Regionale arbeidsmarktrapportages voortgezet onderwijs 2015 Regio Friesland
Regionale arbeidsmarktrapportages voortgezet onderwijs 2015 Regio Friesland... De onderwijsarbeidsmarkt is een regionale arbeidsmarkt, met onderling grote verschillen. Dit geldt ook voor het voortgezet onderwijs. Om goed te kunnen anticiperen op deze regionale ontwikkelingen, worden er regionale arbeidsmarktrapportages voor het voortgezet onderwijs opgesteld. In deze rapportages worden huidige en toekomstige ontwikkelingen op de arbeidsmarkt op regionaal niveau inzichtelijk gemaakt. Uitgevoerd door: CAOP Kennis en Internationale Zaken Auteurs: Deborah van den Berg, Richard Defourny, Zachary Kuipers en Sean Stevenson In opdracht van: VOION Uitgave: VOION Postbus 2501 6401 DA Heerlen Tel: 045-579 6024 www.voion.nl... DISCLAIMER Voion is zich volledig bewust van de taak zo betrouwbaar mogelijke informatie te verzorgen. Dit rapport is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. Niettemin kan zij geen aansprakelijkheid aanvaarden voor eventueel voorkomende onjuistheden. Voion. Alle rechten voorbehouden. Het is niet geoorloofd gegevens uit dit rapport te gebruiken in publicaties zonder nauwkeurige bronvermelding.
Samenvatting Groeit of krimpt het aantal leerlingen de regio Friesland? En bij welke vakken worden knelpunten verwacht bij het vervullen van vacatures? In deze regionale arbeidsmarktrapportage voortgezet onderwijs worden de (toekomstige) ontwikkelingen van leerlingen, personeel, vakken en lerarenopleidingen in de regio Friesland gepresenteerd. Leerlingen Het aantal leerlingen in de regio Friesland is tussen 2010 2014 met 5,1 procent toegenomen, tot 40.197 leerlingen. Tussen 2015 2020 zal het aantal leerlingen afnemen, tot 36.871 leerlingen in 2020. Het merendeel van de leerlingen in 2014 in deze regio zit in een brugjaar. Werkgelegenheid De werkgelegenheid voor leraren is in deze regio vanaf 2009 met 317 fte afgenomen tot 2.363 fte in 2013. Tussen 2014-2019 neemt de werkgelegenheid in de regio naar verwachting met 8,2 procent af, tot 2.195 fte in 2019. Leeftijd en vakken 32 procent van het personeel in de regio is in 2013 55 jaar of ouder. Dit betekent dat zij op termijn het onderwijs zullen verlaten. Vooral bij de vakken Nederlands, Duits en geschiedenis wordt een relatief groot deel van lessen gegeven door iemand van 55 jaar of ouder. Deze lessen zijn vaak binnen het eerstegraads vakgebied. De vakken waarbij hierdoor vooral knelpunten worden verwacht zijn wiskunde, natuurkunde en Duits. Lerarenopleidingen De voornaamste instroom in het lerarenberoep verloopt via de lerarenopleidingen. Aan de eerstegraads en tweedegraads lerarenopleidingen die toegekend zijn aan deze regio, zullen tussen 2014 en 2018 de meeste studenten afstuderen als docent Engels, Nederlands en economie. 3
Inhoudsopgave... 1. Inleiding 5 1.1 Opzet 5 2. Leerlingen 6 2.1 Realisatie en prognose 6 2.2 Onderwijstype 8 3. Werkgelegenheid 9 3.1 Realisatie en prognose 9 3.2 Samenstelling personeelsbestand 11 4. Gediplomeerden lerarenopleiding 13 4.1 Realisatie en prognose 13 5. Bevoegdheid 15 5.1 Bevoegd gegeven lessen 16 Bijlage 1 Regio-indeling 17 Bijlage 2 Gebruikte bronnen 18 Bijlage 3 Leerlingen 19 Bijlage 4 Werkgelegenheid 20 Bijlage 5 Gediplomeerden lerarenopleiding 25 Bijlage 6 Bevoegdheid 27 4
