SNIJBOON RASSENPROEF VOORJAARSTEELT Proefcode: GG 12 borsvj Offertecode: Code klant: GEP nummer: Uitgevoerd in opdracht van: Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen vzw Technisch Comité Karreweg 6 9770 Kruishoutem Tel ++ 32 (0)9 381 86 86 Fax ++ 32 (0)9 381 86 99 pcg@proefcentrum-kruishoutem.be Door: Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen vzw Karreweg 6 9770 Kruishoutem Tel ++ 32 (0)9 381 86 86 Fax ++ 32 (0)9 381 86 99 pcg@proefcentrum-kruishoutem.be Proefverantwoordelijke: Elise Vandewoestijne Studieverantwoordelijke: Nico Vergote Directeur: Bruno Gobin Datum: Studieverantwoordelijke Directeur Dr. B. Gobin Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen vzw Karreweg 6, B-9770 Kruishoutem T: +32 (0)9 381 86 86 F: +32 (0)9 381 86 99 BTW: 0416.682.702 RPR: 0416.682.702 info@proefcentrum-kruishoutem.be www.proefcentrum-kruishoutem.be Bank: LBK 103-2046532-94 IBAN: BE87 1032 0465 3294 BIC: NICABEBB FOR_013H
Abstract Snijbonen worden de laatste jaren op verschillende glastuinbouwbedrijven opnieuw opgenomen in het teeltplan. Deze oude teelt kan een interessant alternatief betekenen voor telers van vruchtgroenten of bladgewassen die eens iets anders willen telen op een beperkte schaal. Tot nu toe gebeurde echter weinig onderzoek naar snijboonteelt onder glas. Zo bleven verschillende vragen onbeantwoord: Wat is het beste klimaat of de ideale snoeitechniek, maar ook welke rassen worden er bij voorkeur aangeplant om goede resultaten te bekomen. Om een beter beeld te krijgen van het huidig aanbod aan snijboonrassen werd een rassenproef aangelegd tijdens het voorjaar van 2012. In de proef werden 11 snijboonrassen met elkaar vergeleken om het meest rendabele ras te kunnen detecteren. Zowel AS 9184 (Hortiplan / Agrisemen) en Mantra RZ (Rijk Zwaan) kennen een hoge totaalproductie met een hoog percentage klasse 1 kwaliteit. Mantra heeft zijn hoge productie vooral te danken aan een inhaalbeweging tijdens de laatste 3 weken van de teelt. AS 9184 heeft een meer continu hoge productie, dit ras scoort echter minder goed op openheid, maar geeft wel nog kwaliteitsvolle bonen na bewaring. Mantra is een ras met een erg open gewas, wat de toegankelijkheid ervan tijdens oogsten en snoeien bevordert. Ook na bewaring geeft dit ras goede resultaten, al is het wel een gevoeliger voor bruinverkleuring van de draad. Daarnaast is ook Oriënte (Hortiplan / Agrisemen) een goed ras. Door het hoge percentage klasse 1 bonen, haalt het ras binnen deze klasse een vrij hoge productie. De openheid van het gewas is iets beter dan bij AS 9184 en ook na bewaring scoort Oriënte over het algemeen beter dan AS 9184 al moet er wel extra opgelet worden voor vlekken op de bonen. Jolanda (Hortiplan / Agrisemen) is het vroegste ras in deze proef, dit ras haalt ook een goede totaalproductie, maar het gewas is vrij gesloten en bij bewaring kunnen problemen optreden met bruinverkleuring van de draad. Inhoudstabel 1 Materiaal en methoden... 3 1.1 Objecten... 3 1.2 Proefdesign... 3 1.3 Draaiboek... 3 2 Resultaten en bespreking... 4 2.1 Resultaten... 4 2.2 Bespreking... 6 3 Besluit... 7 4 Verklaring van de kwaliteitsverantwoordelijke... 7 Pagina 2 of 7
