Uitdagingen in het jaar van de OLYMPIADE Bouw gestart MUSAE creatief en ondernemend Engeland Vlaanderen Sportieve gevolgen The battles XXX JOHAN OUDERBLAD JOHAN DE WITT-GYMNASIUM JAARGANG 2-3
Als aanhoren ook echt luisteren moet worden. Burg. de Raadtsingel 89 3311 JG Dordrecht Telefoon 078 613 39 66 Telefax 078 631 09 38 E-mail mail@veldlaw.nl www.veldlaw.nl
JOHAN:Editorial van de redactie aperta Openheid APERTA Aspiratie en inspiratie van zaken. En dat in het Latijn. Van het werkwoord aperire het voltooide passieve deelwoord: apertus. En dan natuurlijk in het onzijdig meervoud. Geniaal. Citaat: M. de Hoon. Samen met P. Barendregt initiatiefnemer van Aperta (1994). Vanaf jaargang 2010 JOHAN De wil bij de mens om iets te bereiken, vol geestdrift, bezieling en vurig verlangen, reikt deze periode tot olympische hoogten. Vanaf de podia waar de kampioenen de eeuwige roem wacht, zullen zij uitkijken over Olympia en zich wanen te verblijven tussen de goden. Hun aspiratie en inspiratie bracht ze op dit uitzonderlijke niveau. En het zijn deze Olympiërs die op hun beurt een nieuwe generatie inspireren in hun voetsporen te treden. Het verlangen doorgeven de top te willen bereiken. Maar de echte kiem van dit alles Vinden we deze krachtige drijfveren om het hoogste doel te bereiken niet terug in ons dagelijkse bestaan? Bij onszelf? Bij onze kinderen? Op school? Is deze schoolse plaats, en alles wat daar mee te maken heeft, niet een bepalende bron waaruit de bezieling en het verlangen voortkomen? De plaats waar het begrip passie voorgoed in het denken van onze kinderen inbedding vindt? Aspiratie en inspiratie zijn als yin en yang, ze hebben elkaar nodig en houden elkaar in evenwicht. Of het nu gaat om leerlingen, die vanaf klas 1 hun vermogen inzetten en ontwikkelen, of om docenten, die aspireren en inspireren deze doelen bij hun leerlingen aan te wakkeren en te stimuleren. Er zijn meer voorbeelden: op beleidsmatig gebied bijvoorbeeld, waar de schoolleiding en het bestuur van de Oudervereniging aan elkaar gewaagde sparringpartners zijn, die in gezamenlijkheid hun doelen willen bereiken en ons verrassen met nieuwe initiatieven. En wat te denken van de inspirerende drijfveren van de verenigingen Musae en Studium Generale, die niet alleen zelf hun doelen verleggen maar ook ons aanzetten tot interactie. Om mee te doen En zo meer. Natuurlijk gaat dit het niet altijd van een leien dakje. Het kan soms behoorlijk tegenzitten, er kan een kink in de kabel komen of zelfs een enorme stagnatie optreden. Maar zijn het dan niet juist de onderliggende intenties en ingevingen die ons er weer bovenop brengen? Al dan niet met enige hulp van wie of wat dan ook? Ook bij JOHAN gaan aspiratie en inspiratie hand in hand. Wat ruim twee jaar geleden begon als uitwerking van een ouderenquête is uitgegroeid tot een volwassen ouderblad. Het resultaat mag er zijn zo zeggen wij met gepaste trots en enige bescheidenheid. We zijn nog even enthousiast, enthousiaster zelfs, en zitten vol ambitie. Meer en meer ook raken uit onze lezersschare mensen aangestoken op de een of andere manier een bijdrage te leveren. Met bijvoorbeeld als uitwerking dat wij in deze olympische JOHAN een nieuwe columnist mogen verwelkomen en buitengewoon verheugd zijn dat meneer Van der Held (docent Grieks en Latijn) onze gelederen komt versterken. Op geheel eigen wijze zal hij, in deze en volgende edities, een filosofisch licht laten schijnen over uiteenlopende thema s en onderwerpen. Welbeschouwd hebben zaken als sport, school en JOHAN een gemeenschappelijke deler: aspiratie en inspiratie. Het zijn deze twee begrippen die het hoogst haalbare mogelijk maken. Wij wensen u een prettige vakantie, veel leesplezier en tot het volgend schooljaar! de redactie, Judith Houmes-Laan, Simone van Nes, John de Gelder, Joop Roovers JOHAN 3
INHOUD JOHAN 2-3 Aperta/editorial: Aspiratie en inspiratie 3 Van de rector: Terug naar de toekomst 5 School en Oudervereniging van de voorzitter: Bekronen 7 overkoepelende afstemming door het LOZG 22 terugblik schooljaar 2011-2012 34 Medezeggenschapsraad: een persoonlijk verslag 13 Musae: de culturele leerlingenvereniging blikt terug én kijkt vooruit 58 Informatief Wijs in onderwijs: wiskunde Oranjepark: voortbouwen op oude fundamenten 28 De Debatclub: een debatcultuur op het JdW 32 Maatschappelijke stage: de Pilot 50 Reportages Schoolreis Cambridge Engels: Here we come! 30 Vlaanderenreis: een reis uit het boekje! 42 Deltaproject: bijzondere presentatieavonden 54 Mensen De Reünist: Karin Giphart 14 Ouders in de picture: het beroep van Yolanda de Rijke 39 Document docent: JOHAN & meneer Van der Held 44 Feuilleton Spitten naar De Witt, deel 5 18 Columns en Cartoon Oehoe: Bord en Spelen 17 Contumelia XL: Als was in de handen 25 michelangelo 27 Ouder en wijzer: Dromen van goud 36 Palimpsest: De Wereld van Olympia 56 JOHAN Varia Colofon en oproep voor adverteerders 6 Alia alia...: impressies in woord en beeld 21 Retinenda: agenda periode juli - december 2012 27 JOHAN 4
JOHAN:Voorwoord Van de rector Van de RECTOR Terug naar de toekomst 9 mei 2012, een regenachtige ochtend aan het Oranjepark. Na vele maanden vertraging wordt het officiële startsein gegeven voor de bouwwerkzaamheden voor onze school. Piketpalen worden geslagen en de contouren van de gebouwen van de Bavinckschool en het Johan de Witt-gymnasium zijn met enige fantasie duidelijk te onderscheiden. Eindelijk. Gestart met de feitelijke afronding van een lange periode van plannen maken voor een fraaie eigentijdse behuizing voor de school. Mijn voorganger, Bart Muller, heeft er jaren werk aan gehad en zijn degelijke voorbereiding betaalt zich nu toch werkelijk uit. En hard kan het nu gaan. Op het moment van schrijven van deze tekst zijn we goed een maand verder en zitten de palen al in de grond en worden de fundamenten voor het nieuwbouwgedeelte gelegd. Met een beetje geluk staat de nieuwbouw er in grove vorm al aan het eind van dit kalenderjaar! Natuurlijk is er dan nog veel werk te verzetten, maar in onze planning rekenen we er toch echt op nog vóór de volgende zomervakantie terug te kunnen verhuizen naar onze vertrouwde omgeving. Nieuwbouw en renovatie. Zo is het bouwproject het best te omschrijven. Verdubbeling van het volume van het oude gebouw met nieuwbouw aan de achterkant, renovatie van het historische gebouw aan het park. Een combinatie van nieuw nieuw en nieuw oud. En dat is ook een passende omschrijving voor de plannen voor het onderwijs van ons gymnasium. Wij grijpen de verhuizing terug naar onze oude plek in de stad aan voor een nieuwe inrichting van het huis. Op dit moment bereiden we ons voor op een nieuw schoolplan, waarin we met elkaar afspraken maken hoe we in de komende jaren het onderwijs zo kunnen organiseren dat het onze leerlingen het beste voorbereidt op hun toekomst. Zoals altijd bij het inrichten van je vernieuwde of verbouwde huis moet je dan wel keuzes maken. In die spannende fase bevinden wij ons nu. Waar willen we met onze school staan over vier jaar? Waarmee kunnen wij ons als gymnasium nog nadrukkelijker profileren in onze regio? Ook hiervoor zijn inmiddels piketpalen geslagen en worden fundamenten gelegd, parallel lopend met de feitelijke bouwwerkzaamheden. Een enerverende tijd ligt achter ons, een spannende in het verschiet. Zo hoort dat ook. Bezig zijn met de eigen ontwikkeling. Als school, als organisatie. In het belang van uw kinderen, van wie wij immers diezelfde inspanning verwachten. Ik houd u graag op de hoogte, in dat spannende nieuwe schooljaar, met weer fraaie nieuwe JOHANs. Tot dan. J.A. Dekker, rector JOHAN 5
