DOUANEMEMO 2014 Mr. M. R. Oudenaarden E. Tulp Mr. J. Zijlstra Sdu Uitgevers Den Haag 2014
2014 Sdu Uitgevers, Den Haag Omslagontwerp: (M/V) Ontwerp, www.mv-ontwerp.nl Prepress: LINE UP boek en media bv ISBN 978 90 12 39267 9 NUR 783 Alle rechten voorbehouden. Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze rechten berusten bij Sdu Uitgevers bv. Behoudens de in of krachtens de Auteurswet gestelde uitzonderingen, mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16 h Auteurswet, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (postbus 3051, 2130 KB Hoofddorp, www.reprorecht.nl). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet) dient men zich te wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie, postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro). Voor het overnemen van een gedeelte van deze uitgave ten behoeve van commerciële doeleinden dient men zich te wenden tot de uitgever. Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, kan voor de afwezigheid van eventuele (druk)fouten en onvolledigheden niet worden ingestaan en aanvaarden de auteur(s), redacteur(en) en uitgever deswege geen aansprakelijkheid voor de gevolgen van eventueel voorkomende fouten en onvolledigheden. All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording or otherwise, without the publisher s prior consent. While every effort has been made to ensure the reliability of the information presented in this publication, Sdu Uitgevers neither guarantees the accuracy of the data contained herein nor accepts responsibility for errors or omissions or their consequences.
Inleidende opmerkingen Samengesteld volgens de op 1 januari 2014 bekende gegevens. Via de in elk onderdeel opgenomen rubriek nadere informatie directe toegang tot de delen van het Handboek voor in- en uitvoer c.q. www. inenuitvoer.nl indien behoefte bestaat aan meer informatie. (http://www.inenuitvoer.nl/inenuitvoer/wetgeving/index.html/contentid/ contenttoc_handboek%20douane/page/1/) Voor de nieuwste ontwikkelingen op het in- en uitvoerterrein raadplege men www.inenuitvoer.nl. Wensen, suggesties en op- en aanmerkingen met betrekking tot de inhoud direct te richten tot Sdu Uitgevers, Postbus 20025, 2500 AA Den Haag, inenuitvoer@sdu.nl. De uitgever houdt zich tevens aanbevolen voor informatie over nieuwe of gewijzigde telefoon- of faxnummers, (e-mail- en/of internet)adressen e.d. Meer informatie over deze en andere uitgaven kunt u verkrijgen bij: Sdu Klantenservice, Postbus 20014, 2500 EA Den Haag, telefoon (070) 37 89 880, fax (070) 37 89 783. 5
Inhoudsopgave 1 2 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 3.10 4 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 5 5.1 5.2 5.3 6 6.1 6.2 6.3 6.4 7 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7 7.8 7.9 7.10 7.11 Algemeen 7.12 7.13 Gegronde twijfel 42 Nadere informatie 42 Afkortingen en begripsbepalingen 13 8 ACS-landen 42 Algemene bepalingen 16 8.1 Algemeen 42 Douanegebied 16 8.2 Nadere informatie 43 Geografische reikwijdte Algemene douanewet 17 9 Landen en gebieden overzee 43 Administratie, administratieve