Beleidsnotitie Groenstroken en Restpercelen 2009

Vergelijkbare documenten
BELEIDSNOTA GROENSTROKEN EN RESTPERCELEN 2017 GEMEENTE SCHOUWEN-DUIVELAND

REVINDICATIEBELEID Inleiding Revindicatie Verjaring Revindicatieprocedure

Revindicatiebeleid. Er zijn een tweetal vormen van verjaring:

Beleidsregels handhaving onrechtmatig gebruik gemeentegrond 2013

STAPPENPLAN BEHORENDE BIJ DE BELEIDSREGEL BEHOUD EIGENDOMSRECHT EN AANPAK VAN ONRECHTMATIG GEBRUIK GEMEENTEGROND

RESTSTROKENBELEID Gemeente Culemborg. December 2012

Wanneer iemand door verjaring eigenaar wordt van een stuk grond, spreken we van verkrijgende verjaring.

STAPPENPLAN BEHORENDE BIJ DE BELEIDSREGEL BEHOUD EIGENDOMSRECHT EN AANPAK VAN GEBRUIK GEMEENTEGROND ZONDER TOESTEMMING

Beleidsnotitie gebruik gemeentelijke grondstrookjes.

Beleidsregel reststroken en adoptiegroen gemeente Weert

SBH/ Leefbaarheid en stedelijk beheer 4 RAADSINFORMATIE inzake Handhaving Onrechtmatig Grondgebruik

Inhoud H1 Algemeen... 3

Beleidsregels Snippergroen (Vastgesteld bij besluit van 15 juli 2014 en gewijzigd bij besluit van 3 februari 2015)

casus Wessel Rotterdam

Beleidsnotitie Uitgangspunten voor uitgifte reststroken

Van één, of van allen?

Beleidsnotitie Snippergroen.

Onrechtmatig Grondgebruik

Naam: Beleidsnotitie Onrechtmatig Grondgebruik, afdeling Omgeving

INSCHRIJVINGSREGELING BOUWGROND WONINGBOUW 2009

Handhaving clandestien grondgebruik gemeente Oisterwijk. Afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling April Inleiding

Onderwerp: Beleidsregel beëindiging onrechtmatig gebruik gemeentegrond gemeente Overbetuwe 2009

Voorstel aan college b&w van Landsmeer

Beleidsnotitie Verkoop groen- en reststroken

lnleiding: Voorstel Het vaststellen van het Snippergroenbeleid Argumenten: Muiden,20 mei 2015

Rapportage Gebruik gemeentegrond

Handhaving van onrechtmatig in gebruik genomen gemeentegrond

GRONDPRIJSBRIEF gemeente Schouwen-Duiveland

OPTIEREGELING BOUWGROND WONINGBOUW 2018

Verkrijgende verjaring

Beleidsnota Snippergroen

OPTIEREGELING BOUWGROND BEDRIJVEN- EN INDUSTRIETERREINEN 2018 Gemeente Schouwen-Duiveland

HANDHAVINGSNOTA EIGENDOMMENBEHEER RIJNLAND

Notitie Snippergroen

Agendanr.: Voorstelnr.: RB Onderwerp: Verhuurregeling openbaar groen. Aan de Raad, Heerhugowaard, 29 januari 2013

NOTITIE EVALUATIE BELEIDSNOTA GRONDENBEHEER (oktober 2015)

VOORSTEL AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN DE GEMEENTE ROERMOND

Registergoederen en verjaring. docenten: Alex Geert Castermans & Jacqueline Peter

GRONDPRIJSBRIEF 2017

: Vestiging voorkeursrecht percelen Vorden

Verkoop/verhuur van groenstroken en aanpak illegaal grondgebruik

Desgevraagd heeft Metafoor een tussenrapportage (tot ) uitgebracht.

Collegevoorstel. Zaaknummer: Onderwerp: OOP Parkeren bij bedrijven 2013

Algemene Bepalingen voor de verkoop en levering van bloot eigendom van gronden der gemeente s-gravenhage 2008

Notitie. Handhaven illegaal grondgebruik

ECLI:NL:RBNHO:2013:BZ8812

Nota behoud eigendomsrecht en aanpak van onrechtmatig gebruik gemeentegrond en verhuur reststroken

Hoofdstuk 1 Definitie, criteria en randvoorwaarden 1.1 Niet functionele groen- of reststroken binnen de bebouwde kom

- Haverstuk 8, 9203 HB Drachten, de bouw van 22 woningen, datum bekendmaking: 14 juli 2015

Gemeente Hardenberg SNIPPERGROENBELEID

o Onderwerp: Beleidsregel verkoop en verhuur reststroken gemeente Overbetuwe gemeente Overbetuwe 2016

OMGEVINGSVERGUNNING VOORBLAD

COLLEGEVOORSTEL. ONDERWERP: Algemene gronduitgiftevoorwaarden gemeente Terneuzen 2010

