>1* Ongelofelijk. Surfen1

Vergelijkbare documenten
Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,

Matteüs in Gewone Taal

VIERENDE GEMEENSCHAP...

pgscheemda e.o. Dit document staat t/m 12-7-'19 17:00 uur online op pgscheemda.nl 1

Woord vooraf. Het Nieuwe Testament vertelt het verhaal van Jezus en zijn volgelingen. Dit is een verhaal over geloof, vertrouwen en liefde.

Filippenzen 1. Begin van de brief

zondag 11 december 2016

Ruth 1. Ruth en Noömi

Baalderdienst Zondag 24 januari 2016

"Reis naar Jeruzalem"

Godsdienst 1B NAAM: MIJN VERHAAL. kleef hier een recente foto van jezelf. Merk op hoe je al geëvolueerd bent dooheen de

Gedroomd Gedragen Geboren Gedoopt

Wie is Jezus, deel 2. les 5b FOLLOW

BIJBELTEKSTEN FOTOWEDSTRIJD BIJBEL&CULTUUR EN KERK&LEVEN federatie Blankenberge

Lesoverzicht. 1. Bidden p De Kerk p De priester p Vergeving p De Bijbel p Delen p Het offer p.

30. De koning wordt geboren 31. Blij met Jezus 32. Jezus, de koning die dient 33. Jezus sterft 34. Jezus leeft 35. Jezus en de Heilige Geest

Galaten 1. Begin van de brief

DomineeOnline.org Jrg. 1, nr. 8

Samen met Jezus op weg

Matteüs 1,18-2,12 - Kerst: God verrast gelovigen en buitenstaanders

Matteüs 1,18-2,12 Kerst: God verrast gelovigen en buitenstaanders

Het sacrament van. Het doopsel. Sacramenten

ewogen en zoekende mensen vinden elkaar: Kerk - andere godsdiensten

DE GEBOORTE VAN JEZUS

Preek op 1e kerstdag 2013 over de vijf voormoeders van Jezus: Tamar, Rachab, Ruth, Batseba, Maria.

JESAJA ZIET IN DE TOEKOMST

De grote familie. Foto s van het materiaal

Jezus hield veel van Marta en haar zuster, en van Lazarus. Maar toen hij gehoord had dat Lazarus ziek was, bleef hij toch nog twee dagen waar hij

1 Tessalonicenzen 1. Begin van de brief

Binnenkomst in stilte in de donkere kerk. We zingen:

Paasviering. Sing-in 2017

Zoektocht 5. Bijbelhuis Zevenkerken

Lees de vier verhalen en beschrijf hoe en waarom David koning is geworden? Wordt er iets gezegd over het hart van David en het hart van Saul?

L Voor aanvang van de dienst : Keruchma zingt voor ons: Heer, U bent

Handleiding bij de studielessen voor groep 1-3 van de basisschool NAAM

Bijbelstudie Door het geloof I

Eerst zien, dan geloven

Het sacrament van. Het doopsel. Sacramenten

Parasja Bo (Kom) Sjemot (Exodus) 10:1-13:16

14 God ging steeds voor hen uit, overdag in een wolk, s nachts in licht en vuur.

Werkbladen basisonderwijs. Naam leerling:

Advent 2017 God komt naar ons toe

DE GEBOORTE VAN JEZUS

INHOUD - 1. Wat voor boek is de Bijbel? Hoe kun je de Bijbel lezen? Tips bij het gebruik van de Bijbel in Gewone Taal 17

De voorouders van Jezus 1 Jezus Christus kwam uit de familie van David en Abraham. Hier volgt de lijst van zijn voorouders.

DE WIJZE KONING SALOMO

y02 Marcus 15.2 Rinze IJbema - Marcus 15, 2-5. Gemeente van Jezus Christus,

ewogen en zoekende mensen vinden elkaar: Kerk - andere godsdiensten

Bijbel voor Kinderen presenteert DE WIJZE KONING SALOMO

Bijbel in een jaar. Nieuwe Bijbelvertaling Nederlands Bijbelgenootschap, Haarlem

Thema: De wereld in! Zondag 1 juli Overstapdienst in de Ontmoetingskerk. Orgel: Peter Veen Piano en gitaar: Dick en Antoinette van der Garde

EEN PRINS WORDT EEN HERDER

Is het moeilijk voor de mensen om de opdrachten van Jezus uit te voeren? Zo ja, waarom, zo nee waarom niet?

Boek1. Les 1. Dit is het verhaal van Maria. Dit is het verhaal van de engel. Dit is het verhaal van Jezus.

Het verhaal van onze kerststal

DE WIJZE KONING SALOMO

Heer ik kom tot u Heer, ik kom tot U, hoor naar mijn gebed. Vergeef mijn zonden nu, en reinig mijn hart.

