DR-JVR-X. Deelreglement Juridisch Vastgoed Rijksoverheid Module 1, 2 en 3

DR-JVR-X Deelreglement Juridisch Vastgoed Rijksoverheid Module 1, 2 en 3 Uitgave: december 2011

DR-JVR-X 3 1 Algemeen Naam : Reed Business Opleidingen Adres : H.A. Lorentzstraat 1a te Zwijndrecht Aard : Thematisch ingerichte mondelinge bijeenkomsten Naast dit reglement is het Examenreglement Koninklijke PBNA (A2000) van toepassing. 2 Doelstellingen De opleiding is op maat gesneden voor (ervaren) vastgoedmedewerkers die al enige jaren werkzaam zijn in de operationele bedrijfsprocessen van de vastgoedorganisaties. De opleiding beoogt in een algemene opleidingsbehoefte te voorzien van medewerkers van de vastgoedorganisaties van het Rijk die onder het bereik van de Raad voor Vastgoed Rijksoverheid (RVR) vallen. Hierdoor wordt een belangrijke basis gelegd voor praktijkgerichte samenwerking tussen de vastgoedorganisaties. De opleiding biedt: inzicht in de omgeving, structuur, taakstelling en opbouw van vastgoedbezittingen, bedrijfsprocessen en vastgoedinformatiesystemen van de vastgoedorganisaties; brede juridische basiskennis van de wet- en regelgeving op het gebied van het publiekrecht en het privaatrecht waarvan de vastgoedorganisaties zich bedienen; inzicht in de samenhang en de synergie tussen de publiekrechtelijke en privaatrechtelijke weg die de Rijksoverheid bewandelt voor het realiseren van Rijksbeleid met behulp van vastgoed. 3 Opleiding 3.1 Inhoud De opleiding bestaat uit de volgende modulen: Code Naam Studiebelastingsuren JVR1 JVR2 JVR3 Het speelveld en de marktpositie van de vastgoedorganisaties van het Rijk Het publiekrechtelijk instrumentarium bij vastgoedbeheer en vastgoedtransacties Het privaatrechtelijke instrumentarium bij vastgoedbeheer en vastgoedtransacties Het met voldoende resultaat afgesloten hebben van de toetsen van de modulen JVR1, JVR2 en JVR3 geven recht op het diploma Juridisch Vastgoed Rijksoverheid. Het diploma is bij Koninklijke PBNA bekend onder de code JVR. De opleiding is bij Reed Business Opleidingen bekend onder de code JVR. 84 uur 84 uur 84 uur 0809/3 Elsevier Opleidingen, Postbus 415, 3330 AK Zwijndrecht. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Dit is eveneens van toepassing op gehele of gedeeltelijke bewerking van de uitgave. 9

Leskern DR-JVR-X 4 3.2 Vooropleiding Cursisten worden tot de opleiding toegelaten, indien zij een vooropleiding op mbo-niveau bezitten, gerelateerd aan het werkveld. Cursisten dienen werkzaam te zijn bij de vastgoedorganisaties van de Rijksoverheid, waartoe gerekend worden: Rijksgebouwendienst (RGD), vallend onder het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK); Dienst Vastgoed Defensie (DVD), vallend onder het Ministerie van Defensie (DEF); Dienst Landelijk Gebied (DLG), vallend onder het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (ELI); Rijksvastgoed- en ontwikkelingsbedrijf (RVOB), vallend onder het Ministerie van Financiën (FIN); Rijkswaterstaat (RWS), vallend onder het Ministerie van Infrastructuur & Milieu (I&M); ProRail (PR), vallend onder het Ministerie van Infrastructuur & Milieu (I&M); Staatsbosbeheer (SBB), een agentschap; Centraal Orgaan Asielzoekers (COA). Ook medewerkers van de Rijksbelastingdienst (vallend onder het Ministerie van Financiën) kunnen, in verband met expertise voor het waardeonderzoek, in overleg aan de modules deelnemen. In overleg kunnen medewerkers van aanverwante organisaties (Landschappen, Natuurmonumenten, enz.) en andere overheden van het Rijk (Provincies, Gemeenten) deelnemen. 3.3 Vrijstelling voor delen van de opleiding De examencommissie verleent geen vrijstelling voor modulen. Modulenaam JVR1, Module 1, Het speelveld en de marktpositie van de vastgoedorganisaties van het Rijk JVR2, Module 2, Het publiekrechtelijk instrumentarium bij vastgoedbeheer en vastgoedtransacties JVR3, Module 3, Het privaatrechtelijk instrumentarium bij vastgoedbeheer en vastgoedtransacties Vrijstellend bewijs Geen Geen Geen

