Jaarverslag 2009 Stichting Maartenskliniek Groep & Stichting Sint Maartenskliniek
Inhoudsopgave Voorwoord 9 Deel I Jaarverslag I.1. Uitgangspunten voor de verslaglegging 13 I.2. Profiel van de organisatie 13 I.2.1. Algemene identificatiegegevens 13 I.2.2. Structuur van het concern 14 I.2.2.1. Maartenskliniek Groep 14 I.2.2.2. Sint Maartenskliniek 14 I.2.2.3. Maartenskliniek Woerden BV 15 I.2.2.4. Maartenskliniek Holding BV 16 I.2.2.5. POM BV en Pom Voetzorg BV 16 I.2.2.6. Maartenskliniek Research BV 16 I.2.2.7. Maartenskliniek Onroerend Goed en Exploitatie BV 16 I.2.3. Kerngegevens 16 I.2.3.1. Kernactiviteiten en nadere typering 16 I.2.3.2. Cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten 17 I.2.3.2.1. Nijmegen 17 I.2.3.2.2. Woerden 18 I.2.3.3 Werkgebieden 19 I.2.4. Belanghebbenden 19 I.3. Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap 21 I.3.1. Normen voor goed bestuur 21 I.3.1.1. Raad van Bestuur 21 I.3.1.2. Directie Maartenskliniek Woerden 22 I.3.1.3. Raad van Toezicht 22 I.3.2. Bedrijfsvoering 23 I.3.2.1. Nijmegen 23 I.3.2.2. Woerden 23 I.3.3. Patiëntenadviesraden 25 I.3.3.1. Patiëntenadviesraad Nijmegen 25 I.3.3.2. Patiëntenadviesraad Woerden 26 I.3.4. Ondernemingsraad 27 I.3.4.1. Nijmegen 27 I.3.4.2. Woerden 27 I.4. Beleid, inspanningen en prestaties 28 I.4.1. Meerjarenbeleid 28 I.4.2. Algemeen beleid 31 I.4.2.1. Realisatie Nijmegen 32 I.4.2.1.1. Orthopaediecentrum 32 I.4.2.1.2. Reumacentrum 33 I.4.2.1.3. Revalidatiecentrum 34 I.4.2.1.4. Research Development & Education 34 I.4.2.1.5. Overzicht gerealiseerde doelstellingen 35 I.4.2.2. Realisatie Woerden 37 I.4.3. Algemeen kwaliteitsbeleid 38 I.4.4. Kwaliteitsbeleid ten aanzien van patiënten/cliënten 40 I.4.4.1. Kwaliteit van zorg 40 I.4.4.1.1. Nijmegen 40 I.4.4.1.2. Woerden 40 I.4.4.2. Informatieveiligheid (NEN 7510) 41-3 -
I.4.4.3. Klachten 41 I.4.4.3.1. Nijmegen 41 I.4.4.3.2. Woerden 43 I.4.5. Kwaliteit ten aanzien van medewerkers 43 I.4.5.1. Personeelsbeleid - Nijmegen 43 I.4.5.2. Kwaliteit van het werk - Nijmegen 44 I.4.5.3. Personeelsbeleid en kwaliteit van het werk - Woerden 44 I.4.5.4. Maartensprijs 45 I.4.6. Samenleving 45 I.4.7. Financieel beleid 46 I.4.7.1. Nijmegen 46 I.4.7.2. Woerden 47 I.5. Verslag Raad van Toezicht 49 I.6. Lijst van publicaties 51 I.6.1. Proefschriften 51 I.6.2. Boeken / Hoofdstukken 51 I.6.3. Artikelen 51 I.7. Opleidingen en stageplaatsen 57 I.7.1. Interne (basis)opleidingen die de Sint Maartenskliniek biedt 57 I.7.2. Stageplaatsen die de Sint Maartenskliniek aanbiedt 57 Deel II Algemene gegevens II.1. Vaststelling jaarrekening 61 II.2. Samenstelling Raad van Toezicht, Raad van Bestuur, 62 Directeuren staven en diensten en Medische staf per 31-12-2009 II.3. Overige concern onderdelen 66 II.3.1 Maartenskliniek Research BV 66 II.3.2 POM BV, POM Voetzorg BV 66 II.3.3 Maartenskliniek Onroerend Goed & Exploitatie BV 66 II.3.4 Maartenskliniek Woerden BV 66 Deel III Jaarrekening Stichting Maartenskliniek Groep III.1. Geconsolideerde balans per 31 december 2009 69 III.2. Geconsolideerde resultatenrekening over 2009 72 III.3. Geconsolideerd kasstroomoverzicht 73 III.4. Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling in de 74 enkelvoudige en in de geconsolideerde jaarrekening III.5. Toelichting op de geconsolideerde balans 76 III.5.1. Activa 76 III.5.1.1. Vaste activa: 76 A. Immateriële vaste activa 76 B. Materiële vaste activa 76 C. Financiële vaste activa 77 III.5.1.2. Vlottende activa 77 A. Voorraden 77 B. Onderhanden werk 77 C. Vorderingen en overlopende activa 78 D. Liquide middelen 78 III.5.2. Passiva 78 III.5.2.1. Eigen vermogen 78 III.5.2.2. Voorzieningen 79 III.5.2.3. Langlopende schulden 80-4 -
III.5.2.4. Kortlopende schulden en overlopende passiva 80 III.5.2.5. Nog in tarieven te verrekenen financieringsoverschot 81 III.5.2.6. Niet uit de balans opgenomen activa en verplichtingen 81 III.6. Toelichting op de geconsolideerde resultatenrekening 83 III.6.1. Opbrengsten 83 III.6.1.1. Wettelijk budget aanvaardbare kosten 83 III.6.1.2. DBC-opbrengsten 83 III.6.1.3. Mutatie onderhanden werk 83 III.6.1.4. Overige opbrengsten 83 III.6.2. Lasten 83 III.6.2.1. Personeelskosten 83 III.6.2.2. Zorggerelateerde kosten 84 III.6.2.3. Afschrijvingen vaste activa 85 III.6.2.4. Overige kosten 86 III.6.3. Financiële baten en lasten 87 III.6.4. Belastingen 87 III.7. Enkelvoudige balans per 31 december 2009 88 III.8. Enkelvoudige resultatenrekening per 31 december 2009 90 III.9. Toelichting op de enkelvoudige balans 91 III.9.1. Activa 91 III.9.1.1. Vaste activa 91 III.9.1.2. Vlottende activa 91 III.9.2. Passiva 91 III.9.2.1. Eigen vermogen 91 III.9.2.2. Kortlopende schulden en overlopende passiva 92 III.10. Toelichting op de enkelvoudige resultatenrekening 92 III.10.1. Opbrengsten 92 III.10.2. Lasten 92 III.10.2.1. Personeelskosten 92 III.10.2.2. Overige kosten 92 III.10.3. Financiële baten en lasten 92 Deel IV Jaarrekening Stichting Sint Maartenskliniek IV.1. Geconsolideerde balans per 31 december 2009 95 IV.2. Geconsolideerde resultatenrekening over 2009 98 IV.3. Geconsolideerd kasstroomoverzicht 99 IV.4. Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling in de enkelvoudige en 100 in de geconsolideerde jaarrekening IV.5. Toelichting op de geconsolideerde balans 102 IV.5.1. Activa 102 IV.5.1.1. Vaste activa: 102 A. Immateriële vaste activa 102 B. Materiële vaste activa 103 C. Financiële vaste activa 103 IV.5.1.2. Vlottende activa 104 A. Voorraden 104 B. Onderhanden werk 104 C. Vorderingen en overlopende activa 104 D. Liquide middelen 104 IV.5.2. Passiva 105 IV.5.2.1. Eigen vermogen 105 IV.5.2.2. Voorzieningen 106 IV.5.2.3. Langlopende schulden 107-5 -
