cursusaanbod 2012-2013 Trevrizent Studiecentrum van Breidablick
Studiecentrum Trevrizent Studiecentrum Trevrizent is een initiatief van Breidablick, een instelling voor mensen met een verstandelijke beperking, mensen met N.A.H. problematiek en mensen die verpleeghuiszorg behoeven. Op Breidablick werken ruim 300 medewerkers en veel vrijwilligers. De instelling mag zich verheugen in een warme en uitgebreide kring van ouders/verwanten, vrienden en belangstellenden. Al deze mensen stelden steeds weer de meest verschillende vragen aan de instelling. Om hier iets aan te doen, werd een studiecentrum opgericht die middels deze folder haar aanbod presenteert. De cursussen zijn afzonderlijk te volgen, hoewel enkele cursussen wel enige voorkennis vereisen. Dat staat dan afzonderlijk aangegeven. Waarom de naam Trevrizent? De antroposofie is sterk georiënteerd op het verleden. In tegenstelling tot de gebruikelijke denkwijze, dat de mens zichzelf evolueert van een tamelijk primitief wezen tot een wezen dat hij nu is, verlicht en rationeel, denkt de antroposofie daar fundamenteel anders over. Voor deze denkwijze is de geschiedenis een bron van wijsheid, omdat de verhalen van vroeger iets vertellen over de verhoudingen die de mensen hadden met de Goden. Langzamerhand verwijderden de Goden zich van de mensen en lieten deze achter als een wezen dat slechts vertrouwt op zijn verlichte ratio. Trevrizent is een leraar van Parsifal. De Parsifal is een epos uit de 12de eeuw, geschreven door Wolfram von Eschenbach. Parsifal geldt als een voorbeeld voor de moderne mens die vanuit zijn verlichte ratio weer de weg naar de Godenwereld moet zoeken. Op zijn queeste, zijn zoektocht, ontmoet hij verschillende leraren, waarvan Trevrizent de meeste indruk kan achterlaten. Het aanbod van Trevrizent wil dan ook op een bescheiden wijze de mensen helpen om zich van het rationele denken te bevrijden en de wereld groter te maken, dan hij nu voor zovele mensen is. 1
1 Inleiding in het antroposofische mens- en wereldbeeld Ton Beemster De cursus vindt plaats op de dinsdagochtenden van 09.15 uur tot 10.30 uur op de volgende data: 05-02-2013, 12-02-2013 en 19-02-2013. De cursus is toegankelijk voor iedereen met een interesse voor de antroposofie. Antroposofie is een zeer gecompliceerde vorm van geesteswetenschap. Het vertelt een verhaal over het ontstaan van de mens en de wereld. Het heeft opvattingen over ziekte en gezondheid en tracht de mens te zien als een opeenvolging van aardelevens. We zullen in deze module enkele thema's uit de antroposofie behandelen en vooral ingaan op vragen die bij de deelnemers leven. Met name zullen we ingaan op de betekenis van het leven van de verstandelijk gehandicapte mens. 2 De Jaarfeesten en hun betekenis voor deze tijd Petra Overbosch De cursus vindt plaats op de dinsdagochtenden van 11.00 uur tot 12.15 uur uur op de volgende data: 05-02-2013, 12-02-2013 en 19-02-2013. De cursus is toegankelijk voor iedereen. Op de Raphaëlstichting vieren we door het jaar heen de christelijke jaarfeesten. Waarom doen we dat en wat betekenen de feesten? De betekenis van Kerstmis en Pasen is vrij bekend, maar wat vieren we eigenlijk met Michaël op 29 september of Sint Jan op 24 juni? In deze cursus ligt de nadruk op de historische achtergrond, de gebruiken en de relatie tussen de natuur en de feesten. We onderzoeken wat de jaarfeesten voor ons in deze tijd kunnen betekenen, dat zullen we onder andere doen door samen in gesprek te gaan en wat praktische oefeningen te doen. De basis van de cursus vormen de vier grote jaarfeesten. 2
