Fictiedossier 4 Naam: Tessa Mosselman Titel: Een goede dag voor de ezel Auteur: Tim Krabbé 2 e druk Jaar van uitgave: 2005 Uitgeverij: Prometheus, Amsterdam Zakelijke gegevens 1
Samenvatting Internet: Wat rood is zou ik anders doen of weg laten. Mischa is een man wiens relatie is stuk gelopen. Hij vindt zijn ex verschrikkelijk en de haat voor haar die door zijn lichaam raast, brengt hem in het stadium haar te willen vermoorden. Hij koopt een pistool. Eerst is hij er bang voor, maar toch gaat hij naar een bos om te oefenen. In zijn hoofd ziet hij zichzelf al voor zijn ex, Lydie, staan, met zijn pistool getrokken. Haar angst groeiend, bang voor wat komen gaat, bang voor de dood In het bos schiet hij op een boom en daar schrikt hij zo van dat hij stopt met oefenen en naar het dorp gaat om een gele muts te kopen en nieuwe schoenen, als vervanging voor zijn doorweekte paar. > weglaten In de bus naar huis stappen ook een stel scholieren in. Mischa hoort er twee zeer onbeschoft taalgebruik gebruiken, over wat je eigenlijk met nikkers zou moeten doen, enzovoorts. Hij merkt dat ook anderen in de bus zich ergeren aan de praat van de jongens. Maar allen zijn ze laf en zeggen ze niets. Dan begint één van de jongens, Bart Meeuwse, over Viskutje te praten. Even later vraagt hij aan een meisje iets voor hen hoe ze ook weer heet en hij zegt dat ze Viskutje moet zeggen. Dat doet ze. Mischa voelt zich ellendig. Om een meisje zo te vernederen, waar anderen bij zijn. Gewoon, in het openbaar Het was zijn vriendin, dat merkte Mischa. Wanneer de jongen uitstapt bij een halte volgt Mischa hem en hij volgt hem tot in de straat waar een boerderij, het huis van Bart Meeuwse, staat. Daar spreekt hij Bart aan. Na een gesprek waarin Mischa zijn pistool uit zijn binnenzak heeft gehaald en waarin Bart dat pistool gezien heeft, schiet Mischa de jongen één keer. Dan hangt hij over hem heen en schiet hij nog één keer. > hij schiet nog 2 keer in zijn borst. Wanneer hij Bart aan de kant duwt, lijkt hij zich vast te grijpen, maar na nog twee > nog 1 schot schoten glijdt hij de sloot in. Nu hij de moord gepleegd heeft, voelt hij geen haat meer voor Lydie en besluit hij haar niet te vermoorden. Wybren Fechter > de vader van het meisje (Esther) krijgt in twee dagen op zijn kantoor twee anonieme briefjes. De één beschreven met de woorden Iedereen neukt Viskutje. De ander; Viskutje vind het lekker (dat staat echt zo in het boek, en ik merkte het op als spellingsfout, het hoort namelijk vindt te zijn). Wybren vraagt zich af wie er neukt. Zijn dochter? Zou zijn dochter ontmaagd zijn? Hij bedenkt al allerlei volwassen gesprekken die hij daarover met zijn dochter zou kunnen voeren, als twee gelijken. > weglaten Maar Viskutje werd zijn dochter zo genoemd? En dat iedereen? Hij besluit het haar te vragen, s avonds bij het avondmaal, maar ze zegt zo niet genoemd te worden. De dag erna komt Esther Fechter overstuur thuis. Wanneer Wybren vraagt wat er is zegt ze dat ze wel Viskutje is. Ze huilt en braakt. Wybren troost en huilt mee. Na gedoucht te hebben, vertelt Esther alles. Dat ze het met haar vriend Bart gedaan had. Meerdere keren. En dat hij op een gegeven moment jongens geld had laten betalen om op de zolder door kijkgaten konden bekijken hoe Bart en Esther het deden. Toen Esther daarachter kwam, maakte ze het uit met hem. Hij wilde echter dat ze bij 2
hem thuis dan die gaten zou komen aanwijzen en dat ze het uit zouden praten. Dat deed Esther, maar de gaten in het plafond waren er niet. Nadat ze gepraat hadden, wilde Bart het nog een laatste keer doen. Waarna hij vervolgens iets riep en er kwamen toen een paar jongens binnen. Ze deden het allemaal met Esther, om de beurt. Esther durfde niet te schreeuwen en niet bij Bart weg te blijven, en zo kwam het dat ze meerdere malen door verschillende jongens verkracht werd. > erin laten maar veel minder gedetailleerd Wybren weet niet wat hij moet doen. Ja, verhuizen, dat sowieso maar misschien zou hij met Esther een wereldreis kunnen maken. Weg van hier. Weg van Bart en zijn misdrijven. Mischa is verhuisd naar Sidney, Australië. Daar leeft hij met Lynda, zijn nieuwe vriendin. Wanneer hij op