Over JOHAN JOHAN wordt vervaardigd door ouders van leerlingen van het Johan de Witt-gymnasium. Het blad is schoolgerelateerd, wordt geïnitieerd door en opereert onder auspiciën van de Oudervereniging. Het blad heeft primair tot doel ouders en verzorgers van JdW-leerlingen nauwer te betrekken bij de school en te informeren over het reilen en zeilen op en rond school, beschouwd vanuit een ouderperspectief en met de intentie een blad voor de gehele school te zijn. Het blad wordt verspreid onder ouders, (oud-) personeel en overige betrokkenen, alsook in digitale vorm op de site van het Johan de Witt-gymnasium voor reünisten en andere geïnteresseerden. C O L O F O N Jaargang 2, nummer 3 Verschijnt drie keer per schooljaar adverteren in JOHAN De productie van JOHAN in de vorm en het formaat zoals u deze nu inziet, wordt mede mogelijk gemaakt door de adverteerders. En het is u waarschijnlijk al opgevallen, de redactie streeft naar een goed samenspel tussen reclame-uitingen en beeld- en tekstitems. Liever een stijlvolle paginavullende advertentie, dan een pagina vol kleine postzegeladvertenties. Als deze visie u aanspreekt en u wilt tot de groep van adverteerders gaan behoren, maar niet over passend advertentiemateriaal beschikt, dan voorziet de redactie van JOHAN daarin: de vormgeving verzorgen wij voor u. Kosteloos! De meeste advertenties in deze JOHAN zijn daar een voorbeeld van. Tarieven vanaf 95,00. Wenst u meer informatie, of overweegt u deelname? Stuur een berichtje aan johan.jdw@gmail.com en de redactie neemt contact met u op. Reken erop dat uw advertentie gezien wordt! Redactie Judith Houmes-Laan (tevens coördinator) Simone van Nes (tevens advertentiewerving en eindredactie) John de Gelder (vormgeving, beeldbewerking en advertentieopmaak) Joop Roovers (tevens eindredacteur) Met bijdragen van Hanna Bertels, J.A. Dekker, Karin Giphart, Peter van der Graaff, L. van der Held, Maaike Hoogerwerf, M. de Hoon, Angelo van der Luijt, L. de Mees en M. Ras, leden Musae, A. Sebregts, Michael van der Spek, M. Tonino, L. de Zeeuw-van de Erve Met dank aan K. Bos, Fons van den Elsen, D. Groenberg, Twan Hol, L. van der Held, D. de Kloe, M. Oduber, M. van Pelt, Yolanda de Rijke, E. Snijdoodt, Karen Steenwinkel, H. Timmermans, M. Tonino, F. Westdorp, J. Zwartbol Inzenden Iedereen wordt van harte uitgenodigd tot het insturen van kopij. Ook suggesties voor artikelen en andere tips zijn welkom. Kopij wordt getoetst op plaatsbaarheid. De volgende JOHAN verschijnt in week 51, 2012. Sluitingsdatum kopij: 26 oktober 2012. Correspondentieadres: Redactie JOHAN p/a Stek 22, 3311 XS Dordrecht email: johan.jdw@gmail.com Druk & distributie Hollandse Indruk Rotterdam SSKW Dordrecht Grootverzet Fietskoeriers Dordrecht JOHAN 6
JOHAN:School en... Oudervereniging OUDERvereniging Van de voorzitter Bekronen Het voordeel van de wegtikkende tijd is dat de soms langverwachte toekomst onherroepelijk overgaat in het hier en nu, om vervolgens als verleden tijd weer verder te gaan. Zo gebeurde dit ook met de start van de nieuwbouw aan het Oranjepark, daarvan is inmiddels op 9 mei jl. de eerste paal de grond in gedraaid! Het begin van een stevig fundament voor de nieuwbouw en renovatie van het Johan de Witt-gymnasium. Wanneer ik in de buurt fiets, is het altijd leuk om even door het bouwhek te kijken of er weer wat vorderingen met de bouw zijn. Volgens de meest recente planning kan de nieuwe unilocatie vanaf het begin van het schooljaar 2013-2014 in gebruik worden genomen; een bekroning van een langdurige en soms moeizame voorbereidingsperiode. 2012 is ook een olympisch jaar! In Londen hopen de talloze sporters dat hun jarenlange inspanningen beloond gaan worden met goede prestaties en voor een aantal zelfs bekroond met eremetaal. Ik heb nog even de hulp van Wikipedia ingeroepen om de betekenis van de vijf olympische ringen weer scherp op het netvlies te krijgen. Deze gekleurde ringen staan niet alleen symbool voor de vijf continenten (sommigen bestrijden dit, zo ziet u, er zijn vaak meerdere waarheden!), maar ook voor vijf belangrijke waarden: passie, vertrouwen, overwinning, ethiek en sportiviteit. Aan de laatste waarde hebben de derdeklassers onlangs invulling gegeven met de fietstocht naar het Vlaamse Antwerpen. Al deze olympische waarden komen ook terug in ons gymnasium. Vanaf het eerste leerjaar is er kennis gemaakt met deze waarden en zijn ze aan de leerlingen overgedragen. een prestatie van olympisch formaat Alle inspanningen zijn waardevol en worden bekroond met een overwinning. De bevordering naar het volgende leerjaar en in de zesde klas de eindoverwinning: het behalen van het gymnasiumdiploma! Dit moment van het verwerven van het diploma is in zekere zin een prestatie van olympisch formaat, een beloning voor een jarenlange inspanning. Met het verschijnen van deze derde JOHAN is jaargang twee afgesloten. Ik wil graag namens het gehele bestuur van de Oudervereniging de redactie en alle anderen, die in welke vorm dan ook een bijdrage hebben geleverd aan alle JOHAN s van deze jaargang, bedanken voor hun inzet en enthousiasme! Wanneer deze JOHAN bij u op de mat valt, is het nog slechts een kwestie van tijd voordat de schoolvakantie begint. Ik wens u allen weer veel leesplezier en een fijne en zonnige vakantie! Peter van der Graaff, voorzitter Oudervereniging Johan de Witt-gymnasium JOHAN 7
wijs in onderwijs over vak & onderwijs JOHAN:Informatief Wijs in onderwijs Tekst: M. Tonino Het vak- en onderwijsaanbod op een middelbare school is constant in beweging. Natuurlijk worden de leerlingen en ouders van onze school goed geïnformeerd door de schoolleiding en docenten, maar het hele proces rondom die ontwikkelingen blijft vaak wat onderbelicht. Als ouderblad willen we juist aandacht besteden aan de achtergronden hiervan. In deze editie is het podium voor wiskunde. Mevrouw Tonino, docent wiskunde, informeert ons namens haar vakgroep over (de achtergronden van) dit boeiende en veelzijdige vak. Het wiskundeonderwijs op het Johan de Witt-gymnasium JOHAN 8