3 Verpleegkunst voor het gezin en de woongroep Janny van Blokland en Ton Beemster De cursus vindt plaats op de dinsdagochtenden van 09.15 uur tot 12.00 uur op de volgende data: 05-03-2013, 12-03-2013 en 19-03-2013. De cursus is toegankelijk voor iedereen. De cursus bestaat uit een theoretische inleiding, maar er zal vooral geoefend worden met wikkels, inwrijvingen en wondverpleging. De substanties en producten zijn allen uit de antroposofische geneeskunst. Tijdens deze ochtenden gaan we het hebben over de verpleegkunst thuis. Wat doen we bij een beginnende koorts. Wat kunnen we doen bij verkoudheid, bij valincidenten, bij chronische vermoeidheid en dergelijke. De kennis omtrent deze hindernissen zijn langzamerhand verloren gegaan, omdat we een groot vertrouwen hebben in de natuurwetenschappelijke geneeskunst. De middelen die we gebruiken komen uit de antroposofische apotheken. We zullen deze ochtenden beginnen met een gesproken inleiding, maar vooral veel oefenen in handgrepen en technieken. 3
4 Antroposofische visie op ziektebeelden Clemens Dijkstra De cursus vindt plaats op de dinsdagochtenden van 09.15 uur tot 10.30 uur op de volgende data: 02-04-2013, 09-04-2013 en 16-04-2013. De cursus is toegankelijk voor medewerkers in antroposofische instellingen voor mensen met een verstandelijke beperking of vergelijkbare werkgebieden. Clemens Dijkstra leidt ons in in de antroposofische visie op ziektebeelden. Dit zal hij doen door uitleg te geven over de constitutiebeelden. Nadruk zal komen te liggen op stoornissen in het autistisch spectrum en het juiste begrip daarvan om er op een goede manier mee om te gaan. Bewoners met een autistische stoornis kunnen ons immers nog wel eens in handelingsverlegenheid brengen. Want wat gaat er achter bepaald gedrag schuil, waarom is het contact leggen zo moeilijk en hoe neemt iemand met een autistische stoornis de wereld eigenlijk waar? Ook zal er nader gekeken worden naar dwangen van bewoners. We kennen ze allemaal: de spullen die op een vaste manier moeten staan, bepaalde kleding die aan moet, het aftikken van meubels, etc. Vertrekpunt hiervoor zijn de dwangen in ons eigen leven, die we lang niet altijd bewust zijn, maar daarom niet minder aanwezig. Alle cursussen vinden plaats op Breidablick in de bibliotheek van het kantoorgebouw Skirnir. Deelname is gratis (behalve cursus 13). Het cursusaanbod is ook te downloaden via www.breidablick.nl 4
5 Meditatie voor beginners 6 Het sterven en de dood Matthijs Chavannes De cursus vindt plaats op de dinsdagochtenden van 11.00 uur tot 12.15 uur op de volgende data: 02-04-2013, 09-04-2013 en 16-04-2013. De cursus is toegankelijk voor medewerkers in een instelling voor mensen met een verstandelijke beperking en ook ouders/ verwanten die een familielid hebben aldaar. Verder is iedereen die belangstelling heeft voor de antroposofie welkom. Met hulp van meditatie oefeningen uit de antroposofie kunnen wij ons innerlijke leven verrijken en kracht verwerven die de kwaliteit van het dagelijkse leven kan verdiepen. Welke voorwaarden gelden bij de meditatie, welke stoorzenders kom je tegen en hoe kun je daar dan mee om leren gaan. Andries Hibma De cursus vindt plaats op de dinsdagochtend van 09.15 uur tot 10.30 uur op de volgende data: 14-05-2013, 21-05-2013 en 28-05-2013 De cursus is bestemd voor medewerkers van een instelling voor mensen met een verstandelijke beperking, maar ook voor mensen die geïnteresseerd zijn in de antroposofische gezichtspunten rondom het sterven en de dood. Een sterfgeval komt altijd onverwacht. Om als medewerker goed voorbereid te zijn, bespreken we de protocollen en alle te verrichten taken voor, tijdens en na het overlijden. Uiteraard komen de antroposofische inzichten omtrent het sterven en de begeleiding van alle betrokkenen ter sprake. 5