IV.5.2.4. Kortlopende schulden en overlopende passiva 107 IV.5.2.5. Nog in tarieven te verrekenen financieringsoverschot 108 IV.5.2.6. Niet uit de balans blijkende verplichtingen 108 IV.6. Toelichting op de geconsolideerde resultatenrekening 109 IV.6.1. Opbrengsten 109 IV.6.1.1. Wettelijk budget aanvaardbare kosten 109 IV.6.1.2. DBC-opbrengsten 109 IV.6.1.3. Mutatie onderhanden werk 109 IV.6.1.4. Overige opbrengsten 109 IV.6.2. Lasten 110 IV.6.2.1. Personeelskosten 110 IV.6.2.2. Zorggerelateerde kosten 110 IV.6.2.3. Afschrijvingen vaste activa 111 IV.6.2.4. Overige kosten 112 IV.6.3. Financiële baten en lasten 113 IV.6.4. Belastingen 113 IV.7. Enkelvoudige balans per 31 december 2009 113 IV.8. Enkelvoudige resultatenrekening over 2009 116 IV.9. Toelichting algemeen en waarderingsgrondslagen 117 IV.10. Toelichting op de enkelvoudige balans 117 IV.10.1. Activa 117 IV.10.1.1. Vaste activa: 117 A. Immateriële vaste activa 117 B. Materiële vaste activa 118 C. Financiële vaste activa 118 IV.10.1.2. Vlottende activa 119 A. Voorraden 119 B. Voorraad onderhanden werk DBC's 119 C. Vorderingen en overlopende activa 119 D. Liquide middelen 120 IV.10.2. Passiva 120 IV.10.2.1. Eigen vermogen 120 IV.10.2.2. Voorzieningen 121 IV.10.2.3. Langlopende schulden 121 IV.10.2.4. Kortlopende schulden en overlopende passiva 122 IV.10.2.5. Nog in tarieven te verrekenen financieringsoverschot 122 IV.10.2.6. Niet uit de balans blijkende verplichtingen 122 IV.11. Toelichting op de enkelvoudige resultatenrekening 123 IV.11.1. Opbrengsten 123 IV.11.1.1. DBC-opbrengsten 123 IV.11.1.2. Mutatie onderhanden werk 123 IV.11.1.3. Overige opbrengsten 123 IV.11.2. Lasten 124 IV.11.2.1. Personeelskosten 124 IV.11.2.2. Zorggerelateerde kosten 125 IV.11.2.3. Afschrijvingen vaste activa 127 IV.11.2.4. Overige kosten 127 IV.11.3. Financiële baten en lasten 129 Deel V Overige gegevens V.1. Kwantitatieve gegevens Sint Maartenskliniek 133 V.2. Resultaatbestemming 135 V.2.1. Resultaatbestemming Stichting Maartenskliniek Groep 135-6 -
V.2.2. Resultaatbestemming Stichting Sint Maartenskliniek 135 V.3. Accountantsverklaringen 135 Deel VI Bijlagen VI.1. Bijlagen bij de balans van de Stichting Maartenskliniek Groep 143 VI.1.1. Bijlage 1: WZV vergunningsplichtige vaste activa 143 VI.1.2. Bijlage 2: WZV meldingsplichtige vaste activa - 1 144 VI.1.3. Bijlage 3: WZV meldingsplichtige vaste activa - 2 145 VI.1.4. Bijlage 4: WTG gefinancierde vaste activa 146 VI.1.5. Bijlage 5: Niet WZV/WTG gefinancierde vaste activa 147 VI.1.6. Bijlage 6: Specificatie financiële vaste activa 148 VI.1.7. Bijlage 7: Overzicht langlopende schulden 149 VI.2. Bijlagen bij de geconsolideerde balans van de Stichting Sint Maartenskliniek 150 VI.2.1. Bijlage 1: WZV vergunningsplichtige vaste activa 150 VI.2.2. Bijlage 2: WZV meldingsplichtige vaste activa - 1 151 VI.2.3. Bijlage 3: WZV meldingsplichtige vaste activa - 2 152 VI.2.4. Bijlage 4: WTG gefinancierde vaste activa 153 VI.2.5. Bijlage 5: Niet WZV/WTG gefinancierde vaste activa 154 VI.2.6. Bijlage 6: Projecten in uitvoering 155 VI.2.7. Bijlage 7: Specificatie financiële vaste activa 156 VI.2.8. Bijlage 8: Overzicht langlopende schulden 157 VI.3. Bijlagen bij de enkelvoudige balans van de Stichting Sint Maartenskliniek 158 VI.3.1. Bijlage 1: WZV vergunningsplichtige vaste activa 158 VI.3.2. Bijlage 2: WZV meldingsplichtige vaste activa - 1 159 VI.3.3. Bijlage 3: WZV meldingsplichtige vaste activa - 2 160 VI.3.4. Bijlage 4: WTG gefinancierde vaste activa 161 VI.3.5. Bijlage 5: Niet WZV/WTG gefinancierde vaste activa 162 VI.3.6. Bijlage 6: Projecten in uitvoering 163 VI.3.7. Bijlage 7: Specificatie financiële vaste activa 164 VI.3.8. Bijlage 8: Overzicht langlopende schulden 165 VI.4. Verantwoordiging bezoldiging en nevenfuncties 166 VI.4.1. Verantwoordiging bezoldiging bestuurders 166 VI.4.2. Verantwoording nevenfuncties bestuurders 167 VI.4.3. Verantwoordiging bezoldiging toezichthouders 168 VI.4.4. Verantwoording nevenfuncties toezichthouders 169 VI.4.5. W.O.P.T. 170 VI.5. In rekening gebrachte accountantskosten 171 VI.5.1. In rekening gebrachte accountantskosten Stichting Maartenskliniek Groep 171 VI.5.2. In rekening gebrachte accountantskosten Sint Maartenskliniek 171 VI.6. Maartenskliniek Holding BV 172 VI.6.1. Geconsolideerde balans Mover 2009 172 VI.6.2. Geconsolideerde resultatenrekening over 2009 174 VI.6.3. Enkelvoudige balans Holding over 2009 175 VI.6.4. Enkelvoudige resultatenrekening over 2009 178-7 -
Voorwoord Dit maatschappelijk verslag bevat het jaarverslag en de jaarrekening 2009 van de Stichting Sint Maartenskliniek, onderdeel van de Stichting Maartenskliniek Groep. De Stichting Sint Maartenskliniek heeft een tweede vestiging in Woerden. De Sint Maartenskliniek is 70% aandeelhouder van de Maartenskliniek Woerden BV. De Maartenskliniek Groep omvat tevens Maartenskliniek Holding BV. Tot de Holding behoren POM BV, POM Voetzorg BV, Maartenskliniek Research BV en Maartenskliniek Onroerend Goed en Exploitatie BV. De verslaglegging en verantwoording voor deze concernonderdelen is verwerkt in dit jaardocument. Alleen voor POM BV en POM Voetzorg BV, beide met een eigen statutaire directie, geschiedt dat in afzonderlijke documenten. De Sint Maartenskliniek kijkt terug op een jaar waarin zeer veel patiënten zijn geholpen. Daarbij waarderen de patiënten de diagnostiek en behandeling door de Maartenskliniek met een 8,1. De specialisten van de Maartenskliniek werden door hun collega s als de beste specialisten op hun vakgebied aangewezen. Helaas heeft de Maartenskliniek in 2009 voor het eerst sinds jaren een negatief resultaat bereikt. Een tegenvallende productie en omzet in Nijmegen en oplopende kosten zijn de oorzaak. Maartenskliniek Woerden groeide sterk door. In 2010 wil de Maartenskliniek de lijnen uit voorgaande jaren doortrekken en versterken. Groei en permanente kwaliteitsverbetering achten wij noodzakelijk om als zelfstandige speler een sterke positie op de markt te houden. Qua bekostiging is 2010 een overgangsjaar. Gezien de economische situatie en de door de regering aangekondigde bezuinigingen wordt in 2010 scherp aan de financiële wind gevaren. Wij danken onze patiënten, verwijzers en verzekeraars voor het in ons gestelde vertrouwen. Zonder de enorme inzet, deskundigheid en betrokkenheid van alle medewerkers en vrijwilligers is het niet te realiseren. Graag bedanken wij hen daarvoor. Nijmegen, 11 mei 2009 Sint Maartenskliniek Raad van Bestuur Drs. P.J. Hoppener, voorzitter Mw. Drs. B. de Jong MBA - 9 -
- 10 -
Deel I Jaarverslag
- 12 -