Wie is er nou blind? Het evangelie naar Johannes 9:

VIERING OVER DE NAAM 21 april 2001

Samenvattingen Geloof ABC

Toon Uw heerlijkheid Opwekking 505

Kinderbijbelstudies - juli 2008

Kolossenzen 1. Begin van de brief

Sofie Van Butsele Scriptie Stadsvisioenen Les 7, 2 de graad

De gelijkenis van de twee zonen. Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten

Een greep uit een presentatieviering met als thema: Licht zijn voor anderen

Daar juicht een toon, daar klinkt een stem, Die galmt door heel Jeruzalem; Een heerlijk morgenlicht breekt aan; De Zoon van God is opgestaan!

2 U geeft mij moed, God! Ik wil muziek maken en zingen, met heel mijn hart.

Hervormde Gemeente Ouderkerk aan den IJssel

JEREMIA, DE MAN VAN TRANEN

1 Maleachi was een profeet. Hij moest een boodschap van de Heer doorgeven aan Israël. Hier volgen de woorden van Maleachi.

EEN PRINS WORDT EEN HERDER

Heilig Jaar van Barmhartigheid

Jaar A - Jezus! Samen op weg

Simone Foekens. met illustraties van Melanie Broekhoven SpecialBooX, Zuid-Beijerland. Kinderbijbel

HC zd. 22 nr. 32. dia 1

BIJBELLEESROOSTER VOOR GEZINNEN met kinderen in de basisschoolleeftijd

De steen die verhalen vertelt.

Welkom in deze Overstapdienst In deze viering stappen over: Alma Rutjes, Wietske Weistra & Boris de Laat (op afstand verbonden)

Het evangelie volgens Johannes

Het sacrament van. De ziekenzalving. Sacramenten

Het sacrament van. De ziekenzalving. Sacramenten

Het sacrament ommekeer en sjaloom

Doopviering. Ik doop je in de naam van de vader en de zoon en de heilige geest

Mededelingen door de ouderling van dienst. Ingrid de Gier Jeugd ouderling

Zendingsmoment voor het sterzingen, opgebouwd rond Mt. 2, 1-12

Suggesties voor de naamopgave van de kandidaat-vormelingen

Abdul Fatah al-sisi 90% is moslim, 10% is christen

Boekje over de kerk. voor kinderen van ca jaar gemaakt door de jongste catechisatiegroep

Brandaan. Geschiedenis WERKBOEK

Samenvattingen Geloof ABC

Voor onze broers en zussen met een verstandelijke beperking.

Edennieuws december 2015

Liturgie zondagmorgen 8 januari 2017 Jeugddienst 12-

Het wonder van het kruis. De omwisseling aan het kruis

Geloof dat het er is

Stilteviering zondag 12 april Theresiagemeenschap Borne Locatie: voormalige Synagoge. Geloven in gemeenschap

LES 1 DE KONING WORDT GEBOREN KERN VAN DE LES DOELSTELLINGEN VAN DE LES MEMORIEVERS TOEPASSINGEN VOLGENDE WEEK MATTEÜS 1:1-25

Muzikaal kerstverhaal: Ga je mee op zoek. Voorganger: Heidi Ebbers. M.m.v. Kinderdienstcommissie en figuranten. Muziek: Young Company en Cantorij

Christus als leerling volgen

Transcriptie:

W O N D E RWONDER Z ZIEN IEN >1* Ongelofelijk ik Surfen1 27

1 Bekijk de foto s op de vorige bladzijde en noteer enkele vragen die bij je opkomen. 2 Lees de vragen van je medeleerlingen. Welke vragen vind je boeiend? 3 Duid de vragen aan die je gemakkelijk kunt oplossen en de vragen die wat moeilijker zijn. Kies zelf passende kleuren of tekens. 4 Wat denk je bij het zien van ik tussen zoveel mensen? 28 WONDER ZIEN

>2* Verbonden in de tijd >1>> Ik ben een verhaal Ik ben een verhaal ooit begonnen uit twee cellen. Hoeveel het er nu zijn weet ik niet. Stukken uit het verleden liggen in mijn cellen geborgen. Een lange stoet van mensen, elk met een naam, elk met een verhaal. Met hen ben ik verbonden. Ik heb een naam. Ik ben een verhaal. IK, unieke schakel in een lange keten van gisteren naar vandaag. 1 Onderstreep in de tekst de zinnen die verband houden met de foto. 2 Hoe merk je dat je verweven zit in het levensverhaal van je voorouders? 3 Sommige families hebben een uitgebreide stamboom met takken tot ver in het verleden. In die stamboom liggen soms mooie verhalen van voorouders die iets speciaals deden of die een bijzonder talent hadden. Geef een voorbeeld van zo n verhaal. Surfen1 29

4 Vraag aan je grootouders of iemand van hun leeftijd, wat zij over deze foto kunnen vertellen. Vraag hen ook of ze nog iets meer willen vertellen over geloven in hun tijd. 5 Vandaag beleven christenen hun godsdienst vaak anders. Geef hiervan enkele voorbeelden. > Wat denk jij over die veranderingen? 30 Het is goed dat de veranderingen gebeurd zijn. Vroeger was het beter. Veranderingen zijn nodig in onze tijd. WONDER ZIEN

