Te ast Neem mee! Hét blad van het 10 vragen aan Brenda van Gent Muziek op de OK Welke medicijnen gebruikt u? Vondeling Erik Greefkes vertelt: Hij vond in een greppel een pakketje kranten elkom
hart voor de zorg Sommigen spreken van een roeping. Anderen noemen het een voorrecht. Hoe dan ook: de zorg is werk dat je niet alleen met je handen en je hoofd doet. Op een gegeven moment wilde ik toch weer terug naar de basis, de kern van mijn vak Vincent Cliteur is patholoog werkt sinds 2010 in het Westfriesgasthuis. In zijn vak draait het om de vraag: hoe ontstaan ziekten? En hoe kunnen we daar wat aan doen? Als patholoog bestudeer je onder de microscoop weefsel en cellen van patiënten. Steeds weer vraag je je af of dat wat je ziet normaal is of een ziekte, en wat voor ziekte dat dan is. Pathologen bestuderen ook steeds meer de moleculaire structuur van ziekten, meestal beschadigingen in het DNA, het erfelijk materiaal. Er wordt heel veel fundamenteel onderzoek gedaan en gaandeweg is het ook steeds vaker toepasbaar bij de behandeling van verschillende vormen van kanker. Ons laboratorium (Symbiant) beschikt over de modernste apparatuur voor het onderzoek van DNA, namelijk Next Generation Sequencing. Dat is een apparaat waarmee we in één keer tientallen oncogenen kunnen bekijken. Dat zijn delen in het erfelijk materiaal die betrokken zijn bij het ontstaan van kanker. Voordat ik patholoog werd, was ik marine-arts. Dat vond ik interessant werk, het was heel dynamisch. Ik ben veel op zee geweest, maar ook met het Korps Mariniers naar Irak uitgezonden. Op een gegeven moment wilde ik toch weer terug naar de basis, de kern van mijn vak. Hoe ontstaan ziekten? Hoe kunnen we daar iets aan doen? Daarom ben ik patholoog geworden. Soms weten we iets niet helemaal zeker. Toch moeten er ingrijpende beslissingen genomen worden, bijvoorbeeld of een patiënt een operatie moet ondergaan. Bij twijfel overleg ik met andere pathologen. Soms stuur ik het materiaal op naar deskundigen op het vakgebied in de hele wereld. 2 Te Gast editie 01 2015
inhoud 8 39 40 10 OP DE COVER: Isabel is geboren in het Westfriesgasthuis. Als kind is ze een paar keer bij de kinderarts geweest. En haar moeder werkt hier. Dus ik kom best vaak in het Westfriesgasthuis. 02 Hart voor de zorg Vincent Cliteur 04 Nieuws 06 Feiten & cijfers 07 Kunst 08 Medisch Wervelkolomchirurgie 10 Tien vragen aan Brenda van Gent 12 Puzzel 13 Culinair Koken met Cees 14 Dossier Medicij nen 16 Wie bent u? 18 De arts-assistent Eveline Baerends 19 Column Lebby 20 Samen nog beter Fusie met het Waterlandziekenhuis 24 Mijn trots Margreet Roet 26 Je zal het maar hebben Verdachte vlekjes 28 Mijn verhaal 32 In behandeling Chronische bronchitis 36 Wat is dit? 38 Uit de praktijk 39 Op de kiek 40 Hoe gaat zuks 42 Tweets Het Westfriesgasthuis & Twitter 43 Column Annemieke Mols editie 01 2015 Te Gast 3
nieuws Blijf op de hoogte van alle ontwikkelingen Nieuwbouw opgeleverd Op maandag 16 februari heeft aannemer De Nijs de nieuwbouw van het ziekenhuis officieel opgeleverd en overgedragen aan het Westfriesgasthuis. Met zijn eenpersoonskamers, ruime poliklinieken en andere duurzame faciliteiten voldoet de nieuwbouw aan de (comfort) eisen van patiënten nu, maar ook in de toekomst. Hugo Keuzenkamp, lid van de raad van bestuur van het Westfriesgasthuis: Dit prachtige nieuwe gebouw is een heel mooi resultaat van goede samenwerking. De nieuwbouw is gerealiseerd binnen de geplande twee jaar (bouw) tijd én binnen budget, dat is niet altijd meer vanzelfsprekend. Puntjes op de i Vanaf maart wordt nieuwbouw klaar gemaakt voor gebruik. Onze medewerkers gaan aan de slag met het inrichten van de ruimtes, vertelt Keuzenkamp. Apparatuur wordt aangesloten, meubels worden geplaatst en de laatste puntjes worden op de i gezet. Rond april/ mei dit jaar willen we er helemaal klaar voor zijn om de zorgafdelingen te verhuizen en er daadwerkelijk patiënten te gaan behandelen. wfg.nl/nieuwbouw Westfriesgasthuis herdenkt overleden patiënten Afscheid nemen is met dankbare handen weemoedig meedragen al wat waard is niet te vergeten Dietrich Bonhoeffer In maart werd een herdenkingsbijeenkomst gehouden voor nabestaanden van patiënten die in 2014 in het ziekenhuis zijn overleden. Er zijn, in twee bijeenkomsten, 200 mensen verwelkomd die ruim 70 overledenen kwamen herdenken. Tijdens de bijeenkomst was er muziek, een verhaal en gedichten. Ook werden de namen van de overledenen opgelezen. Nabestaanden was gevraagd een bloem mee te nemen ter nagedachtenis. Die bloemen stonden centraal in de bijeenkomst. De mensen konden tijdens het noemen van de naam van hun geliefde de bloem in de vaas zetten. Zo ontstonden er twee prachtige boeketten. Tot slot kon men napraten met elkaar en met een aantal medewerkers van het ziekenhuis. Als geste kregen mensen een zakje vergeet-me-niet-zaadjes mee, gesponsord door de Vrienden van het Westfriesgasthuis. Nieuwe technologie voor analyse