Lespakket RELATIES HIV & SOA GEZINSPLANNING SEKSUEEL GEWELD MILLENNIUMDOELSTELLINGEN EN SEKSUELE RECHTEN
Lespakket Dicht bij mijn bed show Inhoudsopgave Deel 1: Millenniumdoelstellingen 167 1. Beeld je in dat 176 2. MDG-NIEUWTJES 182 3. Tijd voor actie! 185 4. Stand van ZAKEN 189 5. link je gek! 196 deel 2: Seksuele en reproductieve rechten 213 1. Jouw RECHTEN 213 2. Erg, erger, ERGST 220 COLOFON Hoofdredactie Marinka De Rycke Redactie Boris Cruyssaert, Marinka De Rycke en Lut Joris Eindredactie Boris Cruyssaert Inhoudelijk advies Bart Degryse, Erika Frans, Wim Van de Voorde, Lies Verhetsel en Wouter Vanloot Met dank aan De leerkrachten van de Antwerpse Provinciale Scholen, de Sensoa-projectgroep, Eveline De Bie en Katrien Vermeire Ontwerp & opmaak Lieven Jacobs Fotoredactie Lieven Jacobs en Stijn Provoost V.U. Chris Lambrechts, Kipdorpvest 48a, 2000 Antwerpen Versie Oktober 2011 Een uitgave van Sensoa vzw 2011 Sensoa Toestemming is vereist voor overname van de teksten, op welke wijze ook De Vlaamse Overheid kan niet verantwoordelijk gesteld worden voor de inhoud van dit lespakket. 166 // Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten
Lespakket RELATIES lespakket HIV & SOA GEZINSPLANNING SEKSUEEL GEWELD MILLENNIUMDOELSTELLINGEN EN SEKSUELE RECHTEN Lespakket RELATIES HIV & SOA GEZINSPLANNING SEKSUEEL GEWELD MILLENNIUMDOELSTELLINGEN EN SEKSUELE RECHTEN Lespakket RELATIES HIV & SOA GEZINSPLANNING SEKSUEEL GEWELD MILLENNIUMDOELSTELLINGEN EN SEKSUELE RECHTEN Lespakket RELATIES HIV & SOA GEZINSPLANNING SEKSUEEL GEWELD MILLENNIUMDOELSTELLINGEN EN SEKSUELE RECHTEN Lespakket RELATIES HIV & SOA GEZINSPLANNING SEKSUEEL GEWELD MILLENNIUMDOELSTELLINGEN EN SEKSUELE RECHTEN Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten // 167
Lespakket Dicht bij mijn bed show Seks en relaties, daar willen wij het over hebben. Jongeren informeren over de Millenniumdoelstellingen lijkt soms onbegonnen werk. Hen laten stilstaan bij de situatie van hun leeftijdsgenoten in het Zuiden maakt het al iets toegankelijker. En wat hebben jongeren hier en in landen in ontwikkeling gemeen: hun interesse in alles wat met seks en relaties te maken heeft. Sensoa gebruikte dit als uitgangspunt om de dichtbijmijnbedshow te ontwikkelen. Met de nieuwe website www. dichtbijmijnbedshow.be met onder meer een quiz, heel wat filmpjes en een pak informatieve weetjes over seksuele gezondheid in het Zuiden, sluiten we alvast aan bij hun leefwereld. De interactieve quiz met Sean D Hondt als quizmaster bestaat uit 5, 10 of 15 vragen die u samen met uw leerlingen in de klas kan doen. U kan deze quiz online doen of op voorhand downloaden zodat u het offline met uw leerlingen kan spelen. Bij de offline versie kan u elke vraag bespreken en eventueel teruggaan naar een vorige vraag, de online versie kan u enkel spelen als een echte quiz. Voor u voorzien we online kant-en-klaar lesmateriaal en fact sheets met achtergrondinformatie. Dit digitaal lespakket bevat instrumenten en methodieken voor het lesgeven over en het begeleiden van jongeren omtrent seksuele en reproductieve gezondheid en rechten (SRGR) in een globale context. De oefeningen en bijhorende fact sheets zijn verdeeld over 5 thema s: 1. Relaties 2. Hiv & Soa 3. Gezinsplanning 4. Seksueel geweld 5. Millenniumdoelstellingen en Seksuele rechten Verder is er ook nog een inleidend thema met de projectomschrijving, de voorstelling van het materiaal, de eindtermen en afspraken voor in de klas. De filmpjes die nodig zijn om bepaalde oefeningen te doen vindt u op de nieuwe website. Met de educatieve website en het digitaal lespakket brengen we alvast de Millenniumdoelstellingen via seksuele en reproductieve gezondheid dichter bij u en het bed van uw leerlingen. 168 // Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten
Deel 1: Millenniumdoelstellingen Als inleiding op een les over de Millenniumdoelstellingen (of één specifieke Millenniumdoelstelling) kan je elke Millenniumdoelstelling illustreren met filmpjes. Deze filmpjes vind je op www.dichtbijmijnbedshow.be Als rode draad kan je per oefening over de Millenniumdoelstellingen werken met onderstaande iconen. Deze iconen helpen om de abstracte Millenniumdoelstellingen te visualiseren en zo aantrekkelijker te maken. Je kan ook de filmpjes bespreken aan de hand van deze iconen. Hang de iconen aan het bord en laat de leerlingen vertellen wat ze precies gezien hebben in het filmpje, waarover ze nog meer uitleg willen of waarover ze nog vragen hebben. Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten // 169
Lespakket Dicht bij mijn bed show 170 // Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten
Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten // 171
Lespakket Dicht bij mijn bed show 172 // Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten
Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten // 173
Lespakket Dicht bij mijn bed show 174 // Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten
Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten // 175
Lespakket Dicht bij mijn bed show 176 // Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten
Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten // 177
Lespakket Dicht bij mijn bed show 1. Beeld je in dat 50 TOT 100 MIN Doelstellingen De 8 Millenniumdoelstellingen kennen. De inhoud van de 8 Millenniumdoelstellingen kunnen weergeven. Zich bewust zijn van verschillen tussen het Noorden en het Zuiden. Inzien dat de Millenniumdoelstellingen noodzakelijk zijn om de situatie van het Zuiden te verbeteren. Werkwijze Verdeel de klas in kleine groepjes. Er zijn 15 kaartjes. Bij de eerste 7 Millenniumdoelstellingen zijn er telkens twee kaartjes, bij de laatste Millenniumdoelstelling is er maar één kaartje. Geef elk groepje het eerste kaartje (bv. 1a) en laat hen per groepje de vraag oplossen. Laat een groepje zijn antwoord voorstellen, de andere groepjes kunnen aanvullen. Deel vervolgens het bijhorende kaartje (bv. 1b) uit. Laat terug een groepje zijn antwoord voorstellen en de andere groepjes aanvullen. Leg ten slotte de bijhorende Millenniumdoelstelling (bv. 1) uit of laat de leerlingen de Millenniumdoelstelling raden. Gebruik hierbij de iconen om de Millenniumdoelstellingen te visualiseren. Herhaal dit voor elke Millenniumdoelstelling of kies er enkele Millenniumdoelstellingen uit. Materiaal Werkblad Millennium Begeleidersfiche Beeld je in dat Iconen Millenniumdoelstellingen 178 // Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten
