Koortsachtig en creatief op zoek naar een woonst Trefdag Hoe thuisloosheid van jongvolwassenen opvangen en voorkomen? 2 juni 2017 Joy Verstichele, Vlaams Huurdersplatform
Inhoudstabel 1. Situering Vlaams Huurdersplatform 2. Grondrecht op Wonen 3. Verschuiving wonen-welzijn 4. Rol van de private huurmarkt 5. Rol van de sociale huurmarkt 6. Rol van welzijnsactoren
Situering Vlaams Huurdersplatform Ondersteuning huurdersbonden Ondersteuning VIVAS, netwerk van sociale huurders Belangenbehartiging van huurders en kandidaathuurders, met specifieke aandacht voor de meest kwetsbaren
Grondrecht op Wonen Ieder heeft het recht een menswaardig leven te leiden Die rechten omvatten inzonderheid: 3 het recht op een behoorlijke huisvesting; (art. 23 Belgische Grondwet) Iedereen heeft recht op menswaardig wonen. Daartoe moet de beschikking over een aangepaste woning, tegen een betaalbare prijs en met woonzekerheid bevorderd (art. 3 Vlaamse Wooncode) 4
Vermaatschappelijking van de zorg Afbouw residentiële zorg Verschuiving wonen-welzijn 1 op 5 van de dak- en thuislozen woonde in een instelling net voor ze dak- en thuisloos werden (Van Menxel, 2005) Minstens 1 op 4 van de dak- en thuislozen heeft een instellingsverleden (Meys, Hermans, 2014) Het ontslag uit een residentiële setting vormt risicofactor Is de woonmarkt hier klaar voor? Nood aan intersectoraal denken Komt de zorg bij de woonst, of hangt de woonst af van de zorg? => Domein Welzijn of Wonen?
Rol van de private huurmarkt Betaalbaarheid Pannecoucke, I., Meeus, B., Verstraete, J., De Decker, P. (2014). Onzeker wonen na een verblijf in een residentiële instelling.
Huurtoelages: Wat is de finaliteit? Wat zou ze moeten zijn? Rol van de private huurmarkt Dak- en thuisloosheid: elkeen die geen titel heeft van een recht op wonen => Federale installatiepremie, huursubsidie, => Weigering referentie-adres Kwaliteit Selectie, stigmatisering en discriminatie Woonwensen/geschikte woonvorm => Samenwonen: onderhuur/medehuur/kamerwonen Uitkeringen gelinkt aan (samen)woonsituatie Stimuleren van verhuurders? Via tussenpersoon/organisatie? Regelluwte: projecten tot 15/07/2017 Nieuw Vlaams Huurdecreet
Rol van de sociale huurmarkt Aanbod +-6% van de woonmarkt Wachtlijsten Onmiddellijke instroom in sociale huurwoning quasi onmogelijk Versnelde toewijs (art. 24 KSH): - op basis van bijzondere omstandigheden van sociale aard - op basis van bepaalde categorieën kandidaten op voordracht van een welzijns- of gezondheidsvoorziening - minimaal 5% Lokaal toewijsreglement Te strikte regulering tegenover gevaar voor willekeur en dienstbetoon Meer aandacht nodig voor woonbehoefte in toewijzing? Sociale verhuurkantoren: +- 60 % toewijzingen volgens Ethos- typologie (Feantsa)
De zoektocht naar een duurzame huisvesting Rol van welzijnsactoren Inschrijving sociale verhuurkantoren + ondersteunen actualisatie Inschrijving sociale huisvestingsmaatschappijen + ondersteunen actualisatie Dossier versnelde toewijs? Formeel/informeel netwerk Samenwerkingen immobiliënkantoren Internet? Samenwerking met woonwinkels/woonloket/ocmw/woonbuddy s/ Aanvraag installatiepremie + huurtoelage Ondersteuning en begeleiding op maat
Opvangmodellen Rol van welzijnsactoren Stelselmatig naar zelfstandig wonen Woongerichte modellen Mensen die zorg nodig hebben vallen nog meer uit de boot dan anderen door de krapte op de woningmarkt Welzijnssector neemt soms de rol van huisvester over Woonvormen die noch op de sociale huurmarkt, noch op de private huurmarkt in trek zijn Contract sui generis => Tussenkomst vrederechter nodig Beschut wonen/begeleid wonen/ : sommige huurcontracten kunnen echt niet Innovatie door hoogdringendheid Opschaling: effectief en efficiënt? Participatief Duurzaam en volwaardig wonen als uitgangspunt Vraag ondersteuning bij de huurdersbond
Blijf op de hoogte van recente ontwikkelingen in het huurlandschap: Schrijf je in op de nieuwsbrief via www.vlaamshuurdersplatform.be joy.verstichele@vlaamshuurdersplatform.be