I.1. Uitgangspunten van de verslaggeving Dit jaarverslag van de Sint Maartenskliniek bevat een verslag van de activiteiten in 2009, alsmede de financiële verslaglegging, zowel in geconsolideerde vorm als enkelvoudig. De uitgangspunten bij de verslaglegging zijn gebaseerd op de relevante wet- en regelgeving, WTZi, de Zorgbrede Governancecode en de regels ten aanzien van de jaarrekening. Het jaarverslag is opgesteld in opdracht van de Raad van Bestuur en door deze op 11 mei 2010 vastgesteld. De Raad van Toezicht heeft het jaardocument in zijn vergadering van 17 mei 2010 goedgekeurd. Het jaarverslag is vóór 31 mei 2010 gepubliceerd op de website van het ziekenhuis en intern verspreid onder de leden van Ondernemingsraad, Patiëntenadviesraad en Managementteam. Van het jaarverslag wordt een verkorte versie verspreid in het relatienetwerk van de Maartenskliniek (Jaarbericht 2009). I.2. Profiel van de organisatie I.2.1. Algemene identificatiegegevens Naam verslagleggende rechtspersoon Adres Hengstdal 3 Postcode 6522 JV Plaats Nijmegen Telefoonnummer 024-3659911 Identificatienummer Kamer van Koophandel 41055111 E-mailadres communicatie@maartenskliniek.nl Internetpagina www.maartenskliniek.nl De Sint Maartenskliniek is een ziekenhuis dat volledig gespecialiseerd is in houding en beweging en de aansturing daarvan. Patiënten kunnen terecht voor behandeling van eenvoudige tot zeer complexe aandoeningen op het gebied van orthopaedie, reumatologie, revalidatiegeneeskunde en pijnbestrijding. Daarnaast heeft de Sint Maartenskliniek een eigen apotheek en een sportmedisch centrum. In samenwerking met het Zuwe Hofpoortziekenhuis is in 2006 Maartenskliniek Woerden van start gegaan. De activiteiten van Maartenskliniek Woerden zijn met ingang van 1 januari 2007 in een BV ondergebracht, waarvan de Sint Maartenskliniek voor 70% eigenaar is. Ervaring en kennis Doordat het ziekenhuis zich volledig richt op orthopaedie, reumatologie en revalidatiegeneeskunde, alsmede op de behandeling van pijn aan het houdings- en bewegingssysteem is de ervaring en kennis op deze gebieden groot. De Sint Maartenskliniek staat dan ook bekend als een vooraanstaand ziekenhuis dat in de behandeling gebruik maakt van de laatste inzichten. Ook ontwikkelt het ziekenhuis nieuwe behandelmethoden en doet het onderzoek naar het effect ervan. Voorts heeft het ziekenhuis opleidingsbevoegdheid voor orthopaedisch chirurgen, reumatologen, revalidatieartsen en psychologen en is het ziekenhuis in tal van andere medisch-specialistische, verpleegkundige en paramedische opleidingen betrokken. Patiënt centraal In de Sint Maartenskliniek wordt de patiënt persoonlijk benaderd, deskundig begeleid en kan hij/zij rekenen op relevante informatie en uitgebreide service. - 13 -
I.2.2. Structuur van het concern De Sint Maartenskliniek maakt onderdeel uit van de Maartenskliniek Groep. Schematisch ziet het concern als volgt uit: Stichting Maartenskliniek Groep Stichting Sint Maartenskliniek Maartenskliniek Holding BV (100%) Maartenskliniek Woerden BV (70%) POM BV (100%) POM Voetzorg BV (100%) Maartenskliniek Research BV (100%) Maartenskliniek Onroerend Goed en Exploitatie BV (100%) Gele Invent BV 2000 Gele Invent BV 2002 Gele Invent BV 2001 Gele Invent BV 2003 Gele Invent BV 2004 Voor deze structuur is gekozen teneinde een heldere scheiding aan te brengen tussen WTZi- en andere activiteiten, transparantie van bestuur en toezicht te versterken en de bestuurbaarheid te vergroten. I.2.2.1. Maartenskliniek Groep De Maartenskliniek Groep is bedoeld voor bestuur en toezicht van de onder haar ressorterende rechtspersonen. In concreto betekent dit dat de Raad van Bestuur van deze stichting een personele unie vormt met de Raad van Bestuur van de Stichting Sint Maartenskliniek en de directie van Maartenskliniek Holding BV. Tevens is ervoor gekozen het toezicht op het niveau van de Maartenskliniek Groep in te richten. De Raad van Toezicht van de Maartenskliniek Groep fungeert tevens als toezichthouder voor de Stichting Sint Maartenskliniek en de andere rechtspersonen in het concern. In het gehele concern waren in 2009 gemiddeld circa 1366,4 fte werkzaam. In 2008 betrof dit nog 1217 fte. De opbrengsten bedroegen in 2009 145,8 miljoen inclusief Maartenskliniek Woerden terwijl dit in 2008 nog 132,5 miljoen betrof inclusief Maartenskliniek Woerden. In 2009 werd een geconsolideerd negatief resultaat geboekt van 1,5 miljoen. In 2008 bedroeg het positieve resultaat 1,8 miljoen. I.2.2.2. Sint Maartenskliniek De activiteiten van de Sint Maartenskliniek worden uitgevoerd in drie zorgcentra: het Orthopaediecentrum, het Reumacentrum en het Revalidatiecentrum. De centra staan onder leiding van een directeur, die meestal tevens als medisch specialist werkzaam is. Voor facilitaire en stafondersteuning van de primaire processen zijn er Research Development & Education (incl. Maartenskliniek Research BV), Facilitair Bedrijf & Vastgoed (incl. Maartenskliniek Onroerend Goed en Exploitatie BV) en de stafdiensten staf Raad van Bestuur, Financiën & Control, Informatisering & Automatisering en Personeel & Organisatie. Alle bedrijfsonderdelen hebben een directeur of manager die integrale managementverantwoordelijkheid draagt. Sinds 1 november 2008 is een commercieel manager actief die aan de Raad van Bestuur rapporteert. - 14 -
Het organisatieschema: Organisatiestructuur Sint Maartenskliniek Raad van Bestuur Directeur Financiën en Control Secretaris RvB Commercieel Manager Manager I&A Manager P&O Directeur Orthopaediecentrum Directeur Reumacentrum Directeur Revalidatiecentrum Directeur RD&E Manager Facilitair Bedrijf & Vastgoed In het ziekenhuis waren gemiddeld in 2009 1656 mensen werkzaam, verdeeld over gemiddeld 1.134 formatieplaatsen (fte). In 2008 waren dit gemiddeld 1.599 personeelsleden en 1.026 fte. De totale opbrengsten in 2009 bedroegen 122 miljoen terwijl dit in 2008 113 miljoen was. I.2.2.3. Maartenskliniek Woerden BV Maartenskliniek Woerden BV is een samenwerking van de Sint Maartenskliniek met het Hofpoortziekenhuis te Woerden. Het is de bedoeling dat Maartenskliniek Woerden BV in 2012 een eigen locatie op het terrein van het Hofpoort Ziekenhuis in gebruik neemt. Deze locatie wordt door de Stichting Sint Maartenskliniek gebouwd en verhuurd aan Maartenskliniek Woerden BV. De aandelen van deze BV zijn voor 70% in handen van de stichting Sint Maartenskliniek en de BV wordt derhalve geconsolideerd. In de loop van 2009 zijn steeds meer personeelsleden in dienst getreden. De organisatiestructuur van Maartenskliniek Woerden is als volgt: De behandeling en verzorging van de patiënten vindt plaats binnen het gebouw van het Hofpoort Ziekenhuis. Daarnaast wordt een aantal klinische bedden gehuurd van Zuwe Mariaoord. - 15 -