Vragen over het project

Beleidsnota snippergroen. Gemeente Langedijk

Memorie van Toelichting. Algemeen

Publiek. - Bouwen (Art. 2.1 lid 1 onder a Wabo) - Strijdig gebruik gronden of bouwwerken (art. 2.1 lid 1 onder c Wabo)

ECLI:NL:RBLIM:2017:8199

Beleidsnotitie handhaving onrechtmatig gebruik gemeentegrond 2019

MANDAATREGELING 2013, afdeling Informatievoorziening en Vastgoed

6. Beleid canonherziening einde tijdvak

Beleidsnota illegaal grondgebruik. 1. Inleiding

Informatieavond. Pilot Heikampen

Notitie Snippergroen

*Z007AEC22F9* documentnr.: INT/G/14/08831 zaaknr.: Z/G/13/05134

BELEIDSNOTITIE SNIPPERGROEN GEMEENTE

Zaaknummer: S Datum uitspraak: 4 september 2018 Plaats uitspraak: Zeist

Beleidsnota illegaal grondgebruik. 1. Inleiding

ECLI:NL:RBSGR:2011:BP8136

vonnis RECHTBANK Overijssel Team kanton en handelsrecht, zittingsplaats Almelo Zaaknummer: \CV EXPL Vonnis van 17 april 2018

Awb Algemene wet bestuursrecht

Snippergroenbeleid 2017 gemeente Waalwijk. Hoofdstuk 1. Inleiding

NOTA GRONDBELEID GEMEENTE WATERLAND 2012

Notitie bezwaren vestiging voorkeursrecht Centrum Boekel.

KOOPOVEREENKOMST. 2. a) de heer.., wonende te aan de., geboren te.. op

Omgevingsvergunning. De omgevingsvergunning wordt verleend overeenkomstig de bij dit besluit behorende en als zodanig gewaarmerkte documenten.

ECLI:NL:GHAMS:2016:5140 Gerechtshof Amsterdam Datum uitspraak Datum publicatie Zaaknummer /01

W.S. van DamYes. De heer W.S. van Dam Beijerscheweg NH STOLWIJK. Uitgaand Aanvraag omgevingsvergunning ontvangen. Omgevingsvergunning

ALGEMENE VERKOOPVOORWAARDEN bloot eigendom van gronden GEMEENTE 'S-GRAVENHAGE

2 3 JULI gemeentes LUIS. Aan Aannemersbedrijf Van der Poel B.V. T.a.v. de heer R.M. van Pamelen. Postbus AC TERNEUZEN

N.V. Univé Schade, gevestigd te Assen, hierna te noemen Aangeslotene.

Beleidsregels permanente bewoning recreatieverblijven gemeente Coevorden

Datum Contactpersoon S.S. Chotkan Ons Kenmerk WABO / OLO Doorkiesnummer (071)

AGENDAPUNT voor burgemeester en wethouders

OMGEVINGSVERGUNNING VAN GEDEPUTEERDE STATEN VAN ZEELAND

7. Beleid voor de conversie van tijdelijke erfpachtrechten naar eeuwigdurende erfpachtrechten. Onder embargo tot 12 mei 2017

HUUROVEREENKOMST LEEGSTANDWET

Raadsstuk. Onderwerp: Oneigenlijk gebruik van gemeentegrond BBV nr: 2016/119221

CVDR. Nr. CVDR612957_1. Beleidsnota groen- en reststroken Algemeen

Gemeente Ommen SNIPPERGROENBELEID

GECORRIGEERD EXEMPLAAR OMGEVINGSVERGUNNING. GemHG/UIT/48301 Zaaknummer: O 2017/131

GEMEENTE VA EKEN SW A AR.D. De Gemeenschappelijke Regeling Samenwerking A2-Gemeenten maakt sinds

ECLI:NL:RBAMS:2017:1537

Huurovereenkomst zelfstandige woonruimte Vestide Contractnummer:

Het instrument van verkoop geeft voor de gemeente de meest positieve resultaten, zowel ten aanzien van de eigendomsverhoudingen als de opbrengsten.

de leden van de gemeenteraad van de gemeente Schinnen. Postbus ZH Schinnen Schinnen, 31 oktober 2013 Onderwerp : Grondgebruik.

Beleidsnotitie Actualisatie grondgebruik gemeente Heerhugowaard

ECLI:NL:RBLIM:2014:7733

categorie/agendanr. stuknr. B. en W RA A 11 04/696 Onderwerp: Bezwaarschrift Sluyter Advocaten tegen besluit raad m.b.t.

DE RIJDENDE RECHTER. Bindend Advies. gegeven door mr. F.M.Visser, verder te noemen de rijdende rechter.

Transcriptie:

Beleidsnotitie Groenstroken en Restpercelen 2009

Afdeling Ruimte en Milieu Ontwikkelingsbedrijf november 2009 Vastgesteld door de raad van de gemeente Schouwen-Duiveland in de openbare vergadering van 17 december 2009. Deze notitie kan worden aangehaald als: Beleidsnotitie groenstroken en restpercelen 2009. De notitie Verkoop groenstroken 2002 wordt hierbij ingetrokken.

