Activiteitenplan 2017 handicap + studie [Subtitel]
Colofon Titel Activiteitenplan 2017 handicap + studie Auteur Marian de Groot Versie 1 Datum september 2016 Project h + s ([Projectnummer]) Stichting CINOP Postbus 1585 5200 BP s-hertogenbosch Tel: 073-6800800 www.cinop.nl CINOP 2016 Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, op welke andere wijze dan ook, zonder vooraf schriftelijke toestemming van de uitgever.
Inhoudsopgave Samenvatting... 1 1 Informatiefunctie... 3 2 Projecten op prioritaire thema's... 5 2.1 Beeldvorming... 5 2.2 Kwaliteitszorg... 5 2.3 Instroom... 6 2.4 Toetsing en examinering... 7 2.5 Netwerk voorlopers... 8 2.6 Kwaliteit docenten... 9 2.7 Internationale samenwerking (LINK)... 10 2.8 VN-verdrag... 11 3 Expertise onderhouden en ontsluiten... 13 4 Regionale bijeenkomsten, studiedagen en open huis... 14 5 Netwerken en Adviesraad... 15 6 Management en organisatie... 17 I
Samenvatting Expertisecentrum handicap + studie stimuleert dat jongeren met een functiebeperking succesvol kunnen studeren in een opleiding van hun keuze in het hoger onderwijs. Handicap + studie streeft naar inclusief hoger onderwijs, waaraan zoveel mogelijk verschillende studenten kunnen meedoen en waarin bijzondere aanpassingen steeds minder nodig zijn. Ministerie OCW subsidieert handicap + studie om hoger onderwijsinstellingen te ondersteunen op het gebied van studeren met een functiebeperking. Dit activiteitenplan geeft een overzicht van de activiteiten, die handicap + studie in 2017 wil uitvoeren. In het plan onderscheiden we zes soorten activiteiten: 1 Informatiefunctie In het kader van haar informatiefunctie zal handicap + studie informatie verzamelen en ontsluiten. Deze informatie wordt ter beschikking gesteld via de website en de maandelijkse digitale Nieuwsflits. Via de infolijn kunnen onderwijsprofessionals terecht met hun vragen over studeren met een beperking. 2 Prioritaire thema s Handicap + studie onderscheidt een aantal thema s die in het kader van studeren met een beperking van belang zijn: toegankelijkheid (fysiek en digitaal), deskundigheid, leerroutes, waarborgen kwaliteit, toetsing en examinering (de zogenoemde Maatstafthema s), beeldvorming, internationale samenwerking, wet- en regelgeving, dyslexie en dyscalculie, ASS en ADHD, studeren met psychische klachten, instroom, stage en werk, studentenparticipatie en inclusie (Universal Design for Learning, VNverdrag). De volgende thema s zullen in 2017 in projectverband extra aandacht krijgen: beeldvorming, kwaliteitszorg, instroom, toetsing en examinering, kwaliteit docenten, internationale samenwerking en de implementatie van het VN-verdrag. De keuze voor deze thema s is tot stand gekomen op basis van peilingen onder de contactpersonen van handicap + studie en studenten binnen het hoger onderwijs. 3 Expertise onderhouden en netwerken Als expertisecentrum moet handicap + studie zorgen dat de aanwezige expertise upto-date blijft. De adviseurs onderhouden ieder op hun eigen aandachtsgebieden kennis door het lezen van literatuur, het bijhouden van recente beleidsontwikkelingen en het bijwonen van nationale en internationale conferenties. De adviseurs signaleren beleidsontwikkelingen, die impact hebben op het studeren met een functiebeperking en delen deze signalen binnen het netwerk. Waar nodig lobbyen ze hiervoor ook. Om het onderwerp studeren met een functiebeperking goed te kunnen agenderen en informatie en kennis te delen en verwerven onderhoudt handicap + studie netwerkcontacten met relevante actoren in het onderwijs, op het snijvlak van onderwijs en zorg en onderwijs en werk. 4 Regiobijeenkomsten, studiedagen en open huis Regiobijeenkomsten, studiedagen en het open huis worden gebruikt voor de disseminatie van de opbrengsten (producten, good practices) van de activiteiten beschreven onder 2. en 3. Activiteitenplan 2017 handicap + studie 1
