Vakantiecentra Vakantiecentra hebben als hoofdactiviteit het verstrekken van verblijfsaccommodaties voor een of meerdere overnachtingen. Het gaat hierbij om een recreatief verblijf. Tot de branche behoren campings, kampeerterreinen, bungalowparken, chaletparken, vakantiehuizen, groepsaccommodaties en combinaties van deze vormen (ook wel gemengde bedrijven genoemd). Trends Accent op beleving en comfort. Blijvende vernieuwing is noodzakelijk om de klant te blijven interesseren (vervangingsproduct); Belang internet (online zoeken en boeken) en social media neemt toe; Meer aandacht voor duurzaamheid; Meerdere (kortere) vakanties per jaar en vaker last minute; Consument zoekt comfort, luxe en voorzieningen; Integratie dag- en verblijfsrecreatie. Kansen en bedreigingen Goed gebruik van social media en internet zorgt voor beter doelgroepbereik; De economische crisis stimuleert het binnenlandse toerisme en bevordert daarmee de bezettingsgraad. De bestedingen per bezoeker staan echter onder druk; Bungalowparken profiteren van de trend dat consumenten hogere eisen stellen aan luxe en comfort. Campings echter hebben juist hinder van deze consumententrend en dienen daar in hun voorzieningenniveau rekening mee te houden; Verouderde bungalowparken hebben het moeilijk, verhuurorganisaties richten hun pijlen op nieuwe ontwikkelingen; Het recreatiebeleid van gemeenten verschilt sterk (o.a. behandeling toeristenbelasting). Dit werkt onduidelijkheid voor ondernemers in de hand; Buitenlandse (zon)bestemmingen blijven aantrekkelijk; Nieuwe ontwikkelingen blijven vol perspectief echter alleen op echte A locaties; De behoefte aan privé sanitair op campings neemt toe; Er is sprake van een verzadiging aan vakantiecentra. Rabobank Cijfers & Trends, 21 augustus 2013 pagina 1 van 5
Perspectief Door internettransparantie is een blijvende prijsconcurrentie ontstaan en boeken consumenten vaker last minute. Het aantal parken is toegenomen en bestaande bedrijven breiden uit. De markt tendeert naar verzadiging, dit geldt in het bijzonder voor de uitpondingen verkavelingsmarkt. Dit veroorzaakt een druk op de prijs. Goede locaties, bijvoorbeeld aan het water, blijven perspectiefvol. Evenals lowbudget alternatieven en parken die een unieke beleving bij klanten teweeg brengen. Dit kan door luxe en comfort, maar ook door service en gastvrijheid. Bij groepsaccommodaties is er een forse toename van het aanbod. Waar groepen voorheen een jaar vooruit boekten, wachten ze nu langer voor lastminute boekingen. De bungalowmarkt laat grote verschillen zien. Er is vooral toekomst voor de nieuwe en bijzondere accommodaties. Ondanks toenemende concurrentie en de wisselende perspectieven voor individuele bedrijven is de verwachting dat de omzet in de totale branche stabiel blijft. Voor 2013 wordt rekening gehouden met een lichte omzetgroei van 0 tot 2%. De toename van buitenlandse toeristen draagt hier aan bij. De Nederlandse consument is zeer actief online en heeft sterk de behoefte om zelf zijn vakantie te bepalen en te regelen. Internet geeft de mogelijkheid om te allen tijden spontaan te zoeken en te boeken. Vindbaarheid en toegankelijkheid van informatie zijn daarbij cruciaal. De consument is nu volledig in staat te vergelijken, reizen op maat samen te stellen en zelf inkoopvoordeel te pakken. Internet zorgt voor transparantie en 100% bereikbaarheid. Rechtstreekse verkoop is makkelijker geworden, maar recreatiebedrijven moeten wel beseffen