een dag met haar een wandeling maakt, geeft hij een menselijk standbeeld in de vorm van een ezel honderd dollar. Het voelt goed en het voelt tevens als compensatie voor wat hij denkt te gaan vertellen tegen Lynda. Over de moord. Vanmiddag zal hij het haar vertellen, na haar werk. Hij gaat op een terrasje zitten als zij naar haar werk is. Na al een hoop landen te hebben bezocht tijdens hun wereldreis, zijn Wybren en Esther nu in Sydney, Australië. De laatste dag dat ze daar zijn, wil Eshter het menselijke standbeeld, vermomt als ezel tien dollar geven. Wanneer Wybren zijn dochter wat tijd voor zichzelf gunt, gaat hij zelf op een terras zitten. Hij zit naast een andere Nederlander. Esther komt na een hele tijd weer terug en Wybren wil dan gaan afrekenen. Esther herkent de Nederlander ze kent de Nederlander. Het is de Man met de Gele IJsmuts, de man die Bart om het leven bracht. Ze bedankt hem daarvoor en ze voelt zich vredig, omdat ze hem eindelijk ontmoet heeft. Ik heb deze aanpassingen gemaakt omdat ik vond dat er te gedetailleerd verteld werd, ook vond ik dat er onzinnige opvul informatie weg gegeven werd wat de samenvatting niet veel duidelijker alleen langer maakt. Verder zou ik het vrijwel het zelfde laten. http://www.scholieren.com/boekverslag/59793 Samenvatting van het boek 3
Tim Krabbé Volledige naam: Hans Maarten Timotheus Geboren op: 13 april 1943 Hij is geboren in de oorlog en werd vooral bekend als schrijver en schaker. Gemiddeld zijn de boeken tussen de 15-25 euro Eindexamen 1960 HBS-B aan het Spinoza Lyceum. http://timkr.home.xs4all.nl/text/biblnl.html http://www.scholieren.com/auteur/328/tim-krabbe Over de auteur 4
A. Op het originele boek staat een illustratie van de boerderij waar Bart woont. Op de lijster die ik heb staat een man (Mischa) met een gele must. B. Het boek ik niet aan iemand opgedragen. C. De hoofdpersonen zijn Mischa en Esther. Je weet het meeste van die 2 personages en weet wat ze denken en zien. Mischa: Positief: dapper, hij achtervolgt Bart, omdat hij het zielig vind voor Esther. Negatief: laf, hij surft niks van de gesprekken over Esther te zeggen. Esther: Positief: sterk, ze houd zich sterk door in de bus niet in huilen uit te barsten ook al moest ze dat wel bijna. Negatief: Terughoudend, ze is terug houdend tegen haar vader ze durfde eerst niks over het verkrachten te vertellen tegen haar vader. D. Oosten van het land, de plek van de moord, Doemsterveen. Ik weet zo niet waarom de schrijver voor deze plekken heeft gekozen. E. Het verhaal staat in een chronologische volgorde, de trucs van tijd: Verhaal langdradig maken, op het moment dat Mischa Bart achtervolgd. Personages in een gevaarlijke situatie zetten, Het moment dat Mischa het pistool trekt naar Bart. Onverwachte wending, Wanneer Mischa Bart opeens neerschiet. F. Het is vanuit de personale vertelsituatie geschreven. Je weet wel wat hij denkt en ziet maar het kan een onbetrouwbaar subjectief beeld geven. G. Het boek heeft een gesloten einde. Het loopt goed af. Over het boek 5
Onderwerp: Ik vind het onderwerp van het boek op zich wel leuk, alleen het feit dat het in het hij perspectief is geschreven maakt het voor mij soms onduidelijk, daardoor snapte ik het soms niet. Ik heb nog nooit in de hij vorm gelezen dus dat is best ingewikkeld vind ik, ook niet fijn lezen. Het verhaal heeft me niet andere kanten van het onderwerp laten zien, ook ben ik er niet door aan het denken gezet. Ik had dan ook geen verwachtingen van tevoren. Het onderwerp (moord) word niet heel uitgebreid uitgewerkt, alleen het moment dat Mischa Bart neerschoot gebeurt echt iets met het onderwerp, dat werd ook niet heel verrassend uitgewerkt, ook al had ik niet verwacht dat hij ging schieten. Alle onderwerpen worden wel even veel besproken, dat vind ik goed omdat het anders een verhaal word dat op 1 onderwerp slaat, dat lijkt mij saai. Ik heb wel eens vaker over dit onderwerp gelezen. Gebeurtenissen: Ik vind dat het verhaal niet heel veel gebeurtenissen bevat, het blijft wel leuk om te lezen maar ik heb leukere boeken gelezen. Daar tegen zit er wel tempo in het verhaal met af en toe een langdradig stuk. Ik denk dat het in dit