Ook resultaten en producten van andere door handicap + studie uitgevoerde projecten worden via deze bijeenkomsten onder de aandacht gebracht. 5 Adviesraad en Beschermvrouwe De Adviesraad komt in 2017 tweemaal bijeen. Met de leden wordt stil gestaan bij de visie en strategie van handicap + studie en de wijze waarop studeren met een beperking hoger op de agenda van de hoger onderwijsinstellingen kan komen en de vraag hoe de arbeidsmarktpositie van studenten met een beperking verbeterd kan worden. 6 Management en organisatie Aan de medewerkers van handicap + studie wordt leiding gegeven door de directeur. De directeur zorgt voor het opstellen, uitvoeren en evalueren van het activiteitenplan en onderhoudt hierover contact met OCW. Zij draagt er met de medewerkers zorg voor dat handicap + studie als professionele organisatie werkt en optreedt in het veld. De administrateur zorgt voor een transparante financiële administratie en stelt samen met de directeur de begroting, jaarrekening en tussenrapportages op. Activiteitenplan 2017 handicap + studie 2
1 Informatiefunctie Handicap + studie ontsluit informatie en kennis over studeren met een beperking in het hoger onderwijs voor onderwijsinstellingen en (aankomend) studenten met een beperking. De kennis wordt verzameld op basis van (internationaal) onderzoek en good practices, ervaringen en praktijkkennis uit de instellingen. Op basis van deze informatie wordt een positief en realistisch beeld van studeren met een beperking gegeven en verspreid. Activiteiten Bijhouden websites, nieuwsbrieven, magazines en andere informatie over hoger onderwijs, studeren met een functiebeperking. Verspreiden van kennis en informatie via bovengenoemde kanalen. Input verzamelen over activiteiten van expertisecentrum handicap+ studie en relevante ontwikkelingen en deze via de nieuwsflits en website verspreiden. De informatie over studeren met een functiebeperking op de website per hogeschool en universiteit kan door de hoger onderwijs instellingen zelf aangepast en geactualiseerd worden; Jaarlijks worden contactpersonen van de hoger onderwijsinstellingen hieraan herinnerd. De website wordt aangepast aan de eisen van toegankelijkheid van de Webrichtlijnen 2.0. Onderliggende kengetallen De website wordt wekelijks ge-update en wordt jaarlijks getoetst op toegankelijkheid door Stichting Accessibility. De nieuwsflits wordt 12x per jaar naar ongeveer 1000 unieke emailadressen gestuurd. De infolijn is vijf dagen per week bereikbaar voor vragen van onderwijsprofessionals. Vragen worden binnen 3 werkdagen beantwoord. De vragen worden in een database vastgelegd. Veel gestelde vragen staan met antwoorden op de website. Er wordt wekelijks via Twitter en Facebook gecommuniceerd over relevante ontwikkelingen en/of activiteiten door Expertisecentrum handicap + studie. Doelen Onderwijsprofessionals informeren over de activiteiten van handicap + studie via diverse middelen waaronder een ook voor mensen met leesproblemen toegankelijke website. Zichtbaarheid van handicap + studie vergroten. Kennis ontsluiten en verspreiden over diverse aspecten van studeren met een functiebeperking in het hoger onderwijs. Resultaten Professionals en (aankomend) studenten (en hun ouders) in het hoger onderwijs krijgen via de website, de Nieuwsflits, Facebook en Twitter up-to-date kennis en informatie over studeren met een functiebeperking in het hoger onderwijs. Activiteitenplan 2017 handicap + studie 3
Nieuwe producten (handreikingen, dossiers, checklists) zijn via de website te downloaden. Via de infolijn kunnen onderwijsprofessionals bij handicap + studie terecht voor vragen over studeren met een functiebeperking. Studenten en hun ouders worden waar mogelijk doorverwezen naar de onderwijsinstelling, in1school of Ouders en Onderwijs Onderwijsprofessionals worden via de website, Nieuwsflits en Twitter op de hoogte gehouden van en betrokken bij de activiteiten van handicap + studie. De website van handicap + studie voldoet aan de Webrichtlijnen 2. Producten Handicap + studie heeft diverse producten ontwikkeld. Reeds ontwikkelde producten, die nog actueel zijn en waar grote vraag naar is, worden herdrukt in een nieuwe oplage. Voorbeelden: factsheet Studeren met een beperking in het hoger onderwijs; handreiking Studeren met psychische klachten; brochure Toetsen, niet minder maar anders en kaarten Stage en werk voor studenten, onderwijsinstellingen en werkgevers. Activiteitenplan 2017 handicap + studie 4
