Kopij, reacties en tips zijn welkom! U kunt het sturen naar de eindredactie: Naomi Adriaansz, n.adriaansz@markenhage.nl

Het Markantje voor Ouders verschijnt vijf keer per jaar met als doel ouders en verzorgers van onze leerlingen te informeren over activiteiten en actualiteiten binnen Markenhage. Eindredactie Mw. N. Adriaansz Kopij, reacties en tips zijn welkom! U kunt het sturen naar de eindredactie: Naomi Adriaansz, n.adriaansz@markenhage.nl Markenhage daltonschool voor atheneum HAVO MAVO en cultuurklassen Emerweg 29, 4814 NA, Breda Postbus 3219, 4800 DE, Breda Tel (076) 5141152 E-mail info@markenhage.nl - www.markenhage.nl 1

Voorwoord Geachte ouders, Voor u ligt het eerst Markantje voor Ouders van het schooljaar 2014-2015. Voordat we in dit Markantje vooruitblikken op hetgeen ons allemaal te wachten staat in het nieuwe schooljaar, wil ik stilstaan bij het zo plotselinge overlijden van onze zeer gewaardeerde collega Frank Evers. Het schooljaar 2013-2014 is enorm verdrietig geëindigd. Uit de vele reacties is zichtbaar geworden hoezeer Frank Evers werd gewaardeerd, door leerlingen, ouders en collega s. Op 2 september jl. hebben we als Markenhage-gemeenschap Frank herdacht op een manier die recht doet aan wat hij voor de school en met name de leerlingen heeft betekend. Vele leerlingen hebben op het podium op een bewonderenswaardige wijze uitdrukking gegeven aan hun gevoel, in een lied, een muziekstuk, een dans of een voordracht. Het was een bijzondere bijeenkomst voor een bijzonder mens. We zullen de herinnering aan Frank Evers levend houden. Verbouw en nieuwbouw Zoals u weet zijn we als school achter de schermen druk bezig om de op handen zijnde ver- en nieuwbouw voor te bereiden. Niet alleen worden er plannen gemaakt met betrekking tot de gebouwen, maar ook denken we na over de wijze waarop de inhoudelijke samenwerking tussen de drie scholen, Michael College, Orion Lyceum en Markenhage vorm kan krijgen. Wij denken dat er vele kansen liggen, voorlopig vooral in de bovenbouw havo en vwo, om een aantal zaken samen te doen, waarbij de identiteit van de scholen overeind blijft. We zijn voornemens om in de loop van dit schooljaar, wanneer de plannen concreter zijn en ook de vergunningen voor de bouw rond zijn, een speciale informatieavond voor u als ouders te organiseren rondom de campusontwikkeling. Ouderparticipatie Ook dit schooljaar staat ouderparticipatie hoog op onze agenda. Wij willen ouders graag betrekken bij de school en dat kan op vele manieren. Dit jaar zullen we een start maken met het inrichten van ouderpanels. Dit is een informele manier om (een grotere) groep ouders mee te laten denken over de gang van zaken op school. Ouderpanels wisselen van samenstelling zodat u zich niet structureel verbindt, maar meepraat over onderwerpen die u aangaan of interesseren. Wij stellen uw mening zeer op prijs. Uitnodigingen voor ouderpanels kunt u via de mail tegemoet zien. Langs deze weg spreek ik, namens het Markenhage team, de hoop uit dat 2014-2015 een fijn en succesvol schooljaar wordt voor uw zoon of dochter. Hartelijke groet, namens de schoolleiding Caroline Klein Rector 2

INHOUDSOPGAVE Belangrijke data 2014... 4 Nieuws voor alle leerjaren... 5 Magister 6 Door de ICT-afdeling... 5 Vrijwillige ouderbijdrage... 6 Gebruik werkboeken Door dhr. R. Joosen, conrector... 6 Roosterwijzigingen tijdens de culturele reizen... 6 Evaluatie Zomerschool... 7 Blessures tijdens de les lichamelijke opvoeding (LO)... 8 De Gezonde Schoolkantine... 9 Huiswerkhonk op Markenhage...12 Aangeboden door Studiekring op 14 oktober : gratis workshop "Dyslexie en huiswerk"...13 Het Schoolorkest...13 Nieuws onderbouw... 14 Nieuwe brugklassers op Markenhage!...14 Cito-toetsen leerjaar 1...15 Informatie sociale vaardigheidstraining Mag ik meedoen...15 Nieuws bovenbouw... 16 Nieuws over de Maatschappelijke Stage...16 Uw zoon/dochter wordt dit schooljaar 18: wijzigingen in Magister...17 NIEUW OP MARKENHAGE: DELF JUNIOR...18 CJP-pas voor alle leerlingen...19 Cultuurreis mavo-4 naar Barcelona...20 Cultuurreis havo-5 naar Istanbul...21 Cultuurreis vwo-5 naar Rome...22 Alternatief lesprogramma voor niet-deelnemers aan de cultuurreis...24 Van de ouderraad... 24 De Ouderraad maakt een goede start dit schooljaar!...24 Planning vergaderingen ouderraad...27 Terugblikken,... 27 Leerlingen in de picture... 27 Blog leerling Manon Bakker over studieweek Salamanca...39 Podiumklasleerling Sam Verhaeren in Hongerwinter-documentaire...28 Optreden tijdens groots evenement Breda Barst...29 Dansoptreden in Roosendaal van Markenhage leerlingen...29 Na Markenhage: wat doen onze oud-leerlingen?...30 3

Belangrijke data 2014 13 t/m 17 oktober Reizen examenklassen *Zie verderop in dit Markantje het exacte programma + tijden per reis. 13 t/m 17 oktober CITO VAS toetsen Brug 1 *Zie verderop in dit Markantje 25 november 19.00 tot 21.30u Open Atelier, M hage Leerjaar 1-2-3 Opbouw door leerlingen v.a. 15.30 uur. Info volgt via o.a. de website 26 november Rapport 1 20 t/m 24 oktober Herfstvakantie 8 en 10 december 10-minuten ouderavonden. Uitnodigingen volgen tzt. 28 oktober Van 18.30u 21.00u, M hage Open lesavond Podiumklas 1 31 oktober V.a. 12.00 uur : Infomiddag vervolgopleidingen voor Havo- 4 en Vwo-4 (lessen voor deze klassen vervallen) 3 november t/m 7 nov Toetsweek klas 4-6 Klas 1-3 les volgens rooster 10 november 19.00u, Markenhage Ouderavond klas 1 14 november 20.00 uur op Markenhage Themafeest voor alle klassen, info volgt 17 november 19.30 uur Markenhage Ouderraad vergadering Thema: Baldagen, programma dit schooljaar * Zie vergaderplanning ouderraad verderop in dit Markantje 9 december Volleybaltoernooi docenten en leerlingen 12 december 20.30 uur, aula M hage Kerstgala in de aula 13 december 11.00 17.00 uur Doorloop kerstvoorstelling podiumklas 2 16 december NB: leerlingen podiumklas 2 zijn 17 en 18 december huiswerkvrij 15.00 uur Generale repetitie kerstvoorstelling Podiumklas 2 19.00 uur Uitvoering kerstvoorstelling Podiumklas 2 17 december 19.00 uur Uitvoering kerstvoorstelling Podiumklas 2 19 december 08.30-10.00 uur Kerstontbijt voor alle klassen (onder voorbehoud) 10.30-11.00 uur Kerstbijeenkomst op school (onder voorbehoud) 18 november Trefbaltournooi klas 2, info volgt 22 december t/m 2 januari Kerstvakantie 18 november V.a. 12.20 Workshadowing Mavo-3 (lessen Mavo-3 vervallen) 19 t/m 25 november Verkort lesrooster NB: Het volledige jaarrooster met alle activiteiten van dit schooljaar vindt u na inloggen met uw persoonlijke code op www.markenhage.nl bij de Downloads. 4