verhaal meer over de gebeurtenissen gaat dan om de gevoelens. De gebeurtenissen hebben niet zo zeer indruk op me gemaakt, ze zijn wel waarschijnlijk (het verkrachten). De gebeurtenissen zijn afwisselend, het ene is voorspelbaar het andere niet, wel is het herkenbaar. De gebeurtenissen zijn voorspelbaar en bekend. Zelf heb ik niks meegemaakt wat hier op lijkt gelukkig maar. Ook wil ik niks hiervan meemaken, lijkt me raar als je dat wel wil. Personages: De hoofdpersoon is niet iemand die voor mij gaat leven. Ik kan me wel goed verplaatsen in de problemen en gedachte wereld van de verhaalpersonen. De personages zijn voor mij geen helden (die bestaan niet voor mij). Ik vind dat Esther zich apart gedroeg in de bus dat ze gewoon zei dat de Viskutje heette. Dat vond ik verrassend. Geen enkel verhaal persoon heeft me beïnvloed, en ze hebben me ook niet aan het denken gezet door een uitspraak of gedachte. Je komt niet heel veel van de personages te weten, je weet niet hoe bijvoorbeeld de moeder van Esther is overleden of waarom Mischa gescheiden is van zijn vrouw. Ik begreep de personages niet heel goed, dat kwam waarschijnlijk omdat ik het heel irritant vind om in de hij-vorm te lezen en het daarom niet allemaal snapte. Esther veranderde door wat ze meemaakte, het heeft haar opgevrolijkt dat is begrijpelijk. Ik vind de beslissing van Esther zichzelf Viskutje noemen erg vreemd. 6
Bouw: Ik vind de gebeurtenissen logisch op elkaar volgen, het verhaal is daardoor ook wel spannend opgebouwd. Het verhaal heeft niet een hele ingewikkelde opbouw omdat het voorspellende gebeurtenissen zijn. Er is maar 1 verhaal lijn per keer, het springt wel over van Mischa tot de vader van Esther. Het verhaal heeft een aantal terugblikken, bijvoorbeeld op het moment dat hij zijn vrouw in gedachten ziet staan. Ik vind het slot niet heel erg bij de gebeurtenissen passen, ze zitten opeens in Sydney en hebben het niet echt meer over de moord, het is wel een plezierig slot omdat ze elkaar tegen kwamen. Taalgebruik: Ik vind het verhaal moeilijk te lezen door de hij-vorm, taalgebruik heeft hier niks mee te maken. De zinnen zijn vrijwel makkelijk soms zit er een moeilijk woord in. Het verhaal bevat niet veel beschrijvingen, heeft geen effect op de leesbaarheid en het vertel tempo. Er zitten heel weinig gesprekken in het verhaal alleen Esther met haar vader en op het einde in Sydney. Leeservaring 7
'De moord op Bart maakt het leven van Mischa, Esther en Wybren er alleen maar beter op. Aan de ene kant vind ik dat raar, maar aan de andere kant is het toch ook weer interessant. Normaal gesproken word je als je een moord gepleegd hebt, achtervolgd door schuldgevoelens; bij deze mensen levert het alleen maar opluchting op.' Lindy, 3 vwo, op: www.scholieren.com 'Ieder hoofdstuk wordt er gewisseld van hoofdpersoon. ( ) Dat is leuk, je hoort het verhaal zo van verschillende kanten. Ik snapte alle woorden en zinnen. Ik vind het fijn als ik niet met moeilijke woorden te maken krijg, omdat dat het lezen ingewikkelder maakt.' Ted, 4 havo, op: www.scholieren.com 'Eigenlijk verwachtte ik niet dat het onderwerp op deze manier zou worden uitgewerkt, want ik dacht door de titel dat het heel de tijd over een ezel ging en dat dat een erg saai onderwerp zou zijn. ( ) Verrassend hoe ze de gebeurtenissen steeds weer terug lieten komen in het verhaal.' Kees, 3 vmbo, op: www.scholieren.com Raar, ik vond het verhaal wat ik er van begreep best raar, Mischa die het niet eens is met wat jongens zeggen over een meisje begrijp ik maar waarom hij hem achtervolgd en doodschiet?? Geen idee. Interessant, ik vond het verhaal in het algemeen wel interessant, niet heel spectaculair of leuk. Leuk, ik vond het boek wel leuk om te lezen, aangezien ik wel van een beetje spanning en actie hou in een boek. Saai, aan de andere kant vond ik het boek ook een saai deel hebben, dat komt omdat er weinig gebeurde naast de spannende stukjes. Verrassend, ik vond sommige stukjes in het verhaal wel verrassend, bijvoorbeeld dat Mischa Bart opeens dood schoot. http://www.lezenvoordelijst.nl/zoek-een-boek/nederlands-15-tm-19-jaar/e/eengoede-dag-voor-de-ezel/ Recensie en eigen mening 8
9