2 Projecten op prioritaire thema's De volgende thema s zullen in 2017 in projectverband extra aandacht krijgen: beeldvorming, kwaliteitszorg, instroom, toetsing en examinering, kwaliteit docenten, internationale samenwerking en de implementatie van het VN-verdrag. De keuze voor deze thema s is tot stand gekomen op basis van peilingen onder de contactpersonen van handicap + studie binnen het hoger onderwijs en signalen van studenten. 2.1 Beeldvorming De aard van de activiteit is het bij elkaar brengen, zichtbaar en beschikbaar maken van blogs en vlogs over inclusief hoger onderwijs. Handicap + studie brengt deze verhalen bij elkaar om de ervaringen van studenten en medewerkers die zich al sterk maken voor inclusief onderwijs gebundeld zichtbaar te maken en het onderwerp studeren met een beperking eraan te verbinden. Dit doet het team van handicap + studie samen met studenten en medewerkers die al zelf bloggen/vloggen. De aanpak is in co-creatie dus ligt van te voren nog niet helemaal vast. Op de online community worden in 2017 blogs/vlogs zichtbaar van 10 studenten en 5 medewerkers. Zij bloggen/vloggen over 6 verschillende thema s per jaar, in maandelijkse frequentie. De online community is bereikbaar en oproepbaar via de website van handicap + studie. Doel is de persoonlijke beleving en verhalen van studenten met een functiebeperking in beeld en woord te bundelen zodat zij gemakkelijker gedeeld en gevonden kunnen worden. Daarmee wordt een bijdrage geleverd aan reële en positieve beeldvorming van studenten met een functiebeperking. Deze activiteit levert de volgende resultaten op: Een online community van blogs en vlogs van minimaal 10 studenten en 5 medewerkers die verhalen vertellen over hoe zij inclusief onderwijs beleven. Online community is direct toegankelijk vanuit de website van handicap + studie. Tijdens het project is samen met studenten bedacht hoe de community het beste werkt en wordt gedeeld. Deze aanpak wordt klaargezet voor 2018. 2.2 Kwaliteitszorg Op instellings- en opleidingsniveau is niet altijd voldoende duidelijk aan welke eisen ten aanzien van het beleid met betrekking tot studeren met een functiebeperking voldaan moet worden. Handicap + studie heeft tot nu toe onvoldoende contact met medewerkers Kwaliteitszorg van hoger onderwijsinstellingen (zowel centraal als decentraal). Deze medewerkers zouden gebaat zijn bij richtlijnen en eventueel beleidsondersteuning door handicap + studie. Leden van visitatiepanels zijn door gebrek aan kennis over de problematiek rond studeren met een functiebeperking vaak niet in staat om de juiste vragen te stellen aan beleidsmakers, docenten en studenten. Zij kunnen het instrument gebruiken in de voorbereiding op en de uitvoering van visitaties. Activiteitenplan 2017 handicap + studie 5
De Raad van Advies van handicap + studie heeft aangegeven dat er behoefte is aan een dergelijk instrument. Studeren met een functiebeperking zal ook in het vernieuwde accreditatiestelsel onderdeel zijn van de beoordelingskaders. Op basis van de beoordelingskaders ITK en (nieuwe) opleiding van de NVAO, het Referentiemodel van de commissie Maatstaf en de Beleidsscan van handicap + studie wordt een instrument ontwikkeld voor medewerkers Kwaliteitszorg van hoger onderwijsinstellingen en leden van visitatiepanels van de NVAO. Medewerkers Kwaliteitszorg kunnen dit instrument gebruiken in de voorbereiding op de ITK of een opleidingsaccreditatie. Leden van visitatiepanels kunnen het instrument gebruiken in de voorbereiding op en de uitvoering van visitaties. Handicap + studie ontwikkelt een concept-instrument, dat voor feedback wordt voorgelegd aan medewerkers Kwaliteitszorg van twee hoger onderwijsinstellingen en aan medewerkers van de NVAO. Doel is om een instrument te ontwikkelen ten behoeve van medewerkers Kwaliteitszorg van hoger onderwijsinstellingen en leden van visitatiepanels NVAO. Dit deelproject kent de volgende resultaten: Een handzaam instrument, dat zowel gebruikt kan worden door medewerkers Kwaliteitszorg (in de voorbereiding op de ITK of een opleidingsaccreditatie), als door leden van visitatiepanels (in de voorbereiding op en de uitvoering van visitaties). Het instrument is goedgekeurd door medewerkers Kwaliteitszorg van twee hoger onderwijs- instellingen en door de NVAO. Het instrument is landelijk verspreid in het Hoger Onderwijs, de NVAO stelt het ter beschikking aan de leden van visitatiepanels. Via diverse communicatiekanalen is aandacht geschonken aan het ontwikkelde instrument. 