Thema: Beeldende vorming, Techniek en ICT Het schoolleven is weer goed op gang gekomen. Er wordt hard gewerkt en geleerd. Enkele leerstofonderdelen van wat er zoal geleerd wordt treft u in dit november nummer van Viva Maria Magazine aan. Het thema van deze VMM belicht inhoudelijk Beeldende Vorming, Techniek en ICT. Wij hopen dat u met veel plezier kennis zult nemen van de informatie en ontwikkelingen die we samen doormaken. Want ook dit Magazine is weer samengesteld door enkele ouders die hier vele uren aan besteed hebben. We mogen er trots op zijn dat ouders een dergelijke inzet tonen voor de school en mede namens het team kan ik deze 25ste jaargang, no 1 van VMM van harte bij u aanbevelen. Eco van Efferink, directeur Waalsdorp Beeldende vorming Handenarbeid, dat roept bij sommigen nare herinneringen op. Maar onze kinderen doen aan beeldende vorming en zelfs de grootste onhandigerd heeft er plezier in (misschien een enkele uitzondering daargelaten)! De kinderen maken soms ware kunstwerken die zijn te bewonderen in de voorruimte voordat ze mee naar huis worden genomen. En in de verschillende vitrinekasten op VIVA MARIA Magazine Aanstaande dinsdag 30 November is er weer een Algemene Leden Vergadering bij ons op school. We zien u daar graag ook. *** 30 November ALV 20:00 uur *** school, staan de allermooiste scheppingen van onze kinderen. Wat is dan dat recept voor uren werkplezier en mooie resultaten? Aan het begin van elk schooljaar mogen de midden- en bovenbouwers uit het totale cursusaanbod beeldende vorming drie cursussen kiezen die zij dat jaar willen doen. Per bouw is er een eigen vast aanbod waaruit zij kunnen kiezen. Deze cursussen zijn verdeeld over drie perioden, zodat het kind Redactie: Eco van Efferink Astrid Dezaire Norma de Jong Evert Jan van Hellenberg Hubar VM Magazine Thema Beeldende vorming,techniek en ICT 25ste jaargang, no.1 Laptop over? Bel 0703247420 Verder in dit nummer: Beeldende Vorming Techniek op Waalsdorp Column van Wim Akkermans 1 2 2 3 3 ICT op Waalsdorp 4-5 Waalsdorp bij Lego League weer 6 in de prijzen! gedurende het hele jaar iets aan die beeldende vorming doet. Hennie, de juf beeldende vorming, maakt aan het begin van het jaar uit al deze keuzeformulieren een rooster waarop de kinderen zijn verdeeld in groepjes. Als een kind jaar in jaar uit dezelfde soort cursussen kiest zal het worden aangemoedigd iets anders te doen, want het is wel de bedoeling dat het kind gebruik maakt van het gedifferentieerde aanbod. Bij
Blz. 2 VM Magazine Thema Beeldende vorming,techniek en ICT een cursus zitten ongeveer 12 kinderen. De cursus wordt 3 weken achter elkaar gegeven en duurt elke week 1¾ uur. Eerst wordt de techniek aangeleerd en daarna toegepast. Doordat de groepjes klein zijn is er aandacht voor iedereen. De eerste cursus die de derdegroepers doen is knippen + scheuren. Er wordt soms wat lacherig over gedaan, maar uit ervaring is gebleken dat er toch altijd kinderen zijn die dit nog niet kunnen c.q. beheersen. Zo worden zij spelenderwijs onderricht en zijn ondertussen toch maar mooi bezig met een cursus. Toch zijn er enkele cursussen met iets andere regels. Kunststof is bijvoorbeeld alleen te kiezen door achtstegroepers, en bij solderen mogen maximaal 8 kinderen deelnemen. Hennie heeft ondertussen een archief aangelegd waar per kind uit de midden- en bovenbouw een map wordt bijgehouden welke cursussen het kind heeft gevolgd en wat de vorderingen zijn. Op deze manier krijgt ieder kind een persoonlijk verslag dat aan het einde van het jaar in het verslag wordt bijgevoegd. Er staan wel enkele veranderingen op stapel. Sinds 1998 krijgen de tweedegroepers een vaststaande cursus aangeboden en vanaf dit jaar gaan nu ook de eerstegroepers een cursus doen. Welke dat is, is nog een Techniek in Waalsdorp: De Techniek Torens verrassing. Ook wordt binnenkort gesproken over de handarbeidkaarten die in de klas staan en die kinderen dus zelf kunnen kiezen tijdens de normale werkperiodes. Met de introductie van Da Vinci is er qua creatieve werkjes een soort overlap ontstaan en het team zal dit dus onder de loep nemen. Tenslotte, zijn er typische meisjesof jongenscursussen? Ja, grof