Inhoud 1 Inleiding 5 2 Uitgangspunten beleid 7 3 Rechtmatig grondgebruik 9 3.1 Verhuur groenstroken en restpercelen 9 3.2 Recognitie 10 3.3 Gebruik om niet 10 3.4 Gewenste situatie 10 4 Onrechtmatig grondgebruik 13 4.1 Gewenste situatie 13 5 Verkoop groenstroken en restpercelen 17 6 Procedure verkoop/verhuur groenstroken en restpercelen 19 7 Samenvatting 21 3

4

Inleiding 1 Inwoners van de gemeente Schouwen-Duiveland informeren regelmatig naar de mogelijkheid om tot aankoop van openbaar groen over te gaan. Naar aanleiding hiervan is de notitie Verkoop groenstroken 2002 opgesteld waarin toetsingscriteria zijn opgenomen aan de hand waarvan kan worden vastgesteld of openbaar groen voor verkoop in aanmerking komt. In het kader van laatstgenoemde notitie zijn ook de Algemene verkoopvoorwaarden groenstroken Gemeente Schouwen-Duiveland 2002 vastgesteld. Deze algemene voorwaarden zijn inmiddels ingetrokken en vanaf 2007 opgenomen in de Algemene verkoopvoorwaarden onroerende zaken gemeente Schouwen-Duiveland. Naast verkoop van groenstroken, kunnen ook restpercelen voor verkoop in aanmerking komen. Een restperceel is een perceel(tje) grond dat eigendom is van de gemeente, maar voor de gemeente geen functie (meer) heeft. Een reststrook kan bijvoorbeeld bestaan uit onder andere verharding of kan ontstaan door de herinrichting van openbaar gebied. Wanneer het in voorkomende gevallen niet wenselijk is om tot verkoop van groenstroken of restpercelen over te gaan, kunnen deze mogelijk wel voor verhuur in aanmerking komen. Het college van burgemeester en wethouders heeft op 30 juni 2009 besloten voor deze situaties verhuurprijzen van groenstroken en restpercelen vast te stellen en over te gaan tot het actualiseren van bestaande huurovereenkomsten. Naast verzoeken tot aankoop van groenstroken of restpercelen komt het echter ook voor dat grond in eigendom toebehorend aan de gemeente, in gebruik is genomen door burgers zonder dat hier toestemming voor is verleend door de gemeente. Teneinde te voorkomen dat erfgrenzen tussen gemeentegrond en particuliere gronden (verder) vervagen, is het wenselijk om beleid op te stellen waarin wordt aangegeven hoe met deze problematiek dient te worden omgegaan. Gelet op het bovenstaande wordt in deze integrale notitie beleid opgesteld waarin alle bovengenoemde aspecten aan de orde komen en wordt de notitie Verkoop groenstroken 2002 ingetrokken. Het doel van deze notitie is om beleid met betrekking tot zowel rechtmatig als onrechtmatig gebruik van gemeentegronden vast te stellen. In het hiernavolgende wordt nader ingegaan op: uitgangspunten beleid rechtmatig grondgebruik onrechtmatig grondgebruik verkoop en verhuur groenstroken en restpercelen 5

6

Uitgangspunten beleid 2 Groenstroken en restpercelen zijn in beginsel openbaar. Burgers kunnen alleen in de gevallen waarin hierover schriftelijke afspraken zijn gemaakt met de gemeente groenstroken en restpercelen in gebruik nemen. Het gebruik van groenstroken en restpercelen zonder dat hiervoor schriftelijke toestemming is verleend door de gemeente, is niet toegestaan. In die gevallen waarin groenstroken en restpercelen voor verkoop of verhuur in aanmerking komen, dient dit gelet op de algemene beginselen van behoorlijk bestuur op uniforme wijze plaats te vinden waarbij voor een ieder dezelfde regels dienen te worden toegepast. Hierbij geldt dat de verkoop van groenstroken en restpercelen de voorkeur verdient boven de verhuur van groenstroken en restpercelen. Wanneer sprake is van inmiddels verouderde afspraken over het gebruik van gemeentegrond dienen deze voor zover mogelijk te worden geactualiseerd. 7