kanker Medisch Centrum Alkmaar, Gemini Ziekenhuis, Waterlandziekenhuis, Westfriesgasthuis en Zaans Medisch Centrum beschikken sinds dit jaar over de Next-Generation Sequencing technologie. Met deze technologie kan de behandeling van onder andere long- en darmkanker nauwkeuriger op de patiënt worden afgestemd. De Noord- Hollandse ziekenhuizen zijn de eerste niet-academische ziekenhuizen in Nederland die met deze technologie werken. De Next-Generation Sequencing screent gericht op afwijkingen (mutaties) in Verhuisbericht voor zwangeren in Hoorn Vanaf april worden alle verloskundige controles van Eva van Hoorn en het Westfriesgasthuis verricht in een gezamenlijke locatie aan de Maelsonstraat 9. In dit pand houden zowel verloskundigen van Eva van Hoorn als onze gynaecologen spreekuur. Ook zwangerschapsecho s worden voortaan vanuit deze locatie aangeboden. Alles op één locatie Het ziekenhuis en de verloskundigenpraktijk zijn vanaf de nieuwe locatie intensiever gaan samenwerken. Op deze manier bundelen het genetisch materiaal (het DNA) van tumorcellen. Met de technologie kunnen in korte tijd, met weinig materiaal, veel genetische afwijkingen tegelijkertijd worden opgespoord. Bovendien is het mogelijk om snel in te spelen op nieuwe ontwikkelingen, omdat de test makkelijk kan worden uitgebreid met nieuwe mutaties in andere genen. Behandeling op maat De technologie is door pathologielaboratorium Symbiant samen met Holland Health en de afdelingen pathologie en medische we onze zorg, expertise en onze verschillende invalshoeken. Dat doen we uiteraard voor de zwangeren in Hoorn, zij staan centraal, zegt Susanne Jumelet, verloskundige bij Eva van Hoorn. Veel voordelen zijn misschien niet direct zichtbaar, zoals de korte lijnen onderling en het structurele overleg waarbij zwangeren besproken worden, vertelt gynaecoloog Jantien Boomgaard. Wel is direct zichtbaar dat zwangere vrouwen in Hoorn genetica van het UMC Utrecht geïmplementeerd. Door de mutaties in het DNA inzichtelijk te maken, kunnen we de verschillende kankersoorten veel preciezer differentiëren, vertelt John Hinrichs, klinisch moleculair bioloog bij Symbiant. Deze mutaties kunnen de werking van bepaalde medicijnen voor patiënten met bijvoorbeeld long- of darmkanker voorspellen. Dat zorgt ervoor dat medicatie gerichter is toe te dienen. We zijn er trots op dat we deze techniek kunnen gebruiken. Het biedt patiënten een behandeling op maat. besluit Hinrichs. voortaan alles op één locatie hebben: niet alleen de verloskundige consulten zowel met gynaecologen als met verloskundigen, maar ook de echoscopieën, de voorlichting en zwangerschapscursussen. Aan de locatie van de bevallingen zelf verandert niets: dat kan gewoon thuis of in het ziekenhuis. wfg.nl/verloskundigcentrum Röntgen voor Enkhuizen Goed nieuws voor de inwoners van Enkhuizen en omstreken. Het röntgenapparaat voor het gezondheidscentrum Molenweg wordt aangeschaft. Hugo Keuzenkamp, lid van de raad van bestuur van het Westfriesgasthuis, kondigde dat aan tijdens het benefietdiner voor Draag Bij in de sfeervolle Westerkerk van Enkhuizen. Het volledige aanschafbedrag is nog niet behaald, maar ik heb er alle vertrouwen in dat dit de komende tijd alsnog wordt gerealiseerd. Applaus Om dat vertrouwen nog eens extra te bestendigen werd tijdens het benefietdiner een cheque van het Diagnostisch Centrum West-Friesland overhandigd, ter waarde van 5.000,-. Dat bedrag werd ter plekke verdubbeld door de radiologen van het Westfriesgasthuis. Trots Burgemeester Jan Baas is trots op Enkhuizen. Enkhuizen is geen grote stad, maar wel groots in haar betrokkenheid en ondernemerschap. Met de komst van de röntgen zal de gezondheidszorg in de regio nog beter worden. Dit is een aanwinst die niet mogelijk was geweest zonder de inzet van onze inwoners en bedrijven. De aanschafprocedure beslaat naar verwachting ongeveer zes maanden. Tijdens die periode wordt nog hard gewerkt om het resterende bedrag bijeen te krijgen. 4 Te Gast editie 01 2015 editie 01 2015 Te Gast 5
FEITEN & CIJFERS OVER HET ZORGINFORMATIEPUNT Per dag zijn er ongeveer Het zorginformatiepunt voor DVD s met daarop (ZIP) is in het ziekenhuis beeldmateriaal, zoals een centraal punt voor Op een drukke dag melden zo n röntgenfoto s of een patiënten, hulpverleners en 120 2 aanvragen MRI-scan. Zo n DVD anderszins geïnteresseerden. kost 12,50. patiënten zich bij het ZIP voor een inschrijving of het aanpassen van hun Het ZIP beheert gegevens. WIST U DAT? Gemiddeld gaat het om 70 vragen per dag. De afgelopen maanden lag dat gemiddelde hoger omdat patiënten behoefte hadden aan 850 verschillende folders van meer dan 40 medisch specialismen. Via de mail zijn er in 2014 informatie over de zogenaamde 82 complimenten budgetpolis. binnengekomen. Er worden veel vragen aan het ZIP gesteld. Dat gebeurt aan de balie of telefonisch. De vragen gaan over uiteenlopende zaken. Zoals de zorgverzekering, patiëntenfolders, hulp bij het aanvragen van medische gegevens, Per maand vragen gemiddeld 50 patiënten om een kopie van hun medisch dossier. In 2014 was dat een totaal van 608 aanvragen. eerste klachtenopvang en bemiddeling, etc. wfg.nl/zorginformatiepunt 6 Te Gast editie 01 2015 006_feiten_cijfers.indd 6 02-04-15 14:51