2.3 Instroom Expertisecentrum handicap + studie ontwikkelt een brochure voor decanen en zorgcoördinatoren vo om aspirant-studenten met een functiebeperking beter te kunnen begeleiden bij de overgang vo - ho. Aanleiding Vraag van decaan uit het vo: Hebben jullie een informatiedocument voor aankomend studenten met een functiebeperking over wat te verwachten van een (intake)gesprek bij een hoopleiding? Gesprek VO-raad en NVS-NVL over instroom: Decanen vo hebben weinig kennis over deze specifieke doelgroep. Het zou goed zijn als ze hier meer vanaf zouden weten. Vanuit ho bestaat geen protocol voor intake met studenten met een functiebeperking, dit is student- en instellingsafhankelijk. Door goede voorbereiding in het vo, kan de student met een functiebeperking het gesprek in de ho-instelling beter voeren. Veel studenten met een functiebeperking vallen uit in de eerste fase van de opleiding, het vinden van de juiste personen en voorzieningen is cruciaal. Activiteitenplan 2017 handicap + studie 6
Veel studenten met een functiebeperking twijfelen/hebben angst om in het hoger onderwijs het gesprek over benodigde aanpassingen aan te gaan. Goede voorlichting kan hen helpen die drempel over te gaan ( het is daar ook normaal ). Aanpak Gesprek met studenten met een beperking over wat nodig is aan info/begeleiding/ vanuit het vo om goed te kunnen starten. Gesprek met decanenverenigingen waar behoefte aan is qua informatie. Digitale vragenlijst decanen vo om info op te halen waaraan zij behoefte hebben, indien verspreidingskanaal beschikbaar is via verenigingen. Ontwikkelen eerste opzet brochure inclusief praatdocument decaan aspirant-student met een functiebeperking. Voorleggen eerste opzet brochure aan studenten met een functiebeperking, studentendecanen en vo-decanen. Definitief maken brochure. Verspreiden kennis via bijeenkomsten decanenverenigingen/lica Workshop congres/conferentie om info te verspreiden Probleemstelling Studenten met een functiebeperking zijn onvoldoende voorbereid om te gaan studeren en te verwoorden wat zij daarvoor nodig hebben. Decanen en zorgcoördinatoren uit het vo hebben onvoldoende kennis van de (on)mogelijkheden in het ho om aspirant-studenten met een functiebeperking goed voor te bereiden. Doel Betere aansluiting vo - ho voor studenten met een functiebeperking door goede voorlichting. Resultaat Brochure /Informatie voor decanen vo en zorgcoördinatoren vo over studeren met een functiebeperking in het ho. Met daarin handvatten en tools om aspirant-studenten met een functiebeperking beter voor te bereiden op de overgang vo - ho. 2.4 Toetsing en examinering Samen met 5 examencommissies wordt een procedure ontwikkeld voor het monitoren van individuele aanvragen voor aangepaste examinering en voorzieningen en deze omzetten naar beleid. Aanleiding Invoering VN Verdrag, waarbij van onderwijsinstellingen pro-actief beleid verwacht wordt om de toegankelijkheid te vergroten. Hiermee dus ook de toegankelijkheid van toetsing en examinering. Het VN verdrag gaat uit van inclusief onderwijs en stimuleert de verschuiving van een medisch model naar een sociaal model. Activiteitenplan 2017 handicap + studie 7
Project 2016: cases in beeld gebracht en voorgelegd aan diverse examencommissies. De beoordeling bleek erg subjectief te zijn en individueel bepaald, i.p.v. te berusten op beleid. Examencommissies zijn veel tijd kwijt met het behandelen van individuele aanvragen. Examencommissies nemen informatie over individuele aanvragen op in hun jaarverslagen. Het is onduidelijk wat met deze informatie gebeurt. Probleemstelling Examencommissies beschikken niet over een adequaat instrument om te beoordelen of voorzieningen nodig zijn. Examencommissies monitoren onvoldoende de toegankelijkheid van examens (o.b.v. aanvragen) op opleidings- of instellingsniveau. Doel Instrument ontwikkelen voor het beoordelen van individuele aanvragen voor examencommissies. Procedure ontwikkelen voor het monitoren van de toegankelijkheid van toetsen en examens en komen tot beleidsvoorstellen. Resultaat Instrument voor het beoordelen van individuele aanvragen van aanpassingen bij toetsing en examinering. Beschreven procedure voor examencommissies voor het monitoren van de toegankelijkheid van toetsen en examens en komen tot beleidsvoorstellen. 