Verkiezingsprogramma CDA Delfland 2015-2019
0 Inhoudsopgave 1 Inleiding.... 3 1.1 Taken voor Delfland 2015-2019... 4 1.2 Voldoende water... 4 1.3 Veilig water... 4 1.4 Schoon water... 5 2 CDA Uitgangspunten voor Delfland... 6 3 Duurzaamheid... 7 3.1 Uitgangspunt... 7 3.2 Doelen/projecten... 7 4 Betaalbaarheid... 8 4.1 Uitgangspunt... 8 4.2 Doelen/projecten... 8 5 Samenwerking... 9 5.1 Uitgangspunt... 9 5.2 Doelen/ projecten... 9 6 OESO... 10 7 Doel 2015-2019... 11 8 Wateragenda... 12 2
1 Inleiding Samen leven met water, want zonder water geen samenleving. Water is essentieel voor leven. Voor inwoners en ondernemers, maar ook voor de flora en fauna die in onze regio volop aanwezig is. Het CDA voelt zich verantwoordelijk voor een goede waterbalans. Voor de toekomst van onze kinderen en de wereld waarin zij leven. Niet te veel water, waardoor we natte voeten krijgen, maar ook niet te weinig of van slechte kwaliteit. Water in balans dus. In maart 2015 zijn er voor de tweede keer directe verkiezingen van de leden van de Verenigde Vergadering (VV) van het Hoogheemraadschap van Delfland. Hieraan kunnen ook politieke partijen meedoen. De VV is het gekozen algemeen bestuur van Delfland. Het is te vergelijken met een gemeenteraad. De 30 leden van dit algemeen bestuur worden gekozen voor vier jaar. Zij kiezen uit eigen kring een aantal leden voor het dagelijks bestuur. Dit dagelijks bestuur, van dijkgraaf en hoogheemraden, is vergelijkbaar met een college van burgemeester en wethouders bij een gemeente. Delfland grenst aan de Noordzee en de Nieuwe Waterweg en is met zijn 1,4 miljoen inwoners een dichtbevolkt en volgebouwd gebied. Dit maakt het een grote uitdaging om alle doelstellingen voor waterveiligheid en schoon water in te vullen. Het CDA mocht de afgelopen jaren deel uitmaken van het dagelijks en het algemeen bestuur en wil dit graag voortzetten. In dit programma leest u hoe wij de taken van het waterschap voor de komende vier jaren zien. Daarbij zijn onze kernwoorden: balans innovatie burgergerichtheid Belangrijke thema s voor ons zijn: Duurzaamheid We kijken naar de lange termijn en wat dat betekent voor nu. Daarbij vinden we nieuwe technologieën heel belangrijk. Samenwerking We beseffen dat veel van het werk van het waterschap invloed heeft op het leven van mensen en op andere organisaties. We willen hen dan ook vooraf betrekken bij onze keuzes. Betaalbaarheid We gaan voor het praktisch en verantwoord omgaan met geld. 3
1.1 Taken voor Delfland 2015-2019 Het CDA voelt zich verantwoordelijk voor een goede waterbalans in onze regio. Delfland ligt voor een groot deel beneden zeeniveau. Daarom is het voorkomen van wateroverlast een bestaansvoorwaarde. Al 725 jaar zorgt Delfland voor voldoende schoon en veilig water. Door klimaatveranderingen wachten ons de komende jaren verschillende taken. Bijvoorbeeld voor bodemdaling, zeespiegelrijzing, meer regen of periodes van droogte. Delfland heeft hierin al veel geïnvesteerd, maar is nooit klaar. Het CDA vindt het belangrijk dat deze taken door het waterschap tijdig worden voorbereid en uitgevoerd. Wij willen een waterschap dat ruimte geeft aan deskundigheid en betrokkenheid van inwoners en dat gebruikt maakt van de innovatieve kennis van bedrijven en instellingen zoals bijvoorbeeld de TU Delft en Evides. 1.2 Voldoende zoet water Door rivieren en sloten goed te onderhouden wordt het water voldoende afgevoerd. Het grondwaterpeil heeft invloed op stedelijke bebouwing, wegen, industrie, natuur, veendijken, veenbodems en op de land- en tuinbouw. We moeten verdroging voorkomen en er moet altijd voldoende water zijn van goede kwaliteit. Zeker voor de glastuinbouw in Westland, Pijnacker- Nootdorp en Lansingerland is dat van belang. 