Vrijkomend pensioen. Wat doet u met uw vrijkomende pensioenkapitaal?

Vrijkomend pensioen Wat doet u met uw vrijkomende pensioenkapitaal?

Inhoud Inleiding 3 Inhoudsopgave 1 Uw vrijkomende pensioenkapitaal 3 1.1 Wat moet u doen als uw pensioenkapitaal vrij komt? 3 1.2 Mag u het pensioenkapitaal vrij besteden? 1.3 Hebt u meerdere vrijkomende pensioenkapitalen? 3 1.4 Moet u uw vrijkomende pensioenkapitaal verplicht onderbrengen bij een verzekeraar? 3 1.5 Kunt u het vrijkomende pensioenkapitaal direct op uw bankrekening ontvangen? 3 1.6 Wat is de invloed van de rekenrente op uw pensioenuitkering? 3 1.7 Hoeveel pensioen ga ik ontvangen? 4 1.8 Hebt u nog vragen? 4 2 Mogelijkheden voor uw pensioen 4 2.1 Soorten pensioen 4 2.2 Wanneer moet een pensioenuitkering ingaan? 5 2.3 Welke keuzes hebt u bij het afsluiten van een direct ingaande pensioenverzekering? 5 2.4 Flexibiliseringsmogelijkheden 5 2.5 Overmaken van het vrijkomende pensioenkapitaal 5 2.6 Ingangsdatum en uw uitkering 6 2.7 Uitkering definitief 6 3 Fiscale informatie 6 3.1 Moet u belasting betalen over de pensioenuitkeringen? 6 3.2 Kunt u als u in het buitenland woont een pensioenuitkering bij ons aankopen? 6 3.3 Hoe lang hebt u de tijd om een pensioenuitkering aan te kopen? 6 3.4 Wat gebeurt er als u niet aangeeft hoe u uw pensioenkapitaal wilt besteden of als u besluit geen pensioen aan te kopen? 6 4 Overige belangrijke informatie 7 4.1 Waar staat Delta Lloyd geregistreerd? 7 4.2 Wat is de rol van de verzekeringsadviseur? 7 4.3 Welke andere vormen van dienstverlening zijn er? 7 4.4 Waar moet u rekening mee houden als u kiest voor execution only dienstverlening? 7 4.5 Waar moet u een pensioenuitkering aankopen? 7 4.6 Wat gebeurt er bij overlijden? 7 4.7 Welke voorwaarden gelden voor een pensioenuitkering bij Delta Lloyd? 8 4.8 Welke informatie moet u geven als u kiest voor een pensioenuitkering bij Delta Lloyd? 8 4.9 Wat moet u doen als er nieuwe feiten bekend worden? 8 4.10 Wat gebeurt er als u niet voldoet aan uw informatieplicht? 8 4.11 Hebt u klachten? 8 Begrippenlijst 9 2

Inleiding Uw werkgever heeft in het verleden voor u een pensioenverzekering afgesloten. Binnenkort bereikt uw pensioenverzekering de einddatum. Dit betekent dat een pensioenkapitaal beschikbaar komt. Delta Lloyd informeert u hier graag zo duidelijk mogelijk over. In deze brochure leest u algemene informatie over hoe u het vrijkomende pensioenkapitaal kunt besteden en waar u daarbij op moet letten. Ook leest u meer informatie over welke belastingregels er gelden. In de brochure geven wij u hierover geen advies, maar benoemen alleen uw mogelijkheden. Wij kunnen ons voorstellen dat u hierover wel advies wilt hebben. Uw verzekeringsadviseur helpt u hier graag bij. Delta Lloyd werkt samen met onafhankelijke verzekeringsadviseurs. Een adviseur kan u een persoonlijk advies geven. En samen met u bepalen wat het beste bij u past. De adviseurs waar wij mee samenwerken zijn onafhankelijk. Ze werken niet alleen met Delta Lloyd samen, maar ook met andere verzekeraars. Door hun uitgebreide kennis en ervaring weten zij precies wat er te koop is in de markt. Belangrijk om vooraf te weten In deze brochure zijn bepaalde woorden schuingedrukt. Deze woorden hebben een speciale betekenis. De uitleg daarvan staat in de begrippenlijst achter in deze brochure. 1 Uw vrijkomende pensioenkapitaal 1.1 Wat moet u doen als uw pensioenkapitaal vrij komt? Uw werkgever heeft in het verleden voor u een pensioenverzekering afgesloten. Binnenkort bereikt deze verzekering de einddatum. Dit betekent dat er een pensioenkapitaal (bedrag) vrij komt. U kunt met dit pensioenkapitaal een pensioenuitkering aankopen die u op vaste momenten ontvangt. Dit kan met een direct ingaande pensioenverzekering. Bij Delta Lloyd kan dit met het product Direct Ingaand Pensioen. Maar u mag de uitkering ook aankopen bij een andere verzekeraar. 