5 examencommissies hebben volgens de ontwikkelde procedure de individuele aanvragen van collegejaar 2015-2016 geanalyseerd en hebben beleidsvoorstellen geformuleerd. Het ontwikkelde instrument en de ontwikkelde procedure zijn verspreid onder de hoger onderwijsinstellingen via de nieuwsbrief en website van handicap + studie. Daarnaast worden ze, indien mogelijk, verspreid via netwerken van examencommissies. 2.5 Netwerk voorlopers Binnen het hoger onderwijs zijn er grote verschillen tussen de instellingen in de mate waarin het beleid studeren met een beperking is uitgewerkt en geïmplementeerd. Handicap + studie wil hier op inspelen door een netwerk te starten voor contactpersonen van instellingen, die voorlopen. Handicap + studie ontwikkelt in overleg met een aantal contactpersonen een opzet voor dit netwerk. Vervolgens worden deelnemers geworven. Gestreefd wordt naar een groep van 8 deelnemers. Driemaal per jaar vindt in het midden van het land een bijeenkomst plaats. Tijdens de bijeenkomst staat een thema/vraagstuk centraal, dat voor deelnemers actueel is. Handicap + studie nodigt sprekers uit en zorgt voor een structuur die de deelnemers de gelegenheid geeft met elkaar de diepte in te gaan. Activiteitenplan 2017 handicap + studie 8
Doel Instellingen, die voorlopen op het gebied van beleid studeren met een beperking een platform bieden om inspiratie en kennis op te doen en uit te wisselen gericht op het verder vorm geven van beleid en implementatie studeren met een beperking. Resultaat Zes instellingen binnen het hoger onderwijs nemen deel aan 3 netwerkbijeenkomsten. Deelnemers hebben handvatten gekregen om hun beleid studeren met een beperking verder te ontwikkelen en implementeren. 2.6 Kwaliteit docenten Aanleiding Handicap + studie ontwikkelde in 2016 een handreiking voor docenten met tips voor het verzorgen van toegankelijk en inclusief onderwijs. Tevens biedt handicap + studie sinds 2016 een online module aan over toegankelijk hoger onderwijs voor docenten in het WO en HBO. Daarnaast richt handicap + studie zich steeds duidelijker op flexibel onderwijs, waar Universal Design for Learning een handreiking voor is. Ook 21e eeuwse vaardigheden spelen hierbij een rol. De Raad van Advies van handicap + studie bevestigt dat docenten een essentiële rol vervullen als het gaat om het verzorgen van eigentijds, inclusief en toegankelijk onderwijs. Goed docentschap is een cruciale factor voor uitdagend en inspirerend onderwijs. Minister Bussemaker stimuleert docenten om het onderwijs te verbeteren. Handicap + studie wil dat docenten meer gebruik maken van het aanbod van h + s: deelnemen aan trainingen, producten gebruiken en als projectpartner deelnemen in projecten. Probleemstelling Docenten zijn de aanjagers voor veranderingen in het onderwijs, zoals flexibel, toegankelijk en toekomstbestendig onderwijs. Bovendien spelen zij een belangrijke rol in de talentontwikkeling en Bildung van studenten en hun studiesucces. Handicap + studie bereikt deze doelgroep nog te weinig. Doel In 2017 minimaal 200 docenten bereiken via onze activiteiten, zoals trainingen, projecten en deskundigheidsbevordering op de instellingen en tijdens bijeenkomsten van docenten zelf. Projectresultaat Minimaal 75 (a.s.) docenten hebben deelgenomen aan trainingen, studiemiddagen en regiobijeenkomsten van handicap + studie. De activiteiten en informatie van handicap + studie, die bij uitstek geschikt zijn voor docenten, zijn gemakkelijk vindbaar en als zodanig herkenbaar via de website en in de Nieuwsflits van handicap + studie. Activiteitenplan 2017 handicap + studie 9
