Personen bij weinig licht Camera in auto-stand: van zodra er iets minder licht is, klapt de interne flits open en gaat deze af Flitslicht is soms nuttig (zie volgend thema), maar vaak krijg je betere resultaten zonder (zie ook cursus 1)
Personen binnenshuis Nadelen van flitslicht binnenshuis zijn oa rode ogen, glimmende neus en lippen, koel licht, harde schaduwen, Alternatieven om niet te moeten flitsen binnen kunnen zijn: Hogere lichtgevoeligheid instellen (iso opdrijven) Lichtsterke prime lens ipv standaard kitlens Extra kunstlicht voorzien of extra natuurlijk licht zoeken (aan raam fotograferen)
Hogere lichtgevoeligheid Iso-waarde opdrijven (bij vast diafragma) = sluitertijd korter (daardoor kan je nu wel uit de hand de persoon bevriezen) APS-C-sensor: tot iso 1600 of meer mogelijk Nadeel van iso opdrijven is meer ruis in de donkere delen. (Ruis valt op een groter computerscherm goed op, maar op een 10/15-print zie je dit nauwelijks) Door iso voldoende op te drijven, krijg je kortere sluitertijden en moet je misschien niet meer flitsen
Lichtsterke prime lens Av-stand met kitlens op 50mm. Ontspanknop half indrukken geeft volgende waarden: iso 100 (zelf) // f5,6 (zelf) // 1/4 e sec (camera) iso 100: zo weinig mogelijk ruis f5,6: kleinst mogelijke f-getal bij inzoomen 1/4 e sec: te lang om uit de hand te fotograferen De iso opdrijven naar 800 iso = sluitertijd wordt 1/30 e sec
Lichtsterke prime lens 1/30 e sec is voldoende voor mensen die stilzitten aan tafel (poseren) maar onvoldoende voor actieve kinderen, dansende mensen, Met een lichtsterke prime (vb 50mm f1,4) lukt dit veel beter. Tussen f5,6 en f1,4 zitten 4 stops (1,4 / 2 / 2,8 / 4 / 5,6), dus alle sluitertijden worden 4 stops sneller
Lichtsterke prime lens: cropfactor en geen stabilisatie Let wel: 1/60 e sec is nog niet voldoende want cropfactor en prime is zonder stabilisatie Geen IS, VR: sluitertijd korter of gelijk 1/omgerekende brandpuntsafstand (50 x 1,5) Sluitertijd dus minstens 1/80 e sec, of zoals hier: iso opdrijven naar 200 geeft 1/125 e sec Extra voordeel van f1,4 = heel beperkte scherptediepte
Lichtsterke prime lens Enige beperking is vaste brandpuntsafstand (niet zoomen) Door cropfactor kan je voldoende afstand houden tov de personen zodat je ongemerkt spontane foto s zonder flits kan maken Door met een lichtsterke prime te werken vang je meer licht en moet je misschien ook niet meer flitsen
Opdracht personen binnenshuis We gaan de grenzen van onze kitlens aftasten Slecht verlichte ruimte, stilzittende persoon Auto-stand = flitsen en dus geen sfeer M-stand: f4, iso 100, sluitertijd volgens lichtmeter = te lange sluiter, onscherp uit de hand M-stand: f4, iso 1600, sluiter volgens lichtmeter = sluitertijd 1/30 e of sneller en scherp uit de hand Door iso op te drijven krijgen we scherpe, sfeervolle foto zonder te moeten flitsen
Opdracht personen binnenshuis Zelfde binnensituatie maar nu geen stilzittende maar bewegende personen M-stand: f4, iso 1600 = sluitertijd 1/30 e maar onvoldoende om beweging scherp te bevriezen Zitten op grens van ons materiaal: diafragma kan niet wijder en iso kan niet hoger Kan nu enkel nog met lichtsterke 50mm (f1,8) M-stand: f2, iso 1600 = scherpe, sfeervolle foto: actie bevroren zonder sfeerloos flitslicht (1/125 e ) Hou wel rekening met sluitertijd van 1/80 e sec
Personen s nachts buiten Prime lens is handig maar je hebt toch wel licht nodig Staat persoon in het donker, dan moet camera langer belichten met als gevolg een te lange sluitertijd en dus bewegingsonscherpte In dit geval kan je niet anders dan voor extra licht te zorgen door te flitsen (zelf activeren) Interne flits: beperkt bereik van 3 à 5 meter
Personen s nachts buiten Vorige foto: personen correct belicht door interne flits te gebruiken en juiste afstand Achtergrond is onderbelicht en onherkenbaar Dit probleem kan enkel opgelost worden door met een langere sluitertijd te fotograferen in combinatie met flitsen. De flits belicht de personen, de langere sluitertijd belicht de achtergrond (zie volgend thema)
Opdracht persoon s nachts buiten Buitenopname s avonds: onvoldoende licht en persoon ook niet rechtstreeks belicht (niet onder straatlantaarn) M-stand: f4, sluitertijd volgens lichtmeter en iso omhoog om uit de hand te kunnen fotograferen (1/30 e ). Persoon zal nog steeds redelijk donker zijn (want er valt geen licht op) Behoud deze instellingen, maar activeer nu zelf de flits en zorg dat je op 3à 5m van de persoon staat Persoon is nu goed belicht door interne flits, achtergrond zal onherkenbaar donker zijn