#Werkblad # Millennium 1a Om naar school te gaan heb je verschillende zaken nodig. Bereken hoeveel deze kosten: Boekentas/rugzak Schrijfgerief (pennen, potloden...) Handboeken, cursussen, schriften, papier... Lunch (boterhammen, drankje...) Vervoer (auto, bus, tram, trein...) Turngerief (sportschoenen, sportkleding...) 1b Hoe kom je de dag door als je maar 1 euro hebt? Welke dingen zou je van het vorige lijstje weglaten? 2a Schets een plan van jullie klas. Teken het aantal banken, het aantal leerlingen (jongens en meisjes), het bord, de kasten en extra schoolspullen zoals een landkaart, boeken, affiches, meetlat 2b In jullie plan moeten jullie nu rekening houden met volgende wijzigingen: Verminder het aantal meisjes met de helft. Verminder ook het materiaal met de helft. Verdubbel vervolgens het aantal leerlingen, maar niet het aantal stoelen of banken. Pas jullie plan aan. Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten // 179
Lespakket Dicht bij mijn bed show 3a Schrijf per persoon van jullie groepje op welk beroep jullie ouders uitoefenen, bijv. Maarten: mama = leerkracht Wiskunde, papa = postbode 3b Stel dat je mama niet werkt maar thuis voor het huishouden zorgt. Wat vinden jullie daarvan? Som drie voor- en nadelen op. 4a Heeft een pasgeboren baby of een kindje onder de vijf jaar in België? Altijd schoon drinkwater: ja / nee Voldoende voedsel: ja / nee Grote kans op malaria: ja / nee Grote kans op aids: ja / nee Grote kans op mazelen: ja / nee Grote kans op tbc: ja / nee Grote kans op diarree: ja / nee 4b Heeft een pasgeboren baby of een kind onder de vijf jaar in Namibië? Altijd schoon drinkwater: ja / nee Voldoende voedsel: ja / nee Grote kans op malaria: ja / nee Grote kans op aids: ja / nee Grote kans op mazelen: ja / nee Grote kans op tbc: ja / nee Grote kans op diarree: ja / nee 5a In de Westerse landen zoals België hebben 9 op de 100.000 vrouwen de kans om te sterven aan de gevolgen van een zwangerschap of bevalling. Welke risico s lopen in het bijzonder vrouwen hier? 5b In ontwikkelingslanden hebben gemiddeld 240 op de 100.000 vrouwen de kans om te sterven aan de gevolgen van een zwangerschap of bevalling. Welke risico s lopen vrouwen in het Zuiden? 180 // Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten
6a Bespreek in jullie groepje het antwoord op volgende vragen: Waar kunnen jullie condooms kopen? Hoever is het dichtstbijzijnde ziekenhuis ongeveer (van bij jullie thuis, neem een gemiddelde van de groep)? Hoe geraak je daar? 6b Otieno (17 jaar) uit Kenia heeft op dezelfde vragen geantwoord: Ik kan condooms kopen in het ziekenhuis of soms bij onze lokale kruidenierswinkel. Helaas woon ik op het platteland, ver weg van het ziekenhuis en durf ik niet zo maar naar de winkel hier in de buurt te gaan. Iedereen kent me daar. Het dichtstbijzijnde ziekenhuis is 85 km ver. Ik zou met de bus of de matatu (gedeelde taxi) kunnen gaan maar dan moet ik eerst genoeg geld hebben voor een ticket. Een auto heb ik niet en te voet zou al helemaal gek zijn. Som op wat de grootste verschillen zijn tussen jullie en Otieno. Zijn er ook gelijkenissen? 7a Aan welke gebeurtenissen merken jullie dat het klimaat verandert? Som drie situaties op. 7b Maak een top 3 van landen die volgens jullie het meest milieuververvuilend zijn? Probeer samen tot een antwoord te komen. 8 Kies één van de Millenniumdoelstellingen 4, 5 of 6 en bedenk hierbij een concreet project dat er mee voor kan zorgen dat je dit doel bereikt. In jullie projectvoorstel moeten de volgende punten uitgewerkt zijn: Naam van het project Welke Millenniumdoelstelling wil je met dit project mee helpen bereiken? Doelstelling van project (wat heb je bereikt eens het project afgerond is?) Aanpak (hoe gaat het project eruit zien, wat ga je precies doen?) Locatie (in welk land gaat het project plaatsvinden?) Timing (hoelang gaat het project duren?) Financiële plaatje (waar halen jullie het geld vandaan?) Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten // 181
Lespakket Dicht bij mijn bed show "Begeleidersfiche " Beeld je in dat Per twee kaartjes (1a+1b; 2a+2b; 3a+3b ) geef je best meer uitleg over de Millenniumdoelstelling in kwestie. Voor meer informatie per Millenniumdoelstelling, bekijk zeker de fact sheet Millenniumdoelstellingen en Seksuele rechten. 8 Millenniumdoelstellingen (MDG s): MDG 1: Uitbannen van extreme armoede en honger MDG 2: Verwezenlijken van universeel basisonderwijs MDG 3: Bevorderen van gelijke kansen voor mannen en vrouwen en empowerment van vrouwen MDG 4: Verminderen van kindersterfte MDG 5: Verbeteren van de gezondheid van moeders MDG 6: Bestrijding van hiv/aids, malaria en andere ziekten MDG 7: Waarborgen van de duurzaamheid van het milieu MDG 8: Ontwikkelen van een mondiaal partnerschap voor ontwikkeling Millenniumdoelstelling 1 (1a+1b): De leerlingen worden geconfronteerd met het feit dat de dingen die zij nodig hebben voor een schooldag samen veel geld kosten. Doe de leerlingen inzien dat hun lijstje nog niet volledig is: er is ook geld nodig voor kleren, gsm, schooluitstapjes... In de wereld zijn er veel mensen die moeten rondkomen met minder dan 1,25 dollar (ongeveer 1 euro) per dag. De kans is dan ook groot dat je helemaal niet naar school gaat. Natuurlijk heeft 1 euro een andere waarde in bijvoorbeeld België en in Congo. Als we de vergelijking loon/ kosten maken, zien we dat leerkrachten minder verdienen in het Zuiden. In Congo verdient een leerkracht tussen de 14 en 21 euro per maand. Bij ons verdient een leerkracht minimum 1300 euro. Een doktersbezoek in Congo kost 2 à 3 euro, terwijl dat in België ongeveer 25 euro is (waarvan het meeste wordt terugbetaald door het ziekenfonds). Een Congolese leerkracht geeft dus 1/7 van zijn loon aan een doktersbezoek, in België is dat 1/52 (als we met 25 euro zonder terugbetaling rekenen). Millenniumdoelstelling 2 (2a+2b): In sommige landen gaan kinderen, vooral meisjes, soms niet naar school omdat het schoolgeld te hoog is, omdat ze mee moeten helpen in het huishouden of omdat ze een bijdrage moeten leveren aan het gezinsinkomen. In veel landen hebben ze daarnaast een tekort aan leerkrachten waardoor