Verslag 116 Datum 10/05/2016

Adviesraad MILIEURAAD Verslag 116 Datum 10/05/2016 Plaats BIBZAAL Uur 20.00 u Aanwezig Stemgerechtigde leden Buyens Johan, De Block Carine, De Cauwer Patrick, De Meulenaere Marc, Geerts Hector, Jansegers Luc, Jaspers Francine, Raets Bert, Relaes Peter, Slootmans Jean Pierre, Smet André (Bauwens Frank), Thielman Tom, Van Duyse Ivo, Van Puymbroeck Marcel. Waarnemende leden Pascal Buytaert en Harry Caslo. Secretaris Martine De Cock Sprekers en Femke Van De Voorde. Verontschuldigd Stemgerechtigde leden De Windt Corneel, Dhollander Jan, Rombaut Erik, Scheerders Walter, Van Deun Veerle, Vanackere Tine en Vyvey Lut. Waarnemende leden / Afwezig Stemgerechtigde leden De Deckere Eric, De Witte Hugo, Rombaut Francine en Tack Roger. Waarnemende leden Ruts Tom Agenda: - Vorig verslag - Project-MER Natuurontwikkelingsproject De Grote Geule Kennisgeving - Open milieuraad - Honden aan de leiband - Rapport over de vossenlintworm in Vlaanderen - Varia Punt 1 Vorig verslag Besluit: Het verslag wordt goedgekeurd. Punt 2 Project-MER Natuurontwikkelingsproject De Grote Geule Bespreking: Voorstelling van de kennisgeving van het Project MER De Grote Geule. Het krekengebied Grote Geule is aangeduid als natuurontwikkelingsgebied. Dit moet gerealiseerd worden voordat de Antwerpse haven verder kan ontwikkelen. Martin zit in de klankbordgroep en bespreekt de plannen. Zal het afvalwater van Meerdonk nog in de Grote Geule komen? 1

Dat zal dan in de langsgracht komen maar de sanering van de lozing zit niet in het project en zal de gemeente zelf moeten uitvoeren. Wat met de bomen die gehakt worden? Komen die op een andere plaats in dat project terug. En wat is de kostprijs van heel dit project? In het project wordt er niet heraangeplant. We kennen de kostprijs niet. Die bomen zijn belangrijk voor de route van de vleermuizen, die richten zich daarop. Er wordt dan ook gevraagd om te onderzoeken welke invloed dit op de vleermuizen zal hebben. Wordt dat natuurgebied dan ook een dierentuin zoals in de Arenberg. Een draad voor de vossen, een net voor de roofvogels, enz. Gaan de verwachte diersoorten er dan wel komen want in de andere gebieden kwamen ze niet. Waarom breiden ze dan uit met dit natuurgebied, gaan ze het dan nog eens proberen en waarom moet dat dan juist in Sint-Gillis-Waas. De discussie over het al dan niet uitbreiden met dit natuurgebied is reeds gevoerd en werd vastgelegd in het GRUP. Dit gebied was ook reeds ingekleurd als vogelrichtlijngebied. Patrick De Cauwer Als blijkt dat het tegenvalt, kan daarna beslist worden om toch een wandelpad in het volledige gebied te brengen. Johan Buyens Heeft de verhoging van het grondwater invloed op het centrum van Sint-Gillis-Waas? De verhoging van het oppervlaktewater zal wel invloed kunnen hebben en dat moet zeker onderzocht worden. De kreek wordt uitgebaggerd waardoor er meer bergingscapaciteit zal zijn en als er wateroverlast dreigt te komen in het centrum van Sint-Gillis-Waas dan moeten ze op bevel van de burgemeester preventief het peil in de kreek laten zakken. Kan erover gewaakt worden dat de burgemeester het laatste woord heeft want in een natuurgebied heeft ANB het laatste woord, zeker in een broedseizoen. Dat gaan we doen. Marcel Van Puymbroeck 1. Het projectgebied is niet evenwichtig uitgebouwd. Het deel oostelijk van de St-Kornelisstraat, voornamelijk plas en oever is te smal om zowel het habitat plas en oever, zoete weide, riet én recreatie duurzaam uit te bouwen. 