77 3. Zoeken en vinden op internet Internet wordt wel eens vergeleken met een grote bibliotheek vol met informatie over allerlei onderwerpen. Helaas heeft deze bibliotheek geen bibliothecaris in dienst. Alle boeken van deze immense bibliotheek staan kris kras door elkaar. Deze vergelijking met internet gaat wel aardig op. Er is inderdaad geen overkoepelende instantie die de informatie ordent. Iedereen kan zijn eigen informatie op een website op internet plaatsen die dan ook direct toegankelijk is voor iedereen. Dat maakt het zoeken op internet er niet eenvoudiger op. Er is een groot aantal bedrijven en instanties dat probeert internetgebruikers ten dienste te zijn door deze enorme berg met informatie te ordenen. Dat gebeurt op verschillende wijzen. Op de eerste plaats via de zogenaamde zoekmachine. Dat is een computer die voortdurend bezig is om webpagina s van een index te voorzien. Via de website van deze zoekmachine kunt u aan de hand van het typen van een trefwoord alle webpagina s zoeken waarop dat trefwoord voorkomt. Een tweede manier is die van de rubriekenpagina. Daarbij is door een bedrijf al een groot aantal webpagina s geselecteerd en geordend naar rubriek of onderwerp. Toch is, ondanks de verschillende hulpmiddelen, het zoeken op internet soms frustrerend: u weet bijvoorbeeld zeker dat er over een onderwerp informatie te vinden moet zijn en toch kunt u de betreffende webpagina niet vinden. Daarom wordt er in dit hoofdstuk uitgebreid aandacht besteed aan het zoeken. U leert verschillende technieken gebruiken om informatie te zoeken en hopelijk ook te vinden. Zoals echter bij zoveel zaken geldt: hoe meer ervaring, hoe beter het gaat. In dit hoofdstuk leert u: de knop Zoeken gebruiken; verschillende zoekmachines aan het werk zetten; het zoeken specificeren; Google raadplegen; rubriekenpagina s gebruiken; op een webpagina zoeken. Let op! De schermafbeeldingen in dit boek zien er misschien anders uit dan wat u op uw beeldscherm ziet. Internet is een vluchtig medium en webpagina s kunnen veranderd zijn. Ook MSN Search dat in dit hoofdstuk wordt behandeld, verandert regelmatig van uiterlijk. De basisfuncties zullen echter wel grotendeels hetzelfde blijven.
78 Cursusboek Internet en e-mail voor senioren met Windows XP 3.1 Starten van Internet Explorer Zet de computer aan Heeft u een extern modem? Zet het modem aan Nu kunt u Internet Explorer starten: Start Internet Explorer 1 Internet Explorer wordt gestart en er kan verbinding met internet worden gemaakt: Zijn uw gebruikersnaam en het wachtwoord ingevuld? Klik dan op U ziet weer de startpagina zoals die op uw computer is ingesteld: In het vorige hoofdstuk heeft u de website van SeniorWeb als startpagina ingesteld.
Hoofdstuk 3 Zoeken en vinden op internet 79 3.2 De knop Zoeken Internet Explorer biedt direct toegang tot zoekmachines. Die kunt u gebruiken door op de knop Zoeken te klikken: U ziet het Zoeken-kader: Microsoft, de maker van Internet Explorer, heeft er uiteraard voor gezorgd dat zij op de eerste rang zitten, dus als eerste zoekmachine staat meestal MSN Search ingesteld. U ziet hier staan: Search is het Engelse woord voor zoeken.
80 Cursusboek Internet en e-mail voor senioren met Windows XP HELP! MSN Search staat niet in het Zoeken-kader? U ziet nu dit venster:
Hoofdstuk 3 Zoeken en vinden op internet 81 U start een nieuwe zoekopdracht als volgt: Klik in het vakje U ziet de cursor knipperen in het vakje. U kunt in dit vakje een trefwoord typen, bijvoorbeeld het woord spoorwegen. Typ: spoorwegen Deze zoekmachine gaat aan het werk. U moet even wachten.