kunst Titel De Visionair-Low Techniek Acryl op doek Kunstenaar Simone Tuinenburg Info simone.tuinenburg.nl, kunstenaarsvereniging De Boterhal editie 01 2015 Te Gast 7
medisch Tim Jiya en Eric Kraaneveld Tot nu toe was deze zorg vooral geconcentreerd in de regio Amsterdam Wervelkolomchirurgie van academische kwaliteit Sinds januari werkt het Westfriesgasthuis nauw samen met het VU medisch centrum in Amsterdam op het gebied van wervelkolomchirurgie. Direct gevolg is dat patiënten met complexe aandoeningen aan de wervelkolom nu in Hoorn terechtkunnen voor academische zorg. een patiënt met een versleten heup in het Westfriesgasthuis komt, zijn er zes Als orthopeden om een mening over zijn situatie te geven. Dat is goed, want dat leidt tot betere kwaliteit van de zorg, begint Eric Kraaneveld, orthopedisch chirurg in het Westfriesgasthuis. Voor problemen aan de wervelkolom was ik er alleen. Om ook de kwaliteit en de continuïteit van deze complexe zorg te waarborgen, gingen we op zoek naar een mogelijkheid om met andere deskundigen op het vakgebied samen te werken. De samenwerking betekent concreet dat Tim Jiya, orthopedisch chirurg in het VU medisch centrum, een dag in de week naar Hoorn komt om samen met collega Kraaneveld spreekuur te houden en operaties uit te voeren. Een van de speerpunten van de samenwerking is uitzaaiing van kwaadaardige aandoeningen in de wervelkolom. Dat is pijnlijk voor de patiënt, bedreigt zijn vermogen om te bewegen en kan leiden tot verlammingsverschijnselen, licht Kraaneveld toe. Jiya: Sinds het VU medisch centrum en het Westfriesgasthuis samen drie bestralingsunits in Hoorn hebben staan, komen hier meer patiënten met kwaadaardige aandoeningen naartoe. Daardoor zien we ook een toenemend aantal mensen met uitzaaiingen in de wervelkolom. De behoefte aan deze zorg is dan ook extra groot geworden. Een tweede speerpunt is poliklinische zorg voor kinderen met scoliose, een zijdelingse verkromming van de wervelkolom. Tot nu toe was deze zorg vooral geconcentreerd in de regio Amsterdam, zegt Jiya. Het betreft langdurige zorg die doorgaat tot een kind uitgegroeid is en waar kinderen met hun ouders, afhankelijk van de behandeling, minimaal drie keer per jaar voor naar Amsterdam moesten. Nu ze hiervoor in Hoorn terechtkunnen, scheelt dat dus veel reistijd, terwijl dezelfde zorg wordt geboden en dezelfde protocollen worden gehanteerd. Daarnaast zijn de wachttijden voor nieuwe patiënten vrij lang, maar nu kunnen ze door deze samenwerking vaak binnen één of twee weken al voor een eerste afspraak komen. Ten slotte behandelt het tweetal ook breuken in de wervelkolom en problemen met de oudere rug, de zogenoemde degeneratieve wervelkolom. Met dat laatste hebben we door de vergrijzing in Nederland steeds vaker te maken, met alle mogelijke afwijkingen die daar het gevolg van kunnen zijn, aldus Kraaneveld. De beide artsen zijn erg tevreden over de samenwerking en krijgen positieve reacties van doorverwijzers zoals huisartsen, oncologen en neurologen. En het allerbelangrijkste: patiënten zijn er blij mee. Kwalitatief goede zorg in de eigen omgeving en korte wachttijden: daar hebben zij rechtstreeks baat bij. 8 Te Gast editie 01 2015 editie 01 2015 Te Gast 9
10 vragen aan Brenda van Gent Mensen kunnen veel meer dan ze zelf denken Brenda van Gent, 42 jaar, werkt als psychosomatisch fysiotherapeut in Hoorn. Ze is gespecialiseerd in chronische pijn, angst en lichamelijk onbegrepen klachten. Ooit is ze begonnen als leerling A-verpleegkundige in het Westfriesgasthuis. 1 Waarom heb je voor dit vak gekozen? Mensen met onverklaarbare lichamelijke klachten vind ik een uitdaging. Als fysiotherapeut miste ik kennis en vaardigheden om mensen met langdurige pijnproblemen en andere klachten zoals vermoeidheid en hyperventilatie (angst) echt goed te kunnen helpen. Door deze specialisatie en steeds blijven bijleren lukt dit beter. 2 Wie was je meest invloedrijke leermeester en waarom? Paul Bindels. Hij was letterlijk een leermeester: docent aan de opleiding. Hij heeft mij kennis laten maken met de cognitieve gedragstherapie en ook geleerd hoe een positieve houding en instelling heilzaam kan zijn voor patiënten. 3 Als je dit beroep niet had gekozen, wat was je dan geworden? Als kind riep ik altijd dat ik patholoog anatoom wilde worden... haha! Een beroepskeuzetest gaf aan dat fysiotherapeut of maatschappelijk werker bij mij zou passen. Kortom, met mensen werken ligt mij wel. 4 Wat was je eerste betaalde (bij-)baan? Tijdens mijn studie heb ik bij een tennis/squashcentrum in Amsterdam als horecamedewerker gewerkt. 