Inleiding Snijbonen worden de laatste jaren op verschillende glastuinbouwbedrijven opnieuw opgenomen in het teeltplan. Deze oude teelt kan een interessant alternatief betekenen voor telers van vruchtgroenten of bladgewassen die eens iets anders willen telen op een beperkte schaal. Tot nu toe gebeurde echter weinig onderzoek naar snijboonteelt onder glas. Zo bleven verschillende vragen onbeantwoord: Wat is het beste klimaat of de ideale snoeitechniek, maar ook welke rassen worden er bij voorkeur aangeplant om goede resultaten te bekomen. Om een beter beeld te krijgen van het huidig aanbod aan snijboonrassen werd een rassenproef aangelegd tijdens het voorjaar van 2012. In de proef werden 11 snijboonrassen met elkaar vergeleken om het meest rendabele ras te kunnen detecteren. 1 Materiaal en methoden 1.1 Objecten Object Ras Zaadhuis 11 AS 6268 (Anaveria) Hortiplan / Agrisemen 12 AS 9184 Hortiplan / Agrisemen 13 Estefania Hortiplan / Agrisemen 14 Festival RZ Rijk Zwaan 15 Gadir Fito 16 Helda Biovitalis 17 Jolanda Hortiplan / Agrisemen 18 Mantra RZ Rijk Zwaan 19 Musica Nickerson Zwaan 20 Mistica Nickerson Zwaan / Vilmorin 21 Oriënte Hortiplan / Agrisemen 1.2 Proefdesign Proefdesign Gerandomiseerde blokkenproef Aantal parallellen 4 Aantal objecten 11 Plantdichtheid 3.2 planten/m² Hoogte gewasdraad 3.1m Temperatuur 19/17 C 1.3 Draaiboek Zaai Eind december Plant 20/01/2012 Oogst 14/03/2012 22/05/2012 Pagina 3 of 7
2 Resultaten en bespreking 2.1 Resultaten Tabel 1: Oogstbeoordeling Object Totale productie Lengte Breedte Klasse 1 Klasse 1 Klasse 1 (kg/m²) (cm) (cm) (%) (kg/m²) Vruchtgewicht (g) 11 6,348 26,5 2,7 75,8 4,815 22,4 12 6,549 25,4 2,7 78,2 5,121 22,2 13 6,132 25,5 2,8 77,3 4,743 22,3 14 5,570 25,2 2,7 80,3 4,474 22,0 15 5,325 25,2 2,7 80,4 4,282 22,1 16 5,754 24,0 2,6 76,9 4,423 23,6 17 6,249 24,6 2,6 78,9 4,932 20,7 18 6,271 24,1 2,6 83,3 5,223 23,4 19 5,970 24,4 2,7 76,7 4,577 21,7 20 6,270 24,8 2,7 79,7 4,995 21,5 21 5,938 25,8 2,7 81,5 4,838 23,6 Gemiddelde 6,034 25,0 2,7 79,0 4,766 22,3 p-waarde 0,83 0,11 0,91 0,75 Tabel 2: Gewasbeoordeling Object Openheid boven Geel blad Datum 5/apr 5/mei 5/mei 11 4,0 4,0 7,3 12 4,2 4,2 7,5 13 4,4 4,4 7,5 14 3,5 3,5 8,0 15 3,4 3,4 6,8 16 3,4 3,4 8,3 17 3,5 3,5 6,8 18 7,5 7,5 7,1 19 5,6 5,6 6,5 20 5,6 5,6 7,5 21 5,2 5,2 8,0 Gemiddelde 4,6 4,6 7,4 1= Gesloten Gesloten Veel 9= Open Open Geen Pagina 4 of 7
Tabel 3: Beoordeling na bewaren Object Zaadvorming Kleur Bruine draad Vlekken Stevigheid Datum 15/mei 6/jun 15/mei 6/jun 15/mei 6/jun 15/mei 11 7,0 7,0 7,0 5,8 9,0 7,8 4,0 abc 6,8 12 8,0 6,0 7,0 6,0 9,0 7,5 3,0 abc 6,8 13 7,0 6,5 7,0 5,5 9,0 7,0 4,5 abc 6,5 14 8,5 6,3 5,0 6,0 9,0 7,0 1,8 c 6,8 15 7,5 6,3 7,0 6,0 9,0 6,0 5,0 abc 7,0 16 7,3 6,8 7,0 5,8 8,5 7,3 5,3 abc 7,0 17 7,8 6,3 7,0 5,8 8,8 8,0 2,8 bc 7,0 18 7,3 7,3 7,0 6,0 8,8 2,8 6,8 a 7,0 19 8,0 6,5 7,0 5,8 8,5 2,5 6,0 ab 7,0 20 8,3 7,3 7,0 6,0 9,0 5,0 3,3 abc 7,0 21 7,8 6,5 7,0 6,0 9,0 8,1 3,0 abc 7,0 Gemiddelde 7,6 6,6 6,8 5,9 8,9 6,3 4,1 6,9 p-waarde 0,55 0,00 0,29 1= Veel Veel Geel Geel Veel Veel Veel Slap 9= Geen Geen Groen Groen Geen Geen Geen Stevig Figuur 1: Cumulatieve opbrengst klasse 1 snijbonen Pagina 5 of 7
2.2 Bespreking AS 6268 (Hortiplan / Agrisemen) Lange bonen, hoge totaalproductie. Eerder laag percentage klasse 1 bonen. Vrij goede resultaten na bewaring. AS 9184 (Hortiplan / Agrisemen) Hoogste totaalopbrengst, middelmatig aandeel klasse 1 bonen. Het gewas was vrij gesloten bovenaan. Scoorde na bewaring minder goed op zaadvorming, maar vrij goed op kleur en bruine draad. Estefania (Hortiplan / Agrisemen) Goede totaalproductie, redelijk brede bonen. Iets lagere productie in klasse 1. Openheid van het gewas bovenaan was middelmatig. Scoort wat minder goed op kleur na bewaring. Festival RZ (Rijk Zwaan) Lage