>2>> De stamboom van Jezus Matteüs begint zijn Jezusverhaal met een stamboom. Daarmee wil hij aantonen dat Jezus verbonden is met het geloof van zijn voorouders. In de stamboom van Jezus staan veel onbekende personen, maar sommige van zijn voorouders waren beroemde figuren met een fantastisch levensverhaal. Het evangelie volgens Matteüs 1 1 Overzicht van de afstamming van Jezus Christus, zoon van David, zoon van Abraham. 2 Abraham verwekte Isaak, Isaak verwekte Jakob, Jakob verwekte Juda en zijn broers, 3 Juda verwekte Peres en Zerach bij Tamar, Peres verwekte Chesron, Chesron verwekte Aram, 4 Aram verwekte Amminadab, Amminadab verwekte Nachson, Nachson verwekte Salmon, 5 Salmon verwekte Boaz bij Rachab, Boaz verwekte Obed bij Ruth, Obed verwekte Isaï, 6 Isaï verwekte David, de koning. David verwekte Salomo bij de vrouw van Uria, 7 Salomo verwekte Rechabeam, Rechabeam verwekte Abia, Abia verwekte Asaf, 8 Asaf verwekte Josafat, Josafat verwekte Joram, Joram verwekte Uzzia, 9 Uzzia verwekte Jotam, Jotam verwekte Achaz, Achaz verwekte Hizkia, 10 Hizkia verwekte Manasse, Manasse verwekte Amos, Amos verwekte Josia, 11 Josia verwekte Jechonja en zijn broers ten tijde van de Babylonische ballingschap. 12 Na de Babylonische ballingschap verwekte Jechonja Sealtiël, Sealtiël verwekte Zerubbabel, 13 Zerubbabel verwekte Abiud, Abiud verwekte Eljakim, Eljakim verwekte Azor, 14 Azor verwekte Sadok, Sadok verwekte Achim, Achim verwekte Eliud, 15 Eliud verwekte Eleazar, Eleazar verwekte Mattan, Mattan verwekte Jakob, 16 Jakob verwekte Jozef, de man van Maria. Bij haar werd Jezus verwekt, die Christus genoemd wordt. 17 Van Abraham tot David telt de lijst dus veertien generaties, van David tot de Babylonische ballingschap veertien generaties, en van de Babylonische ballingschap tot Christus veertien generaties. Mt 1,1-17 Bekijk de stamboom van Jezus. Onderstreep in de stamboom van Jezus de personen die je kent. Wat weet je over hen? Surfen1 31

>3>> Denk eraan Rachel is een joods meisje. Ze kent veel verhalen over haar voorouders. In de Tenach, het heilige boek van de joden, werden er heel wat opgeschreven. Elk jaar opnieuw worden deze verhalen op feesten verteld. Joden mogen deze verhalen niet vergeten, daarom hangt er aan de deurstijl van joodse huizen een metalen kokertje, de mezoeza. Telkens als Rachel het huis binnengaat, begroet ze de mezoeza met een handkus. In het kokertje zit een klein perkamentje waarop deze tekst staat: Houd mijn woorden dus in gedachten, maak ze u eigen, draag ze als een teken om uw arm en als een band op uw voorhoofd. 19 Prent ze uw kinderen in en spreek er steeds over, thuis en onderweg, als u naar bed gaat en als u opstaat. 20 Schrijf ze op de deurposten van uw huis en op de poorten van de stad. Dt 11,18-20 18 Deze tekst vind je ook in twee kleine doosjes die vastgemaakt zijn aan de tefilin, de gebedsriemen. Als joden bidden, binden ze (zeker bij het ochtendgebed) de gebedsriemen aan. De ene wordt aan de linkerbovenarm gebonden en komt bij het bidden dicht bij het hart te liggen. De andere komt op het voorhoofd. Rachel vertelt dat haar voorouders heel lang geleden, toen de tempel er nog was, de eerste vruchten van de oogst in de tem pel offerden. Hierbij zegden ze deze tekst: Mijn vader was een zwervende Arameeër. Hij trok naar Egypte en woonde daar als vreemdeling met een handvol mensen, maar ze groeiden uit tot een zeer groot en machtig volk. 6 De Egyptenaren begonnen ons slecht te behandelen: ze onderdrukten ons en dwongen ons tot slavenarbeid. 7 Toen klaagden we de HEER, de God van onze voorouders, onze nood. Hij hoorde ons hulpgeroep en zag ons ellendig slavenbestaan. 8 En de HEER bevrijdde ons uit Egypte, met sterke hand en opgeheven arm, op angstaanjagende wijze, met tekenen en wonderen. 9 Hij bracht ons hierheen en gaf ons dit land, dat overvloeit van melk en honing. 10 HEER, hierbij breng ik u de eerste opbrengst van het land dat u me gegeven hebt. Dt 26,5-10 32 WONDER ZIEN