1.3 Veilig water Delfland werkt aan veiligheid tegen overstromingen en wateroverlast. Dit doet ze door de dijken en kades te verstevigen en te verhogen waar dat nodig is. Daarnaast is de ruimtelijke inrichting, de tweede laag van waterveiligheid ook belangrijk. In het najaar van 2014 zijn de structurerende Deltabeslissingen naar de Tweede Kamer gegaan. Hierin is alle kennis gebruikt die er nu is op het gebied van waterveiligheid. Voor waterveiligheid betekent dit een nieuwe normering voor de primaire keringen. Primaire waterkeringen beschermen ons tegen buitenwater. Dijken kunnen op verschillende manieren bezwijken. Dit noemen we faalmechanismen. Alle faalmechanismen zijn in de nieuwe normen meegenomen. De hoogte van de nieuwe normen voor de primaire keringen langs de kust en de Nieuwe Waterweg wordt ook bepaald door de waarde van de bebouwing achter de dijken en het aantal mensen dat in het gebied van Delfland woont. Het CDA is altijd een groot voorstander geweest van investeringen in deze primaire keringen. We zijn er trots op dat de dijken in Delfland nu ook op orde zijn. Voor het stedelijk gebied in Den Haag en Rotterdam ligt er een taak om te zorgen dat er voldoende ruimte is en blijft voor het water. Keer op keer zijn er ruimtelijke ontwikkelingen in de grote steden, waarbij niet altijd rekening wordt gehouden met het water. Op zichzelf zijn deze kleine 4
ontwikkelingen niet bedreigend, maar bij elkaar opgeteld en over een langere termijn zal er te weinig opvang zijn voor water. Daarom is het CDA voorstander van extra wateropslag bij ruimtelijke ontwikkelingen. Bijvoorbeeld bij de Rotterdamsebaan. 1.4 Schoon water Het waterschap zorgt voor het zuiveren van het afvalwater van huishoudens en bedrijven. De uitdaging ligt de komende jaren op het sluiten van de waterketen. Ook wordt de waterkwaliteit in de vaarten en sloten verbeterd. Dit geldt zowel voor de chemie als de ecologie. Rapportages over de waterkwaliteit laten zien dat het water in Delfland nog niet schoon genoeg is. Allerlei maatregelen, zoals de aanleg van natuurvriendelijke oevers en vispaaiplaatsen, moeten ervoor zorgen dat het water schoner wordt. Schoon water verbetert de leefomgeving voor mens en dier. Iedereen kan hieraan meewerken door na te denken wat hij wegspoelt en waar hij bijvoorbeeld zijn auto wast. Ook het voeren van eendjes op de kant in plaats van in het water helpt mee om de waterkwaliteit te verbeteren. In het hele gebied zijn natuurvriendelijke oevers aangelegd waar dat mogelijk was. Samen kunnen we het water in balans houden. 5
2 CDA Uitgangspunten voor Delfland Het CDA is de partij van de samenleving. Onze uitgangspunten zijn: Rentmeesterschap We willen de aarde op een goede manier doorgeven aan onze kinderen. Daarom kiezen we bij voorkeur voor duurzame oplossingen. Delfland schenkt bij al haar projecten hier aandacht aan. Bijvoorbeeld door het versterken van kades in grond in plaats van met damwanden. Gespreide verantwoordelijkheid Delfland werkt niet alleen, maar wil juist samenwerken met andere overheden om resultaten te bereiken. Ook betrekken we onze inwoners bij projecten, om mee te denken aan hun leefomgeving. Daarmee bereiken we niet alleen meer draagvlak, maar ook betere en soms goedkopere oplossingen. Mooie voorbeelden zijn het project Noordeindseweg in Lansingerland en de Commandeurspolder in Midden Delfland. Gerechtigheid We luisteren niet alleen naar grote spelers. Ook minderheden, zoals de vertegenwoordigers van de agrarische sector, kunnen erop rekenen dat wij hun belangen serieus meewegen. Solidariteit Niet alleen de noodzakelijke betrokkenheid tussen generaties, maar ook het dragen van de lasten door degenen die dat kunnen. Voor Delfland betekent dit dat we staan voor duurzaamheid, voor samenwerking en draagvlak en voor betaalbaarheid. 6