1. Inleiding De arbeidsmarkt voor het voortgezet onderwijs is sterk in beweging. Demografische, politieke en maatschappelijke ontwikkelingen die de sector raken, beïnvloeden zowel de omvang van de arbeidsmarkt als het karakter hiervan. De arbeidsmarkt in het voortgezet onderwijs is ook een regionale arbeidsmarkt. Dit betekent dat er tussen (en binnen) regio s verschillen kunnen zijn in onder meer de ontwikkeling van het aantal leerlingen, het aanbod van de lerarenopleidingen en de vraag naar leraren. Dit vraagt vaak om regio-specifieke maatregelen. Om als sector goed in te kunnen spelen op regionale ontwikkelingen, is het van belang een helder beeld te hebben van de huidige en verwachte arbeidsmarkt in de verschillende regio s. Om die reden heeft VOION regionale arbeidsmarktanalyses voor het voortgezet onderwijs op laten stellen, waarin inzicht wordt geboden in de huidige en toekomstige ontwikkelingen. De regionale arbeidsmarktanalyses kunnen nationale en regionale beleidsmakers, sociale partners, samenwerkingsverbanden, maar ook individuele scholen en besturen ondersteunen bij het formuleren van beleid en daaraan gerelateerde activiteiten. 1.1 Opzet In deze regionale arbeidsmarktanalyse VO worden de huidige en toekomstige ontwikkelingen op de arbeidsmarkt voor het voortgezet onderwijs beschreven van Friesland, bestaande uit RPA-regio Friesland. 1 Om trends goed inzichtelijk te maken, worden de gegevens zoveel mogelijk grafisch weergegeven. De onderliggende cijfers staan in de bijlage. In deze rapportage worden over de volgende onderwerpen ontwikkelingen en prognoses weergegeven: Leerlingen Werkgelegenheid Samenstelling personeelsbestand Gediplomeerden lerarenopleidingen Bevoegdheid In totaal zijn er 14 regionale arbeidsmarktanalyses beschikbaar. Elk van de rapportages bestaat uit een bundeling van (meerdere) RPA-regio s en de G5. Gezamenlijk hebben de rapportages een landelijke dekking. In bijlage 1 kunt u nalezen welke gemeenten onder deze regiorapportage vallen. 1 Een RPA is een regionaal samenwerkingsorgaan op het terrein van de arbeidsmarkt en is opgebouwd uit gemeenten. Voor arbeidsmarktinformatie zijn in 2002 34 RPA-gebieden afgeleid uit de 131 werkgebieden van de CWI's. De RPA-indeling is landelijk dekkend. 5
2. Leerlingen Het aantal leerlingen in het voortgezet onderwijs in Nederland is tussen 2010 en 2014 met 5,5 procent gestegen, tot 994.150 leerlingen. 2 Regionaal doen zich hier echter verschillen in voor. Dit hoofdstuk gaat in op de ontwikkeling van het aantal leerlingen in het voortgezet onderwijs in de regio Friesland. Hierbij wordt gefocust op het aantal leerlingen exclusief het aantal VAVO-leerlingen en LWOO-leerlingen. Het aantal leerlingen is een belangrijke indicator voor de omvang van de onderwijsarbeidsmarkt: de vraag naar onderwijspersoneel wordt naast de uitstroom van zittend personeel en personeel dat van functie wisselt voornamelijk bepaald door het aantal leerlingen. Bovendien is de bekostiging van scholen in belangrijke mate afhankelijk van het aantal leerlingen. In bijlage 3 zijn aanvullende gegevens over het aantal leerlingen in het voortgezet onderwijs na te lezen. 2.1 Realisatie en prognose Figuur 1 Aantal leerlingen voortgezet onderwijs 2014 3 45.000 40.000 35.000 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0 Friesland 2 Bron: Scenariomodel VO, VOION. Toelichting: peildatum 1 oktober 2014. 3 Bron: Scenariomodel VO, VOION. Toelichting: peildatum 1 oktober 2014. 6