7 Grondhouding en bejegening Sofie-Louise Schouten en Christien Westerman De cursus vindt plaats op de dinsdagochtenden van 11.00 uur tot 12.15 uur op de volgende data: 14-05-2013, 21-05-2013 en 28-05-2013. De cursus is alleen toegankelijk voor mensen die werken in een instelling voor mensen met een verstandelijke beperking Tijdens de drie bijeenkomsten zullen de grondwaarden voor goede zorg, zoals Pim Blomaard ze heeft beschreven in het boek 'Waardevolle zorgverlening. Ethische uitgangspunten van antroposofische zorg aan mensen met ontwikkelingsstoornissen', centraal worden gesteld aan de hand van casuïstiek, videobeelden en gesprekken. Daarbij zullen onderwerpen als bejegening en zelfreflectie, mensbeeld, ontwikkelingsniveau en begeleidingsvragen die ontstaan na hersenletsel de revue passeren. 8 Inleiding in het antroposofische mens- en wereldbeeld Ton Beemster en Veerle Halbertsma De cursus vindt plaats op de zaterdagochtend van 09.30 uur tot 12.00 uur en zal bestaan uit een theoretisch deel en een kunstzinnig deel. Het kunstzinnige deel wordt verzorgd door Veerle Halbertsma en zal bestaan uit vormtekenen. Data: 16-03-2013; 23-03 2013 en 30-03 2013. Deze cursus is vooral voor ouders en andere verwanten van de bewoners van Breidablick, maar is ook toegankelijk voor andere mensen. We denken hiermee aan een behoefte te voorzien, omdat we steeds maar weer de vraag krijgen van verwanten: wat is dat nu eigenlijk de antroposofie? 6
9 De kunst van de biografie Jacques Meulman Na de theorie kunnen we ons weer ontspannen door het vormtekenen. We zullen vooral ingaan op de vragen die leven, maar de centrale vraag tijdens deze ochtenden zal zijn: welke betekenis heeft het leven met een handicap vanuit antroposofische gezichtspunten. De cursus vindt plaats op de vrijdagochtenden van 09.30 uur tot 12.00 uur. De data zijn: 17-05-2013, 24-05-2013 en 31-05-2013. De cursus is bestemd voor medewerkers en ouders/ verwanten. Voor deze cursus is een bekendheid met de grondprincipes van de antroposofische geesteswetenschap vereist. De biografie van een mens is een indrukwekkend bouwwerk dat bestaat uit tijdelijke en eeuwige 7
10 De zorg voor de aarde elementen, waarvan het fundament al ver voor de geboorte wordt aangelegd en dat nog lang na de dood de ontwikkeling van de individualiteit draagt. In de eerste 21 jaar, de kindertijd en jeugd, is het de opgave om door de opvoeding en het onderwijs goed aan te komen op aarde. In de fase 21 tot 42 jaar worden meegebrachte vaardigheden versterkt en/of omgewerkt om de initiatiefkrachten van de volwassene in de fase van 42 tot 63 jaar vrij te kunnen maken. Welke ritmes, wetmatigheden, spiegelingen en samenhangen zijn te ontdekken die vertellen over de architect van dit bouwwerk? Michel Rietveld De cursus vindt plaats op vrijdagochtend van 09.30 uur tot 12.00 uur op de volgende data: 07-06-2013, 14-06-2013 en 28-06-2013. De cursus is voornamelijk bestemd voor tuinders, boeren en andere buitenlui, maar zeker geschikt voor mensen met een warm hart voor de aarde als wezen. Van Einstein is de uitspraak dat een probleem nooit opgelost kan worden op het niveau waarop het probleem is ontstaan. Dat betekent voor de problemen in de reguliere landbouw, de voeding en de voedingskwaliteit dat deze alleen opgelost kunnen worden als daar op 8
een andere manier naar gekeken wordt. De cursus bestaat uit drie delen: 1. Een blik op de toekomst van de landbouw, gezien vanuit de ontwikkeling van traditionele, biologische en biologisch-dynamische landbouw. Rudolf Steiner als grondlegger van de biologisch dynamische landbouw krijgt hierin een opmerkelijke plaats. 2. Inzicht in bodemprocessen en bodemkwaliteiten als de basis voor een respectvol omgaan met de aarde. Speciale aandacht zal er zijn voor humus, de regenworm en het composteren. 3. Wat biodiversiteit ons kan leren over ziekten en plagen en de omgang daarmee. Wat willen ziekten en plagen ons zeggen? Het drieluik sluit af met een nieuw licht op voeding en voedingskwaliteit. Kortom: waarom is de BD tuin en voeding zo belangrijk op Breidablick? Aan te raden is om het boek van Michiel Rietveld Houden van de aarde aan te schaffen omdat dit een leidraad vormt voor de cursus. Het boek is de eerste cursusbijeenkomst aan te schaffen voor 20 euro per stuk. 9