82 Cursusboek Internet en e-mail voor senioren met Windows XP U ziet links in het Zoekenkader MSN Search: Daaronder staan allerlei namen of korte omschrijvingen van websites: Rechts ziet u voorbeelden van deze websites: Die namen in het kader links en de voorbeelden rechts zijn doorverwijzingen. Een doorverwijzing wordt ook wel hyperlink of link genoemd. Door op zo n link te klikken, wordt die website geopend. U kunt op een hyperlink in het Zoeken-kader klikken of op een voorbeeld van de website in het rechterkader. In beide gevallen wordt de bijbehorende website geopend. U wilt bijvoorbeeld de website van de NS bezoeken om een reis te plannen. In het rechter kader wordt nu de website van de Nederlandse Spoorwegen geopend. U ziet de pagina waar u een treinreis kunt plannen.
Hoofdstuk 3 Zoeken en vinden op internet 83 3.3 Een website in een eigen venster U kunt ook een website openen in een eigen venster. U zult later merken dat dit wel eens handig is. U gaat nu een hyperlink in het Zoeken-kader gebruiken om dit uit te proberen. Het maakt niet uit welke hyperlink u kiest. Druk in en houd deze ingedrukt een ander webadres Laat los HELP! Waar zit de Shift-toets? Er zijn twee van deze Shifttoetsen aan weerszijden van de onderste rij letters: U ziet dat een tweede venster over het eerste wordt geopend: Let op: Op uw computer kan de inhoud van dit venster er heel anders uitzien. Webpagina s veranderen regelmatig en misschien had u een heel andere website gekozen.
84 Cursusboek Internet en e-mail voor senioren met Windows XP U kunt het Zoeken-kader even sluiten om een beter overzicht over de gehele webpagina te krijgen: van het Zoeken-kader De webpagina vult nu het gehele venster. Nadat u de pagina heeft bekeken, kunt u dit tweede venster weer sluiten: venster van het naast
Hoofdstuk 3 Zoeken en vinden op internet 85 3.4 Het Zoeken-kader U gaat bekijken welke andere mogelijkheden het Zoeken-kader biedt. Onderaan het kader staat nog meer informatie. Om dat te kunnen zien, moet u de schuifbalk naar beneden slepen: Sleep de schuifbalk helemaal naar beneden Zo kunt u de onderkant van het Zoeken-kader zien. Onderaan staat :
86 Cursusboek Internet en e-mail voor senioren met Windows XP De volgende serie gevonden websites verschijnen in het kader: Onderaan in het Zoekenkader staan nu twee hyperlinks, namelijk en : Met de opdrachten en kunt u bladeren tussen de gevonden resultaten. U kunt het Zoeken-kader ook breder maken. Dat doet u door de rand te verslepen met de muis: Zet de muiswijzer op de rechter rand van het kader De muiswijzer verandert dan in een dubbele pijl : Druk de muisknop in en houd deze ingedrukt
Hoofdstuk 3 Zoeken en vinden op internet 87 Sleep de rand naar rechts Laat de muisknop los Het kader is nu breder: Er is meer ruimte voor de informatie. Zet de muiswijzer weer op de kaderrand Druk de muisknop in en houd deze ingedrukt Sleep de rand naar links Laat de muisknop los Het Zoeken-kader is weer smaller.
88 Cursusboek Internet en e-mail voor senioren met Windows XP Tip Zoeken in telefoongids Vanuit het Zoeken-venster kunt u snel naar de telefoongids op internet: naast U ziet nu de landelijke Telefoongids van de KPN: Hierin kunt u snel adresgegevens en telefoonnummers van personen opzoeken. Ook de Bedrijvengids is beschikbaar.