Er is een infographic verspreid over de rol van docenten als het over eigentijds, toegankelijk en inclusief onderwijs gaat. Handicap + studie levert een bijdrage aan minimaal 1 congres voor (a.s.) docenten over toegankelijk onderwijs en bereikt daarmee minimaal 100 docenten. Handicap + studie heeft 2 keer een e-zine gestuurd over dit onderwerp aan minimaal 200 docenten. Het aanbod van handicap + studie wordt gedeeld via minimaal 5 docentenkanalen en via de lerarenopleidingen en onderwijsacademies van universiteiten en hogescholen. 2.7 Internationale samenwerking (LINK) Handicap + studie neemt deel aan het internationale netwerk LINK, waarin België (SIHO), Ierland (AHEAD), Slovenië (DSIS), Zweden (Stockholm University & Lund University), Verenigd Koninkrijk (NADP) en Noorwegen (Universell) participeren. Aangesloten hoger onderwijsinstellingen, professionals en studenten werken samen om expertise over inclusief onderwijs uit te wisselen en waar mogelijk beschikbaar te maken voor het Nederlandse hoger onderwijs. Actuele thema s binnen dit netwerk en in het Nederlandse hoger onderwijs zijn: Online trainingsaanbod voor onderwijsprofessionals. Studeren met psychische problematiek. Studeren in het buitenland. Cijfers (overal stijging van aantallen studenten met een beperking geconstateerd). Universal Design for Learning en flexibel onderwijs. Doel Samenwerken met de partners van het LINK Network om expertise en ervaringen uit te wisselen over inclusief onderwijs en deze beschikbaar te maken voor het Nederlandse hoger onderwijs. Projectresultaat Bijdrage aan conferentie LINK netwerk Dublin in maart 2017. Bijdragen aan LINK meeting, najaar 2017. Contact onderhouden met partners via Skype. Eerste voorbereidingen treffen voor LINK conferentie 2018 in Nederland. Antwoord op vraag of handicap + studie binnen het LINK netwerk in aanmerking komt voor staff exchange. Uitwisseling van concrete producten en ontwikkelingen, bijvoorbeeld de student toolkit uit Ierland (UDL). Vertaling van de buitenlandse tools naar de Nederlandse situatie en ze beschikbaar maken voor het Hoger Onderwijs. Activiteitenplan 2017 handicap + studie 10
2.8 VN-verdrag Aanleiding Het onlangs door Nederland geratificeerde VN-verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap (IVRPH). In 2016 heeft handicap + studie een project uitgevoerd waarbij de hoger onderwijsinstellingen geïnformeerd zijn over de inhoud en de consequenties van het IVRPH met betrekking tot het hoger onderwijs. De lidstaten, waaronder de Nederlandse overheid, zijn verantwoordelijk voor een goede implementatie van het verdrag. Hoger onderwijsinstellingen hebben een eigen verplichting om het verdrag uit te voeren. Het College voor de Rechten van de Mens is momenteel bezig met het opstellen van indicatoren om de monitor van 2018 uit te voeren. Onderwijsinstellingen ondernemen acties om het onderwijs toegankelijker te maken, soms op instellingsniveau en soms op individueel niveau. Door samen op te trekken kunnen krachten worden gebundeld. Voor de ratificatie van het IVRPH lag de focus ten aanzien van hoger onderwijsinstellingen op de Wet Gelijke Behandeling ten aanzien van het realiseren van voorzieningen voor studenten met een functiebeperking. Deze wet richt zich op individuele aanpassingen voor - in dit geval - studenten. Het IVRPH richt zich daarentegen op de verplichtingen van de Staten: verplichtingen van alle instellingen met publieke verantwoordelijkheid, zoals universiteiten en hogescholen. Het gaat hierbij om een algemene verplichting om toegankelijk onderwijs te garanderen (zie o.a. art. 9 en 24). Bij de ratificatie heeft de Tweede Kamer een amendement aangenomen waarbij wordt voorgeschreven dat de geadresseerden van de WGBH/CZ mede zorg moeten dragen voor algemene toegankelijkheid voor personen met een handicap of chronische ziekte. Deze verplichting wordt nu uitgewerkt in een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) en moet per 1-1-2017 in werking treden. Bovengenoemde ontwikkelingen vereisen een actieve inzet van hoger onderwijsinstellingen om het verdrag te implementeren. Er moet sprake zijn van proactief beleid om de toegankelijkheid te vergroten. In 2018 voert het College voor de Rechten van de Mens een monitor uit waar de toegankelijkheid van het onderwijs onderdeel van uitmaakt. Doel Het hoger onderwijs gaat een actieve rol spelen in het implementeren van het IVRPH waarbij het onderwijs toegankelijker wordt voor alle studenten en specifiek voor studenten met een functiebeperking. Projectresultaat Er is door minimaal vijf hoger onderwijsinstellingen een intentieverklaring getekend waarin gezamenlijke doelstellingen zijn opgenomen voor de implementatie van het IVRPH. De gezamenlijke doelstellingen gaan over het vergroten van de toegankelijkheid en monitoren van de toegankelijkheid en de inspanningen die de hoger onderwijsinstellingen verrichten om deze doelstellingen te behalen. Activiteitenplan 2017 handicap + studie 11