organisatie 9.1 Algemeen 43 en interne beheersing 17 9.2 Nadere informatie 44 Registratie- en identificatiesysteem (EORI) 18 10 Algemeen Preferentieel Systeem (APS) 44 Wettelijke basis 19 10.1 Algemeen 44 10.2 Schorsing tariefprefenties 48 Geautoriseerde marktdeelnemer (AEO) 19 10.3 Nadere informatie en wettelijke basis 49 Algemeen 19 10.4 TCDW 49 Wettelijke basis 20 10.5 Begunstigde landen lijst van in aanmerking AEO-certificaat komende landen/begunstigde landen 51 douanevereenvoudigingen 20 10.6 Landen uitgesloten van APS per 1 januari AEO-certificaat veiligheid 20 2014 54 AEO-certificaat douanevereenvoudigingen/ 10.7 Landen tijdelijk uitgesloten van APS per veiligheid 21 1 januari 2014 55 Aanvraag van een AEO-certificaat 21 Onderhoud en toetsing van de 11 Schorsingen 55 AEO-status 21 11.1 Algemeen 55 Schorsing van de AEO-status 22 11.2 Wettelijke basis 55 Intrekking van de AEO-status 22 11.3 Nadere informatie 56 Wederzijdse erkenning 23 12 Tariefcontingenten 57 Douanetarief en tariefindeling 12.1 Algemeen 57 12.2 Wettelijke basis 57 Tarief 24 12.3 Aanvullende voorwaarden voor bepaalde Tariferingsregels 24 goederen 59 Wettelijke basis 25 12.4 Nadere informatie 59 Bindende Tarief Inlichtingen (BTI) 26 Afbouw douanerecht 26 13 Gunstige tariefbehandeling 60 Nadere informatie 27 13.1 Algemeen 60 13.2 Wettelijke basis 60 Invoer in deelzendingen 27 13.3 Gunstige tariefbehandeling wegens de aard Algemeen 27 van de goederen 60 Wettelijke basis 28 13.4 Gunstige tariefbehandeling uit hoofd van Nadere informatie 28 hun bijzondere bestemming 61 13.5 Nadere informatie 63 Douanerechten op bergings- en verpakkingsmiddelen 29 Oorsprong Algemeen 29 Wettelijke basis 29 14 Oorsprong van goederen 64 Preferentiële oorsprongsprotocollen 29 14.1 Algemeen 64 Nadere informatie 30 14.2 Wettelijke basis 64 14.3 Oorsprongsregels voor goederen Tariefpreferentiële regelingen 30 (normen) 65 Algemeen 30 14.4 Bindende Oorsprongsinlichting (BOI) 66 Na te komen voorwaarden 33 14.5 Aantonen van de oorsprong 66 Certificaten 34 14.6 Leveranciersverklaringen; INF 4 67 Formulieren EUR 2; factuur- of 14.7 Nadere informatie 68 oorsprongsverklaring 36 Certificaat inzake goederenverkeer Douanewaarde EUR-MED; factuurverklaring 37 EXP-certificaat 38 15 Douanewaarde 69 Attest van oorsprong 38 15.1 Algemeen 69 Andere certificaten van oorsprong 39 15.2 Wettelijke basis 69 Overzicht 40 15.3 Formulier DV 1 70 Goederenverkeer binnen en tussen EER, 15.4 Vreemde valuta 70 LMOE, Turkije en Zwitserland 42 15.5 Transactiewaarde 71 Andere tarifaire afwijkingen 42 15.6 Identieke goederen 72 7
15.7 Soortgelijke goederen 72 19.10 Regeling voor communautair douanevervoer 15.8 Terugrekenmethode 72 per spoor 108 15.9 Methode van de berekende waarde 72 19.11 Vervoer door de lucht 108 15.10 Globale methode 72 15.11 Vereenvoudigde procedures 72 15.12 Forfaitaire invoerwaarden 73 15.13 Royalty s en licentierechten 73 15.14 Nadere informatie 74 19.12 Vervoer over zee 109 19.13 Vervoer per pijpleiding 109 19.14 Andere vereenvoudigingen 109 19.15 Keuring 109 19.16 Noodprocedure NCTS 110 19.17 