11 Gespreksgroep meditatie en zelfopvoeding Tijno Voors 12 Studiegroep voordrachtenbundel: Antroposofie, een nieuwe benadering Deze gespreksgroep vindt plaats op de vrijdagmiddag van 17.00 tot 18.00 uur, een keer in de twee of drie weken. Deze gespreksgroep richt zich op het praktisch oefenen met materiaal dat door Rudolf Steiner wordt aangereikt. Zo wordt er voor het komend jaar gebruik gemaakt van de Michaëlsbrieven van Steiner en het boek Meditatie van Arthur Zajonc. Vertrekpunt hierin is bijvoorbeeld de vraag of je net zo naar geestelijk inzicht verlangt als dat je honger voelt of de vraag wanneer je iets echt met volle aandacht hebt gehoord of gezien. In de groep worden ervaringen met elkaar gedeeld. Neem contact op met Tijno Voors voor de data en mogelijkheden om in te stappen via: tvoors@quicknet.nl De studiegroep vindt plaats op woensdagavonden van 19.30 tot 21.00 uur. Eenmaal in de 14 dagen bestuderen een aantal mensen deze voordrachten van Rudolf Steiner. Kennis van de grondprincipes van de antroposofische geesteswetenschap is een vereiste. Inlichtingen bij: w.mens@breidablick.nl 10
13 Zorg voor de bij Albert Muller De cursus vindt plaats op 05-10-2012, 19-10-2012, 02-11- 2012, 16-11-2012, 30-11-2012 en 14-12-2012 Kosten zijn 85. Inlichtingen bij: Arnoud Sap (a.sap@breidablick.nl). De cursus is toegankelijk voor zowel beginnende als gevorderde imkers. De cursus is bedoeld voor mensen die overwegen om zelf bijen te gaan houden en dat op een natuurlijke wijze willen doen. Na de cursus ben je in staat om zelfstandig een bijenvolk te begeleiden. Alle aspecten en handelingen van het bijen houden komen aan bod. Hierbij kun je denken aan de ontwikkeling en werkzaamheden van bijen, het zwermen, bijenziekten en het inwinteren.
De docenten Albert Muller is bioloog en een ervaren BDimker. Hij doceert over het biologisch-dynamisch bijenhouden in Nederland en Duitsland. Albert is al vele jaren lid van de landelijke werkgroep BD-imkers en werkt mee aan de Fisschermuhle (antroposofisch bijeninstituut). Ton Beemster is werkzaam bij de Raphaëlstichting. Eerst werkte hij op Scorlewald en vanaf 1994 is hij directeur op Breidablick. Hij is opgeleid als verpleegkundige. Petra Overbosch werkt sinds 2004 op Breidablick en is werkzaam als praktijkopleider voor de MZ studenten en is verantwoordelijk voor het studie aanbod van Breidablick. Tevens is zij al enkele jaren betrokken bij de organisatie van de jaarfeesten en verzorgt hierover verschillende lessen. Janny van Blokland werkt al vele jaren als verpleegkundige op Breidablick. Janny is een hartstochtelijk liefhebber van het werken met wikkels en inwrijvingen en doceert hierover op heldere wijze. Zij is gediplomeerd docente en zeer ervaren met de antroposofische geneeskunde. Clemens Dijkstra is orthopedagoog en psycholoog, hij werkt op Scorlewald en Queeste als orthopedagoog. Clemens doceert over zijn vak op onder andere de MZ opleiding. Andries Hibma heeft na zijn baan als vrijeschoolleraar ruim vijftien jaren in de pastorale zorg (Christengemeenschap) gewerkt. Vanaf 2006 is hij werkzaam op Breidablick, met name bij de groepen voor niet-aangeboren hersenletsel. Sofie-Louise Schouten werkt als orthopedagoog op Breidablick. Zij is tevens voorzitter van de commissie grensoverschrijdend gedrag en volgt de opleiding tot trainer totale communicatie. Christien Westerman Christien is werkzaam als orthopedagoog op Breida- 13