Nieuws voor alle leerjaren Magister 6 Door de ICT-afdeling Sinds maandag 29 september maken we gebruik van een nieuwe versie van Magister: Magister 6. Zoals u wellicht al gezien heeft verschilt deze versie flink met Magister 5. Nieuw design Magister 6 heeft een heel nieuw uiterlijk. In Magister 6 kunt u een aantal instellingen naar eigen voorkeur kiezen. Het is bijvoorbeeld mogelijk te filteren op vakken. Deze informatie wordt ook getoond als u voor de eerste keer inlogt in Magister 6. Magister 6 draait op alle devices: PC, Mac, Chromebook, tablet en ook op de smartphone. Het is toegankelijk via iedere moderne browser, we raden u aan om Chrome te gebruiken. In de browser komen alle functies van Magister beschikbaar. Dit betekent dat u op elk gewenst moment op een voor u prettige manier informatie kan opvragen betreffende uw kind(eren). Ander inlogadres, dezelfde inloggevens Magister 6 is toegankelijk via de browser op http://markenhage.magister.net Op onze schoolwebsite zal ook naar dit nieuwe adres worden verwezen. Er is dus geen aparte app nodig om Magister te gebruiken! Gebruikersnaam en wachtwoord blijven dezelfde. Voor eventuele vragen kunt u op onze website kijken bij Veelgestelde vragen of ons een bericht sturen op info@markenhage.nl. 5

Vrijwillige ouderbijdrage Door dhr. R. Joosen, conrector In de komende weken zal de factuur voor de vrijwillige ouderbijdrage bij u op de deurmat vallen. De factuur zal worden verstuurd door ons servicebureau van de SKVOB e.o. Het versturen van de factuur is gekoppeld aan het ondertekenen van de overeenkomst vrijwillige ouderbijdrage. We hebben de overeenkomst helaas nog niet van iedereen retour gehad. Om de leerlingen de diverse diensten en activiteiten aan te kunnen blijven bieden, heeft de school de vrijwillige ouderbijdrage hard nodig. Op de overeenkomst, die te downloaden is via onze website, kunt u zien hoe het totaalbedrag is opgebouwd. De school zal leerlingen, waarvoor geen vrijwillige ouderbijdrage is betaald, moeten uitsluiten van de op de overeenkomst genoemde diensten en activiteiten. Met het tekenen van de overeenkomst, tekent u geen machtiging. Betaling geschiedt per factuur. Gebruik werkboeken Door dhr. R. Joosen, conrector Net als het vorige schooljaar is het niet toegestaan om in de werkboeken te schrijven. Bij het afleveren van het boekenpakket (via Van Dijk Educatie) ontving u een begeleidend schrijven en een afleverlijst. Op deze afleverlijst staat welke (werk)boeken er aan het einde van het schooljaar weer moeten worden ingeleverd. Door een fout zijn niet alle werkboeken die ingeleverd moeten worden, daarop terecht gekomen. Er mag dus niet in werkboeken geschreven worden, tenzij door de docent van dat vak anders is aangegeven. Bij enkele vakken is het wel toegestaan om de in werkboeken te schrijven. Sommige werkboeken worden jaarlijks in verband met actualiteiten herdrukt of het betreft een ringbandversie of omdat er anders met de betreffende lesmethode niet te werken is. De docenten van die betreffende vakken hebben uw zoon/dochter, die toestemming verleend. Het bedrag dat een school per leerling krijgt vanuit de rijksoverheid is helaas niet voldoende om het boekenpakket te kunnen bekostigen. Vandaar dat de school de werkboeken graag wil hergebruiken. Aan het eind van het schooljaar ontvangt u van Van Dijk Educatie een inleverlijst. Daarop zullen ook de werkboeken staan Heeft u uw zoon/dochter toestemming gegeven om wel in de werkboeken te schrijven, dan ontvangt u na het inleveren van de boeken voor elk ontbrekend of beschreven werkboek een factuur ter hoogte van de nieuwprijs (op basis van de prijslijst van Van Dijk Educatie). Uiteraard worden werkboeken, waarvan school heeft aangegeven dat er in geschreven mag worden, niet bij de ouders/verzorgers in rekening gebracht. Roosterwijzigingen tijdens de culturele reizen Door dhr. R. Joosen, conrector In de week van 13 oktober gaan de examenleerlingen op reis. Diverse docenten gaan als begeleider met deze reizen mee. Daardoor zullen er in deze week lessen uitvallen en worden de leerlingen geconfronteerd met diverse roosterwijzigingen. Daar waar het mogelijk is, zullen we de lessen op laten vangen door de docenten, die wel op school zijn. We proberen de overlast te minimaliseren, echter zal dat niet in alle gevallen mogelijk zijn. Wij vragen hiervoor uw begrip. 6

Evaluatie Zomerschool Door mevr. E. Huisman, namens de Werkgroep Zomerschool Landelijke pilot Zomerschool Vorig schooljaar heeft Markenhage deelgenomen aan de landelijke pilot Zomerscholen, die georganiseerd werd door CNV-Onderwijs in samenwerking met de VO-Raad. De pilot is van start gegaan uit zorgen over de jaarlijkse toename van het aantal zittenblijvers in het Nederlandse voortgezet onderwijs: zittenblijven is kostbaar en heeft lang niet altijd het gewenste rendement. De Zomerschool is als experiment ingezet om het tij te keren. Zomerschool op Markenhage De landelijke pilot Zomerscholen liep over twee jaar (2012-2013 en 2013-2014); Markenhage heeft alleen in het tweede pilotjaar meegedaan. Deelname aan deze pilot had als voordeel dat het budgetneutraal kon. Doordat er een externe projectleider (BMC) werd aangesteld om het onderwijs te verzorgen tijdens de periode van de Zomerschool, konden nogal wat taken worden uitbesteed. Wel werden docenten benaderd om lesmateriaal en toetsen aan te leveren voor de deelnemende leerlingen. De leerlingen werden geselecteerd als zij een beperkte leerachterstand hadden en door reparatie aan maximaal twee vakken een reële kans zouden hebben op overgang naar en in het volgende leerjaar. Een positieve inzet en een goede werkhouding waren daarbij vereist. De eindvergadering moest de deelname aan de Zomerschool minimaal voor de helft positief ondersteunen. Uiteindelijk hebben er zeventien leerlingen aan de Zomerschool deelgenomen: alle leerlingen kwamen uit de onderbouw. Ze hebben daar gedurende anderhalve week gewerkt aan vooraf afgesproken taken voor maximaal twee vakken onder begeleiding van door BMC ingehuurde docenten/studiecoaches. Op basis van de eerste resultaten lijkt de Zomerschool succesvol. Onderstaand schema maakt duidelijk wat het effect ervan is geweest op het doorstroompercentage. 1-10- 2013 Niet bevorderd Bevorderd Bevorderd na zomerschool Bevorderd (na zomerschool) Brugjaar-1 241 8 (3.3%) 232 (96,3%) 1 (0,4%) 233 (96,7 %) Brugjaar 2 165 26 (15,8%) 130 (78,8%) 9 (5,5%) 139 (84,2 %) Mavo-3 117 8 (6,8%) 104 (88,9%) 4 (3,4%) 108 (92,3%) Of de Zomerschool echt rendabel is geweest, valt pas aan het einde van dit schooljaar te constateren. Het doel van de Zomerschool is immers niet uitsluitend om leerlingen over te laten gaan, maar om ze daadwerkelijk succesvol te laten zijn in het daarop volgende studiejaar. Veel docenten hebben geholpen om de pilot te kunnen uitvoeren: er zijn taken ontwikkeld en toetsen gemaakt. Vaak was dit last minute werk, aan het einde van een toch al zeer druk en bewogen schooljaar. Evaluatie Het is een goed gebruik binnen Markenhage om pilot-projecten te evalueren. De Werkgroep Zomerschool ( dhr. Pals, dhr. Van de Steenoven, mw. E. Huisman) heeft inmiddels een digitale enquête uitgezet onder het personeel van Markenhage. Ook onder de leerlingen die hebben deelgenomen aan de Zomerschool en onder hun ouders zal een enquête worden verspreid. Doel van de evaluatie is om te bekijken of en hoe er een vervolg gegeven kan worden aan de pilot. Over de resultaten wordt u uiteraard zo spoedig mogelijk geïnformeerd. 7