2. Twee wandelpaden, één langs beide oevers van de waterplas, is er één teveel. er is te weinig ruimte strookt niet met de IHD. De begeleidende studie vermeldt dat wandelpaden 50 tot 100m van de oever dienen te worden aangelegd. Wandelpaden zo dicht bij de oever zullen de doelsoorten doen afnemen ipv doen toenemen. teveel verstoring van de watervogels op de plas, zeker als er tezelfdertijd aan beide oevers wordt gewandeld. Bij de planning van de wandelpaden is geen rekening gehouden met de verstoringsafstanden bij een aantal vogelsoorten ( Gegevens uit tabel 16 in de Gids voor Vogelonderzoek van Hugh P. Gallacher Deel 2 prisma Pocket 2273, uitgeverij het Spectrum 2

1984. Bij de tabel staat de referentie naar: De Levende Natuur 73 1970 : 86-7). De vluchtafstand voor wilde eend is tijdens de broedperiode maart - juni een 60 tot 80 meter. Voor wintertaling de zomertaling bedraagt de vluchtafstand in dezelfde periode een 30 tot 40 meter. Voor nestelende vogels zoals kievit en grutto bedraagt de vluchtafstand een 100-tal meter. De meeste vogels zijn reeds gealarmeerd wanneer wandelaars binnen een afstand van 100 tot 200 m naderen. Voor de bruine kiekendief die jaarlijks op de Grote Geul broedt vermeldt de tabel geen gegevens. Deze soort is wel gevoelig voor verstoring. Er worden een aantal kostelijke ingrepen gepland om de waterkwaliteit te verbeteren zoals langsgrachten en verwijderen van de sliblaag om terug eenden tijdens het broedseizoen aan te trekken. Tegelijk voorziet men wandelpaden langs beide oevers die de eenden zullen verstoren. De verwachting is dat de IHD s voor eenden niet zullen gehaald worden. teveel onderhoud: maaien, kappen (van boomopslag), garanderen van toegankelijkheid (natte bodem). wandelpad met lus langs de smalle Sint-Kornelisstraat en Lange Nieuwstraat met veel (sluip-) verkeer is gevaarlijk. De aanleg van het N-wandelpad doet een rietzone verloren gaan (VEN-gebied!) Het noordelijk pad is enkel bereikbaar via particuliere eigendommen. Er zijn geen bruggen voorzien voor de onderhoudsmachines. Het jaarlijkse onderhoud van de parallelgracht ter hoogte van de te behouden knotwilgenrij is problematisch. De afvoer van eventuele baggerspecie en riet kan enkel via het geplande wandelpad. De rietkraag langs het noordelijk wandelpad is te smal om voldoende afscherming te bieden tegen verstoring. Het zal ook ongewenste recreatie aantrekken: fietsers, loslopende honden,... ANB heeft de wandelmogelijkheden beperkt in het Groot Rietveld te Kallo. Twee toegangspoorten werden verwijderd om verstoring via deze toegangen te vermijden. We vinden het dan ook eigenaardig dat men op de Grote Geul kiest voor een maximale openstelling die alleen een niet behalen van de IHD s voor plas en oever zal tot gevolg hebben. 3. Een permanent wandelpad langs de zuidelijke oever roept vele vragen op: de zones met riet, zoete weide, wandelpad, langsgracht zijn op vele plaatsen te smal grazende dieren kunnen daar problemen geven tenzij er storende draadafsluitingen worden geplaatst tussen wandelpad en weide. het wandelpad kruist de zone met kruipend moerasscherm. Het effect van het wandelpad hierop is onduidelijk. Bij het ontwerp van het wandelpad langs de zuidelijke oever laat men de wandelaars via de veldweg naar de Lange Nieuwstraat wandelen. Op het onteigeningsplan heeft deze veldweg een nummer van het kadaster 700/02 A en heeft de specificatie weg. De veldweg is eigendom van een zekere Ongenaert. Alleen het einde van deze weg aan de Grote Geul wordt onteigend. Kan er 3