Om thuis te komen in de wereld van rituelen en symbolen, kijk je best in Blikverruimer. Wat mogen de joden niet vergeten? Welke rituelen onderhouden ze daarom? 1 2 Dt 26,5-10: een verhaal om niet te vergeten. > Wie was die vader? Hoe werden ze na een tijd in Egypte behandeld? Welke twee bekende personen worden in het verhaal niet bij naam genoemd? _ Wie vroegen ze om hulp? _ Welke hulp kregen ze? Waarom mogen ze dit verhaal niet vergeten? Geef een veel voorkomend ritueel bij christenen dat ook naar een belangrijke gebeurtenis verwijst. Surfen1 33

1 >3* Mijn levensverhaal >1>> Kijk op het leven A 2 3 4 B 5 6 C D 7 8 34 WONDER ZIEN

1 Bekijk de foto s van de verschillende levensfasen en noteer ze in de tabel hieronder. levensfasen 1 2 3 4 5 6 7 8 2 Niet alle mensen kijken op dezelfde manier naar het leven. In de tekeningen herken je enkele zienswijzen. Vul aan. A Het leven is als een B Het leven is als een C Het leven is als een D Het leven is als een Voeg er zelf nog enkele aan toe. > Het leven is als een > Het leven is als een > Het leven is als een Welke kijk heb jij op het leven? Kleur het bolletje dat jouw visie het best weergeeft. 3 Elke godsdienst heeft een eigen kijk op het leven. Omcirkel de juiste letter. christenen voorstelling A B C D joden voorstelling A B C D moslims voorstelling A B C D 4 Er zijn mensen die geloven in reïncarnatie, dit wil zeggen dat ze geloven dat ze na de dood opnieuw geboren worden. Dat gebeurt ontelbare keren, tot ze voldoende goed geleefd hebben. Dan wacht hen het Nirvana, de verlossing. Welke gelovigen kijken op deze manier naar het leven? voorstelling A B C D 5 Welke voorstelling heeft een atheïst (iemand die niet in God gelooft) van het leven? voorstelling A B C D Surfen1 35

>2>> Rituelen aan het begin > Bij de christenen Een parochieploeg vroeg aan tekenaar Geert Desutter om de kaft van een doopselboekje te tekenen. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 36 WONDER ZIEN

1 Welke strips passen bij welke leeftijdsfase? Sommige strips passen bij meerdere leefijdsfasen. Leg de link tussen enkele strips en leeftijdsfasen. strip past bij levensfase(n) 2 Welke strips passen het best bij jullie leeftijdsfase? Leg uit. Nummers, omdat 3 Waarom passen strip 6 en 7 goed bij elkaar? 4 Waarom eindigt de tekenaar met bijna dezelfde tekening 12 als bij het begin 1? 5 Welke tekening geeft het best de betekenis van het doopsel weer? Leg uit waarom. 6 Vul de tabel in. symbolen uit het doopsel betekenis 1 2 3 Surfen1 37

> Bij andere godsdiensten * Bij de joden Op de achtste dag na de geboorte van een jongetje is er een groot feest en wordt hij besneden. Tijdens de besnijdenis in de synagoge of thuis bidt de vader: Geprezen is de Heer die ons geheiligd heeft. Hij heeft ons bevolen het kind in het verbond van Abraham op te nemen. De aanwezigen antwoorden: Moge hij verder opgroeien tot een volgeling in de Thora en tot een mens die goede daden verricht. Na de besnijdenis spreekt de mohel (de besnijder) een zegenspreuk over een beker met wijn en krijgt de baby zijn Hebreeuwse naam. Enkele druppels van de wijn worden op zijn lippen gelegd, en daarna kan het feestmaal beginnen. Het jongetje krijgt heel wat geschenken. Bij een meisje maakt de vader de geboorte en de naam bekend op de eerste sabbat na de geboorte. * Bij de moslims Meteen na de geboorte fluistert de vader een gebed in het rechteroor van het kind en daarna in het linkeroor. Zo hoort de baby voor de eerste keer de naam van Allah. De zevende dag vieren ze het feest van de naamgeving. Om een naam te kiezen maakt de moeder een lijst van mensen die voor de moslims heel belangrijk zijn. Denk maar aan Mohammed, Omar en Ali. Als de keuze gevallen is, wordt de naam van het kind openbaar gemaakt en wordt er de hele dag gevierd. Soms wordt er een schaap geofferd. Het schaap wordt dan lekker bereid voor het feestelijk familiemaal. De rituelen verschillen per land. De besnijdenis van de jongen volgt pas later, meestal tussen vier en acht jaar. * Bij de hindoes Op de twaalfde dag na de geboorte krijgt de baby een naam. De naam is verbonden met goden of godinnen uit de hindoewereld. Rond de leeftijd van een jaar scheren ze het hoofd ritueel kaal. In de viering is er eerst de reiniging van de aanwezigen. Ze brengen water aan op de ogen, de neus en de mond. Dan volgt het vuurritueel. De hindoepriester legt een vuurtje aan waarin de aanwezigen kruiden offeren. Ten slotte wordt het hoofdhaar van het kind afgeschoren en begraven. In India wordt het in een heilige stroom geworpen. Door het wegscheren van het hoofdhaar wordt de onreinheid, die het kind bij de geboorte kreeg, weggenomen. 1 Onderstreep bij elke godsdienst de rituelen. 2 Maak de juiste combinatie. Rituelen: gebed fluisteren in het oor van het kind [1]; besnijdenis op de achtste dag [2]; hoofd kaal scheren [3]. Betekenissen: onreinheid wegnemen [a]; tonen dat Allah belangrijk is [b]; opnemen in het verbond met Abraham [c]. ritueel betekenis godsdienst 38 WONDER ZIEN