5 Wat maakt jouw dag goed? Ik ben een blij mens en eigenlijk al gauw tevreden! Ik ben trots op mijn werk, familie, vrienden en huis. 6 Welke ontdekking zou je leven het meest verbeteren? Ik hoop dat mensen, ieder voor zich, ontdekken dat verdraagzaamheid en tolerantie het leven zoveel rustiger maakt. Dat pijn onvermijdelijk is, maar lijden een optie. Dat mensen veel meer kunnen dan ze zelf denken. 7 Stel je bent zelf patiënt, wat vind je dan belangrijk? Ik hecht veel waarde aan oprechte interesse van een hulpverlener. Afstemming op de vraag waarmee ik zou komen. Ikzelf vind het niet prettig als een hulpverlener mij opdraagt wat te doen, zonder daarbij verdere uitleg te geven. 8 Wat vind je van het Westfriesgasthuis? Het is een modern ziekenhuis. Ik werk fijn samen met diverse medisch specialisten, zoals reumatologen, neurologen, KNO-artsen en anesthesisten. Overleg is makkelijk. Mensen zijn erg toegankelijk. Als patiënt heb ik ook goede ervaringen. 9 Met wie werk je graag samen? Ik werk heel graag samen met mijn collega s van Visser fysiotherapie Hoorn: Angelique, Patrick, Nyske en Monica. 10 Waarom woon je in West-Friesland? Dat doe ik al mijn hele leven. Ik ben opgegroeid in de Wogmeer. Daarna heb ik in Hoorn en Grootebroek gewoond. Het is een mooie streek met nuchtere mensen. Sinds 2014 woon ik in Aalsmeer. Nog net Noord- Holland! Drie dagen per week rij ik naar Hoorn. 10 Te Gast editie 01 2015 editie 01 2015 Te Gast 11
Wegstreeppuzzel Streep alle woorden weg in de puzzel. De letters die overblijven vormen nog een woord. E O R U U T A R A P P A I V P P A T I E N T E N P N O T O E K O M S T N O E P M IJ G R E W R D E C T G A I D C U Z O R G S H E A E U O P I I S N O C L Z N B M F P M E I P I E R W N F A A O T L E R V U T E O M D D I E N N E U S N R I S E U D I I R D N N T L G R S F N E D Z U I N I G N N A G Z I E K B N E D D E B F A C I L I T E I T E N AFDELINGEN APPARATUUR BEDDEN BINNEN BUDGET COMFORT DUURZAAM FACILITEITEN FAMILIE INRICHTEN IPADS KUNST MODERN NIEUWBOUW OPENING OPGELEVERD OP TIJD PATIENTEN RUIMTE SCOPIE SUITES TOEKOMST ZIEK ZORG ZUINIG Stuur de oplossing vóór 1 augustus 2015 naar communicatie@westfriesgasthuis.nl onder vermelding van Puzzel. Onder de goede inzendingen verloten we twee toegangsbewijzen voor Cinema Oostereiland. De oplossing van de vorige keer: gastvrijheid De prijswinnaar is Lea Schoenmaker uit Hoorn 12 Te Gast editie 01 2015
culinair Cees Neefjes is in 1981 als leerling-kok in het Westfriesgasthuis begonnen en nooit meer weggegaan. Hij geeft regelmatig kookworkshops aan mensen met een bijzonder dieet. Koken met CEES Tip! Lekker met nasi of bami en Indische groentegerechten. Hoornse lamsfilet met VOC-saus Hoofdgerecht, voor 4 personen 4 lamsfilets à 100 g 50 g margarine 30 g fijngesnedenuien ketjap manis 100 ml water 100 g taugé 10 g aardappelzetmeel Extra nodig vleesthermometer 1 Verwarm de oven voor op 60 C. 2 Bestrooi de lamsfilets met peper en zout. Verhit 25 gram boter in een pan en bak de lamsfilets tot ze van binnen rosé zijn. Gebruik daarvoor de vleesthermometer: bij 60 C is de filet rosé. Leg het vlees enkele minuten in een ovenschaaltje in de voorverwarmde oven. 3 Bak de fijngesneden uien in de resterende boter en blus ze af met een scheutje ketjap en het water. Voeg de taugé toe en laat even meekoken. Meng het aardappelzetmeel met een beetje koud water en bind de saus ermee af. 4 Haal het vlees uit de oven en serveer de saus er apart bij. Bereidingstijd: 20 minuten editie 01 2015 Te Gast 13
dossier Welke medicijnen gebruikt u? Toestemming geven om uw gegevens uit te wisselen Om uw medicatie op te kunnen vragen hebben we uw toestemming nodig. Deze kunt u geven via uw eigen apotheek, in het ziekenhuis of via de website ikgeeftoestemming.nl. Haalt u regelmatig medicijnen bij verschillende apotheken? Geef dan elke apotheek apart toestemming. Wilt u meer weten? Op VZVZ.nl van de Vereniging van Zorgaanbieders voor Zorgcommunicatie is uitgebreide informatie over het LSP te vinden. In uw medisch dossier staat informatie over uw gezondheid. Zorgverleners (artsen, apothekers, fysiotherapeuten, verpleegkundigen, tandartsen) leggen in uw medisch dossier informatie vast. Zoals (verwijs-) brieven van een huisarts of specialist, medicatiegegevens of röntgenfoto s. Een zorgverlener mag alleen informatie uit uw medisch dossier inzien als dat nodig is voor uw behandeling en wanneer u er expliciet toestemming voor heeft gegeven. Ziekenhuisapotheker Bea van der Kleij legt uit waarom het belangrijk is dat uw medicatiegegevens in te zien zijn. Elke apotheek houdt gegevens bij over medicijngebruik van patiënten. Dat doen we om ervoor te zorgen dat patiënten hun medicijnen zo veilig mogelijk kunnen gebruiken, legt Bea uit. Zo wordt bijvoorbeeld gelet of een nieuw medicijn goed samen gaat met de andere medicijnen die een patiënt al gebruikt. Sommige medicijnen gaan elkaars werking tegen, of versterken juist elkaars werking. Ook kunt u sommige medicijnen beter niet