De mensen willen haar hebben

Ledenblad van de Regionale Kruisvereniging West-Brabant September 2010 Jaargang 12, nr. 3 Oplage: 45.000 exemplaren Inhoud Pagina 2 Als de zorg maar menselijker wordt Pagina 3 Interview wijkzusters Pagina 4 Toch weer de zorg, maar langs een andere insteek Spreekuren wijkzusters Pagina 5 De eerste ervaringen met de wijkzusters Nieuwe taak plaatselijke afdelingen Kruisverenigingen Een wijkzuster is nodig in de wijk, elke wijk De wijkzuster terug De mensen willen haar hebben Steeds luider klinkt de roep om de terugkeer van de wijkzuster. In steeds meer wijken en dorpen is ze al weer aan het werk. De eerste effecten zijn al zichtbaar. De trein van de Kruisvereniging is niet meer te stoppen. Het project De wijkzuster terug van de Kruisvereniging is een half jaar na de start al een succes. In februari voorzichtig begonnen met twee wijkzusters in twee wijken in Bergen op Zoom en Fijnaart, einde dit jaar zullen er dertien wijken/dorpen zijn waar de zuster actief zal zijn. Het is een trein die hard gaat en niet meer is te stoppen, zegt Henk van Tilborg, voorzitter van de Kruisvereniging. We krijgen uit wijken en dorpen regelmatig de vraag wanneer de wijkzuster naar hun wijk komt. De mensen willen haar hebben. Het toont aan hoe de thuiszorg op de verkeerde weg zat, ondanks al de tegengeluiden van de gevestigde thuiszorgorganisaties dat zij al jaren met een wijkzuster werkten. Niet dus. Er is ook al belangstelling van buiten West- Brabant voor ons concept. Pagina 6 Steeds meer mensen krijgen dementie Pagina 7 Cursusaanbod Aanbieding Timmersmedizorg Pagina 8 Servicepakket Colofon Kruisvenster is het ledenblad van de Regionale Kruisvereniging West-Brabant en verschijnt 4 keer per jaar. Hoofdredacteur: Frans Fakkers Tekst & Eindredactie: Leo Lotterman Opmaak: Dessain Grafische Vormgeving Voor informatie over Kruisverenigingen en over het lidmaatschap: verenigingsbureau (0165) 55 59 15 Voor het doorgeven van nieuws, kunt u contact opnemen met de desbetreffende lokale correspondent. Publicaties uit deze editie kunnen geen rechten worden ontleend. Correspondenten: Bergen op Zoom: dhr. J.W.P. Stoop Halderberge: mevr. I. Wildeman Roosendaal: mevr. J. van Overveld Steenbergen: dhr. R. Blok e-mail: redactie@rkvwestbrabant.nl keurmerk De Kruisvereniging heeft verder het eerder dit jaar aangekondigde keurmerk voor zorgverleners bijna gereed. Alleen zorgorganisaties die de vraag van de patiënt centraal stellen ontvangen het keurmerk. Ere-wijkzuster en ex-staatssecretaris van VWS Jet Bussemaker liet eerder dit jaar al haar enthousiasme over het keurmerk blijken. Vooral omdat de toetsing van de kwaliteit wordt gedaan door vrijwilligers van de plaatselijke kruisverenigingen, zelf patiënten dus, zo vertelde ze vlak voor de zomer in Roosendaal. Ze was er op uitnodiging van de Kruisvereniging om de eerste ervaringen te horen van de nieuwe wijkzusters. De eisen die opgesteld zijn samen met zorgaanbieders en wijkzusters, zeg maar de spelregels om het keurmerk te krijgen, zijn bijna gereed. In het najaar zullen als eerste de zorgaanbieders Surplus en zorgbureau Stip, die de pilot van de Kruisvereniging uitvoeren, langs de meetlat gelegd worden. Zorgaanbieder De Algemene Thuiszorg (DAT) die ook op de trein met de wijkzuster is gestapt, is nog te kort bezig om gekeurd te kunnen worden, aldus Van Tilborg. Wat als de twee zorgorganisaties niet door de keuring komen? Van Tilborg: Dan hebben ze een probleem. En zullen ze op hun slechte punten binnen een afgesproken tijdsbestek moeten verbeteren. Ere-wijkzuster en ex-staatssecretaris van VWS Jet Bussemaker is enthousiast over het keurmerk van de Kruisvereniging. onderzoek Het pilotproject wordt begeleidt door onderzoek vanuit de provincie Noord-Brabant. Een nulmeting is inmiddels verricht. Volgend jaar worden onder meer de maatschappelijke effecten van de terugkeer van de wijkzuster gemeten. Van Tilborg: Daar gaat het ons natuurlijk om. Zijn de sociale samenhang en het welzijn in de wijk verbeterd? Krijgen de mensen de zorg die ze willen, wordt er echt vraaggestuurde zorg geleverd door de zorgaanbieders? Ik heb er wel goede hoop op. Zeker als je de verhalen in deze Kruisvenster leest over de ervaringen van de wijkzusters. De effecten zijn nu al merkbaar. opleidingen Waar ook dit jaar nog witte rook uit zou moeten komen, zijn de opleidingsinstituten in de regio. De Kruisvereniging is al een tijd in gesprek met het ROC West Brabant en Avans. Dat overleg is nu in de laatste fase. Van Tilborg: Er moet nu duidelijkheid komen. De vraag naar de wijkzuster neemt toe, er komen dan ook steeds meer wijkzusters die opgeleid moeten worden. De vraag naar scholingstrajecten op de korte termijn en opleidingen in die richting nemen nu dus ook toe. De opleidingen zullen moeten beslissen of ze willen investeren in het vraaggericht opleiden van het zorgpersoneel. Belangrijk is ook dat de wijkzuster weer uitgaat van haar eigen professionaliteit, zij coördineert haar eigen werkzaamheden. Dus weg met het planbureau en de teamleiders. Het vraagt van de opleidingen een omslag. Zorgaanbieders hadden ook koudwatervrees toen we onze wijkzuster lanceerde. De eersten hebben zich nu bij ons aangesloten en willen onder onze regie met ons concept werken. Hopelijk stappen de opleidingen ook in. Doen ze het niet, dan gaan we buiten de regio kijken. Want we willen wel dat er scholing komt voor onze wijkzusters. Uitgave september 2010 - www.dekruisvereniging.nl Let op: Kruisvenster December bevat een acceptgirokaart! 1

Oud- en nieuwe wijkzusters ontmoeten elkaar Als de zorg maar menselijker wordt De Kruisvereniging brengt de wijkzuster terug. Maar vroeger werd je opgeleid tot wijkzuster. Die opleiding tot generalist in de zorg is verdwenen. Daarom is hun kennis over het werken in de wijk van onschatbare waarde voor de nieuwe generatie. De oude en nieuwe generatie wisselen ervaringen uit. Wat willen jullie nog meer weten? Curatie is belangrijk, maar preventie net zo FIJNAART - De Kruisvereniging heeft een missie: de terugkeer van de wijkzuster. Einde dit jaar zijn ze al in dertien wijken in West-Brabant actief. En dat is nog altijd maar het begin, want er moeten er veel meer komen. Dat meldde de voorzitter van de kruisvereniging Henk van Tilborg in zijn welkomstwoord bij de ontmoeting tussen oude en nieuwe wijkzusters in de Fendertshof in Fijnaart op 8 september 2010. De noodzaak van die wederkomst schetste hij aan de hand van zijn tante Nellie uit Bergen op Zoom. Die had onlangs in twee maanden tijd 37 verschillende verpleegsters aan haar bed. Zij zei tegen mij: Henk, wanneer komt die wijkzuster van je nou eens hier? Dat zal niet lang meer duren, als het aan de Kruisvereniging ligt. De terugkeer van de wijkzuster gaat gestaag maar voorzichtig, want de wijkzuster moet goed van start kunnen. Daarom ook heeft de Kruisvereniging, die samen met zorgorganisaties Surplus, zorgbureau STIP en De Algemene Thuiszorg (DAT) het beroep