Hoe eerder hoe beter Sandwichscholing RCH-Middenbrabant Iris.de.Man@novadic-kentron.nl Programma Kennis van de middelen en risico s Herkennen signaleren en bespreekbaar maken Doorverwijzen / Sociale kaart 1
De meeste mensen in de verslavingszorg melden zich aan met een probleem met drugs? Waar / Niet waar Gedragsverslavingen (gok- en gameverslaving) DRUGS/GENOTMIDDELEN..zijn alle stoffen die inwerken op het centraalzenuwstel en om die reden ook worden gebruikt. Ø Verdovend Ø Stimulerend Ø Waarnemingsveranderende werking 2
Drugs Algemene trends 2015 Stijging van het aantal gezondheidsverstoringen op feesten door XTC/ GHB gebruik. Toename van het aantal alcoholintoxicaties <18 op spoedeisende hulp. App Iriszorg: Van AlcoholtotXTC Genotmiddelen Actuele middelen: XTC Speed Cocaine Energizers Alcohol GHB Cannabis Incidenteel: Ketamine Paddo s Nieuw: NPS (4FA) 3
Risico s van combi gebruik Effecten onvoorspelbaar Grotere kans op onbedoelde effecten Gevaarlijke combinaties Sommige middelen versterken elkaar (en zijn daardoor b.v. extra agressieopwekkend) Je voelt het effect minder goed aankomen, het is er ineens http://www.drugsinfo.nl/index.cfm?act=matrix.tonen 4
Ontstaan en proces van afhankelijkheid Stadia van gebruik Kennismaking Stop Experimenteren Stop Geïntegreerd gebruik Stop Excessief gebruik Stop Verslaving Stop 5
Beïnvloedende factoren Mens De persoonlijkheidsstructuur van de gebruiker Milieu Sociale invloeden Middel De eigenschappen van het middel Geen enkel gebruik is zonder risico Voorbeelden: - Ervaringen ouders bij Novadic-Kentron - Alcoholintoxicaties 6
Herkennen (vroeg)signaleren en motiveren Voorbeeld alcohol: Overmatig alcoholgebruik herkennen (3 minuten) Five Shot vragenlijst (3 minuten) Kort motivatiegesprek (3 minuten) Niet bagatelliseren, niet moraliseren 1. Overmatig alcoholgebruik herkennen Algehele malaise Lichamelijke signalen: Maag- of darmproblemen Jicht Tremoren Palpitaties Spider naevi Overmatig transpireren Moeheid Slaapstoornissen Psychische- en sociale problemen Seksuele problemen Andere aanwijzingen: Meldingen door partner familie of werk; Frequent gebruik van slaap en kalmeringsmiddelen; Regelmatig ongelukken en valincidenten; Frequent bezoek aan het spreekuur met onduidelijke klachten 7
NHG-Standaard Problematisch alcoholgebruik Kernboodschappen: Problemen met alcohol manifesteren zich in de dagelijkse praktijk vooral door indirecte signalen. Vraag naar het gebruik van alcohol bij elke patiënt met niet direct te verklaren klachten. Behandeling is effectiever naarmate de problematiek in een eerder stadium wordt herkend. De huisarts kan in het algemeen patiënten met problematisch alcoholgebruik zelf behandelen. Kortdurende interventies door de huisarts en praktijkondersteuner zijn effectief in het verminderen van alcoholgebruik. 2. Five shot inleiding vragenlijst De klachten die u beschrijft kunnen bij sommige mensen veroorzaakt worden door alcohol. Mag ik u een paar vragen stellen over uw alcoholgebruik? 8
Vragen Five Shot Care2U 1. Hoe vaak drinkt u alcoholische dranken? 2. Hoe veel alcoholische dranken gebruikt u op een typische dag waarop u alcohol drinkt? 3. Heeft u zich ooit geërgerd aan mensen die opmerkingen maakten over uw drinkgewoonte? 4. Heeft u zich ooit schuldig gevoeld over uw drinkgewoonten? 5. Heeft u ooit s-ochtends alcohol gedronken om de kater te verdrijven? Puntenscore: Hoger dan 2,5 wijst op mogelijk alcoholmisbruik of afhankelijkheid Audit-C: screening bij overmatig alcoholgebruik voor 55-plussers Hoe vaak drinkt u alcohol? Hoeveel drinkt u op een typische dag als u alcohol drinkt? Hoe vaak drinkt u meer dan 6 glazen per gelegenheid 9