8

Rechtmatig grondgebruik 3 Het rechtmatig gebruik door burgers van groenstroken en restpercelen, welke niet voor verkoop in aanmerking komen, komt in diverse varianten voor. Aan het gebruik kan een huurovereenkomst ten grondslag liggen maar kan ook om niet plaatsvinden. In het laatste geval is wel toestemming verleend om de grond te gebruiken, maar staat hier geen tegenprestatie tegenover. Ook komt in een enkel geval het gebruik tegen betaling van recognitie voor (zie 3.2). In die gevallen waarin burgers rechtmatig gebruik maken van gronden welke in eigendom toebehoren aan de gemeente, in die zin dat hier toestemming voor is verleend, dienen hier duidelijke afspraken aan ten grondslag te liggen. Om misverstanden over de eigendom en het gebruik van de grond te voorkomen is het vereist dat afspraken met betrekking tot het gebruik van de gronden schriftelijk worden vastgelegd. Teneinde te bewerkstelligen dat zoveel als mogelijk eenheid wordt bereikt in de bestaande diverse varianten betreffende het gebruik van gemeentegrond en gelijke gevallen gelijk dienen te worden behandeld, wordt aanbevolen het rechtmatig gebruik van gemeentegronden zoveel als mogelijk te uniformeren. 3.1 Verhuur groenstroken en restpercelen Wanneer een groenstrook of restperceel niet in aanmerking komt voor verkoop, kan deze mogelijk wel in aanmerking komen voor verhuur. Hiervan is sprake in bijvoorbeeld de volgende gevallen: het betreft een groenstrook of restperceel grenzend aan grond behorende tot een huurwoning; het betreft een groenstrook of restperceel grenzend aan in erfpacht uitgegeven grond. Er wordt naar gestreefd om voor alle gevallen waarin sprake is van gebruik van groenstroken en restpercelen waarvoor toestemming is verleend, de afspraken hierover vast te leggen in een standaard huurovereenkomst. Het voordeel van verhuur is dat de betaling van de huurprijs een erkenning inhoudt van het in eigendom toebehoren van de grond aan de gemeente. De verhuurprijzen voor groenstroken en restpercelen zijn als volgt vastgesteld bij besluit van het college van B&W d.d. 30 juni 2009 waarbij o.a. is uitgegaan van bestaande huurprijzen, vergelijking met overige gemeenten en de hoogte van erfpachtcanon van percelen grenzend aan groenstroken van de gemeente (prijspeil 2009): m² per m² Minimaal in Maximaal in 0-10 3,50 35,00 11-25 3,00 35,00 75,00 26-50 2,50 75,00 125,00 51-100 2,00 125,00 200,00 101-250 1,25 200,00 312,50 > 250 o.g.v. taxatie 312,50 Bij bovengenoemd besluit van het college van B&W is ook besloten bestaande huurovereenkomsten te actualiseren en is een standaard huurovereenkomst vastgesteld welke als bijlage I is bijgevoegd. 9

3.2 Recognitie In een enkel geval komt het voor dat het gebruik van gemeentegrond tegen betaling van recognitie plaatsvindt. Recognitie betreft een jaarlijkse heffing welke door de gemeente wordt opgelegd voor het in gebruik geven van de grond om verlies van gemeentegrond te voorkomen. Recognitie heeft een privaatrechtelijke basis en dient te worden aangemerkt als betaling voor het gebruik van andermans goed als erkenning van diens recht daarop. Het betreft een symbolisch bedrag ongeacht de oppervlakte van de in gebruik gegeven grond en dient ter bescherming van het eigendomsrecht van de grond. Het college van burgemeester en wethouders heeft bij het hierboven genoemde besluit van 30 juni 2009 ingestemd met het voorstel de wijzen van gebruik van groenstroken en restpercelen te uniformeren. Nu recognitie als instrument nog nauwelijks wordt toegepast, is het wenselijk het gebruik op grond van recognitie daar waar mogelijk te beëindigen en de in gebruik gegeven grond aan gebruiker te verhuren, of indien hier de voorkeur naar uit gaat, te koop aan te bieden. Binnen de gemeente komt het in enkele gevallen ook nog voor dat recognitie is verschuldigd omdat een in-of uitrit of (tuin)pad behorende bij een woning, uitkomt op grond in eigendom toebehorend aan de gemeente, ook wel uitbaning genoemd. In het kader van het gelijkheidsbeginsel dienen de in dit kader verschuldigde recognities met ingang van 1 januari 2010 door de gemeente te worden beëindigd. Vanaf laatstgenoemde datum zijn bewoners voor zogenaamde uitbaning geen vergoeding op grond van recognitie meer verschuldigd. 3.3 Gebruik om niet Het komt voor dat gemeentegrond wordt gebruikt zonder dat de gebruiker hier een vergoeding voor verschuldigd is. Dit wordt als zeer onwenselijk beschouwd. De omstandigheid dat geen vergoeding is verschuldigd voor het gebruik van de grond kan er toe leiden dat in het geval geen duidelijke afspraken over het gebruik zijn gemaakt, de gebruiker uiteindelijk als eigenaar van de grond dient te worden beschouwd op grond van verjaring. Teneinde dit te voorkomen dient al het gebruik om niet van gemeentegrond te worden beëindigd en dient, mede gelet op het besluit van het college van burgemeester en wethouders van 30 juni 2009 om de wijzen van gebruik van groenstroken en restpercelen te uniformeren, eventueel tot verhuur of verkoop van de gemeentegrond te worden overgegaan. 3.4 Gewenste situatie Zoals uit het bovenstaande blijkt, is het gewenst dat in beginsel voor alle gevallen van rechtmatig gebruik van gemeentegrond een (standaard) huurovereenkomst wordt gesloten met de gebruiker van de grond. Voor de verhuurprijs dient bovenstaande tabel te worden gehanteerd. Om te bewerkstelligen dat voor elk toegestaan gebruik van groenstroken en restpercelen dezelfde standaard huurovereenkomst wordt gebruikt en dezelfde huurprijzen worden gehanteerd, is het nodig dat er een inventarisatie plaatsvindt van alle voorkomende gevallen waarin sprake is van rechtmatig grondgebruik met de juridische grondslag waarop dit gebruik is gebaseerd. Deze inventarisatie heeft al plaats gevonden voor wat betreft alle bestaande afspraken, voor zover bekend en geregistreerd, met betrekking tot het rechtmatig gebruik van groenstroken en restpercelen. Na de inventarisatie van alle bestaande gevallen van verhuur, recognitie en gebruik om niet, worden vervolgens de gebruikers hierover schriftelijk bericht. In die gevallen waarin de gebruikers van 10