Er komt een aparte pagina op de website van handicap + studie over het project en het IVRPH. Handicap + studie verspreidt informatie over het onderwerp via de nieuwsbrief, website en via contacten om andere instellingen te informeren en te bewegen zich aan te sluiten bij de gezamenlijke doelstellingen. Activiteitenplan 2017 handicap + studie 12
3 Expertise onderhouden en ontsluiten De adviseurs van handicap + studie hebben expertise in huis op diverse aandachtsgebieden. Deze aandachtsgebieden zijn: toegankelijkheid (fysiek en digitaal) deskundigheid leerroutes waarborgen kwaliteit toetsing en examinering wet- en regelgeving dyslexie en dyscalculie ASS en adhd studeren met psychische klachten instroom stage en werk studentenparticipatie inclusie, Universal Design for Learning (VN-verdrag) Iedere consultant van handicap + studie onderhoudt zijn of haar kennis op een aantal onderwerpen door het lezen van literatuur, het bijhouden van recente beleidsontwikkelingen en door het bijwonen van conferenties. De consultants signaleren beleidsontwikkelingen die impact hebben op het studeren met een functiebeperking en delen deze signalen binnen het netwerk van handicap + studie. Waar nodig lobbyen zij hiervoor ook. Doel Onderhouden, ontsluiten en verspreiden van expertise op het gebied van studeren met een functiebeperking in het hoger onderwijs. Resultaat Via de website, de Nieuwsflits en bijeenkomsten van handicap + studie is actuele kennis en informatie over studeren met een beperking beschikbaar. Op studiedagen, bijeenkomsten, trainingen en congressen presenteert en deelt handicap + studie kennis en informatie over studeren met een beperking. Deze kennis wordt tevens vastgelegd in minimaal vier nieuwe producten. Deze worden digitaal ter beschikking gesteld en kunnen op aanvraag geprint worden. Handicap + studie zal in samenwerking met betrokkenen de resultaten van de activiteiten en projecten onder de aandacht brengen op regionale bijeenkomsten. Bij paragraaf 2 en 3 in dit activiteitenplan zijn de activiteiten op een aantal thema s beschreven. De regionale bijeenkomsten en studiedagen worden gebruikt voor de disseminatie van de opbrengsten (producten en good practices) van deze activiteiten en projecten. Ook producten uit andere door handicap + studie uitgevoerde (niet door OCW bekostigde) projecten worden via deze bijeenkomsten onder de aandacht gebracht. Activiteitenplan 2017 handicap + studie 13
4 Regionale bijeenkomsten, studiedagen en open huis In 2017 worden drie maal drie regionale bijeenkomsten georganiseerd. Deze bijeenkomsten vinden op hogescholen en universiteiten plaats. Handicap + studie is verantwoordelijk voor de organisatie en programmering. De keuze van de thema s wordt afgestemd met studentendecanen van universiteiten (verenigd in LBS-CSH) en hogescholen (verenigd in LOS-HBO). Ook organiseert handicap + studie twee landelijke studiedagen over nader te bepalen thema s. In december 2017 houdt handicap + studie Open Huis. Tijdens het open huis worden de resultaten van de in 2017 uitgevoerde projecten kort gepresenteerd en kunnen deelnemers met elkaar uitwisselen hoe ze deze kunnen gebruiken binnen hun eigen instelling. Activiteiten Thema s vaststellen in overleg met LBS-CSH en Expertgroep studeren met een beperking van LOShbo. Ruimtes regelen bij HBO- en WO-instellingen in het land Inhoudelijk voorbereiden state of the art van de thema s. Goede voorbeelden uit het land erbij betrekken (presentatie praktijkvoorbeelden). Studentenparticipatie (hoe ervaren studenten met een beperking de problematiek rond dit thema) Presentatie van de opbrengsten van de projecten 2017. Kengetallen Gemiddeld minimaal 25 deelnemers per regiobijeenkomst (totaal 225 deelnemers) en 60 deelnemers bij het Open Huis. Doel Kennis en good practices over verschillende relevante thema s verspreiden. Professionals in hoger onderwijs informeren, een kader bieden voor het uitwisselen van ervaringen en hun deskundigheid bevorderen. Resultaten In drie regio s elk drie bijeenkomsten organiseren (totaal 9) over steeds een of meerdere thema s. Twee landelijke studiedagen over nader te bepalen thema s. Open Huis in december voor alle netwerkcontacten uit het hoger onderwijs. Activiteitenplan 2017 handicap + studie 14