gebruiken als u een bepaalde aandoening heeft. Veilig Wat gebeurt er als u onverwacht bij een andere apotheek of arts moet aankloppen? Of als u naar het ziekenhuis moet? Dan is het erg belangrijk dat het ziekenhuis, huisartsenpost en de poliklinische en dienstapotheek (Maelsonapotheek) van uw medicijngebruik op de hoogte is. Daarom werken apothekers, huisartsen en medisch specialisten in deze regio samen. We kunnen gegevens elektronisch delen via een regionaal beveiligd netwerk: het LSP. Als patiënten bijvoorbeeld bij een dienstapotheek of in het Westfriesgasthuis komen, kunnen we de medische gegevens van hun eigen apotheek opvragen. En nadat we dat hebben gedaan, vragen we u altijd of u de medicatie nog zo gebruikt als we hebben opgevraagd. Dat maakt het goed overnemen van uw medicatie bij opname veiliger en beter, aldus Bea. 14 Te Gast editie 01 2015 editie 01 2015 Te Gast 15
wie bent u? Trudy Keyzer bezoekt het ziekenhuis eigenlijk nooit. Ik ben onverwachts met iemand meegekomen. Op dit moment ben ik hier in de centrale hal aan het genieten van een lekker kopje thee. Om de tijd te doden heb ik een puzzeltje gekocht. Ik wilde weten of ik moest betalen voor een invalideplek en de gastvrouwen hebben mijn vraag snel beantwoord. Super, net als de vele invalideplekken. Chamayla van der Lee is op weg naar de afdeling Gynaecologie voor haar 27-weken echo. Ik ben hier al veel vaker geweest hoor. Ik krijg een tweeëiige tweeling, twee jongetjes. Ik moet nu elke twee weken naar het ziekenhuis ter controle en begeleiding. Leuk om te kijken hoe het met de kleintjes gaat. Omdat ik een tweeling krijg moet ik in het ziekenhuis bevallen, spannend! 16 Te Gast editie 01 2015 editie 01 2015 Te Gast 17
de arts-assistent Eveline Baerends SEH-arts in opleiding In het Westfriesgasthuis worden jaarlijks bijna 50 medisch specialisten opgeleid. Grote kans dus dat u als patiënt te maken krijgt met een Assistent In Opleiding tot Specialist (AIOS). Eveline Baerends zit in het tweede jaar van de opleiding tot SEH-arts. De opleiding tot SEH-arts is vorig jaar gestart in het Westfriesgasthuis en duurt drie jaar. Waarom de SEH? Ik houd van het acute en van de diversiteit van de Spoedeisende Hulp. Er gebeurt altijd wat, van heftige zaken als het reanimeren van een patiënt tot iemand met een verzwikte enkel. Je hebt te maken met alle patiënten, van jong tot oud, van heel ziek tot heel gezond. Daarnaast heb ik een brede interesse en niet specifiek één specialisme dat erboven uitsteekt. Hiervoor heb ik als tropenarts gewerkt wat ook heel breed en acuut is. De spoedeisende-hulpgeneeskunde sluit daar goed op aan. Tropenarts? Dat is iets heel anders. Klopt. Het langst heb ik gewerkt in Zuid- Afrika tegen de grens met Mozambique. Maar ook een periode in Tanzania en Haïti. Dat laatste was voor een choleraproject. In Haïti was de zorg werkelijk dramatisch. En nu weer terug in Nederland? Ja, een groot verschil. Je ziet weer wat hier allemaal wél kan, wat wél goed gaat en wat de mogelijkheden zijn hier. Je hebt hier honderdduizend opties, terwijl je daar soms niet eens een OK hebt waar iemand naar toe zou kunnen. Dat is moeilijk, bijvoorbeeld als je niets kunt doen voor een kankerpatiënt. Aan de andere kant pas je je aan: als het niet mogelijk is leer je het accepteren; als het wel mogelijk is pak je het aan. Waarom het Westfriesgasthuis? De SEH van het Westfriesgasthuis heeft een goede naam. Het is een SEH met veel mogelijkheden waar je veel kunt leren. We maken bijvoorbeeld echo s en doen PSA (redactie: Procedurele Sedatie en Analgesie: een veilige methode om patiënten die een korte pijnlijke ingreep moeten ondergaan adequaat te sederen en pijnstilling te geven). In andere ziekenhuizen is dat nog niet zo. Het is ook een enthousiaste groep mensen: acht SEH-artsen, vier assistenten in opleiding en vier assistenten niet in opleiding tot specialist. De begeleiding is supergoed en uniek; er is altijd iemand op de vloer waarmee je overlegt en je hebt een 1 op 1 supervisie. Daarom kun je zoveel leren; je pikt van iedereen iets anders op. De SEH in één woord? Afwisseling! Dat is ook wat mij zo aantrekt. Om 5 uur heb je geen idee wat er om 8 uur komt. De ene kamer is heel anders dan de andere; je weet nooit wat er achter het gordijn ligt als je het opentrekt. 18 Te Gast editie 01 2015