Hoofdstuk 3 Zoeken en vinden op internet 89 Hoe werkt een zoekmachine? Zoekmachines zijn programma s die dag en nacht bezig zijn met het indexeren van webpagina s. Zo wordt een enorme index aangelegd van trefwoorden. Zoekmachines verschillen in de manier waarop ze dat doen. Daarom zijn de resultaten van zoekmachines vaak heel verschillend. Sommige zoekmachines indexeren zoveel mogelijk woorden op de webpagina s. Anderen gebruiken alleen trefwoorden in de titels van de webpagina s. Er zijn ook zoekmachines die vooral sleutelwoorden op die webpagina s gebruiken. Die verborgen sleutelwoorden kunnen webontwerpers zelf op de pagina s aanbrengen. Daar wordt ook wel misbruik van gemaakt. Soms worden met opzet bepaalde sleutelwoorden geplaatst omdat deze trefwoorden veel gezocht worden. Dat kan de oorzaak zijn van het feit dat u soms webpagina s te zien krijgt die maar weinig met uw trefwoord te maken lijken te hebben. Zoekmachines werken als een soort robot en gaan dus eigenlijk dom te werk. Er vindt geen redactie of selectie van de pagina s plaats. Vooral bij woorden die meerdere betekenissen hebben, komt deze domheid vaak naar voren. Denk bijvoorbeeld aan het woord bank, dat verschillende betekenissen heeft. Een redacteur zou op basis van de inhoud deze webpagina s kunnen splitsen. Overigens hebben alle bekende zoekmachines ook een afdeling waarin wel redactie heeft plaatsgevonden en honderden websites op onderwerp of rubriek zijn ingedeeld. Er zijn ook websites die hierin gespecialiseerd zijn. Deze worden rubriekenpagina s of portals genoemd. Verderop in dit boek maakt u hier ook kennis mee. Overigens is het zo dat een website meestal aangemeld moet zijn bij een zoekmachine om opgenomen te worden in de index. Websites die niet zijn aangemeld, kunnen dan ook niet gevonden worden door een zoekmachine. Dat kan ook een reden zijn dat u net niet díe website vindt die u nodig heeft.
90 Cursusboek Internet en e-mail voor senioren met Windows XP 3.5 Aanpak bij zoekmachines Het zoeken met zoekmachines zal in sommige gevallen tot teleurstellingen leiden. De zoekmachine gaat vrij dom te werk en alle mogelijke denkbare pagina s worden opgesomd. U vindt vaak nét niet de informatie die u nodig hebt. Hieronder staan de meest voorkomende problemen en manieren om dit op te lossen. Te weinig resultaten Te veel resultaten Verkeerde pagina s Soms gebeurt het dat u te weinig resultaten krijgt. Probeer dan: een andere zoekmachine: de verschillende zoekmachines leveren vaak heel verschillende resultaten op; een algemener trefwoord; de Engelse vertaling van het trefwoord. Vaak krijgt u veel te veel pagina s. Probeer dan: specifieker te zoeken door meerdere trefwoorden te gebruiken; alleen te zoeken in de Nederlandse taal om te voorkomen dat er allerlei anderstalige pagina s tussen komen; een Nederlandse zoekmachine te gebruiken; een rubriekenpagina in plaats van een zoekmachine. Vooral als u een algemeen trefwoord zoekt, bijvoorbeeld dieren, dan kunt u beter geen algemene zoekmachine gebruiken, maar naar de rubriek dieren zoeken. Zie verderop in dit boek. Dit komt doordat er geen redactie of selectie plaatsvindt. Dit komt veel voor als een woord meerdere betekenissen heeft, bijvoorbeeld bank en (zit)bank. Probeer dan: een ander woord of begrip als trefwoord; een rubriekenpagina te gebruiken.
Hoofdstuk 3 Zoeken en vinden op internet 91 3.6 Specifieker zoeken met een zoekmachine Eén van de problemen bij het gebruik van zoekmachines is dat er te veel websites worden gevonden met het trefwoord dat u gebruikt. Bij sommige zoekmachines bijvoorbeeld, krijgt u duizenden verwijzingen op het woord broodtrommel. U zou dan meerdere trefwoorden kunnen gebruiken om de juiste informatie te vinden, bijvoorbeeld brood en trommel. Typ: brood trommel U ziet de eerste tien resultaten van webpagina s met daarop brood of trommel: Het kans zijn dat u boven deze resultaten ook een aantal hyperlinks naar zogenaamde gesponsorde websites ziet:. De eigenaren van deze websites hebben MSN Search betaald om bij bepaalde trefwoorden als eerste te worden getoond.
92 Cursusboek Internet en e-mail voor senioren met Windows XP U kunt echter nog specifieker opgeven wat voor soort webpagina s u wilt zien. De mogelijkheden verschillen per zoekmachine, maar bij MSN Search kan dit als volgt: In het rechterkader van het venster ziet u extra mogelijkheden van MSN Search: U kunt het Zoeken-kader even sluiten om een beter overzicht over de gehele webpagina te krijgen: Sluit het Zoeken-kader 24 U ziet nu het volgende venster: Bij geavanceerd zoeken kunt u een aantal mogelijkheden specificeren: De soort combinatie van woorden. De taal van de webpagina. Het domein, bijvoorbeeld.nl of.com. Dit doet u door op de balkjes te klikken: Een belangrijke instelling waar u altijd op moet letten als u meerdere trefwoorden gebruikt, is de soort combinatie waarop de woorden moeten voorkomen. U kunt zelf het effect zien van het specificeren van de combinatie van woorden die gezocht moet worden.