5 Netwerken en Adviesraad Netwerken opbouwen en onderhouden is van groot belang om studeren met een functiebeperking goed te agenderen en om informatie en kennis te delen en te verwerven. Daarom wil handicap + studie in 2017 contact onderhouden met relevante partners in hoger onderwijs, op het snijvlak onderwijs-zorg en onderwijs-arbeidsmarkt en met haar internationale partnerorganisaties (LINK-netwerk) en specifiek met de Belgische partner SIHO (delen van Nederlandstalige informatie). Zo zorgen medewerkers van handicap + studie dat ze goed geïnformeerd zijn over relevante ontwikkelingen. Ze kunnen de opgedane kennis en informatie verspreiden en een gewaardeerd gesprekspartner zijn in verschillende netwerken en voor intermediaire organisaties. Concreet onderhoudt handicap + studie contacten met: LOShbo en LBS-CSH (studentendecanen), LSVb en ISO (studenten), LVSA (studieadviseurs), LICA (aansluitingsnetwerken), VSNU en Vereniging Hogescholen, NVAO (accreditatie), Ieder(in) en aangesloten verenigingen (die belangen van mensen met een functiebeperking behartigen), College Rechten van de Mens, UWV, DSiN (Disability Studies in Nederland), relevante lectoraten, SIHO, LINK Network (internationaal netwerk van studeren met een beperking in het hoger onderwijs), MBO-Raad en Platform Passend Onderwijs MBO, VOraad, in1school, Ouders en Onderwijs, Stichting Accessibility, SURF, grote werkgevers, gespecialiseerde bemiddelingsbureaus. De Adviesraad komt in 2017 tweemaal bijeen. De agenda wordt opgesteld in overleg tussen de directeur en de bestuurder van handicap + studie. In ieder geval zal aandacht besteed worden aan visie en strategie van handicap + studie, de wijze waarop studeren met een functiebeperking hoger op de agenda van de instellingen kan komen en de vraag hoe de arbeidsmarktpositie van studenten met een functiebeperking verbeterd kan worden. De Adviesraad bestaat uit: De heer Frank van der Duyn Schouten, oud rector magnificus Vrije Universiteit en Universiteit Tilburg. De heer Paul van Maanen, voorzitter CvB ROC Midden-Nederland. De heer Jan-Willem Meinsma, lid CvB Hogeschool Windesheim. De heer Paul Zevenbergen, bestuurslid NVAO. Mevrouw Kitty Oirbons, voorzitter stuurgroep Passend Onderwijs MBO, CvB Rijn IJssel. H.K.H. Prinses Laurentien is beschermvrouwe van handicap + studie. In overleg wordt jaarlijks bepaald op welke wijze prinses Laurentien aan die rol invulling kan geven. Doel netwerken: agenderen relevante thema s op het gebied van studeren met een beperking; lobbyen; samenwerken en afstemmen; kennis delen. Activiteitenplan 2017 handicap + studie 15
Doel adviesraad: draagvlak op bestuurlijk niveau en ambassadeursfunctie; feedback en inspiratie voor nieuwe initiatieven en beleid. Activiteitenplan 2017 handicap + studie 16
6 Management en organisatie Aan de medewerkers van handicap + studie wordt leiding gegeven door de directeur in samenwerking met een van de senior-adviseurs. De directeur zorgt voor het opstellen, uitvoeren en evalueren van het activiteitenplan en onderhoudt hierover contact met OCW. Zij draagt er met de medewerkers zorg voor dat handicap + studie als professionele organisatie werkt en optreedt in het veld. Met medewerkers wordt 2- tot 3-wekelijks in teamverband overlegd voor afstemming en planning van werkzaamheden. Met medewerkers wordt individueel tweemaandelijks voortgangsoverleg gevoerd over de voortgang van werkzaamheden en de eigen professionele ontwikkeling. Jaarlijks vindt een beoordelingsgesprek plaats. De directeur onderhoudt netwerkcontacten met relevante actoren in en om het hoger onderwijs en op het snijvlak van onderwijs en zorg en onderwijs en arbeidsmarkt. De administrateur zorgt voor een transparante financiële administratie en stelt samen met de directeur de begroting, jaarrekening en tussenrapportages op. Doel Ervoor zorgen dat handicap + studie als expertisecentrum professioneel werkt en door OCW, hoger onderwijs en koepels gewaardeerd wordt. Agenderen van studeren met een beperking. Resultaten door het veld gedragen activiteitenplan; activiteitenplan wordt goed uitgevoerd; financieel in control, financiële verantwoording goed en op tijd. Activiteitenplan 2017 handicap + studie 17