totaalproductie, procentueel veel klasse 1 bonen. Bovenaan was het gewas vrij gesloten. Weinig geel blad. Na bewaring weinig zaadvorming in de bonen, maar veel vlekken op de bonen. Gadir (Fito) Dit ras kende een heel slechte kieming, er werd een opkomst van slechts 50% bekomen. Haalde een lage totaalproductie, maar wel hoogste percentage klasse 1 bonen. Het gewas was echter erg gesloten bovenaan en was bijgevolg erg arbeidsintensief. Helda (Biovitalis) Helda was het enige biologische ras dat werd opgenomen in de proef. Totaalproductie was eerder laag, ook aandeel klasse 1 is laag, redelijk korte bonen. Gewas erg gesloten bovenaan. Opvallend weinig geel blad. Na bewaring relatief goed resultaten. Jolanda (Hortiplan / Agrisemen) Goede totaalproductie, middelmatige productie binnen klasse 1. Heel vroeg ras (zie grafiek). Vrij gesloten bovenaan in het gewas. Scoorde goed op bruine draad na bewaring, maar de bonen bevatten veel vlekken. Mantra RZ (Rijk Zwaan) Hoge totaalproductie, vooral door een hoge productie op het einde van de teelt. Erg laat ras. Hoogste totaalproductie klasse 1 bonen, ook hoog percentage klasse 1 bonen. Openheid gewas zeer goed. Scoort ook goed na bewaring, behalve voor bruine draad na tweede bewaarproef. Musica (Nickerson Zwaan) Totale productie middelmatig, eerder laag percentage klasse 1 bonen, vrij korte bonen. Openheid gewas minder goed, vrij veel geel blad. Had een opmerkelijk betere score bij de eerste bewaarproef in vergelijking met de tweede. Mistica (Nickerson Zwaan / Vilmorin) Hoge totaalproductie, vrij veel klasse 1 bonen, openheid middelmatig. Scoorde goed voor zaadvorming na bewaring, maar iets minder voor vlekken op de bonen en bruine draad tijdens respectievelijk eerste en tweede bewaarproef. Oriënte (Hortiplan / Agrisemen) Goede totaalproductie, hoog percentage klasse 1 bonen, kende vooral op het eind van de teelt een stijgende productie. Openheid gewas was relatief goed, weinig geel blad. Scoorde heel goed voor bruine draad na bewaring, maar bonen bevatten wat meer vlekken. Pagina 6 of 7
3 Besluit Zowel AS 9184 (Hortiplan / Agrisemen) en Mantra RZ (Rijk Zwaan) kennen een hoge totaalproductie met een hoog percentage klasse 1 kwaliteit. Mantra heeft zijn hoge productie vooral te danken aan een inhaalbeweging tijdens de laatste 3 weken van de teelt. AS 9184 heeft een meer continu hoge productie, dit ras scoort echter minder goed op openheid, maar geeft wel nog kwaliteitsvolle bonen na bewaring. Mantra is een ras met een erg open gewas, wat de toegankelijkheid ervan tijdens oogsten en snoeien bevordert. Ook na bewaring geeft dit ras goede resultaten, al is het wel een gevoeliger voor bruinverkleuring van de draad. Daarnaast is ook Oriënte (Hortiplan / Agrisemen) een goed ras. Door het hoge percentage klasse 1 bonen, haalt het ras binnen deze klasse een vrij hoge productie. De openheid van het gewas is iets beter dan bij AS 9184 en ook na bewaring scoort Oriënte over het algemeen beter dan AS 9184 al moet er wel extra opgelet worden voor vlekken op de bonen. Jolanda (Hortiplan / Agrisemen) is het vroegste ras in deze proef, dit ras haalt ook een goede totaalproductie, maar het gewas is vrij gesloten en bij bewaring kunnen problemen optreden met bruinverkleuring van de draad. 4 Verklaring van de kwaliteitsverantwoordelijke De kwaliteitsverantwoordelijke verklaart dat het onderzoek werd uitgevoerd volgens de kwaliteitsborgingspunten vastgelegd in het intern kwaliteitssysteem van het PCG Pagina 7 of 7