Figuur 2 Ontwikkeling aantal leerlingen voortgezet onderwijs 2010-2020 (index: 2010 = 100) 4 108 106 104 102 100 98 96 94 92 90 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Friesland Nederland Figuur 3 Ontwikkeling aantal leerlingen per leraar 2010-2013 5 17 17 16 16 15 15 14 14 2010 2011 2012 2013 Friesland 4 Bron: Scenariomodel VO, VOION. Toelichting: peildatum 1 oktober van het betreffende jaar. 5 Bron: Scenariomodel VO, VOION en Etalagebestanden personeel 2013, Dienst Uitvoering Onderwijs. 7
2.2 Onderwijstype Figuur 4 Aandeel leerlingen voortgezet onderwijs per onderwijstype 2014, in % 6 Friesland Nederland 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Brugjaar Praktijkonderwijs VMBO-BL VMBO-KL VMBO-GL VMBO-TL HAVO VWO 6 Bron: Scenariomodel VO, VOION. Toelichting: peildatum 1 oktober 2014. 8
3. Werkgelegenheid De werkgelegenheid in het voortgezet onderwijs in Nederland is tussen 2009 en 2013 met 5,3 procent gedaald, tot 83.200 fte. Wel zijn er tussen de regio s verschillen in de mate waarin de werkgelegenheid is afgenomen. Dit hoofdstuk bevat gegevens over de ontwikkeling van de werkgelegenheid in het voortgezet onderwijs in de regio Friesland. Alle werkgelegenheidsgegevens hebben betrekking op het totale personeelsbestand en worden weergegeven in aantallen fte, tenzij anders is aangegeven. Deze gegevens worden toegekend aan een regio op basis van het brin-nummer van scholen. Naast de ontwikkeling van de werkgelegenheid bevat dit hoofdstuk eveneens gegevens over de samenstelling van het personeelsbestand en prognoses van de werkgelegenheid. In bijlage 4 zijn aanvullende gegevens over de werkgelegenheid in het voortgezet onderwijs na te lezen. 3.1 Realisatie en prognose Figuur 1 Ontwikkeling werkgelegenheid leraren voortgezet onderwijs 2009-2019 (index: 2009 = 100) 7 105 100 95 90 85 80 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Friesland Nederland 7 Bron: Etalagebestand personeelsgegevens voortgezet onderwijs 2013, Dienst Uitvoering Onderwijs (2009 2013) en planmirror.nl (2014 2019). Toelichting Etalagebestand personeelsgegevens voortgezet onderwijs 2013: peildatum 1 oktober 2013. De gegevens bestaan uit de reguliere formatie en zijn inclusief Bapo. 9
Aardrijkskunde Biologie Economie Duits Engels Frans Nederlands Geschiedenis Maatschappijleer Natuurkunde Scheikunde Wiskunde Aardrijkskunde Biologie Economie Duits Engels Frans Nederlands Geschiedenis Maatschappijleer Natuurkunde Scheikunde Wiskunde Figuur 2 Werkgelegenheid voortgezet onderwijs in lesuren naar belangrijke vakken 2013 8 4.000 3.500 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500 0 1e graads 2e graads Friesland Figuur 3 Prognose top 5 aantal onvervulde vacatures naar vak 2015-2019 9 7 6 5 4 3 2 1 0 2015 2016 2017 2018 2019 Duits Frans Natuurkunde Scheikunde Wiskunde 8 Bron: IPTO vakken en bevoegdheden, CentERdata in opdracht van het ministerie van OCW. Toelichting: peildatum 1 oktober 2013. 9 Bron: planmirror.nl 10
Nederland Friesland 3.2 Samenstelling personeelsbestand Figuur 4 Verdeling personeel voortgezet onderwijs naar functie 2013 10 Friesland 4% 25% 71% Directie Onderwijsgevend Onderwijsondersteunend Figuur 5 Leeftijdsverdeling personeel voortgezet onderwijs naar functie 2013 11 Onderwijsondersteunend Onderwijzend Directie Onderwijsondersteunend Onderwijzend Directie 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% < 25 jaar 25-35 jaar 35-45 jaar 45-55 jaar > 55 jaar 10 Bron: Etalagebestand personeelsgegevens voortgezet onderwijs 2013, Dienst Uitvoering Onderwijs. Toelichting: peildatum 1 oktober 2013. Het bestand bestaat uit de reguliere formatie. 11 Bron: Etalagebestand personeelsgegevens voortgezet onderwijs 2013, Dienst Uitvoering Onderwijs. Toelichting: peildatum 1 oktober 2013. Het bestand bestaat uit de reguliere formatie. 11