1.2 Mag u het pensioenkapitaal vrij besteden? U mag het opgebouwde pensioenkapitaal niet zomaar vrij besteden. De Belastingdienst maakte het namelijk mogelijk om met uw pensioenverzekering fiscaal voordelig een pensioenkapitaal op te bouwen. Wettelijk gezien moet u daarom binnen zes maanden nadat het pensioenkapitaal beschikbaar komt een pensioenuitkering aankopen. In uitzonderlijke gevallen kunt u de Belastingdienst om uitstel vragen. Koopt u binnen zes maanden geen pensioenuitkering aan? Dan moet u over het pensioenkapitaal inkomstenbelasting (maximaal 52%) en revisierente (20%) betalen. 1.3 Hebt u meerdere vrijkomende pensioenkapitalen? Hebt u meerdere pensioenverzekeringen? En komen deze pensioenkapitalen binnen zes maanden beschikbaar? Dan kunt u de pensioenkapitalen samenvoegen in één uitkerende direct ingaande pensioenverzekering. Dit scheelt u kosten. U hoeft dan namelijk niet meerdere verzekeringen af te sluiten. Bij het samenvoegen maakt het niet uit van welke pensioenuitvoerders de pensioenkapitalen afkomstig zijn (pensioenuitvoerders zijn verzekeraars, pensioenfondsen en premiepensioeninstellingen). 1.4 Moet u uw vrijkomende pensioenkapitaal verplicht onderbrengen bij een verzekeraar? Als de pensioenopbouw plaats heeft gevonden bij een verzekeraar, dan is het verplicht om uw vrijgekomen pensioenkapitaal ook te laten uitkeren door een verzekeraar. Bent u directeur-grootaandeelhouder (DGA) van een eigen onderneming? En is uw pensioenkapitaal geheel opgebouwd terwijl u DGA was? Dan kunt u het kapitaal ook in eigen beheer nemen binnen uw onderneming. De B.V. verzorgt dan de pensioenuitkeringen. Welk verzekeringsproduct bij u past, hangt af van uw persoonlijke situatie en wensen. Zoekt u een oplossing voor uw vrijkomende pensioenkapitaal? Uw verzekeringsadviseur helpt u hier graag bij. Delta Lloyd heeft hiervoor het Direct Ingaand Pensioen. 1.5 Kunt u het vrijkomende pensioenkapitaal direct op uw bankrekening ontvangen? Nee, dit is wettelijk niet toegestaan. Behalve als het aan te kopen pensioen kleiner is dan 462,88 op jaarbasis (bedrag 2015). Dit grensbedrag wordt ieder jaar herzien. 1.6 Wat is de invloed van de rekenrente op uw pensioenuitkering? De hoogte van een aan te kopen pensioenuitkering is onder andere afhankelijk van de rekenrente. Bij een lage rekenrente is de pensioenuitkering lager dan bij een hoge 3

rekenrente. Delta Lloyd bepaalt de rekenrente iedere twee weken. Doordat de rekenrente iedere twee weken wijzigt, kan het moment waarop u uw pensioenuitkering aankoopt dan ook van belang zijn. Uw verzekeringsadviseur kan u hierover meer vertellen. LET OP: De rekenrente kan na twee weken hoger, maar ook lager zijn. 1.7 Hoeveel pensioen ga ik ontvangen? Als u de pensioenuitkering aankoopt, spreekt u af hoe vaak en wanneer u de uitkeringen krijgt. De hoogte van de uitkering hangt onder andere af van de hoogte van de koopsom, de rekenrente, uw leeftijd (en eventueel de leeftijd van uw partner) en de keuzes die u maakt voor de uitkering die u gaat ontvangen. 2.1 Soorten pensioen Een aantal pensioenmogelijkheden lichten wij hieronder alvast toe. 2.1.1 Levenslange periodieke pensioenuitkering Een levenslange periodieke uitkering is een uitkering die u op vaste momenten ontvangt zolang u in leven bent, hoe oud u ook wordt. Als u ook uw partner (medeverzekerde) meeverzekert, ontvangt hij of zij na uw overlijden ook een levenslange pensioenuitkering. 