veel klassen samen zitten. Er is te weinig schoolmateriaal en veel leerlingen maken de school niet af. Dit vermindert hun kans om uit de armoede te komen. Hier in België zijn er genoeg leerkrachten, voldoende plaats in de klassen en meer dan genoeg schoolmateriaal. Bij een klas met enkel jongens of meisjes kan je deze oefening moeilijker doen. Toch kan het interessant zijn de bedoeling achter deze oefening te verduidelijken. Millenniumdoelstelling 3 (3a+3b): Er gaan minder meisjes naar school dan jongens. Vrouwen dragen dan ook vaak de zorg voor het huishouden en de kinderen. Daarnaast werken ze op het land en presteren ze dus veel onbetaalde en ondergewaardeerde arbeid voor hun gemeenschap. Het maakt de positie van de vrouwen kwetsbaar. Nochtans zijn zij vaak de spil van de voedselproductie. Bij ons daarentegen hebben de ouders dikwijls elk een eigen job, al dan niet deeltijds. Millenniumdoelstelling 4 (4a+4b): De hoge kindersterfte in ontwikkelingslanden heeft verschillende oorzaken. Er zijn de ziektes die voorkomen of genezen kunnen worden, zoals diarree, mazelen, longontsteking en malaria. Beschikbaarheid van medicijnen, vaccinaties en goede gezondheidszorg zijn noodzakelijk om deze ziektes te helpen bestrijden. Daarnaast zijn veel kinderen ondervoed en is er niet altijd zuiver drinkwater beschikbaar. In België is er genoeg voedsel en zuiver drinkwater. Hiv kan ook bij ons via de moeder worden overdragen maar dit gebeurt zeker niet zoveel als in het Zuiden. Tbc komt nog zelden voor in België. Malaria komt normaal niet voor in België, tenzij je op reis gaat. Er zijn genoeg medicijnen om kinderen van diarree te genezen en voor mazelen worden de meeste kinderen ingeënt. Aan de hand van enkele korte vragen worden de leerlingen geconfronteerd met het harde realiteitsverschil tussen het Noorden en het Zuiden. 182 // Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten
Millenniumdoelstelling 5 (5a+5b): Heel veel gevallen van moedersterfte doen zich voor in ontwikkelingslanden. In België is de kans dat een vrouw tijdens haar leven sterft aan de gevolgen van een zwangerschap 1 op 4.200, maar in Congo is dit bijvoorbeeld 1 op 39. Meer dan 75% van de gevallen van moedersterfte in het Zuiden wordt veroorzaakt door bloedingen, bloedvergiftiging, een te hoge bloeddruk, onveilige abortus of een moeilijke bevalling. Er is een tekort aan medisch opgeleid personeel, vervoer naar de dichtstbijzijnde kraamkliniek is niet altijd gemakkelijk en vaak hebben mensen geen geld voor kraamzorg. In België sterft er een klein aantal vrouwen tijdens of kort na de bevalling. Deze vrouwen hebben vaak een (soms nog niet bekende) ziekte, het gaat dan vooral om hart- en vaataandoeningen. Ook kunnen vrouwen hier sterven ten gevolge van een zwangerschapsvergiftiging. Voor meer informatie over Moedersterfte, bekijk zeker de fact sheet Gezinsplanning. Millenniumdoelstelling 6 (6a+6b): Wereldwijd zijn naar schatting 35,3 miljoen mensen geïnfecteerd met het hiv-virus. sub-saharaans Afrika vertegenwoordigt met 25 miljoen infecties maar liefst 71% van alle hiv-infecties wereldwijd. De situatie in de gebieden van Zuid-Amerika en Oost-Europa en Centraal-Azië is ook zorgwekkend. Ook al is West-Europa minder getroffen door hiv, toch blijft ook hier het aantal infectieen toenemen. Het meest gebruikte preventiemiddel tegen een hiv-infectie is het condoom. In België kan je op veel plaatsen condooms kopen: supermarkt, apotheker, automaten, seksshops Daarnaast krijgen jongeren condooms wel eens gratis op festivals of bij een tijdschrift. De situatie is helaas anders in het Zuiden. In veel landen met een hoge prevalentie, zijn er onvoldoende condooms beschikbaar. Voor meer informatie over Hiv/aids, bekijk zeker de fact sheet Hiv & Soa. Millenniumdoelstelling 7 (7a+7b): China, de Verenigde Staten en India zijn de drie landen die het meest milieuvervuilend zijn. Armoedebestrijding en milieubescherming hebben meer met elkaar te maken dan op het eerste gezicht lijkt. Immers, luchtvervuiling, ontbossing, onveilig drinkwater en uitputting van landbouwgrond bedreigen de levensomstandigheden en gezondheid van mensen. Ondanks het efficiënter gebruik van energie in veel landen ging de uitstoot van CO2 tussen 1990 en 2008 met 38 procent de hoogte in. Vooral de economische groei en bevolkingstoename in Azië is daar verantwoordelijk voor. Bekijk je het per persoon, dan wordt het meest CO2 uitgestoten in de rijke landen, maar de meeste uitstoot in absolute aantallen vindt nu voor het eerst plaats buiten de westerse wereld. Millenniumdoelstelling 8 (8a+8b): De achtste Millenniumdoelstelling zegt wat de rijke landen moeten doen of veranderen om de andere doelstellingen te realiseren. Laat de leerlingen zelf een projectvoorstel uitwerken en voorstellen. Net zoals regeringsleiders moeten samenwerken, leren de leerlingen in deze oefening om samen te werken. Vooral MDG 4, 5 en 6 zijn binnen het kader van dit project belangrijk. Als de leerlingen een andere Millenniumdoelstelling willen bespreken, vraag hen dan in hun project expliciet de link te maken met seksuele gezondheid. Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten // 183
Lespakket Dicht bij mijn bed show 2. MDG-nieuwtjes 20 MIN Doelstellingen Inzien dat de Millenniumdoelstellingen actueel zijn. Inzien dat er verschillende invullingen zijn van de Millenniumdoelstellingen. Concrete voorbeelden uit de actualiteit kunnen geven die de Millenniumdoelstellingen illustreren. Zich bewust zijn van de successen en tegenslagen in de realisatie van de Millenniumdoelstellingen. Werkwijze Dit is een goede instapoefening. Je kan aan deze oefening ook de filmpjes van de Millenniumdoelstellingen (MDG s) koppelen. Je kan bijvoorbeeld ter illustratie de filmpjes tonen over de MDG s waar de leerlingen het meest geïnteresseerd in zijn. Hang de iconen van de verschillende Millenniumdoelstellingen aan het bord of schrijf de Millenniumdoelstellingen op het bord. Deel de krantenkoppen uit in de klas of laat de leerlingen zelf één of meerdere krantenkoppen trekken. Elke leerling krijgt er minstens één. Voor meer recente krantenartikels, ga naar de website www.deadline2015.be. Vraag aan de leerlingen om hun krantenkop(pen) bij de juiste Millenniumdoelstelling op het bord te hangen. Laat ze uitleggen waarom ze hun krantenkop daar hangen. Probeer steeds de vergelijking te maken met de situatie hier, zodat de leerlingen meer inzicht krijgen in de problemen en successen. Materiaal Werkblad Krantenkoppen Begeleidersfiche MDG-nieuwtjes Iconen Millenniumdoelstellingen Deadline 2015 is een nieuwsproject van IPS-Vlaanderen (Inter Press Service) over de Millenniumdoelen. IPS wil met een aanhoudende berichtenstroom de millenniumthema s concreet maken en de interesse voor ontwikkeling en armoedebestrijding aanwakkeren. De lange weg naar 2015 wordt geïllustreerd met reportages uit landen die zelden het nieuws halen, succesverhalen en tegenslagen, verhelderend cijfermateriaal en verrassende analyses. De website is er in het Nederlands en het Frans. 184 // Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten
#Werkblad # Krantenkoppen EUROPA: Geen rem op uitstoot van Europese auto s ECUADOR: Ecuador pakt ondervoeding kinderen aan MALAWI: Negenjarige Maliko is de kostwinner van zijn gezin ZUID-AFRIKA: Afrikaanse vrouwenvoetballers lopen zich warm CAMBODJA: Verdoken prostitutie ondergraaft strijd tegen aids CONGO: Ziekenhuis geen garantie voor veilige bevalling AFRIKA: Vaccinatie tegen rotavirus redt kinderlevens BOLIVIA: Zwangere vrouwen krijgen subsidie als ze naar dokter gaan DUITSLAND: Onbegrijpelijke afwezigheid van vrouwen in klimaatgesprekken EUROPA: Temperaturen stijgen ook in koudste deel van Europa ZIMBABWE: Plattelandskinderen met hiv zijn verloren CHILI: Chileens machismo blokkeert gendergelijkheid NAMIBIE: Namibië beschuldigt EU van koloniale arrogantie KENIA: Tribunaal voor aids-discriminatie broodnodig COLOMBIA: Vrouwen in Colombiaanse gevangenissen worden dubbel gestraft NIGER: Voedselcrisis in Niger nadert hoogtepunt Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten // 185
Lespakket Dicht bij mijn bed show "Begeleidersfiche " MDG-nieuwtjes EUROPA: Geen rem op uitstoot van Europese auto s (7) ECUADOR: Ecuador pakt ondervoeding kinderen aan (4) MALAWI: Negenjarige Maliko is de kostwinner van zijn gezin (1) ZUID-AFRIKA: Afrikaanse vrouwenvoetballers lopen zich warm (3) CAMBODJA: Verdoken prostitutie ondergraaft strijd tegen aids (6) CONGO: Ziekenhuis geen garantie voor veilige bevalling (5) AFRIKA: Vaccinatie tegen rotavirus redt kinderlevens (4) BOLIVIA: Zwangere vrouwen krijgen subsidie als ze naar dokter gaan (4) (5) DUITSLAND: Onbegrijpelijke afwezigheid van vrouwen in klimaatgesprekken (3) EUROPA: Temperaturen stijgen ook in koudste deel van Europa (7) ZIMBABWE: Plattelandskinderen met hiv zijn verloren (6) CHILI: Chileens machismo blokkeert gendergelijkheid (3) NAMIBIE: Namibië beschuldigt EU van koloniale arrogantie (8) KENIA: Tribunaal voor aids-discriminatie broodnodig (6) COLOMBIA: Vrouwen in Colombiaanse gevangenissen worden dubbel gestraft (3) NIGER: Voedselcrisis in Niger nadert hoogtepunt (1) 186 // Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten
3. Tijd voor actie! 30 TOT 50 MIN Doelstellingen Projecten kennen die de Millenniumdoelstellingen helpen realiseren. Inzien dat er positieve initiatieven op poten gezet worden. Werkwijze Hang de iconen van de verschillende Millenniumdoelstellingen aan het bord of schrijf de Millenniumdoelstellingen op het bord. Knip het Werkblad Tijd voor actie! uit op de aangegeven lijnen en doe deze papiertjes samen in bijvoorbeeld een hoed, zak of pot. Laat telkens een leerling een project trekken. De leerling leest het project in de klas voor. Bespreek vervolgens klassikaal bij welke Millenniumdoelstelling het project hoort. Vraag de leerlingen wat ze denken over het specifieke project. Wat houdt dit project precies in? Heeft dit project kans op slagen? Wat kan er mislopen? Zou jij als leerling zelf graag meewerken aan zo n project? Op de site www.millenniumdoelen.nl kan je vaak meer informatie vinden over het land van het project (linkerkolom Millenniumdoelenatlas, nogmaals Millenniumdoelenatlas, in de rechterkolom kan je het land ingeven). Materiaal Werkblad Tijd voor actie! Iconen Millenniumdoelstellingen Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten // 187
Lespakket Dicht bij mijn bed show #Werkblad # Tijd voor actie! Burkina Faso, Ghana, Oeganda: Fietsen Organisatie: Eickmans L. Omschrijving: De aanschaf van fietsen en trainingen voor het onderhoud van en reparaties aan de fietsen als sociaal economisch project in Koudougo Burkina Faso, Asante Akim District Ghana en in Katakwi, Soroti District in Oeganda. Pakistan: The Shelter Organisatie: Madular Omschrijving: De afwerking en inrichting van het gebouw van de Community Based Rehabilitation (CBR) Centre The Shelter, kinderdagopvang voor verstandelijk gehandicapten, plus de aanschaf van een transportbus in Karachi, Pakistan. Oeganda: Bouw van een Praktijklokaal Timmeren/ Elektrotechniek in Lira Organisatie: Hannahs Child Omschrijving: De opbouw van een school met een praktijklokaal voor de opleiding Timmeren en Techniek ten behoeve van ex kindsoldaten te Lira, Oeganda. Costa Rica: Behoud van cultuur en verbetering levensomstandigheden indianengemeenschappen Costa Rica Organisatie: International Tree Fund Omschrijving: Activiteiten gericht op het behoud van inheemse kennis door deze te bundelen in een museum te Terraba, leren werken rond alternatieve landbouwproducten te Casona de Coto Brus, een training medicinale planten te Conta Burica, en de ontwikkeling van lesmateriaal over inheemse kennis te Bribri en Cabecar, Costa Rica. Ethiopië: Watervoorziening Organisatie: Elburg Comite Ontwikkelingssamenwerking Omschrijving: De aanleg van drie waterputten met bijbehorende training over het gebruik en onderhoud van de waterputten. Organisatie van watercomites te Southern Nations, Nationalities and Peoples s Regional State en de Amhara Region South Wollo Zone Addis Abbeba, Ethiopië. 188 // Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten
Nepal: School in Bungamati Organisatie: Roelofs A.H.M. Omschrijving: De sloop en nieuwbouw van een deel van de Adarsha Saula Yubak Higher Secondary School, de aanleg van watervoorziening en sanitair en de aanschaf van computers als leermiddel in Bungamati, Nepal. Sri Lanka: Huisvesting voor mindervaliden Organisatie: Prithipura Infanthome Son Omschrijving: De renovatie van bestaande opvangtehuizen, de opleiding van verzorgers, en de aankoop van gebruiksartikelen voor de opvanghuizen te Hendala/ Wattala, Sri Lanka. Mozambique: Young Africa Centro de Formacao Organisatie: YA Young Afrika Omschrijving: De bouw van een schoolgebouw bestaande uit 8 klaslokalen, een bibliotheek, een internetcafé, 6 kantoorruimtes, 1 lerarenkamer, 1 overdekte open ruimte, een werkplaats bestaande uit 7 afzonderlijke werkruimtes te Beira, Mozambique. Zuid Afrika: Ieder kind is mijn kind Organisatie: Homeplan Omschrijving: De bouw van 64 family homes voor de opvang voor aidswezen in de provincie KwaZulu-Natal, Zuid Afrika. Albanië: Water in Bulgarec Organisatie: Happy Gift A dam Omschrijving: De aanleg van een wateraansluiting voor 150 huishoudens, de organisatie van voorlichting omtrent hygiëne, en capaciteitsopbouw van de partner via diverse trainingen te Kuc I Zi in de gemeente Bulgarec, Albanië. Peru: Kinderstraatkrant Organisatie: Hoedje Papier Omschrijving: De verbouwing en inrichting van een pand bedoeld voor opvang en onderwijs van straatkinderen, de organisatie van creatieve workshops, en de uitgave van een kinderstraatkrant te Cusco, Peru. Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten // 189
Lespakket Dicht bij mijn bed show Egypte: Huisvesting voor arme huishoudens Organisatie: Hypotheker Omschrijving: De bouw van 125 huizen, de renovatie van 125 huizen en de aanleg van watervoorziening en toiletten in alle woningen voor de armste huishoudens in vier dorpen in de regio El Minya, Egypte. Argentinië: Vegetables Garden Nursery Organisatie: Solidariteit Nederland Argentinie Omschrijving: Een landbouwtrainingproject om inkomsten binnen te brengen voor 350 families in de omgeving van El Naranjito, Departamento Cruz Alta, Tucumán in Argentinië. Bosnië: Uitbreiding bloemenproject Organisatie: Toekomst Overlevenden Srebrenica Omschrijving: De start van bloemen- en plantenproductie en psycho-sociale hulpverlening voor Bosnische vrouwen te Potocari, Bosnie Herzegovina. Georgië: Complementaire gezondheidszorg Organisatie: Homeopaten zonder grenzen Omschrijving: Het opleiden van basisartsen tot huisartsen via het train de trainer-project om zo hulpposten te kunnen starten in de afgelegen gebieden van Georgië. 190 // Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten
4. Stand van zaken 50 MIN Doelstellingen Kennismaken met de Millenniumdoelstellingen en de bijhorende atlas. Op een interactieve manier nadenken over de doelen en hoe deze behaald kunnen worden. De stand van zaken van de Millenniumdoelstellingen kennen. Werkwijze Bekijk als inleiding op de oefening samen met de leerlingen het filmpje Wachtnacht Videoboodschap van 11.11.11. Uit dit filmpje blijkt dat we nog steeds wachten op de realisatie van alle Millenniumdoelstellingen. In deze oefening gaan de leerlingen dan ook na waar we vandaag al staan met deze realisatie. De leerlingen zitten per twee of per drie aan een computer. Elke groepje bestudeert een Millenniumdoelstelling. Je kan ervoor kiezen om maar enkele Millenniumdoelstellingen te behandelen, zeker als je maar één lesuur hebt. Deel aan elk groepje het werkblad uit dat hoort bij de specifieke Millenniumdoelstelling. Laat hen de website www.millenniumdoelen.nl openen. In de linkerkolom moeten ze klikken op Millenniumdoelenatlas, vervolgens klikken ze Atlas voor het onderwijs aan. Geef ze 20 minuten de tijd om de vragen van het werkblad op te lossen. Elk groepje stelt zijn Millenniumdoelstelling voor aan de klas, eventueel met behulp van de Millenniumdoelen Atlas op de computer, de filmpjes en de iconen van de doelstellingen aan het bord. Als er twee groepjes dezelfde Millenniumdoelstelling hebben, laat hen dan samen de doelstelling voorstellen. Controleer voor je aan deze oefening begint of de antwoorden in de begeleidersfiche nog steeds kloppen. De site wordt namelijk af en toe geüpdatet. Materiaal Computers voor de leerlingen Filmpje Wachtnacht Videoboodschap van 11.11.11 op www.dichtbijmijnbedshow.be (01:13) (Milleniumdoelstellingen > Werken aan een mondiaal partnerschap voor ontwikkeling) De Millenniumdoelen Atlas voor het onderwijs op de website www.millenniumdoelen.nl Werkblad Vragen Millenniumdoelstellingen Begeleidersfiche Stand van zaken Iconen Millenniumdoelstellingen Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten // 191
Lespakket Dicht bij mijn bed show #Werkblad # Vragen millenniumdoelstellingen Millenniumdoel 1: De armoede halveren en minder mensen honger Beantwoord de volgende vragen en gebruik daarbij de kaarten en informatie onder MINDER ARMOEDE ( Minder armoede en Honger ). 1. Wat betekent de extreme armoedegrens? 2. In welk werelddeel leven er de meeste mensen onder de armoedegrens van 1,25 dollar per dag? 3. Ben je niet meer arm als je 1,25 dollar per dag te besteden hebt? Waarom wel/niet? 4. Klik nu op Play bij Verander de wereld. Welk land is het grootst? Wat betekent dit? 5. Staat België op de kaart? Waarom wel/niet? 6. Wat betekent het als een land groen is? Is in dit geval groen ook écht goed? Waarom wel/niet? 7. Wat houdt het Productive Safety Net Programme in? 8. Waarom mogen er in Ghana veel kinderen niet naar school? 9. Wat is de belangrijkste reden dat kinderen nu wel veel vaker naar school mogen? 10. Eén van de oorzaken voor het grote verschil tussen rijk en arm in India is het kastensysteem. - Hoe werkt dit systeem? - Waarom zorgt het kastensysteem voor een groter verschil tussen rijk en arm? Millenniumdoel 2: Iedereen naar school Beantwoord de volgende vragen en gebruik daarbij de kaarten en informatie onder ONDERWIJS ( Ieder kind naar de basisschool en Lagere school afmaken ). 1. Zie je op de kaart meer rode of groene landen? Wat betekent dit? 2. Welke twee landen worden het grootst, als je op Play bij Verander de wereld klikt? 3. Wat is het verschil tussen deze twee landen? 4. Zie je België nog op de kaart? Wat betekent dit? 5. Noem een reden waarom zoveel kinderen in het Zuiden hun school niet afmaken. Is dit in België ook zo? 6. Hoeveel kinderen zitten er in een klas in Zambia? 7. Is het bouwen van meer schoollokalen een oplossing voor de grote klassen? Leg uit. 8. Wat wordt er in Laos gedaan om dit millenniumdoel te halen? 9. Noem twee redenen voor de slechte kwaliteit van onderwijs in Oeganda. 10. Waarom gaan er in sommige landen meer jongens dan meisjes naar school? Millenniumdoel 3: Mannen en vrouwen gelijkwaardig Beantwoord de volgende vragen en gebruik daarbij de kaarten en informatie onder GELIJKE KANSEN ( Gelijkheid in het onderwijs en Vrouwen buiten de landbouw ). 1. Noem twee landen die achter op schema lopen. 2. Denk jij dat het millenniumdoel gehaald zal worden, als je naar de kleuren op de kaart kijkt? Waarom is dat zo, motiveer je antwoord. 3. Klik nu op de kaart Vrouwen buiten de landbouw. Geef in maximaal twee zinnen weer wat je op deze kaart ziet. Kijk hierbij goed naar de legende en wat de verschillende kleuren betekenen. 4. Wat wordt er in Jemen gedaan om dit millenniumdoel te halen? 5. Hoe werkt het programma Building Opportunities? 6. Draagt dit bij aan het behalen van dit millenniumdoel? Hoe dan? 7. Wat wordt er in Senegal gedaan om het inkomen van vrouwen te verbeteren? 192 // Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten
Millenniumdoel 4: Minder kindersterfte Beantwoord de volgende vragen en gebruik daarbij de kaarten en informatie onder KINDERSTERFTE ( Kindersterfte en Mazelen ). 1. Omschrijf wat het doel is dat bij deze atlas hoort. 2. In welke werelddeel sterven de meeste kinderen? 3. Noem twee oorzaken waar deze kinderen aan sterven. 4. Wat kan er gedaan worden zodat er minder kinderen sterven? 5. Klik nu op Play bij Verander de wereld en vergelijk India met het werelddeel Afrika. Wat valt je op als je kijkt naar de omvang? 6. Had je dit verwacht? Waarom wel/niet? 7. Wat doet de overheid in Bolivia om te zorgen dat hun bevolking informatie over medicijnen krijgt? 8. Werkt dit goed? Kan jij een betere manier verzinnen? 9. Waarom sterven er nog zoveel kinderen in ontwikkelingslanden aan de mazelen? 10. Wat wordt er nu in Pakistan gedaan om te zorgen dat er minder kinderen sterven? Millenniumdoel 5: Minder kraamsterfte Beantwoord de volgende vragen en gebruik daarbij de kaarten en informatie onder KRAAMSTERFTE ( Kraamsterfte en Begeleide bevallingen ). 1. Welk werelddeel heeft de meeste kraamsterfte? 2. Klik op Play bij Verander de wereld. Is het werelddeel dat je bij vraag 1 invulde nog steeds het grootst? 3. Zo nee, welk land/werelddeel is nu dan het grootst? Wat betekent dit? 4. Wat zijn de belangrijkste oorzaken van moedersterfte? 5. Hoe kan moedersterfte het beste worden tegen gegaan? 6. Wat wordt er in Nepal gedaan om dit millenniumdoel te bereiken? 7. Wat is het probleem van de thuisbevallingen in Honduras? 8. Wat wordt daar nu aan gedaan? 9. Wat doen ze in Mali om het aantal moeders dat sterft te verminderen? 10. Heeft dit geholpen? Millenniumdoel 6: Bestrijding van hiv, malaria en andere ziektes Beantwoord de volgende vragen en gebruik daarbij de kaarten en informatie onder HIV, MALARIA, TBC ( HIV/ Aids en Malaria ). 1. Welke kleur hebben de meeste landen? Leg uit wat dit betekent. 2. Welk land wordt het grootst als je op Play bij Verander de wereld klikt? Wat betekent dit? 3. Waar staat ABC voor in de ABC-methode? 4. Leg uit waarom deze methode veel gebruikt wordt in voorlichtingcampagnes. 5. Werkt deze methode? Waarom denk je dat? 6. Welk land heeft het hoogste hiv-percentage in Europa? Noem twee risicogroepen uit dit land. 7. Waarom gaan deze mensen soms niet naar het ziekenhuis? 8. Wat zou jij, als regering van dit land, doen om het aantal hiv-infecties te verminderen? 9. Wat kan je het beste doen om malaria tegen te gaan? 10. Waarom wordt malaria een steeds groter probleem in Kameroen? Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten // 193
Lespakket Dicht bij mijn bed show Millenniumdoel 7: Duurzaam milieu Beantwoord de volgende vragen en gebruik daarbij de kaarten en informatie onder MILIEU ( CO2-uitstoot, Toegang tot water en Tegengaan van ontbossing ). 1. Wat is het grootste verschil met de kaart bij dit millenniumdoel en de zes die je al gezien hebt? 2. Noem een oorzaak voor dit verschil. 3. Maak zelf een top 3 van landen die het meest milieuverontreiniging veroorzaken. 4. Welke twee landen worden het grootst als je op Play bij Verander de wereld klikt? 5. Zijn dit dezelfde landen als uit jouw top 3? 6. Wat is het Kyoto-protocol? 7. Wat doet de Chinese regering voor een beter milieu? 8. Hoe gaat Australië proberen de uitstoot van broeikasgassen te verminderen? 9. Wat gebeurt er in Mozambique om schoner drinkwater te krijgen? Millenniumdoel 8: Betaalbare medicijnen, eerlijke handel en minder schulden Beantwoord de volgende vragen en gebruik daarbij de kaarten en informatie onder SAMENWERKING ( Ontwikkelingshulp en Landbouwsteun ). 1. Beschrijf het millenniumdoel dat bij deze kaart hoort. 2. Welke drie landen zijn koploper als het gaat om verlenen van internationale hulp? 3. Klik op Play bij Verander de wereld. Wat valt je op als je naar de grootte van België kijkt? Wat betekent dit? 4. Wat heeft Noorwegen bedacht om ontwikkelingshulp te verbeteren? 5. Leg uit hoe dit precies werkt. 6. Hoeveel geld gaven de Verenigde Staten in 2007 uit aan ontwikkelingssamenwerking? 7. Leg uit waarom zij toch gezien worden als slechte hulpgever? 8. Waarom is het zo moeilijk voor ontwikkelingslanden om hun producten naar Europa te exporteren? 9. Waarom verzetten de Griekse boeren zich tegen de hervormingen die de Europese Unie wil invoeren? 10. Wat is er anders aan dit doel, vergeleken met de eerste zeven? 194 // Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten
"Begeleidersfiche " Stand van zaken Millenniumdoel 1: De armoede halveren en minder mensen honger Antwoorden bij de vragen: 1. Iemand leeft in extreme armoede als hij minder dan 1,25 dollar per dag heeft om van te leven. 2. Afrika. 3. Je bent dan nog steeds arm, je kan namelijk amper rondkomen met 1,25 dollar. 4. India. Hier woont het grootste aantal mensen dat onder de armoedegrens leeft. 5. Nee, er wonen in België geen mensen die onder de absolute armoedegrens leven. Er leven echter wel arme mensen in België, maar zij kunnen meer besteden dan 1,25 dollar per dag. 6. Eigen antwoord. Groen duidt op een positieve evolutie, het land ligt op schema om het doel te halen. Dit betekent echter niet dat er absoluut geen armoede meer heerst in een groen land. 7. Gezinnen die meedoen aan dit programma krijgen geld of voedsel in ruil voor werk. Ze helpen bijvoorbeeld een tijdlang mee aan de aanleg van wegen of irrigatiekanalen. Mensen die niet kunnen werken, bijvoorbeeld zieken of zwangere vrouwen, krijgen directe hulp. 8. Zij moeten thuis helpen in het huishouden of op het land. 9. Er wordt op school voedsel uitgedeeld. Dit betekent dat de ouders de kinderen zelf niet meer hoeven te voeden. 