CO 2 -Footprintverslag 2013 Pagina 2 van 26 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Basisgegevens... 4 2.1 Beschrijving van de organisatie... 4 2.2 Verantwoordelijkheden... 4 2.3 Basisjaar... 4 2.4 Rapportageperiode... 4 2.5 Verificatie... 4 3 Afbakening... 5 3.1 Organisatorische grenzen... 5 3.1.1 Emissies van deelnemingen... 5 3.1.2 Emissies van Joint Ventures... 6 3.1.3 Emissies van aanbieders... 6 3.2 Wijzigingen in de organisatie... 7 4 Berekeningsmethodiek... 8 4.1 Actuele berekeningsmethodiek & conversiefactoren... 8 4.2 Wijzigingen berekeningsmethodiek... 9 4.3 Uitsluitingen... 9 4.4 Opname van CO 2... 9 4.5 Biomassa... 9 5 Directe en indirecte emissies...10 5.1 Herberekening basisjaar & historische gegevens... 10 5.2 Emissies... 10 5.2.1 Emissie 2013 per categorie... 11 5.2.2 Directe emissies (scope 1)... 13 5.2.3 Indirecte emissies (scope 2)... 15 5.2.4 Overige indirecte emissies (scope 3)... 16 5.2.5 Emissies van projecten onder gunning van de CO 2 -prestatieladder... 17 5.3 Onzekerheid... 19 Bijlage 1 Referentietabel...20 Bijlage 2 Documentenstroom CO 2 -footprint 2013 (SAWP 3318302)...21 Bijlage 3 CO 2 -footprintoverzicht 2013 (SAWP #3197855)...24 Bijlage 4 Emissies basisjaar 2009 (SAWP #3197855)...25 Bijlage 5 CO 2 -footprint projecten onder gunning (SAWP #3197855)...26
CO 2 -Footprintverslag 2013 Pagina 3 van 26 1 Inleiding Het duurzaamheidsbeleid van Van Oord Nederland (VON) is in belangrijke mate gericht op onze CO₂uitstoot. Ons doel is om in 2015 de energy efficiency van onze activiteiten met minimaal 5% ten opzichte van het ijkjaar 2010 te verbeteren. Energie-efficiencydoelstellingen op dat gebied zijn onderdeel van de jaarplannen van elke afdeling. Dit CO 2 -footprintverslag beschrijft de vaststelling van de organisatorische grenzen (ofwel de organisational boundary) van Van Oord Nederland bv en geeft de directe en indirecte emissies (scope 1, 2 en 3) weer welke binnen deze grenzen veroorzaakt zijn over het jaar 2013. Het opstellen van de periodieke rapportage is onderdeel van de stuurcyclus binnen het energiemanagementsysteem dat in het kader van het energiereductiebeleid en de CO 2 -prestatieladder is ingevoerd. Deze stuurcyclus staat beschreven in het Van Oord Managementsysteem. De systematiek die gebruikt is om tot de footprint te komen is volgens de NEN-ISO 14064-1 en de CO 2 -prestatieladder versie 2.2. Dit rapport dekt de vereisten uit paragraaf 7.3 en een gedeelte van paragraaf 7.4 van de 14064-1 norm. In de bijlage is een referentietabel opgenomen.
CO 2 -Footprintverslag 2013 Pagina 4 van 26 2 Basisgegevens 2.1 Beschrijving van de organisatie Van Oord Nederland maakt onderdeel uit van een wereldwijd actieve en toonaangevende aannemer van bagger-, waterbouwkundige en offshore projecten (olie, gas en wind). Wij zijn een innovatieve partner voor onze opdrachtgevers en dragen al meer dan honderd jaar bij aan de infrastructuur voor de wereld van morgen. De groeiende wereldbevolking heeft behoefte aan meer ruimte en de vraag naar energie stijgt voortdurend. Toenemende wereldhandel vraagt om meer en betere havenfaciliteiten, terwijl klimaatverandering kustgebieden bedreigt. Van Oord biedt innovatieve oplossingen voor deze wereldwijde maritieme uitdagingen; nu en in de toekomst. 2.2 Verantwoordelijkheden De directievertegenwoordiger van Van Oord Nederland bv is eindverantwoordelijke voor de inhoud van dit CO 2 -footprintverslag. De verantwoordelijkheid voor volledige en correcte footprintinformatie van bedrijfsonderdelen en projecten is volgens onderstaande tabel. Tabel 1: Verantwoordelijkheden Bedrijfsonderdeel Eindverantwoordelijke Stuurcyclus en contactpersoon emissie-inventaris Van Oord Nederland bv Dhr. J. Schaart Dhr. C.A.D. van Velzen Paans Van Oord bv Dhr. C.A. Paans Dhr. C.A.D. van Velzen Mijnster Zand- en Grindhandel bv Dhr. T.J. Groeneveld Dhr. C.A.D. van Velzen Projecten onder gunning CO 2 -presatieladder Projectmanager Dhr. C.A.D. van Velzen Van Oord Dredging & Marine Contractors bv* Dhr. J. de Jong Dhr. F. de Waard Van Oord Personeels bv* Dhr. A.J.M. van Schaik Dhr. F. de Waard Van Oord Equipment bv* Dhr. J. de Jong Dhr. F. de Waard * Concernaanbieder, zie 3.1.3 voor uitleg 2.3 Basisjaar In 2010 heeft Van Oord Nederland voor het eerst door een certificerende instelling haar footprint laten verifiëren over de uitstoot in 2009. In 2009 is voor het eerst op systematische wijze het energieverbruik en de CO 2 emissie vastgesteld en wordt gehanteerd als basisjaar waarnaar gerefereerd wordt in de ISO 14064-1. Over voorgaande jaren is de betrouwbaarheid en toegankelijkheid van gegevens te beperkt geweest om de CO 2 -emissie met zekerheid te kunnen vaststellen. 2.4 Rapportageperiode Dit rapport beschrijft de gegevens gebaseerd op het kalenderjaar 2013, dat wil zeggen van 1 januari 2013 tot en met 31 december 2013. Wijzigingen in de organisatorische grenzen en de emissieinventaris zullen ten opzichte van 2009 worden gerapporteerd. 2.5 Verificatie Verificatie van de organisatorische grenzen, emissie-inventaris en CO 2 -uitstoot vindt jaarlijks plaats door de certificerende instelling Lloyd s Register. De CO 2 -footprint 2013 is op 18 en 19 augustus 2014 geverifieerd.