wijkzuster nieuw leven inblaast, deze ervaringsuitwisseling georganiseerd tussen oud- en nieuwe wijkzusters. Van Tilborg: Vroeger werd je opgeleid tot wijkzuster. Die opleiding tot generalist in de zorg is verdwenen. Daarom is hun kennis over het werken in de wijk van onschatbare waarde voor de nieuwe generatie. Die kennis mag niet verloren gaan. Vandaar deze bijeenkomst om te praten over vroeger en nu. Van Tilborg voegt er wel aan toe dat de Kruisvereniging in gesprek is met de ROC s en andere opleidingen in West-Brabant om de leergangen aan te passen voor de nieuwe wijkzuster. preventie Ik heb me al die jaren afgevraagd: waarom is ze er nou toch niet meer? Zij moet gewoon terug komen! Dit zegt Els, die in de jaren zeventig en tachtig wijkzuster was in Roosendaal. De bijeenkomst is nog niet eens begonnen en ze praat al honderduit. Over toen en nu. De betrokkenheid is er na al die jaren nog, ze is dan ook enthousiast over het project De wijkzuster terug. Er moeten er nog veel meer terugkomen. Waarom? Omdat een mens geen computer is die je aan- en uitzet. Het is slechte zorg als je als verpleegkundige een insulinespuit zet bij iemand thuis en dan gelijk weer door moet naar een volgende. Even praten en tijd nemen over hoe het nu echt gaat, is voor die mens veelal belangrijker dan die spuit. Ze zegt het misschien wat te stellig, denkt ze, maar toch slaat ze wel de spijker op de kop, vindt ze. Want die o zo belangrijke sociale en signalerende functie is weggesneden uit de thuiszorg. Curatie is belangrijk, maar preventie net zo. Door tijd te nemen voor iemand kun je soms op tijd problemen signaleren en dus erger voorkomen. En dat schiet er tegenwoordig bij in. Dat wordt later die middag beaamd door een groepje nieuwe wijkzusters die in gesprek zijn met oud-wijkzuster Corrie uit Halsteren. Corrie: Voor de middag deed je de curatieve taken, na de middag was er ruimte voor preventie. Dan ging je bij voorbeeld bij een aantal bejaarden langs om te kijken hoe het met ze ging. Dat ging dan als een lopend vuurtje door de wijk. Ze is onderweg hoor, ging het dan. De nieuwe lichting aan haar tafel hoort het bijna met ongeloof aan. In deze pilot hopen ze die aandacht voor preventie wel weer terug te krijgen, want voorkomen is net zo belangrijk als genezen. Het kan ook veel geld besparen op den duur en dat is prima voor de dure zorg. menselijker Als de zorg maar menselijker wordt, is vooral de teneur. Een nieuwe wijkzuster: Meer investeren in preventie is belangrijk. Vroeger was je als wijkverpleegkundige een generalist, nu ben je een individualist. Je geeft versnipperde zorg, je signaleert daardoor minder, je kwaliteit wordt daardoor minder. Corrie valt haar opvolgster bij: Kom je als verpleegkundige bij steeds dezelfde patiënt over de vloer, dan zie je ook meer. Je ziet ook met je eigen professionele ogen hoe een wond bijvoorbeeld zich ontwikkelt of hoe de man of vrouw zich geestelijk houdt. Een andere oud-collega belicht een andere kant van die betrokkenheid: Je was als wijkzuster een stukje van het gezin waar je kwam. Oud- en nieuwe wijkzusters wisselen ervaringen uit Je was een onbenoembaar deel van het gezin. Die positie moet toch ook lastig geweest zijn, oppert een nieuwe zuster. Dat was ook weleens lastig, want je moet wel je professionaliteit bewaken en behouden. Maar meestal ging dat wel, hoor. Je leerde, ook van collega s, inschatten welke informatie je wel en niet voor je moest houden. Even later zegt ze: We hadden toentertijd ook altijd spreekuur, dan kwamen familieleden of buren ons waarschuwen: ga daar eens kijken. Of de huisarts trok aan Vroeger was de wijkzuster een heilige de bel, want met hem was er een nauwe samenwerking. Een nieuwe zuster heeft haar twijfels over die samenwerking. Stelt de huisarts zich er wel open voor? Corrie stelt haar gerust: Je moet respect hebben voor elkaars deskundigheid, anders werkt het niet. En vergeet niet, huisartsen zijn het ook niet meer gewend natuurlijk, die moeten ook weer leren samenwerken met een wijkzuster. Haar toehoorders laten haar woorden even bezinken. Wat willen jullie nog meer weten?, vraagt Corrie. verantwoordelijkheid Naast de preventie is de eigen verantwoordelijkheid van de zuster en daarmee impliciet de waardering van de professionaliteit van de verpleegkundige een belangrijk onderwerp van gesprek. Corrie had haar eigen wijk en ze deed wat ze vanuit haar beroep goed leek. Je vond bijvoorbeeld dat een patiënt zes keer per week gewassen kon worden, maar die persoon gaf dan zelf aan vier keer genoeg te vinden. Nou, dan maar vier keer, dat kon eigenlijk ook wel. Wat ik hiermee wil zeggen is dat je jezelf continu afvraagt: met welke zorg kan ik de patiënt het beste helpen, wat wil hij of zij het liefste? Het gaat om die mens. Natuurlijk, dat vinden de nieuwkomers ook, maar je werk is dichtgetimmerd door die nauw zittende indicaties van het CIZ. En natuurlijk, het aanbod dient niet centraal te staan, maar de vraag van de patiënt. Maar je hebt wel te maken met maatschappelijke ontwikkelingen, wetgeving en financiële druk. En daar ontkom je niet aan. We moeten oppassen dat met de terugkeer van de wijkzuster we oude tijden willen gaan herleven, dat kan niet, aldus een van de aanwezigen. Er is nu ook meer zorg te verlenen. De mensen blijven langer thuis wonen, worden ouder. Een ander vult aan: Mensen zijn ook assertiever nu. Vroeger was de wijkzuster een heilige. Wat willen jullie nog meer weten? 2 Uitgave september 2010 - www.dekruisvereniging.nl

Miriam Becht. De ene was wijkzuster in de wijk Gageldonk West, de andere is er wijkzuster. Hoe ging het toen en hoe gaat het nu? Vrouwke, wat zouden we zonder je moeten? s Middags was het tijd voor preventie Miriam Becht, oud wijkzuster in Bergen op Zoom De mensen kennen me waarschijnlijk beter als wijkzuster Vermeulen. Ik ben 39 jaar geleden begonnen, was 25 jaar wijkzuster in Bergen op Zoom. In verschillende wijken, ook in Gageldonk-West. Natuurlijk is de wijkzuster van nu in haar hart dezelfde als die van toen. Maar het werk is veranderd. Verpleegtechnische handelingen hebben een enorme kwalitatieve ontwikkeling doorgemaakt. Jammer is dat in de loop der jaren de preventie uit het werk gesneden is. Wij deden s ochtends ons curatieve rondje en de medische verrichtingen. s Middags was het tijd voor preventie. Huisbezoeken afleggen. Op verjaarsvisite bij 65-jarigen leden, die verjaardagen zaten allemaal in de kaartenbak. Je ging langs om te kijken hoe het ging. Die bezoeken zijn een vorm van preventie. Omdat mensen je kenden, hielden ze je ook op straat aan. Ik moest toch vooral bij die en die gaan kijken, want het gaat niet goed daar. Soms hadden ze dan alleen maar een po nodig, die bracht je dan. Die aandacht voor preventie moet wel weer terugkomen. Dat komt ook, begrijp ik. Daar ben ik blij mee, want het is een belangrijk deel van het werk. Ik beschikte over mijn eigen agenda. Ik had echt het gevoel: dit is van mij, de wijk is van mij. Dat