10. - Verdeling van de bevolking in strikt gescheiden groepen ( kastesysteem ), waarbij rijkdom erg belangrijk is, en het vrijwel onmogelijk is om uit de kaste te raken waarin je geboren bent. - Het is heel moeilijk om uit de kaste te raken. Het geld, de goede banen en dus de rijkdom blijft binnen de rijke kasten. Millenniumdoel 2: Iedereen naar school Antwoorden bij de vragen: 1. Meer groene landen. Er is goede hoop dat het Millenniumdoel gehaald zal worden. 2. Nigeria en India. 3. Nigeria boekt al vooruitgang maar nog onvoldoende, India zit op schema. 4. Nauwelijks. In België gaan bijna alle kinderen naar school. 5. Omdat het schoolgeld te hoog is, omdat ze mee moeten helpen in het huishouden of omdat ze een bijdrage moeten leveren aan het gezinsinkomen. Soms zijn er ook gewoon te weinig scholen of leerkrachten. In België kiezen soms ouders ervoor om thuis zelf les te geven aan hun kinderen. Ook kunnen sommige kinderen met een beperking niet naar school. 6. 80 7. Meer investeren in klaslokalen is zeker een oplossing voor te grote klassen, maar er moeten dan ook genoeg leerkrachten zijn om les te geven. Verder moet er ook genoeg schoolmateriaal aanwezig zijn. 8. Men bouwt zogenaamde kindvriendelijke scholen. Deze scholen hebben kleinere klassen, voldoende lesmaterialen, schoon water en een toiletblok. De leerkrachten krijgen extra scholing, zodat ze op moderne, interactieve manier kunnen lesgeven. 9. Verouderde lesmethodes, te grote klassen. 10. Ouders zien het nut er niet van in, meisjes worden uitgehuwelijkt en kunnen beter leren hoe ze het huishouden moeten doen. Ze worden dus vaak thuis gehouden om mee te helpen. Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten // 195
Lespakket Dicht bij mijn bed show Millenniumdoel 3: Mannen en vrouwen gelijkwaardig Antwoorden bij de vragen: 1. Congo en Afghanistan. 2. Eigen antwoord. 3. Eigen antwoord. In het antwoord moet terugkomen dat bijna alle Zuid-Amerikaanse landen vooruitgang boeken. 4. Proefprojecten van Unicef om meer vrouwen als leerkracht te laten werken. 5. Programma voor zwangere meisjes en tienermoeders uit arme gezinnen. Het doel van het programma is om de meisjes op school te houden. Ze krijgen les in vrouwenrechten, leiderschap, over geweld tegen vrouwen en gezondheid. 6. Ja, de meisjes krijgen meer zelfvertrouwen, waardoor ze naar school blijven gaan en hun diploma willen halen. Hierdoor hebben ze meer kans op een betere baan of een vervolgopleiding. 7. VN-project met biodieselmachines. Deze machines verrichten enkele zware taken die anders door de vrouwen zelf uitgevoerd moesten worden. Naast het feit dat de vrouwen nu fysiek minder zwaar werk moeten verrichten, hebben ze tijd om te lezen en te leren. Millenniumdoel 4: Minder kindersterfte Antwoorden bij de vragen: 1. Het percentage kinderen dat voor hun 5e levensjaar sterft, moet met 2/3 worden teruggebracht. 2. Afrika. 3. Diarree, mazelen, longontsteking, malaria. 4. De baby s inenten, muskietennetten tegen malaria. 5. India is ongeveer even groot als Afrika. Dat wil zeggen dat er in India procentueel gezien evenveel kinderen sterven als in het hele continent Afrika. 6. Eigen antwoord. 7. Via de radio wordt gezondheidszorg onder de aandacht gebracht. Dat gebeurt in verschillende talen zodat alle inwoners bereikt worden. Ook worden er opleidingen gegeven zodat binnen de moeilijk bereikbare stammen ook kennis over gezondheidszorg ontstaat. 8. Dit was succesvol. Eigen antwoord op vraag Kan jij een betere manier verzinnen?. 9. In deze landen worden de kinderen nog niet ingeënt tegen de mazelen. 10. Men geeft trainingen en voorlichting over inentingen. Millenniumdoel 5: Minder kraamsterfte Antwoorden bij de vragen: 1. Afrika. 2. Nee. 3. Even groot als Azië, en vooral India is heel groot. Hier is het percentage moeders dat sterft dus heel hoog. 4. Bloedingen, infecties en hoge bloeddruk. 5. Goede medische hulp, kraamzorg, beschikbaarheid van voorbehoedsmiddelen en toegang tot veilig uitgevoerde abortus. 6. Het geven van seksuele voorlichting en het legaliseren van abortus. 7. De vroedvrouwen hebben weinig scholing waardoor ze complicaties vaak te laat inzien. 8. Voorlichting en scholing voor deze vroedvrouwen. 9. Beter transport waardoor vrouwen sneller een ziekenhuis bereiken. 10. Ja, de kans op sterfte tijdens of na de bevalling is gehalveerd. 196 // Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten
Millenniumdoel 6: Bestrijding van hiv, malaria en andere ziektes Antwoorden bij de vragen: 1. Oranje; deze landen zijn bezig met het realiseren van de doelen, maar er moet nog veel gebeuren willen de doelen ook echt bereikt worden. 2. Zuid-Afrika. In dit land leven de meeste mensen met hiv/aids. 3. A staat voor abstinence (onthouding) B voor Be faithful (trouw zijn) en C voor Condoms (condooms). 4. Deze methode ziet condoomgebruik dus niet als enige middel om de aidsepidemie te bestrijden. Het probeert jongeren ook te overtuigen om te wachten met seks, en minder te wisselen van partners. 5. Eigen antwoord. 6. Oekraïne. Drugsgebruikers en prostituees. 7. Ziekenhuizen moeten hun namen registreren en doorgeven aan de politie. Mensen uit deze risicogroepen willen vaak geen contact met de politie. 8. Eigen antwoord. 9. Muskietennetten ophangen. 10. Het milieu verandert waardoor de malariamug steeds beter kan leven in dit gebied. Millenniumdoel 7: Duurzaam milieu Antwoorden bij de vragen: 1. Nu zijn vooral de Noordelijke landen in beeld. 2. Milieuvervuiling zien we vooral in de vorm van CO2 uitstoot, en dat is in landen met een rijke industrie. 3. Eigen antwoord. 4. VS en China 5. Komen deze landen voor in de top 3 van de leerlingen? 6. Een verdrag waarin landen met elkaar afspraken om de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen. 7. Subsidie verstrekken aan bedrijven die technologie ontwikkelen voor de windenergie-industrie. 8. Handel in emissierechten. Dat betekent dat bedrijven het recht krijgen om een bepaalde hoeveelheid CO2 uit te stoten. Vervuilen ze minder, dan kunnen ze hun overgebleven rechten verkopen aan andere bedrijven. Zo kunnen bedrijven verdienen aan schone en efficiënte productie. 