Blessures tijdens de les lichamelijke opvoeding (LO) Door dhr. F. Pals, docent LO Zoals u weet, volgt elke leerling van Markenhage tot aan de examenklas, verplicht lessen lichamelijke opvoeding. In de onderbouw is dit 2 keer 2 uur per week en in de bovenbouw 1 keer 2 uur. Met name in de onderbouw (klas 1 t/m 3) merken we als docenten LO de laatste jaren een fikse stijging in het aantal blessures. Meestal zijn deze opgelopen tijdens het bedrijven van de eigen sportactiviteiten in het weekend, maar soms krijgen leerlingen ook last tijdens de lessen. Dit heeft tot gevolg dat leerlingen lessen gaan missen en onderdelen moeten gaan inhalen of een vervangende opdracht moeten doen. De leerlingen uit klas 1 t/m 3 (in leeftijd variërend van 12 15 jaar) zitten in de groei. Hun lichaam verandert snel wat het gevolg heeft dat lichaamsdelen (vooral enkels en knieën) veel te verduren hebben. Het is erg belangrijk om goed voor je lichaam te zorgen. Je hebt er tenslotte maar een van en daar moet je heel je leven mee doen! Goed voor je lichaam zorgen kan o.a. door gezonde voeding en regelmatig bewegen. Bij het bewegen is het uiteraard belangrijk om het juiste materiaal te gebruiken. Dit voorkomt vaak pijntjes en blessures. Wij merken tijdens de lessen LO dat het gebruik van juiste sportschoenen te wensen over laat. Vaak komen leerlingen op sneakers (all-stars), oude gympies en zelfs Uggs hebben we voorbij zien komen. Allemaal schoenen zonder enige vorm van demping en/of steun voor de voet. Uiteraard spreken we hier leerlingen op aan, maar dit heeft niet altijd het gewenste effect. Goede sportschoenen zijn essentieel om met name blessures aan enkels en knieën te voorkomen. Dit zijn de lichaamsdelen waar leerlingen het vaakst last van hebben en over klagen. Via deze weg willen we u als ouder vragen dit eens met uw kind te bespreken. Welke schoenen draagt uw kind tijdens de les LO? Zijn dit wel goede sportschoenen? We weten dat goede sportschoenen vaak duur zijn en daarom hebben we met onze kledingleverancier Lomans Sport aan de Ginnekenweg in Breda, een goede afspraak kunnen maken. Zij bieden een sportschoen aan van het merk Asics (in overleg met de docenten LO van Markenhage gekozen) die voldoet aan alle eisen van een goede sportschoen voor de lessen LO. Op vertoon van de leerlingenpas, krijgt u 20% korting op de winkelprijs. Wij willen u vragen dit eens te bekijken en te overwegen. Samen kunnen we het aantal blessures terugdringen! Mocht U nog vragen hebben, dan horen wij deze graag. U kunt in dat geval contact opnemen met dhr. F. Pals via f.pals@markenhage.nl of 076-5141152. 8

De Gezonde Schoolkantine Bewuste samenwerking met Vital 4 Skool Schoolcatering Op onze school zijn we op weg naar een gezonde schoolkantine. In zo n kantine zie én proef je dat gezond en lekker prima samen gaan. Er is alleen eten te koop waar je lijf iets aan heeft, zoals volkoren broodjes, fruit en groente. Wij werken daarvoor samen met schoolcatering formule Vital 4 Skool. Vital 4 Skool werkt als schoolcateraar conform het programma De Gezonde Schoolkantine van het Voedingscentrum. Jongeren die gezond eten en veel bewegen, blijven op gewicht en zitten vaak lekkerder in hun vel. Dat is in de eerste plaats natuurlijk een zaak voor opvoeders en jongeren zelf. Toch willen we op onze school geen leefstijl promoten die aantoonbaar slecht is voor de ontwikkeling van jongeren, met veel snoep, snacks en frisdrank met suiker. Op school moet het gemakkelijk zijn om goed voor jezelf te zorgen. Met regelmaat snacken onze leerlingen bij de lokale supermarkten. Dit willen wij gaan beperken. In gesprek met de leerlingenraad en schoolcateraar zijn er een aantal actiepunten benoemd om er voor zorg te dragen dat leerlingen meer in de gezonde schoolkantine blijven eten. Het aanbod van vers en lekker eten en drinken is aangevuld met meer bewuste producten. Tevens zijn de prijzen verlaagd op de gezondere producten zodat het gemakkelijker wordt om hiervoor te kiezen. Om jongeren kennis te laten maken met het assortiment van Vital 4 Skool is er een kortingsactie beschikbaar gesteld. De kortingscoupons zijn bij de start van schooljaar uitgedeeld en konden worden ingeleverd bij de uitgifte van de schoolcateraar. Met regelmaat zullen wij u op de hoogte houden over activiteiten rondom de gezonde schoolkantine. Bij De Gezonde Schoolkantine is de input van ouders zeer welkom. Hebt u het idee dat er iets verbeterd zou kunnen worden? Schroom dan niet om contact op te nemen met onze schoolcateraar Vital 4 Skool. Voor meer informatie over de schoolcatering formule kunt u kijken op; www.vital4skool.nl. U kunt hen ook persoonlijk bereiken via info@vital4skool.nl. 9