Audit-C score Score en mogelijke interventie: 0-3 punten (geen verdere interventie nodig) 4-7 punten folder meegeven kaartje alcohol infolijn www.alcoholinfo.nl advies voor een gesprek met de huisarts online drinktest: www.drinktest.nl aantekening in een brief aan huisarts 8-12 punten (net als bij 4-7 punten met verwijzing naar verslavingszorg) 3. Kort motivatiegesprek: voorbeschouwing of overpeinzing Geen erkenning Leg het verband uit tussen het alcoholgebruik en de klachten Maak een vervolgafspraak Wel erkenning Toon begrip en acceptatie Stel open vragen Laat de patiënt het belang ontdekken van stoppen of minderen Ga bij weerstand in op de redenen daarachter Vat samen en ga richting conclusie: staat u open voor een vervolggesprek? 10
Speciale aandacht voor Pubers Psychiatrische patiënten (co-morbiditeit) 55-plussers (alcoholgebruik) Kinderen van verslaafde ouders (KVO) Systeem: naasten en familie Alcohol 55+ Groeiende doelgroep Drinkadvies WHO Minder drinken dan volwassenen (18-55): Lever en nieren minder werken Lichamelijke weerstand minder is Ouderen hebben minder lichaamsvocht waardoor de alcoholconcentratie sneller omhoog gaat Ouderen hebben een groter risico op valincidenten Gebruiken vaker medicijnen door combinatie met alcohol versterkt of vermindert de werking 11
KVO Kinderen van verslaafde ouders Groepen voor kinderen en volwassenen In alle regio s Novadic-Kentron preventie i.s.m. GGZ: groepsaanbod en individueel aanbod Groepen: Kindergroep 8-12 jarigen Pubergroep 12-15 jarigen Adolescentengroep 15-18 jarigen Volwassengroep vanaf 18 jaar Anita wordt opgenomen Zesdelige documentaire, opgenomen op de volwassenen afdeling in Vught en de jeugdkliniek van Novadic-Kentron in Sint-Oedenrode. Laatste uitzending 7 november jl. (terug te zien op uitzending gemist NPO): In aflevering 6 komt Anita in Vught een oude bekende tegen. Zwaar onder invloed van alcohol en cocaïne laat Harry (27) zich weer opnemen op de detoxafdeling. Harry s groepsgenoot Koen (26) is bijna klaar met zijn behandeling. Ooit lag hij op de hartbewaking doordat hij plots stopte met GHB, maar nu, vijf maanden later, is hij er klaar voor om naar huis te vertrekken. In de jongerenkliniek gaat Rico (23) op weekendverlof. Hij wil voor het eerst muziek gaan maken zonder daarbij een joint op te steken. Maar zijn z n vrienden solidair met hem? Ook Tristan (21) is weer opgenomen, nadat zijn moeder hem knock-out in de tuin heeft gevonden. Het is nu erop of eronder voor hem 12
Naasten en familie van cliënten Systeem betrekken (CRA benadering) Veel zorgen en ook veel informatie bij naasten en familie Preventie, BasisGGZ en SpecialistischeGGZ Novadic- Kentron heeft aanbod Doorverwijzen en sociale kaart POH-GGZ BasisGGZ Novadic-Kentron SpecialistischeGGZ Novadic-Kentron Belangrijk om partners/collega s te kennen 13
Hoe lopen verwijzingen? - via Zorgdomein - Ziektekostenverzekeraar eist: BGGZ ofwel SGGZ BGGZ: Levensgebieden op orde en steunend netwerk, geen zware psychiatrische achtergrond. HA blijft verantwoordelijk, o.a. voor medicatie - Acute crisis: altijd GGZ (crisis DBC s) Vervolg Wachttijd gemiddeld een tot twee weken, max. een maand https://www.novadic-kentron.nl/hulp-en-advies/aanmelden/wachttijden Zodra cliënt op gesprek is geweest, is de behandeling gestart HA krijgt van de intaker inschrijfbevestiging en bij einde behandeling bericht van uitschrijving inclusief korte behandelsamenvatting Kosten: in het basispakket zonder extra kosten (behalve het eigen risico) 14
Meer info: www.novadic-kentron.nl www.unity.nl www.jellinek.nl www.trimbos.nl preventie@novadic-kentron.nl Novadic-Kentron verzorgt trainingen op maat voor o.a. huisartsen en andere zorgverleners Poster kan besteld worden bij Novadic-Kentron Materiaal ligt klaar bij tekenen presentielijst en inleveren evaluatie 15
VrageN of OpmerKingen 16