Hoofdstuk 3 Zoeken en vinden op internet 93 3.7 Zoeken op een woordgroep Bij alle zoekmachines kunt u bij het gebruik van meerdere trefwoorden aangeven of deze woorden bij elkaar horen en een geheel vormen. Bij sommige zoekmachines heet dit een woordgroep en bij andere heet het een zinsdeel. Een woordgroep is bijvoorbeeld brood trommel of Frank Sinatra. Bij MSN Search gaat dit als volgt: Klik in het tekstvak Typ: brood trommel U ziet nu een lijstje met mogelijkheden: MSN Search zal nu zoeken naar de gehele combinatie brood trommel. De combinatie is nu toegevoegd aan het zoekvak. U kunt het venstertje met de zoekspecificaties nu sluiten: U ziet nu twee zoektermen staan. U kunt de eerste zoekterm brood trommel weghalen: Haal de eerste zoekterm weg Daarna moet u weer de zoekopdracht geven:
94 Cursusboek Internet en e-mail voor senioren met Windows XP MSN Search laat weinig verwijzingen zien: Ook worden er weer enkele gesponsorde websites getoond. Dat u minder resultaten ziet, is niet zo gek, want brood trommel is eigenlijk geen goed Nederlands (iets anders zou zijn broodtrommel ). Let op! Er zijn ook zoekmachines die zoeken naar webpagina s waarop één van de woorden staat. Dus Frank of Sinatra. U krijgt dus ook veel webpagina s met andere Franks en andere Sinatra s. Wilt u alleen webpagina s waarop Frank Sinatra als geheel voorkomt, dan moet u dit meestal speciaal aangeven. Het is dus zaak om bij een zoekmachine even bij de Hulpinformatie te lezen hoe er gezocht wordt als u meerdere trefwoorden gebruikt: of Frank en Sinatra op één webpagina; Frank of Sinatra op één webpagina. 3.8 Afbeeldingen zoeken Een handige optie in MSN Search is de mogelijkheid om naar afbeeldingen te zoeken. U typt een zoekterm en geeft aan dat het een afbeelding moet zijn. Dat doet u als volgt: Klik drie keer in het tekstvak De zoektekst is nu geselecteerd. U kunt nu een nieuwe zoekterm typen: Typ: oog
Hoofdstuk 3 Zoeken en vinden op internet 95 De zoekresultaten verschijnen in het venster. In dit voorbeeld zijn ruim 14500 afbeeldingen gevonden waarin in de bestandsnaam het woord oog voorkomt. Mogelijk ziet u andere afbeeldingen dan in dit voorbeeld. Ruim 14500 afbeeldingen is wat veel om allemaal te bekijken. Gelukkig kunt u in dit zoekresultaat nog enkele zoekcriteria opgeven. U wilt bijvoorbeeld alleen grote afbeeldingen zien: De hoeveelheid resultaten is nu flink geslonken. U kunt de webpagina waar de desbetreffende foto is gevonden, eventueel openen door te klikken op de foto. Foto s van webpagina s kunt u meestal wel naar uw eigen pc downloaden, als dat ten minste is toegestaan door de maker. U moet overigens in dat geval altijd rekening houden met het copyright van de maker. Verderop in het boek leest u hoe u een foto kunt binnenhalen van een webpagina.