3 Duurzaamheid 3.1 Uitgangspunt Het CDA heeft zorg voor de toekomst. We vragen om maatregelen die niet alleen nu, maar ook op de langere termijn goed werken. Ook Delfland moet bijdragen aan een duurzame samenleving. Voor onszelf, maar vooral voor de toekomst van onze kinderen. Het CDA wil dat er altijd voldoende schoon en veilig water voor iedereen is, door een gesloten kringloop. Dat wil zeggen dat we verspilling van water en milieuvervuiling willen beperken en de leefbaarheid verbeteren. Bijzondere aandacht is er voor projecten met het gebruik van hernieuwbare bronnen, zoals energieopwekking en hergebruik van grondstoffen uit afvalwater. 3.2 Doelen/projecten We zetten daarom in op voortzetting van projecten, zoals het Delft Blue Technology project. Hier wordt samengewerkt met partners om het gezuiverde afvalwater (effluent) zo te verbeteren, dat het weer gebruikt kan worden voor bijvoorbeeld gietwater in de glastuinbouw. Ook samenwerking met drinkwaterbedrijven zoals Evides kan helpen om bijvoorbeeld de medicijnresten in ons oppervlaktewater te verminderen. Projecten die zorgen voor voldoende water van een goede kwaliteit in droge periodes, krijgen onze extra steun. Voorbeelden zijn het onderzoek naar de opslag van water in de grond (waterbuffer) en proeven voor het gebruikmaken van de gietwaterbassins van tuinders. Het CDA is zich ervan bewust dat dit geld kost. Bij de vaststelling van het Waterbeheerplan wordt daar al aandacht aan besteed. Aandacht heeft het CDA ook voor de duurzaamheidsscore van Delfland en projecten zoals huisvesting. Bij elke besteding moeten de duurzaamheiddoelstellingen worden aangegeven. 7
4 Betaalbaarheid 4.1 Uitgangspunt Het CDA wil dat er verantwoord met uw geld wordt omgegaan. Dat betekent dat duidelijk moet zijn wat er met uw belastinggeld gebeurt. Solidariteit staat daarbij hoog in ons vaandel; de sterkste schouders moeten de zwaarste lasten dragen. Vanuit het Rentmeesterschap is het zeer belangrijk dat de vervuiler betaald. Dit staat ook nadrukkelijk in het OESO rapport uit 2014. We willen geen rekening doorschuiven naar onze kinderen. Zijn de inkomsten niet genoeg? Dan moeten de ambities worden bijgesteld. 4.2 Doelen/projecten Wij streven naar betaalbaarheid. Zo voorkomen we dat de lasten niet gelijk worden verdeeld en te veel inwoners een beroep op kwijtschelding moeten doen. Veiligheid kost geld. Delfland heeft een aantal jaren flink moeten investeren om het watersysteem te verbeteren. Daarom heeft Delfland ook de hoogste tarieven voor waterschapslasten in Nederland. Maar nu het systeem is verbeterd, wordt het tijd om de financiën eens goed te bekijken. Het CDA zet zich in om de tarieven de komende jaren niet meer te laten stijgen, of hooguit met het inflatiepercentage. Ook de schuldenpositie moet worden teruggedrongen. De bedrijfsvoering van Delfland moet effectief en sober zijn. Daarbij wordt de organisatie uitgedaagd tot nog efficiënter werken en bezuinigen. Bijvoorbeeld lagere kosten maken door samenwerking met andere waterschappen en gemeenten. De inwoners betalen elk jaar veel geld voor droge voeten en schoon water. Het CDA wil met de uitvoering van het belastingstelsel voorkomen dat bepaalde groepen (zoals agrariërs in het verleden) te zwaar moeten bijdragen. Er moet opnieuw worden gekeken naar de afspraken over kwijtschelding. We gaan onderzoeken of Delfland voor kwijtschelding een eigen beleid kan voeren. De boekhouding van de jaarlijkse bijdrage aan het Hoogwaterbeschermingsprogramma moet aansluiten bij de financiële positie van Delfland. Nu wordt deze bijdrage elk jaar geactiveerd en afgeschreven over 20 jaar. Het CDA zet zich in om de periode van afschrijving zo kort mogelijk te houden. Bij voorkeur elk jaar direct afboeken. Het CDA is een voorstander van transparant besturen. Delfland maakt jaarlijks de declaraties van bestuurders openbaar. Dit moet zo blijven. 8