Figuur 6 Aandeel 55-plussers (in lesuren) naar vak 2013 12 Wiskunde Scheikunde Natuurkunde Maatschappijleer Geschiedenis Nederlands Frans Engels Duits Economie Biologie Aardrijkskunde 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 2e graads 1e graads Figuur 7 Functiemix, aandeel leraren per salarisschaal 2014 13 Friesland Nederland 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% LB LC LD LE Overig 12 Bron: IPTO vakken en bevoegdheden, CentERdata in opdracht van het ministerie van OCW. Toelichting: peildatum 1 oktober 2013. 13 Bron: www.functiemix.minocw.nl Toelichting: peildatum 1 maart 2014. 12
4. Gediplomeerden lerarenopleiding In dit hoofdstuk wordt het belangrijkste potentiële aanbod van onderwijzend personeel in het voortgezet onderwijs in de nabije omgeving van Friesland uiteengezet. 14 Om het overzicht te behouden worden de cijfers van de verschillende hogescholen en universiteiten in deze regio gezamenlijk gepresenteerd. In bijlage 5 zijn de onderliggende cijfers van de afzonderlijke instellingen voor deze regio na te lezen. 4.1 Realisatie en prognose Figuur 8 Aantal gediplomeerden lerarenopleidingen voortgezet onderwijs 2013 15 Frans Duits Engels Nederlands Maatschappijleer Aardrijkskunde Geschiedenis Economie Biologie Scheikunde Natuurkunde Wiskunde 0 10 20 30 40 50 60 70 80 2e graads hbo 1e graads hbo 1e graads ulo 14 De focus in deze rapportage ligt op afgestudeerden aan de lerarenopleidingen. Er zijn echter ook andere mogelijkheden om in te stromen op de onderwijsarbeidsmarkt, zoals zij-instroom en instroom vanuit de stille reserve. 15 Bron: Stamos.nl 13
Tabel 1 Prognose gediplomeerden naar type lerarenopleidingen en vak, 2014-2018 16 2014 2015 2016 2017 2018 Tweedegraads hbo Wiskunde 26 26 27 27 27 Natuurkunde 9 10 10 10 10 Scheikunde 8 8 8 8 8 Biologie 14 14 15 15 15 Economie 20 20 20 21 21 Geschiedenis 27 28 28 28 29 Aardrijkskunde 15 15 16 16 16 Maatschappijleer 12 12 13 13 13 Nederlands 31 32 32 33 33 Engels 34 35 35 36 36 Duits 15 15 16 16 16 Frans 8 8 8 8 8 Eerstegraads hbo Wiskunde 13 13 13 13 13 Natuurkunde 7 7 7 7 7 Scheikunde 0 0 0 0 0 Biologie 0 0 0 0 0 Economie 13 13 13 13 13 Geschiedenis 0 0 0 0 0 Aardrijkskunde 0 0 0 0 0 Maatschappijleer 0 0 0 0 0 Nederlands 15 15 15 15 15 Engels 15 15 15 15 15 Duits 5 5 5 5 5 Frans 0 0 0 0 0 Universitair Wiskunde 3 3 3 3 3 Natuurkunde 4 4 4 4 4 Scheikunde 3 3 3 3 3 Biologie 7 7 7 7 7 Economie 13 14 14 14 13 Geschiedenis 15 15 15 15 15 Aardrijkskunde 7 7 7 7 7 Maatschappijleer 6 6 6 6 6 Nederlands 10 10 10 10 10 Engels 13 13 13 13 13 Duits 3 3 3 3 3 Frans 7 7 7 7 7 16 Bron: Planmirror.nl 14