komt omdat jij alleen verantwoordelijk was. Je begeleidde iemand van een terminale fase tot en met het afleggen. En vervolgens ging je naar de uitvaart in de kerk, om afscheid te nemen. Dat deed je, het was all in. Natuurlijk raakte je soms te betrokken, maar je leerde het hanteren. Je deed er soms niets mee, soms wel. Je overlegde met je collega op het wijkgebouw. Mensen vertelden je werkelijk alles. Ouders woonden toen vaak bij hun kinderen in. Moest ik bij een moeder langs, opende haar dochter de deur. Wat mijn man heeft weet ik niet hoor, maar hij gaat naar zolder en daar trekt hij vrouwenkleren aan. Wat moet je daarmee? Je kwam bij mensen binnen waar anderen geen voet tussen de deur kregen. Zo kon ik bij buitenlandse vrouwen in huis binnenkomen. Omdat hun mannen altijd meegingen naar het consultatiebureau, kenden ze mij. Daarom lieten ze mij toe. Door die vertrouwenspositie in de wijk werd je ook weleens overvraagd. Je was 24 uur per dag in touw. Dat was wel eens moeilijk. Wilden mensen dat je langskwam terwijl de zorg al was afgelopen. Dat bouwde je dan voorzichtig toch wel af, hoor. Het geeft wel aan het belang dat mensen hechten aan een praatje. Dat je vaak bij dezelfde mensen over de vloer komt, is ook goed voor het genezingsproces. Bijvoorbeeld bij wondbehandeling. Als er steeds verschillende mensen komen kun je geen goed zicht hebben of de wond nu beter of slechter wordt. Dat kun je alleen wanneer je het zelf in de gaten houdt. We schreven in vergelijking met nu weinig op. Het zorgplan zat vooral in je hoofd. Op het wijkgebouw hield je wel de kaartenbak bij met de medische en sociale stand van zaken van een patiënt. Maar werd je ziek, dan kwam je vervangende collega thuis bij je langs om je uit te horen over hoe en wat. Wat er zo mooi aan ons vak is? De warmte bij de mensen. Je voelde dat je goed deed. De voldoening als je bij mensen wegging en ze lagen weer in een schoon bed. Het had ook te maken met het intensieve contact dat je had. Mensen vertrouwden je. Ik deed meestal alles op de fiets. Gageldonk is niet veel veranderd in sfeer en bouw. Een fijne wijk om te werken. Die bloemenman hier op de hoek, die zit er ook al meer dan 25 jaar. Bosman heet hij. Nu mag ik de tijd nemen Pierrette Schoon, nieuwe wijkzuster in Bergen op Zoom Ik werk sinds juli als wijkzuster in Gageldonk-West, in de pilot van de Kruisvereniging. Daarvoor werkte ik als wijkverpleegkundige bij een grote thuiszorgorganisatie hier in de regio. Ik was in die baan alleen maar met productie bezig. Deze nieuwe baan is een droombaan. Zo wil ik werken, zo moet je werken. Voor mij voelt het niet als werk aan. Niet meer. Je kunt het een passie noemen. Het is een verlengde van mijzelf. De omschakeling was lastig, had last van ontwenningsverschijnselen. Ik was gewend om bijvoorbeeld alleen voor een wond te komen, die verzorgde ik en dan ging ik naar de volgende klant. Ik was gedrild om de hele tijd op mijn klok te kijken; ik kom voor dit, doe dat zo goed mogelijk en ben op tijd weg. Nu mag ik de tijd nemen. Dat heeft veel invloed op het werk. Ik geef nu ook hulp en steun waarvoor geen indicatie is. Dat is fijn en o zo nodig. Ik heb in de wijk een man met zuurstofflessen. Die kwam uit het ziekenhuis en hij zit er nu maar, met die flessen. Ik was vlak na zijn thuiskomst bij hem langs gegaan. Niemand die naar hem omkijkt. Ik help hem nu met die flessen, kijk regelmatig of de slangen nog goed zitten, maak het apparaat schoon. Vroeger signaleerde je dat ook wel, maar je deed verder niks, je kon niks. Want ik had een route in een tijdschema te rijden. Ik kan nu zo veel meer doen. Als er nu iemand uit het ziekenhuis komt, dan seint het ziekenhuis mij in en ga ik er langs. Of ze iets nodig hebben. Een week of wat later ga ik nog eens kijken. Doordat je vaker bij dezelfde mensen over de vloer komt, zie je ook meer. Bijvoorbeeld iemands medicijnverzameling. Je ziet die berg doosjes staan. Nu kan ik zeggen: ik kom vanmiddag even terug en dan gaan we het samen uitzoeken wat Pierrette Schoon. weg kan, wat niet en wat bijna op is. Terwijl je dan zo bezig bent samen, vertelt ze dat haar man geopereerd moet worden binnenkort. Dan vraag ik of ze iets geregeld hebben voor opvang. Dat kun je nu actie ondernemen. Dat is de preventie die terugkomt in ons vak. Het is belangrijk dat de wijkbewoners je kennen, een vertrouwd gezicht bent. Ik merk het nu al, en ik ben er pas een paar maanden. Vrouwke, wat zouden we zonder je moeten? Vooral voor ouderen is het een geruststelling dat ze een vertrouwd iemand hebben die ze kunnen bellen, bij wie ze naar het spreekuur kunnen gaan. Al die chaos om hen heen van de vele zorgaanbieders en regelingen, nu hebben ze het idee dat het opgelost kan worden. Aan de wijkzuster kan ik alles vragen. Dat klopt. Ook de wijkagent kent me. Hij ziet en hoort ook veel. Tipt me als hij zich zorgen maakt. Zo was hij bij een mevrouw langs geweest, hem viel haar enorme dikke onderbenen op. Dat is niet gezond, dacht hij. Daar ben ik toen langsgegaan en heb een behandeling opgestart. De meerwaarde van de nieuwe wijkzuster in vergelijking met de oude is dat je in een klein team werkt in de wijk. Anderen kunnen meekijken met wat je doet. Dat is keerzijde van de wijkzuster vroeger. Die was echt alleen. Sommige dingen zijn nu beter dan vroeger. Er ligt een zorgmap bij de mensen thuis. Alles is daarin terug te vinden. Je bent niet meer 24 uur bereikbaar en oproepbaar, maar je hebt wel een mobiele telefoon, een spreekuur. Ik denk ook dat we meer dan vroeger mensen wijzen op hun eigen verantwoordelijkheid. Je reikt ze vaak ook oplossingen aan: zou u niet dit of dat? Ik kom als wijkzuster overal binnen, ook bij zorgmijders. Het zijn dan vooral ouderen die je binnenlaten, zij kennen de wijkzuster nog van vroeger, daar hebben ze blijkbaar goede herinneringen aan. Veel wijkbewoners wonen hier al hun leven lang. Zo is er hier op de hoek een bloemenzaak, die man heeft die winkel al 25 jaar. Ik maak regelmatig een praatje met hem. Hoe heet hij ook alweer? O ja, Bosman. Uitgave september 2010 - www.dekruisvereniging.nl 3