CO 2 -Footprintverslag 2013 Pagina 5 van 26 3 Afbakening 3.1 Organisatorische grenzen Bij het bepalen van de organisatorische grenzen is VON als top van de hiërarchie genomen en is voor de operational control benadering conform het GHG-protocol gekozen. In de CO 2 -prestatieladder is deze methode aangeduid als methode 1. De organisatorische grens is in figuur 1 aangegeven met het oranje vlak. De operational control-benadering betekent dat in de footprint alle CO 2 -bronnen worden meegenomen die onder de operationele controle staan van Van Oord Nederland bv. Figuur 1: Organisatorische grens Van Oord Nederland bv Van Oord nv Van Oord Marine bv Van Oord Groep nv Van Oord Personeels bv Van Oord Offshore bv Van Oord Waterbouw bv Van Oord DMC bv Van Oord Equipment bv Van Oord Nederland bv Mijnster Beheer bv Paans Van Oord bv Van Oord PPP bv Zeezand IJmuiden vof Ballast Van Oord Grondstoffen vof Van Oord Nederland Concernaanbieder Deelneming 3.1.1 Emissies van deelnemingen Van Oord Nederland bv heeft twee langlopende deelnemingen. Dit zijn Zeezand IJmuiden VOF en Ballast Van Oord grondstoffen VOF. Van Oord Nederland bv is de penvoerder en heeft operationele controle over Zeezand IJmuiden VOF. De emissies van Zeezand IJmuiden VOF zijn daarom meegenomen in de emissiebepaling. Ballast Nedam is penvoerder voor Ballast Van Oord grondstoffen VOF en heeft operationele controle over deze onderneming. Daarom wordt alleen de emissie van Ballast Van Oord grondstoffen VOF die veroorzaakt wordt door Van Oord Nederland bv meegeteld als directe (scope 1) emissie van Van Oord Nederland bv.
CO 2 -Footprintverslag 2013 Pagina 6 van 26 3.1.2 Emissies van Joint Ventures Joint Ventures tussen Van Oord Nederland bv en andere ondernemingen ten behoeve van de uitvoering van projecten zijn niet in de organisatorische grens opgenomen. Deze joint ventures zijn van tijdelijke aard en produceren zelf relatief niet of nauwelijks scope 1 of 2 emissies. De overige indirecte (scope 3) emissies van deze joint ventures, veroorzaakt door Van Oord Nederland bv, worden meegenomen als directe (scope 1) emissies van Van Oord Nederland bv. In figuur 2 is dit weergegeven. Figuur 2: Emissie van Joint Ventures Joint Venture Scope 1 Scope 3 Scope 1 Van Oord Nederland bv Joint Venture partner 3.1.3 Emissies van aanbieders Op basis van een A/C-aanbiedersanalyse 1 is vastgesteld dat een aantal onderdelen van het Van Oord concern als concernaanbieders aangemerkt worden. Deze onderdelen kunnen echter niet in hun geheel onder de organisatorische grens van Van Oord Nederland bv worden gebracht i.v.m. met de complexe internationale structuur van deze concernaanbieders. Gekozen is voor de benadering dat de emissie van de concernaanbieders ten behoeve van de projecten, personeel en kantoren van Van Oord Nederland expliciet wordt uitgerekend en als scope 1 en 2 emissies door concernaanbieders wordt weergegeven. In figuur 1 is te zien welke onderdelen concernaanbieders zijn voor Van Oord Nederland bv. De belangrijkste concernaanbieder binnen het Van Oord concern is Van Oord Equipment bv en neemt het grootste deel van de directe (scope 1) emissies van het Van Oord concern voor haar rekening. De emissiestroom wordt bepaald door het brandstofverbruik van het materieel dat op projecten van Van Oord Nederland bv werkt. Het volledige overzicht van concernaanbieders met bijbehorende emissiestromen staan in onderstaande tabel. 1 Een A-aanbieder is een leverancier die behoort tot de grootste leveranciers van het bedrijf die samen verantwoordelijk zijn voor tenminste 80% van de inkoopomzet. Een C-aanbieder (concernaanbieder) is een aanbieder die een zeggenschapsrelatie heeft (financiële en of operationele controle) binnen hetzelfde concern als de ontvanger van de aanbieding. Of anders gezegd aanbieder en ontvanger zijn beide geheel of gedeeltelijk lid (in termen van zeggenschap, control, eigendom, etc.) van hetzelfde concern. Zie edocs document #3116284.