Een van de oudste vakken in het onderwijs is de Ars Mathematica, de wis-kunde, letterlijk uit het Grieks: met lust tot leren, leergierigheid, wetenschap. Een zó oud vak: is daar nog iets nieuws in te beleven? Nu, dat valt erg mee... Voor het goede begrip is de te behandelen stof opgesplitst in een aantal onderdelen. De onderbouw Bekijken we de ontwikkelingen van het huidige wiskundeonderwijs in de onderbouw, dan vallen technische vernieuwingen als het gebruik van het Smartboard op, met daarin vooral allerlei ICT-toepassingen. Zo is het nu veel makkelijker om meetkundige constructies te zien ontstaan, om bij algebraïsche berekeningen alle stappen te demonstreren en om toepassingen van de wiskunde buiten school te laten zien. Binnen onze school hebben we besloten, dat een leerling die in de bovenbouw de N-profielen wil kiezen aan het eind van klas 3 toch minstens in staat moet worden geacht een 7,0 te halen voor wiskunde. Op basis van de behaalde resultaten in klas 3 en hoe de docent de vorderingen van de betreffende leerling beoordeelt, wordt dan een advies gegeven over welke wiskundevariant het best gekozen zou kunnen worden. nicatie: overbrengen wat je (intuïtief) bedoelt, zowel de docent bij de uitleg, alsook de leerling bij het noteren van de uitwerking van een opgave. Wij merken namelijk op dat veel leerlingen, die op de basisschool uitblinken in rekenen, heel veel hoofdwerk blijken te doen en stappen overslaan. Wij leren ze stukje bij beetje om te communiceren in wiskunde, dus om op te schrijven wat ze bedacht hebben. Dit is het begin van het ontwikkelen van het analytisch vermogen: eerst goed je eigen gedachten kunnen structureren, voordat je de structuur leert zien in wat anderen bedacht hebben. leren communiceren in wiskunde Naar de bovenbouw Ook in de bovenbouw vallen de ICT-toepassingen in de wiskundelessen op. Het Smartboard wordt gebruikt, maar vooral de grafische rekenmachine. Hiermee kunnen in korte tijd bijvoorbeeld veel grafieken worden gemaakt, om te kijken wat de invloed van bepaalde parameters is op het verloop van de grafiek. Welk aspect van de Ars Mathematica komt in de onderbouw bij uitstek aan bod? Dat is de lust om opgaven gestructureerd uit te werken, om strategieën te ontwikkelen; dus om te leren noteren wat je in je hoofd hebt, zodat het voor een ander duidelijk leesbaar is. Wiskunde is ook commu- JOHAN 9
Er wordt een steeds groter beroep gedaan op de vaardigheid van leerlingen om uitwerkingen gestructureerd op te gaan schrijven. De sommen worden groter, de strategieën complexer. Leerlingen moeten dus steeds beter weten welke stappen genomen moeten worden om de oplossing te vinden. Hierin is natuurlijk verschil tussen wiskunde A/C enerzijds en wiskunde B anderzijds, vooral in abstractie, maar in essentie is dit toch wat alle leerlingen moeten leren. Zo is 3. 2 - x = 1 2 in essentie niet moeilijker dan 3a = 12, alleen vergt de uitwerking ervan een stap extra. Door gestructureerd op te schrijven, dwing je jezelf ertoe om over elke stap na te denken, je te herinneren hoe dit in soortgelijke gevallen werkte en de opeenvolging logisch te maken. De kans op fouten neemt daarmee aanzienlijk af! Dit heeft ons inziens niet zoveel met inzicht te maken, als wel met ijver en doorzettingsvermogen. jezelf dwingen over elke stap na te denken algemeen in het Wiskunde is een vak waar je inzicht voor moet hebben, wordt vaak gezegd. Dit is ten dele waar, maar de strategieën in de sommen zijn ook voor een zeer groot deel te leren, en vooral te trainen! Soms moeten er gewoon formules uit het hoofd worden geleerd, net als woordjes bij een taal, maar nog vaker moet worden geleerd hoe je een bepaald type oplosvaardigheid in een complexere situatie herkent en correct toepast. Een voorbeeld: het oplossen van eerstegraadsvergelijkingen wordt in de onderbouw geleerd, maar in de bovenbouw komt dit herhaaldelijk terug als onderdeel van een groter probleem, bijvoorbeeld bij het oplossen van een exponentiële vergelijking. En ja, dan verwachten wij als docenten dat je deze geleerde vaardigheden kunt toepassen op nieuwe proefwerksommen. Nieuw, omdat de letterlijke som niet in het boek staat, andere getallen, andere context; maar tussen aanhalingstekens gezet, omdat de oplosstrategie voor onze proefwerksommen helemaal niet nieuw is, maar gedegen geleerd kan zijn bij het oefenen in het hoofdstuk. Wij vragen vrijwel nooit naar het letterlijk reproduceren van geleerde stof. Een goed resultaat bij onze proefwerken bereik je naar onze mening vooral door het vak bij te houden, de weg der geleidelijkheid te bewandelen en niet aan het eind van het hoofdstuk in één keer alle sommen proberen te maken! JOHAN 10
middelbare school niet wordt bijgebracht, dan lijkt het kansloos om een kritische houding vanuit jezelf lang vol te houden. het vak bijhouden en de weg der geleidelijkheid bewandelen epicycloïde De Ars Mathematica wordt in wiskunde B en D volop beoefend. Het gaat daarbij om de kunst van het weten, de kunst van het creëren van een oplossing, inderdaad: een creatie! De toepassingen in met name natuurkunde zijn niet direct erg belangrijk. Bij de profielen CM en EM lijkt dit niet zo voor de hand te liggen: in wiskunde C is er niet zo heel veel over van het plezier in het wetenschap bedrijven met hersengymnastiek in getallen. Toch kan bijna niemand zich er in een studie aan hogeschool of universiteit aan onttrekken om getalvaardig te zijn en om onderzoeksresultaten kritisch te bekijken. Worden conclusies niet ten onrechte getrokken? Zijn er wel verbanden, als sommige verschijnselen tegelijk optreden? Zijn steekproeven representatief of aselect en wat is daar de consequentie van? Het zou een prachtig resultaat zijn, als onze CM ers ook deze kunst met plezier leren beoefenen. In wiskunde A geldt dat in nog iets sterkere mate. Veel EM ers komen in studierichtingen terecht waar veel onderzoek met mensen wordt gedaan. Na enkele recente fraudepraktijken met wetenschappelijke onderzoekingen leidt het geen twijfel, dat een kritische houding onontbeerlijk is om je in deze richtingen overeind te houden. Wanneer het plezier in de training hierin op de Wij en de wetgever Ons wordt opgedrongen dat wiskunde een basisvak is, waarvoor, samen met Nederlands en Engels, op de eindlijst maar één 5 mag gehaald worden. Dat lijkt een verzwaring, maar wij zijn er wel van overtuigd, dat iedereen die de voor hem of haar geschikte soort wiskunde heeft gekozen en minimaal normaal begaafd is voor het vwo, een 5 of 6 moet kunnen halen. Het belang van wiskunde B wordt wel eens overschat: zonder het profiel NG of NT zou je in de maatschappij niets kunnen beginnen, dus 'we hebben wiskunde B nodig'. Welnu, er zijn zeer veel studies over die zeer maatschappelijk relevant zijn en waarin wiskunde B niet verplicht is. De maatschappij heeft meer aan een kritische EM er die zijn vak goed beheerst en er plezier in heeft, dan een NG er die voortdurend tegen achterstanden opbokst, en steeds met moeite de volgende fase haalt in zijn loopbaan. De campagne 'Kies exact' is meer bedoeld voor degenen die onterecht denken dat een exacte studie met vies werk JOHAN 11
