 7 2. Voor de doelstelling en de uitvoering van de opnamen kan naar de vorige publikaties worden verwezen. Uitvoering. De 27 vaste punten van de vorige bestandsopnamen werden behouden en de lokalisatie is op kaart weergegeven. Overeenkomstig de vorige opnamen werden de gegevens over de temperatuur, de zuurtegraad en het zoutgehalte van het oppervlaktezee water op kaart uitgezet, nl. respektie/eüjk de kaarten 2, 3 en Resultaten. ) Kommer iële v.isso0,t en^ De dichtheid van de stapel in de beschouwde periode kan ais volgt worden beschreven (tabel ) : a) Garnalen (Crangon crangon)(kaart 56780^ In tegenstelling met de vorige opnamen werd de garnaalstock in deze bestandsopname per vijf lengtesorteringen ingedeeld. De sortering
kleiner dan 5^ mm, die vroeger als een geheel werd beschouwd, werd thans verder onderverdeeld in de sorteringen kleiner dan mm, mm tot 30 mm en 50 mm tot 5^ mm. De bedoeling hierbij was het jonge broed, dat nog niet kommercieel wordt bevist, beter in verband met de prognosen te kunnen omlijnen. Algemeen gezien was de dichtheid van de garnaalstock niet bijzonder groot. Een graduele vermindering van de aantallen was waarneembaar naar de grotere sorteringen toe. De grootste dichtheden werden in de visgronden van het Westdiep, de Nieuwpoort Bank en de Wandelaar aangetroffen. b) Schol (Pleuronectes platessa)(kaart 023). Voor alle sorteringen werd de hoogste dichtheid van schol in het Trappegeer, de Noordpas en de Negenvaam aangetroffen. Op de overige stations was een kleine, doch regelmatige verdeling van de 0, I, II en IIIjarigen en ouder te noteren. e) Schar (Pleuronectes limanda) (kaart_*f5l67) Een koncentratie van 0jarige scharren werd in de visgronden van het Trappegeer, de Noordpas en de Negenvaam waargenomen. De scharstand van de 0, I, II en IIIjarigen en ouder op de overige stations mag ais zeer schaars worden betiteld. b) Bot (Pleuronectes_flesus)(kaart I8I9 ). De dichtheid van de botpopulatie was zeer schaars. e) Kabeljauw (Gadus morhua)(kaart 202). Slechts op drie stations werd de aanwezigheid van 0 en Ijarige kabeljauw vastgesteld. Deze schaarsheid is normaal, gezien de kabeljauw
3. in de lente Noordwaarts migreert naar de voedselgebieden van de Dogger Bank. f) Wijting (Gadus merlangus) (kaart 22232*0. De dichtheid van de wijtingstock vertoonde zelden een waarde boven 2 individu per.000 m. De spreiding was voor alle sorteringen over de volledige kustlijn gelijklopend met uitzondering echter van een viertal stations. g) Tong (Solea solea)(kaart 25262728). De jaarklasse 97? die massaal voorkwam in het najaar van 97» bleek met uitzondering van het Westdiep zeer schaars voor te komen. De bestandsopname greep plaats gedurende de normale paaiperiode van de tong. De genoteerde dichtheid van de geslachtsrijpe tongen was evenwel zo miniem dat dit verschijnsel zware gevolgen voor de reproduktie van de tong kan hebben. h) Sprot (Clupea sprattus)(kaart 2930). Sprot, zowel van de klasse kleiner dan 0 cm ais van de klasse groter dan 0 cm, vertoonde een dichtheid in de visgronden van het Westdiep en van de Vlakte van de Raan. Een maximum van 2 *f individuen 2 per 000 m werd vastgesteld. g) Haring (Clupea harengus)(kaart 3)» Met uitzondering van station werd een totale afwezigheid van jonge haring langsheen de Belgische kust genoteerd. h) Rode poon (Trigla lucerna)(kaart 3233)» Een geringe dichtheid van rode poon manifesteerde zich in de omgeving van het Westdiep.
i) Grauwe poon (Trigla gurnardus) (kaart 3*0» De aanwezigheid van grauwe poon werd slechts op de stations 8 en 20 opgemerkt. 2. Inver^tebrat_erL enranâ^e_tko_mme_rc_ië_le_ vissoorten. Het voorkomen en de relatieve dichtheid van de invertebraten en de nietkommerciële vissoorten per station is weergegeven in tabel 2. Er werden in totaal *f0 verschillende species genoteerd. Op station 0 werd een buitengewone hoeveelheid kogelkwallen en gewone slangster vastgesteld. Verschillende species zijn over de volledige kust algemeen verspreid.