CO 2 -Footprintverslag 2013 Pagina 7 van 26 Tabel 2: Concernaanbieders en hun emissiestromen Concernleverancier Emissiestroom Scope Van Oord Equipment bv - Brandstofverbruik van materieel 1 Van Oord Dredging and Marine Contractors bv - Leaseauto gebruik - Vliegtuiggebruik - Verbruik van smeeroliën en vetten Van Oord Personeels bv - Zakelijk gebruik privéauto's - Woon/werkverkeer Van Oord Groep nv - Aardgas kantoor Rotterdam - Elektriciteit kantoor Rotterdam De concernonderdelen bepalen samen jaarlijks een eigen CO 2 -footprint volgens de ISO 14064-1 norm en presenteren dit separaat om dubbeltelling te voorkomen. 1 2 3 1 3 1 2 3.2 Wijzigingen in de organisatie In 2011 is door de directie besloten om de drie regiokantoren van Van Oord Nederland in Vlissingen, IJmuiden en Bolsward te sluiten. Het kantoor in IJmuiden is gesloten in 2011 maar wordt sinds de sluiting gebruikt als projectkantoor voor het project Onderhoud Vaargeulen (projectnummer 15.4302). Dit betekent dat de sluiting geen effect heeft op de totale CO 2 -footprint 2011 van Van Oord Nederland. De regiokantoren in Vlissingen en Bolsward zijn medio 2012 gesloten. De emissies van beide kantoren zijn dus alleen in de eerste helft van 2012 meegerekend in de CO 2 -footprint van Van Oord Nederland. Zie bijlage 1 voor een gedetailleerd overzicht van de emissies in 2012. Van Oord Nederland is op 8 juli 2013 verhuisd van het hoofdkantoor in Gorinchem naar een tijdelijk kantoor naast het hoofdkantoor in Rotterdam. Het hoofdkantoor van Rotterdam wordt op dit moment uitgebreid met een nieuwe vleugel D. Naar verwachting zal het pand eind mei 2015 worden opgeleverd.
CO 2 -Footprintverslag 2013 Pagina 8 van 26 4 Berekeningsmethodiek 4.1 Actuele berekeningsmethodiek & conversiefactoren Omdat deze Periodieke rapportage onderdeel is van een CO 2 -prestatieladder certificaat wordt de methodiek aangehouden zoals voorgeschreven in het Handboek 2.2, geldig m.i.v. 4 april 2014, zoals uitgegeven door de SKAO. Deze methode schrijft voor om, afwijkend van het GHG protocol, business air travel en personal cars for business travel tot Scope 2 te rekenen (zie figuur 3). De gebruikte conversiefactoren zijn afkomstig uit het SKAO Handboek 2.2 bijlage C Conversiefactoren, geldig m.i.v. 4 april 2014. Figuur 3: Systematiek definitie scope 1, 2 en 3 conform het Handboek CO 2 prestatieladder 2.2 van SKAO d.d. 4 april 2014. De methodiek voor het vaststellen van de emissie-inventaris en het berekenen van de CO 2 uitstoot is voor VON vastgelegd in de werkinstructie VOMS-PR3.10-NL-IN-01 Instructie CO 2 -footprint vaststellen (SAWP-#1689482). Voor de concernaanbieders van Van Oord Nederland is de methodiek voor het vaststellen van de emissie-inventaris en het berekenen van de CO 2 uitstoot vastgelegd in de werkinstructie VOMS-PR3.09-IN-02 Instruction CO 2 footprint calculation corporate (SAWP- #1673482). Figuur 4 geeft schematisch weer hoe de informatie om tot de CO 2 -footprint te komen wordt verzameld (zie ook bijlage 2). Figuur 4: Overzicht CO 2 -footprint informatiestroom Bronnen Registraties Deeloverzichten Emissieinventarissen CO 2 - Footprint overzicht CO 2 - Fooprint verslag Gegevens Fabrikant Opgaves leverantiers Facturen Brandstofrapporten ABW #... EBS #... #3025123 CO2-footprint overzicht Fuel database #... Emissieinventarislijst #3011278 CO2-footprint verslag In bijlage 2 is op detailniveau te zien welke documenten voor de bovenstaande stappen zijn gebruik voor de CO 2 -footprint van 2013.