Hé, wat doe jij nou? Lebby columnzwerfvuil Ik raap dit papier even op. Is dat zo raar? Nou, nee, ja, je werkt toch niet bij de schoonmaak? Nee, dat niet, maar ik vind het zo rommelig staan als er zo n stuk papier op de grond ligt. En ik vind het een heel kleine moeite om het even op te rapen en weg te gooien. Ja, maar ja, dat is toch jouw verantwoordelijkheid niet? Je gaat toch ook niet opereren als er toevallig een patiënt met een blindedarmontsteking op de gang ligt? Nee, dat niet. Maar als ik iemand de weg zie zoeken, vraag ik ook altijd even of ik kan helpen. En ik werk ook niet bij de ANWB of voor TOMTOM. Je bent te goed. Je moet je beperken tot je eigen verantwoordelijkheden. Als je ergens niet voor gekwalificeerd bent én je wordt er niet voor betaald, dan moet je je er niet mee bemoeien. Dat houdt het allemaal zuiver. Ik weet nou niet of ik het daar wel mee eens ben. Als iedereen met oogkleppen op alleen maar zijn eigen straatje veegt, wordt het eromheen een bende. We hebben toch ook een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de tent als geheel? Dat is mij veel te verheven. Schoenmaker blijf bij je leest. Ik doe wat ik weet en ik kan wat ik ken, maar wat een ander doet moet hij of zij maar verantwoorden. Daar ga ik me niet mee bemoeien, laat staan overnemen. Och, als je toch bezig bent, schenk dan voor mij ook even koffie in. Nou, nee, ja, je werkt toch niet bij de schoonmaak? editie 01 2015 Te Gast 19
samen nog beter Fusie met het Waterlandziekenhuis Samen nog beter Voorgenomen besluit tot fusie met Waterlandziekenhuis Het Westfriesgasthuis wil gaan fuseren met het Waterlandziekenhuis in Purmerend. We zijn trots op de zorg die wij patiënten, van jong tot oud, dicht bij huis kunnen bieden. Door te fuseren kunnen we dit ook in de toekomst blijven doen. Bestuursvoorzitters Arno Timmermans is enthousiast over het fusieplan dat door artsen en medewerkers van de ziekenhuizen zelf is opgesteld. 20 Te Gast editie 01 2015 editie 01 2015 Te Gast 21
samen nog beter Fusie met het Waterlandziekenhuis Patiënten kunnen straks nog steeds op alle locaties terecht Beide ziekenhuizen zien kansen om de kwaliteit van onze zorg te verbeteren door kennis en vakbekwaamheid te bundelen. Bovendien kunnen ze door samen te werken bewerkstelligen dat de ziekenhuiszorg in de regio behouden blijft en voldoet aan de landelijke eisen voor diagnostiek en behandeling. Om kwalitatief goede zorg te kunnen bieden, worden sommige behandelingen op één plek geconcentreerd. Specialiseren binnen een vakgebied is nu eenmaal beter te organiseren als je meer artsen hebt, aldus de bestuursvoorzitters. Eén organisatie Als het fusieplan de komende maanden wordt goedgekeurd, dan worden het Waterlandziekenhuis en het Westfriesgasthuis op 1 januari 2016 één ziekenhuisorganisatie. De zorg blijft dichtbij. In Purmerend en Hoorn blijven algemene ziekenhuizen waar patiënten straks nog altijd terecht kunnen voor een consult bij hun specialist. Ook de poliklinieken in Enkhuizen, Volendam en Heerhugowaard blijven open. Veranderingen Patiënten kunnen straks nog steeds op alle locaties terecht voor een consult bij hun specialist. Zowel in Hoorn als in Purmerend blijven een spoedeisende hulp, intensive care en operatiekamers bestaan. Op de locatie Purmerend (nu Waterlandziekenhuis) ligt het accent op veelvoorkomende zorg en behandelingen. Op de locatie Hoorn (nu Westfriesgasthuis) ligt de nadruk op zorg bij ernstige en ingewikkelde aandoeningen en complexe spoedeisende zorg. De mogelijkheid voor een ziekenhuisbevalling verhuist in de loop van 2017 van Purmerend naar Hoorn. Daar zijn 24 uur per dag, 7 dagen per week een gynaecoloog, anesthesist en kinderarts paraat. De begeleiding van zwangerschappen en de nazorg blijft gewoon op alle poliklinieken en dichtbij patiënten mogelijk. Samenwerken Het plan om samen te werken is tot stand gekomen na intensieve gesprekken tussen artsen en medewerkers in de afgelopen twee jaar. Tijdens deze periode is regelmatig gesproken met vertegenwoordigers van patiënten zoals ouderenbonden, cliëntenraden en andere zorgverleners zoals huisartsen en verloskundigen. De ziekenhuizen werkten al onderling samen. Een belangrijk voorbeeld daarvan is het oncologisch samenwerkingsverband Esperanz, dat de oncologische zorg een enorme kwaliteitsimpuls heeft gegeven. Ook het Zaans Medisch Centrum doet daaraan mee. Met het VUmc heeft Esperanz een nauwe samenwerkingsrelatie. In 2013 is het Centrum voor Radiotherapie en Oncologie in Hoorn geopend, waardoor patiënten uit Waterland, West-Friesland en de Zaanstreek minder ver hoeven te reizen voor hun behandeling. Ook op het gebied van dialyse hebben de ziekenhuizen in de vorm van Codia de handen ineengeslagen. Dat samenwerkingsverband heeft ervoor gezorgd dat de reistijd voor dialysepatiënten in de regio Waterland korter is geworden. 22 Te Gast editie 01 2015 editie 01 2015 Te Gast 23
