VN-verdrag handicap Presentatie voor Cliëntenbelang A dam 28 april 2015 Keirsten de Jongh (Senior Beleidsadviseur)
College voor de Rechten van de Mens Sinds 1 oktober 2012 Opvolger van de Commissie Gelijke Behandeling Missie is om mensenrechten in NL te: Bewaken Beschermen Belichten en Naleving ervan te bevorderen Non-discriminatie en gelijke behandeling zijn mensenrechten 2
Taken en omvang College Adviezen uitbrengen Onderzoek doen Oordelen uitbrengen (gelijke behandeling) Voorlichting/deskundigheidsbevordering Rapportages en aanbevelingen Omvang: 9 Collegeleden Rond de 50 medewerkers 3
Verzoek indienen bij College Over discriminatie ogv handicap/chronische ziekte: Bij de arbeid In het onderwijs Openbaar vervoer Wonen Straks: bij het aanbieden van goederen en diensten 4
Procedure Gratis, laagdrempelig Niet-bindend oordeel Mediation en spoedprocedure mogelijk Wie kan een verzoek indienen? Mensen met een beperking Belangenorganisaties Werkgevers, onderwijsinstellingen, vervoerders, woningbouwverenigingen (eigen beleid) 5
Wet gelijke behandeling h/cz College toetst aan de WGBh/cz Discriminatie: direct, indirect, intimidatie of weigeren een aanpassing te treffen Aanpassing hoeft niet als dit onevenredig belastend is 6
VN verdrag handicap VN verdrag inzake de rechten van personen met een handicap In 2006 tot stand gekomen Geen nieuwe rechten, uitwerking van bestaande mensenrechten Doel: mensenrechten bevorderen, beschermen, waarborgen Verschuiving in het denken: van medisch naar sociaal model Door de EU en door bijna alle landen van de EU geratificeerd Wereldwijd door meer dan 150 landen geratificeerd 7
Stand van zaken NL In 2007 door NL ondertekend, maar nog niet geratificeerd Stand still beginsel (er mag geen beleid of wetgeving worden gemaakt dat in strijd is met het verdrag) Voor inwerkingtreding moeten Tweede en Eerste Kamer met ratificatie akkoord gaan Goedkeuringswet ligt bij de TK Regering hoopt op ratificatie in 2015 8
VN-verdrag: na de goedkeuring De overheid (rijk, provincie en gemeente) is verplicht het verdrag uit te voeren Burgerlijke en politieke rechten gelijk verwezenlijken (denk aan: recht om te stemmen, recht om niet gediscrimineerd te worden) Economische, culturele en sociale rechten geleidelijk aan verwezenlijken (denk aan: recht op onderwijs, arbeid, deelname aan het culturele leven) Algemene voorzieningen versus individuele aanpassingen 9
Toezicht op naleving verdrag Internationaal toezicht: VN comité Nationaal toezicht: College voor de Rechten van de Mens 10
Voor wie geldt het verdrag? Verdrag geeft geen definitie handicap Er staat wel in dat dit omvat: mensen met langdurige fysieke, mentale, intellectuele of zintuigelijke beperkingen 11
VN-verdrag en gemeenten Uitgangspunten: autonomie en inclusie Nauw overleg met mensen met een beperking vereist bij besluitvorming over beleid, regelgeving (art. 4) Waar raakt het verdrag beleid van gemeenten? Welke rechten uit het verdrag zijn voor gemeenten van belang? 12
Traditionele beleidsterreinen (Openbaar) vervoer: recht op mobiliteit (art. 20) Bouwen, wonen, openbare ruimte: recht op toegankelijkheid (art.9 en zelfstandig wonen art. 19) Brand en calamiteiten: recht op veiligheid (art. 11) Informatie gemeente: toegankelijke informatie, websites voldoen aan drempelvrij.nl (art. 9) Verkiezingen: toegankelijke informatie (art. 9), stemlokalen en stemhokjes (art. 29) Cultuur, recreatie en sport: recht op gelijke deelname (art. 30) 13
Veranderingen in het sociale domein Jeugdzorg: recht op gezondheid (art. 25) WMO 2015: recht op ondersteuning bij participatie (art. 26) Participatiewet: recht op werk (art. 27) Passend onderwijs: recht op inclusief onderwijs (art. 24) 14
Tips voor cliëntenorganisaties (1) Lees het verdrag en de WGBH/CZ door en verwijs hiernaar als hier niet naar gehandeld wordt Organiseer bijeenkomsten over het verdrag voor gemeenten en mensen met een beperking Organiseer een ervaringsparcours 15
Tips voor cliëntenorganisaties (2) Dring er bij de gemeente op aan: om bij beleid en besluiten mensen met een beperking te betrekken, ook kinderen (art. 4) het verdrag als toetsingskader te gebruiken bij beleid en praktijk voor alle gebieden waar de gemeente voor verantwoordelijk is een plan voor inclusief beleid te maken in alle nota s en besluiten aandacht te besteden aan inclusief beleid 16
Tips voor cliëntenorganisaties (3) Dring er bij de gemeente op aan: Toegankelijkheid als voorwaarde te hanteren bij het toekennen van subsidies of vergunningen Subsidie beschikbaar te stellen om ondernemingen toegankelijker te maken 17
Meer informatie Goed bezig: betekenis van mensenrechten voor gemeenten (VNG en Amnesty International) Uitleg VN-verdrag en de Participatiewet (LCR) Informatiekaart VN-verdrag (Transitiebureau WMO) BAAT: mensenrechtenkader voor gemeenten (College voor de Rechten van de Mens) VN-verdrag: de betekenis voor de praktijk (CG-Raad) 18
Contactgegevens College College voor de Rechten van de Mens Kleine Singel 1-3 Postbus 16001 3500 DA Utrecht T: 030-8883888 F: 030-8883883 E: info@mensenrechten.nl W: www.mensenrechten.nl Telefonisch spreekuur: iedere werkdag van 10 tot 16 uur 19