Leskern DR-JVR-X 5 4 Toetsprotocollen 4.1 JVR1, Module 1: Het speelveld en de marktpositie van de vastgoedorganisaties van de Rijksoverheid Vrijstelling De examencommissie verleent geen vrijstelling voor de toets. Toetsorganisatie Kandidaten kunnen deelnemen aan een centraal georganiseerd examen of een afspraak maken voor een individueel examen. Aanmelding Indien kandidaten willen deelnemen aan het centraal of individueel examen, dienen zij zich aan te melden bij PBNA volgens de procedure vermeld in het Examenreglement Koninklijke PBNA (A2000). Geldigheidsduur toetsbewijs De geldigheidsduur van het toetsbewijs is onbeperkt. Opnieuw afleggen van toetsen Voor herkansing van de toets, zie het Examenreglement Koninklijke PBNA, A2000. Toetsvorm De toets bestaat uit: 15 meerkeuzevragen; 5 open vragen. De toets wordt schriftelijk afgenomen. Toetsduur De toets heeft een duur van 180 minuten. Vraagvorm en aantal vragen De toets bestaat uit 15 meerkeuzevragen met vier antwoordmogelijkheden waarbij slechts één antwoord goed is en uit 5 open vragen. Cesuur Voor de 15 MC-vragen kunnen in totaal 60 punten worden gescoord; voor de 5 Open vragen kunnen in totaal 40 punten worden gescoord. Er wordt een cesuur van 55% gehanteerd, dit wil zeggen, dat de kandidaat is geslaagd, indien er minimaal 55 punten worden behaald. Materialen tijdens de toets Tijdens de toets mag de kandidaat het lesmateriaal raadplegen. De kandidaat dient dit materiaal zelf mee te nemen. Eindtermen Voor deze module gelden de volgende eindtermen: Thema: Vastgoedcyclus en vastgoeddiensten kan de omvang en diversiteit van het vastgoedbezit van het rijk uiteenzetten; kent de typering van de werkzaamheden in de vastgoedcyclus en kan deze interpreteren; kan de positie van elke VGO plaatsen binnen het Rijk; kan de inrichting en organisatie van de VGO s uiteenzetten;