Intern communautair douanevervoer 111 Binnenbrengen van goederen in het 19.18 Nadere informatie 111 douanegebied 20 TIR-vervoer 111 16 Binnenkomend handelsverkeer 75 20.1 Algemeen 111 16.1 Algemeen 75 20.2 Wettelijke basis 112 16.2 Wettelijke basis 75 20.3 Toepassing 112 16.3 Douanestatus en douanetoezicht bij 20.4 Formaliteiten 112 binnenbrengen, lijndienst 75 20.5 Afwijkingen 113 16.4 Summiere aangifte bij binnenkomst 20.6 Keuring 114 (ENS) 76 20.7 Organisaties voor afgifte van carnets 114 16.5 Daadwerkelijk binnenbrengen en 20.8 Zuiveringsbepalingen 114 aanbrengen 79 20.9 Invorderingsbepalingen 115 16.6 Tijdelijke opslag 79 20.10 Fraudegevoelige goederen 115 16.7 Douanebestemming 80 20.11 Nadere informatie 116 16.8 Douanekantoren 81 16.9 Nadere informatie 81 21 Douane-entrepots 116 21.1 Algemeen 116 Douanebestemmingen 21.2 Wettelijke basis 116 21.3 Douane-entrepots 117 17 Douaneaangiften 82 21.4 Plaatsen van vestiging van 17.1 Algemeen 82 douane-entrepots 117 17.2 Wettelijke basis 83 21.5 Nadere bepalingen douane-entrepots 118 17.3 Schriftelijke aangiften 83 21.6 Opslag van communautaire goederen in 17.4 Elektronische aangiften 84 douane-entrepots 120 17.5 Wie kan aangifte doen en onder welke 21.7 Opslag van accijnsgoederen en goederen 17.6 voorwaarden? 85 Aangifte doen op eigen naam en voor eigen onderworpen aan verbruiksbelasting in douane-entrepots 120 rekening en als vertegenwoordiger 85 21.8 Nadere informatie 120 17.7 Vereenvoudigde aangifteprocedures 87 17.8 Controle van de aangifte 90 22 Actieve veredeling 120 17.9 Herziening van een aangifte en controle 22.1 Algemeen 120 achteraf 91 22.2 Wettelijke basis 121 17.10 Communautaire goederen; bewijs van 22.3 Belangrijkste bepalingen 121 communautaire status 91 22.4 Aangiften en andere formulieren 124 17.11 Controle-exemplaar T5 92 22.5 Nadere informatie 125 17.12 Nadere informatie 93 23 Behandeling onder douanetoezicht 125 18 Brengen in het vrije verkeer 93 23.1 Algemeen 125 18.1 Algemeen 93 23.2 Wettelijke basis 125 18.2 Wettelijke basis 93 23.3 Nadere bepalingen 125 18.3 Schriftelijke aangiften voor het vrije 23.4 Nadere informatie 126 verkeer 93 18.4 Elektronische aangiften voor het vrije 24 Tijdelijke invoer 126 verkeer 94 24.1 Algemeen 126 18.5 Onvolledige en vereenvoudigde aangiften 24.2 Volledige vrijstelling 127 voor het vrije verkeer 94 24.3 Gedeeltelijke vrijstelling 127 18.6 Domiciliëringsprocedure 95 24.4 Belangrijkste bepalingen 128 18.7 Nadere informatie 96 24.5 Vervoermiddelen 130 24.6 Persoonlijke bezittingen, goederen voor 19 Communautair en gemeenschappelijk sportdoeleinden van reizigers, douanevervoer 96 welzijnsgoederen voor zeelieden 131 19.1 Algemeen 96 24.7 Materiaal voor hulpverlening bij rampen; 19.2 Wettelijke basis 96 medisch, chirurgisch en 19.3 Algemene bepalingen 97 laboratoriummateriaal; dieren 131 19.4 Extern communautair douanevervoer 99 24.8 Geluids-, beeld- en gegevensdragers, 19.5 Doorlopende zekerheid, vermindering en reclamemateriaal; beroepsuitrusting; 19.6 ontheffing van zekerheid 105 Verzegelingen van een bijzonder model 107 uitrusting voor industriële vervaardiging en verpakking opvoedkundig en 19.7 Vrijstelling van de voorgeschreven route 107 wetenschappelijk materiaal 132 19.8 Toegelaten afzender 107 19.9 Toegelaten geadresseerde 107 8