Waar zijn de oude wijkzusters gebleven? Toch weer de zorg, maar langs een andere insteek Ze hield ermee op omdat ze als wijkverpleegkundige niet die zorg en aandacht mocht geven die ze wilde geven. Ik was er een die ook de was in de wasmachine stopte. Maar dat mocht niet. Uiteindelijk werd ze voetreflextherapeute. ANTWERPEN Lia van Gastel is sinds 2000 voetreflextherapeute en stressconsultant. En was daarvoor was ze werkzaam als wijkverpleegkundige in West- Brabant. Dat hield ze zes jaar vol. Ze hield er mee op omdat ze niet die zorg en aandacht mocht geven die ze wilde geven. Van Gastel: Ik was er een die ook de krulspelden inzette en de was in de wasmachine stopte. Maar dat mocht eigenlijk niet. Uiteindelijk kwam ze via haar dochter in contact met voetreflexzonetherapie. En was snel verkocht en begon de studie tot therapeute. Van Gastel: Toch weer de zorg, maar langs een andere insteek. De voetreflexzonetherapie is een behandelmethode die wordt toegepast bij pijnklachten. De kern is dat handen en voeten reflexzones hebben die in verbinding staan met alle organen, klieren, zenuwen, botten en weefsels. Voetreflexzonetherapie is gericht op het stimuleren van het zelfgenezend vermogen van de mens. Door de voetreflexzones volgens een speciale techniek te masseren, wordt de doorbloeding van het lichaam bevorderd. Hierdoor kunnen zuurstof en voeding de weefsels bereiken en worden afvalstoffen sneller afgevoerd. Blokkades in de energiedoorstroming kunnen door deze massage worden opgeheven. Het wordt toegepast bij onder andere bij stress, vermoeidheid, slaapstoornissen, hoofdpijn, rugpijn, gewrichtsklachten, maag- en darmklachten, huidproblemen, ademhalingsklachten en bij vocht vasthouden. Toch geniet deze methode weinig bekendheid, zegt Van Gastel. Onbekend maakt onbemind. En het heeft ook iets engs of dat het een of andere kwakzalverij is. Dat is het niet hoor, de resultaten die ik met cliënten boek zijn goed te noemen. Die klanten komen ook naar haar toe via haar aanbod via het servicepakket van de Kruisvereniging. Of zij gaat naar de mensen toe, want ze behandelt voor wie wil ook aan huis. Van Gastel: Zo heb ik iemand met oedeem behandeld. Die kan nu haar schoen wat strakker aantrekken en ze heeft minder pilletjes nodig. Ook met de behandeling van burnout boekt ze resultaten, zegt ze. Ze licht de werkwijze toe: Door massages maak ik onder meer de stress inzichtelijk. Mensen voelen weer wat ontspannen zijn is. Onderdeel van de stressbehandeling is een individuele coaching door de therapeut. Eigenlijk, zegt ze, is de cirkel weer rond. Ik ben nu vaak weer het luisterend oor, heb tijd voor de mensen die ik zorg geef Spreekuren Marion Koch (en Annie van de Sanden), wijkzuster in Hoeven/Bosschenhoofd In Hoeven op donderdagmiddag van 13.30 14.30 uur in het Pluspunt in Hoeven. In Bosschenhoofd op dinsdagmiddag van 13.30 14.30 uur in de Schakel in Bosschenhoofd. Els Meeuwisse, wijkzuster in Fijnaart In de praktijk van Dr. Wouters, Wilhelminastraat 9, Fijnaart op dinsdag van 13 14 uur (start 7 sept.). In de Fendertshof, Jan Punthof Fijnaart op vrijdag van 11 12 uur. Lia van Gastel (met wit shirt) in gesprek met oud- en nieuwe wijkzusters op de bijeenkomst in Fijnaart. W ij k z u s t e r s en reik ze handvatten aan om verder te kunnen. Dat goede gevoel hield ze ook over aan de bijeenkomst van de oude en nieuwe wijkzusters in Fijnaart op 8 september jongstleden ( een verslag van die middag staat elders in deze Kruisvenster). Van Gastel: Opvallend die middag was dat er door de wijkzusters zo kordaat gewerkt werd. Er kwam in korte tijd zo veel aan ervaringen en conclusies boven tafel, en kernachtig verwoord. Ik vind het een mooi signaal richting de huidige (thuis) zorg met zijn doorgeslagen bureaucratie en vele vergaderingen waardoor, laten we wel wezen, er minder tijd is voor de mens. Het zijn inloopspreekuren, die vrij toegankelijk en kosteloos zijn. Pierrette Schoon, wijkzuster in Bergen op Zoom in de wijk Gageldonk West In de Esdoornstraat 45, wijk Gageldonk West in Bergen op Zoom op dinsdag van 12.30 14 uur. 0165-54 66 13 Zij houden spreekuur: Els Meeuwisse. Pierrette Schoon. Annie van de Sanden. Marion Koch. 4 Uitgave september 2010 - www.dekruisvereniging.nl

Meer wijkzusters op komst De eerste ervaringen met de wijkzusters In februari zijn de eerste wijkzusters aangetreden. Ze zijn er gekomen op initiatief van de Kruisvereniging, maar ze zijn in dienst van organisaties als Surplus, STIP en DAT. Het project is in de afgelopen maanden flink uitgebreid. Wat zijn de eerste ervaringen? In Bergen op Zoom (Gageldonk-West) verliep die samenwerking in het begin nog niet helemaal probleemloos, wellicht omdat de belangen van de gevestigde zorginstellingen te zeer afgebakend zijn, aldus Henk van Tilborg, voorzitter van de Kruisvereniging. Nu iedereen aan het nieuwe fenomeen van de wijkzuster is gewend, weten zowel burgers als verwijzers de wijkzusters steeds beter te vinden. De goede samenwerking met de wijkagent en de GGZ leidt tot een toename van het aantal vragen. Na een bezoekje van de wijkzuster kan een groot deel van de klanten op eigen kracht verder zonder zorg. De wijkzusters hebben ook adviserende bezoekjes gebracht aan klanten, die al zorg hebben van een collega-aanbieder. De wijkzuster geeft dan alleen advies. Het is natuurlijk niet zo dat de wijkzuster die klanten overneemt, die blijven natuurlijk bij de collega-aanbieder. Die was zeer tevreden met die adviezen en ook die klanten kunnen weer verder met hun hulp. Er is verder goed en veelvuldig overleg met de Wmo-consulenten. In de wijk komt er nu ook een niet-westerse wijkzuster bij. In Fijnaart valt het groot aantal vragen op waarbij de meerderheid van de mensen met een advies en zonder indicatie verder kan. De roep in de andere kernen van de gemeente Moerdijk om een wijkzuster is groot. Klundert, Willemstad en Standdaarbuiten willen haar graag hebben. Onderzocht wordt nu hoe en hoe snel de zuster ook daar kan terugkeren. In Hoeven/Bosschenhoofd zijn de wijkzusters vlak voor de zomervakantie gestart. Er is al veel contact met gezinnen. Opvallend is dat de bewoners de wijkzusters op straat aanspreken en heel snel openheid geven. De plaatselijke kruisvereniging en de KBO zijn heel actief om de wijkzuster zo goed mogelijk draagvlak in de dorpen te geven. Spreekuren Alle wijkzusters houden spreekuur in de wijk. Het zijn inloopspreekuren, die vrij toegankelijk en kosteloos zijn (zie overzicht plaats en tijd elders in deze Kruisvenster). De wijkzusters zijn: in Bergen op Zoom in de wijk Gageldonk-West: Pierrette Schoon & Saïda El Amrani in Fijnaart: Els Meeuwisse in Hoeven/Bosschenhoofd: Marion Koch en Annie van de Sanden. Op 1 november 2010 start een wijkzuster in St. Willibrord en op 1 december in Wouw/ Heerle. Ook gaat er dit jaar in Roosendaal een project van start. Nieuwe taak plaatselijke afdelingen Kruisverenigingen BERGEN OP ZOOM - De plaatselijke afdelingen van de Kruisvereniging zitten in een overgangsfase, stelt Jürgen Stoop, voorzitter van de Kruisvereniging Bergen op Zoom, Lepelstraat en Halsteren. Het heeft alles te maken met het project De wijkzuster terug van de Kruisvereniging. Die brengt de wijkzuster weer terug. Zij is echter niet in dienst van de Kruisvereniging maar van een zorgaanbieder. De Kruisvereniging voert wel de regie, dat wil zeggen dat de wijkzuster werkt zoals de Kruisvereniging dat wil. Stoop: De taak van de plaatselijke afdelingen wordt het bewaken van die kwaliteit. Daarvoor is een keurmerk in het leven geroepen dat de Kruisvereniging uitreikt aan die zorgaanbieders die echt vraaggestuurd werken. Vrijwilligers van de lokale afdelingen worden opgeleid om die toets te kunnen uitvoeren. De wijkzuster heeft in de ogen van de Kruisvereniging een aantal basistaken uit te voeren en die mogen niet onderhavig zijn aan de