2.1.2 Nabestaandenuitkering Een nabestaandenuitkering is een uitkering aan de nabestaande(n) op vaste momenten na overlijden van de verzekerde. Op www.mijnpensioenoverzicht.nl ziet u hoeveel AOW en pensioen u hebt opgebouwd. Voor kapitaal-pensioenverzekeringen en beleggings-pensioenverzekeringen wordt een fictieve pensioenuitkering getoond. U ziet ook bij welke pensioenuitvoerder (pensioenfonds, premiepensioeninstelling of verzekeraar) dit is. Ook ziet u wat uw nabestaanden krijgen als u overlijdt. AOW en pensioen dat u al ontvangt wordt niet getoond. U krijgt toegang tot uw gegevens op www.mijnpensioenoverzicht.nl met uw DigiD. Mijnpensioenoverzicht.nl wordt verzorgd door de Stichting Pensioenregister. Het is opgericht door de Sociale Verzekeringsbank (SVB) en alle Nederlandse pensioenuitvoerders. Wat u op deze website niet vindt, is wat u zelf voor uw oude dag hebt geregeld. Vergelijkingssites Er zijn verschillende vergelijkingssites op internet. Op deze sites kunt een berekening maken. Deze websites geven een goed inzicht in de hoogte van de uitkering. 1.8 Hebt u nog vragen? Meer informatie vindt u in onze productbrochure Direct Ingaand Pensioen. Deze vindt u op www.deltalloyd.nl. 2.1.3 Overbruggingspensioen Een overbruggingspensioen is een tijdelijke uitkering met een looptijd van tenminste één jaar die u op vaste momenten ontvangt. Zolang u blijft werken bepaalt u zelf wanneer dit overbruggingspensioen in zal gaan. Het overbruggingspensioen stopt zodra u AOW gaat ontvangen. Het overbruggingspensioen werd meestal toegezegd in pensioenregelingen waarbij de mogelijke pensioendatum voor de 65-jarige leeftijd lag. Met dit extra pensioen werd het gemis aan AOW opgevangen en werd de hogere belasting gecompenseerd. Het overbruggingspensioen mag u ook uitruilen voor extra ouderdomspensioen. Het ouderdomspensioen wordt dan hoger. Uituilen voor extra ouderdomspensioen mag alleen als u volledig blijft werken tot het moment waarop uw ouderdomspensioen ingaat. 2.1.4 Prepensioen Het prepensioen dat is opgebouwd mag gewoon op de ingangsdatum uitgekeerd worden. Maar het prepensioen mag u ook uitruilen voor extra ouderdomspensioen. Dat pensioen wordt dan hoger. Uitruilen naar ouderdomspensioen is alleen mogelijk als u volledig blijft doorwerken tot uw ouderdomspensioen ingaat. 2 Mogelijkheden voor uw pensioen De uitgebreide informatie over de in deze brochure genoemde producten vindt u op www.deltalloyd.nl. Wij kunnen ons voorstellen dat u hierover advies wilt hebben. Uw verzekeringsadviseur helpt u hier graag bij. Prepensioen is een oude pensioenvorm die nu niet meer mogelijk is, maar wel nog kan gelden voor oudere werknemers. Het is een tijdelijk ouderdomspensioen dat voorafgaand aan het levenslange ouderdomspensioen wordt uitgekeerd. Tijdens de periode van het prepensioen mag de pensioenopbouw voor het levenslange ouderdomspensioen worden voortgezet. 4

2.1.5 Vroegpensioen Het pensioen dat is opgebouwd met een lagere pensioenleeftijd (vroegpensioen) mag gewoon op de lagere leeftijd uitgekeerd worden. Maar het pensioen mag ook worden doorgeschoven naar het ouderdomspensioen op de latere pensioenleeftijd, bijvoorbeeld 67 jaar. Het pensioen wordt dan hoger. Doorschuiven naar het ouderdomspensioen is alleen mogelijk als u volledig doorwerkt. 2.2 Wanneer moet een pensioenuitkering ingaan? Volgens de Wet op de loonbelasting 1964, moet het vrijkomende pensioenkapitaal worden gebruikt voor de aankoop van een pensioenuitkering die u op vaste momenten ontvangt. U moet de pensioenuitkering aankopen binnen zes maanden nadat het pensioenkapitaal beschikbaar komt. Koopt u binnen zes maanden geen pensioenuitkering aan? Dan kan dit fiscale gevolgen voor u hebben. 