gemeentegrond het gebruik willen voortzetten, wordt hen vervolgens een (nieuwe) standaard huurovereenkomst aangeboden. Bestaande huurovereenkomsten, gebruik tegen betaling van recognitie en gebruik om niet worden hierbij beëindigd. Wanneer de gebruiker het gebruik van gemeentegrond wenst te beëindigen, dient het gebruik ook daadwerkelijk te worden beëindigd en dient de situatie in de oorspronkelijke toestand te worden teruggebracht. De hiermee gepaard gaande kosten komen voor rekening van de gebruiker. Mocht het in voorkomende gevallen mogelijk zijn dat de in gebruik genomen gemeentegrond te koop kan worden aangeboden, dan wordt de gebruiker hierover geïnformeerd. 11

12

Onrechtmatig grondgebruik 4 Binnen de gemeente komt het regelmatig voor dat burgers gemeentegrond grenzend aan de grond behorende bij de woning in gebruik nemen zonder dat hier toestemming voor is verleend. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer openbaar groen bij de tuin wordt getrokken. De gemeente loopt het risico de grond uiteindelijk kwijt te raken door verjaring. Hierdoor verliest de gemeente kapitaal en er ontstaat bovendien rechtsongelijkheid. Ook kan de omstandigheid zich voordoen dat de gemeente de grond in de toekomst zelf nodig heeft voor bijvoorbeeld herinrichting van de wijk. In die gevallen waarin dergelijk (onrechtmatig) gebruik wordt geconstateerd wordt voornamelijk ad hoc opgetreden. Wanneer in het geheel niet wordt opgetreden dan bestaat de mogelijkheid dat de gemeente de eigendom van de grond kwijtraakt door verjaring. Het wordt wenselijk geacht de situaties waarin sprake is van onrechtmatig grondgebruik te beëindigen. 4.1 Gewenste situatie Teneinde te voorkomen dat de gemeente de eigendom van gemeentegrond verliest, is het wenselijk het onrechtmatig grondgebruik door burgers voor zoveel als mogelijk te legaliseren op uniforme wijze. Het uitgangspunt hierbij is dat gelijke gevallen gelijk dienen te worden behandeld. Hiervoor is ten eerste vereist dat de gevallen waarin zich onrechtmatig grondgebruik voordoet te inventariseren. Deze inventarisatie heeft in het kader van groenbeheer al deels plaatsgevonden. Gelet op de hoeveelheid van de gevallen verdient het aanbeveling de nog uit te voeren inventarisatie per kern te laten plaatsvinden. Naast de inventarisatie per kern, komt het ook voor dat medewerkers van de districten, IB en cluster Handhaving terloops gevallen van onrechtmatig grondgebruik constateren. Voor deze gevallen zijn voor de districten, IB en cluster Handhaving instructies opgesteld met bijbehorende bijlagen welke bij deze notitie zijn gevoegd (bijlage II). Nadat de inventarisatie, of eventueel constatering door de disticten, IB of cluster Handhaving, heeft plaatsgevonden, doen zich de volgende situaties voor: 1. Verkoop door de gemeente van in gebruik genomen gemeentegrond. In die gevallen waar het (onrechtmatig) gebruik van gemeentegrond grenst aan grond in eigendom toebehorend aan de (onrechtmatige) gebruiker van de gemeentegrond dient in overweging te worden genomen om de gemeentegrond te verkopen aan de gebruiker indien hier geen belemmeringen voor aanwezig zijn (zie hieronder de toetsingscriteria verkoop groenstroken). Voor de verkoopvoorwaarden en de koopprijs wordt hier verwezen naar de Algemene verkoopvoorwaarden onroerende zaken gemeente Schouwen-Duiveland 2009 en de Grondprijsbrief Schouwen-Duiveland welke jaarlijks wordt vastgesteld. Wanneer de gebruiker echter niet van het aanbod om de grond te kopen gebruik wenst te maken,dient te worden overwogen of en in welke vorm het gebruik kan worden gelegaliseerd. Wanneer het gebruik niet wordt gelegaliseerd en de grond in eigendom blijft toebehoren aan de gemeente, dienen door de gemeente maatregelen te worden getroffen teneinde te voorkomen dat het onrechtmatig gebruik wordt voortgezet. Op grond van artikel 5:2 van het Burgerlijk wetboek dient door de gemeente een vordering tot revindicatie te worden ingesteld op grond waarvan de gemeente als eigenaar de grond op eist. Wanneer de gebruiker het gebruik van de gemeentegrond niet vrijwillig beëindigt nadat hem/haar schriftelijk is verzocht hiertoe over te gaan, dienen passende rechtsmaatregelen te worden getroffen en eventueel een gerechtelijke procedure te worden gestart. 13