te maken heeft of dat alleen 'nerds' daarin werken, dan dat deze bedoeld is om mensen met duidelijk ándere talenten toch in de exacte hoek te trekken. Rekenen als verplicht examenonderdeel: dit hoort niet bij wiskunde, maar wij juichen de toegenomen aandacht voor rekenvaardigheden wel toe. Iedereen heeft in zijn leven met getallen te maken, en je hebt niet op alle momenten een rekenapparaat in de aanslag. Het staat ook niet érg slim als je bijvoorbeeld 30% korting op een prijs niet weet te schatten. Eens in de zoveel tijd (vier of vijf jaar gemiddeld) worden wij bovendien van overheidswege geconfronteerd met een verandering van de inhoud van het schoolvak wiskunde. Dan verandert er weer een onderdeel en hebben we weer nieuwe boeken nodig. Dat betekent weer een investering van school in allerlei lesmaterialen en winst voor uitgevers. Hierin ga ik in dit schrijven niet verder op in, maar het moge duidelijk zijn dat bij mij de kritische houding redelijk goed ontwikkeld is. Volgend schooljaar starten we in klas 1 en 4 met een nieuwe methode: Moderne Wiskunde. ook aandacht voor rekenvaardigheden is toe te juichen Leerlingen die meer aankunnen Vaker dan soms treffen wij leerlingen die de stof erg snel door hebben, met een minimum aan oefening de sommen écht beheersen en in staat zijn om hun stappen adequaat op te schrijven. Dat is voor ons geweldig om mee te maken! Deze leerlingen moedigen wij dan ook aan om mee te doen aan diverse wiskundewedstrijden, zoals de Kangoeroewedstrijd in klas 2 en de Wiskunde-Olympiade in klas 2-3-4-5. Dit schooljaar heeft dat geleid tot twee leerlingen die in augustus meedoen met de 130 leerlingen in de landelijke finaleronde van de Wiskunde- Olympiade. De beste zes hiervan mogen door naar de Internationale Olympiade. Onze twee afgevaardigden zijn Jeroen van der Meer (klas 4) en Vincent Huigen (klas 3). De nationale winnaars komen overigens meestal uit klas 5. Wat wij de rest van het jaar met ze doen? Wij laten ze vooral veel bijlessen geven in ons project 'Leerlingen helpen leerlingen'. We proberen ook doorkijkjes in de les te geven naar buitenschoolse wiskunde, maar die sprongen zijn meestal toch nog een beetje te groot. Ars Mathematica Wiskunde is inderdaad een kunst. Kunsten kennen liefhebbers en professionele beoefenaars. De professionele beoefenaars van welke kunst dan ook hebben altijd een podium nodig en een publiek. Wij als docenten zijn dan ook enthousiaste beoefenaars van deze kunst en de meeste van onze leerlingen zijn ons publiek. Wij hoeven niet iedere leerling op te kweken tot een professional in ons vak, maar een liefhebber (het Latijnse amator betekent liefhebber ), hopen we er wel van te maken. Als de leerling zich later met enig plezier bezighoudt met het kritisch bekijken van publicaties van welke soort dan ook, dan hebben wij een minimumdoelstelling gehaald. Wat ons zelf momenteel bezighoudt, is de verwantschap tussen de analyse van problemen in de wiskunde en de analyse van teksten, of zelfs van zinnen in de klassieke talen bij ons op school. Als we van goede bètaleerlingen op grond van deze overeenkomst ook behoorlijke taalleerlingen kunnen maken (zonder de gebruikelijke aversie tegen het vertalen), dan zou dat een mooi nieuw doel zijn om naar te streven. Ars Mathematica nova. wiskunde is een kunst JOHAN 12
MR medezeggenschapsraad JOHAN:School en... medezeggenschapsraad Tekst: Hanna Bertels Een persoonlijk verslag Of er misschien een stuk vanuit de medezeggenschapsraad (MR) zou kunnen worden geschreven voor JOHAN en dan met name door de oudergeleding, was de vraag van onze MRsecretaris. Natuurlijk, alles kan (als je maar tijd vindt). En wat moet het onderwerp van het artikel zijn? Och, de toekomst, ervaringen, discussiepunten die de laatste tijd aan bod zijn geweest. Met andere woorden: wijdlopig zijn de Nederlandse rivieren, maar ook de geschikte onderwerpen voor een stuk in de JOHAN. Dus, beginnen bij het begin. Ruim anderhalf jaar geleden ben ik, Hanna Bertels (moeder van een zoon in klas 4 en een dochter in klas 1), verkozen als lid van de MR. Samen met Gea Gankema vorm ik in die raad de zogenaamde oudergeleding. Naast de ouders zijn de leraren, onderwijsondersteunend personeel en de leerlingen in de MR vertegenwoordigd (hierbij overigens mijn felicitaties aan de recent verkozen leerlingvertegenwoordiger). Een bont en divers gezelschap dus, waarvan de leden niet altijd noodzakelijkerwijs een mening delen of dezelfde belangen hebben. De idee achter de MR is de mogelijkheid om belangengroepen (zie boven) de kans te geven een mening te formuleren over of in te stemmen met beleidsvoornemens (bijvoorbeeld de indeling van onderwijstijd), activiteiten en praktische zaken. Eens per zes weken wordt er vergaderd en de discussies die worden gevoerd zijn lang niet altijd gemakkelijk. Wat mij in ieder geval tijdens die discussies is opgevallen, is de coöperatieve en constructieve houding van de goed voorbereide leerlingvertegenwoordigers. interessant en leuk om te doen, maar niet altijd gemakkelijk Hoe brengt men het ouderbelang bij een discussie in de MR in? Dat is moeilijk aan te geven. Het is voor een groot deel een gezond-verstand-benadering. Maar ja, wat is gezond verstand? Zo veel meningen en opvattingen als dat er ouders zijn. Wat te denken van toetsen en dergelijke vlak na een vakantieweek? Er zijn ouders die dit prettig vinden, want dan is er tenminste voldoende tijd om te leren; anderen daarentegen (en daar behoor ik zelf bij) menen dat de kinderen vakantietijd nodig hebben om eens iets anders te doen en om even uit te rusten voor de volgende sprong. Beide opvattingen hebben iets met gezond verstand te maken. Het blijft dus voor een groot deel zoeken en tasten in een schemerig gebied. Wel moet worden gewaakt voor een controverse tussen 'gebruikers' van het JdW en de staf die aan de school is verbonden. Kortom, interessant en leuk om te doen, maar niet altijd gemakkelijk. Wel is het zaak goed in gesprek te blijven met elkaar, want uiteindelijk hebben we allemaal hetzelfde belang: het JdW als vertrouwde onderwijsomgeving voor leerlingen en leraren. Twee onderwerpen die mij hebben beziggehouden zijn de 'internationalisering' en de 'Kersttoetsweek'. Voor de 'internationalisering' (klas 4) is de situatie de afgelopen jaren drastisch veranderd en de oude opzet is dit jaar voor de laatste keer gehanteerd. Voor volgend jaar wordt met een tussenoplossing gewerkt, die vervolgens moet uitmonden in een meer permanente opzet. De 'Kersttoetsweek' is verschoven van volgend op de vakantie naar voorafgaand aan de vakantie. Ik heb hier louter positieve reacties op gekregen, zowel van ouders als van leerlingen. Voor nu rond ik dit verslag af en ga me voorbereiden op de komende MR-vergadering. Mocht u mij in mijn hoedanigheid van MR-lid willen benaderen: cremersbertels@hotmail.com JOHAN 13