5. Bevoegdheid Dit hoofdstuk gaat in op de vraag of lesgevenden in de regio Friesland bevoegd zijn voor het vak dat zij geven, of dat zij benoembaar of onbevoegd lesgeven. Het onderscheid tussen bevoegd, benoembaar en onbevoegd gegeven lessen in dit hoofdstuk is als volgt: Bevoegd Iedereen die een bevoegdheid heeft voor het juiste vak met de juiste graad is volledig bevoegd verklaard. Eerstegraders die tweedegraads een vak geven waarvoor ze eerstegraads bevoegd zijn, zijn bevoegd verklaard. Alle PABO-gediplomeerden (en hun voorgangers) zijn bevoegd verklaard voor de volgende vakken indien ze tweedegraads worden gegeven en het PABO diploma voor 1 augustus 2006 is behaald: Nederlands, Engels, Wiskunde, Geschiedenis, Aardrijkskunde, Biologie, Verzorging, Muziek, Textiele vormgeving en Tekenen. Benoembaar Benoembaar in opleiding: Personen die minder dan 4 jaar in opleiding zijn voor het betreffende vak en graad, inclusief degenen die tweedegraads lesgeven en in opleiding zijn voor een eerstegraads vak zijn benoembaar verklaard. Onderbevoegd: Personen die een eerstegraads vak geven met een tweedegraads bevoegdheid zijn benoembaar verklaard. Onbevoegd Bevoegd in ander vak: Personen die een ander vak geven dan waarvoor de persoon is opgeleid (geen verwant vak waaraan een bevoegdheid kan worden ontleend) zijn onbevoegd verklaard. Onbevoegd: Alle lessen die niet in één van bovenstaande categorieën kunnen worden ingedeeld worden als onbevoegd verklaard. Dit is inclusief personen die benoembaar zijn op basis van artikel 33.3 WVO. Van alle lesuren in Nederland waarvoor een bevoegdheid kan worden vastgesteld, wordt 77,4 procent bevoegd gegeven. In totaal wordt 6,7 procent van de lesuren benoembaar gegeven. De overige lesuren, 15,9 procent, worden onbevoegd gegeven. In bijlage 6 zijn aanvullende gegevens over het aandeel bevoegd gegeven lessen in het voortgezet onderwijs na te lezen. 15
5.1 Bevoegd gegeven lessen Figuur 13 Percentage bevoegd, benoembaar en onbevoegd gegeven lesuren naar vak 2013 17 Frans Duits Engels Nederlands Maatschappijleer Aardrijkskunde Geschiedenis Economie Biologie Scheikunde Natuurkunde Wiskunde 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Bevoegd Benoembaar Onbevoegd Figuur 14 Percentage bevoegd, benoembaar en onbevoegd gegeven lesuren naar RPA 2013 18 Friesland 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Bevoegd Benoembaar Onbevoegd 17 Bron: IPTO vakken en bevoegdheden, CentERdata in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Toelichting: peildatum 1 oktober 2013. 18 Bron: IPTO vakken en bevoegdheden, CentERdata in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Toelichting: peildatum 1 oktober 2013. 16
Bijlage 1 Regio-indeling Tabel B1 geeft weer welke RPA s de regio van deze rapportage beslaat en welke gemeenten daar onder vallen 19. Tabel B1 Specificatie regio Friesland Regio RPA Gemeente Friesland Friesland Achtkarspelen Ameland het Bildt Dantumadiel Dongeradeel Ferwerderadiel Franekeradeel De Friese Meren Harlingen Heerenveen Kollumerland en Nieuwkruisland Leeuwarden Leeuwarderadeel Littenseradiel Menameradiel Ooststellingwerf Opsterland Schiermonnikoog Smallingerland Súdwest-Friesland Terschelling Tytsjerksteradiel Vlieland Weststellingwerf 19 Een RPA is een regionaal samenwerkingsorgaan op het terrein van de arbeidsmarkt en is opgebouwd uit gemeenten. Voor arbeidsmarktinformatie zijn in 2002 34 RPA-gebieden afgeleid uit de 131 werkgebieden van de CWI's. De RPA-indeling is landelijk dekkend. 17