een officieel wandelpad aangelegd worden over particuliere eigendom? En geeft de begrazing (o.a.stier) op de weide naast dit pad geen veiligheidsrisico's voor onvoorzichtige wandelaars? Voorstel: geen permanent wandelpad langs de zuidelijke oever. Enkel toegankelijk onder begeleiding buiten het broedseizoen. 4. De inbuizing van de langsgracht ter hoogte van de zone met A.repens (kruipend moerasscherm) roept vragen op. De grondwerken kunnen de bodem zodanig verstoren dat de plant verdwijnt of niet terugkeert. De werken zullen hier met de nodige zorg dienen te uitgevoerd te worden. 5. Bij de inrichting van de rietzone en de zoete weide ten westen van de St Kornelisstraat zal ook de bloemrijke vegetatie op percelen nrs. A624a en A625a(deel) afgegraven worden. Deze vegetatie omvat tal van bedreigde dijk- en polderplanten (Kattendoorn, Beemdkroon, Echt knoopkruid, St-Janskruid, Wilde pastinaak, Rapunzelklokje, Bevertjes, Wilde peen...) en trekt veel insecten aan. Voorstel: bovenlaag (40cm) van dit perceel gebruiken hogerop in de zoete weide met het oog op de ontwikkeling van gelijkaardige bloemrijke begroeiing van voldoende oppervlakte. 6. De kijkwanden langs het N-pad zijn zuidelijk gericht. Vogelkijkers en -fotografen zullen veel hinder ondervinden van tegenlicht waardoor deze wanden een maat voor niets dreigen te worden. De kijktoren in de vorm van gestapelde containers stoort in het landschap en is door zijn gesloten bouw gevoelig aan vandalisme. 7. De vijf watertapplaatsen zijn niet goed doordacht. Vooral de teelt van bloembollen vraagt mogelijkheden tot beregening. Deze teelt geschiedt ieder jaar op een ander perceel. Voor het sproeien met water worden er verplaatsbare pompen gebruikt met korte aanzuigleidingen waardoor de aftapputten dikwijls te veraf zullen liggen. Kunnen de tulpenkwekers geen water pompen uit de langsgracht? 8. Er is geen toegangsweg door het drassige terrein voorzien voor het onderhoud van de veenlens. 9. De langsgrachten monden uit in de waterloop geheel oostelijk op de grens van het projectgebied. Op deze manier wordt het landbouwwater en huishoudelijk afvalwater uit de Grote Geule gehouden. Dit opzet zal enkel werken bij een waterafvoer richting de Noordzuidverbinding. Lage waterstanden ten westen van het projectgebied zullen de stroomrichting omdraaien en het vervuilde water door de Grote Geule sturen. De parallelgrachten dienen om nutriëntrijk landbouwwater af te leiden. Dergelijke grachten voor landbouwwater horen thuis in landbouwgebied en niet in een erkend natuurreservaat en VENgebied of aan de oevers van een vogelrichtlijngebied. Het is de bedoeling dat deze sloten begroeid raken met riet als buffer en als afscherming van de kreekplas. ER is geen garantie dat het riet op een correcte wijze zal beheerd worden omdat de waterafvoerende functie de voorrang zal krijgen. 10. Het wandelpad en parallelgracht richting uitkijktoren 4

worden om het perceel met kadastraal nr SGW A381w geleid. Nochtans heeft dit perceel voor een groot deel de bestemming natuurreservaat en is het gelegen in het VEN-gebied. Enkele gebouwen op dit perceel zijn niet vergund. De omlegging van de infrastructuur rond dit perceel is erg storend ( te dicht bij de kreekoever), is kostelijk en zal problemen geven bij het onderhoud. Voorstel: dit perceel alsnog gedeeltelijk onteigenen en de niet vergunde gebouwen afbreken? Hector Geerts Is hierover een koninklijk besluit of is Europa machtiger? Er is een GRUP opgesteld en het gewest heeft dan de contouren vastgelegd. De haven wil uitbreiden