De Reünist Eindexamen 1987 Karin Giphart JOHAN:Mensen De Reünist Tekst: Karin Giphart I count my blessings Als ik aan het Johan de Witt-gymnasium denk, dan denk ik aan: 1. Menti Frima. Zij was mijn favoriete juf. Ik kende niemand die zo zichzelf was als Menti, met uitzondering van mijn moeder. Haar passie en bevlogenheid voor Engels en Engelse boeken wakkerden een vuur in mij aan: ik ben nota bene Engelse literatuur gaan studeren. Iets waar ik geen spijt van heb gehad. Je kunt niet over haar praten zonder haar stem na te doen. Wat mij vooral is bijgebleven, naast haar authenticiteit, is haar warmte en haar vileine gevoel voor humor. Toen ik in 2005 voor een radioprogramma gevraagd werd om in het kader van de Docent van het Jaar langs te komen met mijn favoriete juf of meester, aarzelde ik geen moment. Het was al heel lang geleden dat ik mevrouw Frima had gezien. Ik was namelijk op geen enkele reünie geweest. Laat ik dat even toelichten: ik was geloof ik net, echt net, bevallen van mijn zoon, ten tijde van de eerste reünie, in 1993. Daarna kwam het er niet van, en vervolgens wilde ik niet meer, omdat ik dacht: ik wil me deze mensen herinneren zoals ze waren. Ik wil hun jeugd vasthouden. Niet de verhalen horen over eventueel verlies van ou- JOHAN 14
ders, van liefdes, van hun naïviteit en onschuld. Ik hoefde niet te horen over hun hopelijk bloeiende carrières, hun blakende of neerwaarts gaande gezondheid, hun saaie of dramatische levenslopen. Ik wilde de eerste en verdere tekenen van verval niet zien. Och, en dat voor een schrijver. Na mijn ontmoeting met Frima begreep ik welke motieven daar achter zaten. deze mensen herinneren zoals ze waren Mijn schooltijd heb ik als zwaar ervaren. Naast razende hormonen ik wist al dat ik op vrouwen viel, maar durfde daar niets mee te doen op de middelbare school, behalve hunkeren naar onbereikbare vrouwen was ik heel vaak ziek. De diagnose destijds was: spastische darm, niets aan te doen. Later bleek ik niet tegen lactose en gluten te kunnen. Dit in een tijd waar je per dag zes vezelrijke boterhammen wegspoelde met liters melk, de witte motor. Ik weet nog hoe ik soms bleek, mager, met donkere wallen onder de ogen mevrouw Frima op de gang tegenkwam die riep: Karin Giphart, ga jij maar weer naar huis. Alleen toen ik een keer twee weken thuisbleef, omdat mijn moeder toch niet doorhad dat ik niet naar school ging, werd het Frima te gortig. Frima herinnerde me die dag in de radiostudio aan de leuke dingen. Hoeveel plezier ik had met: 2. Ageet Laan, Gianelle Vacca, Jacob Derwig en Maarten, en met Filian, Refik, Niels en Paula. Aan mijn neef Besim, bij wie ik in de klas zat, en een jaar boven mij, mijn nicht Ferida. 3. Marjan Overdijk, met wie ik later nog een paar keer heb afgesproken. Ik had, volgens mij, ook mijn eerste date met Jacob, een film, welke weet ik niet meer. Toneelspelen was heel belangrijk voor mij, de Grote Avond, zingen op de Kleine Avond, Smooth Operator van Sade, bijvoorbeeld. 4. Iedereen begint er natuurlijk over, maar ja, het kan ook niet anders: Rogaar, en zijn onnavolgbare complottheorieën, met name over de Koude Oorlog. Misschien was het meer lachen om, in dit geval. Kwaadgras, daarentegen, was echt een grappige man. En ik zou zo nog wel even kunnen doorgaan. Mijn moeder, vond ik als een echte puber, deed stom in die tijd. We hadden veel ruzie. Ik dacht vaak dat ze dronken was, of op zijn minst aangeschoten. Later bleek dat ze toen al de eerste symptomen van MS (multiple sclerose, red.) had en haar lichaam haar stiekem in de steek aan het laten was, terwijl het afgeschreven werd met: vermoeidheid, want ze werkte 80 uur per week, teveel stress, niet zeuren, gewoon doorgaan, en dat maakte de sfeer er thuis ook niet beter op. Ik had niet door hoe slecht ze zich voelde, ik wilde het waarschijnlijk ook niet zien. Uiteindelijk is het allemaal goed gekomen met ons. In 1995 koos ze voor euthanasie, omdat de verlamming haar hersenstam had bereikt. Dat allemaal bleek als herinnering sterker in mij te zijn, waardoor ik eigenlijk liever niet aan mijn pubertijd terugdacht. liever niet aan mijn puberteit terugdenken Frima vertelde ook hoe ze mijn moeder had bewonderd, en dat ze fijne gesprekken hadden gehad met elkaar. Ze gaf me zelfs een compliment over mijn Engels, want in de studio werd mijn muziek afgespeeld. Feel Free, heet het nummer. JOHAN 15
Het deed me allemaal veel die dag; ze was, overigens, wel veel kleiner dan in mijn herinneringen. Ik beloofde haar om naar een reünie te komen, en dat heb ik gedaan. Dat was ook de laatste keer dat ik Frima zag, in Kunstmin. Waar ik onder andere Puntilla en zijn knecht Matti speelde, als een boerenmeid, maar per ongeluk met een pikzwarte indianenvlecht, terwijl ik eigenlijk blond had moeten zijn. Dat soort dingen. nu ben ik de stomme moeder, en ja, mijn moeder kijkt van boven en glimlacht. Waarschijnlijk zit naast haar Menti. 'Is het toch nog goed gekomen met je dochter, zegt ze waarschijnlijk. Och, die stem Intussen, 25 jaar nadat ik mijn diploma haalde, geef ik sinds een jaar zelf les, naast schrijven en muziek maken, op het Albeda Dans College te Rotterdam-Zuid. Ja, Engels! Ik had nooit, never nooit niet, verwacht dat ik ooit zou lesgeven, en dan ook nog Engels, maar ik werd vorig jaar gevraagd om in te vallen. Ik vind het een uitdaging om aan dansers les te geven, specifiek voor hun belevingswereld: choreografie, auditie, workshops geven, freelancer zijn, onderhandelen over geld. Ik heb als schrijver af en toe een kluizenaarsbestaan, waar ik, overigens, ook van houd, maar lesgeven en deze jonge mensen handvatten geven waar ze voor de rest van hun leven iets aan kunnen hebben, geeft me voldoening. een uitdaging om les te geven Ik werk nu aan mijn vierde roman, en geef soms workshops voor laaggeletterden aan de hand van een leeslichte versie van mijn derde boek Het Gouden Uur. Daar kom ik altijd weer geïnspireerd en gemotiveerd van terug. Ik ben namelijk dol op lezen en wil zo graag iedereen het leesvirus meegeven, zeker mensen die misplaatste ideeën hebben over boeken, of denken dat ze nooit kunnen leren lezen of schrijven. Inmiddels heb ik een lieve vriendin, een dochter van veertien en een zoon van negentien. Hij studeert aan de HKU, Game Design, een geweldige studie die ik op die leeftijd graag had willen doen, en een van zijn projecten is een game Engels voor heel jonge kinderen via voorlezen, plaatjes en spel. Vorige week heb ik de verteller van dit spel mogen inspreken. Hoe stoer is dat? Dat je eigen kind je vraagt om hem te helpen, omdat je Engels zo mooi is? I count my blessings. Mijn dochter doet vwo en is aan het puberen geslagen, allemaal heel herkenbaar, maar JOHAN 16