Bijlage 2 Gebruikte bronnen Voor de totstandkoming van deze rapportage zijn de volgende bronnen gebruikt: Etalagebestanden personeelsgegevens voortgezet onderwijs, Dienst Uitvoering Onderwijs, op: www.data.duo.nl Etalagebestanden leerlingen voortgezet onderwijs, Dienst Uitvoering Onderwijs, op: www.data.duo.nl Functiemix, Ministerie OCW, op: www.functiemix.minocw.nl IPTO vakken en bevoegdheden, CentERdata in opdracht van Ministerie van OCW Planmirror VO, CentERdata in opdracht van Ministerie van OCW, op: www.planmirror.nl Scenariomodel VO, VOION, op: www.scenariomodel-vo.nl Stamos.nl, op: www.stamos.nl 18
Bijlage 3 - Leerlingen 20 Tabel B2 Ontwikkeling aantal leerlingen voortgezet onderwijs 2010 2014 2010 2011 2012 2013 2014 Friesland 38.263 38.585 39.161 36.616 40.197 Nederland 941.996 954.434 967.889 980.449 994.150 Tabel B3 Ontwikkeling aantal leerlingen voortgezet onderwijs 2015 2020 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Friesland 40.561 40.359 39.737 38.834 37.806 36.871 Nederland 1.002.357 1.001.402 990.545 975.143 957.399 941.820 Tabel B4 Ontwikkeling leerling-leraarratio voortgezet onderwijs 2010-2013 21 2010 2011 2012 2013 Friesland 14,7 15,5 16,3 16,8 Nederland 15,1 15,7 16,1 16,3 Tabel B5 Ontwikkeling aantal leerlingen voortgezet onderwijs naar onderwijstype 2010-2014 2010 2011 2012 2013 2014 Friesland Brugjaar 15.888 16.290 16.959 17.104 17.012 Praktijkonderwijs 1.192 1.207 1.279 1.278 1.319 VMBO-BL 1.929 1.791 1.885 1.824 1.865 VMBO-KL 2.640 2.660 2.638 2.889 2.984 VMBO-GL 1.238 1.100 1.234 1.245 1.292 VMBO-TL 3.538 3.872 3.876 4.041 4.155 HAVO 6.288 6.292 6.161 6.211 6.403 VWO 5.550 5.373 5.129 5.024 5.166 Nederland Brugjaar 391.223 400.877 408.584 412.855 414.015 Praktijkonderwijs 26.324 26.744 27.589 28.623 29.110 VMBO-BL 45.624 43.959 43.656 44.213 45.289 VMBO-KL 54.553 55.194 55.937 57.963 59.650 VMBO-GL 24.556 25.266 26.436 27.393 28.158 VMBO-TL 77.418 79.234 82.521 85.346 87.497 HAVO 155.816 157.406 158.693 161.016 164.488 VWO 166.482 165.754 164.473 163.040 165.944 20 Bron: Scenariomodel VO, VOION. 21 Bron: Scenariomodel VO, VOION en Etalagebestanden personeelsgegevens voortgezet onderwijs, Dienst Uitvoering Onderwijs. 19
Bijlage 4 Werkgelegenheid 22 Tabel B6 Ontwikkeling werkgelegenheid leraren voortgezet onderwijs 2009 2013 2009 2010 2011 2012 2013 Friesland 2.680 2.603 2.490 2.404 2.363 Nederland 63.606 62.448 61.025 60.191 60.003 Tabel B7 Ontwikkeling werkgelegenheid leraren voortgezet onderwijs 2014 2019 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Friesland 2.390 2.394 2.370 2.326 2.263 2.195 Nederland 60.044 59.985 59.503 58.600 57.470 56.226 Tabel B8 lesuren) 23 Ontwikkeling werkgelegenheid voortgezet onderwijs naar belangrijke vakken 2013 (in 2013 Friesland Aardrijkskunde 1.688 Biologie 2.161 Economie 1.673 Duits 2.119 Engels 4.071 Frans 1.680 Nederlands 4.739 Geschiedenis 1.893 Maatschappijleer 845 Natuurkunde 993 Scheikunde 732 Wiskunde 4.791 Nederland Aardrijkskunde 42.000 Biologie 53.100 Economie 44.423 Duits 52.038 Engels 108.143 Frans 45.443 Nederlands 122.969 Geschiedenis 48.216 Maatschappijleer 21.331 Natuurkunde 27.274 Scheikunde 20.293 Wiskunde 124.329 22 Bron: Etalagebestand personeelsgegevens voortgezet onderwijs 2013, Dienst Uitvoering Onderwijs. Toelichting: peildatum 1 oktober 2013. Bron: www.planmirror.nl. Tenzij anders wordt weergegeven. 23 Bron: IPTO vakken en bevoegdheden, CentERdata in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Toelichting: peildatum 1 oktober 2013. 20