CO 2 -Footprintverslag 2013 Pagina 9 van 26 4.2 Wijzigingen berekeningsmethodiek Van Oord heeft een contract met de firma Sprinx voor het rapporteren van de energie (elektrisch en gas) verbruiken, van zowel Rotterdam als Gorinchem. Deze worden worden real time gemeten en telemetrich doorgegeven aan Sprinx. Sprinx verwerkt deze gegevens in een maand rapportage, zodat de verbruiken per maand duidelijk aangegeven zijn en daarnaast adviseert Sprinx ons m.b.t. eventuele energie besparingen, o.b.v. de gemeten gegevens. Daarnaast ontvangt Van Oord van de verschillende energie leveranciers (maand) facturen, waarop ook het energie verbruik is aangegeven. Echter de verbruiks cijfers lopen nooit synchroon met de real time door ons (Sprinx) gemeten cijfers, er is altijd een verschil omdat de energieleveranciers wat grilliger zijn met de opname data. Voor het berekenen van het footprint 2012 en eerder was de emissie ten gevolge van het energieverbruik van het hoofdkantoor gebaseerd op de rapportage van Sprinx van het hele pand in Gorinchem. Deze werden naar rato van de omzet van gebruikers van het pand, een bepaald percentage toegerekend aan VON. VON is op 8 juli 2013 verhuisd van het hoofdkantoor in Gorinchem naar een tijdelijk kantoor naast het hoofdkantoor in Rotterdam. Het hoofdkantoor van Rotterdam wordt op dit moment uitgebreid met een nieuwe vleugel D. Naar verwachting zal het pand eind mei 2015 worden opgeleverd. Voor het berekenen van het footprint over het eerste helft van 2013 is de emissie ten gevolge van het energieverbruik van het hoofdkantoor in Gorinchem op dezelfde manier berekend als het voorgaand jaar. De tweede helft van 2013 is, vanwege de tussentijdse verhuizing, het energieverbruik van het hoofdkantoor gebaseerd op de rapportage van Sprinx van het hele pand in Rotterdam. Het verbruik van het tijdelijk gebouw naast het hoofdkantoor heeft slechts een invloed van 0,015% op het totale CO 2 uitstoot van VON. Aangezien de verhuizing binnenkort plaatsvindt is dit buiten beschouwing gelaten. Het totale verbruik van het hoofkantoor in Rotterdam is op dezelfde manier naar rato van de omzet van gebruikers van het pand, een bepaald percentage toegerekend aan VON. 4.3 Uitsluitingen Koelgassen van airco's worden conform de normering van de CO 2 -Prestatieladder niet meegenomen in de scope 1 en 2 emissies. Ook wordt er niet gerapporteerd over gasflessen m.n. t.b.v. laswerkzaamheden. Uit een basisonderzoek is gebleken dat de emissie hiervan te gering is om bij te houden. 4.4 Opname van CO 2 In de vaststelling van de CO 2 footprint is alleen sprake van een bijdrage vanuit bronnen. Afvangen en opslaan van CO 2 door middel van sinks en reservoirs zijn niet van toepassing geweest in 2013. 4.5 Biomassa Van Oord Nederland heeft in 2013 geen CO 2 uitgestoten door het verbranden van biomassa.
CO 2 -Footprintverslag 2013 Pagina 10 van 26 5 Directe en indirecte emissies In dit hoofdstuk worden de scope en 1, 2 en 3 emissies van Van Oord Nederland bv gepresenteerd en per scope toegelicht. 5.1 Herberekening basisjaar & historische gegevens Om de CO 2 -footprint van 2013 op een betrouwbare manier te kunnen vergelijken met het basisjaar wordt normaalgesproken de CO 2 -footprint van het basisjaar (2009) opnieuw berekend met eventueel gewijzigde berekeningsmethodieken. Omdat in 2013 geen wijzigingen hebben plaatsgevonden blijven de basisjaargegevens zoals vorig jaar berekend van kracht. Figuur 5 geeft de CO 2 -emissies van het basisjaar per scope weer. In bijlage 3 is een gedetailleerd overzicht van het basisjaar te vinden. Figuur 5: Emissies basisjaar (2009) Directe emissies - scope 1 224,639 Indirecte emissies - scope 2 Overige indirecte emissies - scope 3 394 3,023 Totaal 228,056 0 50,000 100,000 150,000 200,000 250,000 5.2 Emissies In tabel 3 en figuur 6 is te zien hoe de CO 2 -footprint vanaf het basisjaar in 2009 zich heeft ontwikkeld. Tabel 3: Overzicht CO 2 emissies In ton CO 2 2009 (basisjaar) 2010 2011 2012 2013 Direct (scope 1) 224,639 184,818 97,438 64,120 41,850 Indirect (scope 2) 394 478 454 369 232 Overig indirect (scope 3) 3,023 2,173 955 376 262 Totaal 228,056 187,469 98,847 64,865 42,344
CO 2 -Footprintverslag 2013 Pagina 11 van 26 Figuur 6: Emissies 2009-2013 2013 2012 2011 2010 2009 (basisjaar) Overige indirect (scope 3) Indirect emissie (scope 2) 262 376 955 2,173 3,023 232 369 454 478 394 Direct emissie (scope 1) 41,850 64,120 97,438 184,818 224,639 Totaal (scope 1, 2 & 3) 42,344 64,865 98,847 187,469 228,056 5.2.1 Emissie 2013 per categorie Om een sprekend vergelijk te kunnen maken tussen de verschillende CO 2 emitterende activiteiten binnen Van Oord Nederland is de totale CO 2 -emissie in deze paragraaf onderverdeeld in een aantal categorieën, te weten: - Brandstof t.b.v. materieel (voornamelijk schepen en drooggrondverzetmaterieel) - Smeeroliën t.b.v. materieel - Gebouwen (gas- en elektraverbruik van gebruikte gebouwen) - Zakelijk autogebruik (leaseauto s, bedrijfsauto s en zakelijk gereden kilometers met privéauto s) - Vliegtuiggebruik - Woon/werkverkeer In figuur 7 is van elke categorie de procentuele bijdrage van de totale CO 2 -emissie weergegeven. Tussen haakjes is vermeld binnen welke scope de emissie te rekenen is. In bijlage 4 is een totaaloverzicht opgenomen van de CO 2 emissies per emissiestroom binnen de organisatorische grenzen van Van Oord Nederland.