10

11

Huiswerkhonk op Markenhage Door dhr. E. Groenhart, huiswerkbegeleider Beste ouders/verzorgers, Niet alle ouders/verzorgers van Markenhage weten dat er op Markenhage huiswerkbegeleiding wordt gegeven. Iedere middag van 14.10 18.00 uur komen leerlingen, die zich hiervoor hebben aangemeld, om op een gestructureerde manier huiswerk te maken en te leren. Namens Huiswerkhonk wil ik u graag informeren over wat wij te bieden hebben. Huiswerkhonk helpt leerlingen hun eigen talenten te ontwikkelen en te voldoen aan de eisen die de school stelt. Op Markenhage is de huiswerkbegeleiding over het algemeen gevestigd in lokaal 201-210. Huiswerkhonk Breda kan de leerling op meerdere manieren helpen bij het behalen van goede cijfers. Huiswerk Maken Onder Toezicht: Het huiswerk wordt gemaakt in een vast lokaal waar een toezichthouder zorgt dat het rustig is. Het huiswerk wordt niet gecontroleerd en ook niet overhoord. Natuurlijk kan er een keer een vraag worden gesteld en zal er uitleg worden gegeven als hier tijd en ruimte voor is. De leerling wordt in- en uitgecheckt. De ouders kunnen dit volgen in een computersysteem. De norm is: je stoort niemand. Huiswerkbegeleiding: Het huiswerk van de leerling wordt gecontroleerd en overhoord. Er is altijd gelegenheid tot het stellen van vragen en er wordt altijd uitleg gegeven bij moeilijke vraagstukken of inhoudelijke problemen. Ook wordt er aandacht besteed aan het plannen, het leren leren en het effectief omgaan met de beschikbare tijd. Alle gegevens, het vakkenpakket, het rooster, de planning, de openstaande cijfers als ook de behaalde cijfers gaan in het computersysteem. De leerling wordt in- en uitgecheckt. De ouders kunnen dit alles ten alle tijden volgen in het computersysteem. De norm is: Je stoort niemand en we gaan pas naar huis als het werk gedaan is. Bijlessen: Natuurlijk kan het zijn dat een leerling ernstige inhoudelijke problemen heeft bij een bepaald vak. Nadat wij dit hebben geconstateerd verwittigen wij de ouders en adviseren bijlessen in dat vak. De bijlessen worden altijd 1:1 gegeven en als het even kan aansluitend op het rooster van de leerling op Markenhage. Iedere leerling die hulp kan gebruiken is welkom. Er is eigenlijk maar één voorwaarde: dat zowel de leerling als de ouder(s) kiezen voor huiswerkbegeleiding. De leerling en de ouder(s) moeten er het nut van inzien. Natuurlijk zien wij het als onze taak deze motivatie te laten groeien, en dat is niet zo moeilijk omdat er doorgaans met een beetje inzet al snel resultaat wordt geboekt. Als het schoolwerk lekkerder loopt, voelt het hele leven lichter! Dat weet ik uit eigen ervaring... Voor verdere inlichtingen of voor inschrijving kunt u terecht op Huiswerkhonk.nl of u kunt bellen met 076-7110285 of mailen naar info@huiswerkhonk.nl Met vriendelijke groet, Huiswerkhonk, Eric Groenhart 12

Aangeboden door Studiekring op 14 oktober a.s. : gratis workshop over "Dyslexie en huiswerk" Regelmatig organiseert Studiekring ouderworkshops, presentaties en thema-avonden op scholen en eigen vestigingen. Hierin leren ouder(s)/verzorger(s) onder andere hoe ze zelf hun kind kunnen begeleiden. Op 14 oktober organiseert Studiekring Breda een gratis workshop: "Dyslexie en huiswerk". U krijgt als ouder(s)/verzorger(s) handvatten aangereikt en u kunt ervaringen uitwisselen met andere ouder(s)/verzorger(s). Heeft u interesse deze workshop bij te wonen? Neem dan contact op met Studiekring via info@studiekring.nl of 030-272 14 44 of 0900-788 34 35 (lokaal tarief). Meer informatie over www.studiekring.nl Het Schoolorkest Door dhr. H. Laven, docent muziek en dirigent schoolorkest Markenhage heeft al jarenlang een schoolorkest. Een orkest vóór leerlingen en dóór leerlingen. Het orkest speelt op allerlei gelegenheden, waaronder de examenuitreiking en de kerstviering. De repetities vinden plaats tijdens het daltonuur (11.30u) op woensdag, in lokaal 109. Samen een uurtje musiceren, op een gezellige en ontspannen manier. Het schoolorkest kan nog een aantal muzikanten gebruiken. Dus speelt uw zoon of dochter in een blaasorkest, harmonie, fanfare of heeft uw kind al les op de muziekschool? Dan kan hij of zij een keer mee repeteren om de sfeer te proeven en misschien wel voor vast mee te blijven spelen. Deelname aan het orkest is kosteloos. Heeft uw kind interesse? Laat hem of haar even contact opnemen met dhr. H. Laven, e-mail h.laven@markenhage.nl. 13

Nieuws onderbouw Nieuwe brugklassers op Markenhage! Door mevr. V. Hermans, afdelingsleider Brugjaar 1 Alweer 7 weken van dit schooljaar zitten erop en onze nieuwe brugklassers hebben hun draai gelukkig gevonden. Ze kennen elkaar en de docenten van de brugklas ondertussen al goed. Ze zijn gewend aan de het gesjouw met hun zware boekentas van lokaal naar lokaal, uur na uur en ze houden zich prima staande tijdens de pauzes in de aula! Introductiedagen, mentoruur De mentoren hebben nog uitgebreid nagepraat over de introductiedagen. Elke leerling heeft zijn/ haar klas goed leren tijdens de workshop-dag met fotografie, spoken word (poésie), accro-gym en allerlei kennismakingsspelletjes. Tijdens de mentoruren hebben ze o.a. geleerd hoe om te gaan met het maken en leren van huiswerk en hoe ze na de vakantie hun daltonuren moeten inplannen in Magister. Het zou fijn zijn als u dit enkele keren samen met hen doorloopt. Vanaf maandag 27 november (direct na de herfstvakantie) hebben ze elke dag het 5 e uur daltonuur waarin ze het vak volgen waar ze vragen over hebben n.a.v. de les (oranje), werken ze samen aan een daltontaak (groen) of studeren ze in stilte (rood). Het inplannen gaat via Magister (6.0). Vooruitblikken van herfst tot winter Komende week zullen er taal en rekentoetsen worden afgenomen om te kijken welke leerling hier nog wat extra ondersteuning bij kan gebruiken. Verderop in dit Markantje vindt u hierover meer info van mevrouw Huisman. Ook de jaarlijkse dyslexiescreening zal worden afgenomen. Nadat alles is verwerkt zal er een terugkoppeling volgen door de zorgcoördinator richting de ouders en leerlingen die taalzwak zijn gebleken; geen nieuws is goed nieuws! Graag zie ik u allen op de ouderavond op maandag 10 november waar er gesproken gaat worden over de samenwerking tussen ouders, leerling en school en het thema omgaan met sociale media. Hiervoor ontvangt u een brief per mail, zoals eerder aangekondigd. Woensdag 26 november krijgen ze hun eerste rapport, wat uiteraard spannend is én het themafeest voor alle klassen staat op het programma, waar zij allemaal natuurlijk naar uitkijken. Allereerst staat de herfstvakantie voor de deur om even bij te komen van alle hectiek; een fijne vakantie alvast! Een aantal foto s van de Introductiedagen brugjaar 1 vindt u op www.markenhage.nl onder Downloads, vervolgens Foto s, Introducties. Of klik direct HIER 14

