Gezien en akkoord bevonden door: Manager Maintenance & Engineering/ J. Kouw Arbeidshygiënist / E. Schuurmans Production Manager / J. Kouw Aard van de laatste wijziging : Zinifex naamswijziging Autorisatie door Procesverantwoordelijke Manager Human Resources & General Affairs C. Heijmann Documentbeheerder Hoofd Veiligheid H. van den Elsen VOORSCHRIFT HET UITVOEREN VAN TAAK RISICO ANALYSE (TRA) 1 INLEIDING... 1 2 VOORSCHRIFT... 1 3 RISICO INSCHATTING TAKEN... 1 3.1 Identificatie van routine taken... 1 3.2 Risico calculatie niet routine taken... 2 4 UITVOERING TAAK RISICO ANALYSE... 2 1 INLEIDING Werkzaamheden (ofwel taken) bij Budel Zink brengen risico s met zich mee. Risico s kunnen voortkomen uit de inhoud van de werkzaamheden zelf (bv. het te gebruiken gereedschap), uit de omgeving waar de werkzaamheden uitgevoerd worden of uit omstandigheden die leiden tot gelijktijdigheid of complexiteit. Door voorafgaand aan de werkzaamheden de risico s goed in te schatten en te analyseren, kunnen deze weggenomen of beheerst worden. Dit voorschrift geeft richtlijnen voor de inschatting van risico s en de wijze waarop voor werkzaamheden met een hoog of zeer hoog risico een Taak Risico Analyse uitgevoerd kan worden. De inhoud van het voorschrift zal voor het eerst worden toegepast op de taken die onderdeel uit maken van de Stop van de Roosting & Zwavelzuurfabriek in juni 2004. 2 VOORSCHRIFT Voorafgaand aan alle werkzaamheden door Budel Zink medewerkers en door derden die niet behoren tot de standaard operationele bedrijfsvoering moet een risico inschatting gemaakt worden. Afhankelijk van deze inschatting geldt het volgende voor het vervolg: a. routine taken: hier volstaat de normale procedure van werkvergunningen (zie VGM 200); b. hoog risico taken: hier dient aanvullend op de werkvergunning in de voorbereidingsfase expliciet aandacht besteed te zijn aan de wijze waarop het geïdentificeerde risico weggenomen of ondervangen wordt. De informatie en vastgestelde maatregelen worden onderdeel van de werkvergunning; c. zeer hoog risico taken: hier dient in de voorbereidingsfase multidisciplinair een taak risico analyse uitgevoerd te worden conform de aanpak weergegeven in hoofdstuk 4. Ook hier worden de informatie en vastgestelde maatregelen onderdeel van de werkvergunning. De in hoofdstuk 3 en 4 beschreven stappen dienen door een multidisciplinair team uitgevoerd te worden. In dat team zijn in elk geval vertegenwoordigd de werkvoorbereider en de vergunningverlener en er is zorggedragen voor voldoende specialistische kennis. 3 RISICO INSCHATTING TAKEN De aanpak voor de risico inschatting is weergegeven in het schema in figuur 1.De risico inschatting is bedoeld om zinvol onderscheid te maken tussen routine taken, hoog risico taken en zeer hoog risico taken. 3.1 Identificatie van routine taken Zinifex Budel Zink Datum uitgifte 27 april, rev.2 blz. 1 van 9
Startpunt van de aanpak is een eenduidige omschrijving van de taak (blok 1 in figuur 1). Op grond van de inhoud van de taak wordt de vraag gesteld of het om een routine taak gaat (blok 2 in figuur 1). Het antwoord is ja indien: - de taken tot het normale vakmanschap en bevoegdheden van de uitvoerder(s) behoren; - de taken vaker uitgevoerd zijn (onder identieke omstandigheden); - de te nemen maatregelen eenvoudig en eenduidig zijn en instructies bekend zijn. Indien het antwoord ja is, dan wordt vervolgens gecontroleerd of er sprake is van verhoogd risico aan de hand van de volgende punten: - er is sprake van gelijktijdige risicoverhogende werkzaamheden in de directe omgeving; - er is (mogelijk) sprake van tijdsdruk; - er is sprake van complexiteit verhogende aspecten zoals samenwerking tussen verschillende firma s. Indien op deze controle punten steeds nee geantwoord wordt, dan is sprake van routine werkzaamheden en volstaat de normale werkvergunning zoals beschreven in VGM 200/MP 650. In de andere gevallen wordt doorgegaan naar 3.2. 