Symposium Rehabilitatie & Herstel Welkom Groningen 27 juni 2011
Betoging in Den Haag tegen de bezuinigingen in de GGz Teken de petitie!! http://www.ggznederland.nl/actueel/nieuwslijsten/petitie.html Lectoraat Rehabilitatie
Lectoraat Rehabilitatie Lectoraat Rehabilitatie
Lectoraat Rehabilitatie In wisselwerking met het werkveld, de wetenschap en het onderwijs de kennisdomeinen Rehabilitatie en HEE verder tot ontwikkeling te brengen, kennis te genereren en deze kennis toe te passen in de curricula van de initiële voltijd en deeltijd opleidingen, en in na- en bijscholingsprogramma s voor een breed werkveld
Het lectoraat Rehabilitatie is verbonden aan de Academie voor Sociale Studies SPH, MWD, Toegepaste Psychologie), en de Academie voor Verpleegkunde HBO-V Lectoraat Rehabilitatie
Lectoren Lies Korevaar lector Rehabilitatie Wilma Boevink lector HEE Marianne Farkas lector Psychiatric Rehabilitation & Recovery Lectoraat Rehabilitatie
Speerpunten Leren en rehabilitatie Sociale contacten en rehabilitatie Herstel, empowerment en ervaringsdeskundigheid Wellness (Gezonde leefstijl) Wmo
Onderwijs Master Rehabilitation Counselor Start: januari 2012 Associate Degree Ervaringsdeskundige in de Zorg Start: september 2011 Lectoraat Rehabilitatie
Programma 10.00 uur Welkom en opening Dagvoorzitter dr. Lies Korevaar, lector Rehabilitatie 10.10 uur Herstel Drs. Wilma Boevink, lector HEE 10.35 uur Herstelondersteunende zorg Dr. Jos Dröes, docent & senior consultant St. Rehabilitatie 92, Utrecht 11.00 uur Pauze 11.30 uur Rehabilitatie: ondersteuning van rolherstel Dr. Lies Korevaar 12.00 uur Lunch (in de Marie Kamphuisborg, Zernikeplein 23) 13.00 uur Workshopronde 1 14.00 uur Pauze 14.30 uur Workshopronde 2 15.30 uur Ontvangst in Willem Alexander Sportcentrum 16.00 uur Inleiding door College van Bestuur 16.15 uur Rede lector dr. Marianne Farkas 16.40 uur Installatie 17.00 uur Receptie 18.00 uur Einde
Rehabilitatie: ondersteuning van rolherstel Symposium Rehabilitatie & Herstel Groningen 27 juni 2011 Lies Korevaar
Overzicht 1. Wat is rehabilitatie? 2. Uitwerking rehabilitatie in de praktijk 3. Belemmeringen in de praktijk 4. IRB-onderwijs 5. Afsluiting Lectoraat Rehabilitatie
Rehabilitatie Herstel
Wat is rehabilitatie in relatie tot herstel? (1) Herstel is wat cliënten zelf doen Rehabilitatie is wat hulpverleners doen om hen daarbij te helpen door het maatschappelijk of rolherstel te ondersteunen
Rehabilitatie Herstel Rehabilitatie is een * Herstel is geen hulpverlening hulpverleningsvorm Rehabilitatie is een * Herstel is een proces van de cliënt proces van cliënt en hulpverlener samen Rehabilitatie is gericht * Herstel is gericht op op maatschappelijk rolherstel empowerment: weer macht krijgen over je aandoening, jezelf en je omstandigheden Rehabilitatie is gericht op * Herstel richt zich op wat de cliënt rolherstel, en op het belangrijk vindt in zijn leven. vergroten van activiteiten en participatie
Wat is rehabilitatie in relatie tot herstel? (2) Individuele rehabilitatie, mits goed toegepast, is een van vele mogelijke herstelondersteunende activiteiten
Omschrijving van rehabilitatie Rehabilitatie is een vorm van hulpverlening die: de cliënt ondersteunt bij het verkennen, kiezen, verkrijgen en behouden van maatschappelijke / sociale rollen in de omgeving van eigen voorkeur
IRB is alleen herstelondersteunend als Eigen verhaal Empowerment Ervaringsdeskundigheid Steun Regie
2. Uitwerking rehabilitatie
Rehabilitatieproces Wens cliënt Levensterrein? Wonen Werken Leren Soc. Contacten Verkennen Kiezen Verkrijgen Behouden
Fasen en modules van rehabilitatie Een band: actief luisteren, vragen stellen, doorvragen Terreinen: wonen, dagbesteding, sociale contacten Doeltypen: veranderdoelen, behoud-doelen Fasen: Verkennen Kiezen Verkrijgen Behouden van eigen doelen Modules: doelvaardigheid doel stellen functionele diagnostiek hulpbrondiagnostiek vaardigheden leren hulpbronnen gebruiken
Voorbeelden van rehabilitatiedoelen Ik wil vanaf 1 mei (tijdstermijn) het activiteitencentrum (omgeving) gaan bezoeken (als bezoeker; rol) Ik wil per april (tijdstermijn) op zondag naar de kerk (omgeving). Ik wil het komend halfjaar (tijdstermijn) eens per maand mijn zus (rol: broer) opzoeken, bij haar thuis (omgeving). Ik wil het komend jaar (tijdstermijn) zelfstandig (rol) blijven wonen in mijn huidige 2-kamer flat (omgeving)