9. Er zijn duizenden tappunten voor drinkbaar water en pit latrines (= toilet met gat in de grond) aangelegd. Millenniumdoel 8: Betaalbare medicijnen, eerlijke handel en minder schulden Antwoorden bij de vragen: 1. De manier waarop de rijke landen ontwikkelingslanden kunnen helpen met het behalen van de andere millenniumdoelen. Bijvoorbeeld door meer ontwikkelingshulp te geven, schulden te verlichten en door het wegnemen van handelsbarrières. Hierdoor krijgen de arme landen meer mogelijkheden om hun producten te exporteren naar de rijke landen. 2. Noorwegen, Zweden, Luxemburg. 3. België is heel groot. België investeert, als relatief klein landje, veel in ontwikkelingshulp. 4. Noorwegen zet zich bijvoorbeeld in om de samenwerking tussen verschillende donorlanden te verbeteren. 5. Per thema krijgt één donorland een leidende rol, terwijl landen de rol spelen van stille donor. Zo geeft Noorwegen geld aan een project voor de ontwikkeling van de Tanzaniaanse biobrandstof, terwijl Zweden de leiding heeft. Tanzania hoeft zo met minder verschillende partijen te overleggen. 6. 21 miljard dollar. 7. Dit is maar een klein percentage van hun bruto nationaal inkomen. Rijke landen spraken af dat ze 0,7 procent van hun nationale inkomen aan hulp zouden besteden. De Verenigde Staten geeft nog geen 0,2 procent. 8. Handelsbarrières en importheffingen. 9. De landbouwgrond van deze boeren is weinig geschikt voor andere producten, dus als zij deze producten niet meer kunnen verkopen zullen ze failliet gaan. 10. Bij dit doel is het juist goed als je groot bent, bij de andere is dit het tegenovergestelde. Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten // 197
Lespakket Dicht bij mijn bed show 5. Link je gek! 50 MIN Doelstellingen De Millenniumdoelstellingen kennen. Weten wat seksuele en reproductieve gezondheid inhoudt. Het verband kunnen leggen tussen seksuele en reproductieve gezondheid en Millenniumdoelstellingen. Inzien dat seksuele en reproductieve gezondheid van vitaal belang is om de Millenniumdoelstellingen te bereiken. Werkwijze Praktisch geen enkele Millenniumdoelstelling kan gehaald worden als de toegang tot diensten voor seksuele en reproductieve gezondheid niet wordt verbeterd. Het verband leggen tussen de 8 Millenniumdoelstellingen en seksuele en reproductieve gezondheid is dus zeer belangrijk. Deel de werkbladen met de schema s van de 8 Millenniumdoelstellingen willekeurig uit aan de leerlingen. Elke leerling krijgt één werkblad en dus één Millenniumdoelstelling. Zorg ervoor dat telkens twee leerlingen eenzelfde doelstelling krijgen. Laat de leerlingen in de klas naar hun partner zoeken die hetzelfde schema gekregen heeft en dus dezelfde Millenniumdoelstelling heeft. Geef de leerlingen de tijd om per twee (of per drie als het niet uitkomt) het schema in te vullen. Laat de leerlingen op hetzelfde moment de pennen neerleggen. Hang de iconen van de Millenniumdoelstellingen aan het bord. De leerlingen moeten samen bij hun juiste icoon gaan staan en elk om beurt hun schema (of een deel van het schema) kort uitleggen. Je kan de schema s projecteren in de klas. Materiaal Werkblad Link je gek! Begeleidersfiche Link je gek! Iconen Millenniumdoelstellingen 198 // Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten
#Werkblad # Link je gek! Millenniumdoelstelling 1: De grootste armoede en honger uitbannen Het percentage mensen dat in extreme armoede leeft, moet in 2015 ten minste voor de helft teruggebracht zijn ten opzichte van 1990. Extreme armoede betekent dat iemand minder dan een $1,25 per dag te besteden heeft. Vul in het schema de volgende woorden in: Kleinere gezinnen Meer investeren in voeding en gezondheid Beschikbaarheid voorbehoedsmiddelen Nationaal niveau Betere spreiding geboortes Vrije keuze gebruik voorbehoedsmiddelen Sociale en economische ontwikkeling versnellen Minder armoede en honger Individueel niveau Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten // 199
Lespakket Dicht bij mijn bed show Millenniumdoelstelling 2: Basisonderwijs waarborgen voor iedereen Onderwijs is een basisrecht. Millenniumdoelstelling twee heeft als streefdoel dat in 2015 alle kinderen, zowel jongens als meisjes, in alle landen basisonderwijs moeten volgen. Vul in het schema de volgende woorden in: Meer investeren in opvoeding van kinderen Gezinnen met minder kinderen Meisjes Minder snel zwanger Toegang voorbehoedsmiddelen Meerdere jaren tussen geboortes positief voor Minder snel stoppen met school 200 // Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten
Millenniumdoelstelling 3: De gelijkheid tussen mannen en vrouwen en de autonomie van vrouwen bevorderen Mannen en vrouwen hebben formeel dezelfde rechten. Dit is vastgelegd in internationale mensenrechtenverdragen. Het streefdoel is om tegen 2015 evenveel meisjes als jongens in school te krijgen. Daarnaast verdienen vrouwen in 2010 nog steeds minder dan mannen. Deze loonongelijkheid moet worden aangepakt. Vul in het schema de volgende woorden in: Onderwijs Wanneer ze kinderen willen Hoeveel kinderen Werk Het al dan niet krijgen van kinderen Vrouwen beslissen zelf over... Meer mogelijkheden op het vlak van... Sociale participatie Empowerment van vrouwen Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten // 201
Lespakket Dicht bij mijn bed show Millenniumdoelstelling 4: De kindersterfte terugdringen Het aantal kinderen dat in ontwikkelingslanden voor de vijfde verjaardag overlijdt moet in 2015 met tweederde zijn teruggebracht ten opzichte van 1990. Vul in het schema de volgende woorden in: Ongewenste kinderen Prenatale zorg Minder kindersterfte Kinderen uit grote gezinnen Vermijden geboortes met hoog risico zoals 202 // Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten
Millenniumdoelstelling 5: De gezondheid van moeders verbeteren Moedersterfte moet in 2015 met driekwart teruggebracht zijn ten opzichte van 1990. Tegen dan moeten diensten voor reproductieve gezondheid ook universeel toegankelijk zijn. Vul in het schema de volgende woorden in: Beschikbaarheid voorbehoedsmiddelen Voldoende zorg Minder moedersterfte Na bevalling Informatie over voorbehoedsmiddelen Voorkomen van ongeplande en risicozwangerschappen Vrije keuze gebruik van voorbehoedsmiddelen Tijdens zwangerschap Bij geboorte Minder kindersterfte Thema Millenniumdoelstellingen en seksuele rechten // 203