96 Cursusboek Internet en e-mail voor senioren met Windows XP 3.9 Andere zoekmachines raadplegen Er bestaat een groot aantal zoekmachines op internet dat u kunt raadplegen. U hoeft zich dus niet te beperken tot MSN Search en de andere zoekmachines in Internet Explorer. Volgens kenners zijn dit bovendien niet de beste zoekmachines die er bestaan. Op de website bij dit boek zijn de belangrijkste op één pagina te vinden: Ga naar de website www.basisboeken.nl/ internetxp Op deze pagina is een aantal adressen van zoekmachines bij elkaar gebracht. Bovenaan staan verschillende Nederlandse zoekmachines. U ziet nu deze pagina: Sleep de schuifbalk naar beneden
Hoofdstuk 3 Zoeken en vinden op internet 97 U ziet nu het deel van de pagina met allerlei rubriekenpagina s: Sleep de schuifbalk verder naar beneden Een rubriekenpagina is een website waar een groot aantal webadressen is gerubriceerd naar onderwerp. Dat wordt door een uitgebreide redactie gedaan en deze redactie controleert ook regelmatig de inhoud van de webpagina s. Een andere naam hiervoor is portal. Een portal is een handig opstapje tot internet, omdat men in één oogopslag kan zien welke websites welke informatie bieden. Nederlands bekendste portal-website is www.startpagina.nl. Die gaat u later bekijken. Onderaan staat een aantal voorbeelden van servicepagina s: Er bestaat een groot aantal servicepagina s waarmee u bepaalde gegevens kunt opzoeken zoals telefoonnummers, adressen, postcodes, e-mailadressen, files, dienstregelingen van het openbaar vervoer en nog veel meer.
98 Cursusboek Internet en e-mail voor senioren met Windows XP U kunt nu weer terugkeren naar de bovenkant van de pagina. U ziet weer de lijst met Nederlandse zoekmachines: Als oefening kunt u de bekende zoekmachine Google proberen. Tip Kijkt u regelmatig op deze webpagina. Komen er belangrijke nieuwe zoekmogelijkheden bij op internet, dan zullen die zeker op deze pagina opgenomen worden.
Hoofdstuk 3 Zoeken en vinden op internet 99 3.10 Google nader bekeken U kunt Google starten door op het webadres te klikken: In een apart venster ziet u de openingspagina van Google: U ziet een aantal onderdelen. Dit is het zoekgedeelte waar u een trefwoord kunt typen: Let op! Ook zoekmachines veranderen regelmatig, niet alleen wat betreft uiterlijk, maar soms ook wat betreft werkwijze. Raadpleeg de website bij dit boek als deze beschrijving van Google afwijkt. We zullen daar eventuele verschillen aangeven.
100 Cursusboek Internet en e-mail voor senioren met Windows XP U ziet dat Google een aantal rubrieken biedt: Als oefening gaat u zoeken naar de bekende Nederlandse kunstschilder Karel Appel. Daarbij komt steeds een aantal belangrijke tips aan bod. Let op! Hoofdletters en kleine letters. De zoekmachine let op de gebruikte hoofdletters. Typt u alleen kleine letters: karel appel, dan worden pagina s gezocht met Karel, karel, KAREL, appel, APPEL en Appel. Typt u beginhoofdletters: Karel Appel, dan worden alleen Karel en Appel gezocht en niet karel, KAREL, APPEL en appel. Let op! Bij elkaar horende woorden. Zoekt u twee woorden die bij elkaar horen zoals Karel Appel? Typ er dan aanhalingstekens omheen: Karel Appel. De zoekmachine Google zoekt dan naar de exacte groep woorden en niet naar Karel in de ene regel en naar Appel bijvoorbeeld twee regels verder. Klik in het zoeken-vak Typ: Karel Appel Standaard wordt gezocht op alle websites:
Hoofdstuk 3 Zoeken en vinden op internet 101 U kunt ook kiezen voor websites in alleen Nederlands: U kunt nu de opdracht geven om te zoeken: Na verloop van tijd verschijnen de resultaten: U ziet dat er een groot aantal webpagina s gevonden is: Onderaan de bladzijde zult u een lijst met websites zien. Ga met de schuifbalk naar beneden Google ordent de resultatenpagina s in een lijstje van steeds tien websites. Deze ziet u onderaan de pagina. Onder deze lijst staat een rij cijfers en : Klikt u hierop dan kunt u de volgende tien resultaten bekijken.
