Hof van Cassatie van België

Transcriptie

1 11 JUNI 2013 P N/1 Hof van Cassatie van België Arrest Nr. P N I PROCUREUR-GENERAAL BIJ HET HOF VAN BEROEP TE ANTWER- PEN, vervolgende partij, eiser, tegen 1. H J M V D K, 2. T P J M V Z, verweerders, vertegenwoordigd door mr. Johan Verbist, advocaat bij het Hof van Cassatie, met kantoor te 1000 Brussel, Brederodestraat 13, waar de verweerders woonplaats kiezen.

2 11 JUNI 2013 P N/2 II BELGISCHE STAAT, minister van Financiën, met kabinet te 1040 Brussel, Wetstraat 12, voor wie optreedt de Directie van de Bijzondere Belastinginspectie Antwerpen, met kantoor te 2000 Antwerpen, Italiëlei 4 bus 5, burgerlijke partij, eiser, vertegenwoordigd door mr. Antoine De Bruyn, advocaat bij het Hof van Cassatie, tegen 1. H J M V D K, reeds vermeld, 2. T P J M V Z, reeds vermeld, verweerders, vertegenwoordigd door mr. Johan Verbist, advocaat bij het Hof van Cassatie, met kantoor te 1000 Brussel, Brederodestraat 13, waar de verweerders woonplaats kiezen. III DE GRUYTER-CAUS bvba, met zetel te 2030 Antwerpen, Boterhamvaartweg 2, burgerlijke partij, eiseres, tegen H J M V D K, reeds vermeld, verweerder, vertegenwoordigd door mr. Johan Verbist, advocaat bij het Hof van Cassatie, met kantoor te 1000 Brussel, Brederodestraat 13, waar de verweerder woonplaats kiest.

3 11 JUNI 2013 P N/3 I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF De cassatieberoepen zijn gericht tegen het arrest van het hof van beroep te Antwerpen, correctionele kamer, van 16 januari De eiser I voert in een verzoekschrift dat aan dit arrest is gehecht, een middel aan. De eiser II voert in een memorie die aan dit arrest is gehecht, een middel aan. De eiseres III voert geen middel aan. Raadsheer Erwin Francis heeft verslag uitgebracht. Plaatsvervangend advocaat-generaal Marc de Swaef heeft geconcludeerd. II. BESLISSING VAN HET HOF Beoordeling Ontvankelijkheid van de cassatieberoepen 1. De eisers II en III, die niet tot de kosten van de strafvordering zijn veroordeeld, hebben geen hoedanigheid om de beslissing op de strafvordering aan te vechten. In zoverre ook tegen die beslissing ingesteld, zijn hun cassatieberoepen niet ontvankelijk. Ambtshalve middel Geschonden wettelijke bepalingen: - de artikelen 6.1 EVRM en 14.1 IVBPR, - artikel 29, tweede lid, Wetboek van Strafvordering, - het algemene rechtsbeginsel houdende het recht op een eerlijk proces. 2. Het eerlijke karakter van het proces kan in het gedrang komen wanneer de bewijsgaring in haar geheel is geschied in omstandigheden die doen twijfelen aan de betrouwbaarheid van het verkregen bewijs omdat er twijfel bestaat over de onpartijdigheid van de onderzoeker die het onderzoek gevoerd of mede-gevoerd