2 Tabel Aantal stuks per 000 m Species/station 2 3 4 5 6 7 8 9 0 2 3 Garnalen < 43 4350 5053 5367 > 67' 5 8 8 7 8 8 5 6 4 22 3 5 3 27 38 4 4 8 20 8 7 2 553 360 5 46 5 28 305 3 9 7 20 93 52 35 5 9 37 3 2 6 5 3 5 4 2 2 5 2 6 0 2 50 392 243 85 32 Schol < 3 39 924 > zk Schar < 4 49 >9 2 Bot 320 > 20 _ «Kabeljauw < 3 340 > 4o Wijting < 2 229 >29 m : 2 Tong < 3 39 923 > 23 2 : Sprot < 0 >0 24 3 36 Haring <5 Rode poon (Roodbaard' < 2 5 > 2 5 lirauwe poon, (knorhaan) Z0
if 5 6 7 8 9 20 2 22 23 2 if 25 26 27 6 if 2 7 if kz 20 0 7 57 0 7 6 986 if6 5 83 2 if 6 5^3 802 39 88 6 2 0 9 if 2 26 73 26 ifo 9 2if 3^9 if3 39 3*f 3^3 339 96 75 3 00 228 36 ^3 3 30 60 if 0 88 58 26 *f5 5 3 if 2 2 2 2 2 2 2 if 6 8 0 7 7 3 2 2 if n j". 5 2 2 0
Tabel 2 Verdeling van de bijvangst per station Familie en species Dichtheid exemplaar Enkele indiv. Veel Zeer veel Buitengewoon veel Algae (zeewier),if,7,8,2 0,23, 2if,2 6 Porifera (sponzen) 20 Coelenterata Pleurobrachia pileus Flem. (kogelkwal) 7,8,9,,3,4, 7, 8, 9,2 0,2, 2 2,23,2A,25,26 (kwalpoliepen) 2,6,7,9,2,4, 7,20,24 Rhizostoma pulmo Ag. (zeepaddestoel) Aurelia aurita L. (oorkwal) Actinia equina L. (zeeanemoon) Echinodermata Asterias rubens L. (gewone zeester) Ophiura texturata Lam. (gewone slangster) 2 5,26 2 if,2,3,if,6,8, 0, 6,2 7,3,6,9,4,8, 2 2,3,5,7,9,0, 2,3,4,9,26 7,8,2,3,5, 2,22,23,24,25, 26 5,3,4,5,6,5,6 2,2,27 0,3,8,24,4,6,8,8,9, 2 0,2,22,23,24, 25,3,4,8,20 5 0
í Ophiotrix fragilis Abildg«(brokkelster) Psammechinus miliaris Gmel. (gewone zeeappel) Echinocardium cordatum Penn. (zeeklit) Mollusca Buccinum undatum L» (wulk) Mactra corallina atlantica B. (grote strandschelp) Spisula subtruncata Da C. (halfgeknotte strandschelp) Ensis ensis L. (zwaardschede) Albra alba W Wood (witte dunschaal) Mytilus edulis (mossel) Sepia officinalis L (gewone inktvis) Sepiola atlantica d'orb. (dwerginktvis) Loligo vulgaris (pijlinktvis) Vermes Pectinaria auricoma Müll» (goudkammetje) Aphrodite aculeata Lo (zeemuis) Andere wormen ongedefinieerd 5, 5 M 3, 2 3 9.0.2.4, 2 4.5.9..4, 4,6,8,9, 23,24,25 25 6,20 2,2,3,20,23 25 24 24,25 5,6 4 4,22,24 9 25,26 5,6,8,,26 5,6,8,9,2,2 22
* S V * Bryozoa Flustra foliacea L. (bladachtig hoornwier) Alcyonidium gelatinosum Lo (doorschijnende zeevinger) Crustacea Maeropodia rostrata Lo (hooiwagenkrab) Macropipus holsatus Fabro (gewone zwemkrab) Eupagurus bernhardus Lo (heremietkreeft) Idotea linearis Bate (smalle zeepissebed) 9,0,20 26 20,7,9,0,,2, 4,5,7,22,23, 24,25,26,2,4 9,0,2,3,4, 5,6,7,27,4,5,6,8,9,4, 7,20,2,24,25 Talitrus saltator Monto (strandvlo),3,5,26 Palaemon serratus (steurgarnaal) Pisces Agonus cataphractus L«(harnasmannet je) Gobius minutus Pallas (zoetemondje) 4,2,3,4,7, 8,20,24 3,4 7,8,20,2,23 2,4,6,8,2, 24,27 Liparis liparis Lc (slakdolf) 8, 6, 7,2 7 Callionymus lyra L. (p it vis) Motella mustela Lo (vijfdradige meun) 2,8,9,22 3,4,5,,2,22 8,24,2,3,4,5,6,7, 8,2,24,25,26 3,4,5,6,7,8,9, 5,7,9,25 3 9,22