CO 2 -Footprintverslag 2013 Pagina 12 van 26 Figuur 7: Emissies Van Oord Nederland 2013 per categorie Column1; Gebouwen (scope 1 en 2); 220; 0.52% Column1; Smeeroliën en vetten t.b.v. materieel (scope 3); 248; 0.59% Column1; Zakelijk autogebruik (scope 1 en 2); 1,110; 2.62% Column1; Vliegtuiggebruik (scope 2); 20; 0.05% Column1; Woon/werkverkeer (scope 3); 14; 0.03% Column1; Brandstof t.b.v. materieel (scope 1); 40,731; 96.19%
CO 2 -Footprintverslag 2013 Pagina 13 van 26 5.2.2 Directe emissies (scope 1) In figuur 8 zijn de scope 1 emissies uiteengezet waarbij de brandstof voor materieel, gebouwen en bedrijfsauto s per bedrijfsonderdeel is weergegeven. Figuur 8: Scope 1 emissies Van Oord Nederland (in Ton CO 2 ) MGO materieel Van Oord Nederland bv MGO materieel Paans Van Oord bv MGO materieel Mijnster Zand- en Grinthandel bv LPG materieel Van Oord Nederland 2.84 1 1,644 2,290 2,650 3,467 4,002 5,670 MGO materieel Van Oord Equipment bv* 12,376 58,764 HFO materieel Van Oord Equipment bv* Aardgas werf Werkendam Aardgas kantoor Gorinchem* Aardgas kantoor Rotterdam* 22 25 20 38 3 18,233 155,368 Brandstof bedrijfsauto's Van Oord Nederland bv Brandstof bedrijfsauto's Paans Van Oord bv Brandstof bedrijfsauto's Mijnster Brandstof leaseauto's* 22 15 39 43 68 53 945 728 TOTAAL 41,850 224,639 2013 2009 (basisjaar) *Concernaanbieding De directe emissies kunnen worden toegeschreven aan de volgende groepen energiestromen: - Brandstofverbruik ten behoeve van materieel - Brandstofverbruik ten behoeve van gebouwen - Leaseauto s
CO 2 -Footprintverslag 2013 Pagina 14 van 26 Brandstof ten behoeve van materieel De CO 2 emissie van het materieel wordt bepaald op basis van het brandstofverbruik van het materieel in eigendom van VON en dochterbedrijven Paans Van Oord en Mijnster. Daarnaast wordt aan de footprint de CO 2 emissie door materieel in eigendom van Van Oord Equipment bv op projecten van VON toegerekend. De brandstof wordt berekend op basis van de weekrapportages. De soorten gebruikte brandstof kunnen worden onderverdeeld in: - MGO (Marine Gas Oil oftewel diesel) - HFO (Heavy Fuel Oil oftewel zware stookolie) - LPG (Liquified Petrol Gas) De brandstof wordt voor het grootste deel door onderstaand type materieel gebruikt: - Van Oord Nederland: voornamelijk drooggrondverzetmaterieel (graafmachines, kiepauto s en bulldozers) - Paans Van Oord: voornamelijk kraanschepen t.b.v. baggerwerk - Mijnster Zand- en Grinthandel: voornamelijk zandtransportschepen - Van Oord Equipment bv: voornamelijk sleephopperzuigers en cutterzuigers Brandstofverbruik ten behoeve van gebouwen De uitstoot als gevolg van het gebruik van aardas voor verwarming van gebouwen en koken behoort tot de directe emissies. Van Oord Nederland maakte in 2013 gebruik van een kantoor in Gorinchem, Rotterdam en een werf in Werkendam. De emissie ten gevolge van de verbranding van aardgas op de Werf Werkendam is gebaseerd energiefacturen. Het kantoor in Gorinchem is in eigendom bij Van Oord Groep nv en het ter beschikking stellen van deze locatie aan VON is een concernleverantie. De emissie ten gevolge van de verbranding van aardgas is gebaseerd op de inkoopfacturen van het hele pand. Deze worden naar rato van kantooroppervlakte van gebruikers van het pand, voor 15,05% toegerekend aan VON. Het kantoor in Rotterdam is in eigendom bij Van Oord Groep nv en het ter beschikking stellen van deze locatie aan VON is een concernleverantie. De emissie ten gevolge van de verbranding van aardgas is gebaseerd op de inkoopfacturen van het hele pand. Deze worden naar rato van kantooroppervlakte van gebruikers van het pand, voor 5,65% toegerekend aan VON. Leaseauto s Het leaseautoprogramma wordt voor alle Van Oord bedrijfsonderdelen centraal geregeld en uitgevoerd door Van Oord DMC. De uitstoot wordt bepaald aan de hand van opgave door de leasemaatschappij van gebruikte brandstof. Voor leaseauto s worden zakelijke en privé-kilometers zonder onderscheid meegenomen in de berekening van scope 1 emissie. Naar rato van het aantal leaseauto s in gebruik door VON wordt de uitstoot toegerekend aan VON. In 2013 waren er 136 auto s in gebruik bij VON op een totaal van de 444 leaseauto s. Derhalve is 30,63% van de uitstoot toegerekend aan VON.