Cito-toetsen leerjaar 1 Door mevr. E. Huisman, namens de Werkgroep Taal en Rekenen Een goede beheersing van de Nederlandse taal en rekenen biedt meer kans op schoolsucces. Daarom staan beide hoog op de agenda van het voortgezet onderwijs. Het ministerie van OCW vraagt ons om achterstanden bij leerlingen op deze gebieden in kaart te brengen en zoveel mogelijk te bestrijden. De landelijk vastgestelde referentiekaders voor taal en rekenen vormen daarbij de leidraad: hierin staat beschreven wat leerlingen op verschillende momenten in hun schoolloopbaan op het gebied van rekenen en taal moeten kennen en kunnen. Samen met de aangescherpte exameneisen voor het vak Nederlands en de invoering van de rekentoets als onderdeel van het Centraal Examen is dit voor Markenhage reden genoeg om de prestaties van onze leerlingen goed in kaart te brengen en te volgen. Tot aan de herfstvakantie zullen daarom bij uw zoon of dochter verschillende toetsen worden afgenomen. Deze toetsen maken deel uit van het Volg- en Adviessysteem van het Cito. Dit toetssysteem is bedoeld voor de onderbouw en omvat vier verschillende reeksen toetsen. De eerste reeks wordt de nultoets genoemd en wordt afgenomen aan het begin van leerjaar 1. Deze toetsenreeks meet het instroomniveau in leerjaar 1. De overige toetsen worden afgenomen aan het einde van leerjaar 1, 2 en 3. Uw zoon of dochter is door de mentor geïnformeerd worden over het afnemen van de nultoets. De toetsen worden zoveel mogelijk afgenomen in mentoruren, om de leerlingen aan het begin van het schooljaar niet teveel te belasten. De leerlingen kunnen zich niet voorbereiden op de toets. Zij zullen ook geen cijfer ontvangen naar aanleiding van de Cito-volgtoetsen. U ontvangt te zijner tijd de Cito-scorekaart met de resultaten die uw zoon of dochter heeft neergezet. Hierop staan de percentielscores vermeld. Deze scores laten zien hoe de leerlingen gepresteerd hebben ten opzichte van andere leerlingen die dezelfde toets hebben gemaakt. De toetsuitslagen worden als extra informatiebron gebruikt bij rapportvergaderingen en dienen als hulpmiddel bij het constateren van eventuele achterstanden. Ze worden besproken met de betreffende mentoren en vakdocenten, zodat er gerichte aandacht kan worden besteed aan eventuele vakinhoudelijke achterstanden. Met vragen kunt u zich wenden tot de leden van de Werkgroep Taal en Rekenen: mw. J. Verschuren en mw. M. Vossebeld (taalcoördinatoren), dhr. F. Rotteveel (rekencoördinator), mw. E. Huisman (voorzitter van de werkgroep): WerkgroepTaal&Rekenen@markenhage.nl Informatie sociale vaardigheidstraining Mag ik meedoen Door mevr. S. Kerkhofs en mevr. C. Schurkens Op onze school wordt binnenkort weer een cursus sociale vaardigheden aangeboden. Het is een korte, praktische training voor leerlingen uit de eerste en tweede klas die problemen of spanningen ervaren in de omgang met anderen. Leerlingen ontwikkelen in de cursus een positiever zelfbeeld en optimaliseren belangrijke sociale vaardigheden. Het is een gratis cursus en deze zal één keer per week worden gegeven. de totale cursus omvat 11 bijeenkomsten. De bijeenkomsten zullen voornamelijk plaatsvinden tijdens het 15

daltonuur. Er zijn 5 bijeenkomsten waarvoor we het daltonuur en het 6 e lesuur nodig hebben. De leerlingen missen hierdoor dus 5 lessen. De mentor geeft aan welke leerlingen er volgens hem/haar in aanmerking komen voor de cursus. De sova-trainers beoordelen aan de hand van een intakegesprek of de leerling aan de cursus mag deelnemen. Als ouder hoeft u op dit moment niets te ondernemen. Er wordt altijd toestemming aan u gevraagd als uw zoon/dochter deel zou willen nemen. U ontvangt dan ook een uitnodiging voor een informatiebijeenkomst. Nieuws bovenbouw Nieuws over de Maatschappelijke Stage Door mw. M. Pieters, projectcoördinator Mavo 4 en dhr. F. Pals, projectcoördinator Havo 4 / VWO 5 Ook dit schooljaar lopen onze leerlingen van MAVO 4, HAVO 4 en VWO 5 een maatschappelijke stage. De voorbereidingen voor het lopen van deze stages zijn inmiddels in volle gang. Waarom een maatschappelijke stage? Wij zijn ervan overtuigd dat een maatschappelijke stage voor onze leerlingen: een bijdrage levert aan hun eigen ontwikkeling; inzicht, kennis en begrip geeft over ontwikkelingen in de samenleving; belangrijk is, omdat ze leren mensen te helpen zonder dat daar geld tegenover staat; leerzaam is, omdat ze de noodzaak en betekenis van vrijwilligerswerk voor de maatschappij zien; inzicht kan geven in de praktijk van een eventuele toekomstige baan; nog meer de vaardigheden uitdiepen die in ons Daltononderwijs belangrijk zijn zoals samenwerken en het nemen van je eigen verantwoordelijkheid. Hoe ziet het traject eruit? Het is de bedoeling dat de leerlingen 30 uur aan deze stage besteden. Deze uren kunnen over een aantal weken verspreid worden, maar het is ook mogelijk om ervoor te kiezen de uren in een korte periode vast te zetten. Voor het zoeken naar een geschikte stage kunnen zij gebruik maken van een door Breda Actief samengestelde vacaturebank (Stagerage), maar ze kunnen ook zelf stages aandragen. Het is mogelijk om bijvoorbeeld te helpen in het onderwijs, sporttrainingen te geven, of activiteiten te begeleiden in een bejaardentehuis. Belangrijk is dat de leerlingen gemotiveerd zijn iets te doen wat ze leuk vinden. Het moet wel vrijwilligerswerk zijn en er moet op het stageadres sprake zijn van een maatschappelijke betrokkenheid. De leerlingen van genoemde klassen hebben inmiddels voorlichting gehad over waar ze aan moeten denken als je het over de maatschappelijke stage hebt. In de komende weken gaan de voorlichtingen plaatsvinden in het kader van Stagerage. Dit is een vacaturebureau van Breda Actief, waarin de leerlingen zelf een passende maatschappelijke stage kunnen opzoeken. Zij kunnen er dan nog even over nadenken of ze gebruik maken van een aangeboden vacature, of dat ze zelf iets aandragen. In de week na de Herfstvakantie moet de stage voor de MAVO 4 leerlingen echt gepland gaat worden, want op 26 februari 2015 is de deadline voor wat betreft het inleveren van het stageverslag. De leerlingen van HAVO 4 en VWO 5 hebben wat langer de tijd om hun stageverslag in te leveren. MAS-ontmoeting Om de leerlingen nog beter te kunnen informeren, is ook dit schooljaar een MAS-ontmoeting 16

georganiseerd. Dit is een beurs, waar onze leerlingen op een ludieke manier kennismaken met de stage-aanbieders en het vrijwilligerswerk dat zij kunnen doen. Deze ontmoeting heeft inmiddels plaatsgevonden, op 25 september jl., in samenwerking met Breda Actief bij Podium Bloos. Wij zullen u zoveel mogelijk door middel van Markantje voor Ouders op de hoogte houden van alle ontwikkelingen. Als u naar aanleiding van de Maatschappelijke Stage nog vragen heeft, dan kunt u ons als volgt bereiken: Voor Mavo-4: m.pieters@markenhage.nl. Voor Havo-4 en VWO-5: f.pals@markenhage.nl Uw zoon/dochter wordt dit schooljaar 18: wijzigingen in Magister Door mevr. E. Kahlé (afdelingsleider havo) en dhr. H. van den Heuvel (afdelingsleider vwo) In Magister kunt u als ouder de behaalde resultaten en de absenties van uw kind raadplegen. Op het moment dat uw zoon/dochter de leeftijd van 18 jaar bereikt, is deze voor de wet volwassen en kan hij/zij zelf beslissen of u als ouder nog langer inzage heeft in de op school geregistreerde gegevens. Wanneer uw kind het geen bezwaar vindt dat u als ouder de gegevens raadpleegt, dan kan hij/zij u toestemming geven om de gegevens in te zien. Op de afbeelding staat de instructie hoe uw kind aan u toestemming kan geven. Vergeet u daarom niet, na de 18e verjaardag van uw zoon/dochter, dit met hem/haar te bespreken! 17