Oehoe Tekst: JOHAN:Column Michael van der Spek Bord en Spelen Doen we nog weleens met het hele gezin een spelletje samen? Bij ons nagenoeg nooit meer. De weekprogramma s zitten overvol. Ouders moeten s avonds werken of vergaderen of volcontinu dienst doen of naar de fitness of eigen clubjes bijhouden of altijd bereikbaar en oproepbaar zijn. Kinderen hebben huiswerk of muziekles of sport of facebook of gamen liever in hun eentje. Een maaltijd met het hele gezin, die door allen zonder mobieltjesverstoring gezamenlijk begonnen en uitgezeten wordt, is al nauwelijks te organiseren. Ik heb mooie herinneringen aan de eindeloze monopoly- en triviantsessies op zondagmiddag waaraan ons hele gezin meedeed. Zo leerde je elkaars karakter wel kennen. Of s avonds als het huiswerk af was, deden we nog een spel kaarten met een kop thee, voordat ieder naar bed ging. Gezamenlijk naar de kerk, sport, wandelen, het had ook wel wat. Op zondagen was er bovendien verder niets te doen. Kinderen ervaren steeds minder de waarde van een hecht gezinsleven. De Romeinen deden het beter: lang badderen en tafelen, en met elkaar bijpraten over van alles en nog wat. Onze kinderen kennen dat gezamenlijk spelen met hun ouders niet meer en beseffen al helemaal niet wat ze eigenlijk missen. met elkaar bijpraten over van alles en nog wat Op school in de jaren 70 werd in de pauzes altijd gevoetbald op de Baden Powelllaan of in het Wantijpark. En als het regende werd binnen geschaakt, gebridged, geklaverjast of gingen we, als we melig waren, kwartetten. Leraren deden ook nog weleens mee voor de gezelligheid en daarmee stegen ze fors in populariteit, want zo leerden we ook hun aangename kanten kennen. We aten gewoon in een klaslokaal; daar lagen twintig schaakborden, stratego en nog wat andere bordspelen. Soms organiseerden we een quiz naar voorbeeld van de toen populaire tv-programma s Een van de Acht en de BB-kwis, met absurde prijzen. Leraar klassieke talen Nico Lamers verzon zonder voorbereiding allerlei vragen over Griekse mythologie en oude geschiedenis. Leraar tekenen Victor Bouter won in die tijd eens op televisie de quiz Twee voor Twaalf. Daar zijn op de Kleine Avond nog heel wat parodieën op gemaakt en in iedere les riepen we destijds te pas en te onpas: Dát zoeken we op! Kom daar nu nog maar eens mee, we worden als ouder uitgelachen. Gezellig spelletjes doen bestaat nauwelijks meer. Het moet meteen digitaal, hard en competitief zijn, liefst gewelddadig. We moeten scoren, presteren, de tegenstander vernietigen. We zijn wel wat ver verwijderd geraakt van de Olympische Gedachte. Het Nederlands voetbalelftal blijkt in trainingskampen alle rusturen door te brengen met kaarten en het spelen van Kolonisten van Catan. Dat doen ze niet voor niets. Het stimuleert de groepsgeest. Je wint eens, je verliest eens en je leert elkaars karakter goed kennen. Het bevordert de teambuilding. Doe in de vakantie tv en laptop uit en speel gewoon weer samen een spel schaak, stratego, monopoly of simpel ganzenbord. En maak het af. Niet voortijdig weglopen. Je leert elkaar op een andere manier kennen en waarderen. Het bevordert sportiviteit en het leren omgaan met verlies. Oehoe, fijne vakantie! JOHAN 17
De spitten Witt naar JOHAN:Feuilleton Spitten naar De Witt Tekst: Simone van Nes deel 5 Ons gymnasium draagt een naam om trots op te zijn. Johan de Witt (1625-1672) was immers een markant staatsman, begenadigd wiskundige en groot politiek genie. Maar kennen wij zijn levensloop? En geeft de tijd niet steeds nieuwe inzichten in zijn daden, maar ook rondom zijn dood? JOHAN neemt een duik in de geschiedenis. Wat ging vooraf? Johan de Witts carrière gaat als een komeet. Zijn loopbaan als advocaat is nog maar net begonnen wanneer hij wordt ontdekt als staatkundig talent en de landspolitiek inrolt. In 1653 wordt hij uit negen kandidaten met algemene stemmen gekozen tot raadpensionaris (een combinatiefunctie van minister van Buitenlandse Zaken en minister-president) van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Hij is op dat moment nog erg jong en zal twee keer nagedacht hebben alvorens hij dit ambt aanvaardt: leider van een land in oorlog, met binnenlandse opstanden, list en bedrog; van eensgezindheid is geen sprake Een jaar later zet hij de vrede met Engeland op zijn naam! JOHAN 18
Het beeld dat wij hebben van Johan is er een van onkreukbare soberheid en perfectionisme. Van zakelijkheid en nuchterheid. Een workaholic, dag en nacht bezig het staatsbestel op orde te krijgen. Hij verzet ongelooflijk veel werk in korte tijd. Bij hem berust de leiding van de Statenvergadering, hij neemt zitting in tal van commissies, onderhoudt diplomatieke betrekkingen met het buitenland. Praktisch niets gaat buiten hem om. Al in de zomer van 1654 schrijft hij geschiedenis met De Deductie, zijn gloedvolle verdedigingsrede als verantwoording voor de Acte van Seclusie (zie deel 4). Een sterk staaltje van zijn morele en verstandelijke vermogens. Daarna luwt het tumult, en komen land en leider in rustiger vaarwater. En terwijl hij de staatsfinanciën op orde brengt, de vloot versterkt en de diplomatieke betrekkingen verder uitbreidt, nemen wij een kijkje in zijn privéleven. Warm nest en Om te begrijpen hoe Johan de man werd die hij is geworden, moeten we even teruggrijpen naar zijn jeugd. Het Dordtse gezin van vader De Witt kan model gestaan hebben voor latere werken van een tijdgenoot van Johan: de beroemde Engelse filosoof John Locke. Een beschaafde man, a perfect gentleman, moest deugdzaamheid, wijsheid, welgemanierdheid en kennis bezitten. In die volgorde. Deugd was belangrijker dan kennis. Een mens heeft bijna alles aan zijn opvoeding te danken, stelt Locke. En: de bruikbaarheid van de mens hangt wezenlijk van zijn opvoeding af. In dit geschetste beeld van de grondlegger van het liberalisme past het plaatje van het gezin van burgemeester De Witt. Virtue, wisdom, breeding and learning gedijen het best in het goed geleide gezin. Geleerden, dichters en wetenschappers zijn er graag te gast. Werken worden voorgedragen, kunsten en wetenschappen besproken. De jonge Johan