CO 2 -Footprintverslag 2013 Pagina 15 van 26 5.2.3 Indirecte emissies (scope 2) In figuur 9 zijn de scope 2 emissies uiteengezet waarbij de ingekochte elektriciteit is onderverdeeld in de locaties waar Van Oord Nederland gebruik van maakt. Figuur 9: Scope 2 emissies Van Oord Nederland (in Ton CO 2 ) Grijze stroom kantoor Gorinchem Grijze stroom kantoor Rotterdam* 38 38 51 Grijze stroom werf Werkendam Zakelijk gebruik privéauto's* Vliegtuiggebruik* TOTAAL 20 36 60 69 86 88 193 217 2013 2009 (basisjaar) *Concernaanbieding De indirecte emissies kunnen worden toegeschreven aan in de volgende energiestromen: - Inkoop elektriciteit - Zakelijk gebruik privéauto s - Vliegtuiggebruik Inkoop elektriciteit Van Oord Nederland maakte in 2013 gebruik van een kantoor in Gorinchem, kantoor in Rotterdam en een werf in Werkendam. Kantoor Gorinchem Het kantoor in Gorinchem is in eigendom bij Van Oord Groep nv en het ter beschikking stellen van deze locatie aan VON is een concernleverantie. De emissie ten gevolge van de inkoop van elektriciteit is gebaseerd op de inkoopfacturen van het hele pand. Deze worden naar rato van het kantooroppervlakte van gebruikers van het pand, voor 15,05% toegerekend aan VON. Kantoor Rotterdam Het kantoor in Rotterdam is in eigendom bij Van Oord Groep nv en het ter beschikking stellen van deze locatie aan VON is een concernleverantie. De emissie ten gevolge van de inkoop van elektriciteit is gebaseerd op de inkoopfacturen van het hele pand. Deze worden naar rato van het kantooroppervlakte van gebruikers van het pand, voor 5,65% toegerekend aan VON. Werf Werkendam De emissie ten gevolge van de inkoop van elektriciteit is gebaseerd op energiefacturen. Zakelijk gebruik privéauto s Al het personeel van Van Oord staan op de loonlijst bij Van Oord Personeels bv. Zakelijk gereden kilometers met privé auto s worden daarom door Van Oord Personeels bv doorbelast aan VON. Hier is dus sprake van een concernleverantie vanuit Van Oord Personeels bv. Er wordt periodiek opgave gedaan van de emissies aan de hand van gedeclareerde kilometers. De toerekening van deze uitstoot aan VON gebeurt op basis van de omzet van VON t.o.v. de concernomzet (8,35%).
CO 2 -Footprintverslag 2013 Pagina 16 van 26 Vliegtuiggebruik Vliegkilometers worden voornamelijk gemaakt door niet-nederlandse bemanningsleden op schepen van Van Oord Equipment bv. Vliegreizen worden geboekt door het externe reisbureau BCD business travel en via Van Oord DMC bv doorbelast aan projecten van VON. Hier is dus sprake van een concernleverantie vanuit Van Oord DMC bv. Er wordt halfjaarlijks opgave gedaan van de emissie aan de hand van gevlogen afstanden. 5.2.4 Overige indirecte emissies (scope 3) Een deel van de scope 3 emissies van Van Oord Nederland is op basis van de lijst met meest materiële emissies in kaart gebracht. Over 2013 zitten hierbij de verbruikte smeeroliën en vetten en de emissies uit woon/werkkilometers die werknemers van Van Oord Nederland afgelegd hebben. In figuur 10 zijn de emissies als gevolg van deze energiestromen weergegeven. Figuur 10: Scope 3 emissies Van Oord Nederland (in Ton CO 2 ) Smeeroliën en vetten Van Oord Nederland bv Smeeroliën en vetten Paans Van Oord bv Smeeroliën en vetten Mijnster Smeeroliën en vetten Van Oord Equipment bv* Brandstof voor woon/werkverkeer* TOTAAL 11 22 9 10 8 41 219 14 262 2,950 3,023 2013 2009 (basisjaar) *Concernaanbieding Brandstof voor woon/werkverkeer Werknemers van Van Oord die geen lease auto rijden ontvangen een kilometervergoeding. De afstanden hiervoor worden geregistreerd door de afdeling Personnel & Organisation. Halfjaarlijks worden er voor Van Oord Nederland overzichten gegenereerd uit het personeelssysteem (EBS). Omdat de vorm van woon/werkverkeer niet voor elke werknemer bekend en geregistreerd is wordt voor de CO 2 -uitstoot de conversiefactor gebruik voor brandstoftype niet bekend (210 gco2/km). Hiermee de meest veilige factor gekozen, ervan uitgaande dat iedereen met een personenauto komt. Verbruik van smeeroliën en vetten De bepaling van de CO 2 uitstoot door gebruik van smeeroliën en vetten gebeurt op basis van de hoeveelheid ingekochte smeermiddelen aan boord van schepen. De uitstoot toegerekend aan VON is bepaald op basis van de gerapporteerde hoeveelheden van de schepen van Van Oord Equipment bv en de schepen in het bezit van VON, Paans en Mijnster.
