Mededinging en prijsevolutie, Mededingingsautoriteit en Markthof Johan Vande Lanotte Lunch Forum 14 maart 2012
Regeerakkoord Men zal een ambitieus concurrentiebeleid voeren, gericht op de sleutelsectoren van onze economie en op een effectieve analyse en prijsbeheersing teneinde de groei te ondersteunen, de inflatiedruk in te dammen, de competitiviteit van onze ondernemingen te verbeteren, een correcte en transparante prijsvorming te ondersteunen en de koopkracht van de burgers een duwtje in de rug te geven. Het Prijzenobservatorium in zijn opdrachten versterken. Daartoe zal het Observatorium de nodige middelen krijgen om de marges te analyseren en om elke abnormale prijsschommeling van een goed of dienst op te sporen en zo de Mededingingsautoriteit en in voorkomend geval de regering op gemotiveerde gronden te laten ingrijpen. Het Observatorium wordt rechtstreeks ingeschakeld. De energieprijzen in toom houden om ze tot het gemiddelde van de prijzen in de buurlanden terug te brengen (zie deel II, punt 2.6.2. energie ). De coördinatie met de sectoriele regulatoren en het Prijzenobservatorium waarborgen om zo de efficiëntie van de Mededingingsautoriteit te versterken. Laatstgenoemde zal over voldoende middelen en een ontradend sanctioneringskader beschikken. De onafhankelijkheid van de Raad voor Mededinging zal worden gewaarborgd.
Samenstelling van de presentatie Wetboek Economisch Recht Bescherming van de mededinging oprichting van een Markthof hervorming van de Mededingingsautoriteit Mededinging en prijsevoluties
Wetboek Economisch Recht Codificatie van het economisch recht opstellen van een coherente tekst betreffende het economisch recht vertrekkende van de evaluatie van het bestaande recht gereorganiseerd in een duidelijke structuur met onderverdelingen voorafgegaan door algemene principes die op de volledige materie van toepassing zijn. Techniek van een «aanbouwwet» de verschillende ontwerpen van boeken waaruit het Wetboek zal worden samengesteld zullen opeenvolgend aan de ministerraad worden voorgelegd om het hele wetboek, stap voor stap, boek per boek, op te bouwen.
Huidige Belgische mededingingsautoriteit De algemene directie is bevoegd voor meeste aspecten van informele onderzoeken, advocacy en Europees mededingingsbeleid Formele onderzoeken worden geopend door een beslissing van het Auditoraat onderzoeken worden geleid door een auditeur, maar andere leden van het team behoren tot de Algemene directie; het Auditoraat kan een onderzoek sluiten, als de beschikbare middelen of prioriteiten veranderd zijn, Beslissingen worden genomen door de Algemene Vergadering van de Raad voor de Mededinging (de Raad) onafhankelijke administratieve rechtbank Hoger beroep kan worden ingesteld tegen die beslissingen bij het Hof van Beroep te Brussel
Huidige schema 18 de kamer van Hof van beroep 3 voltijdse leden (beroepsmagistraten) Hoger beroep FOD economie Raad voor de mededinging Eerste aanleg beslissing BIPT CREG FSMA transport Andere algemene directies Algemene directie mededinging Auditoraat Onderzoek
Basis schema Markt hof 6 voltijdse leden + assessoren + referendarissen FOD economie? Beroep Andere algemene directies Belgische mededingingsautoriteit BIPT? CREG? FSMA? Transport? Garanties van onafhankelijkheid bieden: - scheiding tussen onderzoek en beslissing - beslissend orgaan hoort partijen (en onderzoeksorgaan) in een zitting - onafhankelijke administratieve instantie met rechtspersoonlijkheid?
Principiële vragen Welke vorm van onafhankelijkheid van de Mededingsautoriteit? Organiseren we hoger beroep bij het Hof van beroep of bij een Markthof? Hoe financieren we in de toekomst de verschillende instellingen? Tot waar reiken de bevoegdheden van een administratief rechtscollege? Art. 144 145
Oprichting van een Markthof uitspraak inzake de beroepen tegen de beslissingen van de sectoriële regulatoren en de mededingingsautoriteit ook toepasselijk op de nieuwe bepalingen inzake mededinging en prijsevoluties Markthof is: ingedeeld in twee kamers met drie rechters en twee assessoren samengesteld uit zes rechters waarvan drie Nederlandstalige rechters (Nederlandstalige groep) en drie Franstalige rechters (Franstalige groep) zij worden benoemd volgens dezelfde procedure als huidige raad, met name door de Koning, bij besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad; zij oefenen een mandaat van zes jaar voltijds uit, De 20 assessoren worden benoemd volgens dezelfde procedure als de rechters, Zes referendarissen bereiden het werk van de rechters en de assessoren voor,
Belgische mededingingsautoriteit Welke vorm moet de onafhankelijkheid van de Belgische Mededingingsautoriteit aannemen? Is een onafhankelijke administratieve instantie met rechtspersoonlijkheid noodzakelijk? schijn van onafhankelijkheid is belangrijk samenwerking met FOD economie is sowieso belangrijk moet de mededingingsautoriteit zelf tweeledig zijn als het onafhankelijk is? onafhankelijkheid van beslissing in eerste aanleg dient in elk geval te worden gewaarborgd door onafhankelijkheid van het beslissingsorgaan en het onderzoeksorgaan; de scheiding tussen de functie onderzoek en de functie beslissing ; het feit dat het beslissend orgaan elke zaak ter zitting zou behandelen en de betrokkene partijen (evenals de onderzoekers) zal horen
Mededinging en prijsevoluties in principe moet de mededinging er voor zorgen dat: markten gezond functioneren met als gevolg groei te ondersteunen, de inflatiedruk in te dammen en de competitiviteit van ondernemingen te verbeteren; consumenten maximaal profiteren wat betreft keuze, prijs en kwaliteit, in de praktijk blijkt dit echter niet steeds het geval te zijn: mededinging is beperkt tot controle op afspraken of misbruik dominante positie maar, abnormale prijzen of prijsschommelingen zijn een indirecte maar betrouwbare aanwijzing van marktfalen; rapporten van het prijzenobservatorium gaan dieper in op onderliggende oorzaken van abnormale prijszetting, niemand is tot nu toe bevoegd voor het treffen van voorlopige maatregelen om marktfalen aan te pakken,
Vragen? Vice-Premier ministre, Ministre fédéral de l'économie, des Consommateurs et de la Mer du Nord