2.3 Welke keuzes hebt u bij het afsluiten van een direct ingaande pensioenverzekering? U moet een aantal keuzes maken voordat u een direct ingaande pensioenverzekering afsluit. Deze keuzes bepalen onder andere de hoogte van uw uitkering. Het is verstandig hier van te voren samen met uw verzekeringsadviseur over na te denken. 2.3.4 Stijgend pensioen De hoogte van de gekozen uitkering kan ongewijzigd blijven. U kunt bij aanvang van de direct ingaande pensioenverzekering ook kiezen voor een stijgende uitkering. Een stijgende uitkering beperkt het effect van inflatie. Jaarlijks wordt de uitkering dan verhoogd met het afgesproken percentage. Als u kiest voor een stijgende uitkering, dan is de uitkering aan het begin van de verzekering wel lager dan als u kiest voor een gelijkblijvende uitkering gedurende de gehele looptijd. 2.3.5 In het begin een hogere uitkering en daarna een lagere uitkering ontvangen U kunt er voor kiezen aan het begin van de direct ingaande pensioenverzekering een aantal jaren een hogere uitkering te ontvangen en daarna een lagere uitkering. 2.3.6 Hoe vaak per jaar ontvangt u de uitkering? U kunt kiezen voor een uitkering per maand, kwartaal, halfjaar of jaar. 2.4 Flexibiliseringsmogelijkheden U hebt met uw opgebouwde pensioenkapitaal verschillende mogelijkheden. U kunt bijvoorbeeld: a. Verschillende pensioensoorten uitruilen; b. Variabiliseren (beschreven bij punt 2.3.5 hiervoor). Hieronder staan een aantal van uw mogelijke keuzes. Welke keuzes voor u van toepassing zijn is afhankelijk van uw pensioenregeling. Het is verstandig om de mogelijkheden te bespreken met uw verzekeringsadviseur. 2.3.1 Uitkering voor u alleen U kunt voor uzelf een direct ingaande pensioenverzekering sluiten. U ontvangt dan zolang u leeft een hogere uitkering dan wanneer u de verzekering sluit voor u en uw partner samen. Als u overlijdt, stopt de uitkering. Uw partner ontvangt dan na uw overlijden geen uitkering. 2.3.2 Uitkering voor u en uw partner samen Sluit u de verzekering voor u en uw partner samen? Dan ontvangt u een uitkering zolang u leeft. Als u overlijdt, krijgt uw partner een levenslange uitkering. 2.3.3 Tijdelijke uitkering tot uw AOW-leeftijd Ook bestaat de mogelijkheid om de periode tot uw AOW-leeftijd te overbruggen met een tijdelijke uitkering (overbruggingspensioen). U kunt deze mogelijkheid alleen kiezen als u daarnaast ook voor een levenslange uitkering kiest Meer informatie over deze flexibele mogelijkheden vindt u op www.deltalloyd.nl/pensioenplaza onder het thema wetgeving. Als u zoekt op Flexibele mogelijkheden met pensioen, vindt u vier artikelen over de flexibiliseringsmogelijkheden. 2.5 Overmaken van het vrijkomende pensioenkapitaal Komt er een opgebouwd kapitaal vrij uit uw pensioenverzekering bij Delta Lloyd? Dan kunt u daarvoor een pensioenuitkering bij Delta Lloyd of bij een andere verzekeraar kopen. Koopt u een pensioenuitkering bij een andere verzekeraar? Dan regelen wij op uw verzoek dat het kapitaal wordt overgemaakt. U hoeft het vrijgekomen kapitaal dus niet zelf over te maken. Komt er een kapitaal uit uw pensioenverzekering(en) vrij bij één of meerdere andere verzekeraars en kiest u voor een pensioenuitkering bij Delta Lloyd? Dan moet u het geld door hen laten overmaken aan Delta Lloyd. U moet zelf het verzoek hiervoor doen bij de overdragende verzekeraar(s). Wij raden u aan deze overdracht goed in de gaten te houden. Uw verzekeringsadviseur kan u hierbij helpen en ondersteunen. 5