Ammodytes lanceolatus Lesauv (smelt) 2 Osmerus eperlanus L. (spiering) 7 Stolephorus encrasicholus L. (ansjovis) 26
a 2 45 3 30 27 20 Z ee brugge 5 5 26 24 22 9 BESTANDSOPNAME BELGISCHE KUST ( 5 ) 25 23 eu w p o o rt POSITIES DER STATIONS PERIODE : 95/ 672 t / 3 f. t r J r X
2*30 2*45 3 00 3"5 3 30 Î... tlx. C J E3 l.j C3C 2,3 2, 2,3 2,3 2,4 2,3 2,3 2 3 2,3 2, 2,7 2,3 Zeebrugge' 2,7,9 2,8 Oostende,7 2,3 2,0,8,9 TEMPERATUUR ( C),6 OP DE 27 STATIONS,8 ;6 ie u w p o o rt PERIODE =95/6'72 505 a
2*30 2*4 5 3*00 3*5 3*30 nea ttxx a x r r q x r x i x i. ; iztxiiuzr izx ;r~i tx rr r r j r r i ~ : n ~ r r r x i : j c. j e x r t ; ' 7,70 8,03 7,85 7,89 8,00 7,80 7,82 8,5 8,24 7'40 8,04 8,25 7,70 7,6 8,05 Zee brugge 7,37 8,25 5*5 7,79 7,78 7,79 7,60 7,8 ZUURTEGRAAD (p H ) 7,99 OP DE 27 STATIONS eu w p o o rt PERIODE 95/ 672 si s pi rv.ii r ~X '
5*30 2*4 5 3*00 3 5 3 30 32,29 32,48 32,2 32,05 32,52 3,40 3,60 34,50 3,45 34,50 3,3 34,40 Z e e b ru g g e 34,25 32,59 34,05 5*5 3,50 32,57 32,68 32,26 3,35 3,90 ZOUTGEHALTE (S% o) 33,80 OP DE 2 7 STATIONS euwpoo r t PERIODE 95/ 672 5i o5 h r. r r J n r
t 2 30 5io3ofXir: 3 30 Z ee br ugge 5 5 GARNAAL 2 S t u k s p e r 000 m n 0 eu w p o o rt < 43 MM. 0 5 0 5 0 0 0 0 0 500 O PERIODE =95/672 > 500 5 05
5 30 Z ee b ru g g e GARNAAL St u k s p er I COO m 43 50 mm Nieu w p o o rt PERIODE =95/672
2*30 2*4 5 3*00 3*5 5*3 o~ezttiij en ld m u. lí r3 n n a a t~3 ri i t t t t t m n n LU~l. i C.J t J t 3 r i r ^~] 3*30 Z ee brugge 5*5 ie u w p o o rt Oostende GARNAAL 5 53 mm Stuks 0 MO per U*. m 0 5 C 50 ICC icas:" G, PERIODE :95/ 672 t " si 05 ^ i i r i n r ~ T ~ r i n t r r i t 4 n n i
2 30 2*45 3 00 3 5 5 3 O r :i r i n r r r r r m i n r n l t r r r r r r r n r i i c a p r a i g 3 30 x r a ~ E. T T T 5 5 Oostende GARNAAL 54 67 mm. S t u k s p e r 000 m 0 0 0 5 0 0 50 00 eu w po ort 0 0 500 PERIODE 95/672 >500 O 5 05
2*30 2*4 5 3 00 3 5 3*30 5*30 Z e e brugge GARNAAL > 67 MM. 0 0 5 0 e u w p o o rt 0 0 500 PERIODE M 9 5 / 672 > 5 0 0 505
5 30 3 00 3 30 Z e e b ru g g e 5 5 SCHOL <3 CM. S t u k 5 ID eu w po ort PERIODE 95/ 672 505 DIXZIZEgZt: Lii
2 30 2 45 3 00 35 3 30 5 30 Z e e b ru g g e 5 5 Oostencl SCHOL 3 9 cm. 5 IO e u w p o o rt PERIODE =95/672 5 05 : : n
2*30 3 00 3*5 3 30 5 30 Z e e b ru g g e S ID eu w p o o rt PERIODE 95/672 5 05
