III Inhoudstafel Inleiding bij de Bibliotheek Burgerlijk Recht en Procesrecht Larcier.... I Voorwoord.... 1 Inleiding.... 3 Deel I. Statuut van de vertrouwenspersoon bij bewind over meerderjarigen... 7 Hoofdstuk I. Definities... 9 Afdeling 1. Rechterlijke bescherming... 9 Afdeling 2. Bewind... 9 Afdeling 3. Beschermde persoon... 10 Afdeling 4. Vertrouwenspersoon... 11 Afdeling 5. Evaluatie.... 11 Hoofdstuk II. Aanwijzing.... 13 Afdeling 1. Stimulans tot het aanstellen van een vertrouwenspersoon... 13 Afdeling 2. Aanstelling... 15 1. Wilsverklaring.... 15 A. Wilsverklaring van de te beschermen persoon.... 15 B. Homologatie door de vrederechter.... 18 1. Tijdens de procedure tot aanstelling van een bewindvoerder.... 18 2. Tijdens de duur van de rechterlijke beschermingsmaatregel.... 22 C. Modellen van wilsverklaring.............................. 23 2. Afwezigheid van wilsverklaring.... 24 A. Mogelijkheid tot onderzoek om een aanwijzing alsnog te homologeren.... 24 B. Ambtshalve aanwijzing van een vertrouwenspersoon.... 26 C. Latere aanwijzing reeds tijdens de duur van het bewind.... 27 3. Meerdere vertrouwenspersonen... 28 Afdeling 3. Wettelijke uitsluitingen.... 29 1. Facultatieve uitsluitingen.... 29 2. Verplichte uitsluitingen.... 31
IV De vertrouwenspersoon bij bewind en andere persoonsrechtelijke aangelegenheden A. Bewindvoerder.... 31 B. Rechterlijke of buitengerechtelijke beschermingsmaatregel... 31 C. Rechtspersonen.... 31 D. Ontzetting uit het ouderlijk gezag.... 32 Afdeling 4. Evaluatie.... 32 1. Formalisering versus laagdrempeligheid.... 32 2. Invloed van een vertrouwenspersoon.... 34 3. Familiale of niet-familiale vertrouwenspersoon... 36 4. Niet-verplichte aanstelling.... 37 5. Initiatief... 38 6. Wilsverklaring.... 39 7. Instemming van de beschermde persoon... 40 8. Meerdere vertrouwenspersonen... 41 9. Uitsluitingen.... 42 10. Bezoldiging en vergoeding voor onkosten.... 43 11. Vertrouwenspersoon in de buitengerechtelijke bescherming.... 44 Hoofdstuk III. Vervanging.... 49 Afdeling 1. Verzoek tot vervanging.... 49 Afdeling 2. Wilsverklaring van de vertrouwenspersoon... 51 Afdeling 3. Evaluatie.... 52 Hoofdstuk IV. Beëindiging van het mandaat... 55 Afdeling 1. Ontheffing van de vertrouwenspersoon... 55 1. Verzoek tot ontheffing door de beschermde persoon.... 55 2. Verzoek tot ontheffing door een bewindvoerder of de procureur des Konings.... 56 3. Ambtshalve ontheffing.... 56 Afdeling 2. Beëindiging van het bewind.... 57 Afdeling 3. Evaluatie.... 58 Hoofdstuk V. Aansprakelijkheid... 59 Afdeling 1. Aansprakelijkheid voor zijn bedrog en zware schuld... 59 Afdeling 2. Discretieplicht.... 60
Inhoudstafel V Deel II. Opdracht van de vertrouwenspersoon.... 63 Hoofdstuk I. Ondersteuning.... 67 Afdeling 1. Ondersteunen van een constructieve band.... 67 Afdeling 2. Evalueren van het beschermingsstatuut.... 68 Afdeling 3. Evaluatie.... 69 Hoofdstuk II. Verbindingspersoon.... 71 Afdeling 1. Link tussen de beschermde persoon en de bewindvoerder(s)... 71 Afdeling 2. Link tussen de beschermde persoon, de vrederechter en het sociale netwerk... 73 Afdeling 3. Evaluatie.... 74 Hoofdstuk III. Vertolken van de mening van de beschermde persoon.... 