Leskern DR-JVR-X 6 kent de taken en bevoegdheden van de VGO s en kan deze vergelijken; kent de wettelijk grondslagen voor VGO s en kan deze vergelijken; kan de werkprocessen van de verschillende VGO s beschrijven en vergelijken. Opmerking: Bovenstaande punten zijn in deze fase van de opleiding nog intern gericht (interne VGO-organisatie). Thema: Inleiding JVR Dit thema kent geen eindtermen en wordt derhalve niet getentamineerd. Thema: Staatseigendommen is op de hoogte van de instelling, de werkwijze en de doelstellingen van de Raad voor Vastgoed Rijksoverheid; heeft globale kennis van het werkprogramma van de Raad voor Vastgoed Rijksoverheid (RVR); kan de relatie van RVR-activiteiten relateren aan het eigen werkproces; heeft globaal inzicht in de bezittingen van de Rijksoverheid; kan aangeven waar de VGO s van de Rijksoverheid elkaar tegenkomen in het dagelijks werk. Thema: Kadaster en Topografische dienst kent de opzet van geografische vastgoedinformatiesystemen (GIS); is op de hoogte van de mogelijkheden van GIS en kan verschillende systemen binnen de overheid vergelijken; kent de mogelijkheden voor aanwending van GIS in bedrijfsprocessen van VGO s; kent de mogelijkheden voor aanwending van GIS bij realisering doelstelling RVR; kan de inrichting, werking, producten en tenaamstelling van het Kadaster uiteenzetten; kan de wijze waarop staatseigendommen zijn te naam gesteld en geregistreerd bij het Kadaster hanteren; kan de eigendommen van het Bureau Beheer Landbouwgronden plaatsen in relatie tot de eigendommen van de Dienst Domeinen en ZBO s (bijvoorbeeld Staatsbosbeheer); heeft inzicht in de werking van het eigen vastgoedverwerkingssysteem (van 1 VGO); kan de gegevens van het Kadaster verwerken in het GIS van de eigen VGO. Thema: RVR, Regio-RVR en Gebiedsontwikkeling kan de raakvlakken c.q. overeenkomsten tussen diverse bedrijfsprocessen van de verschillende VGO s herkennen en interpreteren; kan de samenwerkingsverbanden binnen het Rijk herkennen en onderscheiden; kan de samenwerkingsmogelijkheden tussen VGO s regionaal en landelijk onderscheiden en herkennen; kan het belang van de RVR uiteenzetten; kan de werkzaamheden van de projectdirectie Vastgoed aangeven; kan de werkzaamheden van de projectdirectie Vastgoed noemen. Thema: Cultureel Erfgoed en herbestemming - kent het RVR-protocol cultureel erfgoed rijksoverheid; - is op de hoogte van de wijze waarop met erfgoed in eigendom van het Rijk omgegaan wordt; - is op de hoogte van het bestaan van een RVR-programmagroep cultureel erfgoed Rijksoverheid; - weet wie de contactpersoon is namens zijn organisatie. - is op de hoogte van het bestaan van het advies van de Raad voor Vastgoed Rijksoverheid aan OCW over het cultureel erfgoed van het rijk; - is op de hoogte van de beleidsontwikkelingen m.b.t. cultureel erfgoed en herbestemming;

Leskern DR-JVR-X 7 Thema: Ruimtelijke Informatie Vastgoedverkeer kent het belang van de Ruimtelijke Informatie Vastgoedverkeer voor de samenwerking in het kader van de Raad voor vastgoed Rijksoverheid (Visie & doelstelling); is op de hoogte van het bestaan van de GIS-applicatie van de RVR en de bijbehorende website als platform; kent de mogelijkheden voor aanwending van de GIS-applicatie; is op de hoogte van het bestaan en de grote lijnen van het Informatieplan van de RVR. Thema: Nota Grondbeleid & anticiperend handelen in vastgoed kan het grondbeleid van de regering uiteenzetten op hoofdlijnen; kent het beleidsinstrumentarium van de verschillende ministeries in relatie tot vastgoed en kan deze vergelijken; kent het beleidsinstrument anticiperend aankopen. Thema: SVIR kan de SVIR uiteenzetten op hoofdlijnen; is op de hoogte van de gevolgen en kent de grote lijnen van de nieuwe Wro; kent het grondbeleid in hoofdlijnen. Thema: RGD en Rijkshuisvesting - kan de taken en werkvelden van de RGD omschrijven; - kent de opdrachtgevers en klanten van de RGD omschrijven; - kent de samenwerkingspartners en samenwerkingsvormen van de RGD. Thema: Omgevingsverkenning DLG & RWS kan de taken en werkvelden van RWS en DLG omschrijven; kent de opdrachtgevers en klanten van RWS en DLG; kent de samenwerkingspartners en samenwerkingsvormen van RWS en DLG; is bekend met de aankooptitels; is bekend met de verwervingsregels; is bekend met de beheersregels; is bekend met de vervreemdingsregels. Thema: Omgevingsverkenning DVD kent de inrichting van de Dienst Vastgoed Defensie; is bekend met het werkveld van de Dienst Vastgoed Defensie; kan de 6 primaire processen van de Dienst Vastgoed Defensie benoemen en omschrijven. Thema: Omgevingsverkenning RVOB, reallocatieprocedure, besluitvorming rond aanleg Infra kent de verschillen tussen de handelswijze van RWS en DLG; kent de overeenkomsten tussen RWS en DLG; kent de randvoorwaarden voor de aanleg van infrastructuur.