zorgaanbieder bij wie de zuster in dienst is. Via dat keurmerk gaan wij die taken bewaken. Al is de wijkzuster niet in dienst van de Kruisvereniging, het betekent volgens Stoop niet dat de afdelingen haar links laten liggen. Stoop: Natuurlijk houden wij intensief contact met haar. Als wij in de gemeente ontwikkelingen zien waar zij misschien geen weet van heeft of die van belang zijn voor haar werk, seinen we haar natuurlijk in. En omgekeerd kan zij bij ons ook signalen afgeven waar wij als lokale afdeling mee aan de slag zouden kunnen. Bijvoorbeeld als zij constateert dat bij Turkse middelbare vrouwen meer dan gebruikelijk suiker voorkomt, kunnen wij als lokaal bestuur cursussen gaan organiseren voor deze groep. Jürgen Stoop. Wijkzuster en wijkagent werken samen Een wijkzuster is nodig in de wijk, in elke wijk In de wijk Gageldonk-West in Bergen op Zoom hebben de wijkzuster en de wijkagent regelmatig contact. De wijkagent is blij met haar komst. Omdat er een gemis aan is. tig werk, vandaar mijn enthousiasme. Als er iemand is die mensen kan helpen met wat zorg en aandacht waarvoor anderen geen tijd hebben, dan is dat geweldig natuurlijk. Ik heb een paar keer al mensen naar haar doorverwezen, of ik belde haar ook nog terug om te vertellen hoe het gegaan is en wat ze heeft gedaan. onmisbaar Hij kon die vrouw met een gerust overdragen, vertelt Gelauf. Wat deed hij in Toen kwam daar ineens de wijkzuster binnengewandeld. Dat was geweldig BERGEN OP ZOOM - Louk Gelauf is sinds juli vorig jaar wijkagent in de wijk Gageldonk-West in Bergen op Zoom. Wijkzuster Pierrette Schoon ontmoette hij in juli van dit jaar, toen ze het vaste spreekuur bezocht waar de wijkagent, de woningbouwvereniging en de gemeente vragen die in de wijk leven samen proberen op te lossen. Gelauf: Toen kwam daar ineens de wijkzuster binnengewandeld. Dat was geweldig. Ik ken het fenomeen wijkzuster nog van vroeger, die deed toen heel nut- om te vragen of ze eens bij iemand wilde gaan kijken omdat ik vermoedde dat die persoon toch wel wat zorg nodig had. levensverhaal Niet dat hij nu wekelijks contact met haar heeft, maar ze weten elkaar te vinden. Hij vindt dat de wijkzuster overal moet terugkomen. Gelauf: Omdat er een gemis aan is. Zij kan wat meer aandacht en zorg geven aan mensen, hulp die in de waan van alledag er meestal bij inschiet. Zij kan net even wat meer tijd nemen voor die mens, daar is behoefte aan en wij wijkagenten kunnen dat niet. Ik werd bijvoorbeeld door een mevrouw gebeld en ik merkte aan haar dat ze behoefte had aan een gesprek. Ik er langs, ik kon er niet meer wegkomen, die vrouw vertelde haar hele levensverhaal. Ik zag ook dat ze medisch wat mankeerde. Toen heb ik de wijkzuster ingeschakeld. Die is bij haar langs geweest en hulp en zorg aangeboden. Kijk, dat is mooi. Want je weet ook dat deze wijkzuster het niet laat liggen. Sterker nog, ze belt later mij zo n geval toen de wijkzuster er nog niet was? Gelauf: Het ligt er natuurlijk aan hoe je als wijkagent sociaal in elkaar steekt, maar in principe doe je er niks mee. Je hebt er geen tijd voor. Niet alleen de wijkagent hoor, andere instanties hebben het vaak ook te druk. Terwijl naar dat soort mensen wel omgekeken moet worden. Het is triest, maar dat soort gevallen valt dan toch buiten de boot. Ik heb nu ook weer een probleemgeval waarvan ik me afvraag: zou dat iets voor de wijkzuster zijn? Ik moet dat nog even bekijken, want je moet oppassen dat je niet alles aan de zuster doorgeeft, dan komt zij ook om in haar werk. Of de wijk baat heeft bij de terugkeer van de wijkzuster weet hij nog niet. Gelauf: Daarvoor is ze nog te kort hier. Maar ik denk het wel, ik denk dat ze onmisbaar gaat worden. Zo iemand is nodig in de wijk, in elke wijk. Ik werk in ieder geval al goed samen met haar. De wijkagent, de wijkzuster, ja, je schrijft het ook bijna hetzelfde hé? Uitgave september 2010 - www.dekruisvereniging.nl 5

Regionaal Dementie Ondersteuningsnetwerk Steeds meer mensen krijgen dementie In Brabant is het Regionaal Dementie Ondersteuningsnetwerk actief. Het netwerk wil het omgaan met dementie van zowel patiënten, mantelzorgers, vrijwilligers als professionals in de regio verbeteren. Het is belangrijk dat mensen eerder aan de bel trekken voor hulp en steun. BERGEN OP ZOOM - Het Regionaal Dementie Ondersteuningsnetwerk (RDO) is sinds vorig jaar actief in Brabant. In het RDO werken diverse organisaties (zie kader) samen omdat ze de zorg en ondersteuning aan mensen die lijden aan dementie en hun mantelzorgers willen verbeteren. Dat is nodig, zegt Ilse van Wilpe die projectcoördinator bij het RDO is. Dementie neemt enorm toe, steeds meer mensen krijgen het. Het is zaak dat mensen eerder aan de bel trekken voor hulp en steun. Een vroege vaststelling dat iemand dementie heeft is belangrijk omdat bij veel mensen medicatie vooral in het begin van de ziekte nog kan werken en het ziekteproces kan vertragen. Ook is er dan nog ondersteuning mogelijk voor de mantelzorgers om langer en prettiger thuis te blijven wonen. Maar de ervaring is dat er te lang mee wordt gewacht. Meestal zitten mensen met dementie dan vaak al in een ver gevorderd stadium. Dat het zo lang duurt voordat mensen uiteindelijk om hulp vragen heeft te maken heeft met schroom, er rust een taboe op dementie. En men heeft onvoldoende kennis over de signalen die kunnen wijzen op deze ziekte. Toch moeten volgens Van Wilpe de mensen zich bewust worden dat als ze bepaalde kenmerken van dementie zien, men eerder op een diagnose aanstuurt. Dan heb je namelijk eerder inzicht op wat je te wachten staat en wat er aan hulp en steun is, nu en in de toekomst als de ziekte verslechtert. Wordt dementie pas heel laat vastgesteld, dan is de mantelzorger al overbelast en zijn de stappen die je dan zetten moeten vaak zo abrupt, bijvoorbeeld opname in een verpleeghuis. laagdrempelige hulp In Noord-Brabant zijn inmiddels met subsidie van de provincie Noord-Brabant twaalf verschillende Regionale Dementie Ondersteuningsnetwerken (RDO) opgericht. Een RDO richt zich op het vergroten van de deskundigheid en expertise in het omgaan met dementie van zowel mantelzorgers, vrijwilligers als professionals in een regio. Zo moet het netwerk er ook voor zorgen dat organisaties onderling beter samenwerken en cliënten zo nodig door kunnen sturen naar de juiste instantie en zo voorkomen dat mensen van het kastje naar de muur gestuurd worden. Daarnaast ontwikkelt het RDO laagdrempelige ondersteuning voor dementerenden en hun mantelzorgers. Zo is het RDO in deze regio bezig met het bouwen van een website (www.dementiewegwijzer. Het is belangrijk dat mensen eerder aan de bel trekken voor hulp en steun nl) voor het publiek en heeft het drie geheugensteunpunten opgericht (zie kader). Van Wilpe: Die zijn laagdrempelig. Ze zijn ingebouwd in andere welzijns(informatie) voorzieningen, zodat als je er binnenstapt je niet per se alleen voor dementie komt. Dat kan mensen over hun schroom heen helpen. Want