CO 2 -Footprintverslag 2013 Pagina 17 van 26 5.2.5 Emissies van projecten onder gunning van de CO 2 -prestatieladder In 2013 waren er vier projecten in uitvoering onder gunning van de CO 2 -prestatieladder: - Meerjarig onderhoud vaargeulen en havens van IJmuiden (projectnummer 15.4302) - Meerjarig onderhoud Nederrijn en Lek (projectnummer 18.4406) - Veiligheidsbuffer Oesterdam (projectnummer 15.4470) - Sophiastrand (projectnummer 15.4496) De certificering verplicht ons om voor dit project specifieke inzicht te verschaffen in de CO 2 -emissies. In figuur 11 t/m 14 zijn de CO 2 -emissies per energiestroom weergegeven per project. In bijlage 5 is een compleet overzicht te vinden van de emissies per scope voor deze projecten. Figuur 11: Emissies 2013 project Meerjarig onderhoud vaargeulen en havens (in Ton CO 2 ) MGO materieel Van Oord Equipment bv* HFO materieel Van Oord Equipment bv* Brandstof leaseauto's* Grijze stroom projectkantoor Vliegtuiggebruik <= 700 km* Vliegtuiggebruik > 700 km < 2500 km* Vliegtuiggebruik > 2500 km* 627 1,758.74 467.12 848.48 13.89 10.73 0.01 10.00 10.10 3.37 0.97 2.80 0.41 0.00 8.08 0.87 1.78 2.88 6,848.00 8,230.86 Smeeroliën en vetten Van Oord Equipment bv* Brandstof ingehuurd materieel 49.40 74.40 21.42 1,056.50 1,670.55 Brandstof voor woon/werkverkeer 4.10 0.29 TOTAAL 1,341.66 8,611.64 11,769.44 2013 2012 2011 *Concernaanbieding
CO 2 -Footprintverslag 2013 Pagina 18 van 26 Figuur 12: Emissies 2013 project Meerjarig onderhoud Nederrijn en Lek (in Ton CO 2 ) MGO materieel Van Oord Nederland / Paans Zakelijk gebruik privéauto's* Brandstofverbruik onderaannemers TOTAAL 7.98 7.55 48.60 135.35 113.62 169.77 265.20 408.526 2013 2012 *Concernaanbieding Figuur 13: Emissies 2013 project Veiligheidsbuffer Oesterdam (in Ton CO 2 ) MGO materieel Van Oord Equipment bv* 1,435.83 MGO materieel Van Oord Nederland Smeeroliën en vetten Van Oord Equipment bv* Brandstofverbruik ingehuurd materieel TOTAAL 26.64 4.35 195.52 1,662.34 *Concernaanbieding Figuur 14: Emissies 2013 project Sophiastrand (in Ton CO 2 ) MGO materieel Van Oord Equipment bv* 689.70 MGO materieel Van Oord Nederland Smeeroliën en vetten Van Oord Equipment bv* Brandstofverbruik ingehuurd materieel 20.20 4.15 71.11 TOTAAL 785.16 *Concernaanbieding
CO 2 -Footprintverslag 2013 Pagina 19 van 26 5.3 Onzekerheid Bij het interpreteren van de gegevens moet rekening gehouden worden met een aantal factoren die van invloed kunnen zijn op de betrouwbaarheid van de gegenereerde data. Hierbij moet gedacht worden aan: 1. Nauwkeurigheid van de wekelijkse handmatige brandstofpeilingen 2. Fouten bij de handmatige invoer van gegevens in bestanden 3. Aannames in het brandstofverbruik per draaiuur van droog grondverzet materieel 4. Mogelijk ongecontroleerde leveringen van brandstof aan derden 5. Inschatting i.p.v. vaste gegevens regiokantoren 6. Onbekend in welke vorm en verhouding van en naar het werk gereisd wordt Ad 1 en 2: Deze punten zijn voornamelijk van toepassing op de grote hoeveelheid bunkeringen en rapportagemomenten van de schepen die door Van Oord Equipement bv worden ingezet op de projecten van VON. Dit betreft een bijdrage aan de uitstoot van een concernaanbieder. Interne verificaties worden regelmatig gedaan en op basis hiervan worden corrigerende maatregelen doorgevoerd. Ad 3: We verwachten hier betrouwbare aannames te hebben gedaan. Inzicht in het werkelijke brandstofverbruik vanuit metingen zal de nauwkeurigheid voor drooggrondverzetmachines kunnen verbeteren, maar op de totale CO 2 emissie zal dit een zeer geringe invloed hebben omdat het aandeel van de uitstoot van deze machines op het totaal klein is (ca. 1% van de totale uitstoot). Ad 4: Het is theoretisch mogelijk dat brandstof die officieel geleverd is aan onze eigen tanks wordt afgenomen door onderaannemers op projecten zonder dat dit in de administratie zichtbaar wordt. We praten hier echter ook over zeer kleine hoeveelheden die op het totaal niet van invloed zullen zijn. Mogelijke overschatting op onze eigen emissies door dit fenomeen ligt in orde grootte van tienden van procenten. Ad 5: Vanwege het ontbreken en niet te kunnen achterhalen van verbruiksgegevens van de kantoren in Bolsward is een inschatting gemaakt op basis van een vergelijkbare situatie. De mogelijke onzekerheid van deze inschatting zal naar verwachting vele malen minder zijn dan tienden van procenten gezien het zeer geringe aandeel van het energieverbruik van kantoren t.o.v. het gasolieverbruik van het materieel. Bovendien is het kantoor in Bolsward per medio 2012 opgeheven. Ad 6: Om de uitstoot uit het woon/werkverkeer te bepalen (scope 3) is van elke medewerker die geen gebruik maakt van een leaseauto is een lijst samengesteld met woon/werkafstanden. De totale afstanden zijn over het jaar gecumuleerd om zo de CO 2 -uitstoot te berekenen. Er is echter niet geregistreerd welke vorm van vervoer de betreffende medewerkers kiezen om van en naar het werk te komen. Als conversiefactor is daarom de categorie Personenvervoer conventionele personenauto Brandstoftype niet bekend aangehouden. Hierdoor is de kans dat de berekende CO 2 -uitstoot iets hoger is dan de werkelijkheid omdat medewerkers die met het openbaar vervoer reizen een lagere uitstoot teweeg brengen. Dit heeft echter minimaal tot geen effect op de totale CO 2 -footprint.