24.9 Verpakkingen; gietvormen, matrijzen, clichés, tekeningen, ontwerpen, meet-, controle- en verificatie-instrumenten en soortgelijke artikelen; bijzondere gereedschappen en instrumenten; goederen om proeven mee uit te voeren of om aan 29.10 Voorwerpen van opvoedkundige, wetenschappelijke of culturele aard 156 29.11 Medische instrumenten en apparaten 156 29.12 Goederen voor gehandicapten 157 29.13 Goederen bestemd voor slachtoffers van rampen 157 proeven te onderwerpen; stalen en monsters; 29.14 Monsters en stalen met onbeduidende vervangende productiemiddelen 132 waarde 157 24.10 Goederen voor evenementen of voor de verkoop 133 29.15 Drukwerk en voorwerpen voor reclamedoeleinden 158 24.11 Reserveonderdelen, toebehoren en normale 29.16 Tentoonstellingsgoederen 158 uitrusting en incidenteel in te voeren goederen voor een periode van maximaal drie maanden of goederen in bijzondere economische omstandigheden die geen economische gevolgen hebben 133 24.12 Nadere informatie 134 29.17 Goederen om te worden beproefd 158 29.18 Documentatiemateriaal van toeristische aard; diverse bescheiden en voorwerpen 159 29.19 Diverse goederen welke in aanmerking komen voor definitieve vrijstelling op grond van de Verordening (EG) nr. 1186/2009 159 25 Passieve veredeling 134 29.20 Terugkerende goederen 160 29.21 Provisie, scheepsbehoeften, brandstoffen en 25.1 Algemeen 134 smeermiddelen 160 25.2 Wettelijke basis 134 29.22 Diplomatieke vertegenwoordigingen en 25.3 Belangrijkste bepalingen 134 consulaire posten 161 25.4 Aangiften en andere formulieren 136 29.23 Internationale organisaties 161 25.5 Nadere informatie 136 29.24 Gronduitrusting luchtvaartondernemingen 162 26 Uitvoer en wederuitvoer 136 29.25 Goederen voor vreemde strijdkrachten of 26.1 Algemeen 136 voor het Afcent hoofdkwartier 162 26.2 Wettelijke basis 137 26.3 Aangifte 137 Douaneschuld 26.4 Domiciliëringsprocedure bij uitvoer 140 26.5 Annuleren van de uitvoer 140 30 Zekerheidstelling 163 26.6 Nadere informatie 141 30.1 Algemeen 163 30.2 Wettelijke basis 163 27 Vrije zone en vrije entrepot 141 30.3 Vormen van zekerheidstelling 164 27.1 Algemeen 141 30.4 Bedrag van de zekerheidstelling, 27.2 Wettelijke basis 141 ontheffingen e.d. 164 27.3 Nadere bepalingen 141 30.5 Gevallen of groepen van gevallen waarvoor 27.4 Nadere informatie 142 zekerheidstelling gevorderd kan worden 164 30.6 Kantoor waar zekerheid gesteld moet 28 Uitgaan 142 worden 164 28.1 Algemeen 142 30.7 Nadere informatie 165 28.2 Wetgeving 143 28.3 Aankomst bij het kantoor van uitgang 143 31 Douaneschuld en douaneschuldenaar 165 28.4 Summiere aangifte bij uitgang (EXS) 144 31.1 Algemeen 165 28.5 Elektronische aangifte voor 31.2 Wettelijke basis 166 douanevervoer 145 31.3 Gevallen waarin douaneschuld ontstaat; de 28.6 Aangifte tot uitklaring 145 douaneschuldenaar 166 28.7 Bevestiging van het uitgaan van ten 31.4 Vervallen e.d. van