2. Verhuur door de gemeente van in gebruik genomen gemeentegrond. Wanneer er sprake is van (onrechtmatig) gebruik van gemeentegrond welke grenst aan grond welke door de (onrechtmatige) gebruiker van de gemeentegrond wordt gehuurd van derden (bijvoorbeeld in het geval van een huurwoning) of in erfpacht is uitgegeven, is het niet wenselijk de gemeentegrond aan gebruiker te verkopen. In dit geval verdient het de voorkeur, indien hiervoor geen belemmeringen bestaan en het wenselijk is dat het gebruik wordt gelegaliseerd, hier een (standaard) huurovereenkomst voor af te sluiten. Wanneer de (onrechtmatig) gebruiker geen gebruik wenst te maken van de mogelijkheid om de grond te huren en het gebruik dus niet kan worden gelegaliseerd, dient de gemeente maatregelen te treffen teneinde te voorkomen dat het onrechtmatig gebruik wordt voortgezet. Op grond van artikel 5:2 van het Burgerlijk wetboek dient door de gemeente een vordering tot revindicatie te worden ingesteld op grond waarvan de gemeente als eigenaar de grond op eist. Wanneer de gebruiker het gebruik van de gemeentegrond niet vrijwillig beëindigt nadat hem/haar schriftelijk is verzocht hiertoe over te gaan, dienen passende rechtsmaatregelen te worden getroffen en eventueel een gerechtelijke procedure te worden gestart. 3. Stuiting verjaring. Wanneer gemeentegrond al gedurende een geruime periode onrechtmatig wordt gebruikt, kan de gebruiker zich beroepen op verjaring. Ten gevolge van verjaring kan namelijk de eigendom van gemeentegrond worden verkregen wanneer de grond in bezit is genomen. Daarom is het noodzakelijk dat in voorkomende gevallen de verjaring wordt gestuit. In geval van bezit te goeder trouw bedraagt de verjaringstermijn 10 jaar, in geval van bezit te kwader trouw is deze termijn 20 jaar. Bezit te goeder trouw wordt bij onroerend goed niet snel aangenomen, tenzij er sprake is van bijzondere omstandigheden. In beginsel kan dus worden uitgegaan van een verjaringstermijn van 20 jaar. Wanneer de termijn van 20 jaar dreigt te verlopen, is het noodzakelijk dat de verjaring wordt gestuit. Stuiting vindt plaats door een schriftelijke aanmaning, indien de aanmaning binnen zes maanden wordt gevolgd door een daad van rechtsvervolging. Dit kan bijvoorbeeld het uitbrengen van een dagvaarding zijn, het inleiden van arbitrage of een handeling strekkend tot het verkrijgen van bindend advies. Indien de wederpartij erkent dat de gemeente rechthebbende is, dan wordt de verjaring eveneens gestuit. Verlies van het bezit eindigt de lopende verjaringstermijn. Indien echter sprake is van onvrijwillig bezitsverlies, en het bezit wordt binnen één jaar terugverkregen, dan wordt een lopende verjaringstermijn niet afgebroken. Voorwaarde hierbij is dat, ofwel het bezit zelf tijdig wordt terugverkregen, ofwel een binnen het jaar ingestelde rechtsvordering tot terugverkrijging van het bezit leidt (art. 3:103 BW). Wanneer een gemeente zich een strook grond, die door een particulier in bezit is genomen, weer toe eigent is er sprake van onvrijwillig bezitsverlies en kan de particulier binnen een jaar een rechtsvordering instellen. Wanneer stuiting van de verjaring heeft plaatsgevonden, begint de verjaringstermijn opnieuw te lopen voor maximaal 5 jaar. Wanneer de bezitter zich op verjaring beroept, is het aan hem/haar om te bewijzen dat de eigendom van de grond is verkregen omdat hij/zij de grond gedurende de daarvoor benodigde termijn in bezit heeft gehad. Als de gemeente de bezitter daartoe in de gelegenheid stelt en de bezitter toont voldoende aan dat de eigendom door verjaring is verkregen, dan kan de gemeente meewerken aan het opmaken van een notariële akte van verjaring en de inschrijving daarvan in het Kadaster. De kosten hiervan dienen voor rekening te komen van de nieuwe eigenaar daar hij/zij het meest gebaat is bij de inschrijving. Voor het meewerken door de gemeente aan de notariële akte van verjaring en de inschrijving hiervan in het Kadaster, brengt de gemeente eenmalig 250,00 bij de nieuwe eigenaar in rekening betreffende de ambtelijke inzet. In het geval dat de gemeente betwist dat door verjaring de eigendom is verkregen, wordt de akte van verjaring alleen ingeschreven als de notaris verklaart dat er voldoende bewijsstukken zijn overlegd en 14