Tabel B9 Prognose onvervulde vacatures voortgezet onderwijs totaal regio naar belangrijke vakken 2015 2019 2015 2016 2017 2018 2019 Nederlands 2 2 2 0 0 Duits 3 4 5 4 4 Engels 1 1 1 0 0 Frans 2 3 3 2 2 Biologie 1 1 0 0 0 Informatica 2 2 2 2 2 Natuurkunde 5 5 5 4 3 Scheikunde 3 3 3 2 2 Wiskunde 6 6 6 5 3 Aardrijkskunde 2 2 2 2 1 Economie 1 1 0 0 0 Geschiedenis 0 0 0 0 0 Levensbeschouwing 1 2 2 1 1 Maatschappijleer 1 1 1 0 0 Techniek 1 0 0 0 0 CKV, Kunstvakken 0 0 0 0 0 Gezondheidszorg en Welzijn 0 0 0 0 0 Klassieke Talen 1 1 1 1 1 Lichamelijke Opvoeding 0 0 0 0 0 Overige Vakken 2 3 2 1 1 Praktijkonderwijs 0 0 0 0-1 Totaal alle graadsectoren 35 38 35 26 17 Tabel B10 Prognose onvervulde vacatures voortgezet onderwijs totaal regio naar belangrijke eerstegraads vakken 2015 2019 2015 2016 2017 2018 2019 Nederlands 0 0 0 0 0 Duits 0 1 0 0 0 Engels 1 0 0 0 0 Frans 0 0 0 0 0 Biologie 0 0 0 0 0 Informatica 1 1 1 1 1 Natuurkunde 1 0 0 0 0 Scheikunde 1 1 1 1 0 Wiskunde 1 1 1 1 0 Aardrijkskunde 0 0 0 0 0 Economie 0 0 0 0 0 Geschiedenis 0 0 0 0 0 Levensbeschouwing 0 0 0 0 0 Maatschappijleer 0 0 0 0 0 Techniek 0 0 0 0 0 CKV, Kunstvakken 0 0 0 0 0 Gezondheidszorg en Welzijn 0 0 0 0 0 Klassieke Talen 0 0 0 1 0 Lichamelijke Opvoeding 0 0 0 0 0 Overige Vakken 1 1 1 1 0 Totaal eerstegraads 8 7 6 4 2 21
Tabel B11 Ontwikkeling werkgelegenheid voortgezet onderwijs naar functie 2009-2013 24 2009 2010 2011 2012 2013 Friesland Directie 4% 4% 4% 4% 4% Onderwijzend 74% 73% 71% 71% 71% Ondersteunend 22% 24% 25% 26% 25% Nederland Directie 4% 4% 4% 4% 4% Onderwijzend 73% 72% 72% 72% 72% Ondersteunend 23% 24% 24% 24% 24% Tabel B12 Ontwikkeling werkgelegenheid voortgezet onderwijs naar leeftijd 2009-2013 2009 2010 2011 2012 2013 Friesland Jonger dan 25 jaar 3% 3% 2% 2% 1% 25 35 jaar 18% 18% 18% 18% 17% 35 45 jaar 20% 21% 21% 21% 21% 45 55 jaar 31% 30% 29% 29% 28% 55 jaar en ouder 28% 29% 30% 30% 32% Nederland Jonger dan 25 jaar 4% 3% 3% 3% 3% 25 35 jaar 18% 18% 19% 19% 19% 35 45 jaar 19% 19% 19% 19% 19% 45 55 jaar 32% 30% 29% 28% 28% 55 jaar en ouder 28% 29% 30% 31% 31% Tabel B13 Ontwikkeling aandeel 55-plussers voortgezet onderwijs naar tweedegraads vakken 2013 (in lesuren) 25 2013 Friesland Aardrijkskunde 20% Biologie 20% Economie 17% Duits 18% Engels 17% Frans 19% Nederlands 30% Geschiedenis 23% Maatschappijleer 20% Natuurkunde 15% Scheikunde 31% Wiskunde 23% Totaal regio Aardrijkskunde 20% Biologie 20% Economie 17% Duits 18% Engels 17% Frans 19% Nederlands 30% Geschiedenis 23% Maatschappijleer 20% Natuurkunde 15% Scheikunde 31% Wiskunde 23% 24 De indeling naar functie is exclusief leraren in opleiding en personeel waarvan de functie onbekend is. 25 Bron: IPTO vakken en bevoegdheden, CentERdata in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Toelichting: peildatum 1 oktober 2013. 22
Nederland Aardrijkskunde 21% Biologie 21% Economie 22% Duits 24% Engels 19% Frans 20% Nederlands 28% Geschiedenis 18% Maatschappijleer 20% Natuurkunde 23% Scheikunde 22% Wiskunde 24% Tabel B14 Ontwikkeling aandeel 55-plussers voortgezet onderwijs naar eerstegraads vakken 2013 (in lesuren) 26 2013 Friesland Aardrijkskunde 27% Biologie 30% Economie 22% Duits 37% Engels 30% Frans 28% Nederlands 35% Geschiedenis 31% Maatschappijleer 18% Natuurkunde 7% Scheikunde 23% Wiskunde 30% Totaal regio Aardrijkskunde 27% Biologie 30% Economie 22% Duits 37% Engels 30% Frans 28% Nederlands 35% Geschiedenis 31% Maatschappijleer 18% Natuurkunde 7% Scheikunde 23% Wiskunde 30% Nederland Aardrijkskunde 32% Biologie 28% Economie 29% Duits 36% Engels 29% Frans 24% Nederlands 33% Geschiedenis 30% Maatschappijleer 24% Natuurkunde 31% Scheikunde 30% Wiskunde 35% 26 Bron: IPTO vakken en bevoegdheden, CentERdata in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Toelichting: peildatum 1 oktober 2013. 23