zuigt de kennis in zich op. Met een zorgzame moeder, twee liefhebbende zussen en een broer die tegelijk zijn beste vriend is, voelt het gezinsleven als een warm nest. Opgeleid op de Latijnse School (óns huidige Johan de Witt-gymnasium!), met Frans als tweede taal in huize De Witt en zich ondertussen het vioolspel eigen makend, heeft Johans geestelijke bagage een overgewicht als hij op de vermaarde universiteit van Leiden rechten gaat studeren. En passant neemt hij een studie klassieke letteren mee, en studeert hij voor de lol wiskunde. Het is hier dat hij kennis maakt met lichtzinniger zaken als het kaatsspel, schermen en dansen. Als afronding van zijn studie vertrekt hij met broer Cornelis voor de Grand Tour (gebruik bij de beau monde, om andere landen en culturen te leren kennen en waarderen), om in het Franse Angers hun wetenschappelijke opleiding af te sluiten met het behalen van een graad. Ze bezoeken er de comédie, spelen kaart, beoefenen sport en dans, en willen er eigenlijk niet weg. Maar de reis gaat verder door Zwitserland en Frankrijk, gevolgd door een oversteek naar Engeland. De jongelui verkeren in de hoogste kringen, nemen deel aan jachtpartijen en komen, een enorme ervaring rijker, terug in Dordrecht. frivool hofleven! Wanneer Johan zich in 1648 vestigt in Den Haag als advocaat, is het frivole hofleven hem niet vreemd. Het Haagse hof geldt als een van de glansrijkste van Europa. Bals en maskerades, jachtpartijen, duels en toernooien, schouwburgvoorstellingen en concerten (vaak met een pikant tintje) trekken, onder de bezielende leiding van de almachtige Stadhouder, edellieden uit grote delen van Europa aan. En Johan? Als danseur, musicus en welbespraakte pretmaker is hij een graag geziene gast. Hij wordt lid van de exclusieve vriendenclub Ordre de l Union de la Joie. Hij legt de eed af als dienaar van de liefde tot lachen, dansen, gambolen en geneugden. Maar slaat bij zijn tijdgenoten de vrolijkheid vaak over in losbandigheid, bij Johan is het de distinctie die de toon zet. Hij bedrijft de advocatuur met verve, vertaalt tussen de bedrijven door Corneilles Horace, schrijft minneverzen en houdt zich ook nu bezig met wiskunde. Wanneer Willem II zijn vader Jacob met vijf andere onverzettelijke regenten gevangen laat nemen lijkt de glorie van de familie De Witt abrupt ten einde gekomen, maar we weten inmiddels dat door de vroegtijdige dood van deze stadhouder de geschiedenis een andere loop krijgt. Als interim-raadpensionaris maakt Johan faam, en in juli 1653 legt hij de eed af. Zijn vermaardheid ontwikkelt zich verder, zijn aanhang groeit. Zowel op feestjes als in de politiek voelt Johan zich als een vis in het water. De eenvoud en praktische degelijkheid van zijn eerste huishouden in Den Haag kenmerken niet zozeer JOHAN 19
zijn karakter, als wel zijn krappe beurs. Hij leent en krijgt meubels van zijn familie, en regelmatig ontvangt hij een zending wijn (uit Dordrecht!) van zijn vader om zijn gasten, óók van andere kunne, te ontvangen. En dient zich nu ook een eerste serieuze huwelijkskandidate aan? Even lijkt het erop dat Johan de charme van freule Sophie Marguerite, een verre nicht van de Prins van Oranje, niet kan weerstaan. Vader Jacob voorziet spanningen in het regentenwereldje, en wijst zijn zoon in een brief voorzichtig op juffrouw Bernarts, de dochter van een bewindhebber van de Oost-Indische Compagnie: Uw Ed. can daer mede eens op letten. Johan trekt echter zijn eigen plan, en laat zijn oog vallen op Wendela Bicker, dochter van de een jaar eerder overleden Amsterdamse oud-burgemeester Jan Bicker. Voor het eerst laat hij verstek gaan in Den Haag. Hij moet in Amsterdam het hart veroveren van zijn maistresse. Hij verontschuldigt zich met de woorden, dat zijn absentie tot Amstelredam ende d occupatiën die ick daer gehadt hebbe, wel de sterckste herssenen troubleren. Hij is tot over zijn oren verliefd! In zijn eerste brief aan Wendela schrijft hij over het geduld dat hij moet opbrengen, aleer hij met haar kan trouwen: Ick wapene my met alle myne patiëntie en hoe de geluckige dag van t vermaeckelijk genot naederby comt. Eindelijk is het 16 februari 1655. Feest op de Keizersgracht in Amsterdam: de negentienjarige Wendela, in damasten zijden gewaad en met een fonkelend kroontje op haar hoofd, straalt als een ware vrouwe des vaderlands naast de tien jaar oudere Johan aan haar zijde. De stemming onder de zeventig gasten zit er goed in. Toespraken en heildronken wisselen elkaar af, Jacob Cats wenst het paar dat gij malkander tot flarden moogt beminnen. de zee en t lant aen dien gewenschten vrede. Toch is het niet het verstand, maar de liefde, die Johan voor Wendela heeft doen kiezen. Zij is dan misschien niet het mooiste meisje van het land, ze is zorgzaam en heeft een beminnelijk humeur. Haar intellect doet op alle fronten onder voor dat van Johan, maar wanneer de plicht roept en hij van huis is voor het werk, smelt hij bij het lezen van de woorden, hoe zijn jonge vrouw tot haar groot leetwesen zijn aangenaem en vrindelijck gelaet moet derfen. Hij heeft zijn bruid gevonden, maar weet zich verbonden met een nog hoger verlangen Na deze harmonie van het huwelijk duiken we in deel zes in de perikelen van ruziënde prinsessen. tot over zijn oren verliefd Was Johans traktement het jaar daarvoor nog ontoereikend voor de status die hij trachtte op te houden, zijn bruid komt uit de buitengewoon rijke Bickersfamilie. Zo worden Dordrecht, Hollands eerste stad, en Amsterdam, Hollands belangrijkste stad, verenigd door het huwelijk. Prins der dichters Joost van den Vondel draagt een hooggestemd bruiloftsdicht voor: twee hooftsteên, De Merwe en Aemstelstroom, gelyck in echt vergaeren. Van den Vondel is duidelijk fan van De Witt, myn trouwen helt. Hij steekt hem de loftrompet toe: Hy stack, door zyn beleit, de zwaerden in de scheede, en holp. JOHAN 20