NIEUW OP MARKENHAGE: DELF JUNIOR Door dhr. M. Hammouchi (DELF-docent) en mevr. L. Kremers (DELF-coördinator) Dit jaar zullen een aantal leerlingen uit VWO 5 met het vak Frans in hun profiel de DELF junior cursus aangeboden krijgen. Aansluiting van Franstalige leerlingen uit andere klassen is mogelijk. Wat is DELF? DELF betekent Diplôme élémentaire de la langue française en staat voor een officieel door de Franse staat erkend diploma Franse taalvaardigheid georganiseerd door CIEP (Centre International d Etudes Pédagogiques). Het Delf werkt met de verschillende niveaus zoals die omschreven zijn in het ERK (Europees referentie kader) en sluit daarmee aan bij de doelstellingen van het huidige talenonderwijs in Nederland. Het behalen van Delf (op B2 niveau) geeft o.a. toegang tot Franstalige universiteiten zonder daarvoor een taaltoets te hoeven afleggen. Een Delf examen bestaat uit 4 onderdelen. Luistervaardigheid, leesvaardigheid, schrijfvaardigheid en mondelinge taalvaardigheid. De eerste drie vaardigheden worden op Markenhage geëxamineerd. De laatste vaardigheid wordt extern afgenomen, namelijk op door Institut français gekozen locatie (een andere school in principe) op een zaterdag. De DELF junior cursus start op Markenhage na de herfstvakantie en wordt buiten het schoolcurriculum gegeven in één daltonuur per week. De cursus wordt gegeven door hiervoor speciaal opgeleide docenten. De leerlingen krijgen onderwijs in het Frans en ze gebruiken hierbij gratis verstrekt Frans lesmateriaal. De DELF junior cursus wordt afgesloten met een examen dat in maart of juni 2015 afgenomen wordt. De eigen bijdrage in de examenkosten bedraagt 110. Gemotiveerde leerlingen kunnen als vervolg hierop in VWO 6 doorgaan voor het DELF examen (B2). Bij het behalen van het VWO diploma staat dan DELF als keuzevak vermeld. Wij zijn van mening dat het volgen van deze cursus voor onze leerlingen een geweldige manier is om aanwezige talenkennis van het Frans een extra impuls te geven. - Elk Delf-diploma is een echte + op je cv want het is internationaal erkend! Je kunt makkelijker aan de slag in het buitenland of binnen een internationale organisatie. - Delf is een + in het kader van een selectieprocedure voor een vervolgstudie, zelfs voor een studie zonder Frans (bijv. International Bachelor Medicine and Global Health in Groningen!) - Delf B2 biedt je direct toegang tot Franstalige universiteiten zonder daarvoor een taaltoets te hoeven doen. 18

CKV-informatie voor mavo-3, havo-4, vwo-4 en -5 CJP-pas voor alle leerlingen Door dhr. A. Vos, vakdocent en cultuur coördinator, namens de vaksectie CKV Markenhage Op het HBO in Utrecht, merk ik hoeveel ik aan CKV lessen heb gehad (Melanie Otto, VWO 2013) Alle leerlingen in het voortgezet onderwijs krijgen CKV, Culturele en Kunstzinnige Vorming. CKV is een examenvak; op de mavo in leerjaar 3, op de havo in leerjaar 4 en op vwo in leerjaren 4 en 5. Het eindexamen bestaat uit het schoolexamen met de volgende domeinen: culturele activiteiten, kennis van kunst en cultuur, praktische activiteiten en reflectie. In het PTA en de studiewijzer in magister kunnen leerlingen en u opdrachten vinden voor komend schooljaar. Een CKV examen reglement maakt onderdeel uit van het PTA. Praktische opdrachten worden tijdens de lessen uitgewerkt. Bij CKV hoort ook huiswerk, of beter gezegd: iedere leerling moet culturele activiteiten ondernemen en er een verslag van maken, gespreid naar verschillende kunstdisciplines: beeldende vormgeving, fotografie, dans, drama, architectuur, literatuur (poëzie), film en muziek. Een aantal culturele activiteiten of buiten les activiteiten worden door de docenten aangegeven of kunnen worden uitgevoerd op de twee BAL dagen, begin april en juni 2015. Leerlingen van mavo 3 moeten vier activiteiten ondernemen, havo 4 leerlingen moeten zes activiteiten doen en vwo in leerjaar 4 zes, en in leerjaar 5 nog twee (waaronder de reis naar Rome). CKV leerlingen zijn nog jong en moeten leren om hun voorkeur te ontwikkelen en zelfstandig informatie zoeken over culturele activiteiten die hun belangstelling hebben en vervolgens zelfstandig naar de bioscoop gaan, naar een museum of naar het theater. U kunt gezellig meegaan en meekijken. Leerlingen hebben meestal te weinig geld voor een toneelstuk, een dansvoorstelling of een film. Markenhage helpt alle leerlingen, ook in de onderbouw, om het kijken naar kunst en deelnemen aan cultuur makkelijker te maken door een CJP pas aan te bieden waarmee korting kan worden verkregen bij het kopen van een toegangsbewijs (10% tot 50%). Op iedere kaart staat 5,00 waarmee betaald kan worden. U kunt uw zoon of dochter ook helpen door samen te kijken waar ze voor CKV opdrachten naar toe kunnen gaan en de kaartjes voor ze kopen en ze in de avonduren te brengen en op te halen bij het theater of bioscoop. Als vuistregel vertellen wij de leerlingen dat een activiteit geschikt is als de aanbieder, het theater, de bioscoop of het museum, korting geeft via de CJP cultuurkaart of zelfs gratis toegang verleent, als museum De Pont in Tilburg. Kijkt u regelmatig op www.cjp.nl voor voorstellingen, exposities, film, maar ook voor aankopen in winkels. Soms zijn culturele activiteiten geheel gratis zoals PechaKucha avond in de Mezz op 27 november of Breda Photo Chassé XXL (Chassé park buiten). Veel leerlingen maken het kleine cultuurtegoed (verstrekt door ministerie van OCW) niet op. Ieder jaar moedigen we leerlingen aan om de CJP kaart altijd te gebruiken. Sommige instellingen in Breda geven jongeren geen korting in het weekend. CKV leerlingen moeten het examenvak met een voldoende afsluiten. De V of G komt op het diploma te staan. Wanneer een onderdeel niet wordt gemaakt binnen een van de vier periodes, dan moet de opdracht na de deadline opnieuw worden gemaakt of ingehaald, tot de opdracht met een voldoende (cijfer) is afgerond. In het jaarschema en PTA kunnen leerlingen de vier data van de deadline vinden die in de week voor de toets week valt. We hebben nog een paar aanvullende regels: havo en vwo leerlingen moeten een film kiezen uit het aanbod van Chassé Cinema om het bredere aanbod van fictie of non-fictie te verkennen. Regelmatig worden films vertoond die gebaseerd zijn op literatuur. Iedere leerling kan vooraf aan een bezoek gebruik maken van een kijkwijzer. Alle leerlingen moeten verslagen maken van de activiteit die is ondernomen. Het schrijven van een reflectieverslag geldt als huiswerk en moet worden ingeleverd binnen tien dagen na het bezoek met een origineel toegangsbewijs. Bewaar het kaartje dus goed. 19