>3>> Op de drempel > Het verhaal van de vleermuis Waarom moet ik eerst loslaten? vroeg de kleine vleermuis aan zijn moeder. Om te kunnen vliegen, zei moeder zacht. Ze hingen beiden aan een lange tak. De kleine vleermuis werd bang en zijn klauwtjes grepen radeloos om het veilige hout. Wil je onder de sterren leven? vroeg moeder. Ja, antwoordde de kleine vleermuis. En vrij zweven in de lucht? Wil je wentelen en buitelen, hoog boven de bomen en de wereld? vroeg moeder ook nog. Ja, ja maar waarom moet ik loslaten en vallen? steigerde de kleine. Zo zijn we geschapen, glimlachte moeder vleermuis, het kan niet anders. De tak werd een grillige, naakte arm in het bleke licht van de maan. Het jonge vleermuisje keek onder zich: het rilde om die vreemde, duistere afgrond, waaraan het zich moest toevertrouwen. Kan ik niet vliegen van hieruit naar de sterren toe, probeerde de kleine. Neen, zei moeder. Ik heb het je al gezegd. Kom, laat nu de tak maar los en val. Dan zal de harde grond me doden, riep de kleine angstig uit. Je moet het maar heel even doen en rustig je vleugels uitspreiden. Laat los, mijn zoon en vlieg, zei moeder zacht. In een flits was moeder verdwenen. Ze viel in de gapende duisternis onder de tak. Van heel ver hoorde de kleine vleermuis haar roepen: kom! Toen dacht hij aan niets meer. Hij was alleen. De tak werd koud, alles was zo vreemd. Nog even klemde hij zich vast om het vertrouwde hout een laatste keer te voelen. Toen liet hij los met een gil van angst. Hij suisde omlaag en dacht dat hij stierf. Hij viel steeds sneller en de donkere grond die hem zou doden, was dichtbij. Maar toen opende hij zijn vleugels en keek omhoog. Hij was licht en vrij: de nacht tilde hem op en droeg hem tot ver over de bomen. Hij wentelde en buitelde van vreugde. Toen voelde hij voor het eerst de hemel. De sterren straalden van blijdschap omdat hij leefde. Vliegen deed hij en of hoog boven de wereld. 1 Onderstreep in het verhaal de belangrijkste vraag. 2 Toon aan dat het verhaal van de vleermuis ook jouw verhaal is. vleermuis ik drempel gevoelens twee belangrijke houdingen steun van Surfen1 39

3 Elke leeftijdsfase heeft zijn eigen drempels. Geef bij de onderstaande fasen een drempelervaring. 40 WONDER ZIEN

> Drempelrituelen * Inwijding in de stam Bij sommige Afrikaanse of Indiaanse stammen worden kinderen als ze 10 à 12 jaar zijn, een tijdlang uit hun omgeving gehaald en afgezonderd. Van een leermeester krijgen ze dan onderricht in de geschiedenis, godsdienst en gewoonten van de groep. In verhalen leren ze de oorsprong van de stam kennen en worden de eigen spelregels duidelijk gemaakt. Vaak wordt er contact gezocht met de goden, de geesten of de gestorven voorouders. Soms gebeurt dat met offers of met de hulp van muziekinstrumenten die de stemmen van de geesten of de voorouders weergeven. Tijdens een inwijdingsritueel sterven de jongeren als kind en worden ze als volwassene herboren. Soms wordt ook letterlijk gezegd: Het kind is dood. De man (of vrouw) is geboren. Vaak worden allerlei symbolen gebruikt om aan te tonen dat het kind tijdens het ritueel gestorven is. Er worden bijvoorbeeld speelgoedjes of typische voorwerpen uit de kindertijd vernietigd. De jongeren krijgen ook seksuele voorlichting en ze worden voorbereid op hun taak als man of vrouw. Ze leren welke belangrijke rol de vruchtbaarheid in het leven van de mens en de natuur speelt. Jongeren kunnen er niet alleen hun kennis trainen, maar ook hun behendigheid en kracht. Bij het inwijdingsritueel spelen maskers een belangrijke rol. Ze stellen meestal de voorouders voor die het ritueel komen bijwonen. Voor de kinderen is het vaak de eerste keer dat ze bepaalde geheime maskers te zien krijgen. De terugkeer van de groep van ingewijden naar het dorp wordt overal feestelijk gevierd. Door maskers, feestkledij, sieraden, tatoeages en haartooi laten ze zien dat ze een nieuwe mens geworden zijn. Noteer tien woorden of deelzinnen die aantonen wat het inwijdingsritueel wil uitdrukken. Kies daarna een zin uit de tekst die je als titel kunt gebruiken. Noteer die in het kader. _ Surfen1 41