102 Cursusboek Internet en e-mail voor senioren met Windows XP U kunt nu eens proberen wat het resultaat is als u geen aanhalingstekens en hoofdletters gebruikt. Er moeten dan immers veel meer webpagina s gevonden worden, bijvoorbeeld webpagina s over de vrucht appel. Tip Met de Home-toets gaat u snel naar de bovenkant van de webpagina: Druk op Klik in het zoeken-vak Wis Karel Appel met U kunt nu karel appel in het vakje invoeren: Typ: karel appel
Hoofdstuk 3 Zoeken en vinden op internet 103 Als de theorie klopt, dan zullen er nu veel meer websites zijn gevonden: Het gevonden aantal websites is inderdaad veel groter: U kunt het venster van Google weer sluiten. Al doende heeft u kennis kunnen maken met een zoekmachine als Google. Er bestaat nog een aantal verfijningen bij het zoeken met Google. Deze staan aan het einde van dit hoofdstuk uitgebreid beschreven. Ook biedt de pagina van Google toegang tot andere soorten zoeksystemen, zoals die voor afbeeldingen, audio en video. U ziet nu weer de Zoekpagina van dit boek:
104 Cursusboek Internet en e-mail voor senioren met Windows XP U kunt nu een andere manier van zoeken proberen, namelijk aan de hand van rubriekenpagina s. Deze vindt u onderaan de Zoekpagina: Ga met de schuifbalk naar de onderkant van de pagina U ziet daar : 3.11 Rubriekenpagina s Het werken met zoekmachines blijkt in de praktijk niet altijd de snelste manier om een website over een bepaald onderwerp te vinden. Integendeel zelfs, het blijkt soms een zeer omslachtige methode door de grote hoeveelheid gevonden webpagina s. De reden is simpel: het zoekwerk wordt gedaan door computers en niet door mensen. Rubriekenpagina s lijken dan ook steeds populairder te worden. Bij zo n pagina is een heel team van mensen aan het werk om websites in te delen, te evalueren en te controleren. Dat levert een handig overzicht op. Veel mensen stellen zo n pagina dan ook in als hun startpagina van Internet Explorer. De meest populaire rubriekenpagina van dit moment is tevens die met de meest voor de hand liggende naam: www.startpagina.nl
Hoofdstuk 3 Zoeken en vinden op internet 105 Een venster met allerlei rubrieken wordt nu geopend. De Startpagina-website is zo groot dat er honderden dochterpagina s zijn. Opnieuw wordt een venster geopend met een flinke lijst van alfabetisch geordende rubrieken. De lijst is zo groot dat er een zoekfunctie voor is gemaakt: U kunt gewoon deze lijst bekijken en zien of er een pagina met websites is over het onderwerp waarin u geïnteresseerd bent. U kunt echter ook de zoekfunctie gebruiken. Klik in het vakje - Typ: Bonaire
106 Cursusboek Internet en e-mail voor senioren met Windows XP Er zal nu op alle startpagina s worden gezocht naar het woord Bonaire. U ziet nu een venster met een lijst van websites: Bonaire.pagina.nl U ziet nu een pagina met allerlei onderwerpen over Bonaire: Klik bijvoorbeeld op een van de trips
Hoofdstuk 3 Zoeken en vinden op internet 107 De pagina wordt geopend: Door al dat klikken is steeds een nieuw venster geopend. U ziet op de taakbalk dat een aantal vensters is geopend: U kunt nu alle vensters weer sluiten, behalve het venster van de website van dit boek. Sluit alle overbodige vensters 13 U ziet de pagina met oefenmateriaal weer: U heeft de twee zoekmethoden aan de hand van rubriekenpagina s bekeken. Naast www.startpagina.nl bestaat er nog een aantal andere websites met rubrieken. Er zijn nog enkele andere handige trucjes in Internet Explorer waarvan u gebruik kunt maken als u iets wilt zoeken op internet.
108 Cursusboek Internet en e-mail voor senioren met Windows XP 3.12 Zoeken op een pagina door Internet Explorer Soms heeft een webpagina zoveel tekst dat u uw trefwoord niet terugvindt. Dan kunt u een handig trucje gebruiken. Internet Explorer heeft de mogelijkheid de tekst in het venster te doorzoeken naar een bepaald woord. U doet dat zo: U ziet in een apart venster een tekst met een beschrijving van de stad Hoorn:
Hoofdstuk 3 Zoeken en vinden op internet 109 U ziet nu een klein Zoekenvenster waar u het te zoeken woord kunt typen: Typ: Fries Is het woord gevonden, dan wordt het in de tekst geselecteerd: U kunt nu verder zoeken of het woord nog vaker voorkomt: Klik weer op Wordt het woord nog een keer gevonden, dan wordt het weer geselecteerd: U kunt weer verder zoeken of het woord nog vaker voorkomt: Klik weer op
110 Cursusboek Internet en e-mail voor senioren met Windows XP Wordt het woord niet meer gevonden, dan ziet u: De zoekfunctie van dit venstertje is vrij beperkt. Het zal vast een keer gebeuren dat u zeker weet dat een woord op een webpagina moet voorkomen, maar dat het Zoekenvenster het niet kan vinden. Let dan op het volgende: klik altijd eerst bovenaan de pagina: er wordt van boven naar beneden gezocht; kijk of het gevonden woord niet achter het Zoeken-venstertje verborgen zit. Lees de volgende tips voor het gebruik van het Zoeken-venster. Het heeft een aantal instellingen waarmee u teleurstellingen kunt voorkomen.