het is belangrijk om het voor dementerenden en hun naasten makkelijker te maken hulp te vragen, aldus Van Wilpe. Hoe ga je met dementie om? Hoe regel je de zorg? Hoe blijf ik in beweging? Hoe blijf ik onder de mensen? Het geheugensteunpunt heeft het overzicht en kan de mensen op weg helpen. Denk bijvoorbeeld aan een doorverwijzing naar de speciale geheugenpoli waar mensen zich kunnen laten testen op dementie, legt Van Wilpe uit. Er is ook oppas mogelijk voor mensen met dementie. Zodat de mantelzorger even weg kan en zichzelf weer kan opladen. Of cursussen en gespreksgroepen over omgaan met dementie. dementieconsulent Verder is de introductie van de zogenoemde dementieconsulenten belangrijk. Daarvan zijn sinds maart dit jaar drie van actief in West-Brabant. Die consulent geeft informatie, hulp en ondersteuning aan mensen bij wie de geheugenziekte is vastgesteld en aan hun naasten. Van Wilpe: Zij overzien bijvoorbeeld wat voor Deelnemende organisaties zorg er nodig is en welke zorg er nog geregeld moet worden. Zij zijn ook op vaste tijden aanwezig in de steunpunten. Ilse van Wilpe. Wat is dementie en hoeveel komt het voor? Dementie is een sluipende, niet te genezen ziekte met een progressief verloop. Zeker in de beginperiode worden de eerste ziekteverschijnselen, zoals toenemende vergeetachtigheid, vermindering van activiteit en verminderde spontaniteit, vaak niet door de omgeving en de patiënt (h)erkend als indicatie voor dementie. Dementie behoort samen met angst en depressie tot de meest voorkomende psychiatrische stoornissen bij ouderen boven de 60 jaar. Schatting van het aantal mensen met matige en gevorderde dementie: Bergen op Zoom Populatie 2010 2015 2020 2030 2040 totale groep 948 1.055 1.151 1.479 1.764 40 t/m 64 jarigen 100 99 100 94 81 65-plussers 849 956 1.051 1.386 1.683 Roosendaal Populatie 2010 2015 2020 2030 2040 totale groep 1.147 1.334 1.527 1.974 2.339 Landelijk 2002 175.000 2010 207.000 regio Bergen op Zoom Alzheimer Nederland Afdeling West-Brabant Stichting tante Louise - Vivensis Ziekenhuis Lievensberg GGZ Westelijk Noord-Brabant Stichting Thuiszorg West-Brabant Stichting Welzijn Ouderen Bergen op Zoom Stichting Welzijn Ouderen Woensdrecht Stichting Ouderenwerk Steenbergen HOOM Ouderen Organisaties Bergen op Zoom Gemeente Bergen op Zoom Gemeente Woensdrecht Gemeente Steenbergen GGD West Brabant regio Roosendaal Stichting Groenhuysen Verzorgings- en verpleeghuis St. Elisabeth GGZ Westelijk Noord-Brabant Franciscusziekenhuis Thuiszorg West-Brabant De Algemene Thuiszorg Zorgburo STIP Welzijnswerk SIW HOOM Alzheimer Nederland GGD West-Brabant samen. Gemeente Roosendaal 40 t/m 64 jarigen 115 115 118 112 87 65-plussers 1.031 1.219 1.409 1.861 2.251 Bron: Programma Zorgvernieuwing Psychogeriatrie 2050 412.000 Waar zijn de geheugensteunpunten? Bergen op Zoom Aan de Foneyne: VanderGoesstraat 10. 4615 KX Bergen op Zoom. Zonneplein: Zonneplein 63 4624 BA Bergen op Zoom. Roosendaal De Bergspil Tolbergcentrum 158, 4708 HK Roosendaal. *Noot van de redactie: mensen die lijden aan dementie, hun familieleden en mantelzorgers kunnen ook voor hulp en informatie terecht bij de wijkzusters van het project De wijkzuster terug van de Kruisvereniging. Deze wijkzusters overleggen samen met de zorgvrager en zijn of haar netwerk welke hulp het beste kan worden ingeschakeld. Landelijke Dag Psychische Gezondheid Jaarlijks organiseert het Fonds Psychische Gezondheid de Landelijke Dag Psychische Gezondheid. Dit jaar is het thema: stress en het voorkomen van overspannenheid en burn-out. Ook in West-Brabant organiseert een aantal organisaties (GGZ Westelijk Noord- Brabant, GGD West-Brabant, Traverse en Centrum voor Jeugd en Gezin) activiteiten rond dit thema. Een van de activiteiten is de publieksdag. Deze interactieve dag is bedoeld voor iedereen in de regio. De organisaties willen ermee laten zien dat ongezonde stress, overspannenheid en burn-out serieuze problemen zijn. En dat mensen deze problemen niet weg moeten drukken, maar er juist iets aan kunnen doen. Datum: zaterdag 9 oktober Locatie: Parrotia / Bibliotheek VANnU Markt 54 Roosendaal Tijd: 11.00 uur 16.00 uur Toegang is gratis. Voor een overzicht van de gratis workshops (er is bijvoorbeeld een workshop mindfulness of yoga) en het programma kijk op www.ggzwnb.nl of bel met de GGZ, T: (0164) 289 191. 6 Uitgave september 2010 - www.dekruisvereniging.nl

Cursusaanbod Leren Masseren Doel van de cursus is voorkomen en behandelen van lichte spierpijn en ontspanning van vermoeide spieren van rug, schouders en nek. Data: 5 Maandagavonden: 1, 8, 15, 22 en 29 november. Tijd: 19.30 tot 22.00 uur Locatie: gebouw van de Regionale Kruisvereniging West Brabant, Albertdonk 4, 4707 XZ Roosendaal Kosten: leden van de Kruisvereniging 60, niet leden 75. Vervolgcursus Leren masseren Vervolgcursus Leren masseren, nadat u eerder de cursus leren masseren heeft gevolgd. Doel van de cursus is voorkomen en behandelen van lichte spierpijn en ontspanning van de beenspieren. Data: 4 maandagavonden, najaar Tijd: 19.30 tot 22.00 uur Locatie: gebouw van de Regionale Kruisvereniging West Brabant, Albertdonk 4, 4707 XZ Roosendaal Kosten: leden van de Kruisvereniging 55, niet leden 70. Nordic Walking Conditieverbetering door actiever wandelen met poles. Tijd: 6 lessen van 1,5 uur. Kosten: 70 inclusief het gebruik van de poles. Leden van de Kruisvereniging krijgen korting op kennismakingsles 8 i.p.v. 12. Voor locatie en data: www.nordicwalkingroosendaal.nl of mensendieck@ sa007.demon.nl of T: (0165) 54 24 66. Marita Castenmiller-Wouters, Karin Noorman Oefentherapeuten Mensendieck en INWA Nordic Walking Instructeurs Oefentherapeut Mensendieck U kunt rechtstreeks, zonder tussenkomst huisarts, naar de oefentherapeut Mensendieck/Cesar. Voor meer informatie over oefentherapie bij u in de buurt: zie gouden gids onder Mensendieck of Cesar oefentherapeuten of www.oefentherapeut.nl Cursus assertiviteit Voor iedereen die wil leren opkomen voor zichzelf. Tien bijeenkomsten in het najaar. Indien deze cursus vol zit is de volgende cursus in het voorjaar. Kosten: 40 voor een cursus overdag en 50 voor een avondcursus. Cursus voor ouders van pubers, over omgaan met pubers Zes bijeenkomsten, bij voldoende aanmeldingen. Wanneer: start bij voldoende aanmeldingen. Kosten: 24 euro, voor een (echt)paar 30. Leden van de Kruisvereniging 10 % korting. U kunt zich aanmelden via het maatschappelijk werk in uw woonplaats. U kunt zich aanmelden via het maatschappelijk werk in uw woonplaats, of T (01680 32 33 50. GGZ Westelijk Noord-Brabant wil in samenwerking met de Regionale Kruisvereniging de volgende cursussen aanbieden: In de put, uit de put (18-60 jaar) De cursus is bedoeld voor volwassenen (18-60 jaar), die regelmatig last hebben van depressieve klachten, het nergens meer zin in hebben en die actief willen leren hoe ze met hun depressieve klachten kunnen omgaan. Tien wekelijkse bijeenkomsten van twee uur. Kosten: 35 voor leden en 45 voor