Het merendeel van de medewerkers is inmiddels in dienst van Maartenskliniek Woerden. Dit geldt niet voor de medisch specialisten, zij worden gedetacheerd vanuit de Sint Maartenskliniek. In 2009 waren gemiddeld 99 personen werkzaam, verdeeld over gemiddeld 69 fte. In 2008 waren dit gemiddeld 44 personen verdeeld over 28,5 fte. In 2009 groeide de omzet naar 18,3 miljoen. In 2008 bedroeg de omzet nog 14,1 miljoen. I.2.2.4. Maartenskliniek Holding BV Onder Maartenskliniek Holding BV zijn de niet-wtzi-activiteiten van de Maartenskliniek ondergebracht. De Holding is een 100% dochter van Stichting Maartenskliniek Groep en op haar beurt 100% eigenaar van de aandelen van POM BV, POM Voetzorg BV, Maartenskliniek Research BV en Maartenskliniek Onroerend Goed en Exploitatie BV. Maartenskliniek Holding BV heeft zelf geen personeel in loondienst. De opbrengsten in 2009 bedragen enkelvoudig nihil. I.2.2.5. POM BV en POM Voetzorg BV POM is een bedrijf dat prothesen en orthesen vervaardigt, onder andere voor patiënten van de Sint Maartenskliniek. Vanwege de juridische en bestuurlijke verbondenheid wordt deze stichting geconsolideerd. De verslaglegging voor POM BV en POM Voetzorg BV geschiedt in een afzonderlijk document. I.2.2.6. Maartenskliniek Research BV Maartenskliniek Research BV (voorheen SMK Research BV) heeft als belangrijkste doel het vertalen van eigentijdse wetenschappelijke inzichten op het terrein van ontwikkelingsstoornissen, revalidatie, bewegingsapparaat en neuropsychologie in toegepaste klinische kennis. De vennootschap werkt daartoe via Research Development & Education samen met de drie zorgcentra van de Sint Maartenskliniek, Maartenskliniek Woerden, enkele andere onderzoeksstichtingen en voor enkele projecten met het bedrijfsleven. SMK Research BV heeft een kernfunctie in het stimuleren van patiëntgebonden onderzoek. Het is een 100% deelneming en wordt derhalve geconsolideerd. Binnen Maartenskliniek Research BV zijn in 2009 gemiddeld 37 personen in dienst geweest met een formatie van 29 fte. In 2008 waren deze aantallen respectievelijk 32 en 22. De totale opbrengsten bedroegen 1,7 miljoen in 2009 terwijl dit in 2008 1,5 miljoen was. I.2.2.7. Maartenskliniek Onroerend Goed en Exploitatie BV Doel van deze BV is om vastgoed zoals de parkeergarage te exploiteren. De feitelijke activiteiten van de BV zijn geïntegreerd in die van de afdeling Facilitair Bedrijf & Vastgoed van de Stichting Sint Maartenskliniek. De BV heeft zelf geen personeel in dienst. Deze worden vanuit de afdeling Facilitair Bedrijf & Vastgoed van de Stichting Sint Maartenskliniek betrokken. Het resultaat voor deze BV bedroeg circa 5.000 over de periode dat de parkeergarage in gebruik is genomen vanaf oktober 2009. I.2.3. Kerngegevens I.2.3.1. Kernactiviteiten en nadere typering De Sint Maartenskliniek richt zich als ziekenhuis volledig op de behandeling van houdings- en bewegingsaandoeningen. Op het gebied van orthopaedie en reumatologie is zij de grootste van Nederland. Patiënten kunnen er terecht voor behandeling van aandoeningen volgens de nieuwste inzichten of voor revalidatie na een ziekte, ongeval of hersenletsel. Daarnaast heeft de Sint Maartenskliniek een polikliniek voor pijnbestrijding, een orthopaedische spoedeisende hulp, een eigen apotheek en een sportmedisch centrum. Ook Maartenskliniek Woerden richt zich op de behandeling van houdings- en bewegingsaandoeningen. De specialismen orthopedie en reumatologie zijn op deze locatie aanwezig - 16 -
I.2.3.2. Cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten I.2.3.2.1. Nijmegen In 2009 maakten circa 35.000 mensen, uit de regio Nijmegen maar voor een groot deel ook uit de rest van Nederland, gebruik van de diensten van de Sint Maartenskliniek. In Woerden zijn in 2009 circa 13.000 patiënten behandeld. De AWBZ-functie betreft met name verblijf aansluitend aan een klinische opname in het ziekenhuis in relatie tot een tekort aan uitplaatsingsmogelijkheden naar andere zorginstellingen. Stichting Sint Maartenskliniek Nijmegen Capaciteit Aantal Aantal beschikbare bedden/plaatsen voor klinische en dag/deeltijdbehandeling per einde 231 verslagjaar Waarvan plaatsen voor psychiatrische deeltijdbehandeling n.v.t. Waarvan PAAZ- en PUK-bedden n.v.t. Waarvan voor kinderen tot 17 jaar 9 Productie Aantal Aantal in verslagjaar geopende DBC's 37.440 Waarvan DBC-GGZ in PAAZ en PUK n.v.t. Waarvan medisch specialistische zorg, uitgesplitst in: Aantal in A-segment (tarieven Nza) n.v.t. Aantal in B-segment (vrije prijzen) 37.440 Aantal in verslagjaar gesloten DBC's (ontleend aan ziekenhuis informatie systeem, niet uit 40.317 DIS) Waarvan DBC-GGZ in PAAZ en PUK n.v.t. Waarvan medisch specialistische zorg, uitgesplitst in: Aantal in A-segment (tarieven Nza) n.v.t. Aantal in B-segment (vrije prijzen) 40.317 Aantal in verslagjaar aan verzekeraar in rekening gebrachte overige en ondersteunende producten -O(V)P's-, waaronder verrichtingen op verzoek van de eerste lijn 92.538 Aantal in verslagjaar aan verzekeraar in rekening gebrachte overige trajecten en verrichtingen 1.307 Aantal in verslagjaar uitgevoerde operatieve verrichtingen in curatieve zorg exclusief GGZ- DBC's in PAAZ en PUK (=som van zorgactiviteiten in DBC-zorgactiviteitentabel behorend tot zorgprofielklasse operatieve verrichtingen; ontleend aan ziekenhuisinformatiesysteem, niet uit DIS) 9.709 Aantal klinische opnamen exclusief interne overnamen in verslagjaar 5.295 Waarvan opnamen in PAAZ en PUK n.v.t. Aantal ontslagen patiënten in verslagjaar 5.485 Aantal eerste polikliniekbezoeken in verslagjaar 29.436 Waarvan eerste poliklinische contacten in PAAZ en PUK n.v.t. Aantal overige polikliniekbezoeken in verslagjaar 53.801 Waarvan overige poliklinische contacten in PAAZ en PUK n.v.t. Aantal dagverplegingsdagen (normaal en zwaar) of deeltijdbehandelingen in verslagjaar 12.595 Waarvan psychiatrische deeltijdbehandelingen in PAAZ en PUK n.v.t. Aantal klinische verpleegdagen in verslagjaar (inclusief verkeerde bed) 55.601 Waarvan klinische verpleegdagen in PAAZ en PUK n.v.t. Waarvan verkeerde-bed-dagen 0 Aantal klinische revalidatiebehandeluren in verslagjaar 52.157 Aantal poliklinische revalidatiebehandeluren in verslagjaar 72.697-17 -