Via internet en websites van bijvoorbeeld Chassé Theater en cinema, Podium Bloos, De Stilte, musea in heel Nederland, concertpodia (poppodium Mezz) kunnen leerlingen zich vooraf oriënteren op hun voorkeur. Een informatieve site is ook www.cultuurwinkelbreda.nl. Via Facebook pagina s op de Markenhage site worden regelmatig tips gegeven. Voor vragen kunt u terecht bij de vakdocenten CKV of vakdocenten CV op de vaste ouderavonden of via de receptie van Markenhage. Foto: Leerlingen in Haags Gemeente Museum, maart 2014 (foto: A.Vos) Cultuurreis mavo-4 naar Barcelona Door de coördinatoren cultuurreis Barcelona Op vrijdag 10 oktober gaan onze examenleerlingen van mavo-4 weer op cultuurreis naar Barcelona. Een week vol cultuur en bezienswaardigheden. Tijdens deze week worden onder andere de Sagrada Familia en Parc Guell bezocht (beiden ontworpen door Gaudi). Daarnaast zullen La Pedrera (een Gaudi-huis), het stadion (Camp Nou) en museum van FC Barcelona, flamencodansen, stadsgids in de Gotische wijk en geocaching deel uit maken van een keuzeprogramma. We willen de leerlingen de kans geven om kennis te maken met een andere cultuur door dingen te bezichtigen, de gewoontes van de inwoners van Barcelona te bekijken en ze een aantal elementen zelf te laten ontdekken. De leerlingen gaan bijvoorbeeld vooraf al op zoek naar een leuk, traditioneel restaurant om in groepjes een keer een diner te gebruiken. Zij gaan zelf een reservering maken en gezamenlijk en zo Catalaans mogelijk uit eten. 20

Het wordt een reis die in het teken zal staan van cultuur, samenwerken, ontdekken, verantwoordelijkheid nemen, maar uiteraard zal ook het plezier een belangrijke rol vervullen. Mocht u meer willen lezen of zien van onze cultuurreis, dan kunt u de betreffende informatie vinden op onze website onder het tabblad Cultuur > Reizen. Cultuurreis havo-5 naar Istanbul Door mevr. M. van der Kallen en dhr. C. van Zundert, coördinatoren cultuurreis Istanbul De cultuurreis naar Istanbul staat gepland in oktober, de week voor de herfstvakantie. De reis is gepland van vrijdag 10 oktober tot en met donderdag 16 oktober. Acht begeleiders en 73 leerlingen zullen dan Istanbul bezoeken en de meeste highlights van Istanbul bezoeken. De leerlingen zijn vanaf de tweede week van dit schooljaar al begonnen met de voorbereiding. Deze bestaat aan het meewerken aan de reisgids voor de cultuurreis, voorbereiden met een groepje van een presentatie ter plaatse van een van de highlights en het bijwonen van vier presentaties over Istanbul op school. Deze presentaties gaan over de geschiedenis, de cultuur, de geografie en de religies van Istanbul. De leerlingen gaan op deze manier niet alleen individueel goed voorbereid op reis, maar groeien ook als groep naar de reis toe. De totale groep zal dit jaar samen vliegen naar Istanbul, waar we in twee hotels verblijven. Het programma ziet er als volgt uit: 2014 Istanbulreis GROEP Vr 10-10 Aanwezig 4.00 uur op Markenhage Vertrek 4.30u vanaf Markenhage vertrek 8.00u Amsterdam- aankomst Istanbul Sabiha 12.25u (vlucht transavia HV6583) Middag: 15.00u verzamelen voor Grand Bazaar Avond: Samen eten Za 11-10 08.30 uur klaarstaan: Topkapipaleis (fac: Harem: TL 15,- extra) Middag: Süleymani moskee Avond: Samen eten; daarna: Galatabrug (fac.) Zo 12-10 08.00u vertrek naar Ortakoy Middag: via kruidenbazaar naar Cisterne (TL 10,-) of gebied achter Aya Sofia + Hippodrome Avond zelf eten Ma 13-10 08.00 uur klaarstaan: Met boot naar Eyup/Pierre Loti Middag: Lopen naar Chorakerk/stadsmuur, boot terug Avond: Zelf eten Di 14-10 08.30 uur klaarstaan: Aya Sofia + Blauwe moskee Middag: Middag vrij Avond: zelf eten Wo 15-10 08.00 uur klaarstaan: Dolmabahce paleis (tram). Middag: Lopen naar Istiklal Caddesi, Galatabrug Avond: samen eten Do 16-10 Klaarstaan 8.00 uur voor koffer en kamercontrole 09.00 uur vertrek naar luchthaven Istanbul Sabiha Vertrek Istanbul Sabiha 12.50u aankomst Amsterdam 15.25 (vlucht transavia HV6584) Aankomst Markenhage 17.00/17.30u Tijdens de reis zal er een special PR-groep zijn, samengesteld uit leerlingen, die niet alleen de reis zal vastleggen op foto en video maar ook een schriftelijk verslag zal maken. Op de website 21

van Markenhage zullen te zijner tijd voor iedereen de reiservaringen terug te zien zijn. Gezien de enigszins gespannen situatie in Turkije rondom de Syrische grens, houden de begeleiders de situatie continu in de gaten. De leerlingen hebben er duidelijk al zin in en wij als begeleiders ook. Het is elk jaar weer een bijzondere ervaring voor allemaal. Cultuurreis vwo-5 naar Rome Door dhr. H. Van de Heuvel, afdelingsleider VWO Ook dit jaar is er voor de leerlingen van vwo-5 een cultuurreis naar Rome. Doel is te leren kijken naar gebouwen en cultuurhistorische ontwikkelingen vanuit de oudheid naar het heden. Afgelopen schooljaar hebben de leerlingen een uitgebreide voorbereiding gehad in de lessen KCV en dit schooljaar bereiden zij zich voor op hun rol als gids in Rome zelf. Voor iedere dag zijn er groepjes gevormd die zich gaan specialiseren in een bepaald onderdeel. Zij schrijven een stuk voor de boekjes die als reisgids meegaan en ter plaatse presenteren zij hun kennis aan de rest van de groep. Het programma ziet er als volgt uit: Zondag 12 oktober 03.30 Verzamelen op school 04.00 Vertrek bus naar vliegveld Schiphol 07.20 Vlucht naar Rome (KL 1597) 09.35 Aankomst in Rome 10.30 Aankomst in Hotel Sallustio (Via Servio Tullio 7) Gezamenlijke lunch Kennis maken met de stad Ara Pacis Gezamenlijk diner 22.00 Avondwandeling Maandag 13 oktober 7.00 ontbijt Bezoek Palatijn/ Forum Romanum Bezoek Colosseum Gezamenlijk diner Avondwandeling naar Trevi Fontijn en Spaanse trappen 23.59 iedereen terug in hotel 22