in natuurgebied en daarom moeten ze eerst nieuwe natuur ontwikkelen. De Kreek wordt verhuurd aan de grote vervuiler Monsanto Dit zal ook stoppen. Waarom komt die gracht aan de buitenzijde? Marcel Van Puymbroeck Natuur wil dit zodat de uitloging van de landbouwgronden niet meer in de Grote Geule komt. Wij als landbouwers moeten dan wel elk jaar dat vuil slib aanvaarden? Er kan een erfdienstbaarheid opgesteld worden om het ruimen uit te voeren daar de grachten volle eigendom zijn van het natuurgebied, is het aan te raden om het slib en het riet af te voeren en zeker niet op de landbouwpercelen te deponeren. Waar de wateronttrekkingspunten gerealiseerd worden zouden we voorstellen om ook fytobakken te plaatsen voor het vullen van de sproeitoestellen. Ivo Van Duyse De totale kostprijs van dit project boeit mij wel. Carine De Block Wie zal dit allemaal onderhouden? ANB zal dit doen. Hector Geerts Het investeren in drainage van de landbouwgronden wordt dat dan ook gecompenseerd? De drainage zal daarin kunnen. Zou het onderzocht kunnen worden of ze de langsgracht waterhoudend kunnen maken bijvoorbeeld met een stuw zodat aan ieder perceel water kan opgepompt worden. Wat met de drainage van de percelen tussen de Polderstraat en De Klinge? En wat met de schade van de vogels aan de landbouwgewassen? Die drainages zitten er niet in. Daarvoor kan je een schadeclaim indienen bij ANB. Waarom betalen ze niet beter gewoon de schade uit in plaats van het telkens te komen vaststellen? Daar het vaststellen meer kosten dan het uitbetalen. Het moet gecontroleerd worden. Bij grondverzet zouden we toch willen vragen van de goede grond ter plaatse te houden voor de mogelijke ophoging van de plaatselijke percelen. Het moet dan wel echt de goede grond zijn want we hebben in het verleden wel al andere praktijken gezien. Kan het gebied vos proof ingericht worden. 5

Harry Caslo Pascal Buytaert Gaat de grond via de Molenhoekstraat afgevoerd worden. We hebben als gemeente gevraagd om niet door de dorpskernen te rijden. Er zal ook een beschrijving van de wegen moeten gebeuren en die moeten terug hersteld worden. Het traject zal waarschijnlijk via de Sint-Kornelisstraat en Lange Nieuwstraat zijn. Besluit: De milieuraad brengt een advies uit waarin gevraagd wordt om rekening te houden met alle hierboven vermelde opmerkingen. Deze moeten onderzocht worden en beantwoord worden in het MER rapport. Punt 3 Open milieuraad Bespreking: Secretaris De milieuraad heeft keuze tussen 2 bedrijfsbezoeken: 1. Indaver in Willebroek Bezoek aan de PMD sorteerlijn 2,5 u 2. Group op de Beeck in Kallo Bezoek aan de vergistingsinstallatie, verwerking van organische reststromen tot energiemixen, enz. 2 à 3 u Besluit: De milieuraad kiest voor een bezoek aan Group op de Beeck in Kallo. Dit wordt verder uitgewerkt. Punt 4 Honden aan de leiband Bespreking: Ivo Van Duyse We blijven ondanks het verbod loslopende honden zien. Zowel groot als klein. Kan er nog eens aan de politie gevraagd worden om hieraan meer aandacht te schenken. Kunnen de wijkagenten daarop niet meer toezicht houden. Er kan misschien op de palen van de fruitroute verbodsbordjes geplaatst worden. Aan het infokantoor van De Route zou de aandacht hierop kunnen bevestigd worden. Wat ook een groot probleem is dat de honden hun behoefte doen op het gras en dat de baasjes soms dan ook nog de plastiek zakjes laten liggen. 6