Leskern DR-JVR-X 8 Thema: Vooruitblik Rijksoverheid in publiekrecht en in privaatrecht kent de elementaire begrippen uit het staatsrecht en bestuursrecht; kan de overheden in het publiekrecht en privaatrecht plaatsen; kent de legitimaties om ruimtelijk beleid te maken en te realiseren; kent in hoofdlijnen het bouwwerk van het publiekrechtelijk instrumentarium; weet in hoofdlijnen wat de Tweewegenleer betekent en wat daarvan het belang is; weet de soorten regelingen, die de burgers algemeen binden, te onderscheiden; kent de grondslag voor samenwerkingsverbanden tussen publiekrechtelijke lichamen; weet de waarborgen voor de burgers, als de Rijksoverheid ruimtelijk beleid realiseert langs de publiekrechtelijke of de privaatrechtelijke weg.

Leskern DR-JVR-X 9 4.2 Module 2, Het publiekrechtelijk instrumentarium bij vastgoedbeheer en vastgoedtransacties Vrijstelling De examencommissie verleent geen vrijstelling voor de toets. Toetsorganisatie Kandidaten kunnen deelnemen aan een centraal georganiseerd examen of een afspraak maken voor een individueel examen. Aanmelding Indien kandidaten willen deelnemen aan het centraal of individueel examen, dienen zij zich aan te melden bij PBNA volgens de procedure vermeld in het Examenreglement Koninklijke PBNA (A2000). Geldigheidsduur toetsbewijs De geldigheidsduur van het toetsbewijs is onbeperkt. Opnieuw afleggen van toetsen Voor herkansing van de toets, zie het Examenreglement Koninklijke PBNA, A2000. Toetsvorm De toets bestaat uit: 15 meerkeuzevragen; 5 open vragen. De toets wordt schriftelijk afgenomen. Toetsduur De toets heeft een duur van 180 minuten. Vraagvorm en aantal vragen De toets bestaat uit 15 meerkeuzevragen met vier antwoordmogelijkheden waarbij slechts één antwoord goed is en uit 5 open vragen. Cesuur Voor de 15 MC-vragen kunnen in totaal 60 punten worden gescoord; voor de 5 Open vragen kunnen in totaal 40 punten worden gescoord. Er wordt een cesuur van 55% gehanteerd, dit wil zeggen, dat de kandidaat is geslaagd, indien er minimaal 55 punten worden behaald. Materialen tijdens de toets Tijdens de toets mag de kandidaat het lesmateriaal raadplegen. De kandidaat dient dit materiaal zelf mee te nemen. Eindtermen Voor deze module gelden de volgende eindtermen: Thema: Algemene wet bestuursrecht - weet de Awb te plaatsen binnen het bestuursrecht; - heeft kennis van de soorten regels in de Awb; - kent een aantal kernbegrippen uit de Awb; - heeft kennis van de algemene beginselen van behoorlijk bestuur; - heeft kennis van de uniforme openbare voorbereidingsprocedure;