Personeel Aantal Aantal personeelsleden in loondienst exclusief medisch specialisten per einde verslagjaar 1.594 Aantal FTE personeelsleden in loondienst exclusief medisch specialisten per einde verslagjaar 1.380 Aantal medisch specialisten (loondienst + inhuur + vrij beroep ) per einde verslagjaar 62 Aantal FTE medisch specialisten (loondienst + inhuur + vrij beroep ) per einde verslagjaar 54 Bedrijfsopbrengsten Bedrag in Totaal bedrijfsopbrengsten verslagjaar 122.246.000 Waarvan wettelijk budget voor aanvaardbare kosten 0 Waarvan overige bedrijfsopbrengsten 18.785.000 I.2.3.2.2. Woerden In 2009 zijn ca.13.000 patiënten behandeld. De productie-, personeels- en opbrengstgegevens zijn als volgt: Capaciteit Aantal Beschikbare klinische bedden 32 Productie Aantal In verslagjaar geopende DBC's 11.656 waarvan medisch specialistische zorg, uitgesplitst in aantal A-segment 9.832 aantal B-segment 1.824 In verslagjaar gesloten DBC's 10.570 waarvan medisch specialistische zorg, uitgesplitst in aantal A-segment 8.661 aantal B-segment 1.909 In verslagjaar uitgevoerde operatieve verrichtingen 2.945 Klinische opnamen in verslagjaar 1.742 Ontslagen patiënten in verslagjaar Eerste polikliniekbezoeken in verslagjaar 9.721 Overige polikliniekbezoeken in verslagjaar 15.302 Dagverplegingsdagen in verslagjaar 3.483 Klinische verpleegdagen in verslagjaar 8.253 Personeelsgegevens Aantal Personeelsleden in loondienst, exclusief medisch specialisten per einde verslagjaar 99,0 Idem in fte 69,1 Medisch specialisten in loondienst per einde verslag jaar 13,0 Idem in fte 11,4 Bedrijfsopbrengsten Bedrag in Totaal bedrijfsopbrengsten verslagjaar 18.344.216 waarvan wettelijk budget voor aanvaardbare kosten 1.024.003 waarvan overige bedrijfsopbrengsten 45.605-18 -
I.2.3.3. Werkgebieden In de Maartenskliniek zijn de volgende specialismen actief: - Orthopaedie - Reumatologie - Revalidatiegeneeskunde (alleen in Nijmegen) - Anesthesiologie (in Woerden ingekocht van het Hofpoort Ziekenhuis) - Radiologie (in Woerden ingekocht van het Hofpoort Ziekenhuis). Voorts is een groot aantal consulenten beschikbaar om op hun vakgebied raad te geven over diagnostiek en behandeling van patiënten. In de Maartenskliniek komen patiënten uit het hele land. I.2.4. Belanghebbenden De patiënten zijn belangrijke gesprekspartners binnen de zorg. Formeel worden zij vertegenwoordigd door de Patiëntenadviesraden (PAR). De samenwerking met de PAR is verder uitgewerkt in paragraaf 3.5. De Sint Maartenskliniek heeft een goed contact met de relevante patiëntenorganisaties. Zo spelen deze verenigingen een rol in de samenstelling van de Patiëntenadviesraad. Voorts houden diverse medewerkers voordrachten voor patiëntenverenigingen en zijn zij actief in het verenigingsgebeuren, in de opzet van lotgenotencontact, sportactiviteiten en dergelijke. Vanuit Maartenskliniek Woerden wordt intensief contact onderhouden met de Reumapatiëntenvereniging Woerden en de Regioraad van de Reumapatiëntenvereniging Midden Nederland. Vanuit de patiëntenvereniging is input geleverd voor de beschrijving van het zorgpad Gart. Maartenskliniek Woerden heeft de organisatie van het congres van de Reumapatiëntenvereniging ondersteund. De Sint Maartenskliniek heeft haar samenwerking met een aantal partijen vastgelegd in overeenkomsten. Met het UMC St Radboud is er een overeenkomst inzake samenwerking op het gebied van patiëntenzorg, opleiding, onderzoek en onderwijs. Met het UMC St Radboud en het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis is regelmatig afzonderlijk overleg op bestuursniveau over zaken van gemeenschappelijk belang. Uit beide ziekenhuizen betrekt de Maartenskliniek medisch specialisten, die als consulent de zorg aan patiënten ondersteunen. Met het UMC St Radboud, het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis en de Alysis Groep wordt samengewerkt op het gebied van arbeidsmarkt en opleiding. Voor de opleiding van specialisten zijn naast genoemde ziekenhuizen en de Maartenskliniek nog andere ziekenhuizen betrokken in het Opleidingsoverleg Regio Nijmegen. Vanuit de kliniek in Woerden is er een intensieve samenwerking met het UMC Utrecht. In 2008 werd een samenwerkingsovereenkomst tussen UMCU, Maartenskliniek Woerden en Sint Maartenskliniek ondertekend. De samenwerking richt zich op patiëntenzorg, onderzoek en opleiding. Concreet heeft de samenwerking geleid tot de inzet van specialisten uit het UMCU in de zorg in Maartenskliniek Woerden en tot afspraken over patiëntenstromen. Een uitvoeringovereenkomst reumatologie is in december 2009 getekend. Een uitvoeringsovereenkomst orthopedie is in voorbereiding. Daarnaast is een gezamenlijk project samenwerking Ledematenreconstructiecentrum gestart. Vanuit het Revalidatiecentrum wordt voor de Kinderrevalidatie intensief samengewerkt met scholen, in het bijzonder met de Monnikskap en de Maartenschool. Voorts vervult het Revalidatiecentrum de revalidatiegeneeskundige functie in de ziekenhuizen in Tiel en Boxmeer en in het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis. De Sint Maartenskliniek verzorgt voorts de reumatologische functie in het Maasziekenhuis Pantein te Boxmeer. Met de regionale huisartsenvereniging in de regio s Nijmegen en Woerden vindt gestructureerd overleg plaats. Onderwerpen zijn opleiding, uitwisseling van informatie over relevante ontwikkelingen en dergelijke. Onder meer verzorgt de Maartenskliniek bijscholing voor huisartsen. - 19 -