nietleden. Geen paniek! De cursus is bedoeld voor volwassenen (18-65 jaar), die last hebben van lichte/ matige paniekklachten en die actief willen leren hoe ze hier mee om kunnen gaan. Acht wekelijkse bijeenkomsten van twee uur. Kosten: 32 voor leden en 42 voor nietleden. Leven met een chronische ziekte De cursus is bedoeld voor mensen (vanaf 18 jaar) met een (lichamelijke) chronische ziekte of aandoening, die actief willen leren hoe ze met hun beperkingen kunnen omgaan. Tien wekelijkse bijeenkomsten van twee uur. Kosten: 40 voor leden en 50 voor nietleden. Lichte dagen, donkere dagen De cursus is bedoeld voor Turkse mannen en Turkse vrouwen, en Marokkaanse mannen en Marokkaanse vrouwen boven de 35 jaar die depressieve klachten hebben. Er zijn aparte groepen voor mannen en vrouwen van zowel de Turkse als Marokkaanse afkomst. Veertien wekelijkse bijeenkomsten van twee uur. Kosten: 15 voor leden en 20 voor nietleden. Beweging en Ontspanning De cursus is bedoeld voor allochtone vrouwen die last hebben van spanningsen pijnklachten, van depressie en angst. De cursus bestaat uit acht wekelijkse bijeenkomsten van twee uur. Kosten: 10 voor leden en 15 voor nietleden. Omgaan met depressieve mensen De cursus is bedoeld voor familieleden en directbetrokkenen van mensen die lijden aan een depressie. Tien wekelijkse bijeenkomsten van twee uur. Kosten: 35 voor leden en 45 voor nietleden. Cursus voor familieleden van mensen met schizofrenie De cursus is bedoeld voor familieleden en directbetrokkenen van mensen die lijden aan schizofrenie. Tien wekelijkse bijeenkomsten van twee uur. Kosten: 35 voor leden en 45 voor niet-leden. Cursus voor familieleden van jongdementerenden De cursus is bedoeld voor familieleden van mensen waarbij voor het 65ste levensjaar de diagnose dementie is gesteld. Acht tweewekelijkse bijeenkomsten van twee uur. De cursus wordt georganiseerd in samenwerking met Stichting Groenhuysen en de Alzheimervereniging. Kosten: 20 voor leden en 30 voor nietleden Gespreksgroep voor Nabestaanden na Zelfdoding In deze ondersteuningsgroep kunnen nabestaanden na zelfdoding hun ervaringen en gevoelens delen met lotgenoten. Tien tot twaalf wekelijkse bijeenkomsten van twee uur. Kosten: 10 voor leden en 15 voor niet-leden. Alsof je op eieren loopt De cursus is bedoeld voor familieleden en directbetrokkenen van mensen met een borderlinestoornis. Zeven bijeenkomsten van twee uur. Kosten: 25 voor leden en 35 voor nietleden. Aandacht voor allochtone familieleden De cursus is bedoeld voor allochtone familieleden van Turkse en Marokkaanse mensen die kampen met een psychische ziekte. De cursus wordt gegeven door een Turkse of Marokkaanse hulpverlener en een ervaringsdeskundige van de Stichting Familieleden van Psychiatrische Patiënten Westelijk Noord-Brabant. Tien wekelijkse bijeenkomsten van twee uur. Kosten: 10 voor leden, 15 voor nietleden. Behandeling voor het chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS) Een behandeling die u thuis zelfstandig kunt uitvoeren met hulp van een coach. Als u denkt CVS te hebben overleg dit dan met uw huisarts. Uw huisarts kan vaststellen of u CVS heeft en u per e-mail verwijzen naar cvs@ggzwnb.nl. Wilt u meer weten over de behandeling vraag dan de informatiefolder aan door te mailen naar cvs@ggzwnb.nl. Voor informatie en aanmelding kunt u terecht bij het secretariaat voor de Preventieve Cursussen van GGZ WNB, T: (0164)28 91 91 of e-mail: preventie@ ggzwnb.nl. De cursussen gaan door bij voldoende aanmeldingen. Locatie: Bergen op Zoom of Roosendaal Voor alle cursussen geldt dat bij aanmelding een afspraak wordt gemaakt voor een kennismakingsgesprek met de begeleiders. Daarin krijgt u uitleg over de cursus en wordt samen met u gekeken of deze inderdaad aansluit bij uw verwachtingen. Voor informatie over het cursusaanbod en aanmelden kunt u terecht bij de coördinator van het cursusbureau, Jeanette van Overveld, T: (0165) 39 98 99, bij geen gehoor: T: (0165) 55 59 15, E: overveld-brans@kpnplanet.nl Aanbieding Timmersmedizorg Informatiedag over zitcomfort en wellness Op zaterdag 23 oktober zijn er in de winkel van TimmersMedizorg aan de Kade 51 in Roosendaal tussen 10.00 uur en 15.00 uur demonstraties van trapliften, sta-op-stoelen en wellnesapparaten. Ook kunnen bezoekers deskundig advies krijgen. traplift Senioren willen steeds vaker zo lang mogelijk in hun eigen huis blijven wonen. Dit betekent in veel gevallen dat er aanpassingen aan de woning gedaan moeten worden. Vooral de trap is een obstakel waar veel ongelukken gebeuren. Dat is voor veel mensen een reden om toch te verhuizen uit hun vertrouwde omgeving. Het blijkt dat bij hen kennis ontbreekt over de verschillende aanpassingsmogelijkheden die er zijn. Daarom krijgen de bezoekers van de informatiedag deskundig advies en de kans om een proefrit te maken met de Swing traplift. massage Elektronische massagetoestellen zijn niet nieuw. Er zijn al langer allerhande rolen klopmassagetoestellen op de markt. Maar nu heeft Homedics verschillende producten met een heerlijke shiatsu-massage voor rug, schouders, nek en voeten. zitcomfort De Multisit fauteuils bieden optimaal zitcomfort en zijn leverbaar in verschillende modellen. Speciaal op de informatiedag staan er nieuwe modellen klaar. De fauteuils zijn aan te passen aan persoonlijke maten, kleuren en uitvoeringen. Voor leden van de Kruisvereniging zijn er aantrekkelijke acties op deze dag. Zie hiervoor de Aanbiedingenkrant bij dit Kruisvenster. Uitgave september 2010 - www.dekruisvereniging.nl 7

Servicepakket De Kruisvereniging heeft voor haar leden een aantrekkelijk en uitgebreid servicepakket samengesteld, met kortingen die oplopen tot 25%. Het pakket wordt regelmatig uitgebreid. De nieuwe diensten verschijnen in het Kruisvenster. De korting is niet geldig in combinatie met andere kortingen. Voor meer informatie: T: (0165) 55 59 15, of kijk op www.dekruisvereniging.nl. A Audicien Service Ledenvoordeel: bij aankoop van 3 pakjes hoortoestelbatterijen twee pakjes gratis. Gratis verzendservice voor batterijen. 