dat het niet alleen maar zenden is. Communicatie is vandaag de dag consument gedreven en tweerichtingsverkeer (social media, reviews). Vraag De Nederlandse toeristische sector heeft een prima 2012 achter de rug. Ondanks de crisis groeide het aantal gasten in Nederlandse logiesaccommodaties met 2,6% naar een record van 31,5 miljoen. De gasten verbleven wel korter want het aantal overnachtingen daalde met 0,6% licht naar 84,9 miljoen. Dat kwam vooral door een daling in het aantal overnachtingen van Nederlandse gasten(-1,4%). Het aantal overnachtingen van buitenlandse gasten steeg juist met 1,1% naar 28,1 miljoen. Gemiddeld verbleef een gast 2,7 nachten in een logiesaccommodatie, 0,1 procentpunt minder dan in 2011. Nederland werd in 2012 door 11,7 miljoen buitenlandse gasten bezocht, een toename van 3,8%. In de verblijfsrecreatie zat nog groei. Het aantal gasten in de Nederlandse verblijfsrecreatie steeg in 2011 met 1,4% naar 10,9 miljoen. Helaas daalde de gemiddelde verblijfsduur nog sterker waardoor het totaal aantal overnachtingen met 2,8% achteruit kachelde naar 39,3 miljoen. Daarmee realiseren de Nederlandse campings, bungalowparken en groepsaccommodaties nog steeds fors meer overnachtingen (39,4 miljoen) dan de hotels (35,5 miljoen). Bij de aantallen gasten is de situatie juist omgedraaid. Nederlandse hotels zagen in 2012 20,5 miljoen gasten voor de receptie terwijl de verblijfsrecreatie 10,9 miljoen gasten mocht verwelkomen. Binnen de verblijfsrecreatie hadden vooral de bungalowparken een matig jaar. Het aantal gasten daalde met 0,6% naar 6,1 miljoen. In de aantallen overnachtingen zat nog meer de klad, die daalden met 2,5% naar 27,9 miljoen. Hierbij moet wel worden gesteld dat 2011 voor de bungalowparken een topjaar was met een groei van 3,8%. Nederlandse kampeerterreinen zagen de aantallen gasten toenemen (+4,8%) bij een dalend aantal overnachtingen (-3,8%). Groepsaccommodaties hadden met een groei van 1,9% in aantallen gasten een goed jaar achter de rug. Na jaren van achteruitgang lijkt de sector zich te stabiliseren. Helaas daalde ook hier de gemiddelde verblijfsduur wat resulteerde in een kleine groei in overnachtingen (+0,5%) (, NRIT). Algemene ontwikkelingen: De markt voor toeristisch kamperen staat al jaren onder druk en het aantal overnachtingen op campings loopt gestaag terug; Steeds vaker zijn gasten op zoek naar luxe en comfort; Circa 80% van alle gasten is afkomstig uit Nederland; Rabobank Cijfers & Trends, 21 augustus 2013 pagina 2 van 5
De vraag naar minicampings (kamperen bij de boer) neemt jaarlijks licht toe en ook natuurkampeerterreinen mogen zich al enkele jaren verheugen op meer belangstelling; Als gevolg van de vakantiespreiding is de grootste vraag naar kampeeraccommodatie opgerekt naar 9 weken. Buiten de zomermaanden kunnen wel gasten aangetrokken worden, maar dan zal men moeten beschikken over voorzieningen voor elk weertype; De vraag naar bungalows is aanmerkelijk beter gespreid over het jaar. Bij veel bungalowparken zijn voldoende voorzieningen voor elk weertype. Zakelijk gebruik van bungalows en de voorzieningen van het park, komt nog niet veel voor. Overnachtingen in logiesaccommodaties (x1000) Bungalowovernachtingen 29.174 29.051 27.944 28.601 27.899 Kampeerovernachtingen 18.811 20.085 19.297 18.817 18.098 Groepsovernachtingen 3.848 3.899 3.874 3.375 3.390 Overnachtingen in verblijfsrecreatieve logiesvormen (x1000) Totaal aantal verblijfsrecreatieve overnachtingen 