Hoofdstuk 3 Zoeken en vinden op internet 111 Tip Het Zoeken-venstertje gebruiken Klikt u op dit vakje dan wordt een heel woord gezocht. Dan wordt alleen het woord typ gevonden en niet het woorddeel typen. Klikt u op dit vakje, dan wordt gelet op de hoofdletters die u typt. Dan wordt typ gevonden, maar niet Typ. Dit is een belangrijke instelling. Gezocht wordt vanaf het punt waar u in de tekst heeft geklikt. Het is dus van invloed waar u op een webpagina heeft geklikt. Klikt u ergens halverwege en staat het zoekwoord erboven, dan zal het niet gevonden worden tenzij u de instelling Omhoog kiest. Tip Zoekwoord niet gevonden? Het Zoeken-venster staat soms voor het woord dat u zoekt. Om dat te controleren, moet u het venster verslepen. Dat doet u als volgt: Zet de muiswijzer op de titelbalk Sleep het venster met de muis weg
112 Cursusboek Internet en e-mail voor senioren met Windows XP 3.13 Oefeningen Weet u niet meer hoe u een handeling uitvoert? Dan zoekt u dit met behulp van het cijfertje achter de voetstapjes op in de bijlage Hoe doe ik dat ook alweer? Oefening 1: Zoeken met Internet Explorer Deze oefening is bedoeld voor het oefenen met het zoeken van informatie. Start Internet Explorer. 1 Maak verbinding met internet. 3 Open het zoekvenster van MSN Search. 20 Laat zoeken naar het woord bridge. 21 Bekijk een paar van de gevonden websites. 23 Begin een nieuwe zoekactie. 22 Laat zoeken naar minister-president Jan-Peter Balkenende. 21 Bekijk een paar van de gevonden websites. 23 Sluit het zoekvenster van MSN Search. 24 Oefening 2: Google In deze oefening gaat u nog een keer zoeken met de zoekmachine Google. Open met de geschiedenis www.google.nl 14 Laat zoeken naar Elvis Presley. 21 Bekijk een paar van de gevonden websites. 23 Laat zoeken naar de auto Volvo 940. 21 Bekijk een paar van de gevonden websites. 23
Hoofdstuk 3 Zoeken en vinden op internet 113 Oefening 3: Een andere zoekmachine In deze oefening gaat u de andere zoekmachine gebruiken namelijk Lycos. Ga naar de pagina: www.basisboeken.nl/internetxp. 4. Laat zoeken naar het woord vlinders. 21 Bekijk een paar van de gevonden websites. 23 Laat zoeken naar Centre Pompidou. 21 Bekijk een paar van de gevonden websites. 23 Open met de knop Geschiedenis www.startpagina.nl 14 Bekijk welke regionale pagina s er zijn: Stop met Internet Explorer. 2 Verbreek indien nodig de verbinding met internet. 5
114 Cursusboek Internet en e-mail voor senioren met Windows XP 3.14 Achtergrondinformatie Geavanceerd zoeken bij Google U kunt nog specifieker opgeven wat voor soort webpagina s u wilt zien. Bij Google gaat dit als volgt: Bij Google ziet u de volgende mogelijkheden die u kunt specificeren: met alle woorden met de exacte woordcombinatie met een van deze woorden Taal Bestandsformaat Datum Waar Domein Soortgelijk Koppelingen Wat u nog meer moet weten als u gaat zoeken: Google zoekt met alle woorden. Google negeert standaard termen, zoals http, en.com. Zoeken met hoofdletter of kleine letter maakt geen verschil voor Google.
