Kernboodschappen Gezondheid Losser De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Losser epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Losser en de factoren die hierop van invloed zijn. Hieronder vindt u een beschrijving van de belangrijkste uitkomsten voor de gemeente Losser. Lage SES, bevolkingskrimp en vergrijzing punt van aandacht in Losser Als we de verschillende kenmerken van de bevolking in Losser vergelijken met Twente en Nederland, valt een aantal zaken op. Ten opzichte van Twente en Nederland wonen er relatief weinig 15-40 jarigen en veel 50-75 jarigen in de gemeente Losser. Losser heeft een hoger percentage autochtone Nederlanders dan Twente en Nederland. Ook wonen er meer gehuwden en zijn er meer meerpersoonshuishoudens in Losser in vergelijking met Twente en Nederland. Op een aantal aspecten wijkt Losser negatief af ten opzichte van Twente en Nederland. Het percentage laagopgeleiden is in Losser hoger dan in Twente en Nederland en er zijn in vergelijking minder mensen met een hoog inkomen. In 2040 zal de bevolking van de gemeente Losser gekrompen zijn met 2% vergeleken met 2012; in de rest van Twente en in Nederland zal de bevolking tot deze tijd nog groeien, met respectievelijk 3% en 7%. Dit, in combinatie met de grotere stijging van 65+ers, zijn ontwikkelingen die aandacht behoeven. De gezondheid in Losser vergelijkbaar met Twente De bevolking uit de gemeente Losser komt op een aantal gezondheidsaspecten overeen met Twente en/of Nederland, maar ook zijn er een aantal verschillen: De gemiddelde levensverwachting in de gemeente Losser is vergelijkbaar met die van Twente en Nederland. De totale sterfte in Losser is vergelijkbaar met die in Nederland en lager dan in Twente. De sterfte aan kanker is aanzienlijk lager in de gemeente Losser in vergelijking met Twente en Nederland. Ouderen in Losser ervaren hun gezondheid vaker dan de gemiddelde Twentenaar als matig tot slecht: 35% versus 32%. Met name bij de 75-plussers in Losser wordt de gezondheid vaker als matig tot slecht ervaren: 40%. Ervaren gezondheid hangt samen met opleidingsniveau. De gemiddelde levensverwachting bij geboorte in jaren per gemeente in Twente, 2007 2010 (CBS, 2013). Door de sterke vergrijzing in Losser is de verwachting dat mobiliteitsbeperkingen en chronische aandoeningen zoals Diabetes Mellitus sterk zullen toenemen in de toekomst. Vier procent van de volwassenen en 5% van de ouderen rapporteert matig tot ernstig psychisch ongezond te zijn, vergelijkbaar met Twente. Bij jongeren geeft 3% aan veel last te hebben van depressieve gevoelens. Leefstijl in Losser kan beter 2 van 5
Op landelijk niveau ontwikkelt aantal leefstijlaspecten zich gunstig; (overmatig) alcoholgebruik neemt af bij jongeren en het ontbijt wordt minder vaak overgeslagen dan een aantal jaren geleden. Toch behoeft de leefstijl aandacht, aangezien een ongezonde leefstijl op latere leeftijd voor gezondheidsproblemen kan zorgen. De gemeente Losser scoort, evenals de rest van Twente, slecht op het percentage van de bevolking met overgewicht: Bij volwassen en kinderen geldt dat overgewicht meer voorkomt bij laagopgeleiden. Van de deelnemers aan E-MOVO uit Losser voldoet 22% aan de strenge beweegnorm van minimaal een uur per dag beweging; van de Twentse deelnemers is dit 18%. Daarentegen voldoet 71% van de leerlingen uit Losser aan de soepele beweegnorm van meer dan 7 uur matig intensieve beweging per week. Driekwart van de volwassenen en ruim de helft van de ouderen in Losser voldoet aan de beweegnorm, vergelijkbaar met de rest van Twente. Het aandeel volwassenen dat lid is van een sportvereniging is 59% in Losser, dit is hoger dan in Overijssel (55%). Het grootste deel van zowel de jongeren, volwassenen als ouderen geeft aan minimaal 5 dagen per week te ontbijten, vergelijkbaar met de rest van Twente. Laagopgeleiden ontbijten minder