douaneschuld; (weder)uitvoer aangegeven goederen 146 kwijtschelding wegens onvermogen 170 28.8 Nasporingsprocedure voor ten 31.5 Termijn voor de oplegging van de (weder)uitvoer aangegeven goederen 146 douaneschuld 170 28.9 Nadere informatie 147 32 Navordering en buiten heffing laten van Begunstigde verrichtingen 32.1 belasting 171 Algemeen 171 29 Vrijstellingen bij brengen in het vrije 32.2 Wettelijke basis 171 verkeer 148 32.3 Navordering 171 29.1 Algemeen 148 32.4 Geen navordering 171 29.2 Verhuisboedels 152 32.5 Termijn voor navordering 172 29.3 Uitzetten en huwelijksgeschenken 152 29.4 Geërfde goederen 153 33 Uitstel van betaling 173 29.5 Uitzetten voor scholieren en studenten 154 33.1 Algemeen 173 29.6 Zendingen met een te verwaarlozen 33.2 Wettelijke basis 173 waarde 154 33.3 Regeling maandbetalingen 173 29.7 Door particulieren aan particulieren gerichte 33.4 zendingen 154 Het 30-dagen-uitstel (zonder renteberekening) 174 29.8 Verhuizing van kapitaalgoederen en 33.5 Uitstel van betaling voor regelingen met 29.9 uitrusting 155 Reizigersbagage 156 aangifte achteraf (domiciliëringsprocedure) (zonder renteberekening) 174 9
33.6 Andere betalingsfaciliteiten 174 41 33.7 Nadere informatie 175 41.1 34 Terugbetaling en kwijtschelding van heffingen 41.2 bij invoer 175 41.3 34.1 Algemeen 175 34.2 Wettelijke basis 175 34.3 Gevallen die voor terugbetaling of kwijtschelding in aanmerking komen 176 42 34.4 Algemene formaliteiten en bepalingen 179 42.1 34.5 Nadere informatie 179 42.2 42.3 Recht op beroep 42.4 42.5 35 Bezwaar en beroep 180 42.6 35.1 Algemeen 180 42.7 35.2 Wettelijke basis 180 42.8 35.3 Bezwaar 181 42.9 35.4 Beroepsfase 182 35.5 Griffierecht 183 43 35.6 Proceskostenvergoeding 183 43.1 35.7 Uitstel van betaling en voorlopige 43.2 voorziening 184 43.3 35.8 Dwangsom bij niet tijdig beslissen 184 43.4 35.9 Nadere informatie 184 43.5 Tarieven kleine zendingen en reizigersbagage 196 Algemeen 196 Wettelijke basis 197 Overzicht 197 Omzetbelasting, BPM, accijns waarborg Omzetbelasting 199 Algemeen 199 Tarieven 200 Het 6%-tarief 200 Het nultarief 203 Vrijstellingen 205 Teruggaaf bij uitvoer 205 Margeregeling 205 Beleggingsgoud 207 Elektronische diensten 208 Verleggingsregeling OB bij invoer 209 Algemeen 209 Wettelijke basis 210 Aanwijzing zonder verzoek 210 Aanwijzing op verzoek 210 Personenauto s en motorrijwielen 211 Overige onderwerpen (handelsverkeer) 44 44.1 Heffing OB binnen de EU 211 Algemeen 211 36 Kosten ambtelijke werkzaamheden 185 44.2 Intracommunautaire verwerving 212 36.1 Algemeen 185 44.3 Nieuwe vervoermiddelen 213 36.2 Wettelijke basis 185 44.4 Uitzonderingen 213 36.3 Wanneer kosten? 185 44.5 Vrijstellingen 214 36.4 Kostentarief 186 44.6 Intracommunautaire levering 214 36.5 Nadere informatie 186 44.7 Overbrenging 214 44.8 Verkopen op afstand 215 37 Bestuurlijke boeten 186 44.9 Goederenvervoersdiensten en diensten door 37.1 Algemeen 186 tussenpersonen 216 37.2 Wettelijke basis 186 44.10 Fiscaal vertegenwoordiger 216 37.3 Wanneer boete, door wie en hoe hoog? 187 44.11 Vereenvoudigde regeling voor bepaalde 37.4 Oplegging van een boete 188 