CO 2 -Footprintverslag 2013 Pagina 20 van 26 Bijlage 1 Referentietabel In onderstaande tabel wordt per eis in 7.3 van de NEN-ISO 14064 norm gerefereerd naar de paragraaf van dit verslag. Naam ISO 14064-1 Dit verslag 7.3.1 7.3.2 Inleiding 1 p a Basisgegevens Beschrijving van de organisatie 2.1 a Verantwoordelijkheden 2.2 b Basisjaar 2.3 j Rapportageperiode 2.4 c Verificatie 2.5 q Afbakening Organisatorische grenzen 3.1 d Wijzigingen organisatie 3.2 Berekeningsmethodiek Actuele berekeningsmethodiek en conversiefactoren 4.1 l, n Wijzigingen berekeningsmethodiek 4.2 m Uitsluitingen 4.3 h Opname van CO 2 (Sinks, reservoirs) 4.4 g Biomassa 4.5 f Emissies Herberekening basisjaar & historische gegevens 5.1 j, k Directe en indirecte emissies 5.2 e, i g Emissies projecten onder gunning 5.2.5 Onzekerheden 5.3 o
CO 2 -Footprintverslag 2013 Pagina 21 van 26 Bijlage 2 Documentenstroom CO 2 -footprint 2013 (SAWP 3318302) Van Oord Nederland 2013 MGO Van Oord Nederland Smeeroliën en vetten Van Oord Nederland Fuel database #3287996 Totals per equipment VON Fabrikant Brandstofverbruik drooggrondverzetmachines Verbruik (niet uit te lezen machines) Vermogen Urenstanden Uitlezing brandstofverbruik VON materieel Urenstanden machines VON Diesel en Benzine bedrijfsauto s VON #3192441 Emissieinventarislijst VON MGO materieel VON Smeeroliën en vetten materieel VON Diesel en Benzine bedrijfsauto s VON Facturen brandstofleveranciers #3287998 Brandstofverbruik wagens VON Lijst met CO2 emiterend materieel #3197855 CO 2 -footprint overzicht ABW #3218699 Staat van materiële- en vaste activa VON LPG verbruik VON #3287884 LPG inkoop Aardgas werf Werkendam Grijze stroom werf Werkendam Gas en electrafacturen Werf Werkendam #3287884 Energieverbruik werf Werkendam
CO 2 -Footprintverslag 2013 Pagina 22 van 26 Paans Van Oord 2013 Fuel database #3287946 Totals per equipment VON Brandstofverbruik materieel Paans Van Oord Smeerolie en vetten verbruik materieel Paans Van Oord Lijst met CO2 emiterend materieel MGO materieel Paans Van Oord Smeeroliën en vetten materieel Paans Van Oord Diesel en Benzine bedrijfsauto s Paans Van Oord #3218699 Staat van materiële- en vaste activa Paans Van Oord #3198834 Emissieinventarislijst Paans Van Oord #3197855 CO 2 -footprint overzicht ABW Diesel en Benzine bedrijfsauto s Paans Van Oord Facturen brandstofleveranciers Brandstofverbruik #3287979 wagens Paans Van Oord Mijnster Zand- en Grinthandel Smeerolie en vetten verbruik materieel Mijnster Fuel database #3287904 Totals per equipment VON Brandstofverbruik materieel Mijnster Facturen brandstofleveranciers Brandstofinkoop #3287917 Schepen Mijnster Lijst met CO2 emiterend materieel MGO materieel Mijnster Smeeroliën en vetten materieel Mijnster Diesel en Benzine bedrijfsauto s Mijnster ABW #3218699 Staat van materiële- en vaste activa Mijnster #3192602 Emissieinventarislijst Mijnster #3197855 CO 2 -footprint overzicht Diesel en Benzine bedrijfsauto s Mijnster Facturen brandstofleveranciers #3287917 Brandstofverbruik wagens Mijnster
CO 2 -Footprintverslag 2013 Pagina 23 van 26 Van Oord DMC 2013 (concernleverancier) Vliegtuiggebruik #3329609 Opgave reisbureau BCD business travel Brandstofverbruik leaseauto s #3233201 Opgave leasemaatschappij Alphabet, Arval en Leaseplan Brandstofverbruik VOEq voor VON Smeerolie en vetten verbruik VOEq voor VON Brandstofverbruik VOEq voor VON Smeerolie en vetten verbruik VOEq voor VON Brandstof materieel VOEq Brandstofverbruik leaseauto s VON Zakelijk gebruik privéauto s VON Vliegtuigkilometers VON Smeeroliën en vetten VOEq Fuel database #3318267 Totals per equipment VOEq naar VON #3233498 CO 2-footprintoverzicht Van Oord DMC #3197855 CO 2-footprint overzicht Energieverbruiken kantoor Rotterdam en Gorinchem ABW Facturen energieleveranciers #3233190 Energieverbruik kantoor Rotterdam en Gorinchem Zakelijke kilometers privéauto #3233194 Overzicht zakelijk gebruik privéauto EBS Brandstof voor woon/werkverkeer #3204156 Overzicht afstanden woon/werk
CO 2 -Footprintverslag 2013 Pagina 24 van 26 Bijlage 3 CO 2 -footprintoverzicht 2013 (SAWP #3197855)
CO 2 -Footprintverslag 2013 Pagina 25 van 26 Bijlage 4 Emissies basisjaar 2009 (SAWP #3197855)
CO 2 -Footprintverslag 2013 Pagina 26 van 26 Bijlage 5 CO 2 -footprint projecten onder gunning (SAWP #3197855)