Belangrijk! De vrijkomende pensioenkapitalen van andere pensioenuitvoerder(s) moeten binnen zes weken na de offertedatum door Delta Lloyd zijn ontvangen. 2.6 Ingangsdatum en uw uitkering Hebt u gekozen voor bijvoorbeeld een maandelijkse uitkering? Dan ontvangt u uw eerste uitkering een maand nadat Delta Lloyd de (laatste) koopsom heeft ontvangen. Kiest u bijvoorbeeld voor een kwartaal uitkering? Dan ontvangt u uw eerste uitkering een kwartaal nadat Delta Lloyd de (laatste) koopsom heeft ontvangen. De uitkeringen zijn tijdens de looptijd gegarandeerd en worden gedurende de overeengekomen periode op vaste momenten uitgekeerd. De hoogte van de afgesproken uitkeringen zijn niet afhankelijk van beleggingsresultaten of renteontwikkelingen. 2.7 Uitkering definitief Als u de direct ingaande pensioenverzekering afsluit, spreekt u af hoe hoog uw uitkering is. De hoogte hangt onder andere af van: het vrijkomende pensioenkapitaal; de dan geldende rekenrente (wijzigt iedere twee weken); uw leeftijd; de duur van de uitkering; of u kiest voor een stijgende of gelijkblijvende uitkering; of er een uitkering voor uw partner is verzekerd als u overlijdt. zonder fiscale inhoudingen. De uitkeringen zijn normaal belast volgens de inkomstenbelasting (Box 1). Delta Lloyd is verplicht op uw uitkeringen loonbelasting, premies volksverzekeringen en de inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet (Zvw) in te houden en af te dragen aan de Belastingdienst. 3.2 Kunt u als u in het buitenland woont een pensioenuitkering bij ons aankopen? Woont u in België, Duitsland of in Frankrijk? Dan is het mogelijk bij ons een pensioenuitkering aan te kopen. Ook dan zijn wij wettelijk verplicht loonbelasting, premies volksverzekeringen en inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet (Zvw) in te houden. Hier kunnen wij alleen van afwijken met een verklaring van de Belastingdienst. Deze verklaring voor vrijstelling van inhoudingen moet u zelf opvragen. Voor meer informatie over deze verklaring verwijzen wij u naar de Belastingdienst Particulieren Buitenland (telefoonnummer 0800-0543). 3.3 Hoe lang hebt u de tijd om een pensioenuitkering aan te kopen? Volgens de Wet op loonbelasting 1964, moet het vrijkomende pensioenkapitaal worden gebruikt voor de aankoop van een pensioenuitkering. U moet binnen zes maanden nadat het pensioenkapitaal beschikbaar komt de pensioenuitkering aankopen. Koopt u binnen zes maanden geen pensioenuitkering aan? Dan kan dit fiscale gevolgen voor u hebben. Het hele kapitaal wordt dan ineens belast (maximaal 52%). Bovendien moet u ook 20% revisierente betalen over het kapitaal. In uitzonderlijke gevallen kunt u de Belastingdienst om uitstel vragen. U kunt de verzekering opzeggen binnen dertig dagen nadat deze is ingegaan. Na deze termijn kunt u de verzekering niet stopzetten als de uitkering is ingegaan. 3 Fiscale informatie Uw werkgever heeft in het verleden voor u een pensioenverzekering afgesloten. Om volop te profiteren van uw pensioen, is het van belang te weten welke belastingregels er gelden. Met de informatie in dit hoofdstuk willen wij u zo goed mogelijk informeren over dit onderwerp. 3.4 Wat gebeurt er als u niet aangeeft hoe u uw pensioenkapitaal wilt besteden of als u besluit geen pensioen aan te kopen? Dan stallen wij het pensioenkapitaal. Over het pensioenkapitaal ontvangt u een rentevergoeding. Na afloop van de bestedingstermijn van zes maanden (zie ook 3.3) wordt het pensioenkapitaal tot uw inkomen gerekend in het jaar nadat de verzekering de einddatum bereikte. U moet dan over het hele eindbedrag inkomstenbelasting en revisierente betalen. 3.1 Moet u belasting betalen over de pensioenuitkeringen? De in de offerte genoemde uitkeringen zijn bruto bedragen 6