Alia... alia... JOHAN 21 JdW ers BASKETBALKAMPIOEN! Op 10 april vond het Pegasus basketbaltoernooi plaats voor gymnasiasten van klas 5. Deelnemers van dit jaarlijkse toernooi in het kader van het onderwijsproject Pegasus voor categoriale gymnasia waren het Erasmiaans Gymnasium Rotterdam, het Christelijk Gymnasium Sorghvliet Den Haag, het Stedelijk Gymnasium Schiedam, het Marnix Gymnasium Rotterdam en het JdW. Wat begon als selectieen demonstratiewedstrijd op de Open Dag, heeft zich ontwikkeld tot een perfect samengesteld basketbalteam dat door training en spelplezier tot eenzame hoogte is gestegen. Dusdanig dat ze kampioen zijn geworden van dit evenement en kunnen terugkijken op een fantastische sportprestatie. Van harte gefeliciteerd! EEN SCHRIJVER BINNEN DE REDACTIE! Als redactie zijn wij er best trots op, dat wij binnen onze gelederen sinds kort een échte schrijver in ons midden hebben. Paradoxaal genoeg doet deze auteur, John de Gelder, veel in de redactie, behalve schrijven. Wat begonnen is als interesse in de egyptologie is uitgemond in het schrijven van een heuse historische roman, gebaseerd op ware gebeurtenissen en feiten. Het boek heet Thebe-Thera en het vergeten Lam Gods en is 7 juni uitgegeven bij Strengholt United Media. Tussen JOHAN en regulier werk door een fantastische prestatie! PENSIOEN EN AFSCHEID Zo aan het einde van het schooljaar zwaaien we ook ditmaal om uiteenlopende redenen een aantal schoolmedewerkers uit. De heer ir. H.J. Timmermans, die veertien jaar als docent wiskunde aan het Johan de Witt-gymnasium verbonden was, gaat van zijn pensioen genieten. De heer A.H.M Hamers, maar liefst eenendertig jaar docent wiskunde op onze school, gaat met prepensioen. De heer E.R. Oduber, sinds vijf jaar teamassistent, gaat eveneens van zijn pensioen genieten. Verder nemen afscheid: mevrouw A.J. Snoei, docent Grieks en Latijn, de heer ir. A.J.N.P. Mutsaers, docent wiskunde en de heer R. Barneveld, TOA. De redactie van JOHAN wenst hen allen het allerbeste voor de toekomst toe. De Holland Generaties schoolkinderen leerden vanaf 1910 lezen met het leesplankje aap noot mies. Het Nationaal Onderwijsmuseum neemt de gehele collectie, inclusief inktlappen en prachtige oude schoolplaten mee vanuit Rotterdam naar Dordrecht. Naar verwachting opent het museum in september 2014 de deuren in het dan gerenoveerde monumentale gebouw De Holland van de hand van architect Sybold van Ravesteyn (Kunstmin, Diergaarde Blijdorp). Onder de noemer Dicht, maar niet gesloten worden in de eerste week van juli diverse activiteiten georganiseerd vanuit de tijdelijke locatie aan de Nieuwe Haven 26. Onthullingen in Haags Historisch Museum Een van de meest spraakmakende politieke moorden is die op Johan en Cornelis de Witt in 1672. De tong en teen van de broers zijn bewaard gebleven, en tot op de dag van vandaag te zien in het Haags Historisch Museum. Maar zijn het wel een tong en teen? En meer nog, zijn ze van de broers? Het Nederlands Forensisch Instituut verrichtte onderzoek, en tijdens de restauratie van het schilderij De moord op de gebroeders De Witt deed zich een opzienbarende ontdekking voor. Verrassende onthullingen op 26 augustus om 11.00 uur in het HHM!
JOHAN:School en... Oudervereniging OUDERvereniging Tekst: Michael van der Spek Oproep van de Landelijke Ouderraad Zelfstandige Gymnasia (LOZG) Als vertegenwoordiger van de Oudervereniging Johan de Witt-gymnasium bezoek ik driemaal per jaar de vergaderingen van de LOZG. De LOZG is een landelijk overkoepelend orgaan, waarin de ouderorganisaties van zelfstandige gymnasia vertegenwoordigd zijn. De LOZG heeft tot doel namens de ouders op te komen voor de belangen van de zelfstandige gymnasia. De LOZG werkt mee aan de instandhouding van de gymnasiale opleiding en wil de oprichting van nieuwe gymnasia bevorderen. De LOZG draagt bij aan de samenwerking tussen de zelfstandige gymnasia en is daarnaast een (communicatie)platform voor ouders en toekomstige ouders. De LOZG streeft bovengenoemde doelstelling na door het verspreiden van informatie, het organiseren van themabijeenkomsten en het initiëren van discussie op het ouderforum van de website. En natuurlijk ook door het onderhouden van contacten met het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, met de onderwijsspecialisten in het parlement, met verwante organisaties en met de pers. De LOZG bestaat bijna veertig jaar en heeft succesvol gestreden voor het behoud van het zelfstandig gymnasium, sinds de invoering van de Mammoetwet, waarbij het gymnasium feitelijk leek afgeschaft. Gezien de overduidelijke toename, zelfs verdubbeling, van het aantal leerlingen op zelfstandige gymnasia lijkt dit succesvol te zijn geweest. De tijdgeest, met een behoefte van ouders aan kwalitatief goed onderwijs in overzichtelijke en veilige scholen, droeg daar zeker aan bij. Toch blijven er bedreigingen: voorkomen moet worden dat de getalenteerdheid van de gymnasiumleerlingen bestuurders in de verleiding brengt toegekende onderwijsgelden niet te gebruiken voor de ontwikkeling van talenten, maar alleen voor het verhelpen van problemen. strijden voor het behoud van zelfstandige gymnasia De vergaderingen bestaan meestal uit een voordracht, over een actueel onderwerp dat ouders aan gaat, door een deskundige uit de politiek of onderwijswereld met daarna discussie. Soms is er een forum met landelijk bekende politici of hoogleraren. Recente onderwerpen waren uiteraard de vormgeving van het klassieke talenonderwijs in de toekomst, waarover nu beslissingen genomen moeten worden. Maar ook internationalisering, regelgeving over gezag en straf, motivering van hoogbegaafde leerlingen, integratie van social media in het onderwijs en het niveau van ons gymnasiaal onderwijs in vergelijking met andere landen binnen de Europese Unie. Daarna is er een korte vergadering, waarin het wel en wee van de diverse ouderorganisaties en gymnasia besproken wordt vanuit het oogpunt van ouders. Ik doe daar vaak goede ideeën op, die weer bruikbaar zijn in Dordrecht. De vergaderingen zijn telkens in een ander gymnasium in Nederland, meestal tussen 19.00 en 21.00 uur. Ook een mooie gelegenheid om de diverse gymnasia te leren kennen. De overheid kwalificeert de LOZG als het instituut dat de belangen van ouders van gymnasiasten in Nederland vertegenwoordigt en betrekt het LOZG in het bepalen van het beleid betreffende zelfstandige gymnasia. Op deze manier wordt ook uw stem in Den Haag gehoord! Kijk eens op de website: www.lozg.nl. Aarzel niet contact op te nemen, als er zaken zijn waarover u informatie wilt bemachtigen óf kwijt wilt die van waarde kan zijn voor het LOZG. Het LOZG heeft de verenigingsvorm en heeft dus een bestuur. Ouders die in dit bestuur willen meedoen en meedenken over de Nederlandse gymnasia en hun rol in de toekomst, worden gevraagd dit bestuur te komen versterken. Het is niet noodzakelijk een kind op een gymnasium te hebben. Ervaring met gymnasiaal onderwijs is wel een vereiste en interesse in onderwijskundige zaken is natuurlijk meegenomen. Geïnteresseerden zijn van harte uitgenodigd contact op te nemen met het bestuur van onze Oudervereniging. Ook kan men rechtstreeks het LOZG benaderen, per mail: mail@lozg.nl dan wel telefonisch via de secretaris: Mascha Verhagen-Maat, tel. 026-351 62 98. U beleeft dan driemaal per jaar een boeiende avond op een gymnasium ergens in Nederland en gemiddeld vier keer per jaar is er een bestuursvergadering, meestal in Utrecht. U vertegenwoordigt de vele duizenden ouders van gymnasiasten in Nederland en u heeft een stem in het bepalen van de toekomst van zelfstandige gymnasia. JOHAN 22