hout wordt over het algemeen meer door jongens gekozen en textiel en sieraden meer door meisjes. (AD) In Nederland is de instroom in technische opleidingen al jaren beneden het gewenste niveau, waardoor er een gebrek is aan technisch geschoold personeel. De overheid heeft nu in de kerndoelen voor het basisonderwijs het onderdeel techniek opgenomen. Het streven is de kinderen op jonge leeftijd al met techniek in aanraking te laten komen, zodat zij in de toekomst wellicht meer voor techniek en bèta zullen kiezen. Het vormt echter in het totale kerndoelenpakket maar een relatief klein onderdeel. Daarnaast is techniek in de praktijk een bewerkelijk, tijdrovend en veelal hoogdrempelig vak. Het kost veel voorbereidingstijd, (kostbare) materialen en (technische) visie om als school zelf een goede leerlijn techniek te ontwikkelen. Deze wordt dus niet door de overheid met de kerndoelen meegeleverd. De Techniek Torens heet het kant-en-klaar totaal lesconcept dat voor techniek is ontwikkeld door STIB (Stichting Techniek in Basisonderwijs) en dat inmiddels door Waalsdorp is aangeschaft. Wij hebben daarmee een aantrekkelijke, praktische en kerndoelen dekkende basis-module in huis, waarin voorzien is in alle benodigde materialen, lesbrieven en voorraden.
VM Magazine Thema Beeldende vorming,techniek en ICT Blz. 3 De TT s zijn drie opvallend en vrolijk gekleurde kasten in de vorm van kasteeltorens, één voor elke bouw, waarin alle materialen, leskisten en lesbeschrijvingen zitten voor tenminste 10 Technieklessen per groep per jaar, van groep 1 t/m 8. Het lesconcept bevat de onderdelen constructie, transport, productie, communicatie, (duurzame) energie, elektrotechniek en chemie. Zo kunnen de kinderen naar hartelust metselen, lampjes laten branden, haargel maken, met zonnecellen werken, flipperkasten timmeren etc. etc. De Techniek Torens passen in het Montessori gedachtengoed omdat de leerlingen individueel of zelfstandig in groepjes van 2 tot 4 kinderen met één leskist werken. Dit schooljaar verzorgt Mark Snijdewint de technieklessen in de vorm van cursussen. Per kwartaal werkt hij met drie groepen, die elk één uur per week les krijgen (= 8 à 10 uur totaal). Momenteel werkt hij op donderdag en vrijdag in het handvaardigheidslokaal met groep 8, 5 en 2. Het volgende kwartaal zijn weer drie andere groepen aan de beurt. Hij maakt gebruik van de lijn die door Techniek Torens is uitgezet en vult dit zelf aan met bijv. lessen lego dacta, gebruik van de computer in de techniek, geometrisch en montessori materiaal etc. De kosten van de Techniek Torens zijn inmiddels geheel gedekt, dankzij de financiële bijdragen van: OTC Haaglanden, Fonds 1818, Legal People, AIRCO-FIN beheer bv, Shell Nederland bv, STV-Advocaten, Home Sweet Home huizen beheer. Vroeger werden kastelen vaak met veel moeite veroverd, maar de techniektorens zullen de Waalsdorpers, door in te spelen op een behoefte van nu, zonder slag of stoot overmeesteren! De opdracht is: Techniek Teken een fiets. Geen fantasie-fiets maar een echte dames- heren- of kinderfiets waar je echt op zou kunnen fietsen. Alleen!! Je mag niet spieken. Nu een vel papier pakken, een potlood of een pen en tekenen maar! Deze fiets is getekend door Norma de Jong (48 jaar). Kun je met de fiets van Norma een ritje gaan maken? Ja of nee. Doe het juiste antwoord, samen met jouw tekening van een fiets (als je daarop een ritje kunt maken) in de kopijbus bij de kopieermachine. Wim Akkermans
Blz. 4 ICT in Waalsdorp VM Magazine Thema Beeldende vorming,techniek en ICT Maria Montessori en het digitale tijdperk? Ze heeft waarschijnlijk nooit een computer in haar leven gezien. En toch lijken haar opvattingen bij uitstek geschikt voor het gebruik van computers...! Mits gedoseerd toegepast is de PC perfect voor individuele ontwikkeling. Hoe digitaal zijn we op onze Waalsdorp school? Lopen we een beetje in de pas met de enorme en snelle ontwikkelingen die het digitale tijdperk met zich mee brengt? Op software en op hardware gebied? Zijn er voldoende PC s aanwezig? Kunnen we onze kinderen voldoende voorbereid de middelbare school in sturen? Kortom, hoe staan we er op ICT (Informatie/Communicatie/T echnologie)gebied voor? En weten we waar we naartoe moeten? Vragen die bij ons ouders die veelal als digibeten opgegroeid zijn zullen spelen. We lopen prima op schema op het gebied van ICT op onze school verzekert ons Mark Snijdewint, vakleerkracht bovenbouw en tevens ICT coördinator op onze school. Alle klassen hebben toegang tot de centraal beheerde onderwijsprogramma s, het programma educat B dat inzicht geeft in welke boekjes er te leen zijn in het documentatiecentrum, de elektronische encyclopedie Encarta en (gefilterde) toegang tot het internet. En dat kunnen niet veel lagere scholen zeggen, zegt Mark zichtbaar en terecht een beetje trots. Hoe zijn de ontwikkelingen dan gegaan in de afgelopen 2-3 jaar vroeg ik aan Mark: De laatste twee jaar zijn gebruikt om de bekabeling van het netwerk te vernieuwen en twee patchkasten in te richten. Dit gebeurde met inzet van de stagiair van de Mondriaanopleiding. Hiermee zijn extra aansluitingen gekomen zodat ook in de klassen rechtstreeks gebruik gemaakt kan worden van het netwerk. - zijn we op ICT gebied met onze school 'up to date'? Al in een vroeg stadium zijn we overgegaan op ADSL van KPN. Hierdoor hebben wij de komende drie jaar gratis internet. Door de goede contacten met het HCO (Haags Centrum voor Onderwijsbegeleiding) en andere instellingen blijven wij op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op het gebied van ICT. - wat is de belangrijkste toegevoegde waarde van ICT voor de kinderen/school? Over de waarde van ICT voor de kinderen is heel veel geschreven; er zijn zoveel facetten en werkvormen. Als je mij vraagt wat ik de belangrijkste toegevoegde waarde van ICT vind, dan is dat de directe feedback (de controle van de fout) en de versterking van de motivatie van kinderen voor een bepaalde oefening. - Hoe ziet de toekomst er uit, gaat er op korte termijn nog iets veranderen? Vooral de ontwikkeling van goede software is een belangrijk element dat in de gaten gehouden wordt. Hiervoor worden bij speciale gelegenheden diverse workshops gevolgd. Regelmatig komen er ook updates voor bestaande programma's. Omdat steeds vaker gebruik gemaakt wordt van videobeelden via internet, heeft Den Haag ervoor gekozen om alle scholen binnenkort aan te sluiten op glasvezelnetwerk. - zijn er nog aspecten van ICT die jij belangrijk/interessant vindt om te vermelden?
VM Magazine Thema Beeldende vorming,techniek en ICT Blz. 5 Vanaf groep vijf volgen kinderen korte cursussen van programma s zoals o.a. Word, Powerpoint en Excel. Zij bewaren hun producten in een eigen portfolio. Vaak worden deze gepresenteerd bij spreekbeurten of gebruikt voor werkstukken. ICT is nog steeds enorm in ontwikkeling; nieuwe toepassingen volgen in een zeer snel tempo. Het is enorm boeiend om te ervaren hoe hiermee leerprocessen en werkvormen positief beïnvloed kunnen worden. Dat ziet er goed uit zult u denken, en dat is ook zeker zo, echter voor een goede integratie, ontwikkeling en verantwoord gebruik van ICT in het onderwijs zijn vier bouwstenen van belang: 1. Visie op ICT in het onderwijs, 2. kennis en vaardigheden, 3. educatieve software inclusief content en 4. ICT-infrastructuur. Voor wat betreft het vierde punt zijn we op schema gezien het voorgaande, hoewel ook hier PC s van een paar jaar geleden alweer verouderd (te traag voor nieuwe programma s) zijn en we altijd geïnteresseerd zijn in 2 e hands PC s van ouders die niet meer gebruikt worden (mininimaal pentium III processor). Laat het ons weten. Voor punt 3 geldt dat vaak de vakleerkrachten met aanbevelingen komen over welke software gebruikt/aangeschaft zou kunnen worden. Op die manier kunnen zij zelf bepalen hoe de content en deze hulpmiddelen het beste aansluiten bij hun eigen manier van lesgeven. Er zijn verder programma s voor rekenen, voor taal, voor aardrijkskunde, over natuur etc. Het aardige van deze programma s (=software) is dat ze eindeloos herhaald kunnen worden en door de grafische weergave meestal zeer krachtig zijn. Punt 2 is een combinatie van aandachtspunten door het ministerie van onderwijs en zelftraining. Vakleerkrachten lopen hun eigen cursussen om hun vaardigheden