4 Overige belangrijke informatie 4.1 Waar staat Delta Lloyd geregistreerd? Delta Lloyd Levensverzekering N.V. is gevestigd aan de Spaklerweg 4, 1096 BA in Amsterdam (Handelsregister KvK Amsterdam 33001488). Delta Lloyd Levensverzekering N.V. staat als aanbieder van levensverzekeringen bekend bij de Autoriteit Financiële Markten (AFM nummer: 12000375) en heeft een vergunning van De Nederlandsche Bank NV (DNB) om het levensverzekeringsbedrijf uit te oefenen. 4.2 Wat is de rol van de verzekeringsadviseur? Delta Lloyd werkt samen met onafhankelijke verzekeringsadviseurs. Ze werken niet alleen met Delta Lloyd samen, maar ook met andere verzekeraars. Door hun uitgebreide kennis en ervaring weten zij precies wat er te koop is in de markt. Een adviseur kan u een persoonlijk advies geven. Samen met u kan hij vaststellen wat voor u de beste keuze is om uw pensioenkapitaal te benutten. Het is verstandig u te laten adviseren door een verzekeringsadviseur. U kiest uw verzekeringsadviseur zelf. Hij kan u helpen bij het maken van de juiste keuzes en het sluiten van de verzekering. Uw verzekeringsadviseur kan offertes maken van verschillende verzekeraars. uw kennis van financiële producten en uw ervaring daarmee. Bij execution only dienstverlening worden de kosten voor verkoop (distributiekosten) apart in rekening gebracht door de aanbieder. U betaalt eenmalig een vastgesteld bedrag. 4.5 Waar moet u een pensioenuitkering aankopen? U mag zelf kiezen waar u uw pensioenkapitaal onderbrengt. Dit kan bij Delta Lloyd, maar mag ook bij een andere verzekeraar. Voor het overdragen van de opgebouwde waarde van uw pensioenverzekering naar een andere verzekeraar zijn bepaalde gegevens nodig. Voor meer informatie over waardeoverdracht kunt u terecht op www.deltalloyd.nl/ prive/verzekeringen/waardeoverdracht. 4.6 Wat gebeurt er bij overlijden? Als u bij een verzekeraar een pensioenuitkering aankoopt, dan moet u goed nadenken over wat er gebeurt als u vroegtijdig komt te overlijden. Wilt u dat de uitkering na uw overlijden op uw partner overgaat? Bij het aangaan van de verzekering kunt u daar voor kiezen. Delta Lloyd betaalt geen vergoeding aan de verzekeringsadviseur. Uw adviseur brengt voor zijn werkzaamheden apart kosten bij u in rekening. U spreekt samen met hem af hoeveel u betaalt voor zijn diensten. Samen met uw verzekeringsadviseur kunt u een goede vergelijking maken en de mogelijkheden bespreken die het beste bij u (en uw partner) passen. 4.3 Welke andere vormen van dienstverlening zijn er? Naast het inschakelen van een verzekeringsadviseur bestaat ook de mogelijkheid van execution only dienstverlening. U kiest dan zelf een financieel product en bent ook zelf verantwoordelijk voor uw keuze. Dit heet execution only dienstverlening. Het betekent dat u bijvoorbeeld: uw verzekeringen zelf kiest en samenstelt; uw verzekeringen zelf beheert; bij veranderingen in uw persoonlijke situatie zelf beslist of uw product aangepast moet worden. 4.4 Waar moet u rekening mee houden als u kiest voor execution only dienstverlening? U moet een kennis- en ervaringstoets afleggen. Er worden u daarin enkele vragen gesteld over uw financiële situatie, Het is mogelijk dat u minder geld ontvangt aan uitkeringen dan het bedrag dat u hebt ingelegd. Bijvoorbeeld als u en uw partner (de verzekerden) overlijden vlak nadat u de verzekering hebt afgesloten. U kunt er voor zorgen dat uw nabestaande(n) in die situatie een extra uitkering krijgen. Hiervoor kunnen uw nabestaanden een contraverzekering afsluiten. Dit is een soort overlijdensrisicoverzekering. De contraverzekering keert het afgesproken verzekerde bedrag uit als de langstlevende verzekerde overlijdt voor de einddatum van de verzekering. De contraverzekering kan alleen samen met de direct ingaande pensioenverzekering worden afgesloten. Hiervoor moet er apart een eenmalig bedrag worden betaald. Voor het afsluiten van een direct ingaande pensioenverzekering is er geen medische beoordeling nodig. Bij het afsluiten van een contraverzekering moet u wel een vragenlijst over uw gezondheid invullen. Dit noemen wij ook wel een gezondheidsverklaring. Met deze gezondheidsverklaring kunnen wij beslissen of wij de aangevraagde contraverzekering accepteren. 7