vaak dan hoogopgeleiden. Het dagelijks eten van groente en fruit wordt weinig gedaan door jongeren en volwassen, vergelijkbaar met de rest van Twente. Het percentage rokers in Losser is vergelijkbaar met dat in de rest van Twente. Laag opgeleide jongeren en volwassenen roken vaker dan hoogopgeleiden. Vierendertig procent geeft aan de afgelopen 4 weken aan binge-drinken (vijf om eer alcoholische drankjes bij één gelegenheid) te Leefstijl kenmerken naar leeftijd en geslacht voor Losser en Twente (Registraties JGZ, E-MOVO 2011, Volwassenenonderzoek 2008, Ouderenonderzoek 2010) Losser Twente Overgewicht (matig/ernstig) 5-6 jarigen 18 15 13-14 jarigen 16 19 20-65 jarigen 51 47 65+ ers 61 61 Ontbijt minimaal 5 dagen pw 13-16 jarigen 89 85 20-65 jarigen 88 87 65+ ers 95 96 Eet dagelijks groente 13-16 jarigen 44 40 20-65 jarigen 37 36 65+ ers 76 72 Eet dagelijks fruit 13-16 jarigen 35 33 20-65 jarigen 33 33 65+ ers 75 75 Alcoholgebruik 13-16 jarigen * 34 29 20-65 jarigen # 14 14 65+ ers # 9 8 * binge-drinken (5 of meer alcoholische drankjes bij één gelegenheid) in de < 4 weken # overmatig alcoholgebruik (>21 glazen per week voor mannen, > 14 voor vrouwen) hebben gedaan; 5% van de leerlingen uit klas 2 en 66% van de leerlingen uit klas 4. Bingedrinken gebeurt vaker door Vmbo-ers (47%) dan door Havo/Vwo-ers (21%). De meest genoemde plekken waar alcohol wordt gedronken zijn in een discotheek en thuis. Van de volwassenen rapporteert 14% overmatig alcoholgebruik, bij ouderen is dit 9%. Van de leerlingen die meededen aan E-MOVO die ooit geslachtsgemeenschap hebben gehad, zegt 36% niet altijd een condoom te gebruiken; 6% zegt nooit een condoom te gebruiken. Aandacht voor sociale omgeving blijft belangrijk De meerderheid van de inwoners van Losser is tevreden met het aantal sociale contacten. Elf procent van de 19-35 jarigen geeft aan zich (zeer) ernstig eenzaam te voelen, meer dan in de rest van Twente (6%). 3 van 5
% 70 60 50 40 30 20 10 0 19-35 35-50 50-65 65-75 75+ Niet Matig (zeer) ernstig leeftijd (jaren) Gevoelens van eenzaamheid naar leeftijd in de gemeente Losser (Volwassenenonderzoek 2008, Ouderenonderzoek 2010) 37% van de volwassen in Losser doet vrijwilligerswerk; dit wordt vaker door hoogopgeleiden gedaan dan door laagopgeleiden. Één op de tien leerlingen in Losser geeft aan recentelijk gepest te zijn. Dit is iets lager dan in de rest van Twente, maar behoeft wel aandacht. Pesten gebeurt vaker op het Vmbo dan op de Havo/Vwo. Lossenaar tevreden over fysieke omgeving Openbaar groen in Losser blijft achter bij de rest van Twente en Nederland. Wanneer werd gevraagd naar de tevredenheid met groen in de omgeving, gaf 90% aan hier tevreden over te zijn, hoger dan het landelijke gemiddelde (77%). Buiten spelen is een belangrijke factor voor de ontwikkeling van kinderen. In de gemeente Losser is het gemiddeld aantal kinderen per hectare speelruimte 61. Dit is meer dan het gemiddelde voor Overijssel (55) en Nederland (49), wat betekent dat per kind gemiddeld minder speelruimte is in Losser. Inwoners van Losser beoordelen de veiligheid in hun buurt gemiddeld met een 7,1. Meest genoemde buurtproblemen zijn hondenpoep en te hard rijden (33%), parkeeroverlast (18%) en geluidsoverlast door verkeer en rommel op straat (12%). Zorgvraag en gebruik zullen komende jaren toenemen Inwoners van Losser hebben gemiddeld 32,8 contactminuten met de huisarts, meer dan gemiddeld in Twente (32,1). Toekomstramingen laten zien dat de zorgvraag voor chronische aandoeningen de komende jaren zal toenemen in Losser, mede door de sterke vergrijzing. In 2011 was 2% (105 kinderen) van de 0-17 jarigen in Losser in zorg bij Bureau Jeugdzorg, in Twente was dit 3%. Daarnaast waren nog 4 jongeren tussen de 18 en 23 jaar in zorg bij Bureau Jeugdzorg. Bijna de helft van de 0 tot 23 jarigen (46%) maakt gebruik van ambulante zorg. 4 van 5
5 van 5