* Bij christenen, joden en hindoes H e t v o r m s e l Om mij goed voor te bereiden op mijn vormsel ging ik vijf weken lang elke woensdag naar de catechese. Het was een leuke groep van zes vormelingen. We leerden er wat het vormsel betekent: zelf leren leven als christen. We gingen ook naar een rusthuis voor ouderen om daar te helpen. Toen het bijna zover was, maakten we nog de vormselwake mee, als laatste stap naar het vormsel. Op de dag zelf was ik wel wat zenuwachtig. Ik moest voorlezen en er was veel volk in de kerk. Het was er wel prettig en er werd veel gezongen. Toen kwam het moment dat ik door de vormheer werd gezalfd. Mijn doopmeter legde haar hand op mijn schouder. De vormheer heeft me na de zalving gelukgewenst. Er volgde een groot feest, met heel veel cadeaus. Het was een dag om niet vlug te vergeten. (Jolien) B a r m i t s w a Mosje vertelt: ik ben twaalf jaar en woon in Antwerpen. Ik ga naar een joodse school. Volgend jaar, op de eerste zaterdag na mijn 13e verjaardag, vier ik mijn bar mitswa. Volgens de joodse wet ben ik dan volwassen. Die dag word ik in de synagoge opgeroepen om een tekst uit de Thora voor te lezen. Ik ben me hierop hard aan het voorbereiden. Ook op school leer ik de Thora lezen. Soms ga ik met mijn vader mee naar het leerhuis in de synagoge. Na mijn bar mitswa mag ik daar aan de gesprekken en de discussies deelnemen. In de synagoge mag ik, zoals elke volwassene, uit de Thora voorlezen. Van dan af moet ik ook als gelovige leven. Na de dienst vieren we feest met familie en vrienden. Er zal veel volk zijn. Ik kijk er echt naar uit, want ik zal ook veel geschenken krijgen. Maar er is nog iets minder prettigs: ik moet zelf een kleine toespraak houden. Ik durf dat niet goed voor al die mensen en ik weet niet goed wat ik moet zeggen. Ik zal zeker een dankwoord uitspreken en zeggen dat ik mijn best zal doen om te leven volgens de Thora. D j a n e w o f h e t h e i l i g e k o o r d Het leven van een hindoe is doordrongen van godsdienst. Elke leeftijdsfase heeft haar eigen vaste rituelen. Zo zijn er zestien stappen (Sanskaars) voorzien. Wie deze stappen trouw volgt, heeft meer kans op een goede wedergeboorte. De eerste stappen zijn voor de zwangerschap en de geboorte. De tiende stap heet Djanew Sanskaar of het heilige koord. Het is de stap naar de volwassenheid. Sommigen houden dit feest al op tien jaar, maar velen vieren het rond twaalf jaar. Samen met de familie trekt de jongen naar een tempel. Daar wacht een hindoepriester hen op. De jongen gaat tegenover de priester zitten. Tussen hen in staat het heilig vuur. Samen zingen ze gebeden en de priester houdt een vuuroffer. Dan plaatst de jongen een voet op een steen. Hij moet net zo sterk worden als die steen. Hierna legt de priester hem een koord over de linkerschouder. Dat koord is geel, wit of rood. Tijdens het opleggen van het koord moet de jongen de priester nazeggen: Moge dit heilige koord mijn onwetendheid vernietigen, mij een lang leven schenken en mijn begrip doen toenemen. Na het ritueel in de tempel volgt een feestmaal. Voortaan zal de jongen in de leer gaan bij een goeroe of meester. 42 WONDER ZIEN

1 Vergelijk de drempelrituelen bij christenen, joden en hindoes. vormsel bar mitswa djanew leeftijd plaats rituelen oproep 2 Wat wil de cartoonist met zijn cartoon weergeven? Ga je hiermee akkoord? Ja Neen * Feest van de Vrijzinnige Jeugd Kinderen die in het lager onderwijs zedenleer volgen, vieren ook feest als ze twaalf zijn. Dit feest wordt overal op een andere manier gevierd. Toch loopt er een rode draad doorheen al die feesten. De kinderen komen in een versierde zaal met hun ouders en familie samen. Soms wordt in het begin van het feest de fakkel van het vrijzinnig denken door enkele jongeren de zaal binnengebracht. In toneeltjes, animatie, symbolen, poëzie, muziek en dans tonen de twaalfjarigen dat ze afscheid nemen van hun kinderjaren. Ze tonen aan hun ouders wat ze belangrijk vinden in het leven. Er wordt aan de kinderen gevraagd om zelf een goede weg in het leven te zoeken en om verder hun eigen mening te vormen. Er zijn ook bloemen om moeder en vader te danken. Na het ernstige moment volgt dan een receptie of een feestmaal. De rest van de dag krijgen de twaalfjarigen de kans om verder feest te vieren. 1 Onderstreep met een kleur wat de kinderen op dit feest duidelijk willen maken. Onderstreep met een andere kleur hoe ze dit duidelijk maken. 2 Wat is het verschil tussen dit feest en de feesten bij de drie godsdiensten die we daarnet bespraken? Surfen1 43