Uitgangspunt IRB Rol + Omgeving van eigen voorkeur Vaardigheden + Hulpbronnen Succes + Tevredenheid
Bondgenootschap In de eerste plaats uitgaan van wat de cliënt met ons en anderen verbindt, en niet van datgene wat hem van ons en anderen onderscheidt
Rehabilitatie als brug tussen psychiatrie en maatschappij Psychiatrie Rehabilitatie Maatschappij Patiënt Cliënt Burger Wonen Werken Huurder Collega Leren Cursist Socialiseren Oma-rol
3. Belemmeringen in de praktijk Stigma Wens doel Zelfstandigheid zelfredzaamheid Scholing hulpverleners
Chronisch zieken en gehandicapten behoren tot de meest achtergestelde groep in onze samenleving. (Rapportage Gehandicapten 2002)
Uitspraken hulpverleners Is bij haar al eerder geprobeerd en nooit gelukt Er zijn geen omgevingen waar onze cliënten heen kunnen Daar is deze cliënt helemaal niet aan toe Het voorkomen van achteruitgang, het verzorgen staat bij ons centraal; niet de toekomstwensen van de persoon Hij is eindelijk stabiel; voorlopig niks meer aan doen Onze cliënten hebben/uiten geen wensen Dat doel is veel te hoog gegrepen
Wens doel Een wens representeert een zeker verlangen, maar hoeft niet per definitie bereikbaar te zijn Een doel is meer dan alleen maar een wens; het is een gewenste (eind)situatie die als bereikbaar wordt beschouwd
Zelfstandigheid vs Zelfredzaamheid Zelfstandigheid/autonomie betekent dat je woont in het huis van je keuze, dat je zelf bepaalt wie je vrienden zijn en wanneer je ze wilt zien, dat je kiest hoe je, binnen beschikbare mogelijkheden, je dag doorbrengt Zelfredzaamheid betekent dat je je eigen huishouden kunt doen, dat je je vrienden zonder hulp kunt opzoeken en dat je de activiteiten die je op de dag wilt ondernemen zelf kunt uitvoeren
Vermindering van zelfredzaamheid betekent niet dat er ook verlies van zelfstandigheid/autonomie plaatsvindt
REHABILITATIE IN HET (REGULIERE) ONDERWIJS VOOR HULPVERLENERS Curricula HBO-V, MWD & SPH Behandeling (Cure) 55% Probleemgericht Milieugericht Ontwikkelingsgericht Begeleiding/ Verzorging (Care) 40% Rehabilitatie wonen, werken, leren, socialiseren < 5%
Als je alleen een hamer hebt, lijkt elk probleem op een spijker
REHABILITATIE IN HET (REGULIERE) ONDERWIJS VOOR HULPVERLENERS Curricula HBO-V, MWD & SPH Behandeling 1/3 Probleemgericht Milieugericht Ontwikkelingsgericht Begeleiding/ verzorging 1/3 Rehabilitatie 1/3
4. IRB-onderwijs
Scholing van VAK-mensen op het gebied van rehabilitatie Vaardigheden Attitude Kennis
IRB-onderwijs aan de Hanzehogeschool Groningen 1 Initieel onderwijs (bachelor): IRB is een Thema in de curricula van de Schools Major 1 e jaar : IRB kennis + attitude (4 EC s)* 2 e jaar : IRB vaardigheden (4 EC s) 3 e jaar : IRB-stage (1 jaar) 4 e jaar : IRB specialisatie (30 EC s) Minor Voor studenten van andere schools (30 EC s) * 1 Europese Credit = 28 uur onderwijs
Scholing docenten zonder rehabilitatiescholing en -ervaring Training in de theorie en sommige vaardigheden (doelvaardigheid beoordlen) 75 docenten (VPK, SPH, MWD, TP), hebben een IRB-cursus gevolgd van 32 uur Huiswerkopdrachten, oefeningen en assessment met acteurs, DVD 7 docenten op expertniveau
IRB-onderwijs aan de Hanzehogeschool Groningen 2 Post-initieel (master): 2- jarige Master Rehabilitation Counselor 15 studenten p.j., 7.000,- per student p.j. Dublin descriptoren: Europese standaard voor masteronderwijs
Rollen van de Master Rehabilitation Counselor MRC als Expert MRC als Coach MRC als Consulent MRC als Onderzoeker MRC als Innovator MRC als Professional
Samenwerking met HEE Samenwerking met herstelbeweging Positie van de IRB als herstelondersteunend (rolherstel) Samen aanbieden van scholing Benoeming van Wilma Boevink als lector HEE Ervaringsdeskundigen als (gast) docenten Associate Degree Ervaringsdeskundige in de zorg 2-jarige hbo-opleiding
Ondersteunende aspecten Combinatie van: Handboek Rehabilitatie IRB-onderzoek, incl. RCT -> effectieve interventie Multidisciplinaire richtlijnen schizofrenie Databank effectieve methoden (Movisie) Master RC Toolkit IRB
5. Ten slotte
Marianne Farkas