Dinsdag 14 oktober 7.00 ontbijt Bezoek St. Pieter Bezoek Vaticaans Museum Stadswandeling naar Campo de Fiori Gezamenlijk diner Avondwandeling 23.59 iedereen terug in hotel Woensdag 15 oktober 7.30 ontbijt Bezoek Ostia Antica Lunch Ostia Lido Avondwandeling naar Colosseum en Quirinaal 23.59 iedereen terug in hotel Donderdag 16 oktober 8.30 ontbijt Circus Maximus en Theater van Marcellus Forum Boarium/Kattenforum Santa Maria di Trastevere Lunch in Trastevere Pantheon Sint Ignazio/ Santa Maria Sopra Minerva Diner zelfstandig Vrije avond 23.59 iedereen terug in hotel Vrijdag 17 oktober 8.00 ontbijt Catacomben van San Sebastiano Sint Jan van Lateranen San Clemente Thermen van Caracalla Gezamenlijk diner 23.59 iedereen terug in hotel Zaterdag 18 oktober 8.00 Ontbijt In de ochtend collectief keuzeprogramma Vrije middag 17.00 Iedereen terug bij hotel 21.00 Vlucht naar Schiphol (KL 1608) 23.25 Aankomst Schiphol 02.00 Aankomst Markenhage De begeleiding van deze reis is in handen van: Maurice Alberts Alexander Vos Ellie de Groot Hans van den Heuvel In noodgevallen kunt u hen bereiken via de afdelingsleider: dhr. Hans van den Heuvel op telefoonnummer 06 41007976. 23

Alternatief lesprogramma voor de niet-deelnemers aan de cultuurreis Door dhr. H. van den Heuvel, mevr. E. Huisman, mevr. E. Kahlé, afdelingsleiders Niet alle leerlingen van de examenklassen gaan de week voor de herfstvakantie op cultuurreis. In het kader van de onderwijstijd volgen de thuisblijvers een beperkt programma op school. De docenten van de eindexamenklassen worden hiervoor ingezet. De bedoeling is dat de leerlingen ongeveer 20 klokuren op school zullen werken aan de volgende opdrachten: - HV: profielwerkstuk, voorbereiding op toetsweek volgens PTA en studiewijzer, examentraining. - M: voorbereiding op de toetsweek volgens PTA en studiewijzer, examentraining. De leerlingen zullen dagelijks in een lokaal tussen 08.30u en 12.20u op school werken. De leerlingen hebben van tevoren in een planningsschema aangegeven wat zij aan studieactiviteiten gaan ondernemen. De planningsschema s dienen twee doelen: 1. Leerlingen denken na over een nuttige besteding van de week. 2. Er is controle mogelijk op de activiteiten en aanwezigheid. s Middags zijn de leerlingen vrij. Daarnaast hebben de leerlingen ook de mogelijkheid om vooraf bepaalde afspraken extern te maken (bijvoorbeeld ten behoeve van de maatschappelijke stage, of voor een meeloopdag in het vervolgonderwijs. Zoals reeds eerder in dit Markantje aangegeven zullen er, door de afwezigheid van diverse vakdocenten die als begeleiders meegaan, voor de andere leerlingen diverse lessen uitvallen. Uiteraard proberen we zoveel mogelijk lessen op te vangen en de roosters zo gunstig mogelijk te maken voor de leerlingen. Neemt niet weg dat het een lesweek zal zijn voor uw zoon/dochter die anders zal zijn dan andere weken. Informatie over de examenreizen naar Rome (VWO-5), Istanbul (HAVO-5) en Barcelona (MAVO-4) kunt u zien op www.markenhage.nl Klik op De Cultuurschool en vervolgens onderaan Reizen. Van de ouderraad De Ouderraad maakt een goede start dit schooljaar! Voor de zomervakantie heeft de Ouderraad een oproep gedaan aan ouders om zich aan te melden bij de ouderraad. We zaten erg verlegen om nieuwe leden want er bleven nog maar vijf ouders over. De actie bij de informatieavond voor brugklassers heeft succes gehad. Maar liefst 5 ouders van brugklassers hebben we verwelkomd. Twee nieuwe ouders zijn al langer bekend met Markenhage. Wij stellen ons graag aan u voor: 24

Van links naar rechts : Mariëlle Martens, Kitty v.d.rijke, Johan van de Put, Huub Willekens, Joyce Heijnen, Marlies Quaadgras, Margreet Toonen, Cecile van Erp, Frank Koningsveld, Martine in t Zandt. Op de foto ernaast staat Eefje Postelmans(boven) en Claudette Efrosina. Marielle Martens, moeder van Lynn in H1F Daarnaast zit een zoon op OLV, Yannick ( 2e klas VWO ). Ik heb jarenlang in het toerisme gewerkt en ben nu vrijwilliger bij stichting Prisma waar ik werk op het activiteitencentrum hier in Breda en op een woongroep voor mensen met een beperking. Ik wil graag betrokken blijven bij het onderwijs van onze kinderen en wil daarom graag mijn steentje bijdragen aan de ouderraad. Kitty van de Rijke-Koot, moeder van Thybeua in H3 Moeder van 5 kinderen, de oudste heeft 6 jaar op Markenhage gezeten. In het dagelijkse leven werk ik bij stichting Prisma. Ik ben daar pleegzorgmedewerker en werk er met mensen met een verstandelijke beperking. In mijn spaarzame vrije tijd wandel ik graag met onze hond, brei ik, maar neem ik ook nog deel in 2 andere ouderraden op de scholen van mijn andere kinderen. Ik ben ondertussen al aan mijn achtste jaar als ouderraadlid van Markenhage en doe het nog steeds met veel enthousiasme. Vooral omdat ik nog steeds het gevoel heb dat we ECHT een verschil maken. Johan van de Put, vader van Lotte in H5 Een zoon en dochter zijn inmiddels al van Markenhage af. Steven studeert in Ierland, Ellen is vorig jaar geslaagd voor het HAVO-diploma en studeert nu in Den Bosch. In het dagelijks leven ben ik werkzaam als fiscaal jurist bij een accountantskantoor in Roosendaal. Hobby s zijn wielrennen, hardlopen, wandelen en koken. Huub Willekens, vader van Phil in MH1E Zijn oudere zus zit op het Mencia. Het is mooi om te zien dat ze beide een eigen keus hebben gemaakt voor een eigen school waar ze hun middelbare schooltijd door willen brengen. En ik hoop dat ze achteraf kunnen zeggen - net als ik destijds - dat ze de goede keus hebben gemaakt en hebben genoten van een geweldige tijd. Ik verwacht daar in mijn rol als lid van de Ouderraad aan te kunnen bijdragen en ik hoop dat alle ouders - niet alleen die in de Ouderraad - hun kind ook steunen, begeleiden en laten genieten van hun tijd op Markenhage. Marlies Quaadgras Backx: moeder van Floris in M2A. In het dagelijks leven ben ik werkzaam als IT-tester en ontwerper bij Instituut Verbeeten. Sinds vorig schooljaar neem ik deel aan de ouderraad. We hebben met veel zaken te maken gehad, zoals de komst van de nieuwe rector en conrector, het steward project en het gebruik van ELO tegenover Magister. Hierdoor heeft de ouderraad vorig jaar een zinvolle bijdrage geleverd aan Markenhage. Joyce Heijnen, moeder van Kim in M1A Daarnaast heb ik nog een dochter van 11 jaar oud. Twee dagen in de week ben ik leerkracht in groep 8 van een basisschool in De Haagse Beemden. Dit doe ik met heel veel plezier. Hardlopen, 25