De elektronische communicatie met huisartsen is ingevoerd voor berichten over opname en ontslag en voor uitslagen radiologie en laboratorium. Sport- en bedrijfsartsen spelen een belangrijke rol in het werk in onder meer het Sportmedisch Centrum en ICARA (Integraal Centrum voor Arbeidsrelevante Aandoeningen), beide onderdelen van de Sint Maartenskliniek. Voor hun verwijzingen biedt de Sint Maartenskliniek een toegesneden productenpakket. Met deze artsen zijn met name in de verwijzing en in de daarmee samenhangende contractering intensieve contacten. In dat verband is er ook een samenwerking met Papendal voor de hartrevalidatie ten behoeve van (top)sporters. Met de gemeente Nijmegen werd een intentieverklaring overeengekomen over participatie in een te ontwikkelen Topsport- en Innovatiecentrum nabij het (nieuwe) stadion De Goffert. Vanwege het DBC-experiment dat voor het hele zorgaanbod van de Sint Maartenskliniek geldt, zijn er contacten en contracten met alle verzekeraars. Met de verzekeraars die een omvangrijke patiëntenpopulatie bedienen voor diagnostiek en behandeling in de Sint Maartenskliniek zijn er zowel strategische contacten op bestuursniveau als de gebruikelijke inkoopcontacten. In beide contacten wordt aandacht besteed aan kwaliteit, volume en prijs. Met enkele verzekeraars werden garantieafspraken over een primaire heupprothese gemaakt. Kern was dat revisie onder bepaalde condities kosteloos plaatsvindt. Voor Maartenskliniek Woerden verliep in 2009 alle contractering via het ZBC van de Sint Maartenskliniek. De contractering liep daarmee integraal mee met de afspraken voor de Maartenskliniek in Nijmegen, uiteraard met inachtneming van de verschillen in bekostiging voor beide vestigingen. - 20 -
I.3. Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap I.3.1. Normen voor goed bestuur Op het niveau van de Stichting Maartenskliniek Groep is er een Raad van Toezicht die als toezichthouder voor het hele concern fungeert. De Raad van Bestuur van de Stichting Sint Maartenskliniek fungeert in een personele unie tevens als Raad van Bestuur van de Stichting Maartenskliniek Groep en als directie van Maartenskliniek Holding BV, Maartenskliniek Research BV en Maartenskliniek Onroerend Goed en Exploitatie BV. POM BV en POM Voetzorg BV hebben een eigen statutaire directie. De gebruikelijke besluiten van de bestuurders van de diverse rechtspersonen behoeven de goedkeuring van de Raad van Toezicht. Bestuur, toezicht en verantwoording zijn ingericht volgens de principes van de zorgbrede Governancecode. In afwijking van de code is in 2009 besloten een nieuw lid van de Raad van Toezicht niet via openbare werving te selecteren. Gezien de wens en noodzaak de Raad van Toezicht aan te vullen met kennis en kunde van en ervaring in het bestuur van zorg en zorg(gerelateerde) organisaties is gekozen voor een besloten en gerichte werving. I.3.1.1. Raad van Bestuur De Raad van Bestuur bestond in 2009 uit: Drs. P. J. Hoppener, voorzitter Bedrijfsonderdelen o Staf Raad van Bestuur o FEZ o P&O o I&A o FB&V: vastgoed incl. OGE BV Aandachtsgebieden o Strategisch beleid o PR en Communicatie o 3 e vestiging Vaste vergaderingen o Raad van Bestuur (voorzitter) o Raad van Toezicht (tevens agendacoördinatie) o Ondernemingsraad o Concern MT (voorzitter) o Aandeelhoudersvergadering Maartenskliniek Woerden BV (voorzitter) Mw. Drs. B. de Jong MBA, lid Bedrijfsonderdelen o Orthopaediecentrum o Reumacentrum o Revalidatiecentrum o Maartenskliniek Woerden o RD&E incl. Research BV o FB&V: facilitair bedrijf o POM BV / POM Voetzorg BV Aandachtsgebieden o Verwijzers o Opleidingen incl. Management Development o Programmamanagement Vaste vergaderingen o Raad van Bestuur o Raad van Toezicht o Patiëntenadviesraad o Kwartaaloverleggen o Concern MT o Secretaris/Penningmeester Sint Maartensfonds o LKRC (adviseur bestuur + voorzitter advies commissie) o LHV regio Nijmegen e.o. o Raad van Toezicht Onderwijscentrum Zuid Gelderland o Aandeelhoudersvergadering Maartenskliniek Woerden BV De bezoldiging van de bestuursleden is gebaseerd op de NVZD-regeling. - 21 -
Informatieverstrekking: afspraken tussen Raad van Bestuur en Raad van Toezicht De Raad van Toezicht krijgt informatie uit verschillende bronnen. In dit verband is een onderscheid tussen formele en informele informatie nuttig. Formeel verloopt de informatievoorziening aan de Raad van Toezicht vanuit de Raad van Bestuur. In het verlengde van scope en onderwerpen gaat het om kwalitatieve en kwantitatieve informatie over alle aandachtsgebieden van de organisatie met een accent op kwaliteit en financiën. Ook de informatie uit de overleggen met Ondernemingsraad en Patiëntenadviesraad, hoewel anders van aard vanwege de andere relatie tussen Raad van Toezicht en deze adviesorganen, rekenen wij tot die formele informatie. Daarnaast kan de Raad van Toezicht op vele manieren zicht op en gevoel krijgen bij de Maartenskliniek: contacten met medische staven en management, recepties en bijeenkomsten, extern uit het eigen netwerk van leden van de Raad van Toezicht etc. Dit soort informatie noemen wij informeel: ze is relevant maar vanwege aard en ontstaan niet altijd uit de eerste hand beschikbaar voor alle leden en veelal fragmentarisch (maar veel fragmenten vormen wel een beeld). I.3.1.2. Directie Maartenskliniek Woerden In 2009 was de directie van Maartenskliniek Woerden BV als volgt samengesteld: - statutair directeur: mw. drs. B. de Jong MBA (1 januari tot 6 mei) S. Dijkstra RA (6 mei t/m 31 december, ad interim) - directeur: dr. R.J. van Heerwaarden Aandeelhouders De aandeelhouders houden toezicht op de beleidsvoorbereiding en uitvoering door de directie en de algemene gang van zaken van de vennootschap. In 2009 zijn de aandeelhouders 5 keer in vergadering bijeen geweest. Bij al deze vergaderingen was de directie aanwezig. De volgende onderwerpen zijn tijdens die vergaderingen aan de orde geweest: - Analyse financieel resultaat 2008 incl. ombuigings- en beheersmaatregelen - Aangepaste begroting 2009 - Tussentijdse exploitatieresultaten - Voortgangsrapportage directie - Overbruggingsplan - Voorbereiding nieuwbouw en financiering - Jaarrekening 2008 en accountantsverslag - OK-capaciteit - Service level agreements Hofpoort Ziekenhuis - Pijnbestrijding - Jaarplan en begroting 2010 - Rapportage medische kwaliteit In de junivergadering is de goedkeuring van de jaarrekening in het bijzijn van de externe accountant behandeld. I.3.1.3. Raad van Toezicht Sinds vele jaren werkt de Maartenskliniek volgens het bestuursmodel met een Raad van Bestuur en een Raad van Toezicht. Steeds is gekozen voor leden van de Raad van Toezicht die onafhankelijk zijn en kunnen zijn van het concern. De leden hebben op generlei wijze een binding met de Maartenskliniek anders dan via hun lidmaatschap van de Raad van Toezicht. Op een enkele verhindering na zijn zij altijd bij de vergadering aanwezig. - 22 -
