2.1 DE BELICHTINGSTIJD OF SLUITERTIJD

Transcriptie

1 2.1 DE BELICHTINGSTIJD OF SLUITERTIJD d.i. de tijdsduur die beschrijft hoelang een lichtgevoelig element wordt blootgesteld aan een bepaalde hoeveelheid licht. Met lichtgevoelig element kan bijvoorbeeld een analoge film of een chip met fotogevoelige halfgeleiders (sensor) bedoeld worden zoals dat in een fototoestel wordt gebruikt. Dmv de belichtingstijd bepalen we of we beweging op onze foto willen of eerder iets wensen te bevriezen, afhankelijk van het aanwezige licht en andere instellingen want de juiste belichtingstijd wordt bepaald in combinatie met de grootte van het diafragma en de lichtgevoeligheid van de film. Maar laten we ons nu eerst eens concentreren op onze belichtingstijd.de belichtingstijd of sluitertijd wordt aangegeven in seconden en fracties van seconden. De gekozen sluitertijd kun je zien door de zoeker. In onderstaand voorbeeld is dit 1/50. Fig 2.1 De standaardsluitertijden zijn: 1/4000 1/2000 1/1000 1/500 1/250 1/125 1/60 1/30 1/15 1/8 ¼ ½ 1sec sec 4sec 8sec 15sec 30sec Men kan dan spreken van een sluitertijd van 1/500 van een seconde. Het verschil tussen 2 sluitertijden noemen we een stop. Tussen 1/500 en 1/250 is er dus 1 stop verschil, tussen 1/30 en 1/8 zijn er 2 stops verschil, etc. Het invallend licht wordt dus per stop gehalveerd of verdubbeld. 1/250 ontvangt dubbel zoveel licht als 1/500. Je zult merken dat je tussen bovenvermelde nog waarden hebt, in dit geval spreekt men van halve

2 BELICHTINGSTIJD door Jeffrey Van Daele stops of derde stops (bijvoorbeeld 1/200). Sluitertijden bepalen dus hoe lang onze sensor belicht wordt. Hoe langer, hoe meer licht binnen valt en in in geval van bewegende voorwerpen, krijg je meer beweging naarmate de sluitertijd langer wordt. Bij een te lange belichtingstijd treedt overbelichting (fig 2.2) op, bij een te korte belichtingstijd, onderbelichting (fig ( 2.3). We streven dus naar een juiste belichtingstijd om een correcte belichting te bekomen zoals in fig 2.4. Fig 2.2 Fig 2.3 Disclaimer: deze notities zijn enkel bestemd voor de cursisten van PCVO Lokeren ter aanvulling van de lessen fotografie en zijn zi geenszins commercieel van aard. Deze pagina s mogen ook niet doorgegeven worden aan derden zonder voorafgaande aande toestemming van de auteur auteur, Jeffrey Van Daele. Bronnen: onnen: wikipedia.org. Copyright van beeldmateriaal: beeldmateriaal:jeffrey Van Daele (met uitz van Fig 2.1)

3 BELICHTINGSTIJD door Jeffrey Van Daele Fig 2.4 We hebben al besproken dat we aan de hand van de keuze van sluitertijd ons voorwerp kunnen bevriezen (bijvoorbeeld een fietser) of opzettelijk voor beweging kunnen kiezen. Dit stelt ons in staat om zeer creatief te werk te gaan. Op fig 2.5 kon een vallende waterdruppel in de lucht bevroren worden door een korte sluitertijd te kiezen, nml in dit geval 1/4000 (de druppel is is niet echt van ijs mocht je je afvragen wat ik met bevriezen bedoel ). Fig 2.5 Disclaimer: deze notities zijn enkel bestemd voor de cursisten van PCVO Lokeren ter aanvulling van de lessen fotografie en zijn zi geenszins commercieel van aard. Deze pagina s mogen ook niet doorgegeven worden aan derden zonder voorafgaande aande toestemming van de auteur, auteur Jeffrey Van Daele. Bronnen: onnen: wikipedia.org. Copyright van beeldmateriaal:jeffrey beeldmateriaal: Van Daele (met uitz van Fig 2.1)

4 Hoe sneller het onderwerp beweegt, hoe korter je sluitertijd moet zijn om het scherp af te beelden. Het spreekt voor zich dat je bij het fotograferen van een formule 1 auto een kortere sluitertijd zult gebruiken dan bij een voetganger. Fig 2.6 Omgekeerd kunnen we er ook opzettelijk voor kiezen om iets lang te belichten om zo beweging te illustreren. Op Fig 2.6 werden voorbijrazende auto s gefotografeerd met een sluitertijd van 10sec. Je merkt dat er geen auto s te zien zijn, met een sluitertijd van 5sec zouden de lijnen, gecreëerd door de kop- en achterlichten, de helft zo lang zijn. De juiste belichtingstijd wordt bepaald in combinatie met de grootte van het diafragma en de lichtgevoeligheid van de film.

5 PROBEER HET OOK EENS A. Panning Een creatief gebruik van de belichtingstijd is Panning, dit is een techniek waarmee je met een redelijk trage sluitertijd het bewegend onderwerp gaat volgen. Fig 2.7 Hoe vlugger het onderwerp hoe korter de sluitertijd natuurlijk mag. Maar een mooi gemiddelde om mee te beginnen is 1/4sec. Het zal veel uitproberen worden want het is niet eenvoudig om het beeld scherp te krijgen. Werkwijze: stel vooraf scherp op het punt waar je het bewegend onderwerp zult fotograferen en verzet dan de automatische scherpstelling op handmatig. Vervolgens volg je met het toestel het onderwerp al vooraleer het dat punt bereikt heeft en wanneer het op dat zonet vermeldde punt aangekomen is, drukt men af. Opgelet, blijf na het afdrukken het onderwerp nog even volgen. Een tweede gordijn flits helpt enorm, hierover later meer.

6 B. Zoom Fig 2.8 Een andere methode is om te gaan uitzoomen terwijl je aan het belichten bent, dus gedurende de lange sluitertijd. Op bovenstaande foto werd nog gebruik gemaakt van een 2 e gordijn flits (waarover later meer) om het model scherp op de foto te krijgen. Anders zou zij ook het zoomeffect vertonen. Tip: Zoom vooral uit en druk af wanneer je al aan het uitzoomen bent, bij het begin zul je meer trilling veroorzaken.

7 C. Laat hem bewegen. Bevestig de camera ook eens op een bewegend voorwerp en gebruik terug een lange sluitertijd. Fig 2.9

8 OEFEN JEZELF 1. Neem 3 foto s van iemand die van links naar rechts voorbij uw beeld loopt. 1.1 De persoon is nauwelijks zichtbaar. 1.2 De persoon is zichtbaar maar volledig bewogen. 1.3 De persoon staat scherp op de foto. 2. Neem s nachts een foto van een straat, waar frequent auto s passeren. Op uw foto mogen geen auto s te zien zijn maar enkel lijnen van de lichten.