64 JUN 2015
bytes + bankieren = business investeerders zetten zwaar in op nederlandse fintech-ondernemers Investeerders pompen miljarden in ontwikkelaars van technologie voor de financiële sector. De fintechrevolutie komt op stoom, met Nederlandse ondernemers aan het front. Willem van Oosten Autobahn 5.37 min. tonen veel meer interesse in onze activiteiten, zegt Nicolas Mertens, oprichter van Sign 2Pay, een startup die een oplossing heeft ontwikkeld om mobiel te Investeerders betalen met een handtekening. Wie afrekent bij een mobiele webshop swypet met een vinger zijn handtekening, drukt op oké en de rekening is betaald. In januari ondertekende Mertens met een pen een investeringsovereenkomst van 600.000 euro in zijn bedrijf. Het geld kwam van Arco van Nieuwland en Lucas Brentjens, respectievelijk oprichter en voormalig CEO van softwarebedrijf Exact. Mertens is hoopvol gestemd over een mogelijke volgende financieringsronde. Het volume van de transacties waarbij ons systeem wordt gebruikt, is zo groot dat we nu al cash genereren. Dat is voor investeerders een JUN 2015 65
belangrijk argument om in te stappen in de volgende financieringsronde. Sign2Pay is een typisch fintechbedrijf, net als Sparkholder van ondernemer Bastiaan Burgwal. Met de software van Sparkholder kan een ondernemer externe partijen, bijvoorbeeld accountants of potentiële investeerders, inzage geven in de financiële gegevens van zijn bedrijf. Ook Burgwal ziet dat de sector de laatste tijd veel meer aandacht krijgt, zowel van media als van investeerders. Er wordt meer over ons bedrijf geschreven, dat maakt het makkelijker de aandacht van een investeerder te vangen. Burgwal is in gesprek om 600.000 euro groeikapitaal aan te trekken. Dat de fintechsector nu zo populair is, komt volgens Karsten Nilsen, oprichter van bitcoinbeurs Clevercoin, omdat de techniek die alles op het gebied van informatievoorziening heeft veranderd nu hetzelfde gaat doen met het financiële verkeer. Men beseft dat we op termijn heel makkelijk overal ter wereld alles kunnen kopen tegen veel lagere kosten. Daarom willen alle grote Amerikaanse venture capitalists in fintech investeren. Geen hype De cijfers ondersteunen de indruk van de fintechondernemers. Werd er in 2010 nog geen twee miljard dollar geïnvesteerd in fintechbedrijven, in 2014 was dat ruim twaalf miljard (zie kader). Toch is er volgens de ondernemers geen sprake van een hype. De sector is langzaam gegroeid. In 1997 toen we nog inbelden met een 64k modem ging de Nederlandse ondernemer Pieter van den Does van start met Bibit, een systeem voor online betalingen. Een jaar later ging in Amerika concurrent Paypal van start. Pas in 2005 reageerden de grote Nederlandse banken met hun eigen, online betaalsysteem, ideal. Van den Does had inmiddels flink gecasht met de verkoop van Bibit aan The Royal Bank of Scotland en ging in 2006 van start met Adyen. Eind 2014 investeerden Amerikaanse venture capitalists 250 miljoen dollar in de startup, die daarmee de eerste Nederlandse unicorn in fintech werd: een startup die binnen tien jaar een waardering van meer dan één miljard dollar heeft. Kat uit de boom De aard van de financiële sector, een relatief moeilijk te betreden markt met veel regulering, maakt ook dat het relatief lang duurde voor investeerders over de brug kwamen. Bovendien was er de afgelopen jaren weinig vertrouwen in financiële systemen. Het is moeilijk zakendoen in fintech, zegt Mertens van Sign2Pay. In minder gereguleerde sectoren kun je van start gaan met een minimum viable product om te testen hoe de markt er op reageert. In de Fintech staat voor het leveren van financiële diensten met de inzet van IT Startups die de nieuwste technologie inzetten, disrupten de financiële sector Vooral in nieuwe betaalsystemen is Nederland ijzersterk 66 JUN 2015