5 Samenwerking 5.1 Uitgangspunt Het CDA kiest voor de samenleving, niet voor de overheid! Dat betekent dat Delfland naast de inwoners staat in plaats van tegenover hen. Wij willen een samenleving waarin de inwoners samen met anderen zoveel mogelijk zelf bepalen. Daarom wil het CDA inwoners vanaf het begin betrekken bij de wateropgaven. Zij kennen het gebied vaak het beste. Ook zoeken we de samenwerking met gemeenten in ruimtelijke processen. Samenwerking is geen doel op zich, maar meer een manier van werken. Iedereen kan hieraan deelnemen. Zo komen we tot betere besluiten met meer draagvlak bij de uitvoering. Ook leidt samenwerking tot efficiënter werken en vaak ook tot kostenverlaging. 5.2 Doelen/ projecten Het CDA zet zich de komende jaren in voor blijvende samenwerking met gemeenten voor ruimte en water. Dit doen we door aan de voorkant van ruimtelijke processen te blijven. De watertoets is een prima hulpmiddel, maar als die pas gebruikt wordt als een ruimtelijk plan al bijna af is, lukt het niet meer om daar water in te krijgen. Het gaat beter als gemeente en waterschap bij het begin van een ruimtelijk proces gelijk aan tafel gaan. De afgelopen jaren heeft dat gewerkt zoals bij de waterberging in het Westland. Het CDA wil deze goede samenwerking ook met grote gemeenten zoals Den Haag. Het is daarom goed dat Ruimtelijke Ordening (RO) een aparte taak blijft van het dagelijks bestuur. Bij de uitvoering van projecten helpt burgerparticipatie voor het noodzakelijke draagvlak bij inwoners. Goede voorbeelden daarvan zijn kadeprojecten als de Commandeurspolder (Midden Delfland) en de Noordeindseweg (Lansingerland). Dit bijven we ook in de toekomst doen. Ook de samenwerking in de afvalwaterketen gaat verder. Het doel hiervan is kostenbesparing en de kwetsbaarheid van het systeem verkleinen. Deze samenwerking tussen gemeenten en Delfland, maar ook tussen Delfland en het drinkwaterbedrijf Evides wordt voortgezet. Niet alleen in de PPSconstructie van de afvalwaterzuivering Harnaschpolder, maar waar mogelijk ook op meer terreinen. Samenwerking in de gouden driehoek, het bedrijfsleven, kennisinstellingen en de overheid moet worden voortgezet. Daaruit komen mooie producten zoals digitale Delta en 3Di. Delfland zorgt voor een actueel inzicht in de plannen, op het gebied van de RO van de provincie en de gemeenten. Deze provinciale en gemeentelijke plannen moeten rekening houden met waterveiligheidseisen voor waterberging. Bijvoorbeeld bij de Rotterdamsebaan in Den Haag. Samenwerken met de glastuinbouw en de agrariërs blijft belangrijk om bijvoorbeeld de waterkwaliteit te verbeteren. Beide hebben ook baat bij de juiste waterpeilen. Er moet daarbij aandacht zijn voor te snelle bodemdaling en verzilting. We gaan met de steden in het gebied van Delfland in gesprek over bijvoorbeeld de klimaatadaptatie. Water en groen bieden goede kansen. Samenwerking tussen de hoogheemraadschappen van Rijnland, Schieland en de Krimpenerwaard en Delfland is van groot belang de komende jaren. 9
6 OESO Al eerder in dit verkiezingsprogramma werd het rapport van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) genoemd. Het Nederlandse waterbeheer is klaar voor de toekomst. Zo concludeerde de OESO in maart 2014. De OESO prijst de bestuurlijke organisatie van het waterbeheer, die zich steeds heeft aangepast aan nieuwe omstandigheden. Toch blijven er altijd aandachtspunten en uitdagingen bij klimaatverandering. De OESO stelt vast dat het waterbewustzijn bij Nederlanders opvallend laag is. Inwoners zijn zich te weinig bewust van wat er dagelijks bij komt kijken om droge voeten te houden. We leven onder zeeniveau. Het is belangrijk dat we dat beseffen. Het CDA heeft zich met presentaties en activiteiten steeds ingezet om bij kinderen en volwassenen het water tussen de oren te krijgen. Dit gaan we ook de komende vier jaar weer doen. Daar waar de waterkwaliteit jarenlang verbeterde in Nederland merkt de OESO verder op dat die verbeteringen nu achterblijven. Er moet actief worden gewerkt aan de waarde van het watersysteem. Tot slot beveelt de OESO aan het water, het landgebruik en de ruimtelijke ordening nog beter op elkaar af te stemmen en met elkaar te verbinden. 10