51.823 53.035 51.166 50.793 49.387 Aantal verblijfsrecreatieve overnachtingen Nederlandse gasten Aantal verblijfsrecreatieve overnachtingen buitenlandse gasten 41.528 42.450 40.541 39.739 38.411 10.306 10.585 10.625 11.054 10.975 Aanbod Campings zijn geclassificeerd in aantallen sterren. Deze classificatie gebeurt door de ANWB. Naarmate er meer en betere voorzieningen zijn, scoort de onderneming een hoger aantal sterren (maximum is 5). ADAC (de Duitse equivalent van ANWB) classificeert ondernemingen eveneens. Hierbij beperkt de ADAC zich tot normale classificatie en geeft een specifieke nominatie aan zeer goede campings onder de naam 'Superplatz' (deze kwalificatie is te vergelijken met Michelin-sterren bij restaurants). In 2012 zijn er hiervan 12 in Nederland; Het aantal kampeerterreinen in Nederland bedraagt ruim 2.150. Een groot deel van de kampeerterreinen is kleinschalig en wordt als nevenactiviteit geëxploiteerd. In totaal wordt het aantal standplaatsen geschat op circa 400.000, waarvan 40% toeristisch en 60% vast (jaar- en seizoenplaatsen). Het totaal aantal slaapplaatsen wordt geschat op bijna 700.000; Rabobank Cijfers & Trends, 21 augustus 2013 pagina 3 van 5
Nederland telt circa 850 huisjesterreinen met in totaal ruim 240.000 slaapplaatsen. Een gemiddelde Nederlandse vakantiebungalow heeft 2,6 slaapkamers met 5,5 bedden. Gemiddeld is 60% van de bungalows vrijstaand, de overige zijn geschakeld; Van de huisjesterreinen is circa 25% aangesloten bij een bungalowketen. De drie grootste bungalowketens, Center Parcs, Landal GreenParcs en Roompot, hebben een groot deel van de markt in handen; In Nederland zijn er circa 700 groepsaccommodaties te huur voor verblijf. Omzet 2012 De omzet van bedrijven in de Nederlandse verblijfsrecreatie is in 2012 met 3% gegroeid. Dat is een flinke opsteker voor deze sector die in 2011 de omzet nog met 0,3% zag krimpen. In 2010 noteerde de verblijfsrecreatie nog een kleine plus (+0,9). In 2012 zag de verblijfsrecreatie in het tweede, derde en vierde kwartaal groei. Vooral in het derde kwartaal was de groei sterk. De totale jaaromzet van de branche is circa 1,2 miljard euro. De inkomsten bestaan voornamelijk uit verhuur van accommodatie. Omzetmutatie campings en bungalowparken (in%) Waardemutatie 2,8 3,8 0,9-0,8 3,0 Omzetgegevens MKB Kleinbedrijf Middenbedrijf 2011 2012 2011 2012 2011 2012 Omzet per onderneming (x 1000) 279,0 283,0 125,0 127,0 4.826,0 4.916,0 Toelichting: Cijfers over 2011 zijn realisaties; cijfers over 2012 zijn ramingen. De begrippen in bovenstaande tabel worden toegelicht in de Begrippenlijst. Bron: Rabobank Rabobank Cijfers & Trends, 21 augustus 2013 pagina 4 van 5
Achtergrondinformatie Vakbladen Pretwerk.nl Recreatief Totaal Recreactie Recreatie en toerisme NRIT-actueel Rekrea Vakkrant Leisure Management Organisaties Naam Telefoonnummer URL Vereniging van Recreatie-Ondernemers Nederland (RECRON) (0343) 52 47 00 www.recron.nl Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen (NBTC) (070) 370 57 05 www.nbtc.nl Rabobank Cijfers & Trends Al meer dan vijfendertig jaar biedt de Rabobank met Cijfers & Trends betrouwbare branche-informatie. Via www.rabobank.nl/cijfersentrends is deze informatie gratis te raadplegen. U vindt er onze thema-updates, branche-informatie en sectorprognoses. Ook kunt u de prestaties van uw bedrijf vergelijken met die van andere bedrijven in uw branche. Rabobank Cijfers & Trends, 21 augustus 2013 pagina 5 van 5