I.3.2. Bedrijfsvoering I.3.2.1. Nijmegen Vanaf 1 februari 2005 geldt voor de Sint Maartenskliniek te Nijmegen de experiment status voor de bekostiging op basis van vrij onderhandelbare DBC s. Voor 2010 is besloten dit experiment voort te zetten. Met alle zorgverzekeraars zijn afspraken gemaakt ten aanzien de prijs, het volume en de kwaliteit van de te leveren zorg. Vanuit deze experimentstatus heeft de kliniek bewust gekozen voor 100% marktwerking. Planning & Control Eind 2008 is de begroting voor 2009 vastgesteld door de Raad van Bestuur en goedgekeurd door de Raad van Toezicht. Deze begroting, gebaseerd op kaderstelling van de Raad van Bestuur en de door de directeuren/managers onderschreven verbetermaatregelen, vormen het ijkpunt van de rapportage. Gedurende het jaar vindt er maandelijks monitoring plaats van de resultaten aan de hand van een rapportageset die is voorzien van een analyse. De directeuren/managers hebben periodiek verantwoording afgelegd met een kwartaalrapportage aan de Raad van Bestuur. Om de betrouwbaarheid van de stuurinformatie te vergroten en een aantal structurele veranderingen door te voeren zijn nieuwe instrumenten noodzakelijk. Hiertoe is in 2009 een aantal selectietrajecten opgestart. Financiën Nieuwbouw Dit jaar is de parkeergarage gereed gekomen. In dat kader zijn voorbereidingen getroffen om het aangetrokken bouwkrediet te consolideren en om te zetten in een langlopende lening. Tevens is borging bij het WFZ voor deze lening aangevraagd. Administratieve Organisatie en Interne Controle Teneinde een aantal verbeterpunten voor de AOIC te realiseren is in 2009 geïnvesteerd in mens en middelen. Over 2009 is een ongeclausuleerde juistheidverklaring afgegeven voor de gefactureerde omzet 2009. Om een aantal registratie-issues nader te onderzoeken is een project gestart, DOT.NU, dat inzichtelijk moest maken wat de issues zijn en een plan moest voorbereiden hoe dit structureel op te lossen. Dit zal in 2010 tot implementatie leiden. Facturatie Doordat de prijsafspraken pas in een laat stadium afgerond waren en er zich een aantal technische problemen voordeden met het inlezen van de prijslijsten, kon er pas in een heel laat stadium worden gefactureerd. Dit leverde een krapte qua liquiditeit op. Eind 2009 zijn de meeste openstaande DBC s echter alsnog uitgefactureerd. Voor 2010 zijn maatregelen getroffen dit in een eerder stadium gereed te hebben. Informatiehuishouding In 2009 is er een aantal onderzoeken uitgevoerd teneinde te bepalen hoe de informatiehuishouding van de kliniek zou kunnen worden verbeterd. Daar waar de kliniek begin 2005 nog als enige in de ziekenhuizen 100% in DBC s werkte, is dit nu gemeengoed geworden in de automatisering van ziekenhuizen. Dit heeft er toe geleid dat de kliniek heeft besloten om over te gaan op meer standaardoplossingen, waardoor beheersbaarheid en eenduidigheid zullen worden verbeterd. Intern is dit project, MINERVA geheten, van start gegaan met de selectie van een nieuw ZIS/EPD. In de loop van 2010 zal dit verder zijn beslag krijgen. I.3.2.2. Woerden Bekostigingssystematiek In de beoordeling van de financiële resultaten speelt de bekostigingssystematiek een belangrijke rol. Bij de oprichting van Maartenskliniek Woerden was het uitgangspunt dat de organisatie bekostigd zou worden volgens het experiment geldend voor de Sint Maartenskliniek Nijmegen. Deze - 23 -
uitbreiding van het experiment werd door de NZa en VWS afgewezen. Daardoor ontstond een situatie waarbij MKW onder drie verschillende bekostigingsstelsels viel: - FB: bekostiging via de bestaande budgetparameters voor het klinisch A-segment. - ZBC A: bekostiging van niet-klinische productie op basis van DBC s met de prijzen van de Sint Maartenskliniek waarbij de NZa-tarieven als maximumtarieven gelden (vanaf 1 januari 2008) - ZBC B: bekostiging op basis van DBC s behorend tot het B-segment tegen de prijzen van de Sint Maartenskliniek. Met de zorgverzekeraars werd overeengekomen dat met ingang van 1 januari 2009 het FB-deel wordt ondergebracht bij het ZBC A-segment DBC s. Het ministerie van VWS heeft op 31 juli 2009 schriftelijk bevestigd dat de beperkende voorwaarde in de ZBC-toelating, namelijk het leveren van medisch specialistische zorg met verblijf is vervallen. Beheersing van bedrijfs- en financiële risico s Op dit moment bestaat binnen Maartenskliniek Woerden nog geen gestructureerd proces van risicomanagement. Wel worden kansen en bedreigingen in een zogenaamde risicoparagraaf in de begroting vastgelegd. Structurering van het risicomanagement binnen de planning & controlcyclus wordt in 2010 verder opgepakt. Controlfunctie Maartenskliniek Woerden maakt voor het bijhouden van de financiële administratie gebruik van de diensten van de Sint Maartenskliniek. De productieregistratie en de facturering vinden plaats via de systemen van het Hofpoort Ziekenhuis. Het werken met verschillende financiële systemen brengt risico s met zich mee. Beheersing van deze risico s vindt plaats door extra interne controles door de manager bedrijfsvoering. Kaderbrief Jaarlijks, voor de zomer stelt de directie een door de vergadering van aandeelhouders goed te keuren kaderbrief op. Hierin staan, uitgaande van het strategisch beleidsplan de beleidsprioriteiten voor komend jaar. De kaderbrief is de basis voor het jaarplan en de begroting en daarmee de start van de planning & controlcyclus voor het nieuwe jaar. Jaarplan en begroting De medisch managers en de manager zorg doen op basis van de kaderbrief voorstellen voor projecten en activiteiten in het komende jaar. De manager bedrijfsvoering stelt op basis hiervan het concept-jaarplan en de concept-begroting op. Deze worden in het directieteam vastgesteld en aan de aandeelhouders ter goedkeuring aangeboden. Maandelijkse financiële rapportage De manager bedrijfsvoering stelt met het oog op een goede interne sturing maandelijks een rapportage samen waarin kosten en opbrengsten ten opzichte van de begroting worden weergegeven. Tevens wordt het resultaat, inclusief productie informatie gespecificeerd naar de eenheden orthopedie en reumatologie. De maandelijkse rapportages worden na vaststelling in het directieteam verstrekt aan de aandeelhouders. In de aandeelhoudersvergaderingen worden de meest recente maandrapportages besproken. Administratieve Organisatie en Interne Controle Ten aanzien van de AO/IC en informatievoorziening is in 2009 geïnvesteerd in het zetten van stappen om in control te komen. Mede op basis van aanbevelingen van de accountant zijn diverse maatregelen genomen om hier invulling aan te geven. Deze maatregelen hangen samen met het realiseren van een systeem van early warnings, het automatiseren van de informatievoorziening, facturatie en periodieke rekening-courant afstemming tussen Sint Maartenskliniek en Hofpoort Ziekenhuis. In mei 2009 is een interne controlerapportage met betrekking tot de verantwoording van de in 2008 afgesloten DBC s uitgebracht met als belangrijkste conclusies: - 24 -