financiële sector is er bijna geen ruimte voor trial and error. Financiële transacties liggen gevoelig, daardoor kun je alleen de markt op gaan met een product dat af is. Investeerders zien daarnaast een gereguleerde markt als een groot risico, daarom keken veel venture capitalists eerst de kat uit de boom. Die tijd is nu voorbij. Fintech leeft ontzettend en nu er steeds meer exits worden gemaakt, lijkt het makkelijker om te investeren en rendement te maken, zegt Ilan Goudsmit, businessanalist bij Van den Ende & Deitmers. De investeringsmaatschappij deed voorheen veel investeringen in media- en technologiebedrijven en onderzoekt nu de fintechmarkt. Wij kijken waar we onze eerste investeringen kunnen doen. Die variëren van drie tot twintig miljoen euro, afhankelijk van de kwaliteit van het bedrijf. Dat ze het begin van de fintechwave heeft gemist, baart Goudsmit geen zorgen. De groei van de markt lijkt nu te versnellen, we zien het dealvolume sterk groeien en er zijn nog genoeg mogelijkheden. Er is nog veel terrein te winnen voor goede fintech-ondernemers. Bloederig Dit lijkt een understatement. Financiële transacties vormen de slagader van een markteconomie, als er in de financiële sector iets gebeurt, heeft dat overal zijn weerslag. We hebben het hier over disruptie. Het wordt extreem bloederig, zei techwatcher Vincent Evers onlangs op een congres over de fintechsector. In bijna ieder deelgebied van de financiële sector zijn gevestigde spelers actief die door de opkomst van de fintechbedrijven van de kaart geveegd Fintech tussen 2010 en 2014 In 2010 werden er 300 deals gesloten met een gemiddelde omvang van 8 miljoen dollar per deal. Vooral seeden angel investeerders waren actief in de sector, die toen goed was voor ongeveer 2 miljard dollar. Vier jaar later, in 2014, werden er 700 deals gesloten van 17 miljoen per stuk, vooral door venture capital-investeerders. De totale waarde was toen ruim 12 miljard dollar. Verwacht wordt dat private equity-partijen de grootste speler zullen worden in de fintech en complete buy-outs van fintechbedrijven gaan doen. kunnen worden, te beginnen bij de banken. Zij hebben de afgelopen eeuw hun geld verdiend met rentes en commissie op leningen en kapitaalmarkttransacties, fees op betalingen en advisering bij onder andere fusies en overnames. Dit verdienmodel wordt van alle kanten aangevallen. Op de markt voor betalingstransacties hebben ze de concurrentiestrijd al lang verloren van partijen als Adyen, Paypal, Payplaza en iets indirecter alle bitcoinspelers. Voor leningen en kapitaalmarkttransacties zijn crowdfundingplatforms als Symbid en Geldvoorelkaar, de mkb-beurs NPEX en factoringbedrijf Trefi actief. Veel van deze spelers zijn met name gericht op het mkb. Banken hebben een gat laten liggen in de kapitaalmarkt voor het mkb. Dat vacuüm is een mooie kans voor nieuwe partijen, zegt Don Ginsel, oprichter van brancheorganisatie Holland Fintech. Hij ziet dat de internationale markt voor betalingstransacties sterk wordt gedomineerd door bedrijven van Nederlandse bodem. Nederland staat internationaal bekend als de place to be op het gebied van betaalsystemen. Grote paymentbedrijven als Adyen, Payvision, Globalcollect, Bitpay en Payment Wall komen uit Nederland of houden hier kantoor. Afgelopen week sprak ik een Franse ondernemer. Hij vertelde mij dat Nederland het Silicon Valley is voor