Hoofdstuk 3 Zoeken en vinden op internet 115 3.15 Tips Tip Gebruik van zoekmachines Doe eerst veel ervaring op met een bepaalde zoekmachine, bijvoorbeeld AltaVista. Onderzoek goed de zoekmogelijkheden van de zoekmachine. Welke specificaties kunt u aanbrengen? Hoe gaat de zoekmachine met meerdere trefwoorden om? Al deze informatie vindt u op de helppagina s van de zoekmachine. Als u wat meer ervaring heeft, probeert u dan andere zoekmachines uit. U merkt dan ervaringsgewijs welke zoekmachines u het best bevallen. Begin altijd zo specifiek mogelijk te zoeken. Wilt u bijvoorbeeld iets weten over de printer Epson Stylus 740, gebruik dan dit geheel (Epson Stylus 740) als zoekterm. Levert dat onvoldoende resultaat op, probeer dan Epson Stylus. Als laatste mogelijkheid typt u alleen het woord Epson. Tip Namen direct zoeken U hoeft niet altijd een zoekmachine te gebruiken om een bepaald webadres te vinden. Veel websites kunt u ook door het intypen van een naam vinden. Merknamen en bedrijven zijn over het algemeen gemakkelijk te vinden. Als u bijvoorbeeld de Nederlandse website van de autofabrikant Volvo wilt bekijken, kunt u natuurlijk www.volvo.nl typen. Wilt u de internationale Engelstalige website zien, dan typt u www.volvo.com.
116 Cursusboek Internet en e-mail voor senioren met Windows XP Tip Zoeken met de adresbalk Internet Explorer heeft een ingebouwde manier om snel iets te zoeken. Informatie zoekt u meestal aan de hand van een zoek- of trefwoord. Bijvoorbeeld het woord fiets: Klik in het vakje achter Typ:? en druk op de spatiebalk U ziet staan: Typ: fiets Druk op Na even wachten ziet u de pagina van MSN Search: Daarin staan allerlei links naar websites met het woord fiets:
Hoofdstuk 3 Zoeken en vinden op internet 117 Tip Popup-vensters blokkeren of toestaan? In Windows XP met Servicepack 2 (SP2) is de mogelijkheid ingebouwd om pop-ups te blokkeren. Een pop-up is een venstertje dat automatisch verschijnt als u een bepaalde webpagina bezoekt. U ziet het pop-upvenstertje vóór de gewone webpagina staan. Vaak zijn pop-ups reclamevensters maar niet altijd. U kunt in Internet Explorer zelf instellen of u deze pop-ups wel of niet wilt zien: Wijs aan en houd de muiswijzer op die plaats Standaardinstelling is een ingeschakelde pop-upblokkering. Bij die instelling ziet u in het menu:. Als u daar op zou klikken, wordt de blokkering uitgeschakeld. In dit venster kunt u instellen voor welke websites u popups wilt toestaan: Hier typt u het webadres van toegestane websites: Als u klikt u op verschijnt het webadres in dit vak: U kunt het type meldingen bij een pop-up instellen: U kunt ook het filterniveau instellen: hoog, normaal of laag:
118 Cursusboek Internet en e-mail voor senioren met Windows XP Windows XP en Servicepack 2 Eind 2004 heeft Microsoft voor het besturingssysteem Windows XP een belangrijke update uitgebracht onder de naam ServicePack 2 (SP2). Deze omvangrijke update brengt krachtigere beveiligingsinstellingen aan die helpen in de strijd tegen virussen, hackers en wormen. SP2 bevat bovendien nieuwe beveiligingsfuncties waarmee u uw pc gemakkelijker kunt beschermen. Voor bezitters van de 'oude' Windows XP is na installeren van SP2 de meest in het oog lopende verandering de aanwezigheid van het Windows Beveiligingscentrum. Met dit Beveiligingscentrum kunt u in één oogopslag zien welke instellingen op uw computer zijn gemaakt en wat u nog zou moeten controleren. Door SP2 wordt standaard een aantal beveiligingsfuncties geactiveerd, zoals Automatische updates en de Firewall. Bovendien wordt de status van de virusbeveiliging in de gaten gehouden. Automatisch updaten van Windows blijft onveranderd zeer belangrijk omdat regelmatig nieuwe kleine updates worden verspreid waarmee nieuw ontdekte lekken of foutjes worden gerepareerd. De Windows Firewall beschermt uw computer tegen ongewenst binnenkomend verkeer. Meer informatie over dit onderwerp vindt u in de Visual Steps-titel: Windows XP onderhoud en beveiliging voor senioren ISBN 90 5905 174 2