Leskern DR-JVR-X 10 - heeft kennis van en inzicht in hoe de rechtsbescherming (bezwaar/voorlopige voorziening/(hoger) beroep/administratief beroep) tegen de overheid is geregeld. Thema: Wet ruimtelijke ordening, Wet voorkeursrecht gemeenten kan de ruimtelijke ordeningsregelingen op Rijks-, provinciaal en gemeentelijk niveau uitleggen, alsmede de wijzigingen die ter zake voortvloeien uit de fundamentele herziening van de Wet op de Ruimtelijke Ordening; kent de hoofdlijnen van de nieuwe Wro; kan verschillen en overeenkomsten tussen de oude WRO en de nieuwe Wro benoemen; kan de Wet voorkeursrecht gemeenten plaatsen/uitleggen; kan de structuurvisie als ruimtelijk ordeningsinstrument plaatsen; heeft kennis van de inspraakprocedures op ruimtelijk ordeningsterrein. Thema: Administratieve onteigening, Herziening Onteigeningswet kan de administratieve onteigeningsprocedure plaatsen/uitleggen; heeft kennis van de Titels IIa en IV van de Onteigeningswet; is globaal op de hoogte van de ontwikkelingen rondom de nieuwe Onteigeningswet en de nieuwe Wet ruimtelijke ordening. Thema: Basisbeginselen Gerechtelijke onteigening kent een aantal verschillen tussen de administratieve en gerechtelijke onteigeningsprocedure; heeft kennis van de basisbeginselen en basisbegrippen van de/het gerechtelijke onteigening/onteigeningsschadeloosstellingsrecht. Thema: Grondverwerving, onteigening, planschade en de Grondexploitatiewet is bekend met het wettelijke fundament van grondverwerving en onteigening en is bekend met begrippen zoals de drie fasen, de verschillende grondverwervingsinstrumenten, het begrip economisch eigenaar, schadevergoeding, schadeloosstelling, waardemethoden; is bekend met het begrip Planschade en gerelateerde begrippen zoals de twee basistypen en het causaal verband; is globaal op de hoogte van de ontwikkelingen rondom de Grondexploitatiewet. Thema: Belemmeringwetgeving, Verdrag van Malta en Nadeelcompensatie kent het begrip nadeelcompensatie en de beginselen die daaraan ten grondslag liggen; heeft kennis van de criteria die de nadeelcompensatieplicht bepalen; kan een aantal begrippen uit het nadeelcompensatierecht plaatsen; heeft kennis van de gedoogplichtfiguur, zoals opgenomen in de Belemmeringenwet Privaatrecht, Belemmeringenwet Verordeningen en de Waterstaatswet 1900; kent het verschil tussen onteigening en oplegging gedoogplicht; kent het Verdrag van Malta/Wetsvoorstel op de archeologische monumentenzorg op hoofdlijnen. Thema: Gedragslijnen omgaan met bodemverontreinigingen heeft inzicht in relevante milieutechnische en milieujuridische aspecten; heeft kennis van begrippen en definities die voor een goede beoordeling van bodemverontreiniging, onderzoek en sanering van belang zijn; heeft inzicht in de gevolgen van bodemverontreiniging voor aankoop/verkoop en huur/verhuur van onroerend goed; heeft inzicht in de gevolgen van bodemverontreiniging voor de waarde van onroerend goed;

Leskern DR-JVR-X 11 heeft inzicht in de gevolgen van bodemverontreiniging op het proces van vastgoedontwikkeling. Thema: Gebouwen- en bouwbeleid is bekend met het begrip College van Rijksadviseurs en de functie van de Rijksbouwmeester; is bekend met het begrip Rijksgebouwendienst en (her)kent de globale ontstaansgeschiedenis en de taken; is bekend met het begrip Monumenten, het onderscheid tussen rijksmonumenten, provinciale monumenten en gemeentelijke monumenten; is bekend met het begrip beschermde stads- en dorpsgezichten en weet wat beeldbepalende panden zijn; (her)kent de Monumentenwet; is bekend met het belang van Monumentenzorg, is bekend met de hoofdlijnen van de ontwikkeling van de monumentenzorg. Thema: Het Europese en nationale natuurbeschermingsrecht kent in hoofdlijnen de inhoud en belangrijkste consequenties van: het besluit Vrijstelling beschermde dier- en plantensoorten; het Besluit Luchtkwaliteit; de Vogelrichtlijn; de Habitatrichtlijn; Natuurbeschermingswet 1998; de Flora- en Faunawet. Thema: Het EU-recht in vogelvlucht kan de verdragen opsommen waarop het EU-recht gebaseerd is; weet waarvoor de "drie Pijlers" van de EU staan; weet met welke procedure de meeste EU-besluiten tot stand komen, welke instellingen hierbij betrokken zijn en welke rol deze spelen; kan aangeven hoe binnen de Raad van de EU gestemd wordt en waarom er in dit kader van het sluiten van compromissen wordt gesproken. Thema: Ruimte voor de Rivier heeft inzicht in de doelstelling (nut en noodzaak) van de Beleidslijn Ruimte voor de Rivier; kent van die Beleidslijn het toepassingsgebied en de daarbinnen te onderscheiden differentiatie; kent de afwegingskaders van de Beleidslijn; kent de begripsomschrijvingen en definities van de Beleidslijn en het Uiterwaardengebied; heeft inzicht in de (vastgoed) gevolgen van de Beleidslijn. Thema: Besluitvorming infrastructurele projecten/tracéwet heeft inzicht in de verschillende aspecten bij besluitvorming over infrastructurele projecten; heeft inzicht in de Tracéwet. Thema: Hoofdlijnen Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) heeft zicht op de uitgangspunten gehanteerd in de Wabo; heeft enige kennis van in de onderliggende regelgeving van de Wabo; weet welke vergunningstelsels in de Wabo zijn samengevoegd; is in hoofdlijnen op de hoogte van de aanvraagprocedure voor een omgevingsvergunning, de bevoegde gezagen en de reguliere/openbare voorbereidingsprocedure; heeft inzicht in de relatie tussen de Wabo en de Wet ruimtelijke ordening/woningwet