ondernemers in de paymentsector. Poldermodel Die opmerking komt niet uit de lucht vallen. Nederlandse bedrijven, maar ook de banken, timmeren al lang aan de weg. Als een Amerikaan hoort hoe laag onze tarieven voor geldtransacties zijn, valt hij stijl achterover. Oorzaak? Het Nederlandse poldermodel: banken in de Benelux kwamen al snel tot een consensus om samen te werken en in de transactiekosten te snijden. Daar is onder andere ideal uit voortgekomen. Maar ondanks de naam van Nederland op het gebied van betaalsystemen, kijken Nederlandse fintechondernemers nadrukkelijk over de grens. In Nederland moet ik vaak uitleggen hoe bitcoins werken, terwijl ik in de Verenigde Staten praat met investeerders die volledig zijn gespecialiseerd in bitcoins, zegt Karsten Nilsen van Clevercoin. Hij werkt in een incubator in San Francisco die speciaal is gericht op bitcoin ondernemers. Iedere ondernemer in de incubator krijgt een startbedrag mee bron CB Insights JUN 2015 67
Fintech s finest van 20.000 dollar om zijn idee uit te werken, succesvolle ideeën maken kans op een nieuwe financieringsronde. Nilsen heeft voor de Europese uitrol van Clevercoin meerdere Europese landen aangedaan. De manier waarop in Nederland wordt ondernomen vind ik heel prettig. Je kunt snel zakendoen en de spelregels zijn duidelijk. Wel zijn er relatief weinig faciliteiten voor fintechondernemers. Dat is in Engeland beter geregeld, de Barclays bank heeft bijvoorbeeld een incubator opgezet van waaruit ze kleine investeringen doen in fintechondernemingen. Een gemiste kans voor Nederlandse banken, door te participeren in innovatieve financiële startups leren de Britse banken veel en zijn ze zelf ook in staat tot meer innovaties. Lange adem De Nederlandse fintech-sector heeft sinds dit jaar zijn eigen toplijstje, de Dutch FinTech 50. Een jury pikte in april zeven challengers eruit, inclusief een overall winnaar. Naam (activiteit) Adyen (online betalen) Categorie FinTech Company of the Year Nilsen heeft de afgelopen tijd veel gesprekken gevoerd met internationale partijen om zijn idee verder te brengen dan alleen de powerpointpresentatie. In de technische kant van ons idee zag ik weinig problemen, maar de financiële wereld kende ik bijna niet. Om de regulering te begrijpen en partners te zoeken voor verdere samenwerking, hebben we met heel veel mensen uit de financiële sector gepraat. Bijvoorbeeld met Gerrit Zalm van ABN Amro over het openen van betaalrekeningen voor bitcoins. Tot een samenwerking met de bank kwam het uiteindelijk niet. Volgens Nilsen omdat veel banken niet geassocieerd willen worden met de onzekere markt voor bitcoins. Uiteindelijk vond hij in Frankrijk een partij waarmee het team van Clevercoin een doorbraak heeft geforceerd in de strijd om hun platform naar de markt te brengen. Als je maar genoeg paden bewandelt, vind je altijd wel een weg. Een lange adem is essentieel in de fintechindustrie, zegt ook Sebastiaan Burgwal. Als je met grote banken zaken wil doen, kost dat heel veel tijd. Ook al vinden ze jouw idee nog zo goed, er moeten heel veel beslissers naar je plan kijken voor je uiteindelijk een officieel akkoord krijgt. Je moet daarom zowel financieel als mentaal goed voorbereid zijn op een lang traject. Als je dan blijft geloven in jouw idee, zien de banken dat aan het uiteindelijk ook wel. AcceptEmail (betalen via mail) Five Degrees (bancaire software) Bitonic (bitcoinwisselkantoor) Sparkholder (bedrijfsanalyse) Symbid (fundingplatform) Bux (beleggings-app) Payments IT Bitcoin Intelligence & Analytics SME Finance Personal Finance bron fintech.nl 68 JUN 2015