>4* Leren zien >1>> Zie je al iets > Jezus en zijn leerlingen kwamen in Betsaïda 22 Ze kwamen in Betsaïda. Er werd een blinde bij hem gebracht, en men smeekte hem om de man aan te raken. 23 Hij pakte de blinde bij de hand en bracht hem buiten het dorp. Hij deed wat speeksel op zijn ogen, legde er zijn handen op en vroeg: Ziet u iets? 24 Hij begon weer te zien en zei: Ik zie mensen, het zijn net bomen, maar ze lopen rond. 25 Daarna legde hij weer zijn handen op de ogen van de blinde. Deze sperde zijn ogen open en genas; hij zag alles nu heel helder. 26 Hij stuurde hem naar huis met de waarschuwing: Ga het dorp niet in! Mc 8,22-26 1 In een wonderverhaal zijn er meestal vijf stappen. > Stap 1: zien dat er nood is. > Stap 2: vraag om genezing. > Stap 3: ingrijpen van Jezus. > Stap 4: resultaat. > Stap 5: reactie van de zieke of van anderen. Omschrijf de verschillende stappen in het verhaal. Stap 1: _ Stap 2: _ Stap 3: voornaamste handeling van Jezus: _ Stap 4: _ Waarom komen stap 3 en 4 tweemaal voor? _ Stap 5: zou de blinde gedaan hebben wat Jezus vroeg? Ja Neen Want 44 WONDER ZIEN

2 Hoe kijk je naar de mensen en naar de wereld? Hoe scherp zie jij? > Je krijgt een reeks uitspraken die naar je mening vragen. Kleur de bolletjes bij de uitspraken waarmee je akkoord gaat. > Stel dat je aan Jezus kunt vragen om bij elk onderwerp een wens te doen. Welke wensen krijgen we dan volgens jou? De wereld waarin ik leef 1 Onze maatschappij is erg op geld gesteld. 2 In België krijg je veel mogelijkheden om je te ontwikkelen. 3 In onze maatschappij is godsdienst belangrijk. 4 Bij ons zijn er geen arme mensen. Jezus zou wensen dat _ Tv en internet 1 Alles wat je op tv en internet ziet, is waar. 2 Door tv en internet zijn mensen meer met elkaar verbonden. 3 De mensen gebruiken tv en internet als ontspanning. 4 Door tv en internet kun je ook iets te weten komen over godsdiensten. Jezus zou wensen dat _ Geloven in God 1 Geloven in God kan je rustig maken. 2 Bidden is tijdverlies, je kunt beter de anderen helpen. 3 Als tiener zie ik God anders dan vroeger. 4 Geloven doe je alleen, daarvoor moet je niet met anderen samenkomen. Jezus zou wensen dat _ Inzet 1 Iets gratis doen is naïef; iedereen laat zich toch betalen. 2 Als jongere heb je heel wat kansen om je in te zetten. 3 In God geloven helpt je om je voor anderen in te zetten. 4 Je moet weten dat je beperkt bent en dat je je niet overal kunt inzetten. Jezus zou wensen dat _ Vriendschap 1 Echte vriendschap vind je gemakkelijk. 2 Er is veel vriendschap in de wereld. 3 Je kunt ook vriendschap hebben met iemand van een andere cultuur. 4 Geloven in God heeft niets met vriendschap te maken. Jezus zou wensen dat _ Surfen1 45

>2>> Uit de schaduw In september begon ik in het middelbaar. We hadden een leuke groep, maar er was een jongen die er niet echt bij hoorde. Al vanaf de eerste dag zagen we dat Florian een buitenbeentje was, hij zocht met niemand contact. Op een dag mochten alle leerlingen die een muziekinstrument bespeelden, dat even tonen in de les. Florian zei dat hij piano speelde, maar niemand was geïnteresseerd. Tot hij begon te spelen, toen viel onze mond open van verbazing. Hij speelde zo fantastisch dat iedereen bewondering kreeg voor zijn prestatie. Vanaf dat ogenblik hebben we hem ook aanvaard in onze klasgroep. Justien, een klasgenoot van mij, heeft het heel moeilijk thuis. Daardoor probeert ze vaak aandacht te zoeken, meestal op een negatieve manier. Ze pest voortdurend medeleerlingen, steelt spullen van leerlingen en luistert niet naar de leerkrachten. Niemand kijkt nog om naar haar. Eind mei toonde Justien zich echter van een totaal andere kant. Toen onze leraar vroeg wie het klasfeestje zou organiseren, wou Justien alles voor haar rekening nemen. Ze organiseerde voor de hele klas een barbecue bij haar thuis. Ongelofelijk wat ze voor ons gedaan heeft! Met veel plezier hebben we haar terug aanvaard in de groep. 1 Toon aan dat de kijk van de klas op Florian en Justien veranderde. Florian Justien Eerste kijk op Florian en Justien. Reactie van de klas. Wat laten Florian en Justien zien? Wat is de nieuwe kijk op Florian en Justien? Reactie van de klas. 2 Vind je dat het verhaal van Florian en Justien past bij het evangelieverhaal? Duid je antwoord aan door een passend vak in te kleuren. Verantwoord je keuze. past helemaal past helemaal niet 3 Je kunt de klasgroep vergelijken met een puzzel. Elke leerling is een puzzelstuk. Het komt er allereerst op aan je eigen puzzelstukje te kennen. Teken een puzzelstukje en noteer er een eigen talent of goede eigenschap in. Laat je eventueel helpen door iemand uit de klas, want waarschijnlijk hebben anderen jouw talenten al ontdekt. 46 WONDER ZIEN