10% korting op gehoorbescherming. All Ears, Mill Hillplein 11, Roosendaal, T: (0165) 56 79 00. Ledenvoordeel: bij aankoop hoortoestel 1 jaar gratis batterijen*. Bij aankoop hoortoestel NovaSense (huismerkcollectie) 1 jaar gratis batterijen* en schoonmaakset. *(36 stuks per hoortoestel) Schoonenberg Hoorcomfort, St. Josephstraat 6, Bergen op Zoom, T: (0164) 24 50 30. Schoonenberg Hoorcomfort, Nieuwe Markt 46, Roosendaal, T: (0165) 52 15 03. Autoaanpassingen Service Ledenvoordeel: 12,5% korting op autoaanpassingen, indien technisch mogelijk. AutoPrinsland, Karel Doormanstraat 6, Dinteloord, T: (0167) 52 45 10. B Bewegen & Sport Service Ledenvoordeel: 10% korting op aankoop van een los kaartje voor het zwembad. NIEUW Sportplaza Moerdijk, De Niervaert te Klundert, Het Volkerakkertje te Fijnaart, Het Buitendiep te Willemstad, De Bosselaar te Zevenbergen. T: (0168) 40 48 48. Ledenvoordeel: gratis dagpas t.w.v. 16,- op afspraak, 10% korting op inschrijfgeld. Fitness First, Bastionweg 30, Bergen op Zoom, T: (0164) 21 00 00. Fitness First, t Zand 3, Roosendaal, T: (0165) 53 55 48. Ledenvoordeel: geen inschrijfkosten. Fitcentrum Dinteloord, Van Heemskerckstraat 13, Dinteloord, T: 06-23 82 81 13 Ledenvoordeel: 1e maand gratis sporten bij het afsluiten van een abonnement. Medisport, Voorsteven 32, Etten Leur, T: (076) 501 00 01. H NIEUW 2e Handsboeken Service Ledenvoordeel: 20% korting op 2e handsboeken. Boekenwurm, Molenstraat 85 te Roosendaal. K Kapper Service Ledenvoordeel: over totaal van 10 behandelingen 10% korting. Werkgebied gemeenten Bergen op Zoom en Steenbergen Marjo, T: 06 13 74 96 71. Werkgebied gemeente Bergen op Zoom Marian Lakeman, T: 06 20 07 82 56. Werkgebied gemeente Roosendaal Jullienne Logghe, T: 06 21 64 82 82. Libo Hairfashion, T: 06 12 97 08 35. Esther Plune, T: 06 51 67 03 44. Conny Luijks, T: 06 10 50 74 91. Werkgebied Rucphen Libo Hairfashion, T: 06 12 97 08 35. Esther Plune, T: 06 51 67 03 44. Werkgebied gemeente Woensdrecht Mante Tessa Vriens, T: (0164) 67 43 31. Werkgebied gemeente Halderberge Libo Hairfashion, T: 06 12 97 08 35. Kleding & Foundation Service Ledenvoordeel: 10% korting op de aangeschafte damesmode en foundation. Beauty Mode, Kalsdonksestraat 176, Roosendaal, T: (0165) 53 78 88. Klussen Service Ledenvoordeel: geen voorrijkosten. Fixet Klusmarkt, Westvoorstraat 10, Dinteloord, T: (0167) 52 27 15. O Opticien Service Ledenvoordeel: 10% korting op een complete bril (montuur + glazen). Indien nodig komt de leverancier bij u thuis, na telefonisch overleg. NIEUW Optiek van Meer, Poppestraat 2a in St. Willebrord, T: (0165) 38 33 35. Ledenvoordeel: 10% korting op een complete bril (montuur + glazen). Indien nodig komt de leverancier bij u thuis, na telefonisch overleg. Brabant Optiek, Raadhuisstraat 5 in Hoogerheide, T: (0164) 61 32 63. Ledenvoordeel: 10% korting op het volledige assortiment. Gratis haal en brengservice, na telefonisch overleg. Van der Ham Optiek, Nieuwe Markt 42 te Roosendaal, T: (0165) 53 55 00. Van der Ham Optiek, Stationsstraat 12 te Bergen op Zoom, T: (0164) 23 61 21. Ledenvoordeel: leden krijgen 10% korting op alle aangeschafte brillen & lenzen. Mol Brillen, Markt 17/21 in Oudenbosch, T: (0165) 31 26 02. Ledenvoordeel: Gratis montuur uit de basiscollectie of 10% korting op design montuur bij aankoop van krasvaste super ontspiegelde glazen. Van der Ham brillen, Noord Haven 64 te Zevenbergen, T: (0168) 329861. Orthopedie Service Ledenvoordeel: Leden krijgen 15,- korting op comfort schoenen & 10,- korting op inlegvoorzieningen. Wellness Comfort Shoes by Van der Linden, Raadhuisstraat 57, Roosendaal, T: (0165) 54 15 37. Ledenvoordeel: 10% korting op comfortschoenen bedoeld voor inleg steunzolen. Taalman Schoenservice, Wassenaarstraat 19, Bergen op Zoom, T: (0164) 23 42 06. P Pedicure Service Ledenvoordeel: 50% korting op de 10e behandeling. Als het niet wordt vergoed door de zorgverzekeraar. Lid van Provoet. (A= ambulant) Werkgebied gemeente Woensdrecht: (A) Voeten & Meer, Ossendrecht, T: (0164) 67 11 68 Jolanda Hoeks, T: (0164) 61 00 63 Werkgebied gemeente Roosendaal: Marja de Vogel, Roosendaal T: (0165) 54 83 64, 06 12 8453 98. (A) Angelique Reijnders, Roosendaal, T: (0165) 56 98 12. (A) Margot van Paasschen, Roosendaal, T: (0165) 55 99 63. Werkgebied gemeente Moerdijk: NIEUW Jolanda Santbergen, Zevenbergen, T: (0168) 85 06 66 Trudi Kannekens, Fijnaart, T: 06 28 41 64 00 Rian van Laarhoven, Fijnaart, T: (0168) 46 32 02. (A) Hennie Visser Voetenverzorging, Standdaarbuiten, T: 06 21 41 45 79. (A) Monique s Voetenexpress, Boschenhoofd, T: (06-42 93 44 69. Werkgebied Oudenbosch, Oud Gastel: (A) Cindy Verschuren, T: 06 23 52 21 79 Werkgebied gemeente Rucphen: Trinette Besemer, Sprundel, T: (0165) 38 95 81. t Voetenhuys, Roosendaal, T: 06 10 96 89 69, (0165) 33 07 33. (A) Monique s Voetenexpress, Boschenhoofd, T: (06-42 93 44 69. Werkgebied gemeente Halderberge: Joyce Lazeroms, Bosschenhoofd, T: (0165) 31 69 46, 06 22 65 95 14. Trudi Kannekens, Fijnaart, T: 06 28 41 64 00. Monique s Voetenexpress, Bosschenhoofd, T: 06 42 93 44 69. Werkgebied Steenbergen: (A) Chrissie s Pedicure, Steenbergen, T: 06 21 83 23 74. Miranda den Boer, Dinteloord, T: (0167) 52 43 92. (A) P. Geertse, Steenbergen, T: 06 13 61 75 28. Ledenvoordeel: 1,50 korting op elke behandeling. (alleen bij Instituut Joëlle). (A) Instituut Joëlle, Oudenbosch, T: 06 10 16 20 14. Podologie service (fysiotherapeutisch benaderd): Ledenvoordeel: 25% korting op loopopname d.m.v. film met inclusief beoordeling en advies bij problemen tijdens ADL en sport. t Patronaat, Slotweg 10, Lepelstraat, T: (0164) 63 07 63. S Scootmobielen Service: Ledenvoordeel: 15% korting op aanschaf van een scootmobiel. AutoPrinsland, Karel Doormanstraat 6, Dinteloord,T: (0167) 52 45 10. Sportmassage Service (ook voor niet sporters): Ledenvoordeel: 50% korting op de zes de behandeling. Bel voor een afspraak. Gemeente Roosendaal: MassagePraktijk Roosendaal (massagetherapeut), T: (0165) 58 04 33. Gemeente Steenbergen: Annemiek Zwiep, T:06 20 06 54 66 T Tandprothetische Service: Ledenvoordeel: Bij afname van een volledige onder- en/of bovenprothese ontvangt u als kruislid 25 euro korting op de eigen bijdrage. Klaassen mondzorg totaal, Ravelstraat 5, Bergen op Zoom, T: (0164) 24 64 72. Therapeutische & elastische kousen Service: Ledenvoordeel: Bij aanschaf van artikelen die behoren tot de productgroep Therapeutische & Elastische kousen en niet worden vergoedt door de zorgverzekeraar ontvangen leden 15% korting. TimmersMedizorg, Kade 51 in Roosendaal, T: (0165) 56 06 09. Tuin Service: Ledenvoordeel: Exclusief voor de leden een gereduceerd tarief op een voorjaarsen najaarsbeurt. WVS Groep Groenvoorziening, T: (0165) 58 65 00. V Voetreflexzone therapie service: Ledenvoordeel: 10% korting op een voetreflex therapie behandeling. Gemeente Woensdrecht: Lia van Gastel, praktijk in Putte, liavangastel@telenet.be, T: (0032) 36 08 52 01, mob. (0031) 65 57 51 920. Gemeente Roosendaal: MassagePraktijk Roosendaal (massagetherapeut), T: (0165) 58 04 33. Yvonne Vijverberg, T: (0165) 54 03 92. J. van den Berg, T: (0165) 30 12 68 Gemeente Bergen op Zoom: Ria Hermans, T: (0164) 23 57 07 Z Zwem service: Ledenvoordeel: De kruisleden betalen geen inschrijfgeld. Zwembad De Stok, De Stok 1 te Roosendaal, T: (0165) 58 58 59. Ledenvoordeel: 10% korting op aankoop van een los kaartje voor het zwembad. NIEUW Sportplaza Moerdijk, De Niervaert te Klundert, Het Volkerakkertje te Fijnaart, Het Buitendiep te Willemstad, De Bosselaar te Zevenbergen. T: (0168) 40 48 48. Pedicures in regio Bergen op Zoom gezocht! Bent u geinteresseerd om opgenomen te worden in het servicepakket, neem dan contact op met Farida Ouahssain, bureaucoördinator. email: farida@rkvwestbrabant.nl. Kijk voor meer informatie over het servicepakket op www.dekruisvereniging.nl 8 Uitgave september 2010 - www.dekruisvereniging.nl