77 Afdeling 1. Ondersteuning bij het uiten van de mening... 77 Afdeling 2. Vertolken van de mening.... 83 Afdeling 3. Evaluatie.... 85 Hoofdstuk IV. Toezichthouder... 87 Afdeling 1. Toezicht op de bewindvoerder.... 87 Afdeling 2. Opdracht van de vertrouwenspersoon in het kader van de buitengerechtelijke bescherming.... 89 Deel III. De vertrouwenspersoon in andere persoonsrechtelijke aangelegenheden... 93 Hoofdstuk I. Wet patiëntenrechten en basiswet betreffende het gevangeniswezen en de rechtspositie van de gedetineerden.... 95 Afdeling 1. Statuut.... 95 1. Wet Patiëntenrechten... 95 2. Basiswet betreffende het gevangeniswezen en de rechtspositie van de gedetineerden.... 104
VI De vertrouwenspersoon bij bewind en andere persoonsrechtelijke aangelegenheden Afdeling 2. Opdracht.... 105 1. Wet Patiëntenrechten... 105 A. Recht op informatie over de gezondheidstoestand.... 106 B. Recht om niet te weten... 106 C. Therapeutische exceptie.................................. 107 D. Recht op toestemmingsinformatie.... 107 E. Recht op inzage en afschrift... 108 F. Recht om klacht neer te leggen.... 110 G. Verzet tegen de wegneming van organen na overlijden.... 111 2. Basiswet betreffende het gevangeniswezen en de rechtspositie van de gedetineerden... 112 Hoofdstuk II. Wet betreffende de euthanasie.... 113 Afdeling 1. Statuut.... 113 Afdeling 2. Opdracht.... 117 1. Dialoog met de behandelende arts... 117 2. Verzoek tot doorverwijzing van het patiëntendossier na weigering.. 119 Hoofdstuk III. Wet betreffende de bescherming van de persoon van de geesteszieke... 121 Afdeling 1. Statuut.... 121 1. Tijdens de procedure tot opneming ter observatie... 121 2. Tijdens de procedure tot verder verblijf.... 124 3. Tijdens de procedure tot verpleging in een gezin.... 124 Afdeling 2. Opdracht.... 125 Hoofdstuk IV. Evaluatie... 129 Deel IV. Voorstellen de lege ferenda... 133 Hoofdstuk I. Statuut van de vertrouwenspersoon.... 135 Afdeling 1. Definities.... 135 Afdeling 2. Wilsverklaring... 135 Afdeling 3. Procedure... 136 Afdeling 4. Uitsluitingen.... 139 Afdeling 5. Vervanging... 141 Afdeling 6. Schenking en erfrecht.... 143
Inhoudstafel VII Hoofdstuk II. Opdracht van de vertrouwenspersoon... 147 Afdeling 1. Artikel 494, d) versus artikel 501/2 BW.... 147 Afdeling 2. Geschillenbeslechting.... 148 1. Conflicten tussen de vertrouwenspersoon, de beschermde persoon en/of de bewindvoerder.... 148 2. Conflicten tussen vertrouwenspersonen onderling.... 149 Afdeling 3. Ondersteuning bij het uiten van de mening.... 150 Hoofdstuk III. Naar een uniforme regeling van de vertrouwenspersoon in het recht.... 151 Afdeling 1. Voorstellen tot afstemming en verduidelijking van de diverse wetten.... 155 1. Bewind... 155 2. Wet Patiëntenrechten en Basiswet betreffende het gevangeniswezen. 156 3. Wet betreffende de euthanasie.... 157 4. Wet betreffende de bescherming van de persoon van de geesteszieke.. 158 Afdeling 2. Voorstellen tot introductie van een geïntegreerd modelformulier Aanwijzing van een vertrouwenspersoon.... 160 Afdeling 3. Voorstellen naar de toekomst: algemene regeling van de vertrouwenspersoon in het Gezondheidswetboek... 161 Besluit.... 165 Bijlage.... 167 Bibliografie.... 173