3.2 Risico calculatie niet routine taken Taken die niet als routine taak bestempeld kunnen worden, worden nader geanalyseerd door een semi kwantitatieve risico inschatting op basis van kans en effect. Dit gebeurt door het invullen van het blad in bijlage 1 bij dit voorschrift. Indien de som van Blok A + Blok B 10 en/of in Blok C meer dan 2 keer Ja, dan moet voor de betreffende taak een Taak Risico Analyse uitgevoerd worden. Indien niet aan deze voorwaarde voldaan wordt, dan moet vastgesteld worden of het geïdentificeerde risico ruggespraak vereist met een of meerdere specialismen. Indien dit het geval is, dan moet alsnog een Taak Risico Analyse uitgevoerd worden. Indien dit niet het geval is, dan dient de werkvoorbereider er zorg voor te dragen dat de geïdentificeerde risico( s) op passende wijze weggenomen of ondervangen worden. De informatie die hij daartoe verzamelt, wordt onderdeel van de werkvergunning. 4 UITVOERING TAAK RISICO ANALYSE De uitvoering van de Taak Risico Analyse bestaat uit de volgende stappen. Splits de taak op in een aantal logische opeenvolgende basis stappen Identificeer per stap de mogelijke gevaren. Doe dit aan de hand van de gidswoorden lijst in bijlage 2 Stel bij alle geïdentificeerde gevaren het risico vast Stel vast welke maatregelen genomen kunnen worden Stel het risico vast wanneer de maatregelen in acht genomen worden Documenteer alle gegevens en draag zorg dat de informatie onderdeel wordt van het werkvergunningproces. Voor het documenteren wordt gebruik gemaakt van de formulieren in bijlage 3. Bij beheersmaatregelen dient uitgegaan te worden van de voorkeursvolgorden; - elimineer het risico: voer taak(stap) niet uit, voer taak(stap) op een andere wijze uit; - vervang het risico door een lager risico (bv. minder gevaarlijk alternatieve stof); - treft hardwarematige maatregelen om risico te beperken (bv. ventileren, afschermingen); - tref administratieve of procedurele maatregelen (bv. inspecties, training, werkroulatie); - verschaf Persoonlijke Beschermingsmiddelen; Uiteraard zijn ook combinaties mogelijk. Zinifex Budel Zink Datum uitgifte 27 april, rev.2 blz. 2 van 9
1. START: Omschrijving van de taak FIGUUR 1 2. Gaat het om routine werk? >> zie 3.1 NEE JA 3. Is er een verhoogd risico aanwezig? >> zie 3.1 JA Zie bijlage 1 4. Uitvoeren semi kwantitatieve risico inschatting >> zie 3.2 A+B 10 e/o C 2 x ja A+B < 10 en C < 2x ja NEE 5. Is ruggespraak met specialisme noodzakelijk? >> zie 3.2 JA Categorie Routine Taak Normaal Risico NEE Categorie Niet Routine Taak Hoog Risico Categorie Niet Routine Taak Zeer Hoog Risico Identificatie (specifieke) maatregelen door werkvoorbereider Uitvoeren multi disciplinaire TAAK RISICO ANALYSE Zie hoofdstuk 4 Werkvergunning proces Zinifex Budel Zink Datum uitgifte 27 april, rev.2 blz. 3 van 9
BIJLAGE 1: RISICO INSCHATTING EN CALCULATIE TABEL A. Risico bij de uitvoering van de Taak Ja/Neen? K E R 1. Mogelijk contact met restproduct met gevaarseigenschappen 2. Gebruik van hulpstoffen met gevaarseigenschappen 3. Gebruik gevaarlijk gereedschap of werktuigen (bv. hoge druk cleanen) 4. Gebruik bijzondere steiger (bv. hangsteiger, ) 5. Brandgevaarlijke werk i.c.m. brandbare omgeving 6. Explosieve atmosfeer (gas kan aanwezig zijn of ontstaan) 7. Energie: Leidingen onder druk/bewegende of vallende delen) 8. Werken op hoogte/valgevaar 9. Hijswerkzaamheden 10. Contact met hete voorwerpen/verbrandingsgevaar 11. Kans op zuurstofverdringing of (vorming) giftige gassen 12. Verhoogd gevaar voor struikelen, uitglijden 13. Milieubelasting 14. Anderszins, te weten.. Cumulatief B. Risico s door Arbeidscondities en/of omgeving Ja/Neen? K E R 15. Hoge geluidsniveau (vermoeiing, beperking communicatie) 16. Extra gevoeligheid voor (extreme) klimatologische omstandigheden 17. Hinder door verkeer 18. Sterk beperkte bewegingsruimte 19. Fysieke belasting (frequent tillen, lasten > 25 kg) 20. Psychische factoren: hoge concentratie vereist, stress, eentonig 21. Blootstelling aan stof uit omgeving (lood/cadmium/kwartshoudend) 22. Risicovolle omgeving (verhoogde kans op lekkages chemicaliën/stoom) 23. Anderszins, te weten.. Cumulatief C. Risico complexiteit / gelijktijdigheid Ja/Neen? Verschillende disciplines werken samen Verschillende firma s werken samen Tijdsdruk speelt een rol Gelijktijdige andere taken binnen invloedsgebied (naast/onder/boven) Nieuwe werkmethode Inzet ander/specifiek gereedschap Risico = Kans x KANS EFFECT Getal Omschrijving Getal Omschrijving * 1 Praktisch onmogelijk 1 Gering 2 Ongewoonlijk, echter mogelijk 2 Matig 3 Mogelijk 3 Serieus 4 Te verwachten 4 Catastrofaal * Voor meer gedetailleerde omschrijvingen zie MP999/PSDP001. Voor de semi kwantitatieve inschatting in dit VGM voorschrift is exacte beschrijving van ondergeschikt belang. Som Blok A + Blok B 10 en/of in Blok C meer dan 2 keer Ja : Taak Risico Analyse uitvoeren. Zinifex Budel Zink Datum uitgifte 27 april, rev.2 blz. 4 van 9