aan de verklaring worden gehecht die genoegzaam aantonen dat er van verjaring sprake is. Indien naar het oordeel van de notaris dergelijk bewijs ontbreekt, dan wordt het stuk in het Kadaster geboekt in het register van voorlopige aantekeningen. In de meeste gevallen zal eerst een gerechtelijke procedure moeten worden gevoerd over de vraag wie eigenaar is van de grond alvorens de rechter zal beslissen dat de akte van verjaring definitief moet worden ingeschreven in het Kadaster. 4. Gerechtelijke procedure Wanneer iemand gemeentegrond in bezit heeft genomen zonder daartoe gerechtigd te zijn en dit bezit ondanks het verzoek hiertoe, niet wordt beëindigd, rest de mogelijkheid om een gerechtelijke procedure in gang te zetten. Op grond van artikel 5:2 van het Burgerlijk wetboek is de gemeente als eigenaar van de grond weliswaar bevoegd deze van een ieder die de grond zonder recht houdt op te eisen, maar dat betekent niet dat er eigenrichting mag worden gepleegd. Er is geen sprake van eigenrichting indien op goede gronden kan worden volgehouden dat de wederpartij geen bezitter of houder is. Dit is bijvoorbeeld het geval als de grond (nog) niet ingericht is als tuin en er ook geen hek is geplaatst. De vraag of het in gang zetten van een gerechtelijke procedure succesvol zal zijn, is, zoals onder andere blijkt uit een recente uitspraak van de rechtbank Middelburg d.d. 7 januari 2009 in een procedure waarbij de gemeente Schouwen-Duiveland partij was, afhankelijk van de concrete omstandigheden. Alvorens een gerechtelijke procedure in gang te zetten, zullen de feiten en omstandigheden dus goed in beeld moeten worden gebracht en dient zoveel als mogelijk bewijsmateriaal te worden verzameld. Aan de hand hiervan kan dan worden ingeschat hoe groot de kans van slagen is. Vorderingen van onbepaalde waarde worden in beginsel behandeld en beslecht door de sector civiel van de rechtbank. Indien er echter duidelijke aanwijzingen zijn dat de vordering geen hogere waarde vertegenwoordigt dan 5.000,00 dan kan de zaak door de kantonrechter worden behandeld en beslist (er liggen bovendien plannen om deze competentiegrens te verhogen naar 10.000,00 of 25.000,00). Rente en buitengerechtelijke kosten moeten worden meegerekend voor de hoogte van de vordering. Voor zover de vordering, bestaande uit de waarde van de strook grond inclusief rente en buitengerechtelijke kosten minder dan 5.000,00 bedraagt, kan deze worden voorgelegd aan de kantonrechter. Het voordeel hiervan is dat bij een gerechtelijke procedure bij de kantonrechter de griffierechten lager zijn en partijen in persoon (dus zonder verplichte procesvertegenwoordiging door een advocaat) mogen procederen hetgeen aanzienlijke kosten bespaart. Wanneer de vordering 5.000,00 of meer bedraagt, dan dient deze aan de rechtbank te worden voorgelegd en dient ook een advocaat te worden ingeschakeld. Het kan voorkomen dat in geval van ontruiming van een in bezit genomen strook gemeentegrond, voor de gemeente sprake is van een spoedeisend belang. In een dergelijk geval kan de gemeente een kort geding aanspannen tegen de bezitter van de gemeentegrond. Afhankelijk van de waarde van de vordering, minder of meer dan 5.000,00, treedt de kantonrechter als kortgedingrechter op of de voorzieningenrechter van de rechtbank. 15

16

5 Verkoop groenstroken en restpercelen De gemeente beheert en onderhoudt het openbaar groen binnen de bebouwde kom. Het openbaar groen heeft in beginsel een duidelijke functie. Of openbaar groen in de hierboven geschetste situaties voor verkoop in aanmerking komt, dient te worden getoetst aan de volgende functies van het openbaar groen: beeldfunctie: aankleding van het gebied (een wijk); planologische functie: groen als buffer tussen twee conflicterende bestemmingen, bijvoorbeeld wonen en bedrijvigheid; verkeersfunctie: het begeleiden van hoofdontsluitingswegen, buurtontsluitingsroutes en fiets- en wandelpaden alsmede geluidswering; ecologische functie: het ontwikkelen en bieden van levensruimte voor flora en fauna; beeldkwaliteitfunctie: het bieden van visuele afscherming van ongewenste aanzichten; recreatieve functie: het bieden van recreatieve buffers zoals parkjes, speelplaatsen en trapveldjes. Wanneer zich de vraag voordoet of openbaar groen kan worden afgestoten, is het van belang dat de vervulling van bovengenoemde functies van het groen niet worden geschaad. In geval van restpercelen ontbreekt een duidelijke functie. Deze restpercelen komen dan ook in beginsel voor verkoop in aanmerking. 17