4 11 JUNI 2013 P N/4 heeft. De vrees voor een partijdige bewijsgaring moet evenwel objectief gerechtvaardigd zijn. Daarvoor is niet vereist dat het bewijs geleverd wordt dat de onderzoeker effectief partijdig heeft gehandeld en geen onderzoek à décharge gevoerd heeft, maar de rechter moet vaststellen dat er objectieve redenen voorhanden zijn die bij de partijen de gewettigde vrees doen ontstaan dat dit het geval geweest is. 3. Het arrest oordeelt dat: - de gedetacheerde fiscaal ambtenaar G.V. verscheidene onderzoekshandelingen die het arrest vermeldt, heeft uitgevoerd; - de gedetacheerde fiscaal ambtenaar G.V. gehuwd is en samenwoont met D.W. die belast is met het fiscaal onderzoek betreffende de verweerders en overeenkomstig artikel 29, tweede lid, Wetboek van Strafvordering de ten laste gelegde feiten heeft kenbaar gemaakt aan de procureur des Konings, ook al heeft hijzelf die kennisgeving niet ondertekend; - de fiscus zich burgerlijke partij kan stellen bij een vervolging voor fiscale valsheid in geschrifte en niet-aangifte of onjuiste aangifte van belastingen en derhalve ook belang heeft bij de resultaten van het strafonderzoek; - het dan ook van zeer groot belang is dat aan de gedetacheerde ambtenaar niet kan verweten worden partijdig te zijn en dat de objectieve houding van de gedetacheerde ambtenaar verwacht wordt zowel tijdens een opsporingsonderzoek als tijdens een gerechtelijk onderzoek; - alhoewel G.V. de in het koninklijk besluit van 21 januari 2007 tot vaststelling van de regels waarbij de ambtenaren van fiscale administraties ter beschikking worden gesteld van de procureur des Konings of de arbeidsauditeur teneinde hen bij te staan in de uitoefening van hun taken, bepaalde onverenigbaarheden niet heeft miskend, toch moet worden vastgesteld dat het gegeven dat haar echtgenoot, met wie zij samenwoont, wel kennis heeft van het voorgaand fiscaal onderzoek, namelijk dit fiscaal onderzoek samen met een collega leidt, en hij de kennisgeving aan het openbaar ministerie heeft gedaan, in hoofde van de verweerders terecht de schijn van partijdigheid en afhankelijkheid en de schijn van een onderzoek dat enkel à charge wordt gevoerd, doet ontstaan; - men kan begrijpen dat de verweerders zich situaties voorstellen waarbij de medewerker van het openbaar ministerie, die hun zaak mede onderzoekt, tijdens

5 11 JUNI 2013 P N/5 het ontbijt over het dossier praat met de fiscale ambtenaar die het fiscaal onderzoek doet in de zaak die de aanzet gaf tot het strafonderzoek en dat het begrijpelijk is dat de verweerders dan in de veronderstelling leven dat ze geen eerlijk proces hebben gehad, dat het onderzoek niet à décharge werd gevoerd en dat de fiscus in feite zij het onrechtstreeks het onderzoek heeft gedirigeerd. 4. Met die redenen oordeelt het arrest niet dat aannemelijk is dat het onderzoek door de gedetacheerde ambtenaar uitsluitend à charge is gevoerd noch dat er bewijsgegevens werden achtergehouden. Aldus oordeelt het arrest niet dat er objectieve redenen voorhanden zijn die rechtvaardigen dat er bij de verweerders de gewettigde vrees kan ontstaan dat de gedetacheerde fiscale ambtenaar als onderzoeker partijdig is kunnen optreden en is de beslissing niet naar recht verantwoord. Grieven van de eisers I en II 5. De grieven kunnen niet leiden tot cassatie zonder verwijzing en behoeven geen antwoord. Omvang van de cassatie 6. De vernietiging van de beslissing over de strafvordering brengt de vernietiging met zich mee van de beslissingen op de door de eiser II tegen de verweerders II en de door de eiseres III tegen de verweerder III ingestelde burgerlijke rechtsvorderingen, welke beslissingen steunen op dezelfde onwettigheid. Dictum Het Hof, Vernietigt het bestreden arrest.

6 11 JUNI 2013 P N/6 Beveelt dat van dit arrest melding zal worden gemaakt op de kant van het vernietigde arrest. Laat de kosten ten laste van de Staat. Verwijst de zaak naar het hof van beroep te Brussel. Bepaalt de kosten in het geheel op 608,20 euro waarvan de eiser I 283 euro verschuldigd is, de eiser II 129,25 euro verschuldigd is en de eiseres III 125,95 euro verschuldigd is. Dit arrest is gewezen te Brussel door het Hof van Cassatie, tweede kamer, samengesteld uit afdelingsvoorzitter Paul Maffei, als voorzitter, en de raadsheren Alain Bloch, Peter Hoet, Antoine Lievens en Erwin Francis, en op de openbare rechtszitting van 11 juni 2013 uitgesproken door afdelingsvoorzitter Paul Maffei, in aanwezigheid van plaatsvervangend advocaat-generaal Marc De Swaef, met bijstand van afgevaardigd griffier Véronique Kosynsky. V. Kosynsky E. Francis A. Lievens P. Hoet A. Bloch P. Maffei