te ontwikkelen en te verbeteren. Dit is hard nodig aangezien de meeste kinderen tegenwoordig thuis al veel (vaak te veel) met een PC werken en de basis kennis van het gebruik van PC al volledig beheersen. Zelfs in de onderbouw hoef je een kind echt niet uit te leggen wat een muis is en hoe menubalken werken. Tot slot en als belangrijkste punt 1. De noodzakelijke visie op de onderwijskundige toepassing van ICT. Het is een zorgvuldig proces om deze visie helder en duidelijk vast te leggen. Het bestuur en het Team besteden hier veel aandacht aan. Om ICT een succes te laten zijn op onze school moeten deze vier bouwstenen in een juiste balans staan en qua niveau niet te veel van elkaar verschillen. Gaat u ook eens kijken op www.netwijs.nl Volgens Mark zijn we op dit moment met onze school volledig up to date, als we een paar nog in gebruik zijnde verouderde systemen even buiten beschouwing laten. En nu we het er toch over hebben, onze school zou dus nog een aantal, om precies te zijn 3 stuks, laptops kunnen gebruiken. Heeft u er nog thuis of op kantoor een ongebruikte liggen? Onze school neemt hem graag over! (EJH)
VM Magazine Thema Beeldende vorming,techniek en ICT Blz. 6 Waalsdorp en de First Lego League. Waalsdorp doet weer mee aan de First Lego League 2004. Eerst moeten zij strijden in de regio-finale West. Vorig jaar deed Nederland voor het eerst mee aan de First Lego League, in de vorm van een pilot, waarbij Waalsdorp samen met nog 13 teams streed om de verschillende prijzen die er te winnen waren in de categorieën techniek, robotprestatie, teamgeest en presentatie èn de hoofdprijs. Wat waren wij trots toen Waalsdorp naar huis ging met de prijs voor het beste robotontwerp èn de hoofdprijs. De mooie legobekers staan nog te stralen op de vitrinekast in de hal boven. De First Lego League wordt jaarlijks georganiseerd vanuit Amerika en is bestemd voor kinderen van 9 14 jaar. Het doel is om op speelse wijze techniek en wetenschap te promoten bij de jeugd en wereldwijd doen er ca. 50.000 kinderen mee, allemaal in dezelfde periode van 8 weken. De teams hebben de opdracht, om met behulp van de RCX (de zg gele steen ; een programmeerbare microcomputer), verschillende sensoren, motoren en de bekende legosteentjes, een autonome robot te bouwen, die een themaparcours moet afleggen, dat door de organisatie is vastgesteld. Naast het technische gedeelte moeten de kinderen ook een presentatie geven over een onderwerp dat te maken heeft met het thema, dat elk jaar gekoppeld wordt aan de FLL. Dit jaar is dat: techniek en de gehandicapte mens, onder de naam No Limits. In handvaardigheidslokaal is het team van 8 kinderen (van 10 en 11 jaar, uit elke bovenbouwgroep) een aantal weken druk bezig geweest met het ontwerpen van de robot en de programmering voor de verschillende missies. Daarnaast is er hard gewerkt aan de presentatie. Het team draagt de naam Cyborgs ; half mens/half robot. De regio-finale (regio West, 32 teams, organisatie HCO Den Haag) is gehouden op zaterdag 6 november j.l. in de Haagse Hogeschool. En met gepaste trots kunnen wij berichten dat Cyborgs de 1 ste prijs heeft gewonnen voor de beste robotprestatie èn de 2 e hoofdprijs! Hylke, Coen, Robert, Oliver, Maarten, Tonia, Flip en Roderick: van harte gefeliciteerd met deze geweldige prestatie! Ook de coaches Els Mulders en Karin Koemans en enkele leerlingen van het HML verdienen een pluim voor hun inspirerende begeleiding. Op de vitrinekast staan inmiddels 4 legobekers te stralen! De Cyborgs zagen er professioneel uit met hun mooie bedrukte t-shirts en petten, die mogelijk zijn gemaakt door sponsoring van Yabo-promotions, een bedrijf van Cécile van Teefelen, een moeder van Waalsdorp. Nu gaat ons team door naar de landelijke finale in januari in Eindhoven. Zij strijden daar met 31 andere teams voor een plek in de internationale finale in Amerika! Wij horen nog meer van de Cyborgs, daar zijn wij zeker van. Wordt vervolgd. (NdJ) Heeft u iets te vertellen, dan is uw bijdrage voor de volgende uitgave van het VMM van harte welkom. Uw kopij kunt u inleveren door middel van de kopijbus in de kopieerkamer of per e-mail: dejong@jomuma.demon.nl