- De juistheid van de registratie is goed op orde. Er zijn geen aanvullende maatregelen nodig. - De volledigheid van de registratie ligt op een hoog niveau. Er zijn geen nadere maatregelen nodig op het gebied van AO/IC. - De tijdigheid van de registratie moet verder worden verbeterd. Er zijn aanvullende maatregelen nodig in de AO/IC om dit te optimaliseren. Hiervoor doet de interne controlefunctie nadere voorstellen. - In 2009 is een aantal wijzigingen in de AO/IC van kracht. De verwachting is dat dit de feedback op uitval en inzichten in knelpunten in de AO/IC verbetert. De externe accountant heeft een goedkeurende verklaring bij het Verantwoordingsdocument totaalbedrag DBC s 2008 afgegeven. Facturering De facturering van de in 2009 afgesloten DBC s is pas in de loop van december gestart. Dit is vooral veroorzaakt door problemen met de afwikkeling van de facturering 2008 als gevolg van het aanbieden van onjuiste prijzen aan de zorgverzekeraars. Zowel met de Sint Maartenskliniek als met het Hofpoort Ziekenhuis zijn procesafspraken gemaakt ter verbetering van het factureringsproces. ICT-migratie Begin oktober is de kantoor automatiseringsomgeving gemigreerd van het Hofpoort Ziekenhuis naar het netwerk van de Sint Maartenskliniek. Door deze migratie worden de protocollen van de Sint Maartenskliniek toegankelijker en is het intranet van de Sint Maartenskliniek voor medewerkers van Maartenskliniek Woerden beschikbaar. Bovendien wordt hiermee de aansluiting op de EPDontwikkeling van de Sint Maartenskliniek eenvoudiger. De ICT-migratie is met grote aanloopproblemen gerealiseerd. O.a. het raadplegen van röntgenbeelden verliep moeizaam. De betreffende problemen zijn inmiddels grotendeels opgelost. I.3.3. Patiëntadviesraden De Patiëntenadviesraad (PAR) van de Sint Maartenskliniek in Nijmegen heeft een lange geschiedenis en bestaat al sinds 1992. De PAR in Maartenskliniek Woerden bestaat sinds begin 2008. Tot de installatie van de PAR in Woerden was de PAR in Nijmegen het aanspreekpunt voor zaken die zich in de nieuwe vestiging in Woerden afspeelden. In de nieuwe concernstructuur wordt in sommige gevallen aan de beide patiëntenadviesraden gezamenlijk advies gevraagd. In 2009 is dat gedaan voor het Strategisch Beleid. I.3.3.1. Patiëntenadviesraad Nijmegen De PAR heeft een reglement en een profiel voor voorzitter en leden. Zij ontvangen een onkostenvergoeding voor hun participatie in de PAR. Daarnaast is er een budget voor studie en overige zaken. Er is frequent contact tussen Raad van Bestuur, management en overige functionarissen uit de organisatie. Regelmatig worden leden van de PAR verzocht aan te sluiten bij een overleg in de centra. Bij bepaalde functionarissen in de organisatie wordt bij aantreden altijd een kennismakingsgesprek geregeld. Zo heeft de PAR in 2009 kennis gemaakt met nieuwe functionarissen zoals lid van de Raad van Toezicht, geestelijk verzorger en de patiëntencontactpersoon/ambtelijk secretaris van de PAR. In 2009 is 9 keer vergaderd. Reden hiervoor is het groeiend aantal onderwerpen dat voor bespreking of advisering wordt voorgelegd en de gedegenheid waarmee de PAR haar mening/advies wil uitbrengen. Adviezen zijn besproken inzake de volgende beleidsonderwerpen: - Tarieven parkeergarage - Jaarverslag en jaarrekening Sint Maartenskliniek 2009 - Beleidsplan Kwaliteit en Veiligheid 2009-2012 - 25 -
Daarnaast is de PAR betrokken geweest bij diverse bouwactiviteiten en heeft de raad zich met name gericht op onderwerpen zoals: - Meerjarenplan PAR - Jaarplannen van de diverse centra - Wachttijden/doorstroom patiënten orthopediecentrum - Nieuwe wet Cliëntenrechten Zorg - Servicemedewerker verpleegafdeling - Ziekenhuisverplaatste zorg - Bidkapel en serre Ronddeel - Bouwplannen en huisvesting - Nachtkastjes - Strategische koers van het revalidatiecentrum - Kaderbrief - Rapportages en jaarverslag patiëntencontactpersoon - Strategisch beleidsplan Patiëntencommunicatie - Patiëntentevredenheidonderzoek - MaartensMagazine - Beleid parttimers - Patiëntenfolders SMK: geneesmiddelen, opname, PAR De Sint Maartenskliniek heeft niet zelf een commissie van vertrouwenslieden ingesteld, maar de PAR zal, als daartoe aanleiding is, de landelijke commissie inschakelen. Een beschrijving van alle besproken onderwerpen en genoemde adviezen is opgenomen in het jaarverslag van de PAR beschikbaar via www.maartenskliniek.nl De raad in Nijmegen bestaat eind 2009 uit 11 personen. Drie leden hebben hun lidmaatschap beëindigd. Er zijn vier nieuwe leden bij gekomen. De samenstelling van de PAR was in 2009 als volgt: Dhr. P. Ybeles Smit, voorzitter Mw. A. Kamps Dhr. A. de Jong Mw. A. v.d. Velden-Boerakker Mw. G. Kok-Janssen Mw. I. Ravestein-Willemse Mw. M. Drooglever Mw. P. van Stuivenberg Dhr. A. Lobbe Mw. G. Willemsen-de Mey Dhr. P. Clifford I.3.3.2. Patiëntenadviesraad Woerden De Patiëntenadviesraad (PAR) behartigt binnen de kaders en doelstellingen van Maartenskliniek Woerden de belangen van de patiënten. De PAR bestaat uit 5 leden en heeft een eigen reglement. Eind 2009 hebben de voorzitter en één van de leden afscheid genomen. Beiden hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan de oprichting en verdere invulling van de PAR in de Woerden. De vacatures zijn inmiddels ingevuld. De heer F.M. Hogerheide heeft met ingang van maart 2010 de voorzittersrol op zich genomen. De PAR heeft in 2009 5 keer vergaderd. Deze vergaderingen werden bijgewoond door de directie en de manager zorg. De volgende onderwerpen werden besproken: - Advies businesscase overbrugging - Advies businessplan nieuwbouw - Jaarrekening 2008 - Begrotingen 2009 en 2010 - Rapport patiëntencommunicatie - Patiëntenfolders en uitslag Patiënttevredenheidsonderzoek en - Profielen leden en voorzitter PAR. - 26 -