18

6 Procedure verkoop/verhuur groenstroken en restpercelen Voor het in behandeling nemen van een aanvraag voor koop of huur van een groenstrook of restperceel wordt de volgende procedure gehanteerd. Een aanvraag dient schriftelijk te worden ingediend. Vervolgens neemt het cluster Ontwikkelingsbedrijf van de afdeling Ruimte en Milieu de aanvraag in behandeling. Op de eerste plaats wordt beoordeeld of een aanvraag compleet is ingediend. Wanneer dit niet het geval is dienen de ontbrekende gegevens door de aanvrager te worden aangevuld. Wanneer de aanvraag compleet is, wordt nadat de eigendomssituatie in beeld is gebracht, de aanvraag vervolgens met behulp van een intern toetsingsformulier getoetst door de afdeling Ruimte en Milieu (ruimtelijke ordening), de afdeling Openbare Werken (civiel- en cultuurtechniek, ingenieursbureau, verkeersdeskundige, district en reinigingsdienst) en uiteindelijk het Ontwikkelingsbedrijf. Wanneer geconcludeerd wordt dat verkoop of verhuur mogelijk is, vindt de afhandeling hiervan plaats door het Ontwikkelingsbedrijf. In geval van verhuur wordt een (standaard) huurovereenkomst afgesloten waarbij de verhuurprijzen worden gehanteerd zoals opgenomen in de tabel onder 3.1. In geval van verkoop wordt een koopovereenkomst opgesteld waarop de Algemene verkoopvoorwaarden onroerende zaken gemeente Schouwen-Duiveland 2009 van toepassing zijn. In de jaarlijks vast te stellen Grondprijsbrief gemeente Schouwen-Duiveland zijn de grondprijzen voor groenstroken en restpercelen per kern opgenomen. Zowel voor de verkoop van groenstroken als restpercelen geldt dat indien het een oppervlakte van meer dan 100m² betreft, de prijs via een externe taxatie wordt vastgesteld (zie de Nota Grondbeleid Gemeente Schouwen-Duiveland 2008-2012). Nadat de verkoop of verhuur is gerealiseerd, brengt het Ontwikkelingsbedrijf de afdeling Openbare Werken (district, ingenieursbureau en civiel- en cultuurtechniek) hiervan door middel van een mutatieformulier van op de hoogte in verband met onder andere het vervallen van het onderhoud aan de groenstrook of restperceel. Wanneer de groenstrook of restperceel niet voor verkoop of verhuur in aanmerking komt, wordt de aanvrager hiervan schriftelijk op de hoogte gesteld. Het formele besluit tot verkoop is gemandateerd aan de coördinator van het Ontwikkelingsbedrijf. Het formele besluit tot verhuur is gemandateerd aan het afdelingshoofd van de afdeling die de onroerende zaak beheert. Medewerk(st)ers van het Ontwikkelingsbedrijf hebben een volmacht om namens de burgemeester een verkoop- of verhuurovereenkomst aan te gaan indien het besluit tot verkoop of verhuur is genomen. Wanneer een groenstrook of restperceel niet voor verkoop of verhuur in aanmerking komt, wordt het besluit tot afwijzing van het schriftelijke verzoek hiertoe voorgelegd aan het college van burgemeester en wethouders. 19

20

Samenvatting 7 Als eigenaar van gronden is het voor de gemeente Schouwen-Duiveland van essentieel belang deze eigendommen veilig te stellen en regels op te stellen voor het gebruik van deze eigendommen. In het bovenstaande worden regels gesteld met betrekking tot rechtmatig grondgebruik, de aanpak van onrechtmatig grondgebruik en de voorwaarden waaronder verkoop of verhuur van gemeentegrond kan plaatsvinden. Het doel van deze regels is om te komen tot een uniformering van het gebruik van gemeentegrond waarbij rechtsgelijkheid hoog in het vaandel staat. Teneinde inzicht te krijgen in de omvang van zowel het rechtmatige als onrechtmatige gebruik van gemeentegronden dient gemeentebreed een inventarisatie plaats te vinden van voorkomende gevallen van zowel rechtmatig als onrechtmatig grondgebruik. Nadat de inventarisatie heeft plaatsgevonden dienen vervolgacties te worden ingesteld. Nadat deze inventarisatie heeft plaatsgevonden, kunnen vervolgens de vervolgacties in beeld worden gebracht en een inschatting worden gemaakt voor de benodigde inzet van middelen. 21

Laan van St. Hilaire 2 4301 SH Zierikzee Postadres: Postbus 5555 4300 JA Zierikzee T (0111) 452 000 F (0111) 452 452 gemeente@schouwen-duiveland.nl www.schouwen-duiveland.nl