mijn trots Het zijn vaak kleine dingen. Soms grote. Maar iedereen heeft wel iets om trots op te zijn in het Westfriesgasthuis. Dit keer vertelt Margreet Roet waar zij trots op is. Goed afstemmen Margreet werkt als transferverpleegkundige en is daarmee verantwoordelijk voor een goede overgang van de zorg voor een patiënt die na een opname in het Westfriesgasthuis naar huis gaat. Sinds recente wijzingen in de wet is het lastiger geworden om goed af te stemmen en zorg over te dragen als een patiënt naar huis gaat. Daar hebben Margreet en haar collega s van andere zorginstellingen een oplossing voor gevonden. Margreet: In het ziekenhuis kan een patiënt meer zorg nodig hebben dan thuis, maar ook andersom is mogelijk. Goede afstemming en inschatting voordat iemand naar huis gaat, is erg belangrijk. Per 1 januari 2015 valt de verpleegkundige thuiszorg onder de ziektekostenverzekering. Nu de zorgverzekeraars hierover gaan, komt deze opdracht direct bij de wijkverpleging terecht. Hierdoor dreigde de belangrijke schakel te verdwijnen die de transferverpleegkundige bij de zorgoverdracht vormt. Binnen vier dagen In West-friesland is het convenant transferverpleegkunde in het leven geroepen. Het is een landelijk vrij unieke vorm van overdracht van zorg, juist omdat in dit convenant is opgenomen dat de zorg voor de patiënt thuis goed geregeld moet zijn. Gegarandeerde zorg binnen vier dagen, waardoor de patiënt met een gerust hart naar huis gaat, omdat men weet waar hij of zij thuis aan toe is, aldus Margreet. Patiënt merkt niets Een belangrijk initiatief, maar wat merkt de patiënt van deze verandering? Niets, en dat is nou juist het mooiste. Ondanks de veranderde wet- en regelgeving garanderen wij goede zorg voor de patiënt, ook in de thuissituatie. Daar gaat het ons om. Het is ons samen met de zorgverzekeraar gelukt om dit zo te regelen. Daar zijn we trots op. 24 Te Gast editie 01 2015 editie 01 2015 Te Gast 25
PIJLER JE ZAL HET MAAR HEBBEN... Verdachte vlekjes Een West-Friese wijsheid zegt: t is vezellef gekomme; t zal vezellef wel overgaan. Maar helaas gaat dat niet in alle gevallen op. Via allerlei media worden we al gewaarschuwd voor vlekjes die groeien, van vorm of kleur veranderen of gaan bloeden. Dat kan een signaal zijn voor een ernstige, kwaadaardige huidaandoening. Als je daar op tijd bij bent is het vaak goed te genezen. Eerste tekenen Dermatoloog Sabine Neve legt uit: Huidkanker komt vooral voor in het gezicht, bij de oren, lippen, in de nek en op de rug van je hand, maar kan in principe overal op de huid ontstaan. De eerste tekenen zijn vaak plotseling ontstane zweertjes die slecht genezen, wratachtige knobbeltjes of plekjes op de huid die jeuken, gemakkelijk bloeden of van kleur en/of grootte veranderen. Soorten huidkanker De twee meest voorkomende vormen van huidkanker zijn het basaalcelcarcinoom en het plaveiselcarcinoom. Ze ontstaan voornamelijk op middelbare tot oudere leeftijd op plaatsen waar zonlicht het best kan komen, zoals het gezicht. Het basaalcelcarcinoom en het plaveiselcarcinoom zijn de minst gevaarlijke huidkankervormen. Daarnaast zijn er nog melanomen. Die kunnen ontstaan in onrustige moedervlekken of spontaan ontstaan in de gewone huid. Niet alleen groeit die tumor in de huid, maar hij kan zich ook uitzaaien in andere delen van het lichaam. Huidkanker en de zon Huidkanker kan zomaar ontstaan of erfelijk zijn (je loopt meer risico als meerdere familieleden een melanoom hebben gehad). Bovendien kan het veroorzaakt worden door UV-straling. Het is dus belangrijk erg goed uit te kijken met de zon. Zorg dat je niet te lang in de felle zon komt en dat je je goed beschermt met kleding of zonnebrandcrème. Moedervlek of melanoom? Gelukkig worden de behandelmethodes steeds beter. Meer mensen met een melanoom genezen tegenwoordig. Vooral mensen die er snel bij zijn, hebben een goede kans op herstel. Om tijdig in te grijpen, is het wel belangrijk dat je de vlekken op je huid regelmatig controleert. Leer ze daarom herkennen, zodat je weet wat er verandert aan je huid. WIST JE DAT? Onrustige moedervlekken kunnen onderscheiden worden van gewone moedervlekken via de A B C D -regel: Asymmetrisch, Begrenzing, Color, Diameter. De A van Asymmetrisch. Let op of een moedervlek van vorm verandert of asymmetrisch van vorm is. De B van Begrenzing. Heeft de moedervlek onregelmatige randen? De C van Color (kleur). Heeft de moedervlek meerdere kleuren zoals zwart, grijs, blauw, roze of rood, of verandert die in korte tijd van kleur? De D van Diameter. Kwaadaardige moedervlekken ofwel melanomen hebben vaak een doorsnede groter dan 6 mm. Deze tekenen zijn een goede reden om een afspraak met de huisarts te maken. Toch hoeft niet elke onrustige moedervlek met deze eigenschappen per se een melanoom te zijn. 26 Te Gast editie 01 2015 editie 01 2015 Te Gast 27
mijn verhaal Gevonden in een greppel Erik Greefkes werd in 1957 te vondeling gelegd. Hij had een gelukkige jeugd bij zijn adoptiefamilie. Pas een jaar of tien geleden ging hij via het tv-programma Kruispunt op zoek naar zijn biologische moeder. Een hartinfarct was de directe aanleiding. In het ziekenhuis vroegen ze of het erfelijk was. Dat wist ik dus niet. 28 Te Gast editie 01 2015 editie 01 2015 Te Gast 29