2 30 2 4 5 3 0 0 3 30 5 30 " V " Zee brugge SCHOL > 24 cm. S t u k s p e r 000 m 5 IO N ieuw p oo rt 05 PERIODE 95/672 3
2*30 3 00 3 5 3 30 5*30 Z e e b ru g g e 5*5 SCHAR S t u 5 m eu w p o o rt 05 PERIODE =95/672 505
2 30 2 45 3 00 3 5 3 30 530 Z e e b ru g g e 5ri5 Oostend SCHAR S t u k s p e r 000 m " 4 CM. 5 euw poort PERIODE H 9 5 / 6 7 2 505 n ru e t m E n m in 5
2*30 2*4 5 3 00 3 5 3 30 5 3 0 Zee brugge SCHAR St u k s p e r 000 m 59 cm. 5 0 Nieu w poort 05 PERIODE =95/ 672 5 05 6
2*45 3*00 3*5 3 30 Z ee b ru g g e SCHAR > 9 CM. S t u k s p e r 000 m 5 IO N ie u w p o o rt 5 PERIODE =95/672
2 30 3 00 3 5 3 30 5 30 V Z ee b ru g g e BOT 3 20 cm. 5 IO euw p oo rt PERIODE 95/ 672 505 8
2 *3 0 2 4 5 3*00 3 5 3 30 o E 2 Z e e b ru g g e BOT S t u k s p e r IODO m > 2 0 c m. 5 0 N i eu w p o o rt 05 PERIODE :9 5 / 6 7 2 5 0 5 9
5t 30 3*00 3 5 3 30 Z ee b ru g g e 5 5 Oostende KABELJAUW < 3 CM. 0 0 5 0 euw poo rt PERIODE 895/672 C T ~ rx ~ C 3 L l 20
2 30 3 00 3 5 3 30 5 30 V ' Z e e b ru g g e KABELJAUW St U! 3 40 cm. 5 0 eu w poor t 05 PERIODE *95/ 6 7 2 5 05
2*30 2*4 5 3*00 3*5 3 30 5 30 Z ee b ru g g e 5*5 WIJTING < 2 CM. 5 IO eu w p o o rt 05 PERIODE =95/ 672
2 30 5 30 3 00 3 5 3 30 T V Z e e b ru g g e WIJTING 29 c m. 5 IO eu w po ort 05 PERIODE =95/672 505 2 3
2*30 3 00 3 30 5 30 "Tl \r Z e e b ru g g e WIJTING > 29 c m. 5 IO eu w po ort 0 5 PERIODE 95/672 505 24
2*30 2*4 5 3 00 3*30 5 30 Z e e b ru g g e 5*5 TONG 5 IO eu w po ort 05 PERIODE M 9 5 / 672 505 25
* 2 30 2 4 5 3 00 3 5 3 30 5 30 \r Z e e b ru g g e 3 TONG 5 0 euw poort 05 PERIODE =95/ 672 505 cmirrjzm 26
2 4 5 3 * 0 0 3 5 Z ee b ru g g e Oostende TONG 20 23 cm. S t u k s p e r 000 m' 5 IO e u w p o o rt PERIODE :95/6'72 505 2 7
2 30 5*30 2*4 5 3*00 Z e e b ru g g e TONG > 2 3 cm. S t u k 5 0 eu w p o o rt 05 PERIODE 95/ 672 505 28
I 2*30 2*45 3*00 3 30 530 XX o g c m i n i Z e e b ru g g e SPROT < 0 CM. Stuks per 000 m 5 IO e u w p o o rt 05 PERIODE 9 5 / 6 7 2 505 29
5 30 2 45 2 30 3*00 3*5 3 30 ~o V Z e e b ru g g e 5*5 SPROT > 0 CM. S t u 5 IO eu w p o o rt 0 5 PERIODE H 9 5 / 6 7 2 505 30
2*30 2*4 5 3*00 3 5 3*30 530 Z e e b ru g g e HARING <5 CM. S t u k s p e r 000 m' 5 IO eu w poort I 0 I 5 PERIODE 95/672 505 3
2*30 2 4 5 3*00 3 5 5 30 Z ee b ru g g e ROODBAARD < 25 cm. S t u k s p e r 000 m 5 0 N ieuw p o ort 0 5 PERIODE 95/672 5 05 ;.!ijxi.rjc3 'ci I 'I I 3. I. t. C3.L' 3 2
» 2 30 2 4 5 3 00 3 5 3 30 5 30 Z e e b ru g g e 5 5 ROODBAARD > 25 cm. 6 0 eu w po ort 0 5 PERIODE =95/ 672 505 'c.: 33
2*30 2*45 3*00 3 5 3 30 5 30 Z ee b ru g g e 5*5 KNORHAAN < 2 0 c m. St uk eu w p o o rt 05 PERIODE :95/ 672 505 34