BIJLAGE 2: GIDSWOORDEN BIJ UITVOERING TAAK RISICO ANALYSE Uitvoering en timing - taakstap wordt te vroeg uitgevoerd - taakstap wordt te laat uitgevoerd - taakstap wordt verkeerd uitgevoerd - taakstap wordt niet uitgevoerd Veiligheid algemeen - vallende voorwerpen - bewegende voorwerpen - onderdelen onder druk - vallen, struikelen, uitglijden Chemische factoren - blootstelling aan gevaarlijke stoffen - zuurstofverdringing Fysieke belasting - frequent tillen of tillen zware lasten (> 25 kg) - op- en afstappen, betreden - duwen, stoten, trekken enz. - houding, bewegingsruimte, ergonomie Fysische factoren - elektriciteit en elektrocutiegevaar; - geluid (incl. communicatie/waarschuwen) - trillingen - klimaat (te warm, te koud, extreem weer) - verlichting (te veel/te weinig) Mensgerichte/psychische factoren - werk- en rusttijden - stress, gejaagdheid, geïrriteerdheid - vereiste concentratie/eentonigheid/afleiding - vereiste kennis en vaardigheden Arbeidsmiddelen - risico s vanuit de gebruikte arbeidsmiddelen Gelijktijdigheid - risico s in taakstap afkomstig van/voor andere (aangrenzende) werkzaamheden Noodsituaties - vluchtwegen - alarmerings- en reddingsmogelijkheden - uitval Utilities (perslucht, (koel)water, instrumentenlucht, elektriciteit) Zinifex Budel Zink Datum uitgifte 27 april, rev.2 blz. 5 van 9
Taak Risico Analyse: TRA Datum: Taak beschrijving Revisie No. Revisie Datum TRA TEAM: Naam Functie: Autorisatie: Vergunningverlener: Naam EQUIPMENT NAAM: EQUIPMENT No. AREA: P&ID No. IDENTIFICATIE PERSONEN EN ROLLEN IDENTIFICATIE HULPMIDDELEN ADDITIONELE PBM s A: H: O: B: I: P: C: J: Q: D: K: R: E: L: S: F: M: T: G: N: U: Zinifex Budel Zink Datum uitgifte 27 april, rev.2 blz. 6 van 9
1 Taakstap PERSONEN / ROLLEN HULP- MIDDELEN Geïdentificeerd risico Waarschijnlijk. Risicoklasse Beheersmaatregel Waarschijnlijk. Risicoklasse 2 3 4 5 6 Zinifex Budel Zink Datum uitgifte 27 april, rev.2 blz. 7 van 9
7 Taakstap PERSONEN / ROLLEN HULP- MIDDELEN Geïdentificeerd risico Waarschijnlijk. Risicoklasse Beheersmaatregel Waarschijnlijk. Risicoklasse 8 9 10 11 12 Zinifex Budel Zink Datum uitgifte 27 april, rev.2 blz. 8 van 9
RISICO BEOORDELINGS MATRIX Stap 1. Waarschijnlijkheid vaststellen 1. Vrijwel zeker Normale of gebruikelijke gebeurtenis 2. Waarschijnlijk Het is algemeen bekend dat het kan gebeuren 3. Mogelijk Het kan gebeuren, ik heb er wel eens van gehoord 4. Onwaarschijnlijk Onwaarschijnlijk dat het zal gebeuren 5. Zeer zeldzaam Praktisch onmogelijk Stap 2. Determine Consequence Consequence Rating Gevolgen veiligheid Gevolgen milieu, schade, productieverlies Catastrophic (C) Dodelijke afloop Ernstige irreversibele milieuschade. Proces of materiele schade > 2.500.000, ernstige beschadiging naam van het bedrijf Major (MA) Verzuimongeval / blijvend letsel Irreversibele milieuschade met beperkte omvang, Proces of materiele schade tussen 250.000 en 2.500.000. Moderate (MO) Ongeval met medische behandeling Reversibele milieuschade met beperkte omvang, Proces of materiele schade tussen 25.000 en 250.000. Minor (MI) EHBO behandeling Milieuschade binnen de poort, reversibel. Proces of materiele schade tussen 2.500 en 25.000. Insignificant (I) Geen te behandelen letsel Proces of materiele schade benende 2.500. Stap 3. Bepaling Risico Likelihood Nauwelijks significant Gering Matig Serieus Catastrofaal 1. Vrijwel zeker Hoog Hoog Extreem Extreem Extreem 2. Waarschijnlijk Matig Hoog Hoog Extreem Extreem 3. Mogelijk Laag Matig Hoog Extreem Extreem 4. Onwaarschijnlijk Laag Laag Matig Hoog Extreem 5. Zeer zeldzaam Laag Laag Matig Hoog Hoog COMMENTAAR: Zinifex Budel Zink Datum uitgifte 27 april, rev.2 blz. 9 van 9