Leskern DR-JVR-X 12 4.3 Module 3 - Het privaatrechtelijk instrumentarium bij vastgoedbeheer en vastgoedtransacties Vrijstelling De examencommissie verleent geen vrijstelling voor de toets. Toetsorganisatie Kandidaten kunnen deelnemen aan een centraal georganiseerd examen of een afspraak maken voor een individueel examen. Aanmelding Indien kandidaten willen deelnemen aan het centraal of individueel examen, dienen zij zich aan te melden bij PBNA volgens de procedure vermeld in het Examenreglement Koninklijke PBNA (A2000). Geldigheidsduur toetsbewijs De geldigheidsduur van het toetsbewijs is onbeperkt. Opnieuw afleggen van toetsen Voor herkansing van de toets, zie het Examenreglement Koninklijke PBNA, A2000. Toetsvorm De toets bestaat uit: 15 meerkeuzevragen; 5 open vragen. De toets wordt schriftelijk afgenomen. Toetsduur De toets heeft een duur van 180 minuten. Vraagvorm en aantal vragen De toets bestaat uit 15 meerkeuzevragen met vier antwoordmogelijkheden waarbij slechts één antwoord goed is en uit 5 open vragen. Cesuur Voor de 15 MC-vragen kunnen in totaal 60 punten worden gescoord; voor de 5 Open vragen kunnen in totaal 40 punten worden gescoord. Er wordt een cesuur van 55% gehanteerd, dit wil zeggen, dat de kandidaat is geslaagd, indien er minimaal 55 punten worden behaald. Materialen tijdens de toets Tijdens de toets mag de kandidaat het lesmateriaal raadplegen. De kandidaat dient dit materiaal zelf mee te nemen. Eindtermen Voor deze module gelden de volgende eindtermen: Thema: Privaat- en publiekrecht begrijpt de samenhang tussen publiekrecht en privaatrecht; doorziet de werking van de algemene beginselen van behoorlijk bestuur op het privaatrechtelijk handelen van de Staat; doorziet de structuur van de studiekaarten privaat- en publiekrecht.

Leskern DR-JVR-X 13 Thema: Privaatrechtelijk handelen van de Staat kent het begrip Eigendom van de Staat en de toepassing hiervan; is bekend met het begrip ingebruikgeving; is bekend met het begrip Wet beheer rijkswaterstaatswerken. Thema: Overeenkomstenrecht, koop heeft inzicht in de specifieke aspecten verbonden aan een koopovereenkomst; doorziet het systeem van het vermogensrecht; heeft inzicht in het ontstaan, de overgang en het tenietgaan van verbintenissen; heeft kennis van de obligatoire overeenkomsten ; kan de rechtsgevolgen van overeenkomsten aangeven; begrijpt (de gevolgen van) tekortkoming in de nakoming; heeft inzicht in het verschijnsel ontbinding. Thema: De rol van de notaris en de gemeenschap van goederen De deelnemer kent de rol van de notaris; kent het werkgebied van de notaris; weet wat er speelt rond de routing van een dossier; is bekend met het huwelijksvermogensrecht; kan de begrippen gemeenschap van goederen en huwelijksvoorwaarden omschrijven. Thema: Zakenrecht (eigendomsrecht/eigendomsoverdracht) heeft inzicht in het eigendomsrecht voor roerende en onroerende zaken; kan wijzen van eigendomsverkrijging aangeven en onderscheiden; kent de werkwijze van de notaris en diens inzetmogelijkheden voor de Rijksoverheid. Thema: Beperkte zakelijke rechten kent de kenmerken van de beperkte zakelijke rechten kent de in de wet genoemde beperkte zakelijke rechten heeft inzicht in de relevante wetgeving op het gebied beperkte zakelijke rechten; Thema: Huur is bekend met het begrip huur en de verschillende huurovereenkomsten; is bekend met de verplichtingen van de huurder en verhuurder; kent de belangrijkste onderwerpen van de huurwetgeving en de mogelijkheden ervan voor de vastgoedorganisaties. Thema: Pacht heeft inzicht in de huidige pachtwetgeving; begrijpt op welke wijze een pachtovereenkomst kan ontstaan en welke gevolgen dit heeft voor de eigenaar; is bekend met de diverse vormen van een pachtovereenkomst kent in grote lijn de verplichtingen van de verpachter en van de pachter; is bekend met de wijzen waarop een pachtovereenkomst kan eindigen