7 Doel 2015-2019 De jeugd heeft de toekomst. We moeten ervoor zorgen dat onze kinderen weten wat de zorg voor water met zich meebrengt. Mede door de aanbevelingen van de OESO blijft het CDA zich inzetten voor goede onderwijsprojecten over water op scholen. Voor de waterkwaliteit zet het CDA in op de vervuiler betaalt. Dit betekent in een gebied als Delfland een sterke samenwerking met LTO (de Land- en Tuinbouworganisatie) en met gemeenten. Zeker ook door de bewustwording binnen de glastuinbouwsector te vergroten, valt hier nog steeds te winnen. Het CDA spant zich tot het uiterste in om het oppervlakte- en grondwater voldoende zoet te houden. Dat is belangrijk voor bijvoorbeeld waterplanten, dieren, kwaliteit van de dijken, veenbodems, industrie en de land- en tuinbouw. Het is ook noodzakelijk altijd voldoende zoetwatervoorraden te hebben. Omdat we in de toekomst vaker en heviger extreme droogte kunnen verwachten. Het CDA is tegen (proef)boringen naar schaliegas. Wij zien schaliegaswinning als een bedreiging voor de veiligheid. Proefboringen naar en winning van schaliegas met gebruik van fracking methoden brengen risico s met zich mee. Bijvoorbeeld op zetting van de ondergrond, bodemdaling en aardbevingen. Tot slot houden we vinger aan de pols voor de verbinding tussen water en ruimtelijke ordening. We willen dat dit goed wordt verankerd in de nieuwe Omgevingswet. Water speelt een belangrijke rol bij de locatiekeuze en inrichting van een gebied. De problematiek van Delfland en de sterke verstedelijking, vraagt om die sterke verbinding. Bij die ruimtelijke ordening moet meervoudig ruimtegebruik zoveel mogelijk worden toegepast. Bijvoorbeeld voor waterberging. Zowel de gemeente Rotterdam (Bellamyplein) als Den Haag hebben in de afgelopen periode plannen uitgevoerd die het navolgen waard zijn. 11
8 Wateragenda Het CDA vindt dat Delfland tot nieuwe gemeentelijke waterplannen (of wateragenda s) moet komen. In deze agenda s staan ambities voor de gemeenten en voor Delfland. De agenda s zijn ook een hulpmiddel om zo goed mogelijk gebruik te maken van mogelijkheden voor gemeenten binnen het gebied van Delfland. Eén van de uitgangspunten kan bijvoorbeeld zijn om de verstening van gemeenten (tuinen etc. die bestraat zijn) te verminderen en vergunningsplichtig te maken. In de agenda s moet een norm worden ontwikkeld over het minimum aantal m2 groen per bewoner. Dit voorkomt dat het afvoeren van water verder wordt gehinderd. Dit past uitstekend in de gespreide verantwoordelijkheid waar het CDA voor staat. Den Haag heeft in 2012 een vernieuwd waterplan Wateragenda Den Haag gepresenteerd. De wateragenda is een gezamenlijke inspanning van Den Haag en Delfland. De agenda regelt het beheer van de hoeveelheid en de kwaliteit van het water. Wateragenda s regelen o.a. grondwaterbeheer, recreatieve beleving van water (schone en bevaarbare grachten), ontstening van oppervlakten of de voorkoming ervan. Maar niet alleen met Den Haag wordt een wateragenda opgesteld. Het CDA wil dat elke gemeente in het gebied van Delfland een actuele wateragenda heeft. Daarmee bepalen we de koers voor gezamenlijke plannen en het beheer ervan. Ook moet er aandacht zijn voor de klimaatadaptatie. Het CDA is voorstander van het manifest Klimaatbestendige stad. Alle gemeenten in het gebied van Delfland moeten samen met het waterschap en inwoners nadenken hoe ze niet alleen nu, maar ook over 50 jaar of later kunnen zorgen voor droge voeten en schoon water. 12