4.7 Welke voorwaarden gelden voor een pensioenuitkering bij Delta Lloyd? Deze kunt u terugvinden op www.deltalloyd.nl. 4.8 Welke informatie moet u geven als u kiest voor een pensioenuitkering bij Delta Lloyd? U ontvangt dan een aanvraagformulier. De vragen op dit aanvraagformulier moet u zo volledig mogelijk beantwoorden. Dit geldt ook voor feiten en omstandigheden die gelden voor anderen die belang hebben bij het product. Bijvoorbeeld uw nabestaanden. 4.9 Wat moet u doen als er nieuwe feiten bekend worden? Worden u over de gestelde vragen nieuwe feiten en omstandigheden bekend nadat u uw aanvraag al hebt ingestuurd? Maar heeft Delta Lloyd de aanvraag nog niet geaccepteerd? Meld dit dan aan ons. 4.10 Wat gebeurt er als u niet voldoet aan uw informatieplicht? Voldoet u niet aan uw mededelingsplicht, dan kunnen wij uw recht op uitkering beperken. Of zelfs laten vervallen. Hebt u ons expres proberen te misleiden? Of hadden wij uw aanvraag nooit geaccepteerd als wij de juiste informatie hadden? Dan mogen wij uw verzekering beëindigen. 4.11 Hebt u klachten? Wij doen er alles aan om u zo goed mogelijk van dienst te zijn. Bent u toch niet helemaal tevreden? Dan kunt u altijd een brief sturen naar onze directie. Het adres is: Delta Lloyd Levensverzekering N.V. Postbus 1000 1000 BA Amsterdam Als wij er samen niet uitkomen, kunt u een brief sturen naar het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening (Kifid). Het adres is: Stichting Klachteninstituut Financiële Dienstverlening Postbus 93257 2509 AG DEN HAAG Telefoon: 070-333 8 999 e-mailadres: info@kifid.nl internet: www.kifid.nl U kunt uw klacht ook voorleggen aan de Rechtbank Amsterdam. Op de eventueel te sluiten verzekering gelden de regels van het Nederlandse recht. E01.7.15-0315 8

Begrippenlijst Deze begrippenlijst is van toepassing op alle teksten in deze brochure. Koopsom is het bedrag dat u inlegt om een pensioenuitkering aan te kopen die u op vaste momenten ontvangt. Meer informatie? Wilt u meer weten over uw vrijkomende pensioenkapitaal bij Delta Lloyd? Neem dan contact op met uw adviseur. Uw financieel adviseur is: Medeverzekerde is de tweede persoon van wie afhangt of de verze kering uitkeert. Als er een medeverzekerde is, dan staat dit op het polisblad. Pensioenkapitaal is het bedrag dat beschikbaar komt als uw pensioenverzekering tot uitkering komt. Met dit bedrag kunt een pensioenuitkering aankopen die u op vaste momenten ontvangt. Pensioenuitvoerders zijn verzekeraars, pensioenfondsen en premiepensioeninstellingen. Polisblad is de schriftelijke bevestiging van de verzekering die u bij ons hebt afgesloten. Op deze bevestiging vindt u de verzekeringsafspraken die wij met u hebben gemaakt. Rekenrente is de rente die gebruikt wordt om te bepalen hoe hoog de aan te kopen pensioenuitkering is. Wij baseren de hoogte van de rekenrente bij het afsluiten van de verzekering op de geldende marktrente van dat moment. De rekenrente geldt voor de gehele looptijd van de verzekering. Revisierente is een heffing van de belastingdienst van 20 procent. Verzekerde is de persoon van wie afhangt of de verzekering uitkeert. Op het polisblad staat wie de verzekerde is. Aan deze brochure kunnen geen rechten worden ontleend.