ABC-contracten 217 37.5 Samenloop met strafvervolging (una 44.12 Diensten m.b.t. roerende zaken 217 via-beginsel) 189 44.13 Procedure voor controle geldigheid 37.6 Het vervallen van een boete 189 BTW-identificatienummer 218 37.7 Nadere informatie 189 45 BPM 218 Reizigers en kleine zendingen aan particulieren 45.1 45.2 45.3 Algemeen 218 Maatstaf 220 Tarief (art. 9) 221 38 Binnenkomend reizigersverkeer 190 45.4 Vrijstellingen 221 38.1 Algemeen 190 45.5 Teruggaaf 222 38.2 Wettelijke basis 190 38.3 Belangrijkste bepalingen 190 46 Accijns 225 38.4 Waar kan aangifte worden gedaan? 191 46.1 Algemeen 225 38.5 Controle reizigersbagage in zee- en 46.2 Bier 230 luchtverkeer 191 46.3 Wijn 231 46.4 Tussenproducten 232 39 Reizigersvrijstelling 191 46.5 Overige alcoholhoudende producten 232 39.1 Algemeen 191 46.6 Minerale oliën 233 39.2 Invoerbeperkingen 193 46.7 Tabaksproducten 235 39.3 Wettelijke basis 193 46.8 Vervoer van accijnsgoederen onder schorsing 39.4 Nadere informatie 194 van accijns 235 46.9 Kolenbelasting 238 40 Vrijstelling kleine zendingen 194 46.10 Nadere informatie 240 40.1 Algemeen 194 40.2 Wettelijke basis 194 47 Verbruiksbelasting op alcoholvrije dranken 240 40.3 Kleine zendingen goederen door een buiten 47.1 de EU verblijvende particulier gratis aan een 47.2 Algemeen 240 Alcoholvrije dranken 241 particulier in de EU gezonden 194 47.3 Nadere informatie 243 40.4 Commerciële kleine zendingen 195 40.5 Nadere informatie 196 10
48 Invoer van platina, gouden en zilveren werken 243 48.1 Algemeen 243 48.2 Wettelijke basis 244 48.3 Overbrenging naar kantoor van de waarborg 244 48.4 Keurtarieven 244 48.5 Nadere informatie 244 Economische en landbouwregelingen en statistiek 49 Niet-fiscale maatregelen 245 49.1 Algemeen 245 49.2 Verbods-, beperkings- en toezichtsmaatregelen 246 50 Antidumpingrechten en compenserende rechten en heffingen 268 50.1 Algemeen 268 50.2 Wettelijke basis 268 50.3 Procedure tot instelling van een antidumpingheffing 269 50.4 Oplegging en betaling van antidumpingheffing; zekerheidstelling 269 50.5 Overige bepalingen 269 50.6 Nadere informatie 270 51 Landbouwregelingen 270 51.1 Algemeen 270 51.2 Wettelijke basis 271 51.3 Doelstelling en het bereiken daarvan 272 51.4 Ordening van de landbouwmarkten 272 51.5 Uitvoeringstaken Belastingdienst (Douane) 274 51.6 Veterinaire e.d. controles 275 51.7 Nadere informatie 276 52 52.1 52.2 52.3 52.4 52.5 52.6 Handelsstatistiek 276 Algemeen 276 Wettelijke basis 277 Samenstelling 277 Handel binnen de EU; Intrastat 278 Doorvoerstatistiek 278 Nadere informatie 279 Algemene informatie 53 Ministerie van Financiën 280 53.1 Algemeen 280 53.2 Directoraat-Generaal voor Fiscale Zaken, Directie Douane en Verbruiksbelastingen (DV) 280 53.3 Directoraat-Generaal Belastingdienst 281 54 Belastingdienst 282 54.1 Algemeen 282 54.2 Douane 282 54.3 Relevante adressen en informatienummers Belastingdienst 287 55 55.1 55.2 56 57 Kamer van Koophandel in Nederland 289 Werkzaamheden van de Kamer 289 Vestigingsplaatsen van de Kamer 289 Diverse adressen 290 In de handel gebruikelijke afkortingen en uitdrukkingen 294 11