mijn verhaal O p 13 juli 1957 liep een jongen van zeventien stenen te zoeken in een weiland aan de rand van Amsterdam. Toen hij achter een hoop grond een baby hoorde huilen, vond hij in een greppel een pakketje kranten. Hij maakte het open en zag een baby. Dat was ik dus. Ik was onderkoeld en de navelstreng zat om mijn nek, waardoor ik bijna stikte. Een fietser die langskwam waarschuwde de politie en even later brachten ze me met een politieauto naar het ziekenhuis. Daar zei de dokter dat ik ongeveer twee uur oud was. De jongen deed aangifte van mijn geboorte en stond erop dat ik de namen Frits Frerik Greefkes kreeg, vernoemd naar hemzelf en zijn vader. Zijn ouders adopteerden me en ik werd deel van het gezin. De eerste zeven jaar woonden we in Amsterdam-West, daarna verhuisden we naar Hem. Ik had heel lieve ouders. Stiefouders natuurlijk, maar ze waren net zo lief als gewone ouders en deden alles voor me. Ja, ik heb een perfecte jeugd gehad. Niemand deed trouwens geheimzinnig over mijn verleden. Ik groeide op met de wetenschap dat ik gevonden was en had daar zelf ook geen problemen mee. Als klein jongetje was ik er zelfs trots op: ik zei tegen andere kinderen dat ik iets bijzonders had, want ik was gevonden en zij niet. Toen ik een jaar of vijftien was, praatte ik er niet meer zo open over. Bij het trouwen kwam het wel naar voren, toen ik mijn geboorteakte moest opvragen, maar ik was er verder niet zo snel mee naar buiten gekomen als ik geen hartproblemen had gekregen. Dat gebeurde nadat in relatief korte tijd mijn beide stiefouders overleden, en niet veel later ook mijn stiefbroer die mij destijds had gevonden. Toen begonnen de klachten: ik had last van hoge bloeddruk, sliep slecht en kreeg uiteindelijk twee keer een hartaanval. In het ziekenhuis vroegen ze: is het erfelijk? Nou, dat wist ik dus niet! Antwoorden zoeken Naar aanleiding daarvan wilde ik toch graag een paar antwoorden gaan zoeken. In het televisieprogramma Kruispunt vertelde ik mijn verhaal, in de hoop dat iemand mij meer kon vertellen. Tijdens de opnamen ging ik voor het eerst naar de plek waar ik als baby was gevonden. Dat is inmiddels de woonwijk AmsterdamSlotervaart, maar in 1957 was het een weiland met greppels. Het bracht een heleboel gevoelens naar boven. Onbegrijpelijk dat iemand hier een kind had weggegooid... maar het was gebeurd. Een zware, bittere pil. Het voelde ook alsof ik op een graf stond: als ik niet op tijd gevonden was, was het verhaal immers heel anders afgelopen. Ik had niet veel langer in dat weiland moeten liggen, want een uur later ging het regenen en liep de greppel vol water. 30 Te Gast editie 01 2015 De uitzending leverde niets op en ook na andere pogingen ben ik niets over mijn biologische moeder te weten gekomen. Op het moment werk ik opnieuw mee aan een programma. Daarvoor zijn opnamen gemaakt in het Westfriesgasthuis, waar ik nu onder behandeling en onder controle ben vanwege mijn hartproblemen. Dat programma, van de NCRV, gaat over babyluikjes: plaatsen waar een moeder haar baby veilig te vondeling kan leggen. Gezien mijn verleden ben ik daar een voorstander van. In België en Duitsland bestaat dit al langer en ook in Nederland zijn er nu babyluikjes in een paar steden. Als er door het programma maar één vrouw is die haar kind niet in een container stopt, maar in een babyluikje legt, dan is wat mij betreft het doel al bereikt. hij vond in een greppel een pakketje kranten Medisch dossier Wat ik ook graag zou willen, is dat er in je medische dossier vermeld kan worden dat je een vondeling bent en dat alle zorgverleners met wie je te maken krijgt, dit meteen kunnen zien. Om privacyredenen mag dit niet, maar daardoor krijg ik telkens die vraag of mijn hartproblemen erfelijk zijn en word ik er steeds mee geconfronteerd dat ik dat niet weet. Mijn hart heeft ernstige schade opgelopen door mijn infarcten en de pompfunctie is nu erg slecht. Ik heb een ICD een geïmplanteerde defibrillator en een pacemaker, waardoor hartritmestoornissen onmiddellijk worden opgemerkt en automatisch worden behandeld, zo nodig met een elektrische schok. Het is erg heftig om mee te maken en ik heb wel eens het gevoel alsof ik een tikkende tijdbom ben. Ik word goed ondersteund in het Westfriesgasthuis, maar ik moet ook af en toe naar Utrecht of medicijnen halen bij de apotheek. Het zou fijn zijn als iedereen dan gewoon in mijn dossier kan lezen dat ik niets weet over mijn achtergrond. Niet oordelen Soms neem ik mij voor om mijn verhaal niet meer te vertellen. Het voelt wel eens als een toneelstukje dat ik steeds opnieuw opvoer. De mensen die het horen vinden het heel erg, maar ik leef er al 58 jaar mee. Ieder huisje heeft zijn kruisje, toch? Mijn stiefouders hebben altijd gezegd: je moet niet oordelen, want je weet niet hoe het verhaal in elkaar zit. Daar hadden ze gelijk in. Toch blijft de vraag naar het waarom wel knagen: was ik niet gewenst, speelde er nog wat anders? Ook voor mijn dochter zou ik graag antwoorden willen hebben. Zij is nu zwanger en ook zij en haar kinderen missen een stukje geschiedenis. Ik hoef niet eens per se mijn biologische moeder te ontmoeten, een anonieme brief die vertelt wat er is gebeurd, is ook al goed. Dat zit toch in de mens: het waarom te willen weten editie 01 2015 Te Gast 31