>3>> Paulus ziet waar het op aan komt Paulus woonde in Tarsus. Als jonge man studeerde hij in Jeruzalem. Hij leefde helemaal volgens de Thora. Paulus kon het niet verdragen dat er joden waren die Jezus volgden, want volgens hem leefde Jezus niet alle wetten van de Thora na. Daarom zocht hij hen op en vervolgde hen, tot hij zelf gegrepen werd door het licht van de verrezen Heer. Vanaf toen probeerde hij de boodschap van Jezus zo ver mogelijk uit te dragen. Rond het jaar 50 reisde Paulus naar Korinte, een belangrijke Griekse havenstad, om er de boodschap van Jezus te brengen. Sommige mensen geloofden Paulus en er ontstond een kleine groep christenen. Paulus bleef er anderhalf jaar om hen te helpen als christenen te leven. Toen de gemeente (zo werd de groep ook genoemd) sterk genoeg was om op eigen benen te staan, vertrok hij. Hij bleef wel contact houden. Hij hoopte dat de christenen een goede groep zouden vormen. Soms bracht hij hen een kort bezoek of schreef hij een brief. In een van zijn brieven aan de christenen van Korinte schreef hij: Ons lichaam bestaat nu eenmaal niet uit één deel, maar wel uit een groot aantal delen. Stel je eens voor dat de voet zou zeggen: omdat ik geen hand ben, hoor ik niet bij het lichaam. En als het oor zou zeggen: omdat ik geen oog ben, hoor ik niet bij het lichaam. Hoort het daarom niet bij het lichaam? En als het hele lichaam alleen maar oor was, waarmee moet het dan ruiken? Elk deel van ons lichaam heeft zijn eigen plaats. Als nu alle ledematen oog willen zijn, of hand, waar zou dan nog het lichaam zijn? Neen, er zijn veel lichaamsdelen, maar er is maar één lichaam. Daarom kan het oog niet zeggen tegen de hand: ik heb jou niet nodig. En kan het hoofd niet zeggen: voeten, ik heb je niet nodig. Alle delen van het lichaam hebben elkaar nodig. Als één deel blij is, delen alle andere delen in de vreugde. Welnu, zo vormen jullie samen het lichaam van Christus, een groep waar Jezus in leeft en met jullie op weg gaat. Ieder van jullie is een afzonderlijk deel van de groep en iedereen heeft zijn eigen taak. (Vrij naar 1 Kor 12,14-27) 1 Paulus schrijft in zijn brief aan de christenen van Korinte dat ze een hechte groep moeten vormen. Hiervoor maakt hij een vergelijking met een lichaam. In de vergelijking ontdekken we enkele raadgevingen. 1 Dat iedereen een eigen taak heeft. 2 Dat je niet zonder de andere kunt. 3 Dat een leider belangrijk is. 4 Dat iedereen belangrijk is. 5 Dat iedereen een eigen plaats heeft. 6 Dat je met elkaar moet meevoelen. 7 Dat je samen een groep moet vormen. > Zoek deze raadgevingen in de brief van Paulus. Plaats het cijfer van de raadgeving op de juiste plaats in de tekst. > Onderstreep de raadgeving die je niet in de tekst van Paulus terugvindt. Vind je die toch belangrijk? Ja Neen > Kleur het bolletje naast de raadgeving die volgens jou het belangrijkst is voor een goede groepsvorming. 2 Samen geloven in Jezus en leven naar zijn voorbeeld is de basis voor eenheid tussen christenen. Paulus is hiervan overtuigd. Kan leven naar het voorbeeld van Jezus ook helpen voor een goede groepsvorming in de klas? Ja Neen Bespreek. Surfen1 47

> * Kortweg > Deel 1 en 2 * Ongelofelijk * Verbonden in de tijd > Deel 3 * Mijn levensverhaal: Kijk op het leven * Rituelen aan het begin > Deel 3 * Mijn levensverhaal: Op de drempel > Deel 4 * Leren zien En nu OPSLAAN 48 WONDER ZIEN