Tabel B15 Ontwikkeling werkgelegenheid voortgezet onderwijs naar geslacht 2009-2013 2009 2010 2011 2012 2013 Friesland Man 58% 57% 56% 55% 55% Vrouw 42% 43% 44% 45% 45% Nederland Man 56% 55% 55% 54% 53% Vrouw 44% 45% 45% 46% 47% Tabel B16 Ontwikkeling functiemix voortgezet onderwijs 2010-2014 27 2010 2011 2012 2013 2014 Friesland LB 68,1% 63,1% 61,2% 58,7% 57,6% LC 17,8% 20,2% 20,8% 22,3% 22,5% LD 13,0% 15,5% 16,8% 17,7% 18,3% LE 0,3% 0,3% 0,2% 0,2% 0,2% Overig 0,7% 0,9% 1,0% 1,1% 1,3% Nederland LB 55,9% 48,6% 47,8% 46,2% 46,1% LC 25,9% 31,1% 31,6% 32,6% 33,3% LD 17,7% 19,9% 20,3% 20,9% 20,2% LE 0,3% 0,2% 0,2% 0,2% 0,2% Overig 0,2% 0,2% 0,1% 0,1% 0,3% 27 Bron: http://www.functiemix.minocw.nl 24
Bijlage 5 Gediplomeerden lerarenopleiding 28 Tabel B17 Ontwikkeling gediplomeerden tweedegraads hbo-lerarenopleidingen 2009-2013 2009 2010 2011 2012 2013 NHL Hogeschool Wiskunde 25 35 25 21 29 Natuurkunde 6 15 15 1 4 Scheikunde 10 11 10 7 4 Biologie 19 12 18 15 12 Economie 28 25 26 23 22 Geschiedenis 29 25 38 19 21 Aardrijkskunde 15 17 19 13 12 Maatschappijleer 18 17 13 6 13 Nederlands 20 22 40 31 31 Engels 35 31 34 34 50 Duits 16 11 23 11 17 Frans 12 4 8 12 9 Tabel B18 Ontwikkeling gediplomeerden eerstegraads hbo-lerarenopleidingen 2009-2013 2009 2010 2011 2012 2013 NHL Hogeschool Wiskunde 13 13 12 14 9 Natuurkunde 0 9 7 4 8 Scheikunde 0 0 0 0 0 Biologie 0 0 0 0 0 Economie 11 12 18 10 17 Geschiedenis 0 0 0 0 0 Aardrijkskunde 0 0 0 0 0 Maatschappijleer 0 0 0 0 0 Nederlands 6 18 17 10 7 Engels 8 15 16 13 3 Duits 3 4 7 6 5 Frans 0 0 0 0 0 28 Bron: Stamos.nl Toelichting: peildatum 1 oktober 2014. 25
Tabel B19 Ontwikkeling gediplomeerden eerstegraads universitaire lerarenopleidingen 2009-2013 Rijksuniversiteit Groningen 2009 2010 2011 2012 2013 Wiskunde 0 0 0 0 0 Natuurkunde 0 0 0 0 0 Scheikunde 0 0 0 0 0 Biologie 0 0 0 0 0 Economie 23 14 12 13 16 Geschiedenis 21 14 13 15 18 Aardrijkskunde 9 4 4 11 5 Maatschappijleer 7 5 4 8 3 Nederlands 8 10 7 9 9 Engels 14 10 15 10 17 Duits 3 2 2 4 4 Frans 5 6 4 9 2 26
Bijlage 6 Bevoegdheid 29 Tabel B20 Percentage bevoegd, benoembaar en onbevoegd gegeven lesuren naar vak en graad totaal regio 2013 Bevoegd Benoembaar Onbevoegd Wiskunde 1 e graad 75,2% 17,0% 7,8% 2 e graad 78,9% 6,6% 14,5% Natuurkunde 1 e graad 80,4% 13,6% 6,0% 2 e graad 75,0% 2,7% 22,3% Scheikunde 1 e graad 65,9% 20,0% 14,1% 2 e graad 84,9% 5,2% 9,8% Biologie 1 e graad 85,7% 12,2% 2,1% 2 e graad 81,6% 3,2% 15,3% Economie 1 e graad 76,7% 5,1% 18,2% 2 e graad 73,6% 1,0% 25,4% Geschiedenis 1 e graad 86,4% 8,0% 5,6% 2 e graad 86,7% 3,3% 10,0% Aardrijkskunde 1 e graad 89,1% 10,9% 0,0% 2 e graad 85,4% 5,0% 9,6% Maatschappijleer 1 e graad 72,3% 14,3% 13,4% 2 e graad 74,4% 4,4% 21,3% Nederlands 1 e graad 85,1% 12,3% 2,6% 2 e graad 85,8% 5,6% 8,6% Engels 1 e graad 86,4% 10,2% 3,4% 2 e graad 83,1% 4,8% 12,1% Duits 1 e graad 85,4% 8,9% 5,7% 2 e graad 92,2% 1,6% 6,2% Frans 1 e graad 75,2% 24,2% 0,6% 2 e graad 91,1% 1,5% 7,4% 29 Bron: IPTO vakken en bevoegdheden, CentERdata in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Toelichting: peildatum 1 oktober 2013. 27