Besluit: De milieuraad vraagt om dit nogmaals door te geven aan het politiecollege om hierrond nog eens te werken zodat dit probleem opgelost wordt. Punt 5 Rapport over de vossenlintworm in Vlaanderen Bespreking: Ivo Van Duyse Het probleem van de vossenlintworm blijft aanhouden. De vossen zijn exponentieel in aantal toegenomen. De vraag wordt dan gesteld of het niet tijd geworden is om die in aantal te verminderen. Binnen Natuurpunt zeggen de specialisten dat indien men ze wil inperken, dan meteen een andere vos dat territorium inneemt. Marcel Van Puymbroeck De vos was volledig verdwenen en nu komt hij terug. Een vos komt naar daar waar hij voedsel vindt. Luc Jansegers Men heeft lang geprobeerd om vossen af te schieten in de Ardennen om de hondsdolheid in te perken. Als je een vacuüm creëert, komen er nieuwe. Men moet zijn kippen beschermen met een hok of goed geplaatste draad zodat de vos er niet aan kan. Marcel Van Puymbroeck Het vossen aantal aan de rand van de stad is groter dan in het platteland en dat is omdat daar meer voedsel te vinden is. Wat is het hoofdvoedsel van de vos dat zijn ratten en muizen. Dus het zijn ook nuttige dieren. We zullen het nog eens bespreken in Mechelen met de specialisten en terug koppelen. Besluit: De milieuraad adviseert de gemeente om het artikel over de gevaren van de vossenlintworm te herhalen in het gemeentelijk infoblad. Punt 6 Varia Inleiding: voorzitter 6.1. Transitie Bespreking: Pascal Buytaert Er werd een oproep gedaan in het gemeentelijk infoblad of inwoners geïnteresseerd zijn in het oprichten van een transitiegroep. Er zijn 2 reacties gekomen van Femke Van De Voorde en Marleen Noens. Femke is aanwezig en stelt zich voor aan de milieuraadsleden. Transitie is een sociaal gebeuren en in de steden meer ingeburgerd. Femke wil een transitiegroep oprichten maar wil meer kennis op doen. De kennis is er wel onder de milieuraadsleden dus deze groep zou eens moeten samen komen. Femke probeert in mei met een voedselteam in Meerdonk op te starten en koppelt hierna terug aan de milieuraad. Martine 7

zal Femke de gegevens van Marleen doorsturen zodat ze daarbij reeds kan aftoetsen wat haar bedoelingen zijn. Pascal Buytaert Het moet van onderuit groeien daarom hebben we een oproep gedaan in het gemeentelijk infoblad. In het kader van het burgemeesterconvenant zijn dit nu net flankerende maatregelen. Marcel Van Puymbroeck Ik zou een oproep willen doen aan alle milieuraadsleden als ze interesse hebben om hieraan mee te werken of hun kennis willen delen dat ze dit dan laten weten aan Femke op het emailadres: femkevandevoorde@hotmail.com. Carine De Block Femke Van De Voorde Het zou praktisch zijn, mochten we weten bij wie we landbouwproducten kunnen halen. Dit kan ook als actie opgenomen worden in het gemeentelijk klimaatactieplan. Dit kan je vinden op www.rechtvanbijdeboer.be. Maar ik heb de indruk dat niet elke thuisverkoper dit invult. Besluit: Dit punt wordt hernomen op de volgende milieuraad. 6.2. Asbestafbraak in de Hogenakker Bespreking: Dit verlengd weekend is een oude boerderij afgebroken aan de Hogenakkerstraat en volgens mij hebben ze die platen niet met veel zachtheid behandeld. Martine De Cock Raets Maandag hebben we hiervan een klacht aan het loket ontvangen. We hebben de politie er onmiddellijk naartoe gestuurd. Diezelfde dag zijn ze verwijderd. Als men in het weekend dergelijke praktijken ziet dan moet men onmiddellijk de politie verwittigen en niet tot maandag wachten. Overtredingen worden in Sint-Gillis-Waas veel lakser bekeken dan in een stad. Besluit: Kennisname. De volgende vergadering gaat door op woensdag 07/09/2016 in de Raadzaal 8