Leskern DR-JVR-X 14 Thema: Zakelijke Lasten kent de 8 verschillende zakelijke lasten; weet welke instanties de zakelijke lasten opleggen; is bekend met de Wet waardering onroerende zaken; is bekend met de begrippen waardebepaling en de verschillende vormen van belasting. Thema: Onrechtmatige overheidsdaad kan onderscheid maken tussen publiekrecht en privaatrecht en weet hoe en wanneer de overheid het privaatrecht gebruikt voor publiekrechtelijke doelen; kent en herkent voorbeelden van (on)rechtmatig overheidshandelen; kan de begrippen zuiver en onzuiver schadebesluit omschrijven en onderscheiden; kan een omschrijving geven van de onrechtmatige daad en van de elementen waaruit dit leerstuk is opgebouwd en kan een vergelijking maken tussen dit leerstuk en dat van de wanprestatie; kan onderscheid maken tussen de begrippen risicoaansprakelijkheid en schuldaansprakelijkheid; kent de bijzondere aansprakelijkheid voor opstallen; heeft kennis van in te stellen acties naar aanleiding van een (dreigende) onrechtmatige daad. Thema: Intern en extern klachtrecht/wet openbaarheid van bestuur heeft kennis en inzicht in de belangrijkste kenmerken van het intern klachtrecht en is bekend met de interne klachtprocedure; heeft kennis en inzicht in de belangrijkste kenmerken van het extern klachtrecht (Nationale ombudsman) en is bekend met de externe klachtprocedure; heeft kennis en inzicht van de verschillen en overeenkomsten tussen het intern en extern klachtrecht; heeft kennis en inzicht in de belangrijkste kenmerken van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) en kan de begrippen openbaar bestuur, actieve en passieve openbaarheid, absolute en relatieve weigeringsgronden in dit kader plaatsen; is bekend met de in het kader van een Wob-verzoek te volgen procedure. Thema: Wetboek van burgerlijke rechtsvordering kan het burgerlijk procesrecht omschrijven; kan de gerechten van de rechterlijke macht omschrijven; is in staat de regels van het burgerlijk proces toe te lichten; kan de grondbeginselen van het burgerlijk procesrecht verklaren; is in staat de organisatie van de rechterlijke macht te beschrijven en te verklaren; kan de absolute en de relatieve competentie onderscheiden en omschrijven; kan de absolute competentie van de kantonrechter aangeven; is in staat de rechtbankprocedure toe te lichten; kan het verloop van het contradictoir geding verklaren; weet een omschrijving te geven van het geding bij verstek; kan een dagvaarding toelichten; kan in een vonnis herkennen en onderscheiden: de kracht van gewijsde, het gezag van gewijsde en de executoriale kracht; kan een vonnis verklaren dat uitvoerbaar is bij voorraad; kan de procedure in kort geding beschrijven en toelichten; kan een arbitrale procedure omschrijven; kan gewone en buitengewone rechtsmiddelen aangeven; is in staat het executierecht toe te lichten; kan de directe en indirecte executiemiddelen omschrijven. 0712/14