Opdracht persoon s nachts buiten Zelfde opstelling, zelfde iso-waarde, maar kijk nu s niet naar balkje lichtmeter in M-stand 1/60 e sec, f4, + flitsen = persoon correct belicht door flits, achtergrond (redelijk) donker 1/10 e sec, f4, + flitsen en camera stabiel houden = persoon correct belicht door flits, achtergrond ook zichtbaar door langere belichtingstijd Zie volgend thema: sluitertijd en flitsen, flits belicht persoon op voorgrond, achtergrond zichtbaar of niet door sluitertijd
Concerten Klein f-getal (grote opening = veel licht vangen) Iso opdrijven om sluitertijd kort te houden Zeker niet flitsen want te beperkt bereik en erg storend (vaak verboden) Spotmeting op artiest want deze belicht door volgspot, achtergrond is veel minder belicht
Extra: spotmeting in Av-stand vs spotmeting in M-stand Vroeger spotmeting gezien in Av-stand: was redelijk compex Lichtmeetfunctie verzetten naar spotmeting Jij diafragma en iso Middelste spotmeetpunt mikken op gewenste zone Camera berekent nu sluitertijd door enkel rekening te houden met licht in het spotmeetpunt Wil je nu herkadreren, dan moet je belichting vergrendelen via AEL-knop of *-knop
Extra: spotmeting in Av-stand vs spotmeting in M-stand Spotmeting in M-stand is eenvoudiger Jij diafragma en iso & lichtmeting op spotmeting Middelste spotmeetpunt mikken op gewenste zone Nu ook zelf sluitertijd instellen door rekening te houden met balkje lichtmeter (in midden) Deze houdt enkel rekening met licht in spotmeetpunt In M-stand liggen f-getal en sluitertijd vast, dus nu geen probleem bij herkadreren (nu wel niet meer letten op balkje lichtmeter want iets anders in spotmeetpunt en dus andere belichting)
Indoor sporten Heel moeilijk, weinig licht en snelle actie Actie bevriezen = korte sluitertijd maar hiervoor wel voldoende licht nodig Flitsen ook geen optie: te beperkt bereik Meest ideale = lichtsterke, gestabiliseerde tele (vb 200mm f2,8 IS) heel duur!!!
Indoor sporten Geen lichtsterke tele? Hou hiermee rekening Zo dicht mogelijk bij plein: inzoomen = mindere lichtsterkte Continu scherpstellen (AF-C of AI Servo) Lager standpunt Transportmodus: continu of burst Iso opdrijven voor korte sluitertijd Gebruik evt meetrektechniek (IS/VR uit)
Steden bij weinig licht Flitsen is zinloos: veel te beperkt bereik Statief, lange(re) sluitertijd en zelfontspanner of draadontspanner (statief = stabilisatie uit!!!) Extreem lange sluitertijden zorgen voor mindere kwaliteit: opwarming van sensor = meer ruis Lange sluitertijden zijn wel handig om beweging (voorbijlopende personen of verkeer) te vervagen of volledig onzichtbaar te maken
Extreem lange sluitertijden F5,6 met 2 sec geeft zelfde belichting als f22 met 30 sec (4 stops verschil) Voordeel van 1 e foto: hogere kwaliteit, minder ruis (sensor warmt niet zo lang op) Voordeel van 2 e foto: door de lange belichtingstijd zal enkel stilstaand gebouw scherp zichtbaar zijn en alle beweging van personen of verkeer zal volledig vervaagd zijn
Stereffecten Fotografeer je straatlantaarns of andere lichtpunten met groot f-getal (f11 tot f22), dan krijg je door diffractie (ombuiging van het licht door de kleine diafragma-opening) stervormige uitlopers rond felle lichtpunten
Het ideale moment Midden van de nacht = zwarte of donkerbruine lucht, afhankelijk van de lichtpollutie Half uur voor zonsopgang en half uur na zonsondergang = blauwe moment
Opdracht steden bij weinig licht Avondopname van verlicht gebouw (veraf). Flitsen zinloos, statief nodig en lange(re) sluitertijd. Statief = iso 100, stabilisatie uit en zelfontspanner activeren M-stand 2 sec = klein f-getal (grote opening om op korte tijd toch voldoende licht te vangen) M-stand 20 sec = groot f-getal (kleine opening want lange belichtingstijd)
Opdracht steden bij weinig licht Beide foto s hebben zelfde belichting Op 1 e foto rond onderwerp nog onscherpe bewegende auto s en mensen zichtbaar Op 2 e foto zijn deze volledig onzichtbaar door de langere belichtingstijd. Hier heb je mss ook meer lichtstrepen van voorbijrijdend verkeer De 2 e foto bevat meer ruis dan de 1 e door de langere belichtingstijd, maar dit valt niet op. Op 2 e foto zijn straatlichten lichtsterren
Eindwerkopdracht weinig licht (3) Techniek: scherpe foto en correcte scherpstelling Compositie: regel van derden, kijkrichting, kadrage,... Belichting: werken met het weinige aanwezige licht, geen flitslicht toevoegen Onderwerpen: Beweging (sport, dans, springen, ) binnen bij weinig licht zo goed mogelijk bevriezen Optreden of toespraak: persoon in spotlicht, donkere achtergrond: spotmeting en uit de hand Sfeervolle avond- of nachtopname (blauwe moment)
Einde thema 3