blick. Naast het adviserend werk mbt gedrag van bewoners is zij aandachtsfunctionaris BOPZ en sexualiteit. Momenteel volgt ze de opleiding antroposofische diagnostiek, gespreks- en psychotherapie. Veerle Halbertsma is sinds 1982 werkzaam in de heilpedagogie en sociaaltherapie. Haar opleiding heeft ze genoten aan de Pedagogische Academie in België. Ze is werkzaam geweest in Portugal en Noord Ierland als leraar en huisleider. Sinds 2011 werkt Veerle op Breidablick op het Rafaelhuis als woonbegeleider, vanaf 2012 vervult zij daarbij ook de functie van coördinator Verwanten Contacten. Jacques Meulman is psycholoog, biografisch consulent en gesprekstherapeut. Jacques is als psycholoog verbonden aan het Ita wegmanhuis in Amsterdam en het Antroposofisch Therapeuticum in Naarden/Bussum. Daarnaast is hij als docent verbonden aan het instituut voor Biografiek en de Academie voor Integrale Menswetenschappen. Michiel Rietveld is agrariër, docent, leidinggevende en bestuurder. In 1974 heeft hij samen met zijn toenmalige partner een informatiecentrum voor BD landbouw opgericht. Enkele jaren later volgde het Centrum Kraaybeekerhof in Driebergen, waar hij na zijn pensionering nog altijd als docent aan verbonden is. Michiel is op verschillende manieren betrokken geweest bij Demeter. Matthijs Chavannes is gepensioneerd antroposofisch arts, hij is vele jaren werkzaam geweest als arts verstandelijk gehandicapten op de Raphaëlstichting. Nog altijd laat hij ons delen in de enorme kennis en inzichten die hij rijk is. De laatste jaren heeft hij zich uitgebreid verdiept in de orgaantransplantatie en -donatie. Tijno Voors kwam in aanraking met de antroposofie via het werk van Bernard Lievegoed. Hij werkte een aantal jaren bij het door Lievegoed gestichte NPI Instituut voor organisatieontwikkeling in Zeist, verhuisde naar Engeland en werkte daar eerst 15 jaar bij Emerson College en later bij de Blackthorn Trust, een medisch en sociaal therapeutisch centrum. Hij woont sinds zes jaar weer in Nederland. Hij is contactpersoon van de Antroposofische vereniging in de regio Purmerend en leidt diverse studiegroepen. 14
RETOURSTROOKJE Ik wil meedoen aan de volgende cursussen (gaarne aankruisen): c 1 Inleiding in het antroposofische mens- en wereldbeeld c 2 De Jaarfeesten en hun betekenis voor deze tijd c 3 Verpleegkunst voor het gezin en de woongroep c 4 Antroposofische visie op ziektenbeelden c 5 Meditatie voor beginners c 6 Het sterven en de dood c 7 Grondhouding en bejegening c 8 Inleiding in het antroposofische mens- en wereldbeeld c 9 De kunst van de biografie c 10 De zorg voor de aarde c 11 Gespreksgroep medidatie en zelfopvoeding c 12 Studiegroep voordrachtenbundel antroposofie, een nieuwe benadering c 13 Zorg voor de bij Naam: E-mail adres: Datum: Instelling (eventueel): Op andere wijze betrokken bij Breidablick, namelijk: Inleveren ten minste één maand voor aanvang van de betreffende cursus bij: BREIDABLICK t.av. Petra Overbosch Bamestraweg 2, 1462 VN Middenbeemster 0299689689 e-mailen kan natuurlijk ook: p.overbosch@breidablick.nl
Studiecentrum Trevrizent is een initiatief van Breidablick, een instelling voor mensen met een verstandelijke beperking, mensen met een N.A.H. problematiek en mensen die verpleeghuiszorg behoeven. Op Breidablick werken ruim 300 medewerkers en veel vrijwilligers. De instelling mag zich verheugen in een warme en uitgebreide kring van ouders/verwanten, vrienden en belangstellenden. Breidablick Bamestraweg 2 1462 VN Middenbeemster Tel.: 0299 689 689 Email: info@breidablick.